1 MỤC LỤC 2 DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT 1. TCTD : Tổ chức tín dụng 2. TMCP: Thương mại cổ phần 3. NH: Ngân hàng 4. MSB: Ngân hàng thương mại cổ phần Hàng Hải Việt Nam 5. HDV: Huy động vốn 6. TG: tiền gửi. 7. NHNN: Ngân hàng Nhà nước 8. BCTC: Báo cáo tài chính 9. NHTM: Ngân hàng thương mại. 10. KTTT: Kinh tế thị trường 11. NHTW: Ngân hàng trung ương. 3 DANH MỤC BẢNG, BIỂU, SƠ ĐỒ Bảng Nội dung Trang Bảng 1: Tình hình huy động vốn của Sở giao dịch 23 Bảng 2: Dư nợ cho vay của Sở giao dịch qua các năm 25 Bảng 3: Kết quả tài chính của Sở giao dịch 27 Bảng 4: Nguồn vốn huy động theo thành phần kinh tế 30 Bảng 5: Nguồn vốn huy động theo loại tiền 31 Bảng 6: Cơ cấu nguồn vốn theo kì hạn 34 Bảng 7: Tỷ trọng các hình thức huy động vốn 35 Bảng 8: Hiệu suất sử dụng nguồn vốn huy động 38 4 Lời mở đầu Hiện nay, hội nhập quốc tế là xu hướng tất yếu của nền kinh tế thế giới. Việt Nam cũng đang trong giai đoạn mở cửa và hội nhập vào nền kinh tế toàn cầu. Trong bối cảnh đó, mối quan hệ về kinh tế giữa các quốc gia cũng ngày càng được thắt chặt với nhau hơn. Với nền kinh tế hiện nay, lĩnh vực ngân hàng cũng sẽ chịu sự tác động mạnh mẽ từ những thay đổi của môi trường kinh tế. Cuối năm 2006, Việt Nam đã trở thành thành viên thứ 150 của Tổ Chức Thương Mại Thế Giới (WTO).Do đó, các NHTM cũng đang vươn lên tự hoàn thiện mình để đáp ứng với các thông lệ quốc tế, từng bước tiến sâu vào cơ chế thị trường, hòa nhập với các hoạt động tài chính quốc tế. Ngân hàng TM là một tổ chức tài chính trung gian làm nhiệm vụ luân chuyển và điều phối vốn cho nền kinh tế. Ta có thể thấy rằng, vốn là một yếu tố không thể thiếu để thực hiện các hoạt động kinh tế. Do đó huy động nguồn vốn là một nghiệp vụ rất quan trọng ở các ngân hàng TM và nó có ảnh hưởng rất lớn đến qui mô cũng như kết quả hoạt động kinh doanh của ngân hàng. Trong thực tế, nguồn vốn nhàn rỗi vẫn còn tập trung đa số ở bộ phận dân cư và vẫn chưa được khai thác hết. Mặt khác, các tổ chức, doanh nghiệp lại đang thiếu nguồn vốn để phát triển sản xuất. Vậy bằng cách nào có thể luân chuyển vốn từ nơi thừa sang nơi thiếu? Thì việc thu hút được nguồn vốn nhàn rỗi từ dân cư và các doanh nghiệp và các tổ chức kinh tế khác nhau là rất quan trọng góp phần to lớn trong công cuộc cách mạng thúc đẩy nền kinh tế phát triển và hội nhập. Từ đó việc huy động nguồn vốn giúp cho các doanh nghiệp thiếu vốn được vay, thực hiện tái đầu tư thúc đẩy nền kinh tế phát triển. Đây chính là hoạt động truyền thống, chủ yếu của Ngân hàng. Chính vì vậy, kết quả huy động vốn và sử dụng vốn của tổ chức tín dụng cao hay thấp có ảnh hưởng không chỉ đối 5 với sự tồn tại và phát triển của bản thân tổ chức tín dụng mà nó còn tác động trực tiếp đến nền kinh tế, đặc biệt là đối với một nền kinh tế vừa bước ra khỏi cơ chế bao cấp và đang khởi sắc trong những bước đầu đổi mới như ở nước ta. Với chính sách của Ngân hàng nhà nước như hiện nay thì vấn đề huy động được nguồn vốn với chi phí thấp trở nên rẩt quan trọng. Ngân hàng thương mại với chức năng của mình cần phải có biện pháp thích hợp tập trung mọi nguồn vốn còn tạm thời nhàn rỗi trong dân cư và các tổ chức kinh tế. Sau thời gian thực tập tại Chi nhánh Sở giao dịch – Ngân hàng TMCP Hàng Hải Việt Nam em đã mạnh dạn đi sâu tìm hiểu và hoàn thành đề tài: “Thúc đẩy và mở rộng công tác huy động vốn tại Chi nhánh Sở Giao dịch - MSB” làm chuyên đề thực tập của mình. Chuyên đề chia làm 3 chương bao gồm: Chương 1: Tổng quan về vốn và huy động vốn tại ngân hàng thương mại Chương 2: Thực trạng hoạt động huy động vốn tại Chi nhánh Sở giao dịch -Ngân hàng TMCP Hàng Hải Chương 3: Một số giải pháp &kiến nghị về công tác huy động vốn tại chi nhánh Sở Giao dịch - MSB. Do khả năng lý luận và nhận thức về một vấn đề còn hạn chế, đây lại là một đề tài khó, chính vì vậy bài viết này của em không tránh khỏi những thiếu sót nhất định. Mong thầy cô phê bình, góp ý để bài viết sau của em được hoàn thiện hơn. Em xin chân thành cảm ơn. 6 CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ VỐN VÀ HUY ĐỘNG VỐN TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI 1.1.Một số nét về NHTM trong nền kinh tế thị trường. 1.1.1. NHTM, chức năng và vai trò của NHTM trong nền KTTT: a) Khái niệm ngân hàng thương mại NHTM là tổ chức kinh doanh tài chính, là tổ chức kinh doanh tiền tệ mà hoạt động chủ yếu và thường xuyên là nhận tiền gửi để cho vay, thực hiện các nghiệp vụ chiết khấu và thanh toán. b) Chức năng của NHTM Chức năng trung gian tài chính: Với chức năng là trung gian, NH đứng ra tập trung và phân loại vốn, điều hoà vốn cho nền kinh tế tạo điều kiện cho quá trình sản xuất của doanh nghiệp diễn ra liên tục.Qua đó làm cho sảm phẩm xã hội được tăng lên, vốn đầu tư được mở rộng từ đó góp phần tăng trưởng kinh tế, cải thiện đời sống của nhân dân. Chức năng trung gian thanh toán Với chức năng này NHTM đóng vai trò là người thủ quĩ cho các doanh nghiệp và các cá nhân. Bởi NHTM là người giữ tài khoản của khách hàng, thu chi hộ tiền cho khách hàng. Khi nền kinh tế ngày càng phát triển việc thanh toán qua NH ngày càng được mở rộng. Việc thanh toán qua NH giảm được lượng tiền mặt trong lưu thông, đẩy nhanh tốc độ thanh toán và tốc độ lưu chuyển vốn. Chức năng tạo tiền Chức năng này thực hiện trên nguyên tắc: nếu các NH thực hiện cho vay và thanh toán bằng chuyển khoản thì NH sẽ tạo ra một lượng tiền gửi mới làm 7 cho tổng cung ứng tiền của nền kinh tế tăng lên. Với chức năng này hệ thồng NH đã làm tăng phương tiện thanh toán trong nền kinh tế, đáp ứng được nhu cầu chi trả của xã hội. c) Vai trò của NHTM trong nền kinh tế thị trường NHTM tập trung vốn và cung ứng vốn cho nền kinh tế trên cơ sở có đảm bảo cho quá trình luân chuyển vốn, đầu tư có hiệu quả. Hoạt động của NHTM góp phần vào ổn định lưu thông tiền tệ và lưu thông hàng hoá. NHTM là nơi cung cấp thông tin quan trọng để điều tiết lưu thông tiền tệ. Hơn nữa hoạt động của NHTM được xem là công cụ quan trọng để NHTW thực hiện các biện pháp trong chính sách tiền tệ( như tỷ giá, lãi xuất…) Trong quá trình hoạt động và phát triển NHTM đã góp phần vào việc làm cho thanh toán trở nên đơn giản, dễ dàng và nhanh gọn hơn. Chúng ta đã biết chu trình lưu thông tiền tệ luôn gắn liền với lưu thông hàng hoá. Vì vậy lưu thông tiền tệ ổn định giúp cho lưu thông hàng hoá diễn ra thuận lợi hơn. NHTM góp phần quan trọng vào việc kiểm soát thị trường thu hút đầu tư trong và ngoài nước. NH có thể thúc đẩy cung cầu hàng hoá bằng cách hỗ trợ vốn trực tiếp hoặc gián tiếp cho cá nhân, doanh nghiệp. Bên cạnh đó nó cũng kích thích hoạt động tiêu dùng và mua sắm trên thị trường. Với sự kiểm soát như thế NH góp phần tạo nên sự ổn định thị trường, góp phần tạo ra môi trường đầu tư lành mạnh và ổn định. 1.1.2. Các nghiệp vụ cơ bản của NHTM: a. Nghiệp vụ tài sản nợ: Bao gồm: - Nghiệp vụ tiền gửi: Là nghiệp vụ phản ánh khả năng thu hút vốn của một NHTM, thông qua các hình thức: 8 + Tiền gửi không kì hạn + Tiền gửi có kì hạn + Tiền gửi tiết kiệm - Nghiệp vụ đi vay: Là nghiệp vụ NHTM chủ động đi vay NHTW, vay từ các tổ chức tài chính tín dụng khác hoặc là vay từ dân cư. - Nghiệp vụ huy động khác:Các NHTM tiến hành tạo vốn cho mình thông qua việc: Nhận làm đại lí, uỷ thác thanh toán…cho khách hàng. - Vốn tự có: Là vốn thuộc sở hữu riêng của NHTM, bao gồm: vốn điều lệ, quỹ dự phòng rủi ro, quỹ dự trữ bổ sung vốn điều lệ và quỹ khác. b. Nghiệp vụ tài sản có: Bao gồm: - Nghiệp vụ ngân quỹ: Là nghiệp vụ liên quan trực tiếp đến việc đảm bảo an toàn trong thanh toán và chi trả của NHTM: + Nghiệp vụ dự trữ bắt buộc: + Nghiệp vụ dự trữ đảm bảo khả năng thanh toán. - Nghiệp vụ cho vay: Là nghiệp vụ chủ yếu mang lại phần lớn thu nhập cho NH. Bao gồm: + Cho vay ngắn hạn: cho vay chiết khấu, thấu chi… + Cho vay trung và dài hạn: cho vay theo dự án, cho thuê tài chính… - Nghiệp vụ đầu tư tài chính: Nghiệp vụ hùn vốn, góp vốn liên doanh liên kết, kinh doanh chứng khoán. 1.2. Vốn và các hình thức huy động vốn 1.2.1. Khái niệm về vốn & vai trò của vốn đối với hoạt động kinh doanh của Ngân Hàng a. Khái niệm về vốn 9 Vốn của NHTM là những giá trị tiền tệ do NHTM tạo lập hoặc huy động dùng để thực hiện các hoạt động kinh doanh của mình như: cho vay đầu tư hoặc thực hiện các dịch vụ khác nhằm mục đích sinh lời. b. Vai trò của vốn đối với hoạt động kinh doanh của NH • Vốn là cơ sở tổ chức mọi hoạt động kinh doanh của NHTM Vốn là cơ sở tổ chức kinh doanh trong mọi ngành nghề. Mọi hoạt động kinh doanh đều có sự kết hợp của ba yếu tố: Tư liệu lao động, đối tượng lao động và sức lao động. Để có thể hội tụ được ba yếu tố đó vào một hoạt động thì phải bắt đầu từ vốn. Vốn phản ánh năng lực chủ yếu để quyết định khả năng kinh doanh. • Vốn quyết định đến qui mô tín dụng và các hoạt động khác của ngân hàng Vốn của NH quyết định đến việc mở rộng hay thu hẹp khối lượng tín dụng. Thông thường, nếu so với các NH lớn thì các NH nhỏ có khoản mục đầu tư và cho vay kém đa dạng hơn, phạm vi và khối lượng cho vay cũng nhỏ hơn.Và cũng do khả năng vốn hạn hẹp nên các NH nhỏ không phản ứng nhạy bén được với sự biến động lãi suất,gây ảnh hưởng đến khả năng thu hút vốn đầu tư. • Vốn quyết định đến năng lực thanh toán và đảm bảo uy tín của NH trên thương trường Vốn lớn giúp ngân hàng nâng cao uy tín trên thị trường, nhờ vậy sẽ dễ dàng vay mượn khi ngân hàng gặp rủi ro về thanh khoản. Bởi vốn là nhân tố đảm bảo vô hình để các chủ thể cho vay tin tưởng. Nguồn vốn lớn chứng tỏ quá trình kinh doanh của ngân hàng có hiệu quả, là ngân hàng có uy tín trên thị trường. • Vốn quyết định năng lực cạnh tranh của ngân hàng. 10 +Vốn quyết định khả năng cạnh tranh +Về chất lượng sản phẩm dịch vụ Một ngân hàng có tiềm lực tài chính dồi dào, sẽ có điều kiện đầu tư những trang thiết bị mới, hiện đại hóa công nghệ ngân hàng. Đồng thời khi có nguồn vốn lớn cũng cho phép ngân hàng mở rộng trụ sở, xây thêm những văn phòng chi nhánh để theo kịp với sự phát triển của thị trường và tăng cường chất lượng sản phẩm dịch vụ. 1.2.2. Các nguồn hình thành nên vốn a. Vốn huy động: Vốn huy động của NHTM là các giá trị tiền tệ mà các NHTM huy động được trên thị trường thông qua nghiệp vụ tiền gửi, tiền vay và một số nguồn vốn khác.Thông thường vốn mà ngân hàng huy động được là thông qua việc nhận tiền gửi và phát hành giấy tờ có gía. Trong đó vốn tiền gửi của NHTM gồm: tiền gửi không kì hạn, tiền gửi có kì hạn, tiền gửi tiết kiệm và vốn phát hành giấy tờ có giá: kì phiếu, trái phiếu, chứng chỉ tiền gửi. b. Vốn đi vay: Vốn đi vay là giá trị tiền tệ được hình thành thông qua việc NHTM đi vay trên thị trường tiền tệ. Nó thể hiện quan hệ vay mượn giữa NHTM và NHNN hoặc với các tổ chức tín dụng khác trong ngoài nước nhằm bổ sung vào vốn hoạt động của mình khi NH đã sử dụng hết vốn khả dụng mà vẫn không đủ vốn hoạt động hoặc đảm bảo khả năng thanh khoản. c. Vốn tự có: Vốn tự có là những giá trị tiền tệ mà NH tạo lập được, thuộc sở hữu của NH thông qua vốn góp của các chủ sở hữu hoặc qua kết quả kinh doanh. Vốn này chiếm tỉ trọng nhỏ trong tổng số vốn song lại là điều kiện pháp lí bắt buộc khi tạo lập một NH. Bao gồm vốn điều lệ và vốn tự có bổ sung. [...]... trạng huy động vốn tại Chi Nhánh Sở giao dịch – MSB 2.3.1 Các hình thức huy động vốn tại chi nhánh Trên thực tế vốn là cơ sở quan trọng quyết định tới việc thành lập mở rộng hoạt động kinh doanh của các chủ thể kinh doanh nói chung và của ngân hàng nói riêng Đối với các NHTM vốn gắn liền với hoạt động kinh doanh của ngân hàng trong suốt quá trình phát triển, đặc biệt là vốn huy động Việc mở rộng nguồn vốn. .. phòng nghiệp vụ chuyên môn tại Hội sở chính và 8 phòng giao dịch trực thuộc 2.2 Tình hình huy động vốn và kết quả kinh doanh 2.2.1 Tình hình huy động vốn Huy động vốn là nghiệp vụ truyền thống và cũng là hoạt động cơ bản quyết định sự tồn tại và phát triển của bất kì một NH nào Với đặc điểm đi vay để cho vay nên huy động vốn là một trong những nhiệm vụ chủ yếu quan trọng của ngân hàng Vốn có vai trò... trước dịch vụ mà mình định mua Vì vậy cơ sở dẫn đến quyết định giao dịch với ngân hàng của khách hàng hoàn toàn dựa vào danh tiếng và uy tín của ngân hàng Nên đây cũng là nhân tố quan trọng tạo nên sức cạnh tranh trong hoạt động của các NHTM 19 CHƯƠNG 2 THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG HUY ĐỘNG VỐN TẠI NGÂN HÀNG TMCP HÀNG HẢI VIỆT NAM - CHI NHÁNH SỞ GIAO DỊCH 2.1 Lịch sử phát triển của MSB và MSB – Sở Giao dịch. .. tăng mạnh mẹ nguồn tiền gửi KKH và đến thời điểm hiện tại thì đây là nguồn vốn chi m tỷ trọng cao nhất trong tổng huy động vốn của chi nhánh Nhưng một điều còn bất hợp lý trong việc huy động của chi nhánh là trong thời gian qua chi nhánh vẫn chưa thúc đẩy được việc huy động vốn trung dài hạn, điều này làm cho việc cho vay trung dài hạn của chi nhánh nói riêng và của MSB nói chung sẽ gặp nhiều khó khăn... 30 Bảng 4: Nguồn vốn huy động theo thành phần kinh tế Đơn vị: tỷ đồng Qua bảng số liệu trên ta thấy, nguồn vốn huy động những năm qua của chi nhánh Chi nhánh Sở Giao dịch - MSB đã không ngừng tăng lên, trong đó ổn định nhất là nguồn vốn huy động từ cá nhân, sau đó là từ TCKT, hai đối tượng này đóng góp chủ yếu huy động trong năm 2009, 2010 Tuy nhiên, sang năm 2011, thì nguồn vốn huy động từ định chế... rộng nguồn vốn huy động đi đôi với việc mở rộng tín dụng Do đó để có thể tồn tại và phát triển, các NHTM luôn luôn phải quan tâm đến công tác huy động vốn của ngân hàng a Đối với các tổ chức kinh tế Huy động vốn từ tổ chức kinh tế của Chi nhánh Sở Giao dịch - MSB được thực hiện dưới các hình thức: tài khoản tiền gửi thanh toán; tài khoản tiền gửi có kỳ hạn; tiền gửi tiết kiệm… * Huy động từ tài khoản... lưới Chi nhánh của MSB Sở giao dịch MSB được thành lập theo quyết định số 50/QĐ/HĐQT của Chủ tịch Hội đồng quản trị MSB ngày 05 tháng 9 năm 2000 Sở giao dịch MSB có trụ sở đặt tại số 44 Nguyễn Du, Quận Hai Bà Trưng, Hà Nội Sau 11 năm hình thành và phát triển Sở giao dịch đã ngày càn hoàn thiện cơ cấu tổ chức và hoạt động của các phòng ban cũng như các đơn vị trực thuộc Đến thời điểm 31/12/2012, chi nhánh. .. 1.2.4 Mở rộng huy động vốn và các chỉ tiêu đánh giá việc mở rộng huy động vốn 1.2.4.1 Mở rộng huy động vốn Hoạt động kinh doanh của ngân hàng chủ yếu được tiến hành dựa trên nguồn vốn huy động Vì thế các ngân hàng dều cố gắng thu hút tối đa nguồn vốn này Muốn vậy, ngân hàng phải tiến hành mở rộng huy động vốn tức là làm cho khả năng huy động vốn của ngân hàng không chỉ tăng lên về mặt lượng, mà còn phải... dụng các chương trình hiện đại vào các hình thức giao dịch c) Huy động theo loại kì hạn Bảng 6: Cơ cấu nguồn vốn theo kì hạn Đơn vị: Tỷ đồng 33 Nhìn chung thì huy động tiền gửi có kỳ hạn ngắn luôn chi m tỷ trọng cao trong huy động vốn của Chi nhánh trong các năm 2009, 2010 Tuy nhiên, sang năm 2011 chi nhánh đã thúc đẩy mạnh mẽ việc huy động tiền gửi KKH (đây là nguồn vốn với lãi suất rẻ) điều này đã... kiệm bậc thang, gửi góp, có thưởng * Huy động từ tài khoản tiền gửi thanh toán Nó cũng giống như tài khoản tiền gửi thanh toán của các tổ chức kinh tế gửi tại ngân hàng, các tài khoản này chủ yếu được mở cho các khách hàng cá nhân buôn bán kinh doanh nhỏ 2.3.2 Kết quả huy động vốn Các phương thức huy đông vốn tại chi nhánh Chi nhánh Sở Giao dịch - MSB được phân chia theo các tiêu thức khác nhau a)Theo . trạng hoạt động huy động vốn tại Chi nhánh Sở giao dịch -Ngân hàng TMCP Hàng Hải Chương 3: Một số giải pháp &kiến nghị về công tác huy động vốn tại chi nhánh Sở Giao dịch - MSB. Do khả. mở rộng công tác huy động vốn tại Chi nhánh Sở Giao dịch - MSB làm chuyên đề thực tập của mình. Chuyên đề chia làm 3 chương bao gồm: Chương 1: Tổng quan về vốn và huy động vốn tại ngân hàng. trong hoạt động của các NHTM. 19 CHƯƠNG 2 THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG HUY ĐỘNG VỐN TẠI NGÂN HÀNG TMCP HÀNG HẢI VIỆT NAM - CHI NHÁNH SỞ GIAO DỊCH 2.1. Lịch sử phát triển của MSB và MSB – Sở Giao dịch. Tên