B GIÁO D C VÀ ðÀO T O TRƯ NG ð I H C NÔNG NGHI P HÀ N I NGÔ TH PHƯƠNG Y N NGHIÊN C U S N XU T VÀ S D NG CH PH M VI SINH V T H U HI U D NG B T PH C V X MÔI TRƯ NG CHĂN NUÔI CHUYÊN NGÀNH: CÔNG NGH SINH H C Mà S : 60.42.02.01 NGƯ I HƯ NG D N KHOA H C: GS.TS NGUY N QUANG TH CH TS NGUY N THÀNH TRUNG HÀ N I – 2013 LÝ L I CAM ðOAN Tơi xin cam đoan r ng s li u, k t qu nghiên c u lu n văn trung th c chưa ñư c s d ng ñ b o v m t h c v Tơi xin cam đoan r ng m i s giúp ñ cho vi c th c hi n lu n văn ñã ñư c c m ơn thơng tin trích d n lu n văn ñ u ñã ñư c ch rõ ngu n g c Tác gi lu n văn Ngô Th Phương Y n Trư ng ð i H c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c nông nghi p i L I C M ƠN ð hoàn thành b n lu n văn tơi nh n đư c s giúp ñ v nhi u m t c a c p lãnh ñ o, t p th cá nhân Trư c tiên xin bày t lịng bi t ơn sâu s c kính tr ng t i GS.TS Nguy n Quang Th ch, TS Nguy n Thành Trung t n tình ch b o, hư ng d n giúp đ tơi hồn thành b n lu n văn Tơi xin chân thành c m ơn t p th cán b Vi n Sinh h c Nơng nghi p giúp đ tơi su t q trình tơi làm vi c th c hi n ñ tài nghiên c u c a Tơi xin g i l i c m ơn t i ban lãnh ñ o Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i, Ban ch nhi m khoa Công ngh Sinh h c, Vi n ñào t o sau ñ i h c, th y cô giáo b môn Công ngh vi sinh ñã t o m i ñi u ki n giúp đ tơi v ki n th c chuyên môn su t năm h c t p làm lu n văn Tôi xin chân thành c m ơn gia đình anh ch Tuy n – Khích, Phư ng ðình B ng, Th xã T Sơn, T nh B c Ninh ñã t o ñi u ki n giúp đ tơi th i gian tơi làm đ tài t i trang tr i gà c a anh ch Cu i xin g i l i c m ơn chân thành sâu s c nh t t i gia đình, ngư i thân b n bè ñã c vũ, ñ ng viên, giúp ñ su t th i gian th c hi n ñ tài M t l n n a xin trân tr ng c m ơn! Hà N i, tháng 11 năm 2013 Tác gi lu n văn Ngô Th Phương Y n Trư ng ð i H c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c nông nghi p ii M CL C L I CAM ðOAN .Error! Bookmark not defined L I C M ƠN Error! Bookmark not defined M C L C Error! Bookmark not defined DANH M C B NG Error! Bookmark not defined DANH M C HÌNH Error! Bookmark not defined PH N M ð U 1.1 ð T V N ð 1.2 M C ðÍCH VÀ YÊU C U 1.2.1 M c đích 1.2.2 Yêu c u 1.3 Ý nghĩa khoa h c th c ti n 1.3.1 Ý nghĩa khoa h c 1.3.2 Ý nghĩa th c ti n PH N T NG QUAN TÀI LI U 2.1 Ơ nhi m mơi trư ng chăn nuôi bi n pháp x lý 2.1.1 Ơ nhi m mơi trư ng chăn nuôi 2.1.2 Các bi n pháp x lý ch t th i chăn nuôi 2.2 Vi sinh v t h u hi u tình hình nghiên c u, ng d ng cơng ngh EM th gi i Vi t Nam 2.2.1 Vi sinh v t h u hi u 2.2.2 ng d ng c a vi sinh v t h u hi u d ng ch ph m (EM) 2.2.3 Tình hình nghiên c u ng d ng công ngh EM th gi i 2.2.4 Tình hình nghiên c u ng d ng công ngh EM 2.3 Ch ph m EMINA 14 2.3.1 Tác d ng ch ph m EMINA 15 2.3.2 Thành ph n c a ch ph m EMINA 16 Vi t Nam 13 PH N ð I TƯ NG, V T LI U, N I DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN C U 24 3.1 ð i tư ng, v t li u nghiên c u 24 3.1.1 Các nhóm vi sinh v t 24 3.1.2 V t li u nghiên c u 24 3.1.3 Các lo i hoá ch t dùng cho nghiên c u 24 Trư ng ð i H c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c nơng nghi p iii 3.1.4 Thi t b máy móc 25 3.2 Môi trư ng nghiên c u 25 3.3 Th i gian ñ a ñi m nghiên c u 27 3.4 N i dung phương pháp nghiên c u 27 3.4.1 N i dung nghiên c u 27 3.4.2 Phương pháp nghiên c u 29 PH N K T QU VÀ TH O LU N 32 4.1 Phân l p ch ng vi sinh v t có ho t tính phân gi i cellulose, protein, tinh b t m nh 32 4.1.1 K t qu phân l p vi khu n Lactic 32 4.1.2 K t qu phân l p vi khu n Bacillus 35 4.1.3 Phân l p ch ng n m men 36 4.1.4 Phân l p ch ng x khu n 37 4.1.5 Phân l p ch ng n m Trichoderma 38 4.1.6 ð nh danh ch ng vi sinh v t b ng phương pháp truy n th ng 40 4.2 Kh sinh enzym ngo i bào c a ch ng vi sinh v t 40 4.2.1 Kh sinh enzym c a ch ng Bacillus 40 4.2.2 Kh sinh enzym c a ch ng x khu n 41 4.2.3 Kh sinh enzym c a ch ng n m Trichoderma 42 4.3 Xác đ nh mơi trư ng lên men x p thích h p cho t ng nhóm vi sinh v t 43 4.4 Ti n hành ph i tr n nhóm vi sinh v t t o ch ph m vi sinh v t h u hi u d ng b t 46 4.5 nh hư ng c a ch ph m EMINA ch ph m vi sinh v t h u hi u d ng b t ñ n k t qu x lý ch t ñ n chu ng 48 4.6 nh hư ng c a ch ph m EMINA ch ph m vi sinh v t h u hi u d ng b t ñ n k t qu x lý phân gia c m 52 4.6.1 S bi n ñ ng nhi t ñ ñ ng 53 4.6.2 S thay ñ i kh i lư ng c a ñ ng 55 4.6.3 Thành ph n c a phân gia c m sau x lý 55 PH N 5: K T LU N VÀ KI N NGH 57 5.1 K t lu n 57 5.2 Ki n ngh 57 TÀI LI U THAM KH O 58 Trư ng ð i H c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c nông nghi p iv DANH M C B NG STT TÊN B NG TRANG B ng 1: ð c ñi m t bào, khu n l c c a ch ng Lactic 33 B ng 2: Ch s OD sinh trư ng pH môi trư ng nuôi c y MRS c a ch ng Lactic 35 B ng 3: ð c ñi m khu n l c ñ c ñi m t bào c a ch ng Bacillus 35 B ng 4: ð c ñi m khu n l c ñ c ñi m t bào c a ch ng n m men 36 B ng 5: ð c ñi m hình thái c a ch ng x khu n 37 B ng 6: ð c ñi m khu n l c ñ c ñi m t bào c a ch ng Trichoderma .39 B ng 7: Ho t tính enzym amylase protease c a ch ng Bacillus 40 B ng 8: Kh sinh enzym c a ch ng x khu n .41 B ng 9: Kh sinh enzym c a ch ng n m Trichoderma 42 B ng 10: M t ñ c a ch ng vi sinh v t lên men x p (CFU/g s n ph m) 44 B ng 11: M t ñ c a ch ng Trichoderma sau lên men x p (CFU/g s n ph m) 45 B ng 12 nh hư ng c a th i gian b o qu n .47 B ng 13: Hàm lư ng khí ban đ u chưa s d ng ch ph m .51 B ng 14: Hàm lư ng khí sau s d ng ch ph m ngày 51 B ng 15: Hàm lư ng khí sau x lý ch ph m ngày .52 B ng 16: S bi n ñ i c a nhi t ñ ñ ng 54 B ng 17: S chênh l ch nhi t ñ gi u bên ñ ng ngồi mơi trư ng 54 B ng 18: S thay ñ i kh i lư ng c a ñ ng .55 B ng 19 : T l kh i lư ng c a ñ ng trư c sau x lý .55 B ng 20: Thành ph n c a phân gia c m 56 Trư ng ð i H c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c nông nghi p v DANH M C HÌNH STT TÊN HÌNH NH TRANG Hình nh Khu n l c ch ng L1 34 Hình nh Khu n l c ch ng L2 34 Hình nh Khu n l c ch ng L3 34 Hình nh Khu n l c ch ng Ba1 .36 Hình nh Khu n l c ch ng Ba2 .36 Hình nh Khu n l c ch ng M1 37 Hình nh Khu n l c ch ng M2 37 Hình nh Khu n l c ch ng XK1 38 Hình nh Khu n l c ch ng XK2 38 Hình nh 10 Khu n l c ch ng T1 .39 Hình nh 11 T bào ch ng T1 39 Hình nh 12 Khu n l c ch ng T2 .39 Hình nh 13 T bào ch ng T2 39 Hình nh 14 Kh phân gi i tinh b t ch ng Bacillus 41 Hình nh 15.Kh phân gi i protein ch ng Bacillus 41 Hình nh 16 Kh phân gi i tinh b t ch ng x khu n 42 Hình nh 17 Kh phân gi i protein ch ng x khu n 42 Hình nh 18 Kh phân gi i cellulose ch ng x khu n .42 Hình nh 19 Kh phân gi i cellulose ch ng n m Trichoderma 43 Hình nh 20 Ch ph m x khu n d ng b t 45 Hình nh 22 Ch ph m vi sinh v t h u hi u d ng b t 46 Hình nh 23 Cơng th c (đ i ch ng) khơng s d ng ch ph m 48 Hình nh 24 Cơng th c 2: s d ng ch ph m EMINA d ng dung d ch đ x lý .49 Hình nh 25 Công th c 3: s d ng ch ph m vi sinh v t h u hi u d ng b t ñ x lý .49 Hình nh 26 ðo khí cơng th c (đ i ch ng) không s d ng ch ph m 50 Hình nh 27 ðo khí cơng th c 2: s d ng ch ph m EMINA d ng dung d ch ñ x lý .50 Hình nh 28 ðo khí cơng th c 3: s d ng ch ph m vi sinh v t h u hi u d ng b t ñ x lý 51 Hình nh 29 ð ng phân gia c m 53 Trư ng ð i H c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c nông nghi p vi PH N M ð U 1.1 ð T V N ð Vi t Nam m t nư c nông nghi p, v i kho ng 70% s dân s ng b ng ngh nông S n xu t nông nghi p đóng vai trị r t quan tr ng n n kinh t qu c dân Trong nh ng năm g n đây, chăn ni tr thành mũi nh n c a phát tri n kinh t nông nghi p Tuy nhiên, vi c chăn nuôi nh l nông h , thi u quy ho ch, nh t vùng dân cư đơng đúc ñã gây ô nhi m môi trư ng ngày tr m tr ng Ơ nhi m mơi trư ng chăn nuôi gây nên ch y u t ngu n ch t th i r n, ch t th i l ng, b i, ti ng n, xác gia súc, gia c m ch t chôn l p, tiêu h y khơng k thu t ð i v i s chăn nuôi, ch t th i gây ô nhi m môi trư ng có nh hư ng tr c ti p t i s c kh e ngư i, làm gi m s c đ kháng v t ni, tăng t l m c b nh, chi phí phịng tr b nh, gi m su t hi u qu kinh t Do đó, vi c x lý ch t th i ñang v n ñ c p bách đ b o v mơi trư ng phát tri n nông nghi p b n v ng Ngư i ta thư ng s d ng ch ph m sinh h c đ x lý mơi trư ng chăn nuôi như: ch ph m EM, ch ph m EMUNI, ch ph m EMINA… Trên th gi i, công ngh Vi sinh v t h u hi u ( Effective Microorganisms - EM) ñang ñư c áp d ng r ng rãi r t nhi u lĩnh v c như: tr ng tr t, chăn nuôi, nuôi tr ng thu h i s n, x lý môi trư ng, xây d ng, công nghi p lĩnh v c y h c t nh ng năm 1980 Vi t Nam ch ph m EM ñã ñư c ng d ng nhi u lĩnh v c t nh ng năm 1994-1995 Hi n nay, ch ph m EM nh p ngo i cịn có nhi u lo i ch ph m sinh h c ñư c nghiên c u ch t o d a nguyên t c ho t ñ ng ph i ch c a ch ph m EM EMUNIV c a trư ng ð i h c Khoa h c t nhiên, EMINA c a Vi n Sinh h c Nông nghi p ð i h c nông nghi p Hà n i Ch ph m EMINA có ch t lư ng tương ñương ch ph m EM nh p n i, ch ph m ñã bư c ñ u ñư c th nghi m ng d ng nhi u lĩnh v c : chăn nuôi, tr ng tr t, th y s n, x lý ô nhi m môi trư ng Ch ph m vi sinh v t h u hi u EMINA (Effective microorganisms of Institute of Agrobiology) t p h p loài vi sinh v t có ích bao g m nhóm: vi khu n Trư ng ð i H c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c nông nghi p Bacillus, vi khu n quang h p, vi khu n Lactic, n m men, x khu n), s ng c ng sinh môi trư ng V i nh ng nhóm vi sinh v t có m t ch ph m EMINA, v i ch tác ñ ng khác ñ u theo hư ng làm l ch cân b ng gi a vi sinh v t có ích vi sinh v t gây h i đ t, nư c, v t ni, tr ng môi trư ng K t qu làm tăng kh đ ng hóa, s c đ kháng, s sinh trư ng c a v t nuôi tr ng làm lành môi trư ng Ch ph m đư c B NN&PTNT cơng nh n ti n b k thu t cho áp d ng r ng rãi vào s n xu t S d ng ch ph m sinh h c EMINA ñ x lý ch t th i chăn ni v a an tồn v i v t ni, an tồn v i ngư i chăn ni, thân thi n v i môi trư ng mang l i hi u qu cao Tuy nhiên, ch ph m EMINA ñang ñư c s d ng th trư ng ñ u d ng dung d ch nên vi c v n chuy n c ng k nh, áp d ng x lý d ng ch t th i nhão g p nhi u khó khăn ð giúp cho vi c s d ng ch ph m EMINA hi u qu ti n l i hơn, vi c nghiên c u ch t o ch ph m d ng b t r t c n thi t Chính v y, chúng tơi ti n hành nghiên c u ñ tài: “ Nghiên c u s n xu t s d ng ch ph m vi sinh v t h u hi u d ng b t ph c v x lý ô nhi m môi trư ng chăn nuôi ” 1.2 M C ðÍCH VÀ U C U 1.2.1 M c đích Nghiên c u s n xu t s d ng thành công ch ph m vi sinh v t h u hi u d ng b t ph c v x lý ô nhi m môi trư ng chăn nuôi 1.2.2 Yêu c u - Tuy n ch n ñư c ch ng vi sinh v t có ho t tính phân gi i xenlulose, protein, tinh b t m nh (bao g m: vi khu n Bacillus, n m men, x khu n, n m Trichorderma) - Xác đ nh đư c mơi trư ng lên men x p thích h p v i t ng nhóm vi sinh v t - Xác ñ nh ñư c t l ph i tr n nhóm vi sinh v t t o ch ph m vi sinh v t h u hi u d ng b t ñ có đư c m t đ ho t tính c a VSV cao nh t - Bư c ñ u ñánh giá hi u qu x lý ô nhi m môi trư ng c a ch ph m vi sinh v t h u hi u d ng b t ñã ch t o Trư ng ð i H c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c nông nghi p 1.3 Ý nghĩa khoa h c th c ti n 1.3.1 Ý nghĩa khoa h c - B sung d n li u khoa h c nghiên c u v vi sinh v t , góp ph n xác đ nh phát hi n thêm m t s nhóm ch ng vi sinh v t h u hi u ph c v cho nông nghi p 1.3.2 Ý nghĩa th c ti n - T o ch ph m vi sinh v t h u hi u d ng b t có hi u qu cao, giá thành r , góp ph n gi i quy t đ nhi m mơi trư ng chăn nuôi Trư ng ð i H c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c nông nghi p 4.5 nh hư ng c a ch ph m EMINA ch ph m vi sinh v t h u hi u d ng b t ñ n k t qu x lý ch t ñ n chu ng Chúng tơi ti n hành x lý ch t đ n chu ng b ng d ng ch ph m vi sinh v t tháng theo cơng th c Cơng th c (đ i ch ng): không s d ng ch ph m Công th c 2: s d ng ch ph m EMINA d ng dung d ch ñ x lý Phun v i t l pha lỗng 1/100 Cơng th c 3: s d ng ch ph m vi sinh v t h u hi u d ng b t ñ x lý Lư ng r c 1000 gram /chu ng Di n tích c a m i chu ng là: 50 m2 * Ch tiêu ñánh giá: ðo n ng ñ khí H2S, NH3 mơi trư ng có x lý khác Mùi chu ng – c m quan Hình nh 23 Cơng th c (đ i ch ng) không s d ng ch ph m Trư ng ð i H c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c nông nghi p 48 Hình nh 24 Cơng th c 2: s d ng ch ph m EMINA d ng dung d ch đ x lý Hình nh 25 Cơng th c 3: s d ng ch ph m vi sinh v t h u hi u d ng b t ñ x lý Trư ng ð i H c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c nơng nghi p 49 Hình nh 26 ðo khí cơng th c (đ i ch ng) khơng s d ng ch ph m Hình nh 27 ðo khí cơng th c 2: s d ng ch ph m EMINA d ng dung d ch ñ x lý Trư ng ð i H c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c nơng nghi p 50 Hình nh 28 ðo khí cơng th c 3: s d ng ch ph m vi sinh v t h u hi u d ng b t ñ x lý ðo n ng đ khí H2S, NH3 mơi trư ng có x lý khác K t qu đư c th hi n dư i b ng sau B ng 13: Hàm lư ng khí ban đ u chưa s d ng ch ph m K t qu Tên ch tiêu th nghi m ðơn v Phun ch ðC R c ch ph m vi ph m sinh v t h u hi u EMINA TT d ng b t NH3 mg/m3 1,245 2,918 1,806 H2S mg/m3 0,090 0,095 0,092 B ng 14: Hàm lư ng khí sau s d ng ch ph m ngày K t qu Tên ch TT tiêu th ðơn v nghi m ðC Phun ch ph m EMINA R c ch ph m vi sinh v t h u hi u d ng b t NH3 mg/m3 1,613 2,728 1,634 H2S mg/m3 0,087 0,090 0,087 Trư ng ð i H c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c nông nghi p 51 B ng 15: Hàm lư ng khí sau x lý ch ph m ngày K t qu TT Tên ch tiêu th nghi m ðơn v ðC Phun CP EMINA R c ch ph m vi sinh v t h u hi u d ng b t NH3 mg/m3 2,333 2,432 1,634 H2S mg/m3 0,071 0,074 0,070 Nh n xét: D a vào k t qu ta th y r ng ch ph m vi sinh v t h u hi u d ng b t có kh làm gi m thi u hàm lư ng khí gây ô nhi m như: H2S, NH3 ð c bi t vi c gi m hàm lư ng khí H2S t t h n ch ph m EMINA d ng dung d ch Sau ngày r c ch ph m vi sinh v t h u hi u làm gi m 9,52% khí NH3 5,43% khí H2S, ch ph m EMINA dung d ch ch làm gi m 6,51% khí NH3 5,26% khí H2S Sau ngày r c ch ph m vi sinh v t h u hi u d ng b t làm gi m 23,91% khí H2S, ñó ch ph m EMINA dung dich ch làm gi m 17,77% khí H2S 4.6 khu v c x lý so v i trư c x lý nh hư ng c a ch ph m EMINA ch ph m vi sinh v t h u hi u d ng b t ñ n k t qu x lý phân gia c m Ti n hành: phân gia c m t i B c Ninh + Chu n b ñ ng : Phân gia c m ñư c ñánh thành đ ng có kh i lư ng 300kg/đ ng + B sung ch ph m vào ñ ng theo công th c: CT1: phun nư c CT2: phun dung d ch EMINA d ng dung d ch CT3: r c ch ph m vi sinh v t h u hi u d ng b t - Trong đó, dung d ch EMINA đư c pha lỗng v i nư c theo t l pha loãng 1/100 Ch ph m vi sinh v t h u hi u d ng b t dùng ñ x lý 100g/ 300kg Sau dùng doa tư i đ u lên ñ ng - Yêu c u c a ñ ng : ñ nư c ch y m ñ t 60 – 70% (khi n m ho c nén ñ ng th y có k tay ho c n n sàn ) Trư ng ð i H c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c nông nghi p 52 - ð ng đư c đóng vào túi b ng nilon đ đ ng đư c y m khí hồn toàn ti n cho vi c theo dõi - Ti n hành theo dõi ch tiêu: + Tr ng lư ng ñ ng + Nhi t ñ ñ ng + Thành ph n c a phân gia c m Hình nh 29 ð ng phân gia c m 4.6.1 S bi n ñ ng nhi t ñ ñ ng Nhi t đ có nh hư ng đ n s sinh trư ng phát tri n c a vi sinh v t ñ ng Nhi t ñ c a ñ ng thay ñ i ph thu c vào đ c tính c a ngun li u, s sinh trư ng phát tri n c a vi sinh v t h u ích đ ng S bi n ñ i nhi t ñ ng ñư c th hi n dư i b ng sau: Trư ng ð i H c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c nông nghi p 53 B ng 16: S bi n ñ i c a nhi t ñ ñ ng Nhi t ñ công th c thí nghi m (oC) Nhi t Th i đ môi gian trư ng CT1 Gi a (oC) CT2 bên Gi a CT3 bên Gi a bên ñ ng ñ ng ñ ng ñ ng ñ ng ñ ng Ban ñ u 11 11 11 11 11 11 11 ngày 12 33 30 35 31 36 34 10 ngày 13 36 33 40 37 39 37 20 ngày 29 45 41 50 45 50 45 30 ngày 21 32 30 36 33 35 33 B ng 17: S chênh l ch nhi t ñ gi u bên ñ ng Th i gian Nhi t ngồi mơi trư ng Chênh l ch nhi t đ đ ng ngồi mơi trư ng (oC) đ mơi trư ng CT1 Gi a ñ ng CT2 bên ñ ng Gi a ñ ng CT3 bên ñ ng Gi a ñ ng bên ñ ng Ban ñ u 11 0 0 0 ngày 12 21 18 23 19 24 22 10 ngày 13 23 20 27 24 26 24 20 ngày 29 16 12 21 16 21 16 30 ngày 21 11 15 12 14 12 T k t qu c a b ng cho th y : Sau ñư c ngày nhi t ñ ñ ng tăng nhanh ñ t c c ñ i sau 20 ngày Nhi t ñ gi a bên ñ ng nhi t đ khơng khí có s chênh l ch l n ð ng ñư c ti n hành vào mùa đơng nên nhi t đ mơi trư ng th p, ph n nh hư ng ñ n k t qu phân Trư ng ð i H c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c nông nghi p 54 4.6.2 S thay ñ i kh i lư ng c a ñ ng B ng 18: S thay ñ i kh i lư ng c a ñ ng Kh i lư ng (kg) Công Sau Sau 10 Sau 20 Sau 30 ngày ngày 300 300 293,6 282,3 271,4 CT2 300 300 287,5 267,5 249,8 CT3 300 300 269,9 255,4 236,9 th c Ban ñ u CT1 B ng 19 : T l kh i lư ng c a ñ ng trư c sau x lý Công th c T l (% ) Ban ñ u ngày 10 ngày 20 ngày 30 ngày CT1 100 100 97,87 94.1 90,47 CT2 100 100 95.83 89,17 83,26 CT3 100 100 89,97 85,13 78,97 K t qu b ng cho th y r ng: Khi khơng dùng ch ph m (đ i ch ng) kh i lư ng c a đ ng sau 30 ngày gi m 9,53% so v i kh i lư ng ban ñ u Khi x lý b ng ch ph m EMINA d ng dung d ch kh i lư ng c a ñ ng sau 30 ngày gi m 16,74% so v i kh i lư ng ban ñ u Khi x lý b ng ch ph m vi sinh v t h u hi u d ng b t kh i lư ng đ ng sau 30 ngày gi m 21,03 % so v i kh i lư ng ban ñ u ði u ñó ch ng t s d ng ch ph m vi sinh v t h u hi u d ng b t hi u qu x lý phân gia c m cao so v i ñ i ch ng ch ph m EMINA d ng dung d ch 4.6.3 Thành ph n c a phân gia c m sau x lý Trong thành ph n phân gia c m m u sau s y khơ đ xác đ nh đ m đư c phân tích t l thành ph n ch y u g m: OC (ch t h u cơ), N, P2O5 , K2O K t qu phân tích (tính theo kh i lư ng khơ) xác đ nh s thay ñ i v thành ph n Trư ng ð i H c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c nông nghi p 55 hoá h c c a phân gia c m sau trình s sai khác gi a cơng th c thí nghi m đư c th hi n qua b ng sau: B ng 20: Thành ph n c a phân gia c m Ch tiêu phân tích CT1 CT2 CT3 60,00 40,00 35,00 28,00 OC % 35,60 30,10 27,30 21,50 N% 2,71 2,15 2,35 2.56 P2O5 % 0,78 0,82 0,84 0.86 K2O % 0,65 0,68 0,70 0,72 ð m% T l OC hai công th c Trư c cơng th c thí nghi m ñ u gi m so v i ban ñ u, ch ng t c ñ u di n trình phân gi i h p ch t hydratcacbon T l OC công th c s ch ph m vi sinh v t h u hi u d ng b t gi m 14,10 % công th c s d ng ch ph m EMINA d ng d ch gi m 8.30 % ch ng t x lý ch t th i b ng vi sinh v t, trình phân gi i xenluloza, tinh b t di n m nh nhanh T l ph n trăm c a P2O5 K2O tăng nh T l N công th c dùng ch ph m vi sinh v t h u hi u d ng b t gi m 0,15% T l N công th c dùng ch ph m EMINA d ng d ch gi m 0, 36 % Như v y s d ng ch ph m vi sinh v t ñã làm tăng q trình chuy n hóa ch t h u làm gi m lư ng N th t thoát Trư ng ð i H c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c nông nghi p 56 PH N 5: K T LU N VÀ KI N NGH 5.1 K t lu n ðã phân l p ñư c 11 ch ng vi sinh v t h u hi u thu c nhóm vi khu n Lactic, vi khu n Bacillus, x khu n, n m men n m Trichorderma C nhóm đ u có ho t tính sinh h c cao, có đ c m phù h p ñ ph m vi sinh v t h u hi u ph c v x s n xu t ch lý môi trư ng chăn nuôi ðã xác ñ nh ñư c hai lo i mơi trư ng lên men x p thích h p cho nhóm vi sinh v t : Mơi trư ng có t l 40% tinh b t 60% cám thích h p cho nhóm vi khu n Lactic, vi khu n Bacillus, n m men, x khu n Mơi trư ng có t l 60% tr u 40% cám thích h p cho n m Trichorderma Ti n hành x lý ch t ñ n chu ng b ng ch ph m vi sinh v t h u hi u d ng b t k t qu kh ng ñ nh: ch ph m vi sinh v t h u hi u d ng b t d ng b t có kh làm gi m thi u hàm lư ng khí gây ô nhi m như: H2S, NH3 ð c bi t vi c gi m hàm lư ng khí H2S, sau r c ch ph m vi sinh v t h u hi u d ng b t làm gi m 23,91% khí H2S so v i đ i ch ng Bư c ñ u ñánh giá hi u qu c a ch ph m vi sinh v t h u hi u d ng b t ñ x lý ch t th i chăn nuôi gà, k t qu cho th y s d ng ch ph m vi sinh v t h u hi u d ng b t rút ng n th i gian x lý, gi m thi u khí gây nhi m, làm tăng q trình chuy n hóa ch t h u làm gi m lư ng N th t thoát 5.2 Ki n ngh Ti p t c th nghi m, ñánh giá ch t lư ng c a ch ph m vi sinh v t h u hi u d ng b t x lý ngu n ch t th i chăn nuôi khác Ti p t c nghiên c u, hồn thi n quy trình s n xu t s d ng ch ph m vi sinh v t h u hi u d ng b t, t o ch ph m có ch t lư ng t t cung c p cho th trư ng Trư ng ð i H c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c nông nghi p 57 TÀI LI U THAM KH O I Tài li u Ti ng Vi t Nguy n Lân Dũng, Nguy n ðình Quy n, Ph m Văn Ty (2003), Vi sinh v t h c NXB Giáo d c 2.Ph m Th Kim Hoàn (2008), Nghiên c u kh ng d ng ch ph m vi sinh v t h u hi u [Emina] s n xu t khoai tây t i t nh Thái Bình: Lu n văn th c sĩ khoa h c nông nghi p Lưu H u Mãnh, Bùi Th Lê Minh (2008) - Giáo trình V sinh mơi trư ng chăn nuôi - ð i h c C n Thơ Ngô Xuân M nh (2010) - Giáo trình hóa sinh – NXB Nơng Nghi p Lương ð c Ph m (2000), Công ngh vi sinh v t, NXB Nông Nghi p Lương ð c Ph m (2007), Ch ph m sinh h c dùng chăn nuôi nuôi tr ng thu s n, NXB Nông Nghi p Lương ð c Ph m (ch biên), Tr n C m Vân, ðinh Th Kim Nhung (2007), Cơ s vi sinh v t h c công ngh môi trư ng,NXB Giáo d c Hà N i Lê Kh c Qu ng (2004), Công ngh EM - m t gi i pháp phòng b nh cho gia c m có hi u qu , T p chí Ho t đ ng khoa h c Nguy n Xuân Thành , Lê Xuân Hưng, Ph m Văn To n (2003), Giáo trình Cơng ngh vi sinh s n xu t nông nghi p x lý ô nhi m môi trư ng, NXB Nông nghi p Hà N i, 2003 10 Nguy n Xuân Thành, Nguy n Bá Hiên, Hoàng H i, Vũ Th Hoàn (2005), Vi sinh v t h c Nông Nghi p, NXB Giáo d c 11 Nguy n Quang Th ch ctv (2001), Nghiên c u th nghi m ti p thu công ngh sinh v t h u hi u (EM) nông nghi p v sinh môi trư ng, Báo cáo t ng k t nhi m thu ñ tài nghiên c u ñ c l p c p Nhà nư c năm 1998-2000 12 Ph m Văn To n, 2002 K t qu nghiên c u ng d ng phân bón vi sinh v t nơng nghi p, T p chí Nơng nghi p PTNT, s 1/2002 13 Ph m Văn Ty, Vũ Nguyên Thành, Công Ngh Sinh H c, t p năm Công ngh vi sinh môi trư ng 14 Nguy n Th Kim Y n (2003), Nghiên c u kh gây c ch vi khu n gây th i nem chua, Khoá lu n t t nghi p h ñ i h c quy, ðH Qu c gia Hà N i Trư ng ð i H c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c nông nghi p 58 II Tài li u nư c 15 Ahmad R.T Hussian G, Jilani S.A, Shahid S, Naheed Akhtar and M.A Abbas (1993), Use of Effective Microorganisms for sustainable crop production in Pakistan, Proc, 2nd Conf On Effective Microorganisms (EM), Nov 17-19, 1993, Saraburi, Thailand, pp 15-27 16 Apnan news ( 2007), Volume 18 (1) January-April 2007, Asia Paific nature Agriculature Network http://www.apnan.org 17 EM Info Website (2007), Introduction to EM 18 Gurrero R, Pedros – Alio C., ESteve I., and Mas J., (1987), “Commmunities of photrophic sulfur bacteria in lakes of Soainish Mediterranean region” Acta Academiae Aboensis 47; 125 – 151 19 Higa T, G.N Wididana (1989), Changes in the Soil Microfolra Induced by Effective Microorganisms, University of the Ryukyus, Okinawa, Japan, The first Internation Conference on Kyusei Nature Farming, Khon Kaen, Thailand in October 1989 20 Higa T, J.F Parr (1994), Beneficial and Effective Microorganisms for a sustainable agriculture and environment, International Nature Farming Research Center Atami, Japan 1994 21 Ledesma o.V, Holgado A.P, Oliver G, Giori G.S., Raibaud P., Galdin J.V( 1977), “ A synthetic medium for comparative nutritional studies òf Lactobacilli”, J Appl Bacteriol, pp 123 – 133 22 Lin D.L (1989), Nature Farming inTaiwan: Effect of EM on growth and yield of Paddy rice, The First International Conference on Kyusei Nature Farming, Khon Kaen, Thailand in October 1989 23 Milagrosa S.P E.T Balaki (1996), Ifluence of bokashi organic fertilizer and Effective Microorganisms (EM) on growth and yield of field grow vegetables, Benguet State University, La Trinidad, Benguet, Philippines 24 Panchaban S (1989), Effect of EM on growth and yield of Corn, The First International Conference on Kyusei Nature Farming, Khon Kaen, Thailand in October 1989 Trư ng ð i H c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c nông nghi p 59 25 Pfennig, N Trueper H.G(1992) “ Characterization and identification of the Anoxygenic phototrophic bacteria” 299- 311, the Prokaryote; ahandbook of on habitas, isolation and indentification of bacteria Springer Verlag, berlin 26 Pint Vinny (2003), Introduction to EM 27 Rochayat Y , NurainiA.,Wahyudin A (2000), Effect of bokashi and P fertilizer on growth and yield of potato at middle elevation, Abstract 28 Susan Carrodus (2002), Effect of a microbial inoculent on growth and chlorophyll level of lettuce and radish seedlings: a preliminary 29 Sopit V (2006), Effects of biological chemical fertilizer on growth and yield of glutinous corn production, Journal of Agronomy (1): 1-4 30 Tokeshi H., M.J.A Jorge, A.B Sanches and D.Y Harada (1997), Interaction between microorganisms, soil physical structure and plant diseases, Paper presented at the 6th EM Technology Conf, Nov 24-26, 1997, Saraburi,Thailand 31 Yamada K, S.Dato,M Fujita, H.L Xu, K Katase and H Umemura (1996) , Investigations on the properties of EM Bokashi and development of its application technology, Proc, 5th Conf On Effective Microorganisms (EM), Dec, 08-12,1996, Saraburi,Thailand 32 Zacharia P.P.(1993),Studies on the application of Effective Microorganisms in paddy, sugarcane and vegetable in India, Proc 2nd Conf On Effective Microorganisms (EM), Nov 17-19, 1993, Saraburi,Thailand, pp31- 41 33 Zhao Q (1995) Effect of EM on peanut production ang soil fertility in the red soil region of China, Proc 4th Intl Conf on Kyusei Nature Farming, June, 1921, 1995, Paris, France, pp 99- 102 III Tài li u tham kh o Internet 34 Nguy n Tu n Dũng (2012) Gi i tốn nhi m mơi trư ng chăn nuôi,B n tin khoa h c môi trư ng c a VnExpress, Truy c p th tư, ngày 9/5/2012 - 10:47 t http://vnexpress.net/tin-tuc/khoa-hoc/moi-truong/giai-bai-toan-o-nhiem-moi-truongtrong-chan-nuoi-2394586.html Trư ng ð i H c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c nông nghi p 60 35 Nguy n Th Hoa Lý (2013)- C c Thú y Hà N i Ơ nhi m mơi trư ng chăn nuôi thú y bi n pháp kh c ph c, B n tin tin t c khoa h c kĩ thu t c a C ng thông tin ñi n t chi c c thú y H i Phòng, Truy c p ngày 16/08/2013 - 08:25 t http://haiphong.gov.vn/Portal/Detail.aspx?Organization=CCTY&MenuID=763 9&ContentID=45811 36 http://vietsciences.free.fr/khaocuu/nguyenlandung/namsoi01.htm 37 Phan Vi t Phát ( 2012), TT Tân Phú – ð ng Nai M t s ích l i c a vi n m Trichoderma, b n tin tr ng chăm sóc tiêu c a Giatieu.com, Truy c p ngày 23/9/2012 t http://www.giatieu.com/mot-so-ich-loi-cua-vi-nam-trchoderma/2832/ 38 Wikipedia (2006): Ch ph m EM http://vi.wikipedia.org/wiki/Ch%E1%BA%BF_ph%E1%BA%A9_EM Trư ng ð i H c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c nông nghi p 61 i ... Ơ nhi m mơi trư ng chăn nuôi bi n pháp x lý 2.1.1 Ơ nhi m mơi trư ng chăn nuôi 2.1.2 Các bi n pháp x lý ch t th i chăn nuôi 2.2 Vi sinh v t h u hi u tình hình nghiên c u, ng d ng... tơi ti n hành nghiên c u ñ tài: “ Nghiên c u s n xu t s d ng ch ph m vi sinh v t h u hi u d ng b t ph c v x lý ô nhi m môi trư ng chăn nuôi ” 1.2 M C ðÍCH VÀ YÊU C U 1.2.1 M c ñích Nghiên c u s... t vi sinh v t gây b nh Bi n pháp ch y u x lý ch t th i l ng biogas, x lý ch t th i r n composting 2.2 Vi sinh v t h u hi u tình hình nghiên c u, ng d ng công ngh EM th gi i Vi t Nam 2.2.1 Vi sinh