LỜI CÁM ƠN Tôi xIn chân thành cảm ơn những người đã cho phép và giúp tôi hoàn thành bài nghiên cứu về các yếu tổ ảnh hưởng đến quyết định lựa chọn ngành học của học sinh ở thành phố Hỗ C
Trang 1BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRUONG DAI HOC KINH TE - TÀI CHÍNH TP HCM
(=
UEF
ĐẠI HỌC KINH TẾ TÀI CHÍNH
HÀ NGUYÊN KIỂU PHƯƠNG
NGHIÊN CỨU CÁC YÊU TO ANH HUONG DEN
QUYẾT ĐỊNH LỰA CHỌN NGÀNH HỌC CỦA HỌC
SINH TẠI TPHCM
TIỂU LUẬN CUÓI KỲ
Trang 2Chuyên ngành : Logistics và quản lý chuỗi cung ứng
Ma nganh:7510605
Tp Hồ Chí Minh, tháng 10 năm 2023
Trang 3LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam kết toàn bộ nội dung của đề tài là kết quả nghiên cứu của riêng tôi Các kết quả,
số liệu trong đề tài là trung thực và hoàn toàn khách quan Tôi hoàn toàn chịu trách nhiệm về
loi cam doan cua minh
Trang 4LỜI CÁM ƠN
Tôi xIn chân thành cảm ơn những người đã cho phép và giúp tôi hoàn thành bài nghiên cứu
về các yếu tổ ảnh hưởng đến quyết định lựa chọn ngành học của học sinh ở thành phố Hỗ Chí Minh Tắt cả thành quả đề được tôi công khai nhằm giúp đỡ những người có nhu cầu khác
Trang 5TÓM TẮT
Mục tiêu của đề tài này là nghiên cứu các yếu tô ảnh hưởng đến việt quyết định lựa chọn ngành học của học sinh TP.Hồ Chí Minh nói đến quá trình nghiên cứu tập trung vào yếu tố quan trọng nhất làm ảnh hưởng đến quyết định lựa chọn ngành học của học sinh TP.Hồ Chí Minh Tìm ra những yếu tô và đi tìm hiểu rõ hơn về sở thích cá nhân,ý kiến về gia đình tương lai,thông tin ngành lựa chọn,sự tư vẫn của các giáo viên và các công cụ được hỗ trợ lựa chọn ngành học.Nghiên cứu này giúp chúng ta hiểu sâu hơn về các yếu tổ ảnh hưởng
và ý nghĩa thực tiễn với nhiều đối tượng như giáo viên,trường học,gia đình ,cơ sở giáo dục,học sinh cung cấp những thông tin có lợi và các tư vấn hỗ trợ cho học sinh lựa chọn ngành học một cách hợp lí ,giúp nhận biết lựa chọn nào đúng và sai có hợp hay không Từ đó nhà trường hỗ trợ các học sinh định hướng nghề nghiệp có phương pháp và tạo điều kiện cho
Trang 6ABSTRACT
The goal ofthis topic 1s to research the factors that influence students' decIsion to choose a major in Ho Chi Minh City The research process focuses on the most important factors that influence the decision Ho Chi Minh City students' choice of major Find out the factors and learn more about personal interests, opinions about family, future, information about selected majors, problems of teachers and tools supported for choosing majors industry This research helps us gain a deeper understanding of the impact factors and practical
implications for many subjects such as teachers, schools, families, educational institutions, and students to provide beneficial information and solutions Advise and support students in choosing a major appropriately, helping to identify whether the right and wrong choices are reasonable or not From there, the school supports students in career orientation in a methodical manner and creates event conditions for high school students to choose their major in the best way possible
Trang 7MỤC LỤC
DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ, ĐỒ THỊ, SƠ ĐỒ, HÌNH ẢNH vl
Il CHUONG 1MO DAU 1 1I LYDOTHUC HIEN DETAIL 1
12 MUC TIEU NGHIEN CUU 1
P5 MUC TIEU CHUNG .,,ÔỎ 1 12.2.9 MUCTIEU CU THE 1
13 CAU HOINGHIEN CUU 1
14, DOITUQNGVA PHAM VINGHIEN CUU 2
14.1 ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU 2 1.4.2 PHẠM VIÊN NGHIÊN CỨU 2
1ã PHƯƠNG PHÁPNGHIÊN CỨU 3
15.1 NGHIÊN CỨU ĐỊNH TÍNH 3 1.5.2 NGHIÊN CỨU ĐỊNH LƯỢNG 3
16 Ý NGHĨA THỰC TIẾN CỦA ĐÈ TÀI NGHIÊN CỨU 3
17 KÉTCẤU CỦA ĐẺ TÀI 3
Ill ` CHƯƠNG 2 CƠ SỞ LÝ THUYẾT 5
2.1 CAC KHAINIEM
Trang 82.1.2 LỰA CHỌN
2.1.3 ẢNHHƯỞNG
Trang 9DANH MUC CAC TU VIET TAT
Trang 10DANH MỤC CÁC BẢNG
Trang 11DANH MỤC CAC BIEU DO, DO THI, SO DO, HINH ANH
Trang 12Chương l MỞ ĐẦU
1.1 Lý do thực biện đề tài
Đề đóng góp vào việc định hướng giáo dục những ý kiến đưa ra các học sinh lựa chọn ngành học phù hợp với bản thân Nghiên cứu này đưa ra các thông tin và dữ liệu điều quan trọng về
yếu tô ảnh hưởng đến quyết định lựa chọn ngành học của học sinh TPHCM Sau đó đưa ra các
kết quả hữu ích cho nhà trường, gia đình,giáo dục để định hướng các học sinh đi đứng ngành học mà học sinh chọn và giải các thắc mắc của sinh viên khi chọn ngành đó Trong đó nhà trường,gia đình phải hỗ trợ tư vấn hướng nghiệp cho các học sinh và phải hiểu ý rõ yếu tổ ảnh hưởng đến quyết định ngành học như:sở thích và đam mê,khá năng và năng lực,cơ hội làm việc điểm số và thành tích học tập,sự tư vấn và hướng dẫn hiểu rõ quan điểm học sinh dua ra các một cách hợp lý và giải đáp thắc mắc một cách phù hợp với sở thích,khả năng và mục tiêu
cá nhân Tiếp theo cung cấp thông tin hữu ích đề nghiên cứu đưa ra kết quả phù hợp có thể khám phá thêm các yêu tô khác nhau va tìm hiểu sau van dé tâm lý ,tư duy,quyết định của học sinh.Nghiên cứu sẽ giúp chúng ta xác định vấn đề rõ hơn và đi sâu hơn đề giải đáp những thắc mắc của cá nhân ta và hỗ trợ cho ta tìm ngành học phù hợp với bản thân
1.2 Mục tiêu nghiên cứu
Đề tài được thực hiện với mục tiêu như sau:
1) Phân tích yếu tổ gia đình
2) Khao sát yếu tố cá nhân
3) Đánh giá yếu tô xã hội
4) Đánh giá yếu tố trường học
1.3 Câu hỏi nghiên cứu
Trang 131) Yếu tổ sở thích cá nhân và đam mê :
Các tác nhân hay sở thích và đam mê có những tác động như thế
nào đến quyết định lựa chọn ngành học của học sinh TPHCM?
Sở thích cá nhân sở thích và đam mê có những thay đôi gì đến mức
độ hài lòng và thành công trong quyết định lựa chọn ngành học?
2) Yếu tố thông tin tuyên sinh và tư vấn hướng nghiệp:
Trong quá trình tư vấn tuyên sinh có những yếu tố nào tác động đến
việc lựa chọn ngành học của học sinh TPHCM?
Tư vấn từ những chuyên gia có vị thế như thế nào với sự lựa chọn
ngành học của học sinh?
3) Yếu tố áp lực từ gia đình và xã hội:
Áp lực từ gia đình và xã hội có ảnh hưởng như thế nào đến quyết
định lựa chọn ngành học của học sinh TPHCM?
Sự ảnh hưởng của việc học theo ngành học mà gia đình hoặc xã hội mong muốn đối với quyết định lựa chọn ngành học?
4) Yếu tố tiềm năng và năng lực cá nhân:
Các ưu thế của bản thân hay các nâng lực vượt trội có ảnh hưởng gì đến việc lựa chọn ngành học của học sinh TPHCM?
Các kinh nghiệm tích luỹ sự có găng và học tập có những tác động
gi dén lựa chọn ngành học của học sinh TPHCM?
5)_ Yếu tố triển vọng và xu hướng ngành nghề:
Xu thể thịnh hành các ngành học hiện tại có sự thay đôi quyết định
lựa chọn ngành học của học sinh TP HCM?
Sự biến đổi liên tục chưa có trật tự cụ thể rõ ràng có ảnh hưởng gì đến lựa chọn ngành học của học sinh TPHCM?
1.4 Đối tượng và phạm vỉ nghiên cứu
1.41 — Đối tượng nghiên cứu
Các nhân tố ảnh hưởng đến quyết định lựa chọn ngành học của học sinh tại TPH6 Chi Minh
1.4.2 Phạm viên nghiên cứu
Trang 14Học sinh Trung Học Phô Thông tại địa bàn TP.Hồ Chí Minh
1.5 Phương pháp nghiên cứu
1.51 Nghiên cứu định tính
Áp dụng phương pháp nghiên cứu chất lượng yêu cầu tuân thủ quy tắc và quy trình nghiên
cứu khoa học đề đảm bảo tính chính xác và độ tin cậy của dữ liệu thu thập Cần tuân thủ các
quy tắc và quy trình nghiên cứu khoa học đề đảm bảo kết quả nghiên cứu đáng tin cậy và chính xác
1.52 Nghiên cứu định lượng
Trong quá trình nghiên cứu, cần đảm bảo tính chính xác và đáng tin cậy của đữ liệu thu thập được và sử dụng các phương pháp thống kê và phân tích đúng đề đưa ra kết quả có giá trị Thống kê mô tả :Bao hàm các công việc liên quan về phương pháp cho việc thu thập dữ
liệu tóm tắt ,trình bày,tính toán và mô tả phục vụ cho việc chứng thực một cách tổng quan đối
tượng nghiên cứu
1.6 Ý nghĩa thực tiễn của đề tài nghiên cứu
Nghiên cứu về các yếu tố ảnh hưởng đến quyết định lựa chọn ngành học của học sinh
TPHCM có ý nghĩa thực tiễn quan trọng trong việc hỗ trợ học sinh, định hướng chính sách
giáo dục, phát triển kinh tế xã hội và nâng cao chất lượng giáo dục Và nhằm đó là một vấn
đề quan trọng trong việc định hướng sự nghiệp và tương lai của học sinh, ảnh hưởng trực tiếp đến sự thành công trong việc học tập và phát triển cá nhân Thông qua nghiên cứu nảy,
ta có thê hiệu rõ hơn về những yêu tô nào góp phần vào quyết định lựa chọn ngành học của học sinh Thông qua nghiên cứu này, ta có thé hiéu rõ hơn về những yếu tô nào góp phần vào quyết định lựa chọn ngành học của học sinh Kết quả của nghiên cứu này có thê được áp dụng đề cung cấp thông tin hữu ích cho các cơ sở giáo dục, giáo viên, phụ huynh và học sinh trong việc tư vẫn và hỗ trợ học sinh trong quá trình lựa chọn ngành học Điều này giúp học sinh có quyết định đúng đắn và tự tin hơn về con đường họ chọn, từ đó tăng cơ hội thành công và hải lòng với sự nghiệp trong tương lai
17 Kết cấu của đề tài
Trang 15Chương I: Giới thiệu tổng quan Chương này giới thiệu sơ lược tại sao tác gia lựa chọn đề tài, đề tài được nghiên cứu trong phạm vi nào, bằng phương pháp gì, mục tiêu nghiên cứu và
ý nghĩa thực tiễn của đề tài nghiên cứu
Chương 2: Cơ sở lý thuyết Đây là chương làm rõ các khái niệm liên quan đến quyết định ngành học, lựa chọn, ảnh hưởng, các lý thuyết liên quan về các yếu tô ảnh hưởng đến quyết định lựa chọn ngành học và kết hợp tìm hiệu các nghiên cứu trước liên quan về đề tài nghiên cứu Trên
cơ sở đó đưa ra mô hình nghiên cứu đề xuất
Chương 3 : Phương pháp nghiên cứu Mô ta các giai đoạn thực hiện thiết kế nghiên cứu, đề cập đến quy trình nghiên cứu và thiết kê bảng câu hỏi, xây dựng và mã hoá thang ổo và giả thuyết nghiên cứu
Trang 16Chương 2 CƠ SỞ LÝ THUYẾT 2.1 Các khái niệm
Ngành là tập hợp kiến thức và kỹ năng chuyên môn trong phạm vi hoạt động nghề nghiệp, khoa
học và công nghệ, do Bộ Giáo dục và Đào tạo thống kê, phân loại ( Điều 4 Luật Giáo dục đại
học năm 2012 sửa đổi bô sung năm 20 18)
Ngành là tông thê các đơn vị, tô chức sản xuất - kinh đoanh có cùng cơ cầu kinh tê - kĩ thuật hay
các tô đơn vị hoạt động với mục đích giống nhau ra cùng loại sản pham, thực hiện cùng tac
động sự nghiệp chức ( lê mình trường 2023 )
2.1.2 Lựa chọn
Sở thích và đam mê : quyết định đưa ra lựa chọn về ngành học phụ thuộc nhiều vào sở thích
và đam mê của mỗi người Việc tìm ra được sở thích và đam mê cho ngành học mà mình
mong muốn sẽ tạo ra nguồn động lực cho việc học tập và phát triển của bản thân trong tương lai một cách tốt hơn
Mục tiêu nghề nghiệp : xét đến mục tiêu bản thân muốn hoàn thành trong tương lai mà ta có điều chỉnh về quyết định lựa chọn ngành học cho bản thân Đây là một lựa chọn có quyết định mục tiêu trong đài hạn vì vây cần cân nhắc kĩ cho việc lựa chọn ngành học
Tương lai và xu hướng công nghệ: Xem xét cách công nghệ và xu hướng tương lai có thê
ảnh hưởng đến ngành bạn lựa chọn
2.1.3 Ảnh hưởng
Năng lực : xem xét về các khía cạnh của bản thân mà ta có thể đưa ra lựa chọn cho phù hợp
bản thân Quyết định ngành học và phù hợp với bản thân từ đó tạo ra bàn đạp cho sự phát triển của bản thân trong tương lai
Trang 17Khả năng tài chính : xem xét về khả năng tài chính của bản thân và dự định lựa chọn ngành học từ đó xem xét về các khoản phù hợp từ đó xem xét về tỉ lệ khả thi về tình hình khả năng tài chính của bản thân trong tương lai
2.1 Một số học thuyết về các ảnh hưởng quyết định đến ngành học của học sinh 2.2.1 Học thuyết Phát triển Định hướng Nghề nghiệp (Career Development Theory)
Lý thuyết phát triển nghề nghiệp nghiên cứu về con đường sự nghiệp, thành công và hành
vi Nó nhằm mục đích giải thích lý do tại sao một người có thể phù hợp với một nghề nghiệp
nhất định và đưa ra lời khuyên về cách đạt được một quỹ đạo đầy hứa hẹn Nó cũng tập
trung vào việc xác định các giai đoạn nghề nghiệp chung khi cần giáo dục, hướng dẫn và các biện pháp can thiệp khác
Với thuyết này nta sẽ nhìn thấy được ba đặc điểm tiêu biểu dẫn đến ảnh hưởng quyết định lựa chọn ngành học:
+ Tìm kiếm nghè nghiệp theo sở thích-Kuder : các ngành học có yêu tô tiên quyết ảnh hưởng đến quyết định nghề nghiệp trong tương lai của một đối tượng Vì lí do đó lựa chọn được một ngành học phù hợp và theo sở thích của bản thân sẽ là tiền đề cho sự bức phá và phát triển của bản thân trong tương lai
+ Bài kiểm tra năng khiếu-khác biệt : đây là một yêu tô đặc biệt ảnh hưởng đến việc quyết
định lựa chọn ngành học Có được một năng khiếu đặc biệt sẽ giúp thuận lợi cho công việc
Sau này
2.2.2 Hoc thuyét Sự lựa chọn Học nghề (Holland's Theory of Career Choice) Được phát triển bởi John Holland, học thuyết này dựa trên sự phân loại con người thành sáu loại tinh cách nghề nghiệp (RIASEC): Realistic (Thực tế), Investigative (Nghiên cứu), Artistic (Nghệ thuật), Social (Xã hội), Enterprising (Doanh nhân), và Conventional (Truyền thong) Hoc thuyết này cho rằng học sinh có xu hướng lựa chọn ngành học và nghè nghiệp phù hợp với tính cách nghề nghiệp của họ
2.2.3 Học thuyết Tài chính (Social Cognitive Career Theory)
Học thuyết Tài chính (Social Cognitive Career Theory): Học thuyết này của Albert Bandura
Trang 18quả Học sinh thấy các người mẫu trong xã hội và quyết định lựa chọn ngành dựa trên những kinh nghiệm và quan điểm của họ về khả năng thành công
Là một lý thuyết tương đối mới nhằm giải thích ba khía cạnh liên quan đến nhau của sự phát triên nghề nghiệp: (1) lợi ích học tập và nghề nghiệp cơ bản phát triển nhu thé nao, (2) cach lựa chọn giáo dục và nghề nghiệp được thực hiện và (3) thành công trong học tập và nghề
nghiệp đạt được như thế nào
học tập
mô hình về cách phát triển các sở thích và lựa chọn liên quan
đến nghề nghiệp
nh 1:Mô hình về cách phát triển các sở thích và lựa chọn liên quan đến nghề nghiệp 2.3 Tổng quan các nghiên cứu có liên quan
2.3.1 Các nghiên cứu ở nước ngoài
"Factors Influencing Career Choices of Adolescents and Young Adults in Rural
Pennsylvania" (2007) - Nghiên cứu này được thực hiện bởi Nhóm nghiên cứu về nghiệp vụ của Đại học Thụy Sĩ và tập trung vào các yếu tô ảnh hưởng đến quyết định lựa chọn ngành học của học sinh ở vùng nông thôn
Sự lựa chọn nghề nghiệp của thanh thiếu niên bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố, bao gồm bối
cảnh cuộc sống, năng khiếu cá nhân và trình độ học vẫn Dù vào đại học hay đi làm, việc
đáp ứng thách thức của cột mốc phát triển này là rất quan trọng trong cuộc sống của thanh thiếu niên Nghiên cứu định tính được báo cáo ở đây khám phá các yếu tô đóng vai trò quan