Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM NGUYỄN VĂN TY SỬ DỤNG ĐỘI NGŨ GIÁO VIÊN CỐT CÁN TRONG PHÁT TRIỂN NGHỀ NGHIỆP GIÁO VIÊN THCS HUYỆN TIÊN YÊN, TỈNH QUẢNG NINH Chuyên ngành : Quản lý giáo dục Mã số : 60.14.05 LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ GIÁO DỤC Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS Bùi Văn Quân - Vụ QLNG Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn 2 THÁI NGUYÊN - 2012 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn i LỜI CAM ĐOAN Luận văn “Sử dụng đội ngũ giáo viên cốt cán trong phát triển nghề nghiệp giáo viên Trung học cơ sở huyện Tiên Yên, tỉnh Quảng Ninh”. đƣợc thực hiện từ tháng 11/2011 đến tháng 5/2012. Luận văn sử dụng những thông tin từ nhiều nguồn khác nhau, các thông tin đã đƣợc ghi rõ nguồn gốc, số liệu đã đƣợc tổng hợp và xử lí. Tôi xin cam đoan, số liệu và kết quả nghiên cứu trong luận văn này hoàn toàn trung thực và chƣa đƣợc sử dụng để bảo vệ một học vị nào. Quảng Ninh, ngày 28 tháng 4 năm 2012 Tác giả Nguyễn Văn Ty Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn ii LỜI CẢM ƠN Với tình cảm chân thành, tác giả xin bày tỏ lòng cảm ơn sâu sắc tới PGS.TS. Bùi Văn Quân đã tận tình giúp đỡ, hƣớng dẫn để hoàn thành luận văn này. Xin chân thành cảm ơn Hội đồng khoa học, các thầy giáo, cô giáo Khoa Tâm lý giáo dục, Khoa đào tạo sau Đại học thuộc trƣờng Đại học Sƣ Phạm - Đại học Thái Nguyên. Các thầy cô giáo đã trực tiếp giảng dạy và tham gia quản lý trong quá trình học tập và làm luận văn tốt nghiệp. Xin cảm ơn cán bộ nhân viên phòng GD&ĐT huyện Tiên Yên – tỉnh Quảng Ninh. Ban giám hiệu, cán bộ, giáo viên bậc THCS các trƣờng THCS, PTCS huyện Tiên Yên – Quảng Ninh cùng bạn bè đã giúp đỡ, động viên, tạo mọi điều kiện tốt nhất và đóng góp những ý kiến quý báu cho tác giả trong quá trình học tập và thực hiện luận văn tốt nghiệp. Luận văn không tránh khỏi những sai sót, kính mong nhận đƣợc sự quan tâm chỉ dẫn của các thầy giáo, cô giáo, các bạn đồng nghiệp để kết quả nghiên cứu đƣợc hoàn chỉnh hơn. Quảng Ninh, tháng 5 năm 2012 Tác giả Nguyễn Văn Ty Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn iii MỤC LỤC Lời cam đoan i Lời cảm ơn ii Mục lục iii Danh mục các ký hiệu, chữ viết tắt vii Danh mục các bảng viii Danh mục sơ đồ x MỞ ĐẦU 1 1. Lý do chọn đề tài 1 2. Mục đích nghiên cứu 3 3. Khách thể và đối tƣợng nghiên cứu 4 3.1. Khách thể nghiên cứu 4 3.2. Đối tƣợng nghiên cứu 4 4. Giả thuyết khoa học 4 5. Nhiệm vụ nghiên cứu 4 5.1. Nghiên cứu lý luận 4 5.2. Nghiên cứu thực tiễn 4 5.3. Nghiên cứu đề xuất biện pháp mới 5 6. Giới hạn và phạm vi nghiên cứu 5 6.1. Giới hạn nghiên cứu 5 6.2. Phạm vi nghiên cứu 5 7. Phƣơng pháp nghiên cứu 5 7.1. Nhóm phƣơng pháp nghiên cứu lý thuyết 5 7.2. Nhóm phƣơng pháp nghiên cứu thực tiễn 5 7.3. Nhóm phƣơng pháp xử lý số liệu 6 8. Cấu trúc luận văn 7 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn iv Chƣơng 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ SỬ DỤNG ĐỘI NGŨ GIÁO VIÊN CỐT CÁN TRONG PHÁT TRIỂN NGHỀ NGHIỆP GIÁO VIÊN TRUNG HỌC CƠ SỞ 8 1.1. Lịch sử nghiên cứu vấn đề 8 1.2. Các khái niệm công cụ 10 1.2.1. Đội ngũ giáo viên cốt cán 10 1.2.2. Phát triển nghề nghiệp giáo viên 11 1.2.3. Chuẩn nghề nghiệp giáo viên 13 1.3. Các mô hình phát triển nghề nghiệp giáo viên THCS và những nội dung cơ bản của mô hình giáo viên cốt cán trong phát triển nghề nghiệp giáo viên THCS 14 1.3.1. Các mô hình phát triển nghề nghiệp giáo viên THCS 14 1.3.2. Mô hình mạng lƣới (đội ngũ) giáo viên cốt cán trong phát triển nghề nghiệp giáo viên THCS 19 1.4. Các yếu tố ảnh hƣởng đến việc sử dựng đội ngũ giáo viên cốt cán trong phát triển nghề nghiệp giáo viên THCS 25 1.4.1. Thời gian 25 1.4.2. Nguồn tài chính 26 1.4.3. Các kỹ năng hỗ trợ cho giáo viên cốt cán trong vai trò hỗ trợ đồng nghiệp phát triển nghề nghiệp 29 Tiểu kết chƣơng 1 30 Chƣơng 2: THỰC TRẠNG ĐỘI NGŨ GIÁO VIÊN CỐT CÁN TRONG PHÁT TRIỂN NGHỀ NGHIỆP CHO ĐỘI NGŨ GIÁO VIÊN TRUNG HỌC CƠ SỞ HUYỆN TIÊN YÊN TỈNH QUẢNG NINH 31 2.1. Khái quát chung về địa bàn nghiên cứu 31 2.1.1. Khái quát về đặc điểm tự nhiên ở huyện Tiên Yên 31 2.1.2. Dân cƣ: 32 2.1.3. Đặc điểm Kinh tế - Văn hoá xã hội: 32 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn v 2.2. Đặc điểm về Văn hoá - Xã hội: 32 2.1.2. Khái quát về giáo dục – đào tạo huyện Tiên Yên 33 2.1.3. Khái quát về các trƣờng THCS - PTCS huyện Tiên Yên 33 2.2. Thực trạng về giáo dục bậc THCS huyện Tiên Yên 34 2.2.1 Về số lƣợng học sinh và chất lƣợng giáo dục 34 2.2.2 Về số lƣợng và chất lƣợng đội ngũ giáo viên 35 2.3. Thực trạng sử dụng đội ngũ giáo viên cốt cán trong phát triển nghề nghiệp cho đội ngũ giáo viên bậc THCS huyện Tiên Yên 37 2.3.1. Thực trạng phát triển nghề nghiệp cho đội ngũ giáo viên THCS 37 2.3.2. Thực trạng đội ngũ giáo viên cốt cán THCS 45 2.3.3. Đánh giá tác động của đội ngũ giáo viên cốt cán bậc THCS đến quá trình phát triển nghề nghiệp của đội ngũ giáo viên THCS huyện Tiên Yên. . 48 2.3.4. Nguyên nhân của những thực trạng trên 49 Chƣơng 3: BIỆN PHÁP SỬ DỤNG ĐỘI NGŨ GIÁO VIÊN CỐT CÁN TRONG PHÁT TRIỂN NGHỀ NGHIỆP GIÁO VIÊN TRUNG HỌC CƠ SỞ HUYỆN TIÊN YÊN - QUẢNG NINH 52 3.1. Các định hƣớng để đề xuất biện pháp 52 3.1.1. Chiến lƣợc phát triển giáo dục của quốc gia 52 3.1.2. Định hƣớng phát triển giáo dục và đào tạo của Tỉnh Quảng Ninh 53 3.1.3. Định hƣớng phát triển giáo dục và đào tạo của huyện Tiên Yên 53 3.2. Nguyên tắc áp dụng đề xuất biện pháp 54 3.2.1. Nguyên tắc đảm bảo mục tiêu 54 3.2.2. Nguyên tắc đảm bảo tính khoa học, sƣ phạm 54 3.2.3 Nguyên tắc đảm bảo tính hệ thống, thƣờng xuyên 55 3.2.4. Nguyên tắc đảm bảo tính kế thừa và phát triển bền vững 55 3.2.5. Nguyên tắc đảm bảo tính hiệu quả 55 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn vi 3.3.1. Biện pháp 1: Nâng cao nhận thức cho các đối tƣợng về phát triển nghề nghiệp giáo viên THCS và vai trò của đội ngũ giáo viên cốt cán THCS 55 3.3.2. Biện pháp 2: Xây dựng các tiêu chí tuyển chọn giáo viên cốt cán THCS 57 3.3.3. Biện pháp 3: Bồi dƣỡng đội ngũ giáo viên cốt cán THCS về nghiệp vụ hỗ trợ đồng nghiệp phát triển nghề nghiệp 59 3.3.4. Biện pháp 4: Căn cứ kết quả đánh giá giáo viên THCS theo chuẩn nghề nghiệp, lập kế hoạch để đội ngũ giáo viên cốt cán hỗ trợ đồng nghiệp phát triển nghề nghiệp 65 3.3.5. Biện pháp 5: Tạo cơ chế chính sách ƣu đãi nhằm xây dựng và phát triển đội ngũ giáo viên cốt cán 69 3.4. Mối quan hệ giữa các biện pháp 72 3.5. Khảo nghiệm tính cấp thiết và tính khả thi của các biện pháp đề xuất 73 Tiểu kết chƣơng 3 75 KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ 76 1. Kết luận 76 2. Khuyến nghị 77 TÀI LIỆU THAM KHẢO 79 Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn vii DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CHỮ VIẾT TẮT CBQL : Cán bộ quản lý PTCS : Phổ thông cơ sở THCS : Trung học cơ sở THPT : Trung học phổ thông UBND : Uỷ ban nhân dân Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn viii DANH MỤC CÁC BẢNG Bảng 1.1: Các mô hình phát triển nghề nghiệp giáo viên 17 Bảng 2.1: Thống kê số lƣợng và chất lƣợng học sinh cấp THCS 34 Bảng 2.2: Thống kê giáo viên bậc THCS huyện Tiên Yên năm học 2011 - 2012 35 Bảng 2.3: Kết quả thanh tra, kiểm tra giáo viên cấp THCS huyện Tiên Yên năm học 2010 - 2011 35 Bảng 2.4 : Thổng kê chất lƣợng thi giáo viên THCS dạy giỏi cấp tỉnh huyện Tiên Yên 36 Bảng 2.5. Thổng kê chất lƣợng và cơ cấu giáo viên các trƣờng THCS và các trƣờng PTCS có bậc THCS huyện Tiên Yên năm học 2011-2012. 37 Bảng 2.6. Các hoạt động của các nhà trƣờng trong phát triển nghề nghiệp của giáo viên 40 Bảng 2.7. Các hình thức đào tạo bồi dƣỡng giáo viên trong phát triển nghề nghiệp 40 Bảng 2.8. Những nội dung cần phải bồi dƣỡng để phát triển nghề nghiệp cho giáo viên 42 Bảng 2.9. Nguyên nhân của việc bồi dƣỡng không có hiệu quả tốt 43 Bảng 2.10. Những khó khăn hiện nay của giáo viên trong việc bồi dƣỡng nâng cao trình độ chuyên môn hỗ trợ phát triển nghề nghiệp 43 Bảng 2.11. Những khó khăn hiện nay của giáo viên trong việc phát triển nghề nghiệp 44 Bảng 2.12. Thống kê chất lƣợng đội ngũ giáo viên cốt cán THCS Huyện Tiên Yên năm học 2010 - 2011 45 Bảng 2.13. Đánh giá về việc tuyển chọn đội ngũ giáo viên cốt cán bậc THCS huyện Tiên Yên 46 Bảng 2.14. Tiêu chuẩn để tuyển chọn đội ngũ giáo viên cốt cán 47 [...]... dung của mô hình đội ngũ giáo viên cốt cán trong phát triển nghề nghiệp giáo viên THCS Nội dung của mô hình đội ngũ giáo viên cốt cán trong phát triển nghề nghiệp giáo viên bao gồm: (i) Xây dựng đội ngũ giáo viên cốt cán Nội dung này nhằm tạo ra đội ngũ giáo viên cốt cán THCS để làm nòng cốt trong phát triển nghề nghiệp cho đồng nghiệp Giáo viên cốt cán có thể đƣợc lựa chọn từ những giáo viên có nhiều... đề phát triển nghề nghiệp giáo viên THCS với tƣ cách là một nội dung quan trọng của phát triển đội ngũ giáo viên THCS theo chuẩn nghề nghiệp giáo viên trung học (ii) Vấn đề xây dựng và sử dụng đội ngũ giáo viên cốt cán trong phát triển nghề nghiệp giáo viên THCS 5.2 Nghiên cứu thực tiễn (i) Phát hiện và bình luận về mức độ đáp ứng chuẩn nghề nghiệp giáo viên trung học của đội ngũ giáo viên THCS huyện. .. THCS huyện Tiên Yên, Quảng Ninh; (ii) Phát hiện và bình luận về thực trạng xây dựng và sử dụng đội ngũ giáo viên cốt cán trong phát triển nghề nghiệp giáo viên THCS huyện Tiên Yên, Quảng Ninh Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn 5 5.3 Nghiên cứu đề xuất biện pháp mới Biện pháp sử dụng đội ngũ giáo viên cốt cán trong phát triển nghề nghiệp giáo viên THCS phù hợp... nghề nghiệp cho đồng nghiệp; hỗ trợ tích cực cho phát triển nghề nghiệp của đồng nghiệp cùng trƣờng và các trƣờng bạn (ii) Sử dụng đội ngũ giáo viên cốt cán Nội dung này nhằm mục đích phát huy vai trò của đội ngũ giáo viên cốt cán trong việc hỗ trợ đồng nghiệp phát triển nghề nghiệp liên tục Sử dụng đội ngũ giáo viên cốt cán trong phát triển nghề nghiệp giáo viên bao gồm các nội dung cụ thể nhƣ : - Làm... tốt nghiệp có nội dung vận dụng mô hình phát triển nghề nghiệp giáo viên phù hợp với thực trạng công tác xây dựng, phát triển đội ngũ giáo viên hiện nay ở nƣớc ta để hỗ trợ quá trình phát triển nghề nghiệp cho đội ngũ giáo viên THCS tại một huyện của tỉnh Quảng Ninh Đề tài luận văn đƣợc biểu đạt với tiêu đề Sử dụng đội ngũ giáo viên cốt cán trong phát triển nghề nghiệp giáo viên trung học cơ sở huyện. .. Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn 7 8 Cấu trúc luận văn Ngoài phần mở đầu, kết luận và kiến nghị, luận văn có cấu trúc 3 chƣơng Chƣơng 1: Cơ sở lý luận về sử dụng đội ngũ giáo viên cốt cán trong phát triển nghề nghiệp giáo viên trung học cơ sở Chƣơng 2: Thực trạng đội ngũ giáo viên cốt cán trong phát triển nghề nghiệp giáo viên THCS huyện Tiên Yên tỉnh Quảng Ninh Chƣơng 3: Biện pháp sử dụng đội ngũ giáo. .. giáo viên cốt cán trong phát triển nghề nghiệp giáo viên THCS huyện Tiên Yên tỉnh Quảng Ninh Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn 8 Chƣơng 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ SỬ DỤNG ĐỘI NGŨ GIÁO VIÊN CỐT CÁN TRONG PHÁT TRIỂN NGHỀ NGHIỆP GIÁO VIÊN TRUNG HỌC CƠ SỞ 1.1 Lịch sử nghiên cứu vấn đề Xuất phát từ nhận thức về vai trò của giáo viên nên và tính chất chuyên nghiệp trong. .. mô hình phát triển nghề nghiệp giáo viên đã đƣợc triển khai Có nhiều mô hình phát triển nghề nghiệp giáo viên, một trong những mô hình đó là xây Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên http://www.lrc-tnu.edu.vn 2 dựng và sử dụng đội ngũ giáo viên cốt cán trong quá trình hỗ trợ giáo viên phát triển nghề nghiệp liên tục [11] Ở Việt Nam, công tác xây dựng, phát triển đội ngũ giáo viên đƣợc... hợp với thực tiễn huyện Tiên Yên tỉnh Quảng Ninh 6 Giới hạn và phạm vi nghiên cứu 6.1 Giới hạn nghiên cứu - Vấn đề phát triển nghề nghiệp giáo viên đƣợc giới hạn trọng phạm vi phát triển đội ngũ giáo viên THCS theo Chuẩn nghề nghiệp giáo viên trung học hiện hành - Các biện pháp sử dụng đội ngũ giáo viên cốt cán bao hàm cả các biện pháp xây dựng đội ngũ này, vì phải xây dựng mới sử dụng đƣợc 6.2 Phạm... huyện Tiên Yên tỉnh Quảng Ninh 2 Mục đích nghiên cứu Nghiên cứu các biện pháp nhằm phát huy vai trò của đội ngũ giáo viên cốt cán trong việc hỗ trợ quá trình phát triển nghề nghiệp của giáo viên THCS, góp phần nâng cao mức độ đáp ứng với chuần nghề nghiệp cho mỗi giáo viên và nâng cao chất lƣợng của đội ngũ giáo viên THCS huyện Tiên Yên tỉnh Quảng Ninh Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên . lƣợng đội ngũ giáo viên 35 2.3. Thực trạng sử dụng đội ngũ giáo viên cốt cán trong phát triển nghề nghiệp cho đội ngũ giáo viên bậc THCS huyện Tiên Yên 37 2.3.1. Thực trạng phát triển nghề nghiệp. đội ngũ giáo viên THCS huyện Tiên Yên, Quảng Ninh; (ii) Phát hiện và bình luận về thực trạng xây dựng và sử dụng đội ngũ giáo viên cốt cán trong phát triển nghề nghiệp giáo viên THCS huyện Tiên. viên cốt cán trong phát triển nghề nghiệp giáo viên trung học cơ sở Chƣơng 2: Thực trạng đội ngũ giáo viên cốt cán trong phát triển nghề nghiệp giáo viên THCS huyện Tiên Yên tỉnh Quảng Ninh