B GIÁO D C VÀ ðÀO T O TRƯ NG ð I H C KINH T QU C DÂN NGUY N TH CHÍNH HỒN THI N H TH NG T CH C VÀ HO T ð NG CHI TR CÁC CH ð B O HI M Xà H I VI T NAM LU N ÁN TI N SĨ KINH T Hà N i - 2010 B GIÁO D C VÀ ðÀO T O TRƯ NG ð I H C KINH T QU C DÂN NGUY N TH CHÍNH HỒN THI N H TH NG T CH C VÀ HO T ð NG CHI TR CÁC CH ð B O HI M Xà H I VI T NAM Chuyên ngành : Kinh t B o hi m Mã s : 62.31.03.01 LU N ÁN TI N SĨ KINH T Ngư i hư ng d n khoa h c: PGS TS NGUY N VĂN ð NH PGS TS BÙI HUY TH O Hà N i - 2010 i L I CAM ðOAN Tơi xin cam đoan cơng trình nghiên c u c a riêng tơi Các s li u ñư c s d ng lu n án trung th c, có ngu n g c rõ ràng Các k t qu nghiên c u lu n án chưa t ng đư c cơng b b t c cơng trình khoa h c Ngư i cam đoan Nguy n Th Chính ii L I C M ƠN Trong trình vi t lu n án tơi nh n đư c s quan tâm giúp đ c a th y giáo c a Khoa B o hi m, Vi n ñào t o Sau ñ i h c - Trư ng ð i h c Kinh t Qu c dân; Ban Lãnh ñ o c a B o hi m xã h i Vi t Nam, Vi n Khoa h c B o hi m xã h i ð c bi t s hư ng d n t n tình c a th y giáo hư ng d n: PGS.TS Nguy n Văn ð nh PGS.TS Bùi Huy Th o; s ng h , ñ ng viên c a gia đình bè b n Tơi xin chân thành c m ơn s giúp ñ c a th y cô giáo, quý quan, gia ñình, b n bè ñ ng nghi p S giúp đ c vũ giúp tơi nh n th c, làm sáng t thêm c lý lu n th c ti n v lĩnh v c mà lu n án nghiên c u Lu n án cơng trình nghiên c u cơng phu, s làm vi c khoa h c nghiêm túc c a b n thân, song kh trình đ có h n nên khơng th tránh kh i nh ng m khuy t nh t đ nh Tơi mong nh n đư c s quan tâm, đóng góp ý ki n c a th y cô giáo nh ng ñ c gi quan tâm ñ n ñ tài Tác gi Nguy n Th Chính iii M CL C L I CAM ðOAN i L I C M ƠN ii NH NG T VI T T T TRONG LU N ÁN iv DANH M C CÁC B NG S LI U .v DANH M C CÁC SƠ ð vi L I M ð U .1 CHƯƠNG 1: NH NG V N ð LÝ LU N V H TH NG T CH C VÀ HO T ð NG CHI TR CÁC CH ð B O HI M Xà H I .8 1.1 T NG QUAN V B O HI M Xà H I 1.2 H TH NG T CH C VÀ HO T ð NG CHI TR CÁC CH ð B O HI M Xà H I .50 1.3 KINH NGHI M T CH C VÀ HO T ð NG CHI TR BHXH M T S NƯ C TRÊN TH GI I VÀ BÀI H C KINH NGHI M CHO VI T NAM 65 CHƯƠNG 2: TH C TR NG H TH NG T CH C VÀ HO T ð NG CHI TR CÁC CH ð B O HI M Xà H I VI T NAM 71 2.1 M T VÀI NÉT V B O HI M Xà H I VI T NAM 71 2.2 TH C TR NG H TH NG T CH C CHI TR CÁC CH ð B O HI M Xà H I VI T NAM .97 2.3 TH C TR NG HO T ð NG CHI TR CÁC CH ð B O HI M Xà H I VI T NAM HI N NAY .103 CHƯƠNG 3: GI I PHÁP HOÀN THI N H TH NG T CH C VÀ HO T ð NG CHI TR CÁC CH ð B O HI M Xà H I VI T NAM 144 3.1 ð NH HƯ NG PHÁT TRI N B O HI M Xà H I VI T NAM ð N NĂM 2020 144 3.2 NH NG THU N L I VÀ KHĨ KHĂN TRONG Q TRÌNH T CH C VÀ HO T ð NG CHI TR CÁC CH ð B O HI M Xà H I 156 3.3 GI I PHÁP HOÀN THI N H TH NG T CH C VÀ HO T ð NG CHI TR CÁC CH ð B O HI M Xà H I VI T NAM .158 K T LU N .175 NH NG CƠNG TRÌNH C A TÁC GI ðà CƠNG B 178 DANH M C TÀI LI U THAM KH O 179 PH L C 188 iv NH NG T VI T T T TRONG LU N ÁN ASXH An sinh xã h i BHXH B o hi m xã h i BHXH TN B o hi m xã h i t nguy n BHTN B o hi m th t nghi p BHYT B o hi m y t CHLB C ng hồ Liên Bang ILO T ch c Lao đ ng qu c t HCSN Hành s nghi p MSLð M t s c lao ñ ng NHNN&PTNT Ngân hàng Nông nghi p Phát tri n nông thôn NSNN Ngân sách Nhà nư c NQD Ngoài qu c doanh LLVT L c lư ng vũ trang TNLð - BNN Tai n n lao ñ ng - B nh ngh nghi p UBND U ban Nhân dân v DANH M C CÁC B NG S LI U B ng 2.1 S ñơn v s d ng lao ñ ng tham gia BHXH (2003 - 2008) 78 B ng 2.2 T c ñ tăng ñơn v s d ng lao ñ ng tham gia BHXH (2003 - 2008) 79 B ng 2.3 S lao ñ ng tham gia BHXH (2003 - 2008) 80 B ng 2.4 T c ñ tăng lao ñ ng tham gia BHXH (2003 - 2008) 81 B ng 2.5 T ng thu BHXH qua năm (2003 - 2008) 82 B ng 2.6 T c ñ tăng thu BHXH (2003 - 2008) 83 B ng 2.7 Tình hình đ u tư tăng trư ng qu BHXH (2003 - 2008) 85 B ng 2.8 T tr ng lao ñ ng tham gia BHXH th c t t ng s lao ñ ng tham gia ho t ñ ng kinh t (2003 - 2008) 91 B ng 2.9 T ng h p ti n chi b o hi m xã h i (2003 - 2008) 128 B ng 2.10 S ngư i ñư c hư ng s ti n chi tr ch ñ hưu trí hàng tháng (2003 2008) 129 B ng 2.11 S ngư i ñư c hư ng s ti n chi tr ch ñ MSLð, Tu t hàng tháng TNLð - BNN hàng tháng (2003 - 2008) 131 B ng 2.12 S lư t ngư i ñư c hư ng s ti n chi tr tr c p BHXH m t l n (2003 - 2008) 132 B ng 2.13 S lư t ngư i ñư c hư ng s ti n chi tr ch ñ BHXH ng n h n (2003 - 2008) 134 vi DANH M C CÁC SƠ ð Sơ ñ 2.1 Mơ hình t ch c c a B o hi m xã h i Vi t Nam 75 Sơ ñ 2.2 H th ng t ch c chi tr ch ñ b o hi m xã h i Vi t Nam 102 Sơ ñ 2.3 Quy trình chi tr ch ñ BHXH hàng tháng 111 Sơ ñ 2.4 Quy trình chi tr tr c p BHXH m t l n 114 Sơ ñ 3.1 H th ng t ch c chi tr BHXH Vi t Nam th i gian t i 160 L IM ð U Tính c p thi t c a ñ tài BHXH m t nh ng sách xã h i b n c a m i qu c gia N u sách BHXH đư c ban hành t ch c th c hi n t t s tr c ti p góp ph n đ m b o n ñ nh cu c s ng cho ngư i lao đ ng gia đình h , t ñó góp ph n ñ m b o ASXH b n v ng Nh n th c rõ v n ñ này, t nh ng năm 60 c a th k XX, ð ng Nhà nư c ta ñã th c ban hành t ch c th c hi n sách BHXH cho ngư i lao đ ng Theo th i gian, sách BHXH ñã d n d n ñư c hoàn thi n năm 2006, Lu t BHXH c a nư c ta đư c ban hành ð sách pháp lu t v BHXH ñi vào cu c s ng, Chính ph giao cho BHXH Vi t Nam quan tr c ti p ñ ng t ch c th c hi n Tuy nhiên, trình t ch c th c hi n v n nh ng b t c p, phát sinh m t nh ng s cơng tác t ch c ho t ñ ng chi tr ch ñ BHXH cho ngư i lao ñ ng Xu t phát t th c t này, tác gi ch n đ tài: “Hồn thi n h th ng t ch c ho t ñ ng chi tr ch ñ b o hi m xã h i Vi t Nam" ñ nghiên c u làm lu n án Ti n sĩ c a M c đích nghiên c u c a lu n án - Làm rõ nh ng v n ñ lý lu n liên quan đ n cơng tác t ch c ho t ñ ng chi tr ch ñ BHXH cho ngư i lao ñ ng - ðánh giá th c tr ng h th ng t ch c ho t ñ ng chi tr ch ñ BHXH cho ngư i lao ñ ng Vi t Nam hi n - ð xu t gi i pháp nh m hoàn thi n h th ng t ch c ho t ñ ng chi tr ch ñ BHXH Vi t Nam th i gian t i ð i tư ng ph m vi nghiên c u - ð i tư ng nghiên c u c a lu n án v n đ có liên quan đ n BHXH, công tác t ch c ho t ñ ng chi tr ch ñ BHXH - Ph m vi nghiên c u c a lu n án nghiên c u th c tr ng h th ng t ch c ho t ñ ng chi tr ch ñ BHXH b t bu c Vi t Nam (không bao g m BHYT) s ph i h p v i b ph n ch c có liên quan S li u phân tích lu n án t p trung giai ño n t năm 2003 - 2008 Thơng qua phân tích s ch rõ nh ng v n đ cịn t n t i công tác t ch c ho t ñ ng chi tr ch ñ BHXH Vi t Nam, đưa gi i pháp hồn thi n h th ng t ch c ho t ñ ng chi tr ch ñ BHXH Vi t Nam th i gian t i Phương pháp nghiên c u Trong trình nghiên c u, tác gi ñã s d ng phương pháp ch y u như: phương pháp v t bi n ch ng v t l ch s ; phương pháp th ng kê phương pháp phân tích, t ng h p ñ làm rõ nh ng n i dung mà lu n án ñ c p Nh ng đóng góp m i c a lu n án Lu n án có nh ng đóng góp m i sau: - H th ng hoá nh ng v n ñ lý lu n b n v h th ng t ch c ho t ñ ng chi tr ch ñ BHXH T ch c chi tr ch ñ BHXH cho ngư i lao ñ ng c a m t s nư c th gi i nh ng h c ñ i v i Vi t Nam - Phân tích th c tr ng h th ng t ch c ho t ñ ng chi tr ch ñ BHXH Vi t Nam, t nêu lên nh ng k t qu ñ t ñư c nh ng v n ñ t n t i c a h th ng t ch c ho t ñ ng chi tr ch ñ BHXH cho ngư i lao ñ ng - Căn c BHXH Vi t Nam vào th c tr ng, m c tiêu ñ nh hư ng phát tri n c a nư c ta ñ n năm 2020, lu n án ñã ñưa gi i pháp nh m hoàn 180 12 B o hi m xã h i Vi t Nam (2001), Tài li u nghiên c u v an sinh xã h i, t p 1- 3, Hà N i 13 B o hi m xã h i Vi t nam (2005), Mư i năm xây d ng phát tri n 1995 - 2005, Hà N i 14 B o hi m xã h i Vi t Nam (1999), Quy t ñ nh s 1584/1999/Qð/BHXH ngày 24/6 v vi c ban hành quy đ nh v h sơ quy trình gi i quy t hư ng ch ñ b o hi m xã h i, Hà N i 15 B o hi m xã h i Vi t Nam (1999), Quy t ñ nh s 2902/1999/Qð BHXH ngày 23/11 v vi c ban hành quy ñ nh qu n lý thu b o hi m xã h i thu c h th ng b o hi m xã h i Vi t Nam, Hà N i 16 B o hi m xã h i Vi t Nam (1999), Quy t ñ nh s 2903/1999/Qð BHXH ngày 24/11 v vi c ban hành quy ñ nh qu n lý chi tr ch ñ b o hi m xã h i thu c h th ng B o hi m xã h i Vi t Nam, Hà N i 17 B o hi m xã h i Vi t Nam (2007), Quy t ñ nh s 845/2007/Qð BHXH ngày 18/6 v vi c ban hành quy ñ nh qu n lý chi tr ch ñ b o hi m xã h i b t bu c, Hà N i 18 B o hi m xã h i Vi t Nam (2000), Văn b n s 21/BHXH - HðQL ngày 28/12 v vi c trình Th tư ng Chính ph phê t chi n lư c phát tri n ngành b o hi m xã h i, Hà N i 19 B Lao ñ ng - Thương binh xã h i (1993), M t s công c c a t ch c lao ñ ng qu c t (ILO), Hà N i 20 B Lao ñ ng - Thương binh xã h i (1993), Thu t ng lao ñ ng, thương binh xã h i, t p 1, NXB Lao ñ ng, Hà N i 21 B Lao ñ ng - Thương binh xã h i (1993), T trình s 1/ LðTBXH - BHXH ngày 29/1 trình Th tư ng ph v vi c c i cách sách, ch đ b o hi m xã h i, Hà N i 181 22 B Lao ñ ng - Thương binh xã h i (2002), Báo cáo c a đồn nghiên c u, tìm hi u v sách BHXH Trung Qu c 23 B lu t Lao ñ ng c a nư c C ng hoà xã h i ch nghĩa Vi t Nam (2002), NXB Chính tr qu c gia, Hà N i 24 B tài (1996), Quy t ñ nh s 1124/1996/Qð - BTC ngày 12/12 v vi c ban hành h th ng ch đ k tốn b o hi m xã h i 25 B tài (2007), Quy t đ nh s 51/2007/Qð - BTC ngày 22/6 v vi c ban hành ch ñ k toán b o hi m xã h i 26 B tài (1998), Thơng tư s 66/2001/TT - BTC ngày 22/8 hư ng d n s a ñ i m t s u c a Thơng tư s 85/1998/TT - BTC ngày 25/6/1998 c a B Tài hư ng d n quy ch qu n lý tài ñ i v i b o hi m xã h i Vi t Nam 27 B tài chính- lao đ ng - thương binh xã h i (1994), Thông tư liên b s 33/TT - LB ngày 14/4 năm 1994 hư ng d n b sung Thông tư s 19 TT/LB ngày 7/3/1994 v vi c qu n lý thu - chi qu b o hi m xã h i ngành lao ñ ng - thương binh xã h i qu n lý 28 B tài chính- lao ñ ng - thương binh xã h i (2000), Thông tư liên b s 26/TT - LB ngày 20/10 năm 2000 hư ng d n th c hi n ch ñ b o hi m xã h i ñ i v i lao ñ ng làm vi c s ngồi cơng l p thu c ngành giáo d c, y t , văn hoá th thao 29 B k ho ch ñ u tư (2001), Chi n lư c phát tri n kinh t xã h i 2001-1010, Nxb Chính tr qu c gia, Hà N i 30 Chính ph nư c C ng hòa xã h i ch nghĩa Vi t Nam (1993), Ngh ñ nh s 43 - CP ngày 22/6 quy ñ nh t m th i ch ñ b o hi m xã h i 31 Chính ph nư c C ng hòa xã h i ch nghĩa Vi t Nam (1993), Ngh ñ nh s 66 - CP ngày 30/9 quy ñ nh t m th i ch ñ b o hi m xã h i ñ i v i l c lư ng vũ trang 182 32 Chính ph nư c C ng hịa xã h i ch nghĩa Vi t Nam (1995), Ngh ñ nh s 12 - CP ngày 26/1 v vi c ban hành ði u l b o hi m xã h i 33 Chính ph nư c C ng hịa xã h i ch nghĩa Vi t Nam (1995), Ngh ñ nh s 19 - CP ngày 26/2 c a Th tư ng ph v vi c thành l p B o hi m xã h i Vi t Nam 34 Chính ph nư c C ng hịa xã h i ch nghĩa Vi t Nam (1995), Ngh ñ nh s 45 - CP ngày 15/7 v vi c ban hành ñi u l b o hi m xã h i ñ i v i sĩ quan, quân nhân chuyên nghi p, h sĩ quan, binh sĩ quân ñ i nhân dân cơng an nhân dân 35 Chính ph nư c C ng hòa xã h i ch nghĩa Vi t Nam (1996), Ngh ñ nh s 38/CP ngày 25/6 quy đ nh x ph t hành v hành vi vi ph m pháp lu t lao đ ng 36 Chính ph nư c C ng hịa xã h i ch nghĩa Vi t Nam (1998), Ngh ñ nh s 93/1998/Nð - CP ngày 12/11 v vi c s a ñ i, b sung m t s ñi u ki n c a ði u l b o hi m xã h i ban hành kèm theo Ngh ñ nh s 12/CP ngày 26 tháng năm 1995 c a Chính ph 37 Chính ph nư c C ng hòa xã h i ch nghĩa Vi t Nam (1999), Ngh ñ nh s 52/1999/Nð - CP ngày 8/7 v vi c ban hành quy ch qu n lý ñ u tư xây d ng 38 Chính ph nư c C ng hịa xã h i ch nghĩa Vi t Nam (1999), Ngh ñ nh s 88/1999/Nð - CP ngày 1/9 v vi c ban hành quy ch đ u th u 39 Chính ph nư c C ng hòa xã h i ch nghĩa Vi t Nam (1999), Ngh ñ nh s 94/1999/Nð - CP ngày 08/9 v vi c s a ñ i, b sung m t s ñi u l b o hi m xã h i ban hành kèm theo Ngh ñ nh s 45/CP 40 Chính ph nư c C ng hòa xã h i ch nghĩa Vi t Nam (1999), Ngh ñ nh s 152/1999/Nð - CP ngày 20/9 quy ñ nh ngư i lao ñ ng chuyên gia ñi làm vi c có th i h n nư c ngồi 183 41 Chính ph nư c C ng hòa xã h i ch nghĩa Vi t Nam (2000), Ngh ñ nh s 12/2000/Nð - CP ngày 5/5 v vi c s a ñ i, b sung m t s ñi u c a quy ch qu n lý ñ u tư xây d ng ban hành kèm theo Ngh ñ nh s 52/1999/Nð - CP ngày 8/7/1999 c a Chính ph 42 Chính ph nư c C ng hòa xã h i ch nghĩa Vi t Nam (2002), Ngh ñ nh s 86/2002/Nð - CP ngày 05/01 quy ñ nh ch c năng, nhi m v , quy n h n c u t ch c c a B , quan ngang b 43 Chính ph nư c C ng hịa xã h i ch nghĩa Vi t Nam (2002), Ngh ñ nh s 100/2002/Nð - CP ngày 06/12 quy ñ nh ch c năng, nhi m v , quy n h n c u t ch c c a B o hi m xã h i Vi t Nam 44 Chính ph nư c C ng hịa xã h i ch nghĩa Vi t Nam (2003), Ngh ñ nh s 01/2003/Nð - CP ngày 09/01 v vi c s a ñ i b sung Ngh ñ nh s 12/CP 45 Chính ph nư c C ng hịa xã h i ch nghĩa Vi t Nam (2003), Ngh ñ nh s 30/2003/Nð - CP ngày 01/4 quy ñ nh ch c năng, nhi m v , quy n h n c u t ch c c a quan thu c ph 46 Chính Ph nư c C ng hòa xã h i ch nghĩa Vi t Nam (2004), Ngh ñ nh s 113/2004/ Nð - CP ngày 16/4 x ph t hành v vi ph m pháp lu t lao ñ ng 47 Chính Ph nư c C ng hịa xã h i ch nghĩa Vi t Nam (2004), Ngh ñ nh s 208/2004/ Nð - CP ngày 14/12 ñi u ch nh lương hưu tr c p b o hi m xã h i 48 Chính Ph nư c C ng hòa xã h i ch nghĩa Vi t Nam (2005), Ngh ñ nh s 117/2005/ Nð - CP ngày 15/9/2009 ñi u ch nh lương hưu tr c p b o hi m xã h i 49 Chính ph nư c C ng hòa xã h i ch nghĩa Vi t Nam (2006), Ngh ñ nh s 43/2006/Nð - CP ngày 25/4 quy ñ nh quy n t ch , t ch u trách 184 nhi m v th c hi n nhi m v , t ch c b máy, biên ch tài đ i v i đơn v s nghi p cơng l p 50 Chính ph nư c C ng hịa xã h i ch nghĩa Vi t Nam (2006), Ngh ñ nh s 152/2006/ Nð - CP ngày 22/12 hư ng d n m t s ñi u c a Lu t b o hi m xã h i v b o hi m xã h i b t bu c 51 Chính ph nư c C ng hòa xã h i ch nghĩa Vi t Nam (2007), Ngh ñ nh s 135/2007/Nð - CP ngày 16/8 quy ñ nh v x ph t vi ph m hành lĩnh v c b o hi m xã h i 52 Chính ph nư c C ng hòa xã h i ch nghĩa Vi t Nam (2008), Ngh ñ nh s 94/2008/Nð - CP ngày 22/8 quy ñ nh ch c năng, nhi m v , quy n h n c u t ch c c a b o hi m xã h i Vi t Nam 53 Ch t ch Chính ph lâm th i (1945), S c l nh s 54 ngày 3/11 54 Ch t ch Chính ph Vi t Nam dân ch c ng hoà (1947), S c l nh s 29 ngày 12/3 55 Ch t ch nư c Vi t Nam dân ch c ng hoà (1950), S c l nh s 76SL ngày 20/5 56 Ch t ch nư c Vi t Nam dân ch c ng hoà (1950), S c l nh s 77 ngày 22/5 57 Nguy n T n Dũng (1998), "S nghi p b o hi m xã h i sách l n c a ð ng Nhà nư c ta", Thông tin B o hi m xã h i, (3) 58 ð i t ñi n Kinh t th trư ng (1998), Vi n nghiên c u Ph bi n tri th c bách khoa 59 H i ñ ng B trư ng (1992), Ngh ñ nh s 299/HðBT ngày 15/8/1992 v vi c ban hành ñi u l B o hi m y t 60 H i đ ng Chính ph (1961), Ngh đ nh s 218 - CP ngày 27/12 ban hành ñi u l t m th i v ch ñ b o hi m xã h i ñ i v i công nhân viên ch c nhà nư c 185 61 H i đ ng Chính ph (1962), Ngh ñ nh s 39/CP ngày 23/3 quy ñ nh n i dung thu chi qu b o hi m xã h i 62 Lu t b o hi m xã h i nh ng quy ñ nh pháp lu t hi n hành v ch ñ b o hi m xã h i (2006), Nxb Lao ñ ng - xã h i 63 Th tư ng Chính ph (1995), Quy t ñ nh s 606/TTg ngày 29/6 c a Th tư ng Chính ph v vi c ban hành quy ch t ch c ho t ñ ng c a B o hi m xã h i Vi t Nam 64 Th tư ng Chính ph (2001), Quy t ñ nh s 37/2001/Qð - TTg ngày 20/1 v vi c ngh dư ng s c, ph c h i s c kho cho ngư i lao ñ ng tham gia b o hi m xã h i 65 Th tư ng Chính ph (2002), Quy t đ nh s 20/2002/Qð - TTg ngày 24/4 v vi c chuy n B o hi m y t sang b o hi m xã h i Vi t Nam 66 Th tư ng Chính ph (2003), Quy t đ nh s 02/2003/Qð - TTg ngày 02/1 v vi c ban hành Quy ch qu n lý tài đ i v i B o hi m xã h i Vi t Nam 67 Th tư ng Chính ph (2007), Quy t ñ nh s 41/2007/Qð - TTg ngày 29/3 v qu n lý tài đ i v i b o hi m xã h i Vi t Nam 68 ð Văn Sinh (2005), Hoàn thi n qu n lý qu b o hi m xã h i Vi t Nam, Lu n án Ti n sĩ kinh t , H c vi n Chính tr Qu c gia H Chí Minh 69 T ng Cơng đồn Vi t Nam (1962), Quy ñ nh s 364/Qð ngày 2/4 v nguyên t c qu n lý chi ti t v n i dung thu chi qu b o hi m xã h i Nhà nư c 70 Bùi Văn H ng (1997), Vai trò c a nhà nư c vi c th c hi n sách BHXH, ð tài nghiên c u khoa h c c a BHXH Vi t Nam 71 Tr n ð c Nghiêu (2005), Hoàn thi n quy ch chi BHXH, ð tài nghiên c u khoa h c c a BHXH Vi t Nam 186 72 Dương Xuân Tri u (1996), Th c tr ng đ nh hư ng hồn thi n tác nghi p chi tr ch ñ b o hi m xã h i hi n nay, ð tài khoa h c c p b , mã s 96 -03 - 03/ðT 73 Dương Xuân Tri u (1998), Hoàn thi n phương th c t ch c, qu n lý chi tr ch ñ m ñau, thai s n, tai n n lao ñ ng b nh ngh nghi p cho ngư i tham gia BHXH", ð tài nghiên c u khoa h c c a BHXH Vi t Nam 74 ð Văn Sinh (2001), Qu BHXH nh ng gi i pháp ñ m b o s cân ñ i n ñ nh giai ño n 2000 - 2020, ð tài nghiên c u khoa h c c a BHXH Vi t Nam 75 B o hi m xã h i ti n trình h i nh p qu c t (2007), Nxb Lao ñ ng - xã h i, Hà N i 76 Nh ng văn b n hư ng d n thi hành B Lu t lao ñ ng (2003), NXB Lao ñ ng - xã h i, Hà N i 77 M t s công c khuy n ngh c a T ch c Lao ñ ng qu c t (2001), Nxb Lao ñ ng - xã h i, Hà N i 78 T ñi n Bách khoa (2003), Nxb Chính tr qu c gia, Hà N i 79 Trư ng ð i h c Lao ñ ng - Xã h i (2007), Bài gi ng b o hi m xã h i, Nxb Lao ñ ng - xã h i, Hà N i 80 Trư ng ð i h c Kinh t Qu c dân (2007), Giáo trình qu n lý h c kinh t qu c dân, Nxb Khoa h c k thu t, Hà N i 81 Trư ng ð i h c Kinh t Qu c dân (2007), Giáo trình qu n tr h c, Nxb Giao thông v n t i, Hà N i 82 Trư ng ð i h c Kinh t Qu c dân (2008), Giáo trình an sinh xã h i, Nxb ð i h c Kinh t Qu c dân, Hà N i 83 Trư ng ð i h c Kinh t Qu c dân (2008), Giáo trình b o hi m, Nxb ð i h c Kinh t Qu c dân, Hà N i 187 84 Trư ng ð i h c Kinh t Qu c dân (2008), Giáo trình khoa h c qu n lý, Nxb Khoa h c k thu t, Hà N i 85 T n gi i thích thu t ng hành (2005), NXB Lao đ ng, Hà N i, Hà N i 86 T ñi n thu t ng kinh t h c (2005), NXB T ñi n bách khoa, Hà N i 87 Trung tâm thông tin khoa h c (2003), ði u tra c a b o hi m xã h i Vi t Nam 88 H i th o qu c gia v phát tri n sách b o hi m xã h i Vi t Nam năm 2001, Hà N i II TI NG ANH 89 ILO (1992), "Introduction Social Security", Geneva 90 ILO (1999) "Social health insurance", ISBN 92 - - 110738 - 91 ILO (1999) "Social security in the world", ISBN 92 - - 110736-1 92 Ministry of Labor of P.R.C, “Reform and Legislation on social insurance system in China”, June, 1996 93 Social Security Administration, “Social Security Programs Throughout the world”, Europe 2004 94 Social Security Administration, “Social Security Programs Throughout the World”, 2002 - 2006 III TRANG WEB 95 http://www.chinhphu.vn (12/2008) 96 http://www.molisa.gov.vn (12/2008) 97 http://www.adb.org/socialProtection/fap 98 http://www.bhxhhcm.org.vn (12/2007) 99 http://www.baohiemxahoi.org.vn 100.http://www.luatvietnam.com.vn 101 http://www.socialsecurity.gov/terms.htm 188 PH L C PH L C 2.1 NHI M V , QUY N H N C A BHXH VI T NAM (Theo Ngh đ nh c a Chính ph s 94/2008/Nð-CP ngày 22 tháng 08 năm 2008) Trình Chính ph quy ñ nh ch c năng, nhi m v , quy n h n c u t ch c c a BHXH Vi t Nam Trình Th tư ng Chính ph chi n lư c phát tri n ngành BHXH k ho ch dài h n, năm năm, hàng năm v ho t ñ ng c a BHXH Vi t Nam; đ án b o tồn tăng trư ng qu BHXH, BHYT sau ñư c H i ñ ng qu n lý BHXH Vi t Nam thông qua; t ch c th c hi n chi n lư c, k ho ch, ñ án sau ñư c phê t Trách nhi m quan h c a BHXH Vi t Nam ñ i v i B qu n lý nhà nư c v lĩnh v c BHXH, BHYT ch ñ tài ñ i v i qu BHXH, BHYT: a ð i v i B Lao ñ ng - Thương binh Xã h i: - ð xu t v i B Lao ñ ng - Thương binh Xã h i xây d ng, s a ñ i, b sung ch đ , sách v BHXH; ki n ngh tra, ki m tra t ch c, cá nhân vi c th c hi n BHXH theo quy ñ nh c a pháp lu t; - Ch u s tra, ki m tra c a B Lao ñ ng - Thương binh Xã h i vi c th c hi n quy ñ nh c a pháp lu t v BHXH; - Báo cáo ñ nh kỳ tháng m t l n báo cáo ñ t xu t v i B Lao ñ ng - Thương binh Xã h i v tình hình th c hi n ch đ , sách BHXH; tình hình thu, chi qu n lý, s d ng qu BHXH b ð i v i B Y t : - ð xu t v i B Y t xây d ng, s a ñ i, b sung ch ñ , sách v BHYT; ki n ngh tra, ki m tra t ch c, cá nhân vi c th c hi n BHYT theo quy ñ nh c a pháp lu t; 189 - Tham gia v i B Y t vi c xác ñ nh m c đóng, ph m vi quy n l i c a ngư i khám, ch a b nh theo ch đ BHYT ch chi tr chi phí khám, ch a b nh; - Ch u s tra, ki m tra c a B Y t vi c th c hi n quy ñ nh c a pháp lu t BHYT; - Báo cáo ñ nh kỳ tháng m t l n báo cáo ñ t xu t v i B Y t v tình hình th c hi n ch đ , sách BHYT; tình hình thu, chi qu n lý, s d ng qu BHYT c ð i v i B Tài chính: - ð xu t v i B Tài xây d ng, s a đ i, b sung ch đ tài đ i v i qu BHXH, BHYT ch tài áp d ng ñ i v i BHXH Vi t Nam; - Ch u s tra, ki m tra c a B Tài vi c th c hi n quy ñ nh c a pháp lu t v ch đ tài đ i v i qu BHXH, BHYT; - Báo cáo ñ nh kỳ tháng m t l n báo cáo ñ t xu t v i B Tài v tình hình thu, chi qu n lý, s d ng qu BHXH, BHYT Ban hành văn b n hư ng d n v th t c, chuyên môn, nghi p v th c hi n vi c gi i quy t ch đ , sách BHXH, BHYTvà thu, chi BHXH, BHYT theo quy ñ nh c a pháp lu t; ban hành văn b n cá bi t văn b n qu n lý n i b ngành BHXH Vi t Nam T ch c th c hi n công tác thông tin, tuyên truy n, ph bi n ch đ , sách, pháp lu t v BHXH, BHYT t ch c khai thác, ñăng ký, qu n lý ñ i tư ng tham gia BHXH, BHYT theo quy ñ nh c a pháp lu t Ban hành m u s BHXH, th BHYT t ch c vi c c p s BHXH, th BHYT cho nh ng ngư i tham gia b o hi m theo quy ñ nh c a pháp lu t T ch c thu kho n đóng BHXH, BHYT c a quan, ñơn v , t ch c, ngư i s d ng lao ñ ng cá nhân theo quy ñ nh c a pháp lu t Ti p nh n 190 kho n kinh phí t NSNN chuy n sang ñ chi ch ñ BHXH, BHYT theo quy ñ nh c a pháp lu t Ti p nh n h sơ, gi i quy t ch ñ m ñau, thai s n; tai n n lao ñ ng, b nh ngh nghi p; hưu trí; t tu t; dư ng s c ph c h i s c kho sau m ñau, thai s n sau ñi u tr tai n n lao ñ ng, b nh ngh nghi p; khám, ch a b nh theo quy ñ nh c a pháp lu t T ch c chi tr lương hưu; tr c p tai n n lao ñ ng, b nh ngh nghi p; tr c p m ñau; tr c p thai s n; tr c p m t s c lao ñ ng; tr c p dư ng s c ph c h i s c kho sau m ñau, thai s n sau ñi u tr tai n n lao ñ ng, b nh ngh nghi p; tr c p t tu t; chi phí khám, ch a b nh đ y đ , thu n ti n, ñúng th i h n 10 T ch c thu BHTN c a quan, ñơn v , t ch c, ngư i s d ng lao ñ ng ngư i lao ñ ng; t ch c chi tr c p th t nghi p, h tr h c ngh , h tr tìm vi c làm, đóng BHYT cho ngư i đư c hư ng tr c p th t nghi p theo quy ñ nh c a pháp lu t 11 Qu n lý s d ng qu BHXH, BHYT t bao g m: qu hưu trí, t tu t; qu tai n n lao ñ ng, b nh ngh nghi p; qu m ñau, thai s n; qu BHXH t nguy n; qu BHTN; qu BHYT b t bu c; qu BHYT t nguy n theo nguyên t c t p trung th ng nh t, công khai, minh b ch, m c đích theo quy đ nh c a pháp lu t; t ch c h ch toán qu BHXH, BHYT thành ph n theo quy ñ nh c a pháp lu t 12 T ch c ký h p ñ ng, giám sát th c hi n h p ñ ng v i s khám, ch a b nh có đ u ki n, tiêu chu n chuyên môn, k thu t giám sát vi c cung c p d ch v khám, ch a b nh, b o v quy n l i ngư i b nh có th BHYT ch ng l m d ng; gi i thi u ngư i lao ñ ng ñi giám ñ nh m c suy gi m kh lao ñ ng t i H i ñ ng Giám ñ nh y khoa theo quy ñ nh c a pháp lu t 191 13 T ch c ký h p ñ ng v i t ch c, cá nhân làm ñ i lý y ban nhân dân xã, phư ng, th tr n, phư ng, th tr n gi i thi u b o lãnh ñ th c hi n ch đ , sách BHXH, BHYT, phư ng, th tr n 14 Ch ñ o, hư ng d n v chun mơn, nghi p v đ i v i BHXH B Qu c phịng, B Cơng an, Ban Cơ y u Chính ph ; ph i h p v i BHXH B Qu c phịng, B Cơng an, Ban Cơ y u Chính ph qu n lý vi c th c hi n công tác BHXH, BHYT B Qu c phịng, B Cơng an, Ban Cơ y u Chính ph 15 Ki m tra vi c ký h p đ ng, vi c đóng, tr BHXH, BHYT ñ i v i quan, ñơn v , t ch c s d ng lao ñ ng, cá nhân, s khám, ch a b nh; t ch i vi c đóng u c u chi tr ch đ BHXH, BHYT khơng quy đ nh c a pháp lu t 16 Gi i quy t ki n ngh , u n i, t cáo v vi c th c hi n ch ñ BHXH, BHYT theo quy ñ nh c a pháp lu t 17 Th c hi n h p tác qu c t v BHXH, BHYT theo quy ñ nh c a pháp lu t 18 Quy ñ nh ch c năng, nhi m v , quy n h n, c u t ch c m i quan h cơng tác c a đơn v tr c thu c; quy t ñ nh phân b ch tiêu biên ch cho ñơn v tr c thu c t ng biên ch ñư c quan nhà nư c có th m quy n giao; n d ng công ch c, viên ch c qu n lý t ch c b máy, biên ch , cán b , công ch c, viên ch c theo quy ñ nh c a pháp lu t 19 Qu n lý tài chính, tài s n c a h th ng BHXH Vi t Nam t ch c th c hi n công tác th ng kê, k tốn BHXH, BHYT theo quy đ nh c a pháp lu t 20 Quy t ñ nh t ch c th c hi n k ho ch c i cách hành c a BHXH Vi t Nam theo m c tiêu, yêu c u, chương trình, k ho ch c i cách 192 hành nhà nư c c a Chính ph s ch đ o c a Th tư ng Chính ph ; th c hi n ch m t c a liên thông gi i quy t ch ñ BHXH, BHYT 21 Lưu tr h sơ c a ñ i tư ng tham gia hư ng ch ñ BHXH, BHYT theo quy ñ nh c a pháp lu t 22 T ch c nghiên c u, ng d ng khoa h c; ng d ng công ngh thông tin th ng kê qu n lý BHXH, BHYT 23 T ch c ñào t o b i dư ng chuyên môn nghi p v BHXH, BHYT 24 ð nh kỳ tháng, báo cáo H i ñ ng qu n lý BHXH Vi t Nam v tình hình th c hi n BHXH, BHYT Hàng năm, báo cáo Chính ph v tình hình qu n lý s d ng qu BHXH, BHYT 25 Cung c p ñ y ñ k p th i thông tin v vi c đóng, quy n đư c hư ng ch ñ , th t c th c hi n BHXH, BHYT ngư i lao ñ ng, ngư i s d ng lao ñ ng ho c t ch c cơng đồn u c u Cung c p ñ y ñ k p th i tài li u, thông tin liên quan theo yêu c u c a quan nhà nư c có th m quy n 26 Ch trì, ph i h p v i quan nhà nư c, t ch c tr xã h i, t ch c xã h i Trung ương ñ a phương, v i bên tham gia BHXH, BHYT ñ gi i quy t v n ñ liên quan ñ n vi c th c hi n ch ñ BHXH, BHYT theo quy ñ nh c a pháp lu t 27 Ph i h p theo yêu c u c a quan nhà nư c có th m quy n vi c ki m tra, tra chuyên ngành lĩnh v cBHXH, BHYT; ki n ngh v i quan có th m quy n x lý nh ng hành vi vi ph m pháp lu t v BHXH, BHYT 28 Th c hi n nhi m v , quy n h n khác Chính ph , Th tư ng Chính ph giao 193 PH L C 2.2 NHI M V C A BAN CHI Xây d ng, trình T ng giám đ c ban hành văn b n hư ng d n công tác qu n lý tài chính, k tốn, chi ch ñ BHXH, chi qu n lý ho t ñ ng b máy, qu n lý tài s n theo quy ñ nh c a pháp lu t t ch c th c hi n văn b n ñư c ban hành Nghiên c u, trình T ng giám ñ c ñ xu t v i B Tài xây d ng, s a đ i, b sung ch đ tài chính, k tốn đ i v i qu BHXH, qu BHYT ch tài áp d ng ñ i v i BHXH Vi t Nam Hàng năm, l p d toán chi ch ñ BHXH, chi ho t ñ ng b máy, chi khen thư ng phúc l i, chi h tr ho t ñ ng nghi p v ñi u ch nh d tốn (n u có) c a đơn v h th ng BHXH Vi t Nam, BHXH B Qu c phịng, BHXH B Cơng an, BHXH Ban Cơ y u Chính ph , chuy n Ban K ho ch - Tài đ t ng h p trình T ng giám đ c phê t Ti p nh n kho n kinh phí t NSNN chuy n sang ñ chi tr ch ñ BHXH Hàng tháng, xây d ng k ho ch th c hi n c p phát lo i kinh phí đư c phê t Th c hi n c p phát kinh phí; ch trì, ph i h p v i Ban K ho ch - Tài theo dõi h ch tốn k tốn đ i v i h p đ ng ñ u tư tăng trư ng qu Ch trì, ph i h p v i Ban Th c hi n sách BHYT hư ng d n, ki m tra BHXH t nh, thành ph tr c thu c Trung ương vi c qu n lý, phân b s d ng qu khám ch a b nh BHYT; th c hi n c p ng, quy t tốn chi phí khám ch a b nh v i s khám ch a b nh ngư i tham gia BHYT Hư ng d n nghi p v v qu n lý tài chính, h ch toán k toán chi tr ch ñ BHXH, chi ho t ñ ng b máy, chi qu khen thư ng, chi qu phúc l i, chi qu phát tri n s nghi p kho n chi khác (n u có) theo 194 quy đ nh Ch trì, ph i h p v i ñơn v tr c thu c BHXH Vi t Nam th c hi n ki m tra, th m ñ nh, xét t thông báo quy t tốn thu, chi BHXH, BHYT, chi ho t đ ng b máy, chi khen thư ng phúc l i kho n chi khác (n u có); t ng h p s li u, l p báo cáo tài chính, quy t tốn ngân sách trình H i đ ng qu n lý, B Tài theo quy đ nh Ch trì, ph i h p v i ñơn v tr c thu c BHXH Vi t Nam xây d ng trình T ng giám đ c tiêu chu n, ñ nh m c chi b máy, đ nh m c chi phí thu, chi BHXH quy ch qu n lý, s d ng kinh phí, tài s n; t ch c th c hi n sau ñư c phê t 10 Hư ng d n, ki m tra vi c mua s m, qu n lý, s d ng tài s n; th c hi n vi c ti p nh n, u chuy n kinh phí, tài s n; theo dõi, qu n lý ngu n kinh phí, tài s n, ti n t , d án, tài tr , vi n tr c a t ch c nư c h th ng BHXH Vi t Nam 11 Ki m tra ñ nh kỳ, ñ t xu t vi c qu n lý, s d ng kinh phí, tài s n, quy t toán, h ch toán k toán lo i kinh phí t ch c chi tr ch ñ BHXH; gi i quy t vư ng m c, ki n ngh ph m vi ch c nhi m v ñư c giao 12 Th c hi n ch đ thơng tin, báo cáo, cung c p s li u ng d ng công ngh thông tin lĩnh v c ph trách 13 Tham gia công tác nghiên c u khoa h c, ñào t o, b i dư ng chuyên môn, nghi p v thu c ch c nhi m v ñư c giao 14 Tham mưu cho T ng giám ñ c vi c b trí, bãi mi n k tốn trư ng c a đơn v h th ng BHXH Vi t Nam 15 Qu n lý công ch c, viên ch c tài s n c a ñơn v ... T NAM 65 CHƯƠNG 2: TH C TR NG H TH NG T CH C VÀ HO T ð NG CHI TR CÁC CH ð B O HI M Xà H I VI T NAM 71 2.1 M T VÀI NÉT V B O HI M Xà H I VI T NAM 71 2.2 TH C TR NG H TH NG T CH C CHI. .. CHI TR CÁC CH ð B O HI M Xà H I VI T NAM .97 2.3 TH C TR NG HO T ð NG CHI TR CÁC CH ð B O HI M Xà H I VI T NAM HI N NAY .103 CHƯƠNG 3: GI I PHÁP HOÀN THI N H TH NG T CH C VÀ HO... TRONG Q TRÌNH T CH C VÀ HO T ð NG CHI TR CÁC CH ð B O HI M Xà H I 156 3.3 GI I PHÁP HOÀN THI N H TH NG T CH C VÀ HO T ð NG CHI TR CÁC CH ð B O HI M Xà H I VI T NAM .158 K T LU N