TRƯỜNG ĐẠI HỌC TÔN ĐỨC THẮNG KHOA MỸ THUẬT CÔNG NGHIỆP #" MÔN HỌC KỸ THUẬT IN GIẢNG VIÊN: CN. NGUYỄN HOÀNG TUẤN ĐẠI CƯƠNGLỊCH SỬ NGHÀNH IN VAI TRÒ ẤN LOÁT TRONG ĐỒ HỌA A. IN VỚI ĐỒ HỌA : 1/ Đồ họa : Với việc sử dụng ngôn ngữ hình ảnh (graphic ) trên mặt phẳng hai chiều và yếu tố nhân bản là các đặc thù đồ họa, Đồ họa gắn liền với nhân bản . 2/ Nhân bản : - Nhân bản cơ học : qua các phương pháp in nhờ sự tương tác có tính cơ học ( tín hiệu chuyển đổi nhau nhờ tác động cơ học, như in qua máy in offset , in lụa , in ống đồng … ). - Nhân bản qua công nghệ kỹ thuật số: như sao , nhân bản chép từ phần mềm máy tính ……. B. LỊCH SỬ NGHÀNH IN : Phát triển văn minh truyền thông nhân loại qua các thời kỳ sau: - TIẾNG NÓI. - CHỮ VIẾT. - NGHỀ IN. - PHÁT TRIỂN TIN HỌÙC. I. TRUYỀN THÔNG BẰNG CHỮ VIẾT : - 4000 năm trước công nguyên (BC) :nhân loại với chữ tương hình. - 1200 năm (BC) : Người Phêni xi : Chữ diễn ý . - 900 năm (BC) : Phát triển thành ký hiệu ngôn ngữ. - 400 năm (BC): Chữ Hylạp . - 300 năm (BC): Chữ Roman., dòng chữ Latin. Nhân bản Chữ viết: giai đoạn này việc nhân bản các bản chữ viết được thực hiện bằng việcchép lại THỦ BẢN ( manuseript). Hạn chế : tốn thời gian ,, không chính xác. II. TRUYỀN THÔNG NGHÀNH IN: dù với phương cách nào , In luôn có đặc tính : - Nhân bản chính xác theo bản mẫu. - Số lượng nhân bản : nhiều . - Thời gian ít hơn (khi yêu cầu nhân bản nhiều ). Các thời kỳ nghành in: 1/ thời kỳ cổ đại: : Thời kỳ này Khuôn in là chủ yếubản gỗ nhẵn và khắc ,đục bỏ phần không phải là chữ ( chữ viết ngược ). -Khắc gỗ (mộc bản ): : Với bản khắc gỗ.xuất hiện thế kỷ VII ở Trung Quốc va thế kỷ V ở các nước Viễn đông ). 2/ Thời kỳ trung cổ : - Khuôn in chữ rời: khôn in từ chữ rời (bằng đất sét ,gỗ. - Chữ rời bằng đồng (đồng mô), - Đúc chữ . Các tiến bộ này giúp đẩy mạnh sự phát triển nghành in. * Châu âu: Đồng thời phát triển nghành in . - Sự kiện JOHANNES GUTENBERG (Đức - 1397- 1439 ): thừa nhận ông tổ nghành in. Nhờ các phát kiến sau: - Chữ đồng mô, bằng kim loại hợp kim chì và angtimoan. - Khép kín qui trình in . - Máy in ( gỗ, thô sơ). - Đặt tên cho chữ đúc đồng mô là TYPE, từ đó nghành in được gọi là TYPOGRAPHIE. * Đồng thời in lõm (helio) phát triển. * Hiện kiện lớn văn hóa xã hội thúc đẩy và đòi hỏi sự phát triển nghành in In : BÁO CHÍ ra đời (thế kỷ XVIII x MÁy in kim loại ra đời thay thế máy in bằng gỗ (năng xuất 150 tờ ?giờ). 3/ Thời kỳ cận đại , hiện đại : _ Phát kiến máy in ống ép thay thế bàn ép ,thúc đẩy năng xuất máy tăng lên. - Thế kỷ XIX : máy sắp chữ ra đời (linotype). - Khám phá tính bắt sáng muối BICROMAT trong hoá ảnh ,tạo khuôn in. - Chụp quang cơ ứng dụng trong chế bản và tạo khuôn in. - Nửa sau thế kỷ XIX: Kỹ thuật chế bản in màu bằng phương pháp in XANH, ĐỎ , VÀNG. - Kỹ thuật điện tử ứng dụng trong lãnh vựcchụp quang cơ , bình bản . - Máy tách màu điện tử ra đời (hiệu ứng quang điện ) - Đặc biệt kỹ thuật máy tính ra đời làm đảo lộn hoàn toàn thế giới nghành in với computer to film, computer to platte, computer to press hoặc computer to print. - ………… Bài 2 : * TÁC ĐỘNG CÔNG NGHỆ ẢNH * TÍNH BẮT SÁNG MUỐI BICROMAT * TRAM ĐIỂM TÁC ĐỘNG PHÁT TRIỂN TẠO KHUÔN IN VỚI HÌNH ẢNH ĐỒ HỌA. I. KHUÔN IN THỜI KỲ TRƯỚC CÔNG NGHỆ ẢNH: Dù in lồi với khuôn in phần tử cao hơn mặt phẳng khuôn ,hay in lõm với khuôn in mà phần tử in được khắc lõm xuống so với mặt phẳng khuôn in (bản khắc).Việc tạo khuôn in đều là việc phức tạp , khó khăn vì phụ tuộc khá nhiều vào sự tinh xảo của nghệ nhân khắc bản . 1 /Tạo khuôn in hình ảnh với bản khắc : Trên tấm (block) :kim loại , hay gỗ ,hoặc cao su hình ảnh (phần tử in )được khắc lồi hoặc lõm bằng dụng cụ thủ công như dao khắc … Hình minhhọa tr20,22 ,26 printmaking. 2/ Khuôn in ảnh và việc ăn mòn khuôn in kim loại: khuôn in là kim loại như đồng, kẽm ….ngoài chế tác bằng khắc bản thủ công , việc ứng dung với phương pháp ăn mòn là một khám phá lớn đẩy mạnh tạo khuôn in với hình ảnh bản mẫu phức tạp , mà công việc chế tác lại giảm bớt sự phụ thuộc vào người thủ khắc. Môtả như sau : Hình ảnh được vẽ trên khuôn in (kim loại) , chất liệu vẽ không có tác dụng hoá học với axit như axit sunfuric , hặc nitơric…Sau đó khuôn in cho tiếp xúc axit , Phần hình ảnh cách ly axit với kim loại của khuôn in ,nên không bò ăn mòn , phần còn lại bò ăn mòn và thấp xuống trên mặt phẳng khuôn in. A x it A x it Axit Khuôn in kim loại Khuôn in lồi kim loại sau khi ăn mòn Khuôn in kim loại Khuôn in lõm kim loại sau khi ăn mòn II ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ ẢNH - . TẠO KHUÔN IN VỚI PHƯƠNG PHÁP QUANG HOÁ : 1/Công nghệ ảnh (photoographie): Phim trong công nghệ ảnh cơ bản ,là một đế nhựa hay kính trong suốt (support) , trên được tráng một lớp hoá chất bắt hình là AgBr ( bromure bạc) dưới tác động của ánh sáng phần hoá chất bắt hình khi ánh sáng tiếp xúc tác động , sẽ chuyển sang ở dạng bạc hoàn nguyên (liên kết phân tử AgBr phá vỡ ,và bạc trở lại dạng nguyên tử ) , lúc này bạc ở dạng màu đen . - Lượng bạc hoàn nguyên này tỉ lệ thuận lượng ánh sáng tác động lên thuốc bắt hình . Đế phim (support) Thuốc bắt hình Phim công nghệ ảnh Đế phim (support) Thuốc bắt hình Phim công nghệ ảnh nh sáng Đế phim (support) Thuốc bắt hình Phim công nghệ ảnh sau chụp Bạc hoàn nguyên í nhiều tỉ lệ thuận lượng ánh sáng Bản mẫu Phim Máy chụp Bản mẫu Thấu kính 2/ Muối bắt sáng BICROMAT: đây là khám phá lớn trong việc phát triển công nghệ tạo khuôn in cho công nghệ in: Muối bicromat (bicromat kali) với đặ tính : trong dung dòch với keo tan trong nước như Geratin hay PVA. Khi tiếp nhận lượng ánh sáng có tia tím như ánh sáng mặt trời , hoặc đèn huỳnh quang, sẽ xảy ra quá trình quang hóa , quá trình hoàn tất ,dung dòch này liên kết trở nên không tan trong nước. 3/ ng dụng phim công nghệ ảnh , tính bắt sáng muối bicromat ø tạo khuôn in nét phức tạp : bản mẫu nét phức tạp mang tính mỹ thuật , việc khắc bản thủ công cho khuôn in sẽ là trở ngại lớn vì phụ thuộc khá nhiều nơi người thợ khắc bản , và hao tốn rất nhiều thời gian , do vậy việc ứng dụng phát kiến của công nghệ trên sẽ giải quyết d9ề một cách dễ dàng hơn. Cácbước như sau: - Bản mẫu nét thường được thể hiện trên giấy trắng , với màu mực đen , qua máy chụp ảnh quang cơ (công nghệ ảnh) , sẽ cho một bản phim nét chính xác và ở dạng âm bản (négatif ) _ Quang hoá trên khuôn in: Phim âm bản này được đặt lên khuôn in kim loại như kẽm hay đồng… đã được tráng một lớp dung keo có muối bắt sáng bicromat . Cho tia sáng tiếp xúc trên khuôn in ,qua phim : x Trên khuôn in phần keo bắt sáng được tiếp xúc ánh sáng sẽ bò quang hoá và trở nên không tan trong nước. x Trên khuôn in :phần không nhận được nguồn sáng do bò phim che (cản ) ,không bò quang hoá sẽ tan trong nước trong quá trình hiện bản khuôn in. - Hiện bản khuôn in : sau quá trình tiếp xúc ánh sáng , khuôn in được hiện bản với nước,kết quả: Phần keo bắt sáng không tiếp xúc ánh sáng trên khuôn in sẽ tan đi trong nướcvà chỉ còn lại phần là phần keo có nhận ánh sáng còn lại trên khuôn in kim loại.chính là phần mang hình ảnh bản mẫu . - Sau cùng là công đoạn ăn mòn kim loại với axit trên khuôn in: phần hình ảnh trên được keo bắt sáng bảo vệ , phần còn lại không phải hình ảnh sẽ bò ăn mòn. Như vậy, với tạo khuôn in từ phương pháp quang hoá kết hợp công nghệ ảnh và ăn mòn khuôn in kim loại , giải quyết việc tạo khuôn in cho các bản mẫu nét đồ họa phức tạp . Khuôn i dạng này có tên gọi CLICHÉ. BÀI 3: TẠO KHUÔN IN BẢN MẪU LÀ ẢNH TẦNG THỨ – CHUYỂN SẮC Dạng hình ảnh này của bản mẫu thường được thể hiện ở dạng ảnh chụp (photograph) .Hình ảnh có thể là một màu , nhưng lại có nhiều tầng sắc độ khác nhau trên cùng hình ảnh. Ví dụ như ảnh chân dung , phong cảnh từ ảnh đồ họa ảnh chụp: bản mẫu tầng thứ-chuyển sắc [...]... lại được bóc đi khỏi kẽm in Như vậy trêm kẽm in chỉ còn phần tử in ,được thể hiện là LẮC (hình) QÚA TRÌNH IN: - máy in được được rửa sạch mực của lượt in trước - Bản kẽm được lắp vào ống lắp khuôn in - Chuẩn bò mực in , cho máy in - Chuẩn bò nước cho máy in - Giấy in được đưa vào hệ thống nhận giấy của máy in - Lấy tay kê., chạy thử giấy chỉnh độ chính xác tờ in (Hình máy in) CÁC BỘ PHẬN KHÁC LIÊN... phim in tương ứng với số màu cần in Ví dụ: Bản mẫu nét trơn với 2 màu in : xanh lục, đỏ , Chế bản phim in cần có sẽ cho 2 bản phim tương ứng cho 2 màu in này xanh và đỏ là: - 1phim xanh, và 1 phim đỏ Bản mẫu với phần tử in màu đỏ Bản mẫu với 2 phần tử in màu xanh Bộ phim in thực hiện cho bản mẫu sẽ là 2 phim tương ứng : Phim in cho màu xanh Phim in cho nhóm phần tử in màu xanh Phim in cho màu đỏ phim in. .. Xanh C 100% Phần tử in nét trơn phần tử in với tram in Xanh C 70% phấn tử in với tram in nhỏ hơn Xanh C 30% Bản mẫu 1 màu nhiều sắc độ - Bản phim in Phim in cho bản mẫu một màu in ,với một lần in này là: Số lượng phim là một phim Diễn tả trên phim in sẽ là: Phần diện tích của phần tử nét trơn , phim in sẽ diễn tả đề phẳng Phần diện tích tương ứng sắc độ nhạt hơn trên bản mẫu, phim in sẽ được diễn tả... được màu đen Bài 6: PHIM IN I/ ĐẶC ĐIỂM PHIM IN – SUPPORT: Nhắc lại : trên bản mẫu phần tử được in nhận mực qua các phương pháp in , phần tử không in còn lại sẽ không nhận được mực Phim in ứng kỹ thuật lcông nghệ ảnh.Sau khi chế bản phim in cho một bản đồ họa , phim là một tấm nhựa phim, trên đó gồm các đặc điểm sau: - Phần tử in của bản mẫu sau khi chế bản phim in, trên phim in phần này sẽ có màu đen... C50, M20, Y10, K5 ) Thì phần tử in trên bản phim tương ứng bao giờ cũng được thực hiện là màu sắc đen hoàn toàn ( mục đích cản sáng) Ví dụ: Bản mẫu với phần tử in màu xanh 2/ PHIM IN CHO BẢN MẪU NÉT TRƠN 2 MÀU: Bản phim in với phần tử in đều màu đen Bản mẫu nét trơn 2 màu : Các phần tử in trên bản in được phục hiện qua in , phải được thực hiện in qua hai lần in với hai màu in tương ứng Ví dụ: Với số màu... thành phần phim in được chế tác rời rạc, theo đúng màu in và vò trí của thành phần phần tử in của bản mẫu của từng support in và thao tác hòan chỉnh khác cần có của support như: dấu đònh góc (point góc) : xác đònh giới hạn cho giấy in trên support in - bình bản các support in cho tờ in lớn gồm nhiều trang ,như ruột sách, báo 2/ Bộ phận đóng xếp thành phẩm : Tờ in rời sau khi được in , được chuyển... pháp in Bản mẫu dù được thể hiện thế nào nét trơn hay bản mãu tầng thứ Trước khâu in thành phẩm phải thực hiện công đọan chế bản phim in Bản mẫu phải được tách chế bản phim in và hòan tất phần này phim in được gọi là support Trên cơ sở bao nhiêu màu in sẽ cần bấy nhiêu phim in tương ứng 1/ PHIMIN BẢN MẪU NÉT TRƠN 1 MÀU: -Đặc điểm : Phần tử in trên bản mẫu ( maket) này dù được thể hiện với màu in gì... với 4 màu in CYMK tram chuyển tầng thứ Bản phim tương ứng cho màu in xanh C Bản phim tương ứng cho màu in xanh M Bản phim tương ứng cho màu in xanh Y Bản phim tương ứng cho màu in xanh K 5 Tóm lại : Bản mẫu dù nét trơn hay bản mẫu nhiều màu tầng thứ – Thông thường bao nhiêu màu in sẽ có bấy nhiêu bản phim in Với bất kỳ bản mẫu phức tạp ( nhiều màu, tầng thứ ) Với kỹ thuật tiến bộ công nghệ in, công... Phim in tram điểm Bản mẫu nhiều sắc độ Phim in tram điểm Keo chụp khuôn Khuôn in kim loại Keo chụp khuôn Khuôn in kim loại sau khi quang với keo chụp Khuôn in kim loại sau khi ăn mòn Tóm lại : Với bản mẫu chuyển sắc, hay bản mẫu một màu nhiều sắc độ , việc chế bản khuôn in phải qua các công đoạn chụp ảnh quang cơ với phim tram bản mẫu, quang hoá khuôn in và ăn mòn Thông qua việc ứng dụng các kỹ thuật. .. suppot in sẽ có các dấu góc (+) (point ) ở 4 góc phim , nhằm xác đònh giới hạn kích thước củ ấn bản - Cạnh ,mép dưới support thøng được ghi chú tên ấn phẩm và chú thích màu in - Ví dụ: (hình vẽ) PHƠI BẢN KẼM: Hòan tất việc thực hiện phim in mỗi bản mẫu ấn phẩm sẽ có một bộ phim in , bao gộp tất cả các support cho mỗi màu in tương thích Khuôn in offset:( Là bản kẽm – Với bản kẽ thông thường ,sau khi in . khi thể hiện các bản mẫu đòi hỏi kỹ thuật in khá nghiêm ngặt về kỹ thuật , đồng thời các kỹ thuật khác liên quan như tách bản … cũng quyết đònh chất lượng bản in phục chế; Điều kiện thể hiện. Chụp quang cơ ứng dụng trong chế bản và tạo khuôn in. - Nửa sau thế kỷ XIX: Kỹ thuật chế bản in màu bằng phương pháp in XANH, ĐỎ , VÀNG. - Kỹ thuật điện tử ứng dụng trong lãnh vựcchụp quang. TRIỂN TẠO KHUÔN IN VỚI HÌNH ẢNH ĐỒ HỌA. I. KHUÔN IN THỜI KỲ TRƯỚC CÔNG NGHỆ ẢNH: Dù in lồi với khuôn in phần tử cao hơn mặt phẳng khuôn ,hay in lõm với khuôn in mà phần tử in được khắc lõm