ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ VÀ QUẢN TRỊ KINH DOANH NGƠ THẾ HỒN NGHIÊN CỨU MỘT SỐ GIẢI PHÁP CHỦ YẾU TẠO VIỆC LÀM CHO THANH NIÊN NÔNG THÔN HUYỆN PHÚ LƢƠNG, TỈNH THÁI NGUYÊN LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ Chuyên ngành: Kinh tế nơng nghiệp Thái Ngun - 2012 Số hóa Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ VÀ QUẢN TRỊ KINH DOANH - NGƠ THẾ HỒN NGHIÊN CỨU MỘT SỐ GIẢI PHÁP CHỦ YẾU TẠO VIỆC LÀM CHO THANH NIÊN NÔNG THÔN HUYỆN PHÚ LƢƠNG, TỈNH THÁI NGUYÊN Chuyên nganh: Kinh tế nông nghiệp ̀ Mã số: 60.31.10 LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: PGS.TS NGUYỄN THỊ GẤM Thái Nguyên - 2012 Số hóa Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn i LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan luân văn “Nghiên cứu số giải pháp chủ yếu tạo việc ̣ làm cho niên nông thơn huyện Phú Lƣơng, tỉnh Thái Ngun” cơng trình nghiên cứu cá nhân tơi Đề tài hồn toàn trung thực chưa đươc sư dung ̣ ̉ ̣ để bảo vệ một học vị Các thông tin sử dụng t rong đề tài đa đươc chỉ ro nguôn ̃ ̣ ̃ ̀ gôc, tài liệu tham khảo trích dẫn đầy đủ ́ , mọi giúp đỡ cho viêc thưc ̣ ̣ hiên luân văn đa đươc cam ơn ̣ ̣ ̀ ̃ ̣ ̉ Tác giả đề tài Ngơ Thế Hồn Số hóa Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn ii LỜI CẢM ƠN Để hoàn thành đề tài cố gắng, nỗ lực thân, nhận giúp đỡ tận tình nhiều cá nhân tập thể Tơi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến PGS.TS Nguyễn Thị Gấm, người tận tình bảo, hướng dẫn giúp đỡ tơi thực hiện hồn thành đề tài Tôi xin trân trọng cảm ơn Ban Giám hiệu, Phòng Quản lý Đào tạo Sau đại học khoa chun mơn, phịng ban Trường Đại học Kinh tế Quản trị Kinh doanh tạo điều kiện thuận lợi cho tơi q trình học tập nghiên cứu trường Tôi xin chân thành cảm ơn giúp đỡ nhiệt tình UBND huyện Phú Lương, Phịng Lao đợng Thương binh - Xã hợi huyện Phú Lương, Chi cục Thống kê huyện Phú Lương, phịng Nơng nghiệp, phịng Kinh tế- Hạ tầng, trung tâm dạy nghề hụn Đồn Phú Lương; cấp ủy, quyền tổ chức xã hội xã Yên Ninh, Sơn Cẩm, Tức Tranh, Ôn Lương tạo điều kiện thuận lợi cho việc thu thập số liệu thứ cấp, sơ cấp thông tin hữu ích phục vụ nghiên cứu Xin cảm ơn gia đình, bạn bè đồng nghiệp giúp đỡ, động viên tơi suốt q trình thực hiện đề tài tốt nghiệp Thái Nguyên, ngày 30 tháng năm 2012 Tác giả Ngơ Thế Hồn Số hóa Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn iii MỤC LỤC Lời cam đoan i Lời cảm ơn ii Mục lục iii Danh mục chữ viết tắt viii Danh mục bảng ix Danh mục biểu đồ x MỞ ĐẦU .1 Tính cấp thiết luận văn .1 Mục tiêu nghiên cứu luận văn 2.1 Mục tiêu chung .2 2.2 Mục tiêu cụ thể .2 Đối tượng phạm vi nghiên cứu luận văn .2 3.1 Đối tượng nghiên cứu 3.2 Phạm vi nội dung nghiên cứu Giới hạn nghiên cứu luận văn Những đóng góp luận văn Bố cục luận văn Chƣơng 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN 1.1 Cơ sở lý luận 1.1.1 Cơ sở khoa học việc nghiên cứu việc làm 1.1.1.1 Việc làm 1.1.1.2 Tạo việc làm 10 1.1.1.3 Việc làm 10 1.1.1.4 Các nhân tố ảnh hưởng tới lực tạo việc làm lao động niên nông thôn 11 1.1.2 Cơ sở khoa học niên 17 1.1.2.1 Khái niệm niên 17 1.1.2.2 Thanh niên cấu dân số 19 Số hóa Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn iv 1.1.2.3 Dân số niên phân theo khu vực nông thôn thành thị .20 1.1.2.4 Tình hình lao đợng, việc làm niên nông thôn 20 1.1.2.5 Giải việc làm cho niên nông thôn 22 1.2 Cơ sở thực tiễn 23 1.2.1 Kinh nghiệm một số nước giới vê viêc tao viêc ̀ ̣ ̣ ̣ làm cho niên nông thôn 23 1.2.1.1 Kinh nghiệm Trung Quốc 23 1.2.1.2 Kinh nghiệm Thái Lan 25 1.2.1.3 Kinh nghiệm Nhật Bản 26 1.2.2 Kinh nghiệm Việt Nam địa phương khác 27 1.2.2.1 Kinh nghiệm chung giải việc làm cho niên nông thôn Việt Nam 27 1.2.2.2 Kinh nghiệm cụ thể tỉnh Kiên Giang 28 1.2.2.3 Kinh nghiệm cụ thể từ cán bợ đồn chun trách 29 1.2.2.4 Những học kinh nghiệm tạo việc làm cho TNNT Phú Lương 32 Chƣơng 2: PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU .33 2.1 Câu hỏi nghiên cứu 33 2.2 Phương pháp nghiên cứu 33 2.2.1 Phương pháp thu thập thông tin 33 2.2.1.1 Nguồn số liệu thứ cấp 33 2.2.1.2 Nguồn số liệu sơ cấp 34 2.2.2 Phương pháp tổng hợp thông tin .37 2.2.3 Phương pháp phân tích thơng tin 37 2.2.3.1 Phương pháp thống kê kinh tế 37 2.2.3.2 Phương pháp phân tích so sánh 38 2.2.4 Phương pháp SWOT .38 2.3 Hệ thống tiêu nghiên cứu .39 Chƣơng 3: THỰC TRẠNG VIỆC LÀM CỦA LAO ĐỘNG THANH NIÊN NÔNG THÔN HUYỆN PHÚ LƢƠNG, TỈNH THÁI NGUYÊN .40 3.1 Đặc điểm địa bàn huyện Phú Lương, tỉnh Thái Nguyên 40 Số hóa Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn v 3.1.1 Điều kiện tự nhiên 40 3.1.1.1 Vị trí địa lý 40 3.1.1.2 Đặc điểm địa hình 40 3.1.1.3 Thời tiết, khí hậu 41 3.1.1.4 Tài nguyên thiên nhiên 41 3.1.2 Điều kiện kinh tế - xã hội 42 3.1.2.1 Tình hình dân số lao đợng .42 3.1.2.2 Hệ thống kết cấu hạ tầng 43 3.1.2.3 Văn hố - xã hợi 44 3.1.3 Tình hình kinh tế xã hợi địa bàn huyện 46 3.1.4 Đánh giá chung .48 3.1.3.1 Thuận lợi 48 3.1.3.2 Những điểm hạn chế 48 3.2 Thanh niên lao động niên nông thôn huyện Phú Lương 49 3.2.1 Đặc điểm niên huyện Phú Lương 49 3.2.1.1 Dân số niên phân theo khu vực nông thôn thành thị .49 3.2.1.2 Lực lượng lao động niên huyện Phú Lương 50 3.2.1.3 Lao động niên theo độ tuổi 51 3.2.1.4 Lao đợng niên theo giới tính 52 3.2.1.5 Chất lượng nguồn lao động niên nông thôn huyện Phú Lương 54 3.2.2 Việc làm niên nông thôn huyện Phú Lương 56 3.2.2.1 Tình trạng việc làm lao động TNNT huyện Phú Lương .56 3.2.2.2 Công tác tạo việc làm cho niên nông thôn huyện Phú Lương 59 3.2.2.3 Mạng lưới tạo việc làm cho niên nông thôn .61 3.2.2.4.Công tác tư vấn, đào tạo tạo việc làm cho lao động TN nông thôn 62 3.3 Thực trạng việc làm niên nông thôn huyện Phú Lương 68 3.3.1 Thông tin chung đối tượng điều tra 68 3.3.2 Vai trị gia đình niên nông thôn 71 3.3.3 Thực trạng đào tạo đối tượng điều tra 72 Số hóa Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn vi 3.3.4 Hiệu tạo việc làm cho niên nông thôn huyện 73 3.3.5 Ý kiến đánh giá công tác tạo việc làm cho niên nông thôn 75 3.3.6 Những vấn đề quan tâm niên nông thôn huyện Phú Lương 77 3.3.7 Nguyện vọng việc làm niên nông thôn huyện Phú Lương 79 3.4 Những nhân tố ảnh hưởng tới việc tạo việc làm cho niên nông thôn địa bàn huyện Phú Lương 79 3.4.1 Thiếu vốn cho sản xuất - kinh doanh 79 3.4.2 Chất lượng lao động niên nông thôn hụn cịn thấp .80 3.4.3 Chính sách hỗ trợ cho học nghề nhà nước hạn chế 81 3.4.4 Thiếu trung tâm dạy nghề đủ điều kiện đảm bảo điều kiện đào tạo nghề cho niên nông thôn 82 3.4.5 Điều kiện khó khăn thân người học 82 3.5 Phân tích SWOT 83 3.5.1 Điểm mạnh (Strengths) 84 3.5.2 Điểm yếu (Weaknesses) 84 3.5.3 Cơ hội (Opportunities) 85 3.5.4 Thách thức (Threats) .85 3.6 Đánh giá chung 86 Chƣơng 4: MỘT SỐ GIẢI PHÁP CHỦ YẾU TẠO VIỆC LÀM CHO THANH NIÊN NÔNG THÔN HUYỆN PHÚ LƢƠNG, TỈNH THÁI NGUYÊN 89 4.1 Quan điểm huyện Phú Luơng tỉnh Thái Nguyên tạo việc làm cho niên nông thôn 89 4.2 Một số giải pháp tạo việc làm cho TN nông thôn huyện Phú Lương 90 4.2.1 Tăng cường công tác tư vấn, định hướng, đào tạo nghề cho lao động niên nông thôn 90 4.2.1.1 Quy hoạch phát triển ngành nghề đào tạo 90 4.2.1.2 Đào tạo nghề theo yêu cầu phát triển SX thị trường lao đợng 91 4.2.1.3 Đào tạo có liên kết với DN sản xuất địa bàn huyện, tỉnh 91 4.2.1.4 Nâng cấp chất lượng sở đào tạo 92 Số hóa Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn vii 4.2.1.5 Hỗ trợ sở đào tạo .933 4.2.2 Tăng cường hoạt động hỗ trợ lao động niên nông thôn 933 4.2.2.1 Hỗ trợ vốn, điều kiện cần thiết 933 4.2.2.2 Cung cấp thông tin học nghề việc làm 944 4.2.3 Đẩy mạnh xuất lao động .955 4.2.3.1 Hỗ trợ kinh phí đào tạo, giáo dục định hướng 955 4.2.3.2 Vay vốn với lãi suất ưu đãi 966 4.2.4 Tăng cường hoạt đợng Đồn niên 966 4.2.4.1 Tăng cường công tác tuyên truyền sâu rộng cán bợ Đồn viên, Hợi viên niên chủ trương Đảng, sách Pháp luật Nhà nước phát triển kinh tế xã hội nông thôn 966 4.2.4.2 Thành lập trung tâm tư vấn, dạy nghề cho niên nông thôn .977 4.2.4.3 Tăng cường xúc tiến thương mại, quảng bá hình ảnh huyện, hình ảnh niên, lao động niên nông thôn huyện; phối hợp đưa lao động lao động hợp tác quốc tế 977 KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ 988 Kết luận .988 Kiến nghị .999 TÀI LIỆU THAM KHẢO 101 PHỤ LỤC .103 Số hóa Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn viii DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT CC : Cơ cấu CN : Cơng nghiệp CNH : Cơng nghiệp hố CNTTCN : Công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp DN : Doanh nghiệp GDTX : Giáo dục thường xuyên GTSX : Giá trị sản xuất KTTHHNDN : Kỹ thuật tổng hợp hướng nghiệp dạy nghề HĐH : Hiện đại hoá KD : Kinh doanh LLLĐ : Lực lượng lao động NN : Nông nghiệp SL : Số lượng SS : So sánh SXKD : Sản xuất kinh doanh SXNN : Sản xuất nông nghiệp TH : Tiểu học THCS : Trung học sở THPT : Trung học phổ thông THCN : Trung học chuyên nghiệp TN : Thanh niên TNNT : Thanh niên nông thôn UBND : Uỷ ban nhân dân TTCN : Tiểu thủ công nghiệp XD : Xây dựng Số hóa Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn 95 lớp, đối tượng, thành phần biết tích cực tham gia thực hiện phát triển dạy nghề Các chế, sách khuyến khích việc xã hợi hóa cơng tác đào tạo nghề cần quan tâm tuyên truyền rộng rãi đảm bảo thông tin tuyên truyền một cách đắn, cụ thể đến tận cấp sở - Hỗ trợ thông tin Bao gồm thông tin liên quan quan đến sách, chế đợ tham gia học nghề đối tượng lao động niên nơng thơn Qua người lao đợng có thể nắm rõ chủ trương, đường lối Đảng, chế sách Nhà nước quyền lợi ích mà người lao đợng nơng thơn hưởng tham gia học nghề, giúp họ thêm vững tâm định bỏ chi phí hợi để học nghề - Tƣ vấn lựa chọn nghề đào tạo Trên thực tế có nhiều nghề sử dụng xã hợi có nhiều nghề đào tạo nhiều hình thức khác Chính vậy, việc cung cấp thơng tin tư vấn cho người lao động trước tham gia học nghề quan trọng đảm bảo người lao động hướng nghiệp mợt cách xác phù hợp đặc biệt trình chuyển dịch cấu sản xuất hiện - Tƣ vấn lựa chọn trình độ đào tạo, hình thức đào tạo sở đào tạo Do lao đợng niên nơng thơn có phân hóa nhận thức, tập quán nên cần vào khả tham gia họ trình đợ đào tạo, hình thức đào tạo để tư vấn cho họ trình lựa chọn nghề để học Để thực hiện việc này, cần giúp họ hiểu nghề nghiệp u cầu trình đợ văn hóa, thời gian, tài chính… loại trình đợ nghề hay hình thức đào tạo 4.2.3 Đẩy mạnh xuất lao động 4.2.3.1 Hỗ trợ kinh phí đào tạo, giáo dục định hướng Hiện nay, lao động niên địa bàn huyện tập trung xuất lao động Malaixia, Nga, Đài Loan Trung đông Việc xuất lao động giúp tạo việc làm cho lao động niên thu nhập cao so với làm việc huyện, tỉnh Tuy nhiên, có khó khăn trước xuất lao đợng, người lao đợng phải học nghề học ngoại ngữ Nếu việc lao đợng phổ thơng giúp Số hóa Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn 96 việc gia đình, cơng nhân xây dựng giản đơn…thì người lao động phải tập huấn kỹ nghề nghiệp, vận hành thiết bị điện tử thơng thường…Kinh phí người lao động phải tự bỏ ra, thường mợt khoản chi phí tương đối lớn, lao động niên nông thôn phần lớn thiếu nguồn tài để đầu tư Vì vậy, nhà nước nên hỗ trợ kinh phí đào tạo nghề cho người lao đợng Đối với hợ gia đình tḥc liệt sỹ, thương, bệnh binh nặng, gia đình thuộc hộ nghèo theo tiêu chuẩn nghèo Bộ Lao đợng TBXH, hỗ trợ 100% kinh phí đào tạo Những đối tượng khác hỗ trợ 50% 4.2.3.2 Vay vốn với lãi suất ưu đãi Hiện Nhà nước có sách thơng qua hệ thống Ngân hàng sách xã hội cho người lao động xuất vay với mức vay tối đa 30.000.000 đồng/lao động; lãi suất 0,65%/tháng, thời gian vay với thời gian người lao đợng lao đợng nước ngồi Với mức vay này, có lao đợng thị trường có mức chi phí thấp đáp ứng đủ, cịn thị trường có chi phí trung bình cao thị trường Hàn Quốc, Nhật Bản…thỉ mức vay khơng đủ, người lao đợng nơng thơn đa số xuất lao động dựa vào nguồn vốn vay nhà nước, khả tự trang trải nguồn vốn tự có thấp; Nhà nước nên giao cho Bộ, ngành chun mơn, nghiên cứu cụ thể chi phí mợt lao đợng xuất theo nhóm thị trường, nhóm ngành nghề để có sách cho người lao đợng vay cho phù hợp 4.2.4 Tăng cường hoạt động Đồn niên 4.2.4.1 Tăng cường cơng tác tun truyền sâu rộng cán Đoàn viên, Hội viên niên chủ trương Đảng, sách Pháp luật Nhà nước phát triển kinh tế xã hội nơng thơn - Tổ chức cho cán bợ Đồn viên - Hội viên niên hiểu Nghị Trung ương Đảng số 26, kỳ họp thứ vấn đề Nông dân - nông nghiệp - nông thôn, Nghị số 25/NQ-TW vấn đề tăng cường lãnh đạo Đảng công tác niên thời kỳ đẩy mạnh cơng nghiệp hố, hiện đại hố đất nước; Đề án Chính phủ việc hỗ trợ đào tạo nghề cho niên Số hóa Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn 97 - Tuyên truyền chủ trương, sách, chương trình, đề án, chiến lược phát triển kinh tế - xã hội Tỉnh, huyện - Phối hợp với Trường, Trung tâm dạy nghề địa bàn huyện tổ chức buổi tư vấn, định hướng nghề nghiệp cho học sinh đoàn viên khối lớp 9, lớp 12 trường THCS, THPT, THBT để em có kiến thức, hiểu biết nghề nghiệp dễ định hướng nghề nghiệp cho sau tốt nghiệp 4.2.4.2 Thành lập trung tâm tư vấn, dạy nghề cho niên nông thôn - Phối hợp với ngành chức thành lập trung tâm tư vấn, dạy nghề cho niên nông thôn trực thuộc Huyện đồn Trung tâm có chức năng: tư vấn, định hướng nghề nghiệp; dạy nghề, tập huấn chuyển giao tiến bộ khoa học kỹ thuật cho niên nông thôn - Phối hợp với ngành chuyên môn nông nghiệp, công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp, thương mại, dịch vụ tổ chức tập huấn chuyển giao tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất - kinh doanh Hình thức tập huấn đa dạng, vừa tập huấn tập trung thông qua buổi hội họp, sinh hoạt chi đồn, chi hợi, đồng thời tổ chức hợi nghị đầu bờ; cho tham quan học tập mơ hình thực tế 4.2.4.3 Tăng cường xúc tiến thương mại, quảng bá hình ảnh huyện, hình ảnh niên, lao động niên nông thôn huyện; phối hợp đưa lao động lao động hợp tác quốc tế - Phối hợp với ngành chức năng, doanh nghiệp ngồi hụn hàng năm tổ chức hợi chợ việc làm để lao đợng niên nơng thơn có hợi tìm kiếm việc làm, đồng thời hiểu biết nghề nghiệp, việc làm từ định hướng cho hướng lựa chọn nghề nghiệp phù hợp - Xây dựng trang Web Đoàn niên huyện để quảng bá điều kiện, tiềm kinh tế, xã hợi hụn hình ảnh lao đợng niên huyện Phú Lương với đối tác, doanh nghiệp bạn bè nước - Phối hợp với tổ chức tín dụng, ngân hàng (đặc biệt Ngân hàng sách xã hợi, Ngân hàng Nơng nghiệp) cơng ty, doanh nghiệp tìm kiếm thị trường xuất lao đợng làm việc nước ngồi Số hóa Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn 98 KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ Kết luận Qua trình nghiên cứu vấn đề tạo việc làm cho lao động niên nông thôn huyện Phú Lương tác giả rút một số kết luận quan trọng sau: - Phú Lương mợt hụn miền núi nằm phía Bắc tỉnh Thái Ngun có vị trí địa lý điều kiện tự nhiên, điều kiện kinh tế xã hội tương đối thuận lợi cho sản xuất nông lâm nghiệp, công nghiệp khai khoáng, sản xuất vật liệu xây dựng giao lưu kinh tế, phát triển thương mại với địa phương khác - Huyện Phú Lương có lực lượng lao động niên lớn lên tới 23.496 người (năm 2011), chiếm gần 47% lực lượng lao đợng tồn hụn phần lớn nằm đợ tuổi 26 - 30 (chiếm 42,68%) Đây nguồn lực quan trọng tiềm phát triển kinh tế huyện Phần lớn lao động niên địa bàn có việc làm (khoảng 95%) chủ yếu việc làm nơng nghiệp mang tính thời vụ - Về chất lượng lao động niên huyện Phú Lương cịn nhiều hạn chế Mặc dù phần lớn lao đợng niên địa bàn hụn có trình Trung học phổ thông (74,43%) chủ yếu lại lao động chưa đào tạo chuyên môn (65,5%) Tỷ lệ có giảm qua năm tốc đợ cịn thấp - Về chương trình, sách liên quan đến vấn đề tạo việc làm cho niên, địa bàn huyện triển khai thực hiện nhiều chương trình sách khuyến khích phát triển nơng nghiệp, khôi phục phát triển làng nghề truyền thống, xây dựng cụm, khu công nghiệp thu hút đầu tư, cho vay vốn phát triển nghề, học nghề xuất lao đợng Những sách mang lại kết ban đầu đáng khích lệ - Mạng lưới đào tạo nghề cho niên phong phú, trọng công tác tư vấn tạo việc làm học viên đánh giá có hiệu việc giải nhu cầu việc làm đầu chưa đáp ứng mong muốn cho niên - Các nguyên nhân chủ yếu ảnh hưởng đến việc tạo việc làm cho niên nông thôn huyện Phú Lương là: thiếu vốn cho sản xuất kinh doanh, chất lượng lao Số hóa Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn 99 đợng niên cịn thấp, sách hỗ trợ cho học nghề Nhà nước nhiều hạn chế, trung tâm dạy nghề thiếu nhiều trang thiết bị đảm bảo điều kiện dạy nghề chất lượng cao bên cạnh khó khăn nằm thân người học Trong thời gian tới, để nâng cao hiệu việc tạo việc làm cho lao động niên nông thôn địa bàn huyện Phú Lương cần phải thực hiện một số giải pháp chủ yếu sau: đẩy mạnh chuyển đổi cấu kinh tế sản xuất nông nghiệp cấu kinh tế khu vực nông thôn, tăng cường công tác tư vấn, định hướng đào tạo nghề cho niên đồng thời tăng cường hoạt động hỗ trợ cho người học nghề đặc biệt kinh phí việc làm đầu ra, nâng cao chất lượng trung tâm dạy nghề, đẩy mạnh chương trình xuất lao đợng nâng cao vai trị, vị trí Đồn niên, hợi, đồn thể khác địa bàn tích cực tham gia vào công tác tạo việc làm cho niên nông thôn Kiến nghị Tạo việc làm cho niên đặc biệt đối tượng khu vực nơng thơn có vai trị quan trọng mang tính cấp thiết phát triển kinh tế huyện Phú Lương Để thực hiện thành công mục tiêu phát triển kinh tế xã hợi nói chung giải việc làm nói riêng hụn tơi đưa mợt số kiến nghị sau: - Đối với Nhà nước: tạo điều kiện, môi trường vĩ mô thuận lợi cho sách lao đợng, việc làm phát triển nông thôn phát huy hiệu cao Đồng thời tiến hành đợng bợ hóa sách xây dựng thêm chương trình, dự án giải việc làm hướng vào việc giảm bớt khó khăn, hỗ trợ cho huyện miền núi phía Bắc - Đối với tỉnh Thái Nguyên: tiếp tục trì tăng cường công tác quản lý, đạo việc thực hiện sách lao đợng việc làm hiện hành cấp huyện Đồng thời cần thực hiện tốt công tác quy hoạch một cách chi tiết, cụ thể hợp lý phát triển kinh tế xã hội tỉnh địa phương - Đối với tỉnh huyện Phú Lương: Tăng cường cơng tác quản lý, có sách hỗ trợ trung tâm dạy nghề Thường xuyên kiểm tra nắm bắt tình hình, phát hiện Số hóa Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn 100 hạn chế để báo cáo, điều chỉnh bổ sung kịp thời cho phù hợp với điều kiện địa phương - Đối với các trung tâm dạy nghề: không ngừng phát huy mạnh, tận dụng nguồn lực cho công tác dạy nghề, nâng cao chất lượng đội ngũ đào tạo - Đối với các niên nông thôn địa bàn huyện: cần tận dụng phát huy hiệu tối đa nguồn hỗ trợ Nhà nước tổ chức việc tạo việc làm Khơng ngừng học tập, có thái đợ cầu thị, ham muốn làm giàu đáng, tránh tâm lý ỷ lại, trông chờ vào nhà nước./ Số hóa Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn 101 TÀI LIỆU THAM KHẢO Bộ Nông nghiệp Phát triển nông thôn (2005), Khoa học công nghệ nông nghiệp phát triển nông thôn 20 năm đổi - “Kinh tế - Chính sách nơng nghiệp phát triển nơng thơn”, Nhà xuất Chính trị quốc gia, Hà Nội Bộ Công thương (2008), Đề tài cấp Bộ: Các biện pháp hỗ trợ nông nghiệp nông thôn kinh tế thị trường, Hà Nợi Trần Xn Cầu (2009), Giáo trình Kinh tế nguồn nhân lực, NXB Đại học kinh tế quốc dân, Hà Nội Phùng Văn Chấn (2008), Báo cáo chuyên đề “Tổng quan sách dạy nghề”, Hà Nợi Đảng Cộng sản Việt Nam (2008), Nghị số 26-NQ/TW “Về nông nghiệp, nông dân, nông thôn”, Hà Nội Đảng Cộng sản Việt Nam (2008), Nghị số 25-NQ/T.Ư “Về nông tăng cường lãnh đạo Đảng công tác niên thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa đại hóa”, Hà Nợi Bùi Huy Đáp, Nguyễn Điền (1998), “Nông nghiệp Việt Nam bước vào kỷ XXI”, NXB Chính trị quốc gia, Hà Nợi Đoàn Thị Thu Hà, Nguyễn Thị Ngọc Huyền (2006), Giáo trình sách kinh tế - xã hội, Nhà xuất khoa học kỹ thuật Vũ Thị Mão (2007), Đề tài nghiên cứu khoa học cấp bộ: “Lao động việc làm nông nghiệp nông thôn”, Viện Chính sách Chiến lược Phát triển nơng nghiệp nông thôn, Hà Nội 10 Phạm Anh Ngọc (2012), Đề tài thạc sỹ kinh tế “Phát triển kinh tế hộ nơng dân huyện Phú Lương tiến trình hội nhập quốc tế”, Trường Đại học Kinh tế QTKD, Thái Nguyên 11 Phòng thống kê huyện Phú Lương (2011), Niên giám thống kê năm 2009, năm 2010, năm 2011, Thái Nguyên 12 Chu Tiến Quang (2001), “Việc làm nông thôn Thực trạng giải pháp”, NXB Nông nghiệp, Hà Nợi Số hóa Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn 102 13 Quốc hội nước Cợng hịa Xã hợi chủ nghĩa Việt Nam (2005), Luật Thanh niên, Nhà xuất Chính trị quốc gia, Hà Nợi 14 Quốc hợi nước Cợng hịa Xã hợi chủ nghĩa Việt Nam (2006), Luật dạy nghề, Nhà xuất Chính trị quốc gia, Hà Nợi 15 Quốc hợi nước Cợng hịa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam (2011), Luật lao động, Nhà xuất Chính trị quốc gia, Hà Nợi 16 Mạc Văn Tiến (2005), An sinh xã hội phát triển nguồn nhân lực, NXB Lao động - Xã hội, Hà Nội 17 Mạc Văn Tiến (2008), Báo cáo chuyên đề Tổng quan hệ thống dạy nghề, Tổng cục dạy nghề, Hà Nội 18 Chu Quang Tiến (2008), Tham luận hội thảo sách phát triển nơng nghiệp, nơng dân nơng thơn: “Chính sách đầu tư vào nơng nghiệp nông thôn, thực trạng định hướng điều chỉnh”, Viện Khoa học xã hội Việt Nam, Hà Nội 19 Thủ tướng phủ (2009), Quyết định số 1956/QĐ-TTg Phê duyệt Đề án “Đao tao nghê cho lao đông nông thôn đên năm 2020, Hà Nội ̀ ̣ ̀ ̣ ́ 20 Đào Thế Tuấn , 2007, Về vấn đề phát triển nông nghiệp nông thôn nước ta thời kỳ - Báo điện tử Đảng Cộng Sản Việt Nam 15/1/2007 21 UBND huyện Phú Lương (2011) Báo cáo “Đánh giá kết thực nhiệm vụ kinh tế xã hội năm 2009, 2010, 2011, Thái Nguyên 22 UBND tỉnh Thái Nguyên (2011), Quyết định số 2461/QĐ-UBND Về việc phê duyệt Đề án Đào tạo nghề Giải việc làm tỉnh Thái Nguyên giai đoạn 2011 - 2015, Thái Nguyên 23 UBND tỉnh Thái Nguyên (2010), Báo cáo số 36 /BC- UBND “Đánh giá tình hình triển khai thực các chương trình, đề án, cơng trình trọng điểm địa bàn tỉnh, giai đoạn 2006-2010”, Thái Nguyên 24 Viện Nghiên cứu Quản lý kinh tế Trung ương (2006), Báo cáo nghiên cứu “Các yếu tố tác động đến quá trình chuyển dịch cấu lao động nông thôn Việt Nam”, Hà Nội 25 Viện Nghiên cứu Quản lý kinh tế Trung ương, Báo cáo nghiên cứu “Các yếu tố tác động đến quá trình chuyển dịch cấu lao động nông thôn Việt Nam”, Hà Nợi Số hóa Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn 103 PHỤ LỤC Phụ lục 1: Bản đồ hành huyện Phú Lƣơng Số hóa Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn 104 Phụ lục 2: PHIẾU ĐIỀU TRA THỰC TRẠNG VIỆC LÀM CỦA THANH NIÊN NÔNG THÔN HUYỆN PHÚ LƢƠNG, TỈNH THÁI NGUYÊN Thân gửi bạn Thanh niên! Phiếu điều tra thực trạng tao việc làm niên nông thôn huyện Phú ̣ Lương nhằm phục vụ cho việc hoạch định giải việc làm thời gian tới niên nông thôn huyện Phú Lương Thơng tin điều tra giữ kín phục vụ cho mục đích nghiên cứu Sự đóng góp thơng tin mợt cách xác giúp cho nghiên cứu sát thực với thực tế đánh giá xác Xin cảm ơn đóng góp ý kiến bạn Xin trân trọng cảm ơn chúc sức khoẻ bạn! PHẦN A - THÔNG TIN CƠ BẢN Xin bạn đọc kĩ thông tin đánh dấu  vào ô lựa chọn: Họ tên ngƣời đƣợc điều tra: Địa chỉ: Nghề nghiệp? Cán bộ xã, phường Kinh doanh dịch vụ Học sinh, sinh viên Làm nghề nông Lao động phổ thông khác, liệt kê…… Tình trạng nhân? Có gia đình Chưa có gia đình Từ 20 - 24 tuổi Từ 25 - 30 tuổi Độ tuổi? Từ 16 - 19 tuổi Giới tính? Nam Nữ Dân tộc? Kinh Khác Số hóa Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn 105 Trình độ học vấn? Tốt nghiệp Tiểu học (cấp 1) Tốt nghiệp THCS (cấp 2) Tốt nghiệp PTTH (cấp 3) Không biết chữ Trình độ chun mơn? Khơng qua đào tạo Sơ cấp Trung cấp Cao đẳng Đại học Đào tạo nghề? Chưa qua đào tạo Đã qua đào tạo Nếu có: - Nghề đào tạo? - Thời gian đào tạo? - Sau đào tạo có việc làm chưa?……………………………… - Làm gì? - Thu nhập bình quân/tháng? Vai trị bạn gia đình? Chủ gia đình Đã lập gia đình sống với bố mẹ Lao đợng gia đình sống phụ tḥc Số hóa Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn 106 10 Thành phần gia đình ngƣời đƣợc điều tra? Tuổi hệ với T T ngƣời Họ tên đƣợc Nữ Nam Nghề Quan điều tra (vợ, ) Đƣợc nghiệp Văn đào tạo hóa (nghề, (SX N2, (Ko biết sơ cấp, dịch vụ, chữ, cấp trung nghề 1, 2, 3) cấp, phụ, cán khác…) bộ, khác…) … 11 Diện tích đất sản xuất nơng nghiệp: Tổng diện tích: …………………………………….…… m2 Trong đó: Diện tích đất trồng hàng năm: ………… m2 Diện tích đất trồng lâu năm: ………….……… m2 Diện tích đất lâm nghiệp: ………………………… m2 Diện tích đất mặt nước: ……………………… … m2 Số hóa Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn 107 12 Chi phí đầu tƣ cho trung bình cho sản xuất kinh doanh gia đình năm? Chi phí đầu tƣ Chi phí hoạt động sản xuất Số tiền - Từ trồng trọt - Từ chăn ni - Khác Chi phí cho học tập Chi phí lại Chi phí ăn Chi phí phục vụ cho sinh hoạt cá nhân Chi phí th máy móc, thiết bị Chi phí th lao đợng Chi phí thuê đất Chi phí khác TỔNG CỘNG PHẦN B - THƠNG TIN VỀ TÌNH HÌNH VIỆC LÀM VÀ CÁC VẤN ĐỀ QUAN TÂM CỦA THANH NIÊN NÔNG THÔN 13 Việc làm bạn nay? Thuần nơng Nông nghiệp kiêm ngành nghề khác Buôn bán Xây dưng ̣ Cán bợ cơng chức Đang học Khác Số hóa Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn 108 14 Bạn quan tâm đến vấn đề nhiều nay? Học tập Nghề nghiệp, việc làm Thu nhập Điều kiện sống làm việc Khác 15 Gia đình (hay bạn) có vay vốn tín dụng khơng? Có ; Số tiền cịn phải trả nợ: đ Khơng 16 Có hỗ trợ tổ chức địa phƣơng hoạt động khuyến nông, khuyến công khơng? Có Khơng 17 Đánh giá cơng tác đào tạo việc làm cho niên nông thôn Về nội dung đào tạo Tốt Đạt yêu cầu Không đạt yêu cầu Về hình thức đào tạo Phù hợp Khơng phù hợp Vì sao? 18 Theo bạn nguyên nhân chủ yếu dƣới dẫn đến tình trạng thiếu việc làm nông thôn? Thiếu vốn cho sản xuất - kinh doanh Chất lượng lao động niên nơng thơn cịn thấp Chính sách hỗ trợ học nghề hạn chế Thiếu trung tâm dạy nghề đủ điều kiện đảm bảo điều kiện đào tạo nghề cho niên nơng thơn Điều kiện khó khăn thân người học Nguyên nhân khác 19 Nguyện vọng việc làm? Khơng có ngụn vọng chủn đổi nghề nghiệp Tạm lịng với cơng việc hiện Số hóa Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn 109 Mong muốn chuyển đổi nghề khác 20 Nguyện vọng đƣợc học nghề? Được học nghề so với nghề làm Được tập huấn kiến thức nghề nghiệp Tạo điều kiện để học cao (cao đẳng, đại học) Nguyện vọng khác 21 Theo bạn nguyên nhân sau quan trọng có yếu tố định đến việc chuyển đổi nghề nghiệp bạn? Mất hết đất canh tác, sản xuất Còn đất không đủ để sản xuất Việc làm cũ vất vả Việc làm không ổn định Hy vọng việc làm có thu nhập cao Nguyên nhân khác 22 Nếu phải chọn, bạn chọn phƣơng án nào? Không quan trọng việc làm có ổn định hay khơng, miễn thu nhập cao Chỉ cần thu nhập ổn định việc làm ổn định, làm xa gia đình chấp nhận Nếu làm gần gia đình với cơng việc ổn định thu nhập khơng cần cao chấp nhận 23 Ý kiến khác? Số hóa Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn ... tài: ? ?Nghiên cứu số giải pháp chủ yếu tạo việc làm cho niên nông thôn huyện Phú Lương, tỉnh Thái Nguyên? ?? để nghiên cứu Mục tiêu nghiên cứu luận văn 2.1 Mục tiêu chung Thông qua việc nghiên cứu. .. VIỆC LÀM CHO THANH NIÊN NÔNG THÔN HUYỆN PHÚ LƢƠNG, TỈNH THÁI NGUYÊN 89 4.1 Quan điểm huyện Phú Luơng tỉnh Thái Nguyên tạo việc làm cho niên nông thôn 89 4.2 Một số giải pháp tạo. .. Phương pháp nghiên cứu Chƣơng 3: Thực trạng việc làm lao động niên nông thôn huyện Phú Lương, tỉnh Thái Nguyên Chƣơng 4: Một số giải pháp chủ yếu tạo việc làm cho niên nông thôn huyện Phú Lương,