Nhiệm vụ: + Chẩn đoán, cung cấp thông tin về khả năng mắc các loại bệnh di truyền ở đời con của các gia đình đã có bệnh này + Cho lời khuyên trong việc kết hôn, sinh đẻ để phòng và hạn
Trang 2A Ung thư máu
C Mù màu
B Phêninkêtô niệu
D Máu khó đông
Trang 3Giáo viên giảng dạy: Lê Thị Ngọc Trâm
Trang 4- Nhiều loại gen đột biến được di truyền từ thế
hệ này sang thế hệ khác là gánh nặng di truyền cho loài người.
I BẢO VỆ VỐN GEN CỦA LOÀI NGƯỜI
Vì sao phải bảo vệ vốn gen của loài người?
Vậy có cách gì hạn chế bớt “gánh nặng di truyền”?
Trang 51 Tạo môi trường sạch nhằm hạn chế các tác nhân đột biến
2 Tư vấn di truyền và việc sàng lọc trước sinh
Di truyền y học tư vấn: là một lĩnh vực
chẩn đoán di truyền y học hình thành trên
cơ sở những thành tựu về di truyền người
và di truyền y học
Nhiệm vụ:
+ Chẩn đoán, cung cấp thông tin về khả năng mắc các loại bệnh di truyền ở đời con của các gia đình đã có bệnh này
+ Cho lời khuyên trong việc kết hôn, sinh đẻ
để phòng và hạn chế hậu quả xấu ở đời sau
a Tư vấn di truyền
Trang 62 Tư vấn di truyền và việc sàng lọc trước sinh
1 Tạo môi trường sạch nhằm hạn chế các tác nhân đột biến
I BẢO VỆ VỐN GEN CỦA LOÀI NGƯỜI
Xét nghiệm trước sinh: là những xét nghiệm
phân tích NST, phân tích ADN để biết xem thai nhi có bị bệnh di truyền nào đó hay không
Trang 73 Liệu pháp gen - kĩ thuật của tương lai
2 Tư vấn di truyền và việc sàng lọc trước sinh
1 Tạo môi trường sạch nhằm hạn chế các tác nhân đột biến
- Mục đích: phục hồi chức năng bình thường của
tế bào hay mô, khắc phục sai hỏng di truyền,
thêm chức năng mới cho tế bào
Liệu pháp gen:
- Là kỹ thuật chữa trị các bệnh di truyền bằng
cách phục hồi chức năng của các gen bị đột biến
- Gồm 2 biện pháp: đưa bổ sung gen lành vào cơ
thể người bệnh và thay thế gen bệnh bằng gen
lành
- Về nguyên tắc: là kỹ thuật chuyển gen.
Trang 83 Liệu pháp gen - kĩ thuật của tương lai
2 Tư vấn di truyền và việc sàng lọc trước sinh
1 Tạo môi trường sạch nhằm hạn chế các tác nhân đột biến
I BẢO VỆ VỐN GEN CỦA LOÀI NGƯỜI
+ Các bản sao bình thường của
gen đột biến được gài vào virut
(sống trong cơ thể người) rồi đưa
vào các tế bào đột biến ở trên
Trang 9II MỘT SỐ VẤN ĐỀ XÃ HỘI CỦA DI TRUYỀN HỌC
1 Tác động xã hội của việc giải mã bộ gen người
Trang 10• Liệu những hiểu biết về hồ sơ di truyền của chính chúng ta có cho phép tránh được các bệnh tật di truyền hay chỉ đơn thuần thông báo về cái chết sớm có thể xảy ra và không thể tránh được.
• Hồ sơ di truyền của mỗi người liệu có
bị xã hội sử dụng để chống lại chính họ hay không? (trong vấn đề xin việc làm, hôn nhân…)
1 Tác động xã hội của việc giải mã bộ gen ngườiII MỘT SỐ VẤN ĐỀ XÃ HỘI CỦA DI TRUYỀN HỌC
I BẢO VỆ VỐN GEN CỦA LOÀI NGƯỜI
Trang 112 Vấn đề phát sinh do công nghệ gen và công nghệ tế bào.
II MỘT SỐ VẤN ĐỀ XÃ HỘI CỦA DI TRUYỀN HỌC
1 Tác động xã hội của việc giải mã bộ gen người
Cũng mang lại những lo ngại:
Các gen kháng thuốc kháng sinh có thể phát tán sang vi sinh vật gây bệnh cho người không?
Trang 12vật biến đổi gen có an toàn cho sức khoẻ con người không?
Trang 13bản vô tính để tạo
ra con người nhân bản không?
Trang 14a Hệ số thông minh (IQ)
2 Vấn đề phát sinh do công nghệ gen và công nghệ tế bào.
II MỘT SỐ VẤN ĐỀ XÃ HỘI CỦA DI TRUYỀN HỌC
I BẢO VỆ VỐN GEN CỦA LOÀI NGƯỜI
1 Tác động xã hội của việc giải mã bộ gen người
3 Vấn đề di truyền khả năng trí tuệ:
- IQ (Intelligence Quotient) là chỉ số thông minh
và được dùng để xác định giá trị thông minh của con người
- Công thức tính IQ: IQ = MA/CA x 100Trong đó: MA (Mental Age) là tuổi trí tuệ, tính bằng tháng, quy từ điểm trắc nghiệm
CA (Chronological Age) là tuổi thực
tế tính bằng tháng, theo thời gian sinh trưởng của mỗi người)
Trang 15a Hệ số thông minh (IQ)
2 Vấn đề phát sinh.
II MỘT SỐ VẤN ĐỀ XÃ HỘI CỦA DI TRUYỀN HỌC
1 Tác động xã hội của việc giải mã bộ gen người
3 Vấn đề di truyền khả năng trí tuệ:
b Khả năng trí tuệ và sự di truyền:
- Khả năng trí tuệ được di truyền
- Chỉ số IQ còn bị chi phối bởi yếu tố môi trường
- Một số biện pháp bảo vệ tiềm năng di truyền trí năng:
+ Tránh các tác nhân gây đột biến
+ Đảm bảo cuộc sống đầy đủ về vật chất và tinh thần, được tiếp cận với nền văn minh nhân loại
Trang 162 Vấn đề phát sinh do công nghệ gen và công nghệ tế bào.
II MỘT SỐ VẤN ĐỀ XÃ HỘI CỦA DI TRUYỀN HỌC
I BẢO VỆ VỐN GEN CỦA LOÀI NGƯỜI
1 Tác động xã hội của việc giải mã bộ gen người
3 Vấn đề di truyền khả năng trí tuệ:
4 Di truyền học với bệnh AIDS
• Nguyên nhân gây bệnh
AIDS là gì? Hậu quả
của nó thế nào? Làm
thế nào để hạn chế
bệnh này?
Trang 19• Câu 1: Để bảo vệ vốn gen của loài người, cần tiến hành những biện pháp gì?
• Tạo môi trường sạch
• Tránh và hạn chế tác hại của các tác nhân
gây đột biến.
• Sử dụng liệu pháp gen.
• Sử dụng tư vấn di truyền y học.
Trang 20dò dịch ối nhằm khảo sát điều gì?
• Tế bào thai bong ra trong nước ối.
Trang 21Câu 3: Một bé trai cổ ngắn, gáy rộng và dẹt, khe mắt xếch, cơ thể phát triển chậm, lưỡi dài và dày, si đần Người mẹ đưa con tới bệnh viện nhờ thầy thuốc khám và điều trị Bác sĩ cho làm các tiêu bản NST và thu được kết quả: em bé này có 2n = 47, cặp NST số 21 có 3 chiếc.
a Em bé đã mắc bệnh gì? Phương hướng điều trị như thế nào?
b Giải thích nguyên nhân gây bệnh?
a Em bé đã mắc bệnh Đao
Phương hướng điều trị: đây là bệnh di truyền mà hiện tại y học
vẫn chưa tìm ra cách chữa.
b Nguyên nhân gây bệnh:
Do quá trình phát sinh giao tử, ở bố hay mẹ của em bé có cặp
NST tương đồng số 21 không phân li → tạo ra loại giao tử mang 2 NST số 21.
Giao tử mang 2 NST số 21 này thụ tinh với giao tử bình thường
mang 1 NST số 21 → hợp tử mang 3 NST số 21.
Trang 22- Học bài cũ và trả lời các câu hỏi trong SGK.
- Chuẩn bị bài 24 CÁC BẰNG CHỨNG TIẾN HÓA
? Thế nào là cơ quan tương đồng?
? Thế nào là cơ quan tương tự?
? Thế nào là cơ quan thoái hóa?
? Nêu những bằng chứng phôi sinh học, địa lí sinh vật học, tế bào học để chứng minh nguồn gốc động vật của loài người.