TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM TPHCM Khoa: Sinh học Lớp Sinh 3B Môn: Di truyền học GVHD: TS. Dương Thị Bạch Tuyết SVTH: Nhóm 4: Lê Hoàng Thái Vinh Nguyễn Thị Thắm Lữ Hồng Vân Kiến Thị Mỹ Lệ Giới tính và di truyền liên kết với giới tính Mục lục I. Giới tính 1. Tỷ lệ phân ly giới tính 2. Các kiểu xác định giới tính ở động vật 3. Giới tính ở thực vật 4. Sự xác định giới tính do đơn gen 5. Tầm quan trọng của giới tính II. Sự di truyền liên kết với giới tính 1. Sự phân hóa di truyền các đoạn của X và Y 2. Các gen liên kết với nhiễm sắc thể giới tính X 3. Các gen liên kết với nhiễm sắc thể giới tính Y 4. Các gen liên kết với cả X và Y 5. Gen nam giới và gen nữ giới ở người 6. Nhiễm sắc thể X bất hoạt ở người Sự di truyền có liên quan đến giới tính đã giúp xác định sớm nhất các gen nằm trên NST Vì sao các cá thể của cùng một loài cùng cha mẹ, cùng môi trường sống như nhau lại có sự khác nhau nhiều giữa đực và cái? I. Giới tính Từ lâu các nhà sinh học đã quan tâm đến vấn đề giới tính Hầu hết sinh vật có 2 giới tính Thực vật vsv ĐV Giới tính hoa Kiểu bắt cặp Giới Giới Đồng chu Biệt chu Tỉ lệ giới tính trung bình là 1 : 1 . Ổn định, hợp lý qua nhiều thế hệ. Tỉ lệ này trùng với tỉ lệ phân li lai đơn tính giữa 1 cá thể đồng hợp và 1 cá thể dị hợp. AA X Aa 1AA : 1Aa aa X Aa 1aa : 1 Aa Xét ở góc độ di truyền, giới tính có sự phân li như một dấu hiệu Mendel Sự phân li này cho thấy một giới tính đồng hợp tử, giới tính kia dị hợp tử. Việc phát hiện các NST giới tính X và Y→ Bộ NST của cá thể đực và cái chỉ khác nhau ở 1 cặp NST giới tính. 1. Tỷ lệ phân li giới tính a. Cá thể đực dị giao tử kiểu: XX-XY và XX-XO 2. Các kiểu xác định giới tính ở động vật • Nhiều loài gồm người và động vật có vú có cơ chế xác định giới tính XX – XY. • Ở những sinh vật này các NST thường giống nhau ở các cá thể đực và cái, nhưng con đực có cặp NST giới tính XY, còn con cái là XX. • Con đực khi tạo thành giao tử thì một nữa giao tử mang NST X, còn nữa kia mang NST Y nên được gọi là giới tính dị giao tử. • Con cái khi tạo thành giao tử chỉ có 1 loại duy nhất mang NST X nên được gọi là giới tính đồng giao tử. 22+X 44+XX 44+XY 44+XY44+XX Người 22+X 22+Y Cào cào, châu chấu, gián và một số côn trùng có kiểu xác định giới tính XX - XO • Con cái chứa 2 NST X, con đực chỉ chứa 1 NST X. • Kiểu này cũng tương tự XX – XY, chỉ khác ở chỗ con đực dị giao tử cho 2 loại giao tử: 1 loại mang NST X, còn loại kia không có NST X. 11+X 22+XX 22+XO 22+X022+XX Châu chấu 11+X 11 + O [...]... 16 16 d Giới tính được xác định do môi trường Đây là cơ chế xác định giới tính hiếm hoi ở loài giun biển Bonelliaviridis Sau thụ tinh, các ấu trùng sống tự do một thời gian hoặc bám xuống đáy thành con cái hoặc bám vào với con cái rồi chui vào tử cung thành con đực và thụ tinh Cả đực và cái đều có kiểu gen như nhau 3 Xác định giới tính thực vật Phần lớn thực vật đồng chu: có hoa đơn tính, không có... cung cấp sự đa dạng di truyền to lớn đến mức không có 2 cá thể hoàn toàn giống nhau cho chọn lọc tự nhiên sàng lọc, giữ lại những cá thể thích nghi hơn Nhiều cơ chế phụ được tạo ra ở nhiều loài có thụ tinh chéo để sản sinh ra nhiều tổ hợp di truyền hơn Làm cho tốc độ tiến hóa nhanh hơn Một trong những hướng tiến hóa chính của sinh giới là hoàn thiện cơ chế sinh sản hữu tính II Sự di truyền liên kết... Drosophila melanogaster để tìm ra quy luật di truyền Ruồi giấm là một loài ruồi nhỏ có thân xám trắng, mắt đỏ, thường đậu vào các trái cây chín Phân bố rộng khắp các vùng ôn đới và nhiệt đới trên hành tinh chúng ta Nó là một đối tượng mang nhiều đặc điểm thuận lợi cho các nghiên cứu di truyền: Chu trình sống ngắn: toàn bộ quá trình từ trứng đến ruồi trưởng thành ở 250 C chỉ có 10 ngày Mỗi cặp ruồi . Bonelliaviridis. Sau thụ tinh, các ấu trùng sống tự do một thời gian hoặc bám xuống đáy thành con cái hoặc bám vào với con cái rồi chui vào tử cung thành con đực và thụ tinh. Cả đực và cái đều