1  Trang  3 NG  4   4  6    9  9  máu não  9   10    12   não 12 3.2.  16 3.3.  18 3.4.  20  17  18  20  36  38  2     BN Bệnh nhân Bệnh nhân PHCN Phục hồi chức năng Phục hồi chức năng TBMMN Tai biến mạch máu não Tai biến mạch máu não TK Thần kinh Thần kinh XH Xã hội Xã hội 3  Tai biến mạch máu não là bệnh lý thường gặp do nhiều nguyên nhân khác nhau, nó thực sự đang là một vấn đề thời sự và cấp bách của y học. Tỷ lệ bệnh nhân TBMMN ngày càng gia tăng do nhiều yếu tố nguy cơ phổ biến và có thể gây tử vong nhanh chóng hoặc để lại nhiều di chứng nặng nề [7, tr.218]. Ở các nước phát triển, TBMMN là nguyên nhân gây tử vong thứ ba sau bệnh ung thư và tim mạch. Tỷ lệ mắc ở Hoa kỳ (2001) là 794/100.000 dân, gây tàn tật ở 50% BN. Ở Việt nam, theo số liệu của bộ môn Thần kinh - Đại học Y Hà Nội (1999), tỷ lệ mắc TBMMN là 115,92/ 100.000 dân, trong đó 92,62% có di chứng vận động, nhẹ và vừa chiếm 62,41%. Do vậy, nhu cầu PHCN cho những đối tượng này là rất lớn. Theo số liệu thống kê của khoa PHCN bệnh viện Bạch Mai (2000), 22,41% BN điều trị nội trú tại khoa này là BN liệt nửa người [5, tr.3]. Các nghiên cứu dịch tễ cho thấy TBMMN là bệnh thường gặp ở người trung niên và người cao tuổi, không thấy sự khác biệt về giới tính, nghề nghiệp. Y học hiện đại đã có rất nhiều tiến bộ trong việc chẩn đoán, điều trị, dự phòng bệnh TBMMN nhưng việc khắc phục di chứng của nó còn nhiều hạn chế. Qua thực tế lâm sàng, nếu thầy thuốc sớm kết hợp y học hiện đại với y học cổ truyền trong điều trị thì việc khắc phục di chứng của TBMMN sẽ khả quan hơn, hạ thấp tỷ lệ tàn phế cho BN [7, tr.218]. Một trong những di chứng nặng nề và dai dẳng trong giai đoạn hồi phục ở bệnh nhân TBMMN là di chứng về vận động, nó ảnh hưởng trực tiếp đến những sinh hoạt hàng ngày của BN. Vì vậy, PHCN đặc biệt là chức năng vận động là rất cần thiết, cần tiến hành sớm, ngay khi tình trạng tổn thương nóo đó ổn định[6, tr.5]. Do vậy, khóa luận của chúng tôi: “Phục hồi chức năng vận động cho bệnh nhân tai biến mạch máu não giai đoạn hồi phục” nhằm các mục tiêu: - Phân tích nguy cơ và các yếu tố ảnh hưởng đến sự phục hồi chức năng vận động của bệnh nhân TBMMN - Hệ thống các bài tập PHCN cần thiết cho bệnh nhân TBMMN giai đoạn hồi phục. 4 C 1 NG QUAN  1.1. máu não 1.1.1. Định nghĩa[ 5, tr.3] TBMMN là các thiếu sót chức năng thần kinh xẩy ra đột ngột với các triệu chứng khu trú hơn là lan toả. Các triệu chứng này có thể tồn tại quá 24 giờ hoặc tử vòng trong vòng 24 giờ. Cần có các khám xét để loại trừ nguyên nhân sang chấn. Những trường hợp giảm, mất chức năng não khu trú mà phục hồi trong vòng 24 giờ không gọi là TBMMN mà gọi là “cơn thiếu máu não cục bộ thoáng qua”. 1.1.2. Các yếu tố nguy cơ [2, tr.143] Các yếu tố nguy cơ của TBMMN làm tăng tỉ lệ tai biến 7 - 10 lần. - Các bệnh tim - mạch: tăng huyết áp, vỡ xơ động mạch, các bệnh tim (loạn nhịp tim, nhồi máu cơ tim, viêm nội tâm mạc nhiễm khuẩn), bệnh van tim… - Các nguyên nhân dinh dưỡng, chuyển hoá: bệnh béo phì, uống rượu, hút thuốc lá, ăn mặn, đái tháo đường, tăng lipid huyết thanh, tăng acid uric mỏu… - Các yếu tố khác: Dùng thuốc như thuốc tránh thai có oetrogen, các yếu tố gia đình, bệnh tăng tiểu cầu, tăng hematocrit, bênh thận và một số trường hợp khác. 1.1.3. Chẩn đoán xác định [5, tr.4] - Lâm sàng Dựa theo tiêu chuẩn chẩn đoán của WHO: việc chẩn đoán xác định TBMMN căn cứ vào các triệu chứng lâm sàng sau: + Xảy ra đột ngột và nhanh, biểu hiện các thiếu sót chức năng TK. + Các rối loạn chức năng này thường là khu trú, hiếm khi lan toả với các triệu chứng tồn tại quá 24 giờ hoặc tử vong trong vòng 24 giờ. + Các khám xét và thăm dò đã loại trừ nguyên nhân sang chấn. - Cận lâm sàng + Chụp cắt lớp vi tính sọ não (CT - scanner): Thấy có ổ nhồi máu não thể hiện bằng hình ảnh một vùng giảm tỷ trọng khu vực động mạch bị tổn thương, giảm tỷ trọng rõ nhất từ sau khi xảy ra TBMMN 48 5 đến 72 giờ. Trong giai đoạn sớm (trước 48 giờ) chụp cắt lớp vi tính sọ não có thể bình thường, nó cho phép loại trừ xuất huyết não. Thấy ổ xuất huyết não thể hiện bằng hình ảnh một vùng tăng tỷ trọng ở não, nếu có xen kẽ giữa giảm tỷ trọng và tăng tỷ trọng là vừa nhồi máu vừa chảy máu não. CT - scanner sọ nóo cũn cho phép đánh giá tình trạng phự nóo: mất cỏc rónh vỏ não, đẩy lệch các vách ngăn hoặc chèn ép các buồng não thất. + Chụp cộng hưởng từ hạt nhân (MRI) nóo: Cú độ nhạy cao hơn so với chụp cắt lớp. Hình ảnh MRI tăng tín hiệu trong thì T2. + Chụp động mạch não cản quang: Hình ảnh TBMMN qua chụp động mạch não cản quang là tiêu chuẩn vàng để chẩn đoán nơi tổn thương ở các mạch máu. 1.1.4. Tình hình TBMMN trên thế giới và ở Việt Nam [5, tr. 4] - Trên thế giới: Theo thông báo của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) năm 1998, cứ 100.000 người dân mỗi năm có từ 127 - 740 người bị bệnh TBMMN. Theo Coletta (2001) ở Mỹ mỗi năm có 500.000 người bị đột quỵ, TBMMN là nguyên nhân thứ ba gây tử vong và tàn tật. Theo Broeks (2000) ở Hà Lan tỷ lệ TBMMN mới mắc hàng năm là 162/100.000 dân, mỗi năm có khoảng 250.000 trường hợp TBMMN mới xuất hiện. Ở Pháp năm 2001 tỷ lệ tử vong 130/100.000 dân, tức 62.000 trường hợp tử vong do TBMMN trong năm cho cả nước Pháp. - Ở Châu Á: Theo Hiệp hội TK học các nước Đông Nam Á, BN TBMMN vào điều trị nội trú ở Trung Quốc là 40%, Ấn Độ 11%, Philipin 10%, Triều Tiên 16%, Indonesia 8%, Việt Nam 7%, Thái Lan 6% Malaisia 2%. Tỷ lệ mắc bệnh trung bình hàng năm có sự khác biệt giữa các nước như: Nhật Bản 340 - 523TBMMN/100.000 dân, Trung Quốc 219/100.000 dõn, riờng ở Bắc Kinh 370/100.000 dân. - Tại Việt Nam: Theo Lê Văn Thành và cộng sự tỷ lệ mắc TBMMN trung bình hàng năm là 416/100.000 dân, tỷ lệ mới mắc là 152/100.000 dân. Theo Nguyễn Văn Đăng và cộng sự tỷ lệ hiện mắc TBMMN trung bình là 116/100.000 dân, tỷ lệ mới mắc trung bình là 28,25/100.000 dân. Điều tra dịch tễ học TBMMN năm 1998 - 2004 của Bộ môn Thần kinh Trường Đại học Y Hà Nội tỷ lệ hiện mắc TBMMN ở miền Bắc và miền Trung là 11,92/100.000 người. 6 1.2.  [2, tr.18] PHCN là các biện pháp y học, xã hội, hướng nghiệp, giáo dục làm hạn chế tối đa giảm chức năng, tạo cho người tàn tật có cơ hội tham gia các hoạt động để hội nhập, tái hội nhập XH, có cơ hội bình đẳng trong cộng đồng XH. 1.2.1. Mục đích của phục hồi chức năng - Giúp cho người tàn tật khả năng tự chăm sóc, giao tiếp, vận động, hành vi ứng xử, nghề nghiệp, thu nhập. - Phục hồi tối đa giảm khả năng thể chất, tâm lý, nghề nghiệp, XH. - Ngăn ngừa các thương tật thứ phát. - Tăng cường các khả năng còn lại để hạn chế hậu quả tàn tật. - Thay đổi thái độ, hành vi ứng xử của XH, chấp nhận người tàn tật là thành viên bình đẳng của XH. - Cải thiện môi trường, rào cản để người tàn tật hội nhập XH như đường đi, công sở, nhà ở, nơi sinh hoạt văn hoá, du lịch, thể thao. - Tạo thuận lợi để người tàn tật được hội nhập, tái hội nhập XH để họ có chất lượng cuộc sống tốt hơn như tự chăm sóc, tạo việc làm, vui chơi giải trí. 1.2.2 Nguyên tắc của phục hồi chức năng - Phải có sự phối hợp của người tàn tật, gia đình họ và cộng đồng. - Phục hồi tối đa các khả năng bị giảm để người tàn tật có khả năng tham gia hoạt động các hoạt động trong các lĩnh vực tự chăm sóc, tạo ra của cải vật chất và vui chơi giải trí, có chất lượng cuộc sống tốt hơn. - PHCN dự phòng là nguyên tắc chiến lược trong phát triển ngành PHCN. 1.2.3. Các kỹ thuật phục hồi chức năng - Các kỹ thuật y học can thiệp vào cơ thể người tàn tật + Phẫu thuật chỉnh hình, y học nội khoa, các kỹ thuật chuẩn đoán y khoa. + Sản xuất cung cấp các dụng cụ chỉnh hình, thay thế như mắt kính, tai nghe, xe lăn, máy phát âm (thường để khắc phục tình trạng tàn tật)… + Ngôn ngữ trị liệu. + Hoạt động trị liệu. + Vận động trị liệu. + Tâm lý trị liệu. 7 - Các kỹ thuật giúp đỡ người tàn tật tham gia hội nhập XH Với cán bộ XH: Để giúp đỡ người tàn tật tham gia hội nhập XH, các cán bộ XH cần nghiờn cứu các khía cạnh của XH có liên quan đến người tàn tật, qua đó khắc phục có hiệu quả những khó khăn, rào cản mang tính xã hội cho BN. Các kỹ thuật giúp đỡ người tàn tật tham gia hội nhập XH gồm: + Giáo dục đặc biệt: giáo dục hòa nhập, giáo dục chuyên biệt. + Dạy nghề: Tạo việc làm cho người tàn tật. + Cải thiện môi trường như đường đi, nhà ở, phương tiện đi lại để người tàn tật có thể đến những nơi họ cần đến, làm các việc có ích cho cuộc sống của họ mà họ muốn. 1.2.4. Các hình thức phục hồi chức năng Có 3 hình thức PHCN: PHCN tại trung tâm, PHCN ngoài trung tâm (PHCN ngoại viện) và PHCN dựa vào cộng đồng. - Phục hồi chức năng tại trung tâm Là hình thức PHCN đã có trên 150 năm nay. Người tàn tật đến các trung tâm có cán bộ chuyên khoa và trang thiết bị PHCN đầy đủ. + Ưu điểm: kỹ thuật PHCN tốt, cán bộ được đào tạo chuyên khoa sâu. + Nhược điểm: người tàn tật phải đi xa, giá thành cao, số lượng người tàn tật được PHCN ít, không đạt được mục tiêu hoà nhập xã hội. Vì vậy, ở các trung tâm chỉ PHCN với người tàn tật nặng, đồng thời đây là nơi đào tạo, nghiên cứu khoa học và chỉ đạo ngành. - Phục hồi chức năng ngoài trung tâm (PHCN ngoại viện) Là hình thức PHCN mà cán bộ chuyên khoa dùng phương tiện đến PHCN ở địa điểm người tàn tật sinh sống. + Ưu điểm: người tàn tật không phải đi xa, số lượng người tàn tật được phục hồi tăng lên, giá thành chấp nhận được. Người tàn tật được PHCN tại môi trường mà họ sinh sống. + Nhược điểm: không đủ cán bộ chuyên khoa để đáp ứng nhu cầu cho người tàn tật, không có khả năng để triển khai các kỹ thuật lượng giá và PHCN ở mức độ hiện đại. - Phục hồi chức năng dựa vào cộng đồng 8 Là chiến lược phát triển cộng đồng về lĩnh vực PHCN, bình đẳng phúc lợi và hội nhập XH của mọi người tàn tật. PHCN dựa vào cộng đồng được triển khai qua cố gắng hợp tác của người tàn tật, gia đình họ cũng như cộng đồng với dịch vụ XH, nghề nghiệp, giáo dục và sức khoẻ một cách thích ứng. PHCN dựa vào cộng đồng thể hiện quyền của người tàn tật được bảo đảm; những ưu điểm của hình thức này là: + Mang tính XH hóa cao: người tàn tật, cộng đồng, chính quyền, các tổ chức đoàn thể đều có thể tham gia và cần phải tham gia. + Kinh phí chấp nhận được, kỹ thuật phù hợp với điều kiện sống của BN trong cộng đồng. + Chất lượng PHCN cao vì đáp ứng nhu cầu hội nhập XH. Giữa PHCN dựa vào cộng đồng và PHCN tại Viện có mối liên quan mật thiết. + PHCN dựa vào cộng đồng là một thành tố của chiến lược chăm sóc sức khoẻ ban đầu. + Với PHCN dựa vào cộng đồng, 85% người tàn tật được phục hồi. + PHCN dựa vào cộng đồng có ý nghĩa khoa học, kinh tế, nhân văn. 9 C 2 CÁC    2.1. trong TBMMN [2, tr.13] Mẫu co cứng ở BN liệt nửa người là hiện tượng co cứng các cơ ở nửa thõn bờn liệt theo một kiểu nhất định, xảy ra ở tất cả BN bị TBMMN. Mẫu co cứng bắt đầu xuất hiện ở giai đoạn hồi phục, đi kèm với trương lực cơ tăng và phản xạ gân xương tăng. Mẫu co cứng xuất hiện gây hiện tượng tăng trương lực các cơ gập ở tay và các cơ duỗi ở chõn. Cỏc cơ chi trên ở tư thế gấp, khép và xoay trong, cũn cỏc khớp ở chân ở tư thế duỗi dạng và xoay ngoài, cơ ở cổ và thõn bờn liệt co ngắn hơn bên lành. Mẫu co cứng thể hiện rõ hơn khi BN cử động. Khi BN cử động, các cơ ở một chi hoặc nhiều chi thậm chí ở cả 2 phía cơ thể đều co, khi ấy xuất hiện cử động khối, khiến tư thế cơ thể co cứng, thiếu tự nhiên và vận động khó khăn. 2.BN TBMMN  [1, tr. 143-144] Tình trạng BN dần được cải thiện và ổn định, BN phối hợp được với việc khám và điều trị. Cũng nhờ đó các hoạt động ăn uống, hô hấp, bài tiết được kiểm soát, giảm bớt nguy cơ các thương tật thứ cấp. Tuy nhiên, ở BN bắt đầu xuất hiện tình trạng co cứng cơ ở bên liệt và dần dần đưa đến dính, hạn chế vận động các khớp vai, cổ chõn… bờn đó. - Khiếm khuyết vận động: Đặc trưng bởi liệt mềm, rồi chuyển sang liệt cứng với mẫu co cứng điển hình và “cử động khối”. Hội chứng vai tay và hiện tượng đau khớp vai bên liệt. Hiện tượng đau khớp vai và tay bên liệt còn được gọi là phản xạ loạn dưỡng giao cảm. Khớp vai sưng, đỏ đau, co rút, hạn chế vận động, đau lan xuống các khớp còn lại của chi. Chụp X quang có thể thấy hiện tượng loãng xương hình đốm, mất calci của xương. Người ta cho rằng nguyên nhân của hiện tượng này là do kém cân bằng của hệ thần kinh giao cảm hoặc thần kinh tự chủ động. Nó có thể gặp trong 10 một số bệnh lý khác như cơn đau thắt ngực, nhồi máu cơ tim, sau phẫu thuật lồng ngực… - Các hoạt động chức năng: Di chuyển: thường bằng xe lăn. BN có thể tự lăn trở, ngồi dậy tại giường. Thăng bằng và điều hợp chưa tốt cản trở việc di chuyển cho dù cơ lực có thể đã phục hồi. Các hoạt động tự cột sống: Tay liệt hồi phục chậm hơn, khiến các hoạt động hàng ngày chủ yếu nhờ tay lành. Mẫu co cứng thường tạo thuận lợi cho di chuyển nhưng đối với tay, nó thường cản trở các hoạt động sinh hoạt như: mặc áo, cầm đồ vật…do hiện tượng đồng vận các khớp ở tay, co cứng và quay sấp cẳng tay. 2.3. C              BN TBMMN [4, tr. 11-12] 2.3.1. Tổn thương não Tổn thương càng nặng thì khả năng PHCN càng khó khăn, nhất là có teo não do quá trình lão hóa thì sự phục hồi càng chậm chạp. 2.3.2. Tuổi BN Tuổi càng cao thì khả năng phục hồi càng kém. Yếu tố tuổi của BN là rất quan trọng, so với BN trẻ tuổi thì những người trên 60 tuổi khả năng hồi phục khó khăn hơn nhiều. 2.3.3. Các yếu tố khác - Liệt mềm kéo dài, giảm trương lực cơ quá mức, sự chậm trễ trong điều trị làm cho sự phục hồi của BN chậm hơn. - Sự trợ giúp của bệnh viện và gia đình sự phòng ngừa các biến chứng do bất động lâu ngày có thể giúp quá trình phục hồi tốt hơn. - Cuối cùng là tác động của nhân viên PHCN nếu đúng cách thì phục hồi tốt, các bệnh phối hợp (đái đường, bệnh tim, hô hấp)… có thể làm cho quá trình phục hồi chậm hơn. Yếu tố tâm lý BN, gia đình, sự động viên cũng là một trong những yếu tố quan trọng cho sự phục hồi. Điều đó làm cho BN cố gắng trong những hoạt động thường ngày làm cho PHCN nhanh hơn. [...]... giúp đỡ + Cần dụng cụ trợ giúp, PHCN 3.1.3 Lượng giá hệ vận động - Vận động thụ động các khớp: nhận xét tầm vận động và đưa ra nhận xét - Vận động khớp chủ động: nhận xét tầm vận động và đưa ra nhận xét - Độc lập các động tác - Phối hợp vận động bình thường, hai bên - Chức năng ngồi, đứng, chức năng thăng bằng - Chức năng bàn tay 3.1.4 Đo tầm vận động của khớp [8, tr 48] - Phương pháp đo: Đo bằng phương... đổi về trí tuej và hoạt động tư duy BN dễ xúc động, dễ khúc, khú kiểm soát những biểu hiện cảm xúc 3.4 Đánh giá - Tình trạng chung: dấu hiệu sinh tồn, các biểu hiện bệnh lý kèm theo - Hệ vận động: sư chủ động của BN để có bài tập phù hợp - Tâm lý người bệnh - Tai biến sau tập 3.5 Vận động trị liệu [2, tr 50-52] Vận động học là môn học nghiên cứu về các mẫu vận động của cơ thể Vận động trị liệu là môn... thức vận động trị liệu 16 - Vận động thụ động: là động tác thực hiện bởi người thầy thuốc hoặc dụng cụ, không có sự co cơ chủ động của BN Trong trường hợp liệt nửa người, BN có thể tự tập bằng cách sử dụng chi bên lành trợ giúp cho chi bên liệt - Vận động chủ động có trợ giúp: là động tác tập do BN tự co cơ chủ động nhưng có sự trợ giúp của người điều trị hay dụng cụ cơ học - Vận động chủ động: là động. .. loạn vận động khớp - Hạn chế vận động khớp: khi khớp còn vận động nhưng không vận động được hết tầm bình thường so với bên lành hoặc so với chỉ số sinh lý chung Tuỳ theo nguyên nhân có thể chia hạn chế vận động khớp thành 2 loại: + Hạn chế vận động do khớp bất động lâu + Do tổn thương các thành phần của khớp: như bệnh lý khớp, chấn thương khớp - Cứng khớp: là tình trạng khớp hoàn toàn không còn khả năng. .. tổn thương vận động chưa được chú ý đúng mức nên quyết định mức độ tập luyện, PHCN chưa thật phù hợp Với các thực trạng trên, hiện nay việc PHCN cho BN TBMMN chưa có hiệu quả cao 11 CHƯƠNG 3 PH HỒI HỨ NĂNG VẬN ĐỘNG HO BỆNH NHÂN TAI BIẾN Ạ H ÁU NÃO GIAI ĐOẠN HỒI PH 3.1 Lượng giá của người điều dưỡng đối với BN TB N [2, tr 43-44] Lượng giá điều dưỡng là đánh giá tình trạng BN, người tàn tật thông qua... sóc[9, tr.117] - Động viên, khuyến khích BN tập luyện, khen ngợi những cố gắng của người bệnh - Theo dõi: dấu hiệu sinh tồn, tai biến sau tập, tầm vận động của khớp và các dấu hiệu triệu chứng bất thường xảy ra - Vận động trị liệu: + Tập thụ động cho BN + Hướng dẫn BN tự tập chủ động hoặc thụ động theo tầm vận động khớp đặc biệt là khớp vai, cẳng tay, cổ chân bên liệt, tập với dụng cụ - Can thiệp y... TBMMN, giải thích việc điều dưỡng viên làm và ý nghĩa của các bài tập để BN phối hợp 3.1.1 Mục tiêu PHCN vận động ở giai đoạn hồi phục - Duy trì tình trạng sức khoẻ ổn định, tạo điều kiện cho việc vận động - Tăng cường sức mạnh cơ bên liệt - Tạo thuận lợi và khuyến khích tối đa các hoạt động chức năng - Kiểm soát các rối loạn tri giác, nhận thức, giác quan, ngôn ngữ - Hạn chế và kiểm soát các thương... cả các khớp ở vị khí nghỉ được quy ước là 00 - Nguyên tắc đo: + Mọi cử động khớp đều xuất phát từ vị trí 00 + Tầm vận động khớp được so sánh với bên đối diện, với đối tượng cùng thể trạng + Đo tầm vận động khớp ở cả hai dạng vận động chủ động và thụ động + Cách ghi: ghi từ vị trí khởi đầu đến cuối tầm vận động của khớp + Sai số cho phép 0-50 - Đo các khớp + Khớp cổ tay: duỗi 700, gấp 80á900, nghiêng... theo tầm hoạt động của khớp Quy trình tập vận động thụ động theo tầm vận động khớp: - BN được giải thớch rừ về mục đích, phạm vi, mức độ - Tư thế BN thoải mái phù hợp với khớp cần tập - Không dùng lực bắt khớp đó phải vận động vì dễ gây tổn thương khớp - Khi tập cần giữ chi đó ở tư thế chắc chắn, một tay ở ngay phía trên khớp, tay kia ở phía dưới khớp để vận động khớp đó hết tầm vận động - Tần suất... chính nguời bệnh thực hiện không cần có sự trợ giúp - Vận động cú khỏng trở: là động tác tập do BN thực hiện nhưng có thêm sức kháng trở của người điều trị hoặc dụng cụ - Tập kộo gión: là động tác tập dùng cử động cưỡng bức do kỹ thuật viên hay do dụng cụ cơ học, cũng có thể do BN tự kộo gión (kộo gión chủ động bằng cách sử dụng các cơ đối kháng) 3.5.3 Các bài tập vận động trị liệu chức năng - Tập trên .   BN Bệnh nhân Bệnh nhân PHCN Phục hồi chức năng Phục hồi chức năng TBMMN Tai biến mạch máu não Tai biến mạch máu não TK Thần kinh Thần kinh XH Xã hội. động cho bệnh nhân tai biến mạch máu não giai đoạn hồi phục nhằm các mục tiêu: - Phân tích nguy cơ và các yếu tố ảnh hưởng đến sự phục hồi chức năng vận động của bệnh nhân TBMMN - Hệ thống. là chức năng vận động là rất cần thiết, cần tiến hành sớm, ngay khi tình trạng tổn thương nóo đó ổn định[6, tr.5]. Do vậy, khóa luận của chúng tôi: Phục hồi chức năng vận động cho bệnh nhân