ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ VÀ QUẢN TRỊ KINH DOANH PHẠM THANH HẢI HOÀN THIỆN QUẢN LÝ THU THUẾ ĐỐI VỚI DOANH NGHIỆP NGOÀI QUỐC DOANH TẠI HUYỆN LẬP THẠCH, TỈNH VĨNH PHÚC Chuyên ngành: Quản lý kinh tế Mã số: 60 34 04 10 LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: PGS. TS. Đỗ Quang Quý THÁI NGUYÊN - 2013 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn i LỜI CAM ĐOAN Tôi cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số liệu, kết quả nghiên cứu nêu trong luận văn là trung thực và chưa từng được ai công bố trong bất kỳ công trình nào khác. Tác giả luận văn Phạm Thanh Hải Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn ii LỜI CẢM ƠN Trên thực tế, không có sự thành công nào mà không gắn liền với những sự hỗ trợ, giúp đỡ dù ít hay nhiều, dù trực tiếp hay gián tiếp của người khác. Trong suốt thời gian từ khi bắt đầu học tập, nghiên cứu chương trình Cao học chuyên ngành Quản lý kinh tế của trường Đại học Kinh tế và Quản trị kinh doanh Thái Nguyên đến nay, tôi đã nhận được rất nhiều sự quan tâm, giúp đỡ của quý Thầy, Cô, gia đình, bè bạn và đồng nghiệp. Với lòng biết ơn sâu sắc nhất, tôi xin gửi đến quý Thầy, Cô trong và ngoài Trường Đại học Kinh tế và Quản trị kinh doanh Thái Nguyên đã cùng với tri thức và tâm huyết của mình để truyền đạt vốn kiến thức quý báu, phương pháp nghiên cứu khoa học cho tôi trong suốt thời gian học tập, nghiên cứu tại trường và tại Chi cục Thuế Lập Thạch, tỉnh Vĩnh Phúc. Tôi xin chân thành cảm ơn PGS. TS. Đỗ Quang Quý đã giành nhiều thời gian, công sức để hướng dẫn tôi nghiên cứu và hoàn thành đề tài Luận văn: “Hoàn thiện quản lý thu thuế đối với doanh nghiệp ngoài quốc doanh tại huyện Lập Thạch, tỉnh Vĩnh Phúc”. Tôi gửi lời biết ơn sâu sắc tới gia đình, bè bạn và đồng nghiệp luôn tạo những điều kiện tốt nhất cho tôi trong quá trình học tập cũng như nghiên cứu hoàn thành luận văn. Do thời gian có hạn và kinh nghiệm nghiên cứu khoa học chưa nhiều nên luận văn không tránh khỏi những khiếm khuyết. Tôi rất mong nhận được những ý kiến đóng góp quý báu của quý Thầy, Cô, các nhà khoa học và bạn bè, đồng nghiệp để luận văn hoàn thiện và mang ý nghĩa thực tiễn hơn. Thái Nguyên, tháng 5 năm 2013 Học viên Phạm Thanh Hải Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn iii MỤC LỤC Lời cam đoan I Lời cảm ơn ii Mục lục iii Danh mục các chữ viết tắt vi Danh mục các bảng vii Danh mục các sơ đồ, biểu đồ viii MỞ ĐẦU 1 1. Tính cấp thiết của việc nghiên cứu đề tài 1 2. Mục tiêu nghiên cứu của đề tài 2 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của đề tài 2 4. Đóng góp mới của Luận văn 3 5. Bố cục của Luận văn 3 Chƣơng 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ QUẢN LÝ THU THUẾ ĐỐI VỚI DOANH NGHIỆP NGOÀI QUỐC DOANH 4 1.1. Cơ sở lý luận về quản lý thu thuế đối với doanh nghiệp ngoài quốc doanh 4 1.1.1. Mộ t số vấ n đề cơ bản về doanh nghiệp ngoài quốc doanh 4 1.1.2. Lý luận chung về Thuế 7 1.1.3. Lý luận về quản lý thu thuế đối với doanh nghiệp ngoài quốc doanh 20 1.2. Kinh nghiệm quản lý thu thuế đối với doanh nghiệp ở một số nước trên thế giới và ở Việt Nam 31 1.2.1. Kinh nghiệm quản lý thu thuế đối với doanh nghiệp ngoài quốc doanh ở một số nước trên thế giới 31 1.2.2. Kinh nghiệm quản lý thu thuế đối với doanh nghiệp ngoà i quố c doanh ở Việt Nam 33 1.2.3. Một số bài học kinh nghiệm rút ra cho công tác quản lý thu thuế đối với doanh nghiệp ngoài quốc doanh ở huyệ n Lậ p Thạ ch 37 Chƣơng 2. PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ĐỀ TÀ I 40 2.1. Các câu hỏi nghiên cứu 40 2.2. Phương pháp nghiên cứu đề tài 40 2.2.1. Phương pháp thu thập thông tin 40 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn iv 2.2.2. Phương pháp xử lý và tổng hợp thông tin 44 2.2.3. Phương pháp phân tích thông tin 44 2.2.4. Phương pháp dự báo 44 2.2.5. Phương pháp chuyên gia 45 2.3. Hệ thống chỉ tiêu nghiên cứu 45 2.3.1. Chỉ tiêu phản ánh tốc độ phát triển của doanh nghiệp 45 2.3.2. Chỉ tiêu phản ánh quy mô doanh nghiệp 45 2.3.3. Chỉ tiêu phản ánh kết quả kinh doanh và chấp hành Luật thuế của doanh nghiệp 45 2.3.4. Chỉ tiêu phản ánh kết quả quản lý thu thuế của Chi cục Thuế 46 Chƣơng 3. THỰC TRẠNG CÔNG TÁC QUẢN LÝ THU THUẾ ĐỐI VỚI DOANH NGHIỆP NGOÀI QUỐC DOANH TẠI HUYỆN LẬP THẠCH 47 3.1. Tình hình cơ bản của huyện Lập Thạch 47 3.1.1. Đc điểm điều kiện tự nhiên 47 3.1.2. Điề u kiệ n kinh tế - xã hội huyện Lập Thạch 48 3.1.3. Đánh giá chung về huyệ n Lậ p Thạ ch 51 3.2. Tình hình cơ bản của Chi cục Thuế huyện Lập Thạch 52 3.2.1. Vị trí, chức năng 52 3.2.2. Nhiệm vụ quyền hạn 52 3.2.3. Tình hình tổ chức hoạt động củ a Chi cụ c Thuế huyệ n Lậ p Thạ ch 52 3.3. Thực trạng quản lý thu thuế đối với doanh nghiệp ngoài Quốc doanh giai đoạn 2010 - 2012 tại Chi cục Thuế huyện Lập Thạch 55 3.3.1. Kế t quả thu ngân sá ch giai đoạ n 2010 - 2012 55 3.3.2. Kết quả thực hiện công tác quản lý thu thuế đối với doanh nghiệp ngoài quốc doanh tại huyện Lập Thạch 56 3.3.3. Đá nh giá thực trạng công tác quản lý thu thuế qua kế t quả điều tra 69 3.4. Đánh giá chung tình hình quản lý thu thuế đối với doanh nghiệp ngoài quốc doanh tại huyện Lập Thạch 78 3.4.1. Những mt đạt được 78 3.4.2. Những mt còn hạn chế 79 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn v Chƣơng 4. GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN QUẢN LÝ THU THUẾ ĐỐI VỚI DOANH NGHIỆP NGOÀI QUỐC DOANH TẠI HUYỆN LẬP THẠCH 80 4.1. Quan điểm, định hướng, mục tiêu quản lý thu thuế đối với doanh nghiệp tại huyện Lập Thạch 80 4.1.1. Quan điểm 80 4.1.2. Định hướng chung 80 4.1.3. Mục tiêu cụ thể 80 4.2. Giải pháp quản lý thu thuế đối với doanh nghiệp ngoài quốc doanh tại huyện Lập Thạch 81 4.2.1. Giải pháp về công tác chỉ đạo điều hành 81 4.2.2. Giải pháp về thu ngân sách nhà nước 82 4.2.3. Giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp 83 4.2.4. Giải pháp quản lý trong ngành 83 4.2.5. Một số giải pháp khác 84 4.3. Kiến nghị để thực hiện các giải pháp đề ra 93 4.3.1. Đối với Nhà nước 94 4.3.2. Đối với Bộ Tài chính - Tổng cục Thuế 94 KẾT LUẬN 97 DANH MỤC CÔNG TRÌNH CÔNG BỐ CỦA TÁC GIẢ 101 TÀI LIỆU THAM KHẢO 100 PHỤ LỤC 102 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn vi DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT DN : Doanh nghiệp DNNQD : Doanh nghiệp ngoài quốc doanh HHDV : Hàng hóa dịch vụ GTGT : Giá trị gia tăng GDP : Tổng sản phẩm quốc nội KHĐT : Kế hoạch đầu tư KT-XH : Kinh tế - Xã hội KK-KT-TH : Kê khai - Kế toán - Tin học MST : Mã số thuế MSDN : Mã số doanh nghiệp NSNN : Ngân sách Nhà nước NNT : Người nộp thuế NXB : Nhà xuất bản QLT : Quản lý thuế QLN : Quản lý nợ QHS : Quản lý hồ sơ TNCN : Thu nhập cá nhân TNDN : Thu nhập doanh nghiệp TTĐB : Tiêu thụ đc biệt TN : Tài nguyên TINCC : Cấp mã số Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn vii DANH MỤC CÁC BẢNG Bảng 1.1. T lệ thuế và phí trong tổng thu Ngân sách Nhà n ước và Thu nhậ p quố c dân giai đoạ n 1991 - 2011 13 Bảng 1.2. Tình hình th ực hiệ n kế hoạ ch thu thuế ngoà i quố c doanh huyệ n Sông Lô giai đoạ n 2010 - 2012 34 Bảng 1.3. Tình hình th ực hiệ n kế hoạ ch thu thuế ngoà i quố c doanh huyệ n Tam Dương giai đoạ n 2010 - 2012 36 Bảng 2.1. Số lượng mẫu điều tra phân theo loại hình doanh nghiệp 41 Bảng 3.1. Dân số và mật độ dân số huyện Lập Thạch năm 2012 49 Bảng 3.2. Tốc độ tăng trưởng kinh tế huyện Lập Thạch năm 2011 và 2012 51 Bảng 3.3. Tình hì nh cơ cấu công chức theo Đội chức năng của Chi cục Thuế Lập Thạch năm 2012 54 Bảng 3.4. Kết quả thu ngân sách của Chi cục Thuế Lậ p Thạ ch giai đoạ n 2010 - 2012 55 Bảng 3.5. Tình hì nh quả n lý doanh nghiệ p ngoài qu ốc doanh giai đoạn 2010 - 2012 56 Bảng 3.6. Tình hình vốn đăng ký và sử dụng lao động của doanh nghiệp giai đoạn 2010 - 2012 57 Bảng 3.7. Tình hình doanh thu, lợi nhuận và thuế phát sinh của doanh nghiệp ngoài quốc doanh giai đoạn 2010 - 2012 58 Bảng 3.8. Tình hình nộp hồ sơ khai thuế và quyết toán thuế của doanh nghiệp ngoài quốc doanh giai đoạ n 2010 - 2012 59 Bảng 3.9. Kết quả thu nộp thuế của doanh nghiệ p theo các sắ c thuế giai đoạ n 2010 - 2012 60 Bảng 3.10. Tình hình nợ thuế của doanh nghiệp NQD huyện Lập Thạch giai đoạn 2010 - 2012 62 Bảng 3.11. Tình hình thực hiện kế hoạch kiểm tra doanh nghiệp ngoài quốc doanh giai đoạn 2010 - 2012 63 Bảng 3.12. Kết quả kiểm tra thuế đối với doanh nghiệp ngoài quốc doanh giai đoạn 2010 - 2012 63 Bảng 3.13. Tổng hợp các ý kiến của doanh nghiệp qua phỏng vấn trực tiếp 70 Bảng 3.14. Tổng hợp ý kiế n c ủa doanh nghiệp qua phiếu điều tra về 4 vấn đề doanh nghiệp quan tâm nhất hiện nay 72 Bảng 3.15. Tổng hợp ý kiến phỏng vấn kế toán doanh nghiệp 74 Bảng 3.16. Tổng hợp ý kiến từ phiếu điều tra kế toán doanh nghiệp 75 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn viii DANH MỤC CÁC HÌNH Hình 2.1. Cơ cấu doanh nghiệp ngoài quốc doanh 41 Hình 3.1. Mô hình tổ chức Chi cục Thuế huyện Lập Thạch 54 Hình 3.2. Tình hình nộp thuế của doanh nghiệp ngoài quốc doanh giai đoạn 2010 - 2012 61 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn 1 MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của việc nghiên cứu đề tài Lịch sử phát triển của xã hội loài người đã chứng minh rằng, thuế ra đời là một tất yếu khách quan, gắn liền với sự ra đời, tồn tại và phát triển của nhà nước. Để duy trì sự tồn tại của mình, nhà nước cần có những nguồn tài chính để chi tiêu, trước hết là chi cho việc duy trì và củng cố bộ máy cai trị từ trung ương đến địa phương, thuộc phạm vi lãnh thổ mà nhà nước đó đang cai quản; chi cho các công việc ban đầu thuộc chức năng của nhà nước như: quốc phòng, an ninh, chi cho xây dựng và phát triển các cơ sở hạ tầng; chi cho các vấn đề về phúc lợi công cộng, về sự nghiệp, về xã hội trước mắt và lâu dài. Thuế phản ánh bản chất của chế độ xã hội, trong quản lý thuế Nhà nước cần phải luôn phải đổi mới hoàn thiện chính sách, pháp luật thuế để một mt đảm bảo nguồn thu, mt khác động viên sự đóng góp của toàn dân trong việc tạo ra nguồn lực tài chính đủ mạnh để phát triển kinh tế, xây dựng đất nước. Ở nước ta, số thu từ thuế, phí lệ phí hàng năm chiếm khoảng 90% tổng thu ngân sách nhà nước. Nếu so sánh với GDP thì tỉ trọng thuế huy động bằng 26,3% GDP (trừ dầu thô còn khoảng 21,6% GDP) trong giai đoạn 2007 - 2011. Qua nhiều năm cải cách và từng bước hiện đại hoá ngành thuế, đã hình thành được một hệ thống chính sách thuế bao quát được hầu hết nguồn thu của đất nước và luôn được sửa đổi bổ sung kịp thời với tình hình phát triển kinh tế - xã hội của đất nước. Thuế là công cụ quan trọng để Nhà nước điều tiết vĩ mô nền kinh tế, khuyến khích xuất khẩu, khuyến khích đầu tư, phát triển sản xuất kinh doanh và hội nhập kinh tế quốc tế. Mc dù đã có sự cải cách, sửa đổi, bổ sung thường xuyên nhưng chính sách thuế của nước ta vẫn còn nhiều hạn chế như: chưa đồng bộ, nhất quán, chưa cụ thể rõ ràng, một số chính sách thuế còn có nhiều mức thuế suất khác nhau, nhiều mức miễn giảm,…. ý thức chấp hành pháp luật thuế chưa cao, bộ máy quản lý thu thuế còn nhiều hạn chế cả về cơ cấu, quy mô và chất lượng, công tác quản lý thuế gp nhiều khó khăn, đc biệt là quản lý thuế đối với các doanh nghiệp thuộc lĩnh vực ngoài quốc doanh. Do vậy, để khắc phục những hạn chế, tồn tại và đưa ra các giải pháp [...]... luật thu của doanh nghiệp quốc doanh tại huyện Lập Thạch tỉnh Vĩnh Phúc, từ đó đề xuất đưa ra một số giải pháp chủ yếu nhằm nâng cao hiệu quả công tác quản lý thu thuế đối với doanh nghiệp ngoài quốc doanh tại huyện Lập Thạch 2.2 Mục tiêu cụ thể Hệ thống hoá cơ sở lý luận và thực tiễn về quản lý thu thuế đối với doanh nghiệp ngoài quốc doanh Đánh giá được thực trạng công tác quản lý thu thuế đối với doanh. .. nội dung chính như sau: Chương 1: Cơ sở lý luận và thực tiễn về quản lý thu thuế đối với doanh nghiệp ngoài quốc doanh Chương 2: Phương pháp nghiên cứu đề tài Chương 3: Thực trạng công tác quản lý thu thuế đối với doanh nghiệp ngoài quốc doanh tại huyện Lập Thạch Chương 4: Giải pháp hoàn thiện quản lý thu thuế đối với doanh nghiệp ngoài quốc doanh tại huyện Lập Thạch Số hóa bởi Trung tâm Học liệu –... thu và quản lý thu thuế đối với doanh nghiệp ngoài quốc doanh trong phát triển kinh tế - xã hội - Luận văn là tài liệu khoa học có ý nghĩa thiết thực cho công tác quản lý thu thuế đối với doanh nghiệp ngoài quốc doanh đạt hiệu quả cao - Từ những nghiên cứu, tổng kết kinh nghiệm tại huyện Lập Thạch và của các huyện trong tỉnh và tham khảo nước ngoài về quản lý thu đối với doanh nghiệp ngoài quốc doanh, ... doanh nghiệp ngoài quốc doanh tại huyện Lập Thạch Đề xuất một số giải pháp nâng cao hiệu quả công tác quản lý thu thuế đối với doanh nghiệp ngoài quốc doanh tại huyện Lập Thạch 3 Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu của đề tài 3.1 Đối tượng nghiên cứu Là các vấn đề về công tác tổ chức quản lý thu thuế của Chi cục Thu huyện Lập Thạch đối với doanh nghiệp ngoài quốc doanh theo các loại hình doanh nghiệp: ... luận về quản lý thu thuế đối với doanh nghiệp ngoài quốc doanh 1.1.3.1 Khái niệm quản lý thu Quản lý thu theo quy định hiện hành bao gồm các nội dung như sau: - Đăng ký thu , khai thu , nộp thu , ấn định thu - Thủ tục hoàn thu , miễn thu , giảm thu Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn 21 - Xoá nợ tiền thu , tiền phạt - Quản lý thông tin về người nộp thu -... ly thu thuê đôi vơi cac doanh nghiêp ngoai quôc doanh ̉ ́ ́ ́ ́ ́ ̣ ̀ ́ Quy trình quản lý thu đối với doanh nghiệp ngoài quôc doanh cũng như quản lý thu thuế đối với doanh nghiệp được ban hành theo Quyết định số 1209/QĐ-TCT ngày 29 tháng 7 năm 2004 của Tổng cục trưởng Tổng cục Thu Quy trình quản lý thu được viết cho từng khâu công việc như: Đăng ký thu ; Kê khai thu ; Miễn thu , giảm thu ; Hoàn thu ;... tính thu : Số thu TNDN phải nộp trong kỳ tính thu = Thu nhập tính thu x Thu suất Thu nhập tính thu = Doanh thu x Tỷ lệ thu nhập chịu thu Thu nhập chịu thu = Doanh thu - Các chi phí được trừ + Các khoản thu nhập khác * Thu Thu nhập cá nhân - Thu TNCN là loại thu trực thu đánh vào thu nhập của mỗi cá nhân trong xã hội, trong khoảng thời gian nhất định (thường là một năm) Thu TNCN là một sắc thu ... giải quyết miễn thu , giảm thu theo quy định của pháp luật thu , Luật Quản lý thu và các văn bản hướng dẫn thi hành Luật đối với các trường hợp cơ quan thu quyết định miễn thu , giảm thu (c) Nội dung cụ thể Tiếp nhận hồ sơ miễn thu , giảm thu Giải quyết hồ sơ miễn thu , giảm thu Thẩm định quyết định miễn thu , giảm thu Quyết định miễn thu , giảm thu và thực hiện miễn thu , giảm thu Giải quyết... cán bộ, cơ sở chất cần thiết để quản lý Quản lý thu thuế đối với DN là hoạt động quản lý của Nhà nước mà cơ quan thu là đại diện để hướng dẫn, quản lý, giám sát việc thực thi pháp luật về thu đối với các doanh nghiệp tạo điều kiện cho DN phát triển, mở rộng sản xuất kinh doanh và tăng thu ngân sách nhà nước Đối với cán bộ thu , quản lý thu thuế nói chung và quản lý thu thuế DN nói riêng bao gồm ba hoạt...2 trong công tác quản lý thu thuế đối với doanh nghiệp ngoài quốc doanh, đảm bảo nguồn thu ổn định, hướng tới sự phát triển mạnh mẽ, toàn diện tại huyện Lập Thạch tôi nghiên cứu và chọn đề tài: Hoàn thiện quản lý thu thuế đối với doanh nghiệp ngoài quốc doanh tại huyện Lập Thạch, tỉnh Vĩnh Phúc 2 Mục tiêu nghiên cứu của đề tài 2.1 Mục tiêu chung Trên . GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN QUẢN LÝ THU THUẾ ĐỐI VỚI DOANH NGHIỆP NGOÀI QUỐC DOANH TẠI HUYỆN LẬP THẠCH 80 4.1. Quan điểm, định hướng, mục tiêu quản lý thu thuế đối với doanh nghiệp tại huyện Lập Thạch. quản lý thu thuế đối với doanh nghiệp ngoài quốc doanh tại huyện Lập Thạch. Đề xuất một số giải pháp nâng cao hiệu quả công tác quản lý thu thuế đối với doanh nghiệp ngoài quốc doanh tại huyện. 4 Chƣơng 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ QUẢN LÝ THU THUẾ ĐỐI VỚI DOANH NGHIỆP NGOÀI QUỐC DOANH 1.1. Cơ sở lý luận về quản lý thu thuế đối với doanh nghiệp ngoài quốc doanh 1.1.1. Mộ t