ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ VÀ QUẢN TRỊ KINH DOANH ––––––––––––––––––––––––––– ĐỖ TRỌNG NGHĨA PHÂN CẤP QUẢN LÝ THU THUẾ CÁC DOANH NGHIỆP TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH THÁI NGUYÊN, THỰC TRẠNG VÀ GIẢI PHÁP Chuyên ngành: Quản lý kinh tế Mã số: 60 34 01 LUẬN VĂN THẠC SỸ KINH TẾ Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: TS.Trần Quang Huy THÁI NGUYÊN, NĂM 2012 Số hóa Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn i LỜI CAM ĐOAN Luận văn thạc sỹ với đề tài: “Phân cấp quản lý thu thuế doanh nghiệp địa bàn tỉnh Thái Nguyên, thực trạng giải pháp” thực hướng dẫn TS Trần Quang Huy - giảng viên Trường Đại học Kinh tế Quản trị kinh doanh Thái Nguyên giúp đỡ Ban Lãnh đạo, cán Cục thuế Thái Nguyên Tôi xin cam đoan luận văn hoàn toàn kết nghiên cứu nghiêm túc Các tài liệu , số liệu sử dụng luận văn Tổng cục thuế, Cục thuế Thái Nguyên cung cấp cá nhân thu thập trang website, báo cáo Ngành thuế, sách, báo, tạp chí Thuế, giáo trình giảng dạy Học viện Chính trị - Hành Quốc gia Hồ Chí Minh Đại học Tài - Kế tốn Hà Nội, Các trích dẫn luận văn đã được chỉ rõ nguồn gốc Tơi xin hồn tồn chịu trách nhiệm vê lơi cam đoan trên./ ̀ ̀ Thái Nguyên, tháng năm 2012 Học viên Đỗ Trọng Nghĩa Số hóa Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn ii LỜI CẢM ƠN Tôi xin chân thành cảm ơn các Giáo sư, Phó giáo sư, Tiến sỹ, giảng viên Trường Đai hoc Kinh tế Quản trị kinh doanh Thái Nguyên đã trang bị ̣ ̣ cho tơi kiến thức để tơi hồn thành nhiệm vụ học tập Để hồn thành luận văn thạc sỹ này, đã được chỉ dẫn tận tình thầy giáo TS.Trần Quang Huy Tơi xin gửi tới thầy lời biết ơn sâu sắc nhất! Tôi xin chân thành cảm ơn Ban Lãnh đạo Cục thuế Thái Ngun, cán Phịng chun mơn, cán Chi cục thuế đã giúp đỡ tạo điều kiện cho việc thu thập số liệu hoàn thành luận văn này./ Thái Nguyên, tháng năm 2012 Học viên Đỗ Trọng Nghĩa Số hóa Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn iii MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN i LỜI CẢM ƠN ii MỤC LỤC iii DANH MUC CHƢ VIẾT TĂT vi ̣ ̃ ́ DANH MỤC BẢNG, BIỂU vii PHẦN MỞ ĐẦU 1 Tính cấp thiết đề tài Mục tiêu nghiên cứu Đối tượng nghiên cứu Phạm vi nghiên cứu Ý nghĩa khoa học thực tiễn đề tài Bố cục luận văn Chƣơng 1: NHỮNG LÝ LUẬN CHUNG VỀ VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU 1.1 Những lý luận chung quản lý phân cấp quản lý HCNN 1.1.1 Các khái niệm 1.1.2 Nguyên tắc quản lý HCNN 1.1.3 Mục tiêu, quan điểm, nguyên tắc phân cấp quản lý HCNN 14 1.2 Đối tượng phân cấp, chủ thể phân cấp 17 1.2.1 Đối tượng phân cấp 17 1.2.2 Chủ thể phân cấp 19 1.3 Tổ chức máy quan quản lý thuế 20 1.3.1 Chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn Cục thuế 20 1.3.2 Chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn Chi cục thuế 23 1.4 Công tác phân cấp quản lý thu thuế doanh nghiệp số Cục thuế tỉnh, thành phố nước ta 26 1.4.1 Cục thuế Thành phố Hồ Chí Minh 26 1.4.2 Cục thuế Thành phố Hải Phòng 27 1.4.3 Cục thuế tỉnh Hải Dương 27 Số hóa Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn iv 1.4.4 Cục thuế tỉnh Lâm Đồng 28 1.4.5 Cục thuế tỉnh Lào Cai 28 1.4.6 Những vấn đề được rút từ thực tiễn phân cấp quản lý thu thuế doanh nghiệp các địa phương 29 Chƣơng 2: PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 30 2.1 Câu hỏi nghiên cứu 30 2.2 Cách thức tiếp cận vấn đề nghiên cứu 31 2.3 Các phương pháp nghiên cứu 31 2.3.1 Phương pháp thu thập tài liệu, số liệu 31 2.3.2 Phương pháp luận 33 2.3.3 Phương pháp so sánh 34 2.3.4 Phương pháp chuyên gia 34 Chƣơng 3: THỰC TRẠNG CÔNG TÁC PHÂN CẤP QUẢN LÝ THU THUẾ ĐỐI VỚI CÁC DOANH NGHIỆP TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH THÁI NGUYÊN GIAI ĐOẠN 2009 - 2011 37 3.1 Đặc điểm địa bàn nghiên cứu 37 3.1.1 Điều kiện tự nhiên 37 3.1.2 Điều kiện kinh tế-xã hội 37 3.2 Cơ cấu tổ chức quy trình quản lý thu thuế doanh nghiệp 39 3.2.1 Cơ cấu tổ chức 39 3.2.2 Khái quát quy trình quản lý thu thuế doanh nghiệp 41 3.3 Phân loại doanh nghiệp 44 3.4 Thực trạng công tác phân cấp quản lý thu thuế doanh nghiệp địa bàn tỉnh Thái Nguyên giai đoạn 2009-2011 46 3.4.1 Các văn quy định phân cấp 46 3.4.2 Số lượng doanh nghiệp theo quan thuế quản lý 48 3.4.3 Kết nộp NSNN nhóm doanh nghiệp 50 Số hóa Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn v 3.5 Tổng hợp kết điều tra, lấy ý kiến từ doanh nghiệp, các quan quản lý thuế chuyên gia công tác phân cấp quản lý thu thuế doanh nghiệp 67 3.6 Kết luận thực trạng công tác phân cấp quản lý thu thuế doanh nghiệp địa bàn tỉnh Thái Nguyên giai đoạn 2009-2011 68 3.7 Kiến nghị 74 3.7.1 Đối với Bộ Tài 74 3.7.2 Đối với Tổng cục Thuế 74 3.7.3 Đối với UBND tỉnh Thái Nguyên 74 Chƣơng 4: NHỮNG GIẢI PHÁP NHẰM HỒN THIỆN CƠNG TÁC PHÂN CẤP QUẢN LÝ THU THUẾ ĐỐI VỚI DOANH NGHIỆP TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH THÁI NGUYÊN 76 4.1 Chiến lược cải cách, đại hóa ngành thuế giai đoạn 2011-2020 76 4.1.1 Mục tiêu tổng quát 76 4.1.2 Mục tiêu yêu cầu cụ thể chiến lược cải cách hệ thống thuế giai đoạn 2011-2020 76 4.1.3 Những nội dung cải cách quản lý thuế giai đoạn 2011-2020 78 4.2 Quan điểm, đường lối Đảng phát triển thành phần kinh tế nước ta 78 4.3 Những giải pháp nhằm hồn thiện cơng tác phân cấp quản lý thu thuế doanh nghiệp 81 4.3.1 Những yêu cầu, nguyên tắc phân cấp quản lý thu thuế doanh nghiệp được tổng kết từ thực tiễn 81 4.3.2 Các giải pháp 83 KẾT LUẬN 94 PHỤ LỤC 96 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO 101 Số hóa Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn vi DANH MUC CHƢ VIẾT TĂT ̣ ̃ ́ Nguyên nghĩa Thứ tự Từ viết tắt NSNN GDP CP Cổ phần DN Doanh nghiệp GTGT Giá trị gia tăng HĐND Hội đồng nhân dân UBND Ủy ban nhân dân SXKD Sản xuất kinh doanh 10 HCNN Hành nhà nước 11 QLNN Quản lý nhà nước 12 XHCN Xã hội chủ nghĩa Ngân sách nhà nước Tổng sản phẩm quốc nội Số hóa Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn vii DANH MỤC BẢNG, BIỂU Bảng 3.1 Số lượng doanh nghiệp phân theo quan thuế quản lý từ năm 2009 đến 2011 49 Bảng 3.2 Số thuế nộp NSNN doanh nghiệp 51 Bảng 3.3 Kết hoàn thuế GTGT từ năm 2009 đến năm 2011 61 Bảng 3.4 Tình hình nợ thuế doanh nghiệp từ 2009-2011 64 Biểu đồ 3.1 Số thuế nộp NSNN doanh nghiệp năm 2009 52 Biểu đồ 3.2 Số thuế nộp NSNN doanh nghiệp năm 2010 52 Biểu đồ 3.3 Số thuế nộp NSNN doanh nghiệp năm 2011 54 Biểu đồ 3.4 Số thuế truy thu năm 2009 66 Biểu đồ 3.5 Số thuế truy thu năm 2010 66 Biểu đồ 3.6 Số thuế truy thu năm 2011 67 Số hóa Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn PHẦN MỞ ĐẦU Tính cấp thiết đề tài Phân cấp quản lý thu thuế doanh nghiệp nội dung quan trọng công tác quản lý thuế Từ năm 2008 trở lại đây, công tác phân cấp quản lý thu thuế đã được Cục thuế Thái Nguyên quan tâm có “hướng đi” phù hợp Tuy nhiên, việc phân cấp chưa được thực đồng bộ, có hiệu do: - Hiện chưa có văn quy phạm pháp luật quy định phân cấp quản lý thu thuế doanh nghiệp nên việc thực địa phương có khác nhau, không thống đã làm cho hiệu lực, hiệu công tác quản lý thuế bị hạn chế - Phân cấp quản lý thu thuế doanh nghiệp phạm trù thuộc khoa học quản lý đến chưa xây dựng được yêu cầu, nguyên tắc phân cấp - Việc phân cấp quản lý thu thuế doanh nghiệp địa bàn tỉnh Thái Nguyên vấn đề “nóng” cịn có nhiều hạn chế từ năm trước để lại như: khơng xây dựng tiêu chí cụ thể để làm sở cho việc phân cấp; chưa được thực cách triệt để, chỉ giải cho doanh nghiệp thành lập - Nhận thức phân cấp quản lý thu thuế doanh nghiệp quyền cấp huyện, thành phố, thị xã cịn chưa phù hợp với tình hình thực tiễn, phát triển kinh tế nguyên tắc phân cấp quản lý thu thuế doanh nghiệp Xuất phát từ vấn đề nêu trên, đồng thời để thực tốt chiến lược cải cách, đại hóa ngành thuế giai đoạn 2011-2020 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tơi đã lựa chọn đề tài: "Phân cấp quản lý thu thuế doanh nghiệp địa bàn tỉnh Thái Nguyên, thực trạng giải pháp” để nghiên cứu Số hóa Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn 2 Mục tiêu nghiên cứu 2.1 Mục tiêu chung Nghiên cứu công tác phân cấp quản lý thu thuế doanh nghiệp địa bàn tỉnh Thái Nguyên nhằm nâng cao chất lượng, hiệu công tác quản lý thuế quan thuế; giúp cho việc "phục vụ" doanh nghiệp q trình thực sách thuế được kịp thời, quy định, qua tăng thu cho ngân sách nhà nước 2.2 Mục tiêu cụ thể - Hệ thống hoá lý luận chung quản lý, quản lý hành nhà nước, nguyên tắc phân cấp quản lý hành nhà nước, để vận dụng vào thực tiễn công tác phân cấp quản lý thu thuế doanh nghiệp - Chỉ được ưu điểm, hạn chế nguyên nhân tồn hạn chế thơng qua việc đánh giá thực trạng công tác phân cấp quản lý thu thuế doanh nghiệp địa bàn tỉnh Thái Nguyên - Đề xuất giải pháp nhằm hoàn thiện công tác phân cấp quản lý thu thuế doanh nghiệp địa bàn tỉnh Thái Nguyên Đối tƣợng nghiên cứu Đối tượng nghiên cứu vấn đề liên quan đến phân cấp quản lý thu thuế doanh nghiệp Phạm vi nghiên cứu - Nội dung nghiên cứu: Luận văn nghiên cứu nội dung liên quan đến công tác phân cấp quản lý thu thuế doanh nghiệp Cục thuế với Chi cục thuế - Không gian nghiên cứu: Trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên - Thời gian nghiên cứu: Trong giai đoạn từ năm 2009 đến năm 2011 Ý nghĩa khoa học thực tiễn đề tài Đối với Ngành Thuế nói chung Cục thuế Thái Ngun nói riêng, cơng tác phân cấp quản lý thu thuế doanh nghiệp vấn đề Số hóa Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn 88 chức thi tuyển cán trình độ Hai là, thơng qua thực tiễn quản lý, đúc rút kinh nghiệm để thường xuyên tổ chức lớp, đào tạo, tập huấn chuyên sâu kỹ quản lý thuế đặc biệt chức kiểm tra thuế, tra thuế, kỹ quản lý rủi ro 4.3.2.4 Về công tác tuyên truyền Mục tiêu giải pháp là: trước, sau triển khai thực hiện, đề án phân cấp lại công tác quản lý thuế doanh nghiệp phải giành được ủng hộ không chỉ doanh nghiệp, người trực tiếp thuộc phạm vi điều chỉnh đề án mà phải giành được ủng hộ cấp ủy, quyền huyện, thành phố, thị xã để tạo nên đồng thuận cao tồn xã hội Với mục tiêu đó, cơng tác tuyên truyền cần phải hướng tới ba nhóm đối tượng tất doanh nghiệp địa bàn tỉnh cấp ủy, quyền huyện, thành phố, thị xã, ngành liên quan khối tài Đối với cấp ủy, quyền huyện, thành phố, thị xã sử dụng kênh tuyên truyền thông qua chỉ đạo Tỉnh ủy, UBND tỉnh; đồng thời, Cục Thuế có văn gửi các quan cần nêu rõ mục đích, u cầu, đặc biệt nguyên tắc phân cấp quản lý thuế doanh nghiệp để nhằm xóa bỏ nhận thức lâu quyền huyện, thành phố, thị xã “các doanh nghiệp ngồi quốc doanh phải Chi cục thuế cấp huyện quản lý” Trước đây, các doanh nghiệp ngồi quốc doanh cịn chưa phát triển số lượng quy mô năm gần nhận thức phù hợp Song, kể từ Đảng Nhà nước ta có nhiều Nghị nhằm phát huy sức mạnh nội lực để phát triển kinh tế-xã hội mặt khác nước ta đã hội nhập sâu rộng với kinh tế giới doanh nghiệp ngồi quốc doanh đã có điều kiện thuận lợi để phát huy vai trị kinh tế, tốc độ phát triển tăng nhanh qua năm, quy mô vốn, lao động địa Số hóa Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn 89 bàn hoạt động ngày được mở rộng Chính vậy, nhận thức đã khơng cịn phù hợp với thực tiễn nay, khơng cịn phù hợp với ngun tắc phân cấp quản lý nói chung phân cấp quản lý thuế doanh nghiệp nói riêng Tuyên truyền tốt đến nhóm đối tượng tạo được chuyển biến nhận thức công tác phân cấp quản lý thuế doanh nghiệp giai đoạn Đối với ngành khối tài chính, ngồi việc sử dụng kênh thơng tin cịn phải thông qua hội nghị thường kỳ khối để tuyên truyền tới các đơn vị, từ có chung nhận thức phối hợp chặt chẽ trình thực Đối với doanh nghiệp, phương thức tuyên truyền cần đa rạng, phong phú như: thông qua công tác tuyên truyền hỗ trợ quan thuế, phận cửa; thông qua trang thông tin điện tử Cục Thuế Thái Nguyên thông qua các phương tiện thông tin đại chúng địa phương Nội dung tuyên truyền cần tập trung vào mục tiêu tạo thuận lợi tối đa cho các doanh nghiệp trình thực nghĩa vụ với NSNN phục vụ doanh nghiệp ngày tốt Lợi ích cấp ngân sách được đảm bảo, tiêu chí phân cấp quản lý có khoa học đến đâu công tác tuyên truyền không tốt, đặc biệt nhận thức cấp ủy, quyền địa phương, mục tiêu đề án khó mà đạt được Do coi nhẹ việc thực giải pháp 4.3.2.5 Tích cực triển khai phần mềm ứng dụng nhằm nâng cao hiệu suất xử lý và chất lượng công tác quản lý thuế Thực chương trình cải cách đại hóa ngành thuế giai đoạn 2001-2010, Cục Thuế Thái Nguyên đã triển khai áp dụng nhiều phần mềm tin học phục vụ cơng tác quản lý thuế như: Chương trình cấp mã số thuế (TINC); chương trình quản lý thuế (QLT); chương trình quản lý nợ (QLN); chương Số hóa Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn 90 trình phân tích báo cáo tài phục vụ cơng tác tra, kiểm tra quan thuế; … Việc ứng dụng công nghệ thông tin vào công tác quản lý đã giúp cho quan thuế tích kiệm được nguồn nhân lực, xây dựng được sở liệu tập trung người nộp thuế Trong điều kiện số lượng người nộp thuế ngày gia tăng nhanh, yêu cầu quản lý ngày cao, với số lượng biên chế có hạn việc tăng cường triển khai ứng dụng thành tựu khoa học kỹ thuật lĩnh vực công nghệ thông tin vào công tác quản lý thuế hướng cần thiết Các ứng dụng cần phải được xây dựng cho tất nội dung công tác quản lý thuế, ứng dụng phải có tính tích hợp cao, sử dụng khai thác tối đa sở liệu tập trung người nộp thuế Việc khai thác thông tin không chỉ hạn chế phạm vi tỉnh mà cần phải được sử dụng chung cho các địa phương khác để đối chiếu thông tin, nâng cao hiệu công tác quản lý thuế Trong thời gian tới cần xây dựng các chương trình ứng dụng vào công tác xây dựng dự toán thu NSNN; công tác đối chiếu xác minh hóa đơn; cơng tác phân cấp quản lý thuế doanh nghiệp; … Song song với việc xây dựng chương trình ứng dụng cần thường xuyên hoàn thiện, nâng cấp các chương trình có để xử lý kịp thời lỗi, sai sót q trình thực hiện, đáp ứng các thay đổi phát sinh thực tiễn quản lý Xây dựng triển khai thực tốt chương trình ứng dụng tạo tiền đề quan trọng nâng cao lực quản lý cấp Chi cục thuế để sở bước phân cấp quản lý thuế doanh nghiệp cách hợp lý 4.3.2.6 Tranh thủ lãnh đạo, đạo Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh trình triển khai thực đề án phân cấp quản lý thuế doanh nghiệp Nhiệm vụ thu NSNN nhiệm vụ trị quan trọng cấp ủy, quyền địa phương Chính vậy, ngồi chỉ đạo trực tiếp Số hóa Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn 91 chuyên môn, cấu tổ chức, công tác cán Tổng cục Thuế-Bộ Tài cơng tác thu NSNN ln giành được quan tâm, chỉ đạo Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh Các giải pháp nâng cao chất lượng công tác quản lý thuế, tăng thu cho NSNN tạo nguồn lực lớn để cấp ủy, quyền địa phương thực tốt mục tiêu phát triển kinh tế-xã hội, nâng cao chất lượng đời sống vật chất, tinh thần cho người dân Việc thực đề án phân cấp quản lý thuế doanh nghiệp mục tiêu nên Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh quan tâm Ngồi ra, quan tâm cịn xuất phát từ việc thực đề án dẫn đến việc điều chỉnh công tác điều hành ngân sách từ tỉnh đến huyện, thành phố, thị xã Vì vậy, triển khai thực đề án án phân cấp quản lý thuế doanh nghiệp tách rời chỉ đạo Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh, quan thuế phải biết tranh thủ chỉ đạo của cấp ủy, quyền để triển khai thực đạt được yêu cầu có được đồng thuận cao Trước triển khai, Cục Thuế cần phải báo cáo Tỉnh ủy, UBND tỉnh, báo cáo cần đánh giá rõ công tác phân cấp quản lý thuế doanh nghiệp thời gian qua, hạn chế tồn tại, yêu cầu, nguyên tắc phân cấp quản lý thuế doanh nghiệp, chiến lược cải cách đại hóa hệ thống thuế giai đoạn 2011-2020 Thủ tướng Chính phủ đề xuất hướng phân cấp lại để Tỉnh ủy, UBND tỉnh đồng ý chủ trương, giao cho Cục Thuế xây dựng đề án cụ thể, lấy ý kiến UBND huyện, thành phố, thị xã, ngành liên quan báo cáo UBND tỉnh trước ban hành, thực Ngoài năm giải pháp có tính kỹ thuật đã trình bày giải pháp mang tính chỉ đạo, điều hành quan trọng, Cục Thuế cần lưu ý để cơng tác phân cấp được thực tốt Số hóa Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn 92 4.3.2.7 Kiến nghị Tổng cục Thuế-Bộ Tài xây dựng ban hành văn quy phạm pháp luật phân cấp quản lý thuế doanh nghiệp Như đã đề cập mục 3.7 Kết luận công tác phân cấp quản lý thuế doanh nghiệp, Tổng cục Thuế-Bộ Tài cần sớm nghiên cứu, ban hành Thông tư quy định phân cấp quản lý thuế doanh nghiệp áp dụng thống nước Nội dung Thông tư cần nêu rõ yêu cầu, nguyên tắc phân cấp; thẩm quyền phân cấp; khung tiêu chí phân cấp, riêng khung tiêu chí khơng nên quy định “cứng” dẫn đến khó thực địa phương có trình độ phát triển khác nhau, số lượng doanh nghiệp khác nhau, quy mô doanh nghiệp địa phương khác nhau, … (ví dụ như: tiêu chí vốn doanh nghiệp lớn địa phương có khác nên Bộ Tài quy định mức vốn tối thiểu, Cục Thuế địa phương cụ thể hóa địa phương cho phù hợp), trình tự thực phân cấp Thông tư ban hành pháp lý quan trọng để Cục Thuế tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương triển khai thực thống nhất, nguyên tắc hạn chế “ảnh hưởng” quyền địa phương vào cơng tác phân cấp quản lý thuế quan chuyên môn 4.3.2.8 Giải pháp tổ chức thực Giải pháp không trực tiếp làm nên chất lượng công tác phân cấp quản lý thuế doanh nghiệp giải pháp khơng thể thiếu q trình thực Theo đó, giải pháp cần phải nêu rõ được nội dung công việc cụ thể từ giai đoạn chuẩn bị đến giai đoạn triển khai thực giai đoạn kết thúc, tổng kết đánh giá Ví dụ: Trong giai đoạn chuẩn bị cần phải cụ thể từ việc: phân loại doanh nghiệp quan thuế quản lý theo tiêu chí cụ thể đã nêu giải pháp thứ nhất; tổng hợp kết phân loại; … Số hóa Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn 93 Ở giai đoạn triển khai thực cần phải có kế hoạch chi tiết cho công việc từ báo cáo xin ý kiến Tỉnh ủy, UBND tỉnh; lấy ý kiến cấp, ngành liên quan; phối hợp với Sở Tài chính, Kho bạc Nhà nước xây dựng phương án điều tiết khoản thu NSNN; … đến phê duyệt đề án; bàn giao công tác quản lý doanh nghiệp các quan thuế Xây dựng bảng nội dung công việc cụ thể phải đôi với việc phân công đơn vị thực hiện, đơn vị phối hợp, người chỉ đạo thời hạn hoàn thành nội dung cơng việc cụ thể Trên sở kế hoạch triển khai này, Cục Trưởng Cục Thuế chỉ đạo, điều hành công tác đảm bảo tiến độ đạt mục tiêu đề Số hóa Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn 94 KẾT LUẬN Như đã đề cập chương 3, công tác phân cấp quản lý thu thuế doanh nghiệp nội dung quan trọng tiền đề định đến chất lượng, hiệu công tác quản lý thuế Từ năm 2008 đến nay, công tác phân cấp quản lý thu thuế doanh nghiệp Cục thuế Thái Nguyên đã bước đầu có “hướng đi” phù hợp Sau thời gian dài thực phân cấp cho Chi cục thuế trực tiếp quản lý 100% doanh nghiệp quốc doanh, đến tháng 4/2008 Cục thuế đã có quy định phân cấp hợp lý Theo đó, các doanh nghiệp ngồi quốc doanh thành lập có quy mơ lớn doanh nghiệp hoạt động số ngành nghề, lĩnh vực có độ “phức tạp” cao nghiệp vụ thuế công tác quản lý đã được phân cấp cho Cục thuế trực tiếp quản lý; doanh nghiệp ngồi quốc doanh có quy mơ nhỏ, phạm vi hoạt động hẹp phân cấp cho Chi cục thuế quản lý Song, việc phân cấp quản lý thu thuế doanh nghiệp chưa được thực toàn diện đồng bộ, chỉ áp dụng cho doanh nghiệp thành lập từ ngày 22/4/2008 trở đi, doanh nghiệp lớn, đặc biệt lớn thành lập trước ngày 22/4/2008 Chi cục thuế quản lý nên đã bộc lộ nhiều hạn chế, là: Chất lượng phục vụ người nộp thuế chưa được kịp thời, lợi ích doanh nghiệp chưa được đảm bảo; Công tác quản lý thuế doanh nghiệp lớn, đặc biệt lớn cấp Chi cục thuế chưa đáp ứng được so với yêu cầu; Tình trạng gian lận thuế, khai thiếu thuế nhóm doanh nghiệp lớn Chi cục thuế quản lý cao hơn; Nguồn lực tài chưa được tập trung cho ngân sách tỉnh; Mục tiêu hiệu lực công tác quản lý thuế bị hạn chế; Công tác phân cấp quản lý thu thuế doanh nghiệp quốc doanh chưa gắn với việc điều tiết khoản thu NSNN địa phương Số hóa Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn 95 Từ hạn chế Cục Thuế Thái Nguyên cần phải triển khai đồng giải pháp sau đây: (1) Xây dựng tiêu chí phân cấp quản lý thuế doanh nghiệp (2) Xây dựng tỷ lệ phân chia khoản thu cấp ngân sách báo cáo UBND tỉnh, trình HĐND tỉnh định, triển khai thực đồng thời với đề án phân cấp quản lý thuế doanh nghiệp (3) Tăng cường số lượng nâng cao chất lượng cán nhằm đáp ứng kịp thời u cầu cơng tác quản lý thuế tình hình (4) Về cơng tác tun truyền (5) Tích cực triển khai phần mềm ứng dụng nhằm nâng cao hiệu suất xử lý và chất lượng công tác quản lý thuế (6) Tranh thủ lãnh đạo, chỉ đạo Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh trình triển khai thực đề án phân cấp quản lý thuế doanh nghiệp (7) Kiến nghị Tổng cục Thuế-Bộ Tài xây dựng ban hành văn quy phạm pháp luật phân cấp quản lý thuế doanh nghiệp (8) Giải pháp tổ chức thực Thực tốt giải pháp nêu giúp cho công tác phân cấp quản lý thu thuế doanh nghiệp theo nguyên tắc vốn có nó; nâng cao được chất lượng, hiệu công tác quản lý thuế đảm bảo thực nghiêm túc chiến lược cải cách đại hóa hệ thống thuế giai đoạn 2011-2020 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt./ Số hóa Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn 96 PHỤ LỤC Phụ lục 1: PHIẾU LẤY Ý KIẾN CÁC DOANH NGHIỆP Về việc phân cấp quản lý thuế doanh nghiệp-Mẫu số –––––––––––––––––––––––––– Phần A Thông tin doanh nghiệp Tên doanh nghiệp: ……………………………………………………… …………………………………………………………………………… Địa chỉ trụ sở chính: …………………………………………………… ……………………………………………………………………………… Số thuế doanh nghiệp đã nộp cho NSNN năm 2011 là: ……… tỷ đồng Tổng nguồn vốn doanh nghiệp là: ……………… tỷ đồng Cơ quan thuế quản lý thu thuế là: …………………………… Phần B Ý kiến đơn vị việc phân cấp quản lý thuế doanh nghiệp địa bàn tỉnh Thái Nguyên Câu Việc phân cấp quản lý thuế doanh nghiệp cần vào:  Vốn  Lao động  Số thuế nộp NSNN  Ngành nghề  Phạm vi hoạt động  Ý kiến khác Nội dung ý kiến khác đề nghị ghi vào đây: …………………………… ……………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………… Câu Phân cấp quản lý thuế thân doanh nghiệp đã phù hợp chưa?  Phù hợp  Chưa phù hợp Số hóa Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên  Ý kiến khác http://www.lrc-tnu.edu.vn 97 Nội dung ý kiến khác đề nghị ghi vào đây: …………………………… ……………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………… Câu Việc rà soát điều chỉnh lại quan quản lý thuế doanh nghiệp (Doanh nghiệp từ Chi cục thuế quản lý chuyển lên Cục Thuế quản lý ngược lại từ Cục Thuế chuyển xuống Chi cục thuế quản lý) được thực Hai năm lần Ba năm lần Ý kiến khác ………………………………………… Xin trân trọng cảm ơn ý kiến đơn vị! (Vui lòng gửi Phiếu lấy ý kiến Phịng Tổng hợp-Nghiệp vụ-Dự tốn Cục Thuế tỉnh Thái Ngun trước ngày 01 tháng năm 2012) Số hóa Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn 98 Phụ lục 2: PHIẾU LẤY Ý KIẾN CÁC CƠ QUAN QUẢN LÝ THUẾ Về việc phân cấp quản lý thuế doanh nghiệp-Mẫu số ––––––––––––––––––––––– Phần A Thơng tin Phịng/Chi cục thuế Tên Phịng/Chi cục thuế: ……………………………………………… …………………………………………………………………………… Phần B Ý kiến Phòng/Chi cục thuế việc phân cấp quản lý thuế doanh nghiệp địa bàn tỉnh Thái Nguyên Câu Việc phân cấp quản lý thuế doanh nghiệp cần vào:  Vốn  Lao động  Số thuế nộp NSNN  Ngành nghề  Phạm vi hoạt động  Ý kiến khác Nội dung ý kiến khác đề nghị ghi vào đây: …………………………… ……………………………………………………………………………… Câu Phân cấp quản lý thuế doanh nghiệp nay, theo Phòng/Chi cục thuế đã phù hợp chưa?  Phù hợp  Chưa phù hợp  Ý kiến khác Nội dung ý kiến khác đề nghị ghi vào đây: …………………………… ……………………………………………………………………………… Câu Việc rà soát điều chỉnh lại quan quản lý thuế doanh nghiệp (Doanh nghiệp từ Chi cục thuế quản lý chuyển lên Cục Thuế quản lý ngược lại từ Cục Thuế chuyển xuống Chi cục thuế quản lý) được thực  Hai năm lần  Ba năm lần  Ý kiến khác Nội dung ý kiến khác: Xin trân trọng cảm ơn ý kiến đơn vị! (Vui lòng gửi Phiếu lấy ý kiến Phòng Tổng hợp-Nghiệp vụ-Dự toán Cục Thuế tỉnh Thái Nguyên trước ngày 01 tháng năm 2012) Số hóa Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn 99 Phụ lục 3: Tổng hợp kết điều tra từ doanh nghiệp Đồng ý Thứ tự Câu hỏi Không đồng ý Câu trả lời Chưa Phù hợp phù hợp Ba năm lần Đồng ý Số % lượng Ý kiến khác: theo kỳ ổn định ngân sách Số % lượng Số lượng A B I I Đối với DN lớn Cục Thuế quản lý Câu Việc phân cấp quản lý thuế doanh nghiệp cần vào quy mô ngành nghề doanh nghiệp không? Phân cấp quản lý thuế thân doanh nghiệp đã phù hợp chưa? Việc rà soát điều chỉnh lại quan quản lý thuế doanh nghiệp (Doanh nghiệp từ Chi cục thuế quản lý chuyển lên Cục Thuế quản lý ngược lại từ Cục Thuế chuyển xuống Chi cục thuế quản lý) được thực DN Chi cục thuế quản lý Đối với DN lớn Câu Câu Câu Đối với DN nhỏ Câu Câu Câu % Số lượng % Số lượng % Số lượng % 25 100% 0% - - - - - - - - - - - - 25 100% 0% - - - - - - - - - - - - 16 64% 36% 25 - 100% - - 0% - - 4% - 24 - 96% - 15 60% 10 40% 50 - 100% - - 0% - 50 - 100% - - 0% - 50 100% 0% (Nguồn: Điều tra) Số hóa Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn 100 Phụ lục 4: Tổng hợp kết điều tra từ quan quản lý thuế Thứ tự Đồng ý Câu hỏi Câu trả lời Chƣa Phù hợp phù hợp Không đồng ý Ba năm lần Đồng ý Số % lƣợng Số lƣợng Câu Việc phân cấp quản lý thuế doanh nghiệp cần vào quy mô (vốn, doanh thu, phạm vi hoạt động, lao động) % Số lƣợng % Số lƣợng % Số lƣợng % 10 100% 0% - - - - - - - - - 0% 10 100% - - - - - - - - Ý kiến khác: theo kỳ ổn định ngân sách Số lƣợng % - - - - - - - 20% 80% ngành nghề doanh nghiệp không? Phân cấp quản lý thuế doanh nghiệp đã phù hợp chưa? Việc rà soát điều chỉnh lại quan quản lý thuế doanh nghiệp (Doanh nghiệp từ Chi cục thuế quản lý chuyển lên Cục Thuế quản lý ngược lại từ Cục Thuế chuyển xuống Chi cục thuế quản lý) được thực (Nguồn: Điều tra) Số hóa Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn 101 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO Bộ trưởng Bộ Tài (2010), Quyết định số 108/QĐ-BTC ngày 14/01/2010 “quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn cấu tổ chức Cục Thuế trực thuộc Tổng cục Thuế” Chính phủ (2011), Quyết định số 732/QĐ-TTg ngày 17/5/2011 “về việc phê duyệt Chiến lược cải cách hệ thống thuế giai đoạn 2011-2020” Cục Thống kê Thái nguyên (2011), Niên giám Thống kê tỉnh Thái Nguyên 2010 Cục thuế Thái Nguyên (2009), Báo cáo tổng kết công tác thuế năm 2008 Cục thuế Thái Nguyên (2010), Báo cáo tổng kết công tác thuế năm 2009 Cục thuế Thái Nguyên (2011), Báo cáo tổng kết công tác thuế năm 2010 Cục thuế Thái Nguyên (2012), Báo cáo tổng kết công tác thuế năm 2011 Đặng Ngọc Lợi (2010), Giáo trình khoa học quản lý, NXB trịhành Đỗ Hồng Tồn (2008), Giáo trình quản lý nhà nước kinh tế, NXB Đại học kinh tế quốc dân 10 Nguyễn Bá Sơn (1996), Cơ sở khoa học quản lý kinh tế, NXB Tài 11 Nguyễn Trọng Điều (2009), Khoa học hành chương trình cao cấp lý luận trị-hành chính, NXB trị-hành 12 Tổng cục thuế (2010), Quyết định số: 502/QĐ-TCT ngày 29 tháng năm 2010 Tổng cục Trưởng Tổng cục thuế quy định chức năng, nhiệm vụ Phòng thuộc Cục thuế 13 Tổng cục Thuế (2011), Báo cáo tổng kết công tác thuế năm 2011 14 Tổng cục Thuế (2010), Quyết định số: 503/QĐ-TCT ngày 29/03/2010 Tổng cục Trưởng Tổng cục Thuế, chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn Chi cục thuế Số hóa Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn 102 15 UBND tỉnh Thái Nguyên (2011), Báo cáo kinh tế xã hội năm 2011 tỉnh Thái Nguyên 16 Quốc hội nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam Khoá XII (2008), Luật thuế GTGT số 13/2008/QH12 ngày 03/6/2008 17 Quốc hội nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam Khoá XII (2008), Luật doanh nghiệp 18 Quốc hội nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam Khoá XII (2008), Luật Quản lý thuế các văn hướng dẫn thi hành 19 http://dangcongsan.vn 20 http://www.mof.gov.vn 21 http://www.gdt.gov.vn 22 http://www.thainguyen.gov.vn Số hóa Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn ... cục thu? ??: đăng ký thu? ??, cấp mã số thu? ??, xử lý hồ sơ khai thu? ??, tính thu? ??, nộp thu? ??, miễn thu? ??, giảm thu? ??, hồn thu? ??, xố nợ thu? ??, tiền phạt, lập sổ thu? ??, thông báo thu? ??, phát hành lệnh thu thuế thu. .. thu? ?? thu? ??c phạm vi quản lý Cục Thu? ??: đăng ký thu? ??, cấp mã số thu? ??, xử lý hồ sơ khai thu? ??, tính thu? ??, nộp thu? ??, miễn thu? ??, giảm thu? ??, hồn thu? ??, xố nợ thu? ??, tiền phạt, lập sổ thu? ??, thông báo thu? ??,... tác quản lý thu? ?? bị hạn chế - Phân cấp quản lý thu thuế doanh nghiệp phạm trù thu? ??c khoa học quản lý đến chưa xây dựng được yêu cầu, nguyên tắc phân cấp - Việc phân cấp quản lý thu thuế doanh nghiệp