- Nêu được điều kiện nghiệm đúng của quy luật phân ly độc lập của Menden.. - Biết cách suy luận ra kiểu gen của sinh vật dựa trên kết quả phân li kiểu hình của các phép lai.. - Nêu được
Trang 1Người soạn: Cao Thị Kha
MSSV: 3072258
GIÁO ÁN SINH HỌC 12- CƠ BẢN Bài 9: QUY LUẬT MENDEN: QUY LUẬT PHÂN LI ĐỘC LẬP
I.Mục tiêu
Học xong bài này học sinh có thể:
1 Kiến thức:
- Nêu được nội dung định luật phân ly độc lập
- Nêu được điều kiện nghiệm đúng của quy luật phân ly độc lập của Menden
- Biết vận dụng các quy luật xác suất để dự đoán kết quả lai
- Biết cách suy luận ra kiểu gen của sinh vật dựa trên kết quả phân li kiểu hình của
các phép lai
- Nêu được công thức tổng quát về tỉ lệ giao tử, tỉ lệ kiểu gen, kiểu hình trong các
phép lai nhiều cặp tính trạng
- Giải thích được cơ sở tế bào học của quy luật phân li độc lập
- Nêu được ý nghĩa của quy luật của Menden
- Giải thích được tại sao không thể tìm được 2 người giống hệt nhau trên Trái Đất
trừ trường hợp sinh đôi cùng trứng
2 Kĩ năng:
- Quan sát, phân tích hình 9, trang 39 SGK sinh 12 cơ bản
- Làm được các bài tập liên quan đến quy luật phân li
3 Thái độ:
- Tích cực học tập, yêu thích di truyền học
- Say mê làm các bài tập di truyền
II Thiết bị dạy học
- Hình 9 trang 39 SGK phóng to
- Bảng 9 trang 40 SGK phóng to
III Hoạt động dạy và học
1 Kiểm tra bài cũ
* Phát biểu nội dung của quy luật phân li
* Trong phép lai 1 cặp tính trạng , để cho đời sau có tỉ lệ kiểu hình xấp xỉ 3 trội : 1
lặn thì cần có điều kiện gì?
2 Vào bài mới
Hoạt động của GV Hoạt động của HS Nội dung
- Yêu cầu HS nêu ví dụ về lai
một cặp tính trạng
- Hỏi: Lai hai cặp tính trạng sẽ
như thế nào? (câu hỏi định
hướng)
- Cho ví dụ I-THÍ NGHIỆM LAI HAI TÍNH
TRẠNG
1-Thí nghiệm:
Lai 2 cây đậu Hà Lan thuần chủng, khác nhau về hình dạng hạt và màu
Trang 2- Diến giảng, phân tích ví dụ
SGK để tìm hiểu về thí nghiệm
lai hai tính trạng
- Hỏi: Đặc điểm của hai cây đậu
Hà Lan đem lai là gì?
- Hỏi: Kết quả F1 như thế nào?
- Hỏi: Sau khi có F1 Menden tiếp
tục làm gì?
- Hỏi: Kết quả F2 như thế nào?
- Hỏi: Thế nào là biến dị tổ hợp?
- Hỏi: Nếu xét riêng từng cặp
tính trạng thì tỉ lệ phân li ở F2
như thế nào? Tỉ lệ này tuân theo
định luật nào của Menden?
- Hỏi: Sự di truyền hai tính trạng
này có phụ thuộc vào nhau
không?
- Diễn giảng định luật phân li
độc lập
- Yêu cầu HS quan sát hình 9
SGK phóng to
- Hỏi: Khi P hình thành giao tử
sẽ cho loại giao tử có NST như
thế nào ?
- Hỏi: Khi F1 hình thành sẽ cho
những loại giao tử nào?
- Diễn giảng lại phần cơ sở tế
bào học
- Hỏi: Nhận xét của em về số
kiểu gen, kiểu hình ở F2 so với
thế hệ xuất phát
- Hỏi: Các kiểu hình khác bố mẹ
có khác hoàn toàn không?
- Yêu cầu nhóm 4 HS thảo luận
và đưa ra công thức tổng quát
- Trả lời: hai cây đậu Hà Lan thuần chủng, khác nhau về một cặp tính trạng tương phản
- Trả lời: 100% hạt vàng trơn
- Trả lời: cho F1 tự thụ phấn
- Trả lời: F2 phân li theo tỉ lệ 9:3:3:1
- Trả lời
- Trả lời: tỉ lệ phân li là 3 trội:
1 lặn Tuân theo định luật phân li của Menden
- Trả lời: sự di truyền hai tính trạng này không phụ thuộc vào nhau
- Lắng nghe và ghi bài lại
- Trả lời
- Trả lời
- Trả lời
- Trả lời: không khác hoàn toàn mà là sự tổ hợp lại các tính trạng của bố mẹ theo một cách khác biến dị tổ hợp
- Thảo luận nhóm
sắc hạt
Pt/c: hạt vàng, trơn x hạt xanh, nhăn
F1: 100% hạt vàng, trơn Cho cây F1 tự thụ phấn
F2 :315 vàng, trơn
101 vàng, nhăn
108 xanh, trơn
32 xanh, nhăn
2-Nhận xét :
-F1 đồng tính -F2 xuất hiện 4 kiểu hình :
315 : 101 : 108 : 32 ≈ 9 : 3 : 3 : 1
3-Nội dung định luật:
Các cặp nhân tố di truyền qui định các tính trạng khác nhau phân
li độc lập trong quá trình hình thành giao tử
II CƠ SỞ TẾ BÀO HỌC
Khi các gen qui định các tính trạng khác nhau nằm trên các cặp NST tương đồng khác nhau thì khi giảm phân các gen sẽ phân li độc lập nhau
III Ý NGHĨA CỦA CÁC QUY LUẬT MENDEN
- Khi các cặp alen phân li độc lập thì quá trinh sinh sản hữu tính sẽ tạo ra một lượng rất lớn biến dị tổ hợp
- Nếu biết được các gen qui định các tính trạng nào đó phân li độc lập thì có thể dự đoán được kết quả phân li kiểu hình ở đời sau
Trang 3trong vòng 3 phút.
- Gọi đại diện một nhóm lên ghi
kết quả
- Nhận xét và diễn giảng
Đại diện nhóm lên ghi kết quả
- Lắng nghe và ghi chép
-Qua lai giống con người có thể tổ hợp lại các gen → giống mới có năng suất cao, phẩm chất tốt
- Giải thích được sự đa dạng của sinh giới
IV Củng cố và dặn dò:
1 Củng cố:
- Trong một phép lai làm thế nào để phát hiện hiện tượng phân li độc lập?
- Bài tập: ở chuột lang màu lông được qui định bởi môt số alen
Cb: màu đen
Cc: màu kem
Cs: màu bạc
Cz: màu bạch tạng
Hãy phân tích kết quả của phép lai sau đây và xác định mối quan hệ trội lặn giữa các
alen này
Phép
lai
2 Dặn dò:
- Học bài, làm bài tập trang 41 SGK
- Chuẩn bị bài 10