TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHIỆP TP.HỒ CHÍ MINH
KHOA CÔNG NGHỆ KỸ THUẬT CƠ KHÍ
KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP CHUYÊN NGÀNH CÔNG NGHỆ KỸ THUẬT CƠ KHÍ
ĐỀ TÀI : NGHIÊN CỨU, THIẾT KẾ VÀ CHẾ
TẠO MÁY ÉP DẦU ĐẬU PHỘNG
Trang 2TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHIỆP TP.HỒ CHÍ MINH
KHOA CÔNG NGHỆ KỸ THUẬT CƠ KHÍ
KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP CHUYÊN NGÀNH CÔNG NGHỆ KỸ THUẬT CƠ KHÍ
ĐỀ TÀI : NGHIÊN CỨU, THIẾT KẾ VÀ CHẾ
TẠO MÁY ÉP DẦU ĐẬU PHỘNG
Phạm Nguyễn Minh Duy 20115061 …………
Lê Nhật Hưng 20104361 ………… Nguyễn Lưu Hùng Dũng 20094931 …………
Tp Hồ Chí Minh tháng 12, năm 2024
Trang 4NHẬN XÉT GIÁO VIÊN HƯỚNG DẪN
NHẬN XÉT GIÁO VIÊN PHẢN BIỆN
Trang 5
BẢNG PHÂN CÔNG NHIỆM VỤ
Xác định yêu cầu
thiết kế, phân chia
nhiệm vụ
Lê Nhật Hưng Huỳnh Tiến Đạt
Chọn phương án thiết
kế, sơ đồ nguyên lý
Tăng Đức Dưỡng Huỳnh Tiến Đạt Phạm Nguyễn Minh Duy Nguyễn Lưu Hùng Dũng
Trang 6Thực nghiệm, chọn
thông số vận hành
của máy
Tăng Đức Dưỡng Nguyễn Lưu Hùng Dũng
Tính toán hệ thống
dẫn động
Phạm Nguyễn Minh Duy
Gia công, lắp ráp,
hiệu chỉnh máy
Tăng Đức Dưỡng Phạm Nguyễn Minh Duy
Chạy thực nghiệm
máy, ghi chép lại số
liệu
Tăng Đức Dưỡng Huỳnh Tiến Đạt Phạm Nguyễn Minh Duy Nguyễn Lưu Hùng Dũng
Kiểm nghiệm lại các
công việc, hoàn thiện
khóa luận
Tăng Đức Dưỡng Huỳnh Tiến Đạt Phạm Nguyễn Minh Duy Nguyễn Lưu Hùng Dũng
MỤC LỤC
NHẬN XÉT GIÁO VIÊN HƯỚNG DẪN 1
NHẬN XÉT GIÁO VIÊN PHẢN BIỆN 2
BẢNG PHÂN CÔNG NHIỆM VỤ 3
LỜI MỞ ĐẦU 10
LỜI CẢM ƠN 11
CHƯƠNG 1 : TỔNG QUAN 12
1.1 Lý do chọn đề tài 12
Trang 71.2 Tính cấp thiết của đề tài 13
1.2.1 Sự phát triển của nền công nghiệp thực phẩm 13
1.2.2 Sơ lược về đậu phộng 14
1.3 Mục tiêu đề tài 20
1.4 Phương thức nghiên cứu 20
1.5 Khảo sát các loại máy có trên trị trường 21
1.5.1 Máy ép dầu đậu phộng – D09 21
1.5.2 Máy ép dầu đa năng 22
1.5.3 Máy ép dầu đậu phộng đa năng (MED-01) 24
1.5.4 Máy ép dầu lạc Yamafuji SY-150 25
1.5.5 Máy ép dầu lạc của nhóm đồ án tốt nghiệp Trường đại học công nghiệp do thầy Diệp Bảo Trí hướng dẫn và chế tạo 27
CHƯƠNG 2 : PHƯƠNG ÁN THIẾT KẾ 29
2.1 Một số phương án ép đậu phộng 29
2.1.1 Phương án 1 : Ép bằng máy ép thủy lực 29
2.1.2 Phương án 2 : Ép bằng máy ép 2 trục 30
2.1.3 Phương án 3 : Ép bằng phương pháp thủ công 31
2.1.4 Phương án 4 : Ép chậm bằng trục vít, trục xoắn 32
2.2 Phân tích và lựa chọn 33
CHƯƠNG 3 : TÍNH TOÁN THIẾT KẾ MÁY 43
* Sơ đồ nguyên lý 43
* Nguyên lý hoạt động: 43
3.1 Tính toán động cơ 44
3.1.1 Thông số tính toán sơ bộ: 44
3.1.2 Các thông số của trục vít: 44
3.1.3 Vận tốc quay của trục vít: 44
3.1.4.Tính toán lựa chọn động cơ: 45
3.1.5 Chọn sơ đồ phân bố bộ truyền như sau: 47
3.1.6 Các thông số khác: 47
3.2 Tính toán bộ truyền đai 48
3.2.1 Thông số đầu vào: 48
3.2.2 Tỷ số truyền chung của máy: 48
3.2.3 Đường kính bánh đai dẫn: 49
3.3.4 Vận tốc đai: 49
3.3.5 Tính khoảng cách trục : 50
Trang 83.3.6 Xác đinh chính xác khoảng cách trục a: 50
3.3.7 Xác định số đai (Z) cần thiết: 51
3.3.8 Số dây đai được xác định: 51
3.3.9 Tính lực căng đai ban đầu: 52
3.3.10 Tính lực tác dụng lên trục: 52
3.3.11 Ứng suất lớn nhất trong dây đai: 52
3.3.12 Tính toán tuổi thọ đai: 53
3.3.13 Các thông số bộ truyền đai: 53
3.3 Thiết kế trục vít – bánh vít 53
3.3.1 Các số liệu ban đầu: 53
3.3.2 Tính toán thiết kế 54
3.4 Chọn then 59
3.5 Trục bánh vít 60
3.5.1 Xác định sơ bộ trục bánh vít: 60
3.6 Tính toán chọn ổ lăng 63
3.7 Lựa chọn ổ lăng cho trục vít 65
3.8 Tính toán thiết kế bộ phận trục ép 66
3.8.1 Thiết kệ trục vít ép dựa trên 3 tiêu chí sau 66
3.8.2 Các thông số ban đầu của máy ép có năng suất 15kg/h 66
3.8.3 Sự thay đổi của lực ép trên trục vít 66
3.8.4 Thể tích guồng xoắn 68
3.8.5 Chiều dài vít ép 68
3.8.6 Tính toán các thông số của trục vít 69
3.8.7 Chọn thông số các đoạn vít còn lại: 69
3.8.8 Xác định sự phân bố áp suất trên các đoạn vít 70
3.8.9 Tính toán tải trọng tác dụng lên từng đoạn vít 71
3.9 Ứng dụng phần mềm Solidworks để kiểm tra sức bền của trục vít và khung : 96
TÀI LIỆU THAM KHẢO 103
Trang 9DANH MỤC HÌNH ẢNH
Hình 1.1: Thị trường dầu thực vật 12
Hình 1.2 : Muối mè đậu phộng 15
Hình 1.3 : Gỏi rắc đậu phộng 16
Hình 1.4 : Chè đậu phộng 16
Hình 1.5 : Máy ép dầu đậu phộng D09 20
Hình 1.6 : Máy ép dầu đa năng 21
Hình 1.7 : Máy ép dầu đậu phộng đa năng (MED-01) 23
Hình 1.8 : Máy ép dầu lạc Yamafuji SY-150 24
Trang 10Hình 1.9: Máy ép dầu do NCS.ThS Diệp Bảo Trí hướng dẫn 26
Hình 2.1 : Ép bằng máy ép thủy lực 28
Hình 2.2 : Ép bằng máy ép 2 trục 29
Hình 2.3 : Máy ép bằng thủ công 30
Hình 2.4 : Ép chậm bằng trục vít, trục xoắn 32
Hình 3.1: Sơ đồ nguyên lý 42
Hình 3.1 : Sự biến đổi áp suất bột nhào theo chiều dài vít 66
Hình 3.2: Các lực tác dụng lên cánh vít 66
Hình 3.3 Cửa sổ làm việc SolidWorks 95
Hình 3.4 Khai báo vật liệu thép không gỉ 304 96
Hình 3.5 Đặt ràng buộc, các yếu tố về lực và moment lên trục vít 96
Hình 3.6 Kết quả ứng suất của trục vít 97
Hình 3.7 Kết quả chuyển vị của trục vít 97
Hình 3.8 Cửa sổ làm việc SolidWorks 98
Hình 3.9 Cửa sổ khai báo vật liệu trên phần mềm SolidWorks 99
Hình 3.10 Đặt ràng buộc, các yếu tố về lực và moment lên khung máy 100
Hình 3.11 Kết quả ứng suất của khung máy 100
Hình 3.12 Kết quả chuyển vị của khung máy 101
DANH MỤC CÁC BẢNG Bảng 1.1 : Một số tính chất chung của dầu đậu phộng 18
Bảng 1.2: Thông số kỹ thuật của máy ép dầu bằng ta 31
Bảng 1.3 : Bảng đánh giá các phương án 33
Bảng 1.6 : Trọng số từng chi tiết 35
Bảng 1.7 Ma trận vecto nhất quán CR 36
Bảng 1.8 : Ma trận hóa 39
Bảng 1.9 : Bảng giá trị 39
Bảng 1.10 : Ma trận quyết định chuẩn hóa 40
Trang 11Bảng 1.11 : Trọng số và chuẩn hóa 40
Bảng 1.12 : Kết quả và xếp hạng 41
Bảng 3.1: Thông số của đoạn vít đầu của đoạn ép 68
Bảng 3.2: Áp suất phân bố trên các đoạn vít 70
Bảng 3.3: Các thông số hình học của từng đoạn vít 70
LỜI MỞ ĐẦU
Trong công cuộc thời kỳ đổi mới ngày nay ,Việt Nam có nền công nghiệp
đã và đang ngày phát triển vượt bậc , đóng góp rất lớn vào thành tựu phát triển
mạnh mẽ về kinh tế - xã hội, nâng cao tiềm lực, vị thế của đất nước trên thị
trường quốc tế.Với sự phát triển vượt bậc này,thì không thể không nhắc đến sự
đóng góp to lớn của các thiết bị máy móc đã hỗ trợ doanh nghiệp nâng cao năng
suất,sản lượng và chất lượng sản phẩm được nâng cao và thời gian sản xuất được
tối ưu Ngày nay do nhu cầu dinh dưỡng và nguồn sử dụng dầu thực của
người tiêu dùng đã tăng lên một cách đáng kể, hầu hết mọi người không còn sử
dụng dầu động vật nữa vì nó không tốt cho sức khỏe mang nhiều nguy cơ về
Trang 12bệnh tim mạch Do đó dầu thực vật (đậu phộng) được sản xuất và sử dụng phổ
biến hơn Để đáp ứng với nhu cầu đó, ngành công nghiệp thực phẩm đã không
ngừng tiến bộ, cải thiện, hoàn thiện và phát triển các công nghệ mới tiến bộ hơn
hiện đại hơn để đưa ra những sản phẩm chất lượng nhất nhằm phục vụ cho nhu
cầu của người tiêu dùng ngày nay
Trong quá trình phát triển mạnh mẽ của ngành công nghiệp thực phẩm, thì
quy trình chế biến dầu đậu phộng đã được nghiên cứu thành công và được ứng
dụng vào cuộc sống của con người Nhu cầu về hàm lượng chất béo là rất quan
trọng và cân thiết đối với cơ thể của con người Vì vậy việc áp dụng dầu thực vật
vào việc ăn uống hằng ngày của con người là việc tất yếu giúp cân bằng hàm
lượng chất béo trong cơ thể con người Ngoài ra, dầu đậu phộng không những có
giá trị về mặt dinh dưỡng mà còn là nguyên liệu chế biến thức ăn làm tăng hương
vị, cảm quan của các món ăn
Nắm bắt được những đặc điểm của nhu cầu thị trường và sau thời gian
được học tập tại trường được sự chỉ dẫn nhiệt tình của các thầy cô trong khoa Cơ
khí Trường Đại học Công Nghiệp TP Hồ Chí Minh, Do đó nhóm em đã thống
nhất quyết định “Nghiên cứu, thiết kế, và chế tạo máy ép dầu đậu phộng” nhằm
tạo ra những giọt dầu nguyên chất đảm bảo những tiêu chí về vệ sinh an toàn
thực phẩm Máy thích hợp dùng cho các hộ gia đình có thể yên tâm chế biến các
món ăn với những giọt dầu chất lượng nhất
LỜI CẢM ƠN
Lời nói đầu tiên, em xin dành lời cảm ơn chân thành và sâu sắc nhất đến
với trường đại học Công nghiệp TPHCM cũng như là tất cả thầy cô trong khoa
Cơ khí đã tận tình chỉ dạy, hướng dẫn và cung cấp cho nhóm em các kiến thức
chuyên môn trong những năm học qua Giúp nhóm em có nền tảng cơ bản nhất
định cũng như là áp dụng những kiến thức,thực tiễn đã được học và được vận
dụng vào thực tế một cách nhanh chóng nhờ vào quá trình đào tạo và tiếp thu
kiến thức thực tiễn có liên quan đến chuyên ngành Cơ khí
Lời cảm ơn tiếp theo chúng em xin được gửi tới giảng viên hướng dẫn ĐỒ
ÁN TỐT NGHIỆP của nhóm tại trường Đại học Công nghiệp TP.HCM, đó là
thầy TS Nguyễn Văn Thanh Tiến Nhờ có thầy mà chúng em đã có thêm những
Trang 13kiến thức, kinh nghiệm để hoàn thành được đề tài này Trong suốt quá trình thực
hiện thầy đã cho giúp đỡ, tạo điều kiện cho nhóm chúng em giúp chúng em tích
lũy những kiến thức cần có cũng như có một cái nhìn khách quan về chuyên
ngành mình đang theo học Xin gửi lời cảm ơn chân thành nhất đối với những
thầy cô đã giảng dạy trong những năm qua
Cảm ơn các thành viên trong nhóm đã cố gắng cùng nhau để hoàn thành
đề tài này cũng như các bạn trong lớp đã giúp nhóm trong quá trình làm đề tài đã
đưa ra các ý kiến góp ý xây dựng cũng như kinh nghiệm giúp nhóm hoàn thiện
đề tài này
Ngoài ra nhóm chúng em cũng xin gửi lời cảm ơn chân thành đến những
tác giả trong phần Tài liệu tham khảo của bài báo cáo này Nhờ có các kiến thức
bổ ích từ tác giả mà chúng em mới có thể hoàn thành tốt bài báo cáo của mình
Xin chân thành cảm ơn
CHƯƠNG 1 : TỔNG QUAN 1.1 Lý do chọn đề tài
Hiện nay, thị trường dầu ăn ngày càng phong phú với nhiều loại sản phẩm
từ các thương hiệu khác nhau, song cũng tồn tại không ít loại dầu ăn không nhãn
hiệu, chất lượng kém và giá rẻ.Những khó khăn này khiến cho việc kiểm soát
chất lượng dầu ăn trở nên khó khăn hơn, nhất là khi những cơ sở sản xuất dầu
đậu phộng không đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm ngày càng xuất hiện nhiều
hơn Một số cơ sở này sử dụng nguyên liệu kém chất lượng, thậm chí là dầu thải,
dầu đã qua sử dụng, gây nguy hại cho sức khỏe người tiêu dùng Hơn nữa, nhiều
cơ sở sản xuất và kinh doanh dầu ăn không hợp pháp vẫn hoạt động, tiềm ẩn
nhiều nguy cơ đối với sức khỏe,cộng đồng hiện nay Những sản phẩm không an
toàn này gây ảnh hưởng đến sức khỏe con người, nó có thể gay ra các bệnh về
Trang 14tim mạch, thậm chí nặng hơn dẫn đến ung thư nếu người tiêu dùng không chú ý
đến việc lựa chọn sản phẩm
Để giải quyết được tình trạng trên, ta cần đưa ra các biện pháp kiểm tra,
giám sát chặt chẽ hơn từ các cơ quan chức năng, nhằm phát hiện và xử lý kịp thời
các cơ sở sản xuất không đạt tiêu chuẩn Đồng thời, người tiêu dùng sản phẩm
cần nâng cao ý thức trong việc chọn lựa dầu ăn, ưu tiên các sản phẩm có nguồn
gốc rõ ràng, nhãn mác đầy đủ và sản phẩm phải đảm bảo chất lượng Những công
ty sản xuất dầu ăn uy tín cần phải đảm bảo quy trình sản xuất rõ rành sạch sẽ, an
toàn và minh bạch thông tin để giúp người tiêu dùng đưa ra quyết định đúng đắn
và bảo vệ sức khỏe của mình
Đậu phộng là nguyên liệu rất có giá trị trong ngành thực phẩm và mang
lại, nhiều tác dụng tốt cho sức khỏe Mặc dù vậy, vào mùa thu hoạch với sản
lượng lớn, việc tiêu thụ hết số đậu phộng này trong thời gian ngắn là một thách
thức lớn, đặc biệt khi chỉ phụ thuộc vào nhu cầu từ ngành thực phẩm Nhận thấy
khó khăn của người nông dân trong việc tiêu thụ đậu phộng, nhóm chúng em đã
đề xuất ý tưởng chế biến đậu phộng thành dầu để giải quyết tình trạng thừa thãi
trong mùa vụ Dầu đậu phộng dễ bảo quản và gia tăng giá trị sản phẩm, đồng thời
giảm thiểu tình trạng đậu phộng bị hư hỏng do không kịp tiêu thụ
Dầu đậu phộng có tiềm năng đáng kể để sử dụng rộng rãi và phát triển;
tuy nhiên, việc phụ thuộc vào phương pháp ép thủ công sẽ ngăn cản sản lượng
đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng và những tiến bộ trong công nghệ hiện đại Do
đó, điều cần thiết là phải triển khai các thiết bị có thể tăng cường quá trình ép dầu
một cách hiệu quả và an toàn
Vì vậy, thiết kế và sản xuất các máy ép dầu đậu phộng cho các hộ gia đình
là giải pháp hợp lý Những thiết bị này không chỉ giúp người tiêu dùng kiểm soát
chất lượng nguyên liệu mà còn đảm bảo sự an toàn vệ sinh, đem lại nhiều lời ích
sức khỏe cho người tiêu dùng
1.2 Tính cấp thiết của đề tài
1.2.1 Sự phát triển của nền công nghiệp thực phẩm
1.2.1.1 Ngoài nước
Trang 15Ngày nay mọi người nhận thức rõ ràng hơn về những lợi ích sức khỏe của
việc sử dụng dầu thực vật, đặc biệt như là kiểm soát sức khỏe tim mạch Các chất
béo không bão hòa đơn trong thực vật như dầu ô liu, dầu hạt cải, dầu hướng
dương, dầu đậu phộng và dầu hạnh nhân được chứng minh là làm tăng mức
cholesterol tốt và giảm thiểu nguy cơ gây rối loạn tim và các bệnh liên quan.[11]
Quy mô Thị trường Dầu thực vật ước tính đạt 384,89 tỷ USD vào năm 2024
và dự kiến sẽ đạt 551,79 tỷ USD vào năm 2029, tăng trưởng với tốc độ CAGR là
7,47% trong giai đoạn dự báo (2024-2029).[10]
Kết quả đó cho thấy việc tiêu thụ dầu thực vật cũng như dầu lạc nói chung
trên thế giới cũng sẽ tiếp tục tăng vì xu hướng ăn sạch vẫn được duy trì và tăng
nhanh
Để đáp ứng yêu cầu đó, hàng loại thiết bị máy móc công nghiệp ra đời Các
nước như Ý, Tunisia, Hy Lạp, Trung Quốc,… không ngừng nghiên cứu và chế
tạo các hệ thống tách ép dầu thực vật
Hình 1.1: Thị trường dầu thực vật 1.2.1.2 Trong nước
Cùng với xu hướng hội nhập và phát triển trên thới giới, ngành sản xuất và
chế biến nông sản ở nước ta đang bắt đầu được chú ý và phát triển cải tiến hệ
thống thiết bị,máy móc Hiện tại và trong thời gian tới đây, ngành công nghiệp
chế biến nói riêng và công nghiệp thực phẩm nói chung có xu thế ngày càng phát
triển, đây là một chiến lược đầy triển vọng và lâu dài.[12]
Đậu phộng là cây lương thực chủ yếu của ngành nông nghiệp ở Việt Nam
Năm 2020, Việt Nam có 0,18 triệu ha đậu phộng, sản xuất ra 0,44 triệu tấn sản
phẩm với năng suất đạt 2,48 tạ/ha, góp phần quan trọng trong thu nhập của người
nông dân nói riêng và nền kinh tế quốc dân nói chung (USDA,2019) Từ đó nhu
cầu chế biến đậu đặt biệt là dầu lạc ngày càng tăng cả về số lượng lẫn chất lượng
Trang 16Tính tới thời điểm hiện tại, Việt Nam hiện đang đứng TOP 10 trên thế giới
về chế biến và sản xuất thực phẩm Mục tiêu đến năm 2023, kim ngạch xuất khẩu
nông, lâm, thủy sản đạt 65-70 tỷ USD ( bằng 200% so với hiện nay)
Hiện nay nhu cầu của người tiêu dùng đòi hỏi các loại thực phẩm có hình
dáng đặc biệt, mang tính thẩm mỹ hơn để trưng bày, sử dụng trong gia đình hay
biếu tặng vào các dịp Lễ, Tết Cũng như mong muốn được cải thiện thu nhập của
những người nông dân
Qua đó cho thấy, công nghiệp thực phẩm nói chung và công nghiệp chế
biến nói riêng đã là một phần không thể thiếu góp mặt vào đời sống hằng ngày
của con người hiện nay Nó vẫn chưa dừng lại ở đó, công nghiệp thực phẩm nói
chung và công nghiệp chế biến nói riêng vẫn còn đáng phát triển mạnh mẽ trên
toàn cầu nhằm đáp ứng đủ với nhu cầu sử dùng của con người ngày nay
1.2.2 Sơ lược về đậu phộng
1.2.2.1 Nguồn gốc
Căn cứ vào các tài liệu nghiên cứu về khảo cổ học lịch sử cây trồng, nhiều
nhà khoa học đã xác định cây đậu phộng (cây lạc) đã được gieo trồng cách ngày
nay 3200 – 3500 năm Cây đậu phộng được ghi chép vào sử sách từ thế kỷ XVI
[12]
Người da đỏ Inca ở Pêru đã đạt đến một nền văn minh nông nghiệp tương
đối cao và họ đã canh tác và trồng đậu phộng suốt dọc các vùng ven biển Pêru
Từ thế kỷ XVI, người Bồ Đào Nha đã nhập cây đậu phộng ở bờ biển Tây
Phi theo các con tàu buôn bán nô lệ Có lẽ cũng trong cùng thời điểm đó người
Tây Ban Nha đã đưa cây đậu phộng từ bờ biển Mêxicô đến Philipines Từ đấy
cây đậu phộng được gieo trồng ở Trung Quốc, Nhật Bản, Đông Nam Á, Ấn Độ
và bờ biển phía đông nước Úc Từ Đông Nam Á, (có lẽ từ Malaysia hoặc
Srilanca), đậu phộng được đưa tới Madagascar và Đông Phi Như vậy, Châu Phi
là nơi gặp gỡ của hai con đường lan tràn khác nhau của cây đậu phộng Tuy nước
Mỹ ở rất gần quần đảo Antin và Mêxicô, nhưng cây đậu phộng lại đến nước này
theo các đoàn nô lệ từ Tây Phi.[12]
1.2.2.2 Tình hình sản xuất cây động phộng
Trang 17A Ngoài nước
Mặc dù đã được trồng trong một thời gian khá dài ở nhiều quốc gia trên
thế giới, cho đến giữa thế kỷ 18, việc sản xuất và trồng trọt đậu phộng vẫn phụ
thuộc vào nguồn tài nguyên địa phương Cho đến khi máy ép dầu đậu phộng trở
nên phát triển mạnh, việc mua bán đậu phộng trở nên tấp nập,nhộn nhịp và thành
động lực góp phần thúc đẩy việc sản xuất đậu phộng Khối lượng tiêu thụ và xuất
khẩu đậu phộng hàng năm trên thế giới là khoảng 1,3 1,7 triệu tấn, 350.000
-400.000 tấn dầu đậu phộng Các quốc gia sản xuất nhiều mặt hàng này là :
Senegal, Nigeria, Nhu cầu nhập và sử dụng các sản phẩm khác từ đậu phộng
cũng bắt đầu tăng lên nhiều ở Châu Âu, hầu hết mọi người đã bắt đầu chuyển
sang sử dụng dầu đậu phộng và các loại dầu thực vật khác thay thế cho mỡ động
vật Dầu đậu phộng cũng là sản phẩm chủ đạo trong hơn 600 sản phẩm được chế
biến từ hạt đậu phộng.[12]
Trong nền kinh tế hiện nay của nhiều nước đang phát triển đậu phộng giữ
vai trò tương đối quang trọng Ở Xênêgan, đậu phộng cung cấp 3/4 thu nhập của
người nông dân, và chiếm 80% giá trị xuất khẩu Ở Nigiêria đậu phộng và các
sản phẩm làm từ đậu phộng thường chiếm đến 60% giá trị xuất khẩu, mặc dù
nước này chỉ mới đem bán 15% sản lượng hàng năm.[12]
B Trong nước
Ở Việt Nam cây đậu phộng cũng đã bắt đầu trở thành thực phẩm thông
dụng từ lâu Nhưng năng suất nhìn chung vẫn còn khá thấp so với các nước khác
dao động ở mức trên dưới 10 tạ/ha Đặc biệt ở Nghệ An, năng suất khá cao, có
năm lên tới 12-13 tạ/ha [12]
Nhờ những thành tựu nghiêm cứu khoa học,vượt bật trong việc chọn lọc
và lai tạo giống, cùng với sự tiến bộ trong công tác phòng trừ diệt sâu bệnh và cỏ
dại đã cho phép ngành trồng đậu phộng trên thế giới đạt được những thành tựu to
lớn vững chắc và đạt được nhiều lợi nhuận và năng suất cao Ở nhiều nơi, trồng
một hecta đậu phộng chỉ mất 40-50 giờ lao động [13]
Những tiến bộ về sự phát triển khoa học kỹ thuật trong vài năm trở lại đây
đã đóng góp phấn to lớn vào ngành sản xuất thực vật nói chung cũng như sản
xuất đậu phộng nói riêng như xác định thời vụ, mật độ, khoảng cách, trừ sâu
Trang 18bệnh, bón phân, v.v… các giống đậu phộng tốt như Trạm Xuyên được trồng ở
một số tỉnh như Thanh Hóa, Hà Nam, Nam Định, Ninh Bình thay thế dần cho các
giống đậu phộng địa phương năng suất thấp
Hiện nay bà con nông dân đã tận dụng mọi điều kiện tự nhiên, thiên nhiên
đất đai để trồng đậu phộng Những mảnh đất trồng cây công nghiệp lâu năm,
trồng cây lâm nghiệp khi cây còn non, có thể tận dụng trồng xen đậu phộng giữa
hàng, để tăng năng suất và thu nhập vừa có thể làm cây phủ đất và cây phân
xanh vùi tại chổ
Và trong tương lai không xa cây đậu phộng sẽ được gieo trồng trên hàng
vạn hecta ở các vùng sản xuất tập trung khắp nước ta
1.2.2.3 Công dụng của đậu phộng trong đời sống
A Đậu phộng dùng trong thực phẩm
Hạt đậu phộng rang đâm nhuyễn được dùng làm muối chấm: Món muối
đậu phọng được làm từ nhân đậu rang đâm nhỏ, trộn với muối và đường làm món
chấm phổ biến để ăn với xôi, cơm nếp, ở miền Nam thường gọi là muối mè
Ngoài ra đậu phộng còn có thể dùng để nấu chè thưng, chè nếp, hoặc dùng để
nấu các loại xôi khác
Hình 1.2 : Muối mè đậu phộng
Trang 19B Đậu phộng để để chữa bệnh trong y học
Mát xa : dầu đậu phộng chứa nhiều vitamin E giúp nuôi dưỡng làn da,
cung cấp năng lượng cho cơ thể giúp giảm đau nhức cơ và mệt mỏi
Tốt cho tim mạch : chứa nhiều chất béo không bão hòa dạng đơn thể
(omega 3) giúp đào thải cholesterol xấu, từ đó ngăn chặn được các bệnh nhồi
máu cơ tim, tắc nghẽn động mạch,
Giảm nguy cơ bị cao huyết áp : do có chứa nhiều chất béo tốt nên làm
giảm nguy cơ cao huyết áp
Trị mụn : có đặc tính chống viêm, giúp điều trị các bệnh về da và rất có lợi
cho người bị tiêu chảy
Làm kem dưỡng da : giúp giữ ẩm cho da tránh lão hóa do chứa nhiều
vatamin E
Hình 1.4 : Chè đậu phộng
Trang 20Chăm sóc tóc : dầu đậu phộng giảm protein, làm dày tóc, tăng cường độ
ẩm giúp tóc phục hồi nhanh chóng, dưỡng môi, Ngoài ra dầu đậu phộng còn rất
nhiều công dụng khác tốt cho sức khỏe
1.2.2.4 Thành phần hóa học và các tính chất có trong đậu phộng
A Thành phần hóa học
Dầu đậu phộng chứa các vitamin hòa tan trong dầu, trong đó phổ biến là
vitamin E - một yếu tố quan trọng trong tổng hợp hormone sinh dục, chống lão
hóa.[13]
Thành phần chính của dầu đậu phộng là axit béo như axit oleic
(46,8%),axit linoelic (33,4%), và axít palmitic (10,0%) Ngoài ra nó còn chứa
một số axit stearic, axit arachidic, acid arachidonic, axit behenic, axit lignoc và
các axit béo khác
Hai acid bão hòa có trong dầu đậu phộng là acidarachidic (C20) và acid
lignoceric (C24) thấy trong bơ ca cao và trong bơ sữa bò Đây là hai acid béo bão
hòa dạng cis nên không gây nguy hiểm cho tim mạch
Ngoài những thành phần trên, Frampton và Boudreaux còn thấy một chất
tan trong nước của hạt đậu phộng có tác dụng cầm máu Các vitamin như
thiamine (vitamin B1) trong đậu phộng đã rang chiếm 0,23 mg%[14] Nó là một
phần của coenzy methiamin pyrophosphate đóng vai trò quan trọng trong việc
giải phóng năng lượng từ carbohy drate, chất béo và alcohol (rượu, bia) Ngoài ra
đậu phộng còn chứa vitamin B2, vitamin B6 Nghiên cứu của khoa điều trị thuộc
trường đại học Purdue (Mỹ) công bố: đậu phộng chứa magie, mangan, sắt, đồng,
phospho, kali, kẽm, selen, canxi và đặc biệt là folate có tác dụng bổ não[12]
Rõ ràng, đậu phộng là một nguồn cung cấp thực phẩm giàu lipid, protein
và vitamin Bên cạnh đó, đậu phộng có hương thơm dễ chịu và đặc đặc trưng Vị
ngọt đặc trưng và hương thơm nhẹ nhàng được tạo bởi từ đường và một số chất
hữu cơ bay hơi khác Thành phần của các chất bay hơi có tới khoảng hơn 10 chất
bao gồm pentan, octan, metylfomal, acetaldehyd, aceton, metanol, etanol,
2-butanol, pentanal và hexanal.[12]
B Tính chất của dầu đậu phộng
Trang 21Dầu lạc ở điều kiện thường , dầu là một chất lỏng màu vàng nhạt, có độ
nhớt thấp, có hương thơm và mùi vị giống như như hạt dẻ
Bảng 1.1 : Một số tính chất chung của dầu đậu phộng
1,4697 - 1,47190,917 - 0,9210,91 - 0,91571,07 - 86,15 centipose
26 - 320C21,7cal/g (không hidro hóa) 24,7 cal/g (hidro hóa)
vàng nhạtgần như hạt dẻ
1.2.2.5 Nhu cầu sử dụng dầu đậu phộng trong đời sống hằng ngày của
con người:
Trong đời sống hằng ngày của con người, nhu cầu về sử dụng dầu ăn rất
cao Dầu ăn luôn luôn là thành phần không thể không có trong mỗi hộ gia đình,
do đó tìm được một loại dầu ăn có thể phục vụ tốt cho gia đình, tiện lợi và điều
quan trọng là đáp ứng yêu cầu sức khỏe cho con người Đó luôn là một vấn đề
rất quan trọng
Ngày nay, trên thị trường tiêu thụ rất nhiều loại sản phẩm dầu ăn với giá
cả phải chăng phù hợp với nhu cầu và điều kiện của mỗi gia đình Tính toán cụ
thể ta thấy mức độ tiêu thụ dầu ăn trong một gia đình bình thường với 4 thành
viên là 2 lít dầu mỗi tháng Tương đương với 80000 đồng Tuy nhiên, loại dầu đó
Trang 22có thự sự tốt, có thể đảm bảo an toàn sức khỏe đối với con người hay không, đó
còn là một câu hỏi Với công nghệ ép dầu lạc, mỗi gia đình có thể tự cung tự cấp
cho mình mà không phải lo lắng về chất lượng của sản phẩm.Trên thị trường hiện
nay mỗi lít dầu lạc tương ứng với 120 nghìn đông,đắt hơn các loại dầu khác rất
nhiều Tuy nhiên đối với dầu lạc ta có chất lượng của sản phẩm rất tốt nhưng
lượng tiêu thụ loại dầu này trong một tháng chỉ bằng một nữa các loại dầu khác
Có thể nói, sử dụng dầu lạc là một quyết định sáng suốt khi chỉ phải bỏ ra một
lượng tiền không hơn nhiều so với những sản phẩm khác hiện có trên thị trường
ngày nay
Chính vì những lí do trên và công dụng mang lại của đậu phộng quá nhiều
cho chúng ta, nên nhóm chúng em đã thống nhất đưa ra quyết định chọn đề tài:
“NGHIÊN CỨU VÀ THIẾT KẾ MÁY ÉP DẦU ĐẬU PHỘNG (LẠC)”
1.3 Mục tiêu đề tài
- Phần mềm thiết kế, mô phỏng: NX 12.0, Solidworks
- Đề tài chỉ dừng lại ở việc nghiên cứu công nghệ, tính toán thiết kế, gia công và
lắp ghép các cụm thiết bị chính của bộ phân ép và gia nhiệt
1.4 Phương thức nghiên cứu
- Khảo sát các loại máy trên thị rường, hình thành sơ bộ ý tưởng thiết kế về kiểu
dáng sản phẩm cho phù hợp với nhu cầu của người tiêu dùng
- Tham khảo tài liệu về tính toán và thiết kế máy Kiến thức được tích lũy trong
thời gian học tập
- Tài liệu tham khảo được chọn lọc qua sách vở, giáo trình và Internet
- Sử dụng phần mềm thiết kế NX 12.0 để thiết kế sản phẩm, từ đó tiến hành các
bước tiếp theo như chế tạo và gia công vật liệu
- Tìm hiểu các thông số và đặc tính và nhu cầu thị trường, người dân đặc biệt là
doanh nghiệp để tiến hành tính toán và lên phương án gia công, chế tạo phù hợp
1.5 Khảo sát các loại máy có trên trị trường
D09
Trang 23Máy ép dầu lạc-D09 chiếc máy chạy bền bỉ ổn định, liên tục, ít hỏng vặt
nhất phân khúc gia đình Máy hoạt đông với công suất 700W moto được quấn
bởi dây đồng nguyên chất nên máy hoạt động bền bỉ và ổn định hơn Năng suất
ép từ 3-6kg/h và máy có thể ép liên tục 24h mà không cần nghỉ ngơi Máy thể ép
được rất nhiều loại hạt như Dầu lạc, vừng, mè, đậu tương, dầu dừa, dầu óc chó,
xa chi, hạt mùi, hạt cải dầu…
Thông số kĩ thuật:
- Công suất: 700W Điện áp: 220V
- Năng suất: 3-6kg/h Motor: đồng 100%
- Kích thước: 460x380x240 mm Vỏ: inox
- Trọng lượng: 10kg
Ưu điểm:
- Thân máy thiết kế cứng cáp và chắc chắn bằng vật liệu Inox sáng bóng
- Mô tơ khỏe hoạt động liên tục
Hình 1.5 : Máy ép dầu đậu phộng D09
Trang 24- Trục ép thiết kế dạng cài, tháo lắp nhanh chóng
- Trục ép được chế tạo bằng vật liệu Inox cao cấp, cứng và chóng mài mòn
sạch trên toàn quốc Với năng suất cao 30-35kg/giờ và ép dầu đa dạng với nhiều
loại hạt như: đậu phộng, vừng, macca, óc chó, đậu nành, ,…
Thông số kĩ thuật:
- Công suất động cơ : 2,2 (Kw)
Hình 1.6 : Máy ép dầu đa năng
Trang 25- Khung máy chắc chắn Bảng điều khiển hiện đại.
- Cho năng suất cao đạt từ 30 – 35 kg/giờ
- Dầu ép nguyên chất 100%, có thể sử dụng luôn không cần nấu lại
- Đảm bảo vệ sinh và tốt cho sức khỏe người dùng
- Được thiết kế 4 bánh xe thuận tiện di chuyển vị trí đặt máy
Nhược điểm:
- Trục ép nhanh mòn do công suất cao
- Giá thành cao
1.5.3 Máy ép dầu đậu phộng đa năng (MED-01)
Hình 1.7 : Máy ép dầu đậu phộng đa năng (MED-01)
Trang 26Máy ép dầu lạc đa năng (MED - 01), có khả năng xoay và nghiền ép dầu
từ nhiều loại hạt thực vật như đậu phộng, vừng (mè), đậu tương,đậu nành, gấc…
trong cùng một quá trình giúp người dùng tiết kiệm được nhiều thời gian, chi phí
và công suất lao động.Tỷ lệ ép kiệt dầu đạt 95-98% Máy được thiết kế hiện đại,
áp dụng những tính năng tiên tiến của khoa học công nghệ mới
Thông số kĩ thuật:
- Mã SP: MED – 01
- Năng suất (kg/h): 10 - 15Kg/h
- Tốc độ máy (Vòng/phút): 80 vòng/phút
- Công suất động cơ: 1.1kw
- Phụ kiện thay thế dễ tìm và luôn có sẵn
- Máy chạy êm,ổn định và có độ bền cao
- Máy thiết kế nhỏ, gọn, chắc chắn, dễ dàng di chuyển
- Được sản xuất trên dây chuyền hiện đại
Trang 27Máy ép dầu lạc Yamafuji SY-150 được sản xuất trên dây chuyền công
nghệ tiên tiến hiện đại, với công nghệ hiện đại máy có khả năng ép được các loại
lạc, hạt thông, óc chó, đậu phộng thành dầu,một cách nhanh chóng.Lượng dầu
máy ép ra vừa sạch và đầy chất dinh dưỡng
Loại dầu: Dầu hạt lanh, dầu đậu nành, dầu hạt cải, dầu hạt trà, dầu SESAME,
dầu hạt thông, dầu hạt hướng dương, dầu óc chó, dầu đậu phộng, dầu OLIVE
- Công suất tối đa: 3-5kg/h
- Kích thước trục ép: 235mm
Hình 1.8 : Máy ép dầu lạc Yamafuji SY-150
Trang 28- Công suất động cơ: 810W
- Công suất nhiệt: 200W
Ưu điểm:
- Công suất mạnh mẽ, máy sẽ hoạt động vô cùng ổn định, tiếng ồn thấp và
rất an toàn
- Máy thiết kế đơn giản, bất kì ai cũng sử dụng được, không cần đòi hỏi kỹ
thuật chuyên môn
- Với chất liệu inox sáng bóng, chắc chắn, sẽ không xảy ra tình trạng bị gỉ
sét, hay nhanh hỏng
Nhược điểm:
- Công suất máy 810W chỉ ép được những nguyên liệu có độ cứng vừa đủ
Do đó không nên sử dụng máy để ép các loạt hạt quá cứng
- Lượng nhiệt lớn có thể làm biến đổi chất hoặc phá vỡ cấu trúc của 1 vài
loại chất béo
1.5.5 Máy ép dầu lạc của nhóm đồ án tốt nghiệp Trường đại học công
nghiệp do thầy Diệp Bảo Trí hướng dẫn và chế tạo
Trang 29Hình 1.9: Máy ép dầu do NCS.ThS Diệp Bảo Trí hướng dẫn
Máy ép dầu lạc được thế kế nhỏ gọn,tuy vậy máy có khả năng ép được các loại
lạc, hạt thông thành dầu.Với thiết kế nhỏ gọn máy phù hộp cho hộ gia đình sử
Trang 30Ưu điểm:
- Máy hoạt động vô cùng ổn định, tiếng ồn thấp và rất an toàn
- Máy thiết kế đơn giản, bất kì ai cũng sử dụng được, không cần đòi hỏi kỹ
thuật chuyên môn
- Với chất liệu inox sáng bóng, chắc chắn, sẽ không xảy ra tình trạng bị gỉ
sét, hay nhanh hỏng
- Võ máy cứng không rung lắc trong quá trình hoạt động
Nhược điểm:
- Công suất máy 1kw chỉ ép được những nguyên liệu có độ cứng vừa đủ
Do đó không nên sử dụng máy để ép các loạt hạt quá cứng
- Trong quá trình ép vẫn còn một lượng dầu nhỏ trong bã chưa được ép
CHƯƠNG 2 : PHƯƠNG ÁN THIẾT KẾ 2.1 Một số phương án ép đậu phộng
2.1.1 Phương án 1 : Ép bằng máy ép thủy lực
1 Động cơ
2 Bộ truyền đai
Hình 2.1 : Ép bằng máy ép thủy lực
Trang 31Sau khi nguyên liệu được đưa vào buồng ép của máy ép đậu phộng bằng
thủy lực, quá trình ép và tách dầu , từ hạt đậu phộng sẽ được diễn ra Trong quá
trình này, nguyên liệu sẽ trải qua áp lực mạnh do hệ thống thủy lực tạo
Qua các khe hở của buồng ép, dầu được tách ra khỏi bã và chảy ra ngoài
qua đường ống dẫn, trong khi phần bã còn lại được đẩy ra ngoài máy và thu gom
để xử lý
Với nguyên lý hoạt động hiệu quả này, máy ép dầu thủy lực có thể ép kiệt
đến 98% lượng dầu từ nguyên liệu, giúp tối ưu hóa trong quá trình vận hành sản
xuất và tiết kiệm chi phí cho doanh nghiệp
Năng suất máy 7-8 kg/h
- Ưu điểm:
Thủy lực là một hệ thống ép hiện đại, hiệu quả khi dùng để chiết xuất dầu từ thực
vật như lạc
Vì sử dụng bộ nguồn xy lanh thủy lực nên lực ép tách rất mạnh, áp lực vô cùng
cao cho hiệu suất tối đa nhất
Máy phù hợp với qui mô nhỏ của các cơ sở đến khối lượng lớn của nhà máy
Dầu thu được sau khi ép tinh được chuyển qua các lớp màng lọc để loại bỏ chất
bẩn, hay tạp chất khác
- Nhược điểm:
Quy trình chế tạo phức tạo đòi hỏi độ chính xác cao
Chi phí sản xuất máy khá cao khó tiếp cận được với thị trường Cần được bảo trì
định kỳ để đảm bảo hiệu quả mang lại
Người sử dụng đều cần phải đảm bảo có một hệ thống điện hoạt động ổn định,
không bị sụt áp hay gián đoạn trong lúc máy ép dầu này đang hoạt động
Trang 32Máy ép dầu 2 trục làm việc theo nguyên lý cán Về cơ bản quá trình ép
dầu là làm cho hạt đậu phộng bị ép biến dạng giữa 2 trục cán quay ngược
chiều nhau có khe hở nhỏ hơn đường kính vật cần ép Ta thu được chất lỏng
Trang 332.1.3 Phương án 3 : Ép bằng phương pháp thủ công
(Nguồn: doantotnghiep.vn)
Nguyên lý hoạt động của máy :
Sử dụng tay quay để ép nguyên liệu Vít có hình dạng đặc biệt, lòng ép
cũng được thiết kế có hình dạng đặc biệt sao cho thể tích rỗng giữa lòng ép và
trục ép càng về sau càng nhỏ Ta dùng cồn nung nóng trục khoảng 5 phút, sau đó
cho lạc vào phễu Lạc sẽ từ từ rơi vào trong ống chứa lạc Khi ta quay tay quay
với một tốc độ nhất định Nguyên liệu cho vào máy từ từ bị xay nhỏ, ép nén dần
về phía cuối máy, càng về sau thể tích khoang ép càng nhỏ, áp suất sẽ tăng, dầu
sẽ thoát ra khỏi nguyên liệu theo rãnh chảy ra ngoài ở phía dưới, bã sẽ thoát ra ở
cuối lòng ép
Thông số kỹ thuật cơ bản của máy ép dầu bằng tay
Bảng 1.2: Thông số kỹ thuật của máy ép dầu bằng ta
Hình 2.3 : Máy ép bằng thủ công
Trang 34Kích thước máy (DxRxC) 400x300x300 (mm)
- Ưu điểm của máy:
+ Người tiêu dùng dễ tiếp cận và sử dụng một cách dễ dàng
+ Chi phí mua máy thấp
Nguyên liệu sau khi cho vào máy sẽ được ep và nén về cuối trục xoắn, càng về
cuối thể tích khoảng ép càng nhỏ dần và áp lực tăng lên, dầu đ ược phân tách ra
khỏi nguyên liệu theo khe hở của thanh ra dầu và thoát ra ngoài, còn bã sẽ được
đưa ra ngoài tại cuối trục ép
Năng suất máy 9-13 kg/h
- Ưu điểm của máy:
Công nghệ quy trình kiểu liên tục, tạo năng suất cao
Toàn bộ vật liệu lắp ráp đều bằng inox không gỉ, vô cùng sạch sẽ vệ sinh
Trục ép được gia nhiệt tằng độ cứng, nâng cao độ bền cho máy
Hình 2.4 : Ép chậm bằng trục vít, trục xoắn
Trang 352.2 Phân tích và lựa chọn
Sử dụng mô hình AHP
Ưu điểm
- Dễ dàng sử dụng
- Đưa ra nhiều tiêu chí
- Lựa chọn mức độ quan trọng của các chỉ tiêu cụ thể
- Kiểm tra tính nhất quán
Bảng điểm đánh giá phương án :
Trang 36Tiêu chí A hơi quan trọng hơn tiêu chí B 2
Tiêu chí A đặc biệt quan trọng hơn tiêu chí B 4
Tiêu chí A hoàn toàn quan trọng hơn tiêu chí B 5
MA TRẬN SO SÁNH CẶP
Dễsửdụng
Tựđộnghóa
Dễ lắpđặt,bảo trì
Tuổithọcao
Kíchthướcnhỏ gọn
Năngsuấtcao
Dễ vậnchuyển
Hoạtđộng ổnđịnh
Dễ chếtạo
Giáthành
Trang 37nhỏ gọnNăng
Dễ vận
Hoạt độngổnđịnh
Dễ chếtạo 1.00 0.33 0.33 0.25 0.20 0.33 1.00 0.50 1 2Giá
thành 1.00 0.50 0.25 0.20 1.00 0.33 0.50 0.50 0.50 1Tổng 7.36 5.11 8.16 6.78 18.033 13.2 24 22 23.5 23
Kích thước nhỏ gọn
Năng suất cao
Dễ vận chuyển
Hoạt động ổn định Dễ chế tạo Giá thành Trọng số
Dễ sử dụng 0.22058824 0.3986711 0.32786885 0.19292605 0.18154312 0.11627907 0.17647059 0.15 0.06153846 0.07407407 0.18999595
Tự động hóa 0.11029412 0.19933555 0.32786885 0.38585209 0.27231467 0.29069767 0.10588235 0.1875 0.15384615 0.11111111 0.21447026
Dễ lắp đặt, bảo
trì 0.07352941 0.06644518 0.10928962 0.19292605 0.2269289 0.1744186 0.21176471 0.075 0.12307692 0.18518519 0.14385646Tuổi thọ cao 0.11029412 0.04983389 0.05464481 0.09646302 0.18154312 0.1744186 0.17647059 0.225 0.18461538 0.14814815 0.14014317 Kích thước nhỏ
gọn 0.05514706 0.03322259 0.02185792 0.02411576 0.04538578 0.11627907 0.07058824 0.1125 0.15384615 0.07407407 0.07070166Năng suất cao 0.11029412 0.03986711 0.03642987 0.03215434 0.02269289 0.05813953 0.17647059 0.1125 0.09230769 0.11111111 0.07919673
Trang 38Dễ vận chuyển 0.04411765 0.06644518 0.01821494 0.0192926 0.02269289 0.01162791 0.03529412 0.075 0.09230769 0.07407407 0.04590671 Hoạt động ổn
Tuổi thọ cao
Kích thước nhỏ gọn
Năng suất cao
Dễ vận chuyển
Hoạt động
ổn định Dễ chế tạo Giá thành Trọng số
Dễ sử dụng 0.1899959 0.3799919 0.5699878 0.3799919 0.7599838 0.3799919 0.9499797 0.7599838 0.3799919 0.3799919 0.1899959
Tự động hóa 0.0949979 0.1899959 0.5699878 0.7599838 1.1399757 0.9499797 0.5699878 0.9499797 0.9499797 0.5699878 0.2144702
Dễ lắp đặt, bảo trì 0.0633319 0.0633319 0.1899959 0.3799919 0.9499797 0.5699878 1.1399757 0.3799919 0.7599838 0.9499797 0.1438564Tuổi thọ
cao 0.0949979 0.0474989 0.0949979 0.1899959 0.7599838 0.5699878 0.9499797 1.1399757 1.1399757 0.7599838 0.1401431Kích thước
nhỏ gọn 0.0474989 0.0316659 0.0379991 0.0474989 0.1899959 0.3799919 0.3799919 0.5699878 0.9499797 0.3799919 0.0707016Năng suất
cao 0.0949979 0.0379991 0.0633319 0.0633319 0.0949979 0.1899959 0.9499797 0.5699878 0.5699878 0.5699878 0.0791967
Dễ vận chuyển 0.0379991 0.0633319 0.0316659 0.0379991 0.0949979 0.0379991 0.1899959 0.3799919 0.5699878 0.3799919 0.0459067Hoạt động
ổn định 0.0474989 0.0379991 0.0949979 0.0316659 0.0633319 0.0633319 0.0949979 0.1899959 0.5699878 0.5699878 0.0458810
Dễ chế tạo 0.0949979 0.0379991 0.0474989 0.0316659 0.0379991 0.0633319 0.0633319 0.0633319 0.1899959 0.3799919 0.0351125 Giá thành 0.0949979 0.0633319 0.0379991 0.0474989 0.0949979 0.0633319 0.0949979 0.0633319 0.0949979 0.1899959 0.0347354
Bảng 1.7 Ma trận vecto nhất quán CR
Trang 39KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP MÁY ÉP DẦU ĐẬU PHỘNG
Tuổi thọ cao
Kích thước nhỏ gọn
Năng suất cao
Dễ vận chuyển
cao 0.0949979 0.0474989 0.0949979 0.1899959 0.7599838 0.5699878 0.9499797 1.1399757 1.1399757 0.7599838 0.1401431Kích thước
nhỏ gọn 0.0474989 0.0316659 0.0379991 0.0474989 0.1899959 0.3799919 0.3799919 0.5699878 0.9499797 0.3799919 0.0707016Năng suất
cao 0.0949979 0.0379991 0.0633319 0.0633319 0.0949979 0.1899959 0.9499797 0.5699878 0.5699878 0.5699878 0.0791967
Dễ vận
chuyển 0.0379991 0.0633319 0.0316659 0.0379991 0.0949979 0.0379991 0.1899959 0.3799919 0.5699878 0.3799919 0.0459067Hoạt động
ổn định 0.0474989 0.0379991 0.0949979 0.0316659 0.0633319 0.0633319 0.0949979 0.1899959 0.5699878 0.5699878 0.0458810
Dễ chế tạo 0.0949979 0.0379991 0.0474989 0.0316659 0.0379991 0.0633319 0.0633319 0.0633319 0.1899959 0.3799919 0.0351125 Giá thành 0.0949979 0.0633319 0.0379991 0.0474989 0.0949979 0.0633319 0.0949979 0.0633319 0.0949979 0.1899959 0.0347354 Tổng 0.8613149 0.9531463 1.7384629 1.9696247 4.1862441 3.2679304 5.3832186 5.0665587 6.1748685 5.1298907
Trang 40Suy ra : Ta có thể sử dụng trọng số các tiêu chí để đánh giá phương án lựa chọn
Dùng ma trận để đánh giá và đưa ra lựa chọn các phương án : (MOORA)
Phương pháp MOORA, được giới thiệu lần đầu vào năm 2004 là một kỹ
thuật tối ưu hóa đa mục tiêu có thể áp dụng thành công để giải quyết các loại vấn
đề ra quyết định phước tạp trong môi trường sản xuất, trong đó các mục tiêu có
thể xung đột với nhau Phương pháp tối ưu hóa đa mục tiêu trên cơ sở phương
pháp phân tích tỷ lệ (MOORA) gồm các bước:
Bước 1 : Tính ma trận ra quyết định được chuẩn hóa X =¿
Bước 2 : Với mọi i=1,2, ,m và j=1,2, ,n, tính các ma trận ra quyết định sau khi
đã chuẩn hóa với các trọng số W =¿ trong đó :