BỘ GIÁO DỤC VÀ ðÀO TẠO TRƯỜNG ðẠI HỌC NÔNG NGHIỆP HÀ NỘI    LÊ NHẬT UYÊN ðỊNH HƯỚNG XÂY DỰNG VÀ PHÁT TRIỂN VĂN HÓA TỔ CHỨC TẠI TRUNG TÂM GIÁO DỤC DẠY NGHỀ VÀ GIẢI QUYẾT VIỆC LÀM NHỊ XUÂN LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN TRỊ KINH DOANH Chuyên ngành: QUẢN TRỊ KINH DOANH Mã số : 60 34 05 NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. NGUYỄN THẮNG HÀ NỘI - 2011 Trường ðại học Nông Nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ khoa học kinh tế ………………………… i LỜI CAM ðOAN Tôi xin cam ñoan những tài liệu và kết quả nghiên cứu trong luận văn này là trung thực và chưa ñược sử dụng ñể bảo vệ một học vị nào. Tôi xin cam ñoan mọi sự giúp ñỡ cho việc thực hiện luận văn này ñã ñược cảm ơn và các thông tin trích dẫn trong luận văn ñã ñược chỉ rõ nguồn gốc. Tác giả Lê Nhật Uyên Trường ðại học Nông Nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ khoa học kinh tế ………………………… ii LỜI CẢM ƠN ðể hoàn thành luận văn với ñề tài: “ðịnh hướng xây dựng phát triển văn hóa tổ chức trong Trung tâm Giáo dục dạy nghề và Giải quyết việc làm Nhị Xuân”: tôi ñã nhận ñược sự giúp ñỡ nhiệt tình của các Thầy Cô giáo và các cô chú, anh chị tại Trung tâm GDDN & GQVL Nhị Xuân. Nhân dịp này, tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới TS. Nguyễn Thắng, người ñã tận tình hướng dẫn, giúp ñỡ tôi trong suốt quá trình thực hiện luận văn. Tôi xin chân thành cảm ơn Khoa Quản trị Kinh doanh -Viện ñào tạo sau ðại học, Trường ðại học Nông Nghiệp Hà Nội, TS Bùi Bằng ðoàn và TS. Nguyễn Thắng ñã cho phép tôi ñược ñổi tên ñề tài do gặp sự cố trong quá trình thực hiện ñề tài cũ ñã ñăng ký sau thời gian bảo vệ ñề cương. Tôi xin trân trọng cảm ơn các Thầy Cô giáo ñã dạy tôi trong chuyên ngành Quản trị kinh doanh tại trường ðại học Nông nghiệp Hà Nội ñã cho tôi những kiến thức quý báu ñể tôi hoàn thành luận văn này. Tôi cũng vô cùng cảm ơn Trung tâm Nhị Xuân, các phòng, ñơn vị trực thuộc Trung tâm Nhị Xuân ñã tạo mọi ñiều kiện thuận lợi cho tôi thu thập thông tin, tài liệu và tham gia ñóng góp ý kiến, trả lời bảng câu hỏi trong quá trình thực hiện luận văn. Cuối cùng tôi tỏ lòng biết ơn tới gia ñình, bạn bè ñã ñộng viên, giúp ñỡ tôi trong quá trình thực hiện ñề tài. Tp. Hồ Chí Minh, ngày tháng năm 2011 Tác giả Lê Nhật Uyên Trường ðại học Nông Nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ khoa học kinh tế ………………………… iii MỤC LỤC Lời cam ñoan i Lời cảm ơn ii Mục lục iii Danh mục bảng vii 1 MỞ ðẦU 1 1.1 Trình bày tính cấp thiết của ñề tài 1 1.2 Mục tiêu nghiên cứu 3 1.2.2 Mục tiêu cụ thể 3 1.3 ðối tượng và phạm vi nghiên cứu 3 1.3.1 ðối tượng nghiên cứu: 3 1.3.2 Phạm vi nghiên cứu: 4 3 CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN 5 2.1 Cơ sở lý luận về văn hoá tổ chức 5 2.1.1 Khái niệm tổ chức, văn hóa và văn hóa tổ chức 5 2.1.2 Khái niệm văn hoá và vai trò của văn hoá: 6 2.1.3 Khái niệm văn hoá tổ chức 13 2.1.4 Sứ mạng, tầm nhìn và giá trị văn hóa tổ chức 22 2.1.5 Các yếu tố ảnh hưởng ñến sự hình thành văn hóa tổ chức: 25 2.1.6 Các giai ñoạn của văn hóa tổ chức 30 2.2 Cơ sở thực tiễn 34 2.2.1 Thực trạng văn hóa tổ chức ở các ñơn vị, doanh nghiệp, cơ quan Việt Nam hiện nay 34 2.2.2 Thành công của văn hoá tổ chức FPT IS– Bài học kinh nghiệm 36 3 ðẶC ðIỂM ðỊA BÀN VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 41 3 Giới thiệu về lịch sử hình thành và phát triển của trung tâm GDDN& GQVL NHỊ XUÂN 41 3.1 Lịch sử hình thành và phát triển: 41 Trường ðại học Nông Nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ khoa học kinh tế ………………………… iv 3.1.1 Nông trường Nhị Xuân – Tiền thân của Trung tâm Nhị Xuân ngày nay: 41 3.1.2 Hoạt ñộng của Trung tâm GDDN & GQVL Nhị Xuân qua các giai ñoạn: 42 3.2 Phương pháp nghiên cứu: 47 3.2.1 Phương pháp thu thập dữ liệu thứ cấp: 47 3.2.2 Phương pháp thu thập dữ liệu sơ cấp 47 3.2.3 Phương pháp phân tích dữ liệu: 50 4 KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN 51 4.1 Thực trạng văn hóa tổ chức ở Trung tâm GDDN & GQVL Nhị Xuân 51 4.1.1 Mục ñích của việc thành lập Trung tâm Nhị Xuân 51 4.1.2 Cơ sở hình thành 51 4.1.3 Cấu thành văn hóa Trung tâm Nhị Xuân: 53 4.1.4 Những ñặc trưng văn hóa Trung tâm Nhị Xuân: 114 4.2 ðánh giá văn hóa tổ chức Trung tâm Nhị Xuân 116 4.2.1 Những thành công mà văn hóa tổ chức ñã mang lại cho Trung tâm Nhị Xuân: 116 4.2.2 Một số vấn ñề của văn hóa tổ chức Nhị Xuân: 119 4.3 Một số giải pháp nhằm ñịnh hướng xây dựng và phát triển văn hóa tổ chức Trung tâm Nhị Xuân: 124 4.3.1 ðịnh hướng xây dựng và phát triển văn hóa tổ chức ở Trung tâm Nhị Xuân trong thời gian tới: 124 4.3.2 ðịnh hướng văn hóa tổ chức Trung tâm Nhị Xuân: 126 4.3.3 Giải pháp ñịnh hướng xây dựng nhằm phát triển văn hóa tổ chức Trung tâm Nhị Xuân trong thời gian tới 128 5 KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ 156 5.1 Kết luận 156 5.2 Kiến nghị: 157 TÀI LIỆU THAM KHẢO 160 Trường ðại học Nông Nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ khoa học kinh tế ………………………… v DANH MỤC CÁC CHỮ CÁI VIẾT TẮT STT CHỮ VIẾT TẮT DIỄN GIẢI 1. ANTT An ninh trật tự 2. ASEAN Association of Southeast Asian Nations: Hiệp hội các Quốc gia ðông Nam Á 3. CBNV-NLð Cán bộ nhân viên, người lao ñộng 4. CCIE Cisco Certified Internetwork Expert: Chứng chỉ nghề công nghệ thông tin có giá trị nhất thế giới 5. Chương trình “3 giảm” Chương trình “giảm tội phạm, ma túy, mại dâm” 6. CMT8 Ngày Cách mạng tháng 8 7. CNTT Công nghệ thông tin 8. HIV/AIDS Acquired Immune Deficiency Syndrome: Hội chứng suy giảm miễn dịch mắc phải 9. LHQ Liên Hiệp Quốc 10. Lực lượng TNXP Lực lượng Thanh niên xung phong Thành phố Hồ Chí Minh 11. Phơi nhiễm HIV giai ñoạn ñầu khi bị nhiễm virus HIV 12. TTNX/Trung tâm Nhị Xuân Trung tâm Giáo dục dạy nghề và Giải quyết việc làm Nhị Xuân 13. UNESCO United Nations Educational Scientific and Cultural Trường ðại học Nông Nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ khoa học kinh tế ………………………… vi Organization: Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hoá của Liên Hiệp Quốc. 14. Văn hóa FPT Financing Promoting Technology: Văn hóa của Công ty ðầu tư và Phát triển Công nghệ 15. WTO World Trade Organization: Tổ chức thương mại thế giới Trường ðại học Nông Nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ khoa học kinh tế ………………………… vii DANH MỤC BẢNG STT Tên bảng Trang 4.1 Kết quả thăm dò ý kiến về các biểu tượng/hành vi của tổ chức ở cấp ñộ 1 ñối với câu hỏi lựa chọn phương án trả lời cho sẵn 65 4.2 Kết quả thăm dò ý kiến về các biểu tượng/hành vi của tổ chức ở cấp ñộ 1 ñối với câu hỏi lựa chọn ñáp án là “Có” hoặc “Không” 66 4.3 Kết quả thăm dò ý kiến về các biểu tượng/hành vi của tổ chức ở cấp ñộ 1 ñối với câu hỏi mở cho cá nhân tự trả lời 66 4.4 Kết quả ñánh giá các hệ thống chuẩn mực trong hoạt ñộng của Trung tâm Nhị Xuân ở cấp ñộ 2 ñối với câu hỏi lựa chọn phương án trả lời cho sẵn 91 4.5 Kết quả ñánh giá các hệ thống chuẩn mực trong hoạt ñộng của Trung tâm Nhị Xuân ở cấp ñộ 2 ñối với câu hỏi lựa chọn ñáp án “Có” hoặc “Không” 93 4.6 Kết quả ñánh giá các hệ thống chuẩn mực trong hoạt ñộng của Trung tâm Nhị Xuân ở cấp ñộ 2 ñối với câu hỏi ðối với câu hỏi mở cho cá nhân tự trả lời 94 4.7 Kết quả ñánh giá các giá trị văn hóa Trung tâm Nhị Xuân ở cấp ñộ 3 ñối với câu hỏi lựa chọn phương án trả lời cho sẵn 104 4.8 Kết quả ñánh giá các giá trị văn hóa Trung tâm Nhị Xuân ở cấp ñộ 3 ñối với câu hỏi lựa chọn ñáp án là "Có" hoặc "Không" 104 4.9 Kết quả ñánh giá các giá trị văn hóa Trung tâm Nhị Xuân ở cấp ñộ 3 ñối với câu hỏi lựa chọn ñáp án là "Có" hoặc "Không" ñối với câu hỏi mở cho cá nhân tự trả lời 105 4.10 Kết quả ñánh giá các giả ñịnh, niềm tin, triết lý về cuộc sống ở cấp ñộ 4 ñối với câu hỏi lựa chọn phương án trả lời cho sẵn 110 Trường ðại học Nông Nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ khoa học kinh tế ………………………… viii 4.11 Kết quả ñánh giá các giả ñịnh, niềm tin, triết lý về cuộc sống ở cấp ñộ 4 ñối với câu hỏi lựa chọn ñáp án “Có” hoặc “Không” 111 4.12 Kết quả ñánh giá các giả ñịnh, niềm tin, triết lý về cuộc sống ở cấp ñộ 4 ñối với câu hỏi mở cho cá nhân tự trả lời 111 Trường ðại học Nông Nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ khoa học kinh tế ………………………… 1 1. MỞ ðẦU 1.1. Trình bày tính cấp thiết của ñề tài Như chúng ta ñã biết, ở ñâu có con người, ở ñó có văn hóa tồn tại, cũng như mọi tổ chức ñều có văn hóa và những giá trị riêng của nó. Nhưng phần lớn các tổ chức lại chưa ý thức về xây dựng một nền văn hóa nhất ñịnh của mình; do ñó nó thường ñược tạo nên một cách vô thức, dựa trên tiêu chuẩn, mục tiêu của người lãnh ñạo, những nhà sáng lập. Trung tâm Nhị Xuân cũng nằm trong số những ñơn vị chưa thiết lập văn hóa tổ chức một cách có chủ ñịnh. Chính vì thế việc ñiều chỉnh, ñịnh hướng phát triển văn hóa tổ chức Trung tâm Nhị Xuân ñể khích lệ lòng trung thành và tinh thần làm việc tràn ñầy nhiệt huyết của các nhân viên là vô cùng cần thiết. Mặt khác, nếu tinh thần của văn hóa tổ chức ñược ñịnh hình và phát triển một cách nghiêm túc, chuyên nghiệp thì có thể sống mãi với thời gian, ñồng hành cùng sự lớn lên của ñơn vị. Hiện nay, nhiều tổ chức mới ra ñời hội tụ những con người với những nét văn hóa cá nhân riêng biệt; sự tiếp cận, giao thoa văn hóa giữa các vùng miền với nhau trong quan hệ hợp tác làm ăn; sự liên doanh, liên kết giữa các doanh nghiệp trong và ngoài nước và những tác ñộng của quốc tế (sự tuân thủ các quy ñịnh của WTO, cạnh tranh mang tính toàn cầu), … ñã làm cho văn hóa dân tộc Việt Nam ñang ñứng trước những thử thách và bị sàng lọc mạnh mẽ trước yêu cầu hội nhập và ñổi mới. Lúc này, cần tới sự ñịnh hướng, sự sáng tạo của các cá nhân, các tổ chức ñể biến cải cái cũ, tinh tuyển cái mới cho văn hóa tổ chức và cũng là cho văn hóa dân tộc. ðây là ñiều kiện tiên quyết cho những thay ñổi của doanh nghiệp. Tuy nhiên, việc ñịnh hướng phát triển văn hóa trong một tổ chức vẫn còn là vấn ñề khá mới mẻ ñối với hầu hết các cơ quan, doanh nghiệp Việt Nam vì ña số các doanh nghiệp trong nước cho rằng việc ñầu tư phát triển văn [...]... Xuân (vi t t t là Trung tâm Nh Xuân) T ñó, tác gi ñ xu t nh ng gi i pháp phát tri n văn hóa t ch c t i Trung tâm Nh Xuân trong giai ño n m i 1.2.2 M c tiêu c th - H th ng hóa cơ s lý lu n và th c ti n liên quan ñ n văn hóa, văn hóa t ch c - Nghiên c u th c tr ng văn hóa t ch c t i Trung tâm Nh Xuân - ð xu t gi i pháp giúp ñ nh hư ng xây d ng và phát tri n văn hóa t ch c t i Trung tâm Nh Xuân trong giai... ng và phát tri n văn hóa t ch c t i Trung tâm Giáo d c d y ngh và Gi i quy t vi c làm Nh Xuân : ñ b o v lu n văn th c s c a mình 1.2 M c tiêu nghiên c u 1.2.1 M c tiêu t ng quát: Nghiên c u m t cách có h th ng nh ng v n ñ lý lu n v văn hóa, văn hóa t ch c, các y u t nh hư ng ñ n s hình thành văn hóa t ch c, ñánh giá th c tr ng văn hóa t ch c c a Trung tâm Giáo d c d y ngh và Gi i quy t vi c làm Nh Xuân. .. thành văn hóa t ch c, th c tr ng văn hóa t ch c Trung tâm GDDN&GQVL Nh Xuân t ñó ñ xu t nh ng gi i pháp nh m ñ nh hư ng xây d ng và phát tri n văn hóa t ch c trong Trung tâm GDDN&GQVL Nh Xuân trong giai ño n m i Trư ng ð i h c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ khoa h c kinh t ………………………… 4 3 CƠ S LÝ LU N VÀ TH C TI N 2.1 Cơ s lý lu n v văn hoá t ch c 2.1.1 Khái ni m t ch c, văn hóa và văn hóa t... p c n, văn hóa t ch c ñư c g i b ng m t s tên khác nhau như văn hóa qu n lý, văn hóa t ch c, văn hóa doanh nghi p, văn hóa chính tr - qu n lý Trong ñó, thu t ng văn hóa t ch c ñư c s d ng m t cách ph bi n Có nhi u cách ñ nh nghĩa khác nhau v văn hóa t ch c, có th k m t vài quan ni m c a các nhà nghiên c u Vi t Nam tiêu bi u: Hai tác gi Nguy n Văn ðáng và Vũ Xuân Hương ñưa ra khái ni m văn hóa chính... s giao thoa l n nhau và khá khó khăn cho vi c phân bi t m t cách r ch ròi t ng t ng n c (c p ñ ) c a văn hóa t ch c M t trong nh ng nhân t c u thành và làm ña d ng, phong phú n n văn hóa t ch c là: Nhóm hay văn hóa nhóm (m t s h c gi còn g i là văn hóa b ph n - Subcultures) M t t ch c có th có nhi u lo i hình văn hóa khác nhau và nh ng nhóm văn hóa b ph n khác nhau ðôi khi văn hóa nhóm còn Trư ng ð... t nư c ñư c b n v ng Trung tâm Giáo d c d y ngh và Gi i quy t vi c làm Nh Xuân không ph i là m t doanh nghi p ho t ñ ng kinh t mà ho t ñ ng s n xu t, kinh doanh d ch v c a Trung tâm Nh Xuân là phương ti n ñ ph c v cho công tác xã h i nh m gi i quy t m t s v n ñ an sinh ñô th c a thành ph Chính vì ñi u ñó nên vi c ñ nh hư ng xây d ng và phát tri n văn hóa t ch c t i Trung tâm Nh Xuân ñ có th thích ng... nghiên c u, ñ tài ch n cách ñánh giá văn hóa t ch c d a trên 4 c p ñ bi u hi n c a văn hóa t ch c theo quan ñi m c a Stephen Covey ñ : ñánh giá văn hóa t ch c Trung tâm Nh Xuân, qua ñó ñ xu t các gi i pháp hoàn thi n k năng, năng l c qu n tr nh m nâng cao hi u qu c a vi c duy trì, ñi u ch nh c a văn hóa Trung tâm GDDN & GQVL Nh Xuân 2.1.3.4 ð c tính cơ b n c a văn hóa t ch c B t kỳ m t t ch c nào trong... c u theo xu hư ng hi n ñ i còn ch ra m i quan h gi a văn hóa t ch c ñ n vi c th c hi n nhi m v và s thành công c a t ch c Trong ph m vi nghiên c u, lu n văn ch n cách ti p c n khái ni m văn hóa, văn hóa t ch c là m t quá trình v i 2 góc ñ bên ngoài và bên trong 2.1.3.2 Khái ni m văn hóa t ch c: Văn hóa t ch c” là khái ni m tương ñ i tr u tư ng và khó hi u Ph n dư i ñây s trình bày m t s khái ni m... vi c làm cho h c viên và ngư i sau cai nghi n nên vi c thu th p thông tin ch y u t p trung vào vi c phân tích các y u t liên quan ñ n công tác giáo d c v i các ñ c tính căn b n v văn hóa c a m t t ch c - V th i gian: Nghiên c u văn hóa t ch c t i Trung tâm GDDN & GQVL Nh Xuân t tháng 10 năm 2010 ñ n tháng 10 năm 2011 - V n i dung: ð tài t p trung nghiên c u nh ng n i dung v văn hóa t ch c, các y u t... cơ b n này v văn hóa (văn hóa là văn tr giáo hoá, là giáo d c, c m hoá b ng ñi n chương, l nh c, không dùng hình ph t tàn b o và s cư ng b c) Như v y, văn hoá trong t nguyên c a c Phương ðông và Phương Tây ñ u có m t nghĩa chung căn b n là s giáo hoá, vun tr ng nhân cách con ngư i (bao g m cá nhân, c ng ñ ng và xã h i loài ngư i), cũng có nghĩa là Trư ng ð i h c Nông Nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ . ñến văn hóa, văn hóa tổ chức. - Nghiên cứu thực trạng văn hóa tổ chức tại Trung tâm Nhị Xuân. - ðề xuất giải pháp giúp ñịnh hướng xây dựng và phát triển văn hóa tổ chức tại Trung tâm Nhị Xuân. luận về văn hóa, văn hóa tổ chức, các yếu tố ảnh hưởng ñến sự hình thành văn hóa tổ chức, ñánh giá thực trạng văn hóa tổ chức của Trung tâm Giáo dục dạy nghề và Giải quyết việc làm Nhị Xuân (viết. ðịnh hướng xây dựng và phát triển văn hóa tổ chức ở Trung tâm Nhị Xuân trong thời gian tới: 124 4.3.2 ðịnh hướng văn hóa tổ chức Trung tâm Nhị Xuân: 126 4.3.3 Giải pháp ñịnh hướng xây dựng