TRƯỜNG THCS TRƯNG NHỊ
NĂM HỌC 2024-2025
ĐỀ KHẢO SÁT CÂU LẠC BỘ EM YÊU THÍCH
MÔN: NGỮ VĂN LỚP 6
Thời gian làm bài: 90 phút
Câu 1 (8,0 điểm)
Viết đoạn văn khoảng một trang giấy thi trình bày cảm nhận của em về bài thơ sau:
RA VƯỜN NHẶT NẮNG
Ông ra vườn nhặt nắng Thơ thẩn suốt buổi chiều Ông không còn trí nhớ Ông chỉ còn tình yêu.
Bé khẽ mang chiếc lá Đặt vào vệt nắng vàng Ông nhặt lên chiếc nắng Quẫy nhẹ mùa thu sang.
(Ra vườn nhặt nắng, Nguyễn Thế Hoàng Linh, thivien.net)
Câu 2 (12,0 điểm):
Sau một đêm mưa to, gió lớn, người ta thấy ở tổ chim chót vót trên cành cây cao, chim mẹ giũ
lông, giũ cánh cho mau khô rồi khẽ nhích ra ngoài Tia nắng ấm vừa vặn rơi xuống đúng chỗ chim non đang ngái ngủ, lông cánh vẫn còn khô nguyên.
Dựa vào đoạn văn trên, em hãy tưởng tượng và kể lại câu chuyện đã xảy ra với hai mẹ con nhà chim trong đêm mưa gió ấy
*Lưu ý: Cán bộ coi thi không giải thích gì thêm
Chúc các em làm bài tốt!
Trang 2-HƯỚNG DẪN CHẤM
1 1 Yêu cầu về hình thức:
Đảm bảo bố cục ba phần đầy đủ: Bài viết có bố cục rõ ràng, không mắc lỗi chính
tả, diễn đạt trôi chảy; văn phong trong sáng, có cảm xúc, đảm bảo ngữ nghĩa
tiếng Việt
2 Yêu cầu về nội dung: Đảm bảo được một số nội dung cơ bản sau:
a Mở bài: Dẫn dắt, giới thiệu tác giả, tác phẩm và nêu cảm nhận chung về bài
thơ “Ra vườn nhặt nắng”.
b Thân bài:
* Nội dung: Những cảm nhận trong sáng và tình cảm yêu thương của cháu với
người ông đã già, không còn minh mẫn của mình
- Người ông chiều chiều tha thẩn đi dạo trong vườn trong ánh nắng cuối chiều
của mùa thu, phải chăng khi con người ở vào cái tuổi xưa nay hiếm” thường
hay lặng lẽ đón nhận tuổi già của mình cùng thiên nhiên?! Và nắng cuối chiều
cũng là hình ảnh ẩn dụ cho tuổi của ông – cái tuổi không còn tinh anh nữa…
- Bằng cái nhìn trẻ thơ, trong veo, ăm ắp yêu thương của đứa cháu nhỏ, khổ thơ
gợi hình ảnh người ông đã già thường góp nhặt niềm vui tuổi già vào mỗi buổi
chiều nơi khu vườn nhỏ, hoà mình cùng thiên nhiên, cùng giọt nắng chiều nơi
vườn nhà Cuộc đời ông đã trải bao thăng trầm nhưng đến khi về già ông thanh
thản, chẳng mấy bận tâm về chuyện đời, chuyện người Tâm hồn ông giờ đây
trong veo như giọt nắng thu nghiêng nghiêng mà ông gom lại cho tuổi già thêm
niềm vui
Ông ra vườn nhặt nắng Thơ thẩn suốt buổi chiều
- Dù thời gian đã hằn in trên cuộc đời của ông, trí nhớ ông không còn minh mẫn
nữa nhưng tình yêu thương trong ông không bao giờ vơi cạn, ông vẫn luôn dành
cho con cháu tất cả yêu thương “Ông không còn trí nhớ/ Ông chỉ còn tình yêu
”: bao yêu thương đong đầy ông dành cả cho đứa cháu nhỏ bên ông
- Khổ thơ gợi hình ảnh hai ông cháu một già một trẻ đang cùng cười vui, cùng
nắm tay nhau đi dạo quanh khu vườn điều đó làm cho không gian thêm ấm áp,
tình ông cháu thêm gắn bó, bền chặt
- Với con mắt quan sát tinh tế, tâm hồn nhạy cảm đứa cháu nhỏ cảm nhận về
không gian mùa thu đã chạm ngõ
- Sắc vàng của lá hoà trong màu nắng tinh khôi làm nên vệt vàng lung linh, cả
không gian như tràn ngập sắc vàng Một chiếc lá vàng rụng xuống thật khẽ, thật
nhẹ làm xao động không gian, xao động cả lòng trẻ thơ…
- Đứa cháu nhỏ như hiểu ý ông “ khẽ mang chiếc lá/ đặt vào vệt nắng vàng” để
rồi “ Ông nhặt lên chiếc nắng”, cả hai ông cháu cùng đón nhận mùa thu
sang.Thu sang thật êm dịu, không gian thu đang chuyển mình để rồi “ Quẫy
nhẹ” – âm thanh mùa thu, tiếng thu đang cựa quậy, chuyển mình, bước chuyển
mùa cũng thật khẽ khàng và dịu êm
* Đặc sắc nghệ thuật:
+ Thể thơ năm chữ, ngôn ngữ giản dị, thể hiện nét hồn nhiên, ngây thơ của trẻ
1,0
1,0
4,0
Trang 3+ Lối viết hồn hậu, tươi trong, chân thật như lời tâm sự, thủ thỉ kể chuyện, tâm tình đã làm nên điều ngọt ngào của yêu thương cho bài thơ nhỏ xinh
* Đánh giá, mở rộng:
- Bài thơ là giọt lòng của đứa cháu nhỏ dành cho người ông kính yêu của mình.
Đó chính là giọt trong vắt của yêu thương Chính phép màu của yêu thương đã thu niềm vui tuổi già của ông vào trong giọt nắng Bởi yêu thương tạo ra mọi kì diệu cả trong cuộc đời và trong nghệ thuật Bài thơ “ Ra vườn nhặt nắng” là sự cất tiếng của yêu thương để bồi đắp cái gốc yêu thương cho con người!
- Phải có tâm hồn tinh tế, yêu thiên nhiên tạo vật tha thiết nhà thơ mới có thể cảm nhận bước đi của thời gian, không gian thu tinh tế và chính xác đến vậy
c Kết bài:
- Khẳng định lại giá trị của bài thơ, vị trí của tác giả
- Gửi gắm thông điệp/ bài học ý nghĩa
0,5
0,5
1,0
2
(12,0 điểm)
1 Yêu cầu về hình thức và kĩ năng:
- HS biết cách làm bài văn kể chuyện tưởng tượng sáng tạo.
- Xây dựng tình huống, sự việc cốt truyện, nhân vật hợp lí; ngôi kể phù hợp
- Bố cục bài viết mạch lạc, hoàn chỉnh gồm 3 phần: Mở bài, thân bài, kết bài
- Diễn đạt trong sáng sinh động, không mắc lỗi về chính tả, dùng từ và ngữ pháp
1,0
2 Yêu cầu về nội dung: Dựa vào tình huống đã cho, HS phát huy trí tưởng
tượng của mình để hình dung ra diễn biến các sự việc, kể lại câu chuyện một cách mạch lạc, sinh động, hấp dẫn, có ý nghĩa giáo dục
Thí sinh có thể triển khai bài viết theo nhiều cách khác nhau, nhưng cần đảm bảo theo những nội dung gợi ý sau:
11,0
a Mở bài: Dẫn dắt, giới thiệu câu chuyện.
b Thân bài
HS kể diễn biến câu chuyện dựa trên các gợi ý như sau:
- Cảnh trời mưa trong đêm: HS tưởng tượng miêu tả trời mưa to bất ngờ qua các hình ảnh như bầu trời đen kịt, sấm đùng đùng nổ vang trời, thỉnh thoảng những tia chớp loé sáng loằng ngoằng như những lưỡi liềm rạch ngang bầu trời, gió nổi lên, rít mạnh, cây cối nghiêng ngả
- Sự mỏng manh của tổ chim trước cơn mưa gió: HS tưởng tượng cảnh tổ chim
bị gió giật mạnh, đưa đi đưa lại trên cành cây cao, tưởng chừng như sắp bị gió cuốn đi trong cơn mưa, nỗi lo của chim mẹ sự sợ hãi của chim con khi cơn mưa càng to, gió càng mạnh và tổ chim có thể rơi bất cứ lúc nào…
- Những nguy hiểm xảy ra trong đêm mưa gió, sự vất vả, can đảm, vững vàng của chim mẹ khi phải gắng sức để bảo vệ tổ, bảo vệ chim con
- Sau đêm mưa gió, nguy hiểm đã qua đi, chim con vẫn ngủ ngon lành và không
bị ướt; chim mẹ mệt mỏi nhưng lòng ngập tràn hạnh phúc
c Kết bài
- Ý nghĩa câu chuyện:
+ Bày tỏ những suy nghĩ của em về sự can đảm, vững vàng cũng như đức hi sinh cao cả của chim mẹ
+ Khẳng định vẻ đẹp của tình mẫu tử qua câu chuyện của hai mẹ con nhà chim…
- Liên hệ đến tình mẫu tử trong cuộc sống của mỗi con người…
1,5
2,0
2,0
2,0 2,0
1,5
Trang 4TỔNG ĐIỂM (câu 1+2) 20,0