Qua đó ta thấy được tầm quan trọng cả việc xác định mục tiêu và lên kế hoạch trước khi bắt đầu một công việc cụ thể nào đó để có thể đạt được những điều mà ta mong muốn.. Do đó mà việc
Trang 1BỘ GIAO THÔNG VẬN TẢI TRƯỜNG ĐẠI HỌC GIAO THÔNG VẬN TẢI THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
KHOA KHAI THÁC VẬN TẢI
ĐỀ TÀI TIỂU LUẬN: MỤC TIÊU VÀ KẾ HOẠCH TRONG
KHOẢNG THỜI GIAN HỌC TẠI TRƯỜNG ĐẠI HỌC
Sinh viên thực hiện : Đặng Trần Huy Khang
Giảng viên hướng dẫn : ThS Nguyễn Duy Hưng
Lớp học phần : QK24CLCD
Thành phố Hồ Chí Minh, ngày 16 tháng 10 năm 2024
Trang 2MỤC LỤC
I MỞ ĐẦU 3
II NỘI DUNG 4
1 Khái niệm 4
1.1 Đại học 4
1.2 Mục tiêu 5
1.2.1 Khái niệm 5
1.2.2 Tầm quan trọng của mục tiêu 6
1.3 Lập kế hoạch 7
1.3.1 Khái niệm 7
1.3.2 Đặc điểm, yêu cầu 8
2 Xác định mục tiêu trong môi trường Đại học 9
2.1 Đặt mục tiêu 9
2.2 Phương pháp thiết lập mục tiêu 11
3 Lập kế hoạch trong môi trường Đại học 12
3.1 Thiết kế kế hoạch học tập 13
3.1.1 Ngôn ngữ 13
3.1.2 Kỹ năng mềm cần thiết 14
3.2 Nguyên tắc lập kế hoạch 16
III KẾT LUẬN 19
Trang 3I MỞ ĐẦU
Mark Twain cho rằng: “Bí quyết của thành công là hãy bắt đầu Bí quyết
để bắt đầu là chia nhỏ các công việc nặng nề, phức tạp thành những việc nhỏ dễ quản lý hơn, rồi bắt đầu với việc thứ nhất” Qua đó ta thấy được tầm quan trọng
cả việc xác định mục tiêu và lên kế hoạch trước khi bắt đầu một công việc cụ thể nào đó để có thể đạt được những điều mà ta mong muốn
Câu hỏi đặt ra rằng: Đã bao giờ bạn rơi vào tình trạng không biết phải làm gì? Đã bao giờ bạn cảm thấy mất phương hướng cho bản thân? Bạn phải làm gì
để khắc phục điều đó? Bạn có kế hoạch như nào? Bạn muốn đạt điều gì? Đó là những câu hỏi phổ biến mà bản thân mỗi chúng ta luôn đau đầu Và những bạn học sinh, sinh viên không nằm ngoài ngoại lệ, đặc biệt là những sinh viên năm nhất khi bước vào một môi trường hoàn toàn mới, khác xa với môi trường giáo dục cấp 2, cấp 3 mà ta đã từng học Do đó mà việc lập kế hoạch và xác định mục tiêu trong quá trình học tập tại môi trường mới là điều cần thiết
Trang 4II NỘI DUNG
1 Khái niệm 1.1 Đại học
Trường đại học là cơ sở giáo dục đại học cung cấp các chương trình đào tạo chuyên môn và nghiên cứu khoa học trong nhiều lĩnh vực khác nhau, từ khoa học tự nhiên và xã hội đến nghệ thuật, kỹ thuật và kinh doanh Không chỉ là nơi bạn học những kiến thức chuyên ngành mà đại học còn là môi trường để bạn phát triển kỹ năng tư duy, kỹ năng nghiên cứu và kỹ năng giải quyết vấn đề Đây là sân khấu Một bước quan trọng cho phép sinh viên phát triển toàn diện cả về mặt học thuật và xã hội, chuẩn bị cho cuộc sống nghề nghiệp trong tương lai của họ
Môi trường đại học không chỉ dạy sinh viên kiến thức mà còn tạo điều kiện cho sinh viên khám phá, phát triển tư duy độc lập và tạo dựng các mối quan hệ quan trọng, trong đó có bạn bè, thầy cô và các hiệp hội nghề nghiệp trong tương lai Đặc biệt, học viện còn khuyến khích học sinh tham gia các hoạt động ngoại khóa, từ đó giúp phát triển các kỹ năng mềm như khả năng lãnh đạo, giao tiếp và làm việc nhóm
Trang 51.2 Mục tiêu 1.2.1 Khái niệm
Như nhà triết học Pháp Denis Diderot từng nói: “Bạn sẽ không lam gì nếu
bạn không có mục đích, bạn cũng không làm gì vĩ đại nếu mục đích của bạn tầm thường” Quả thực, việc lập mục tiêu là công cụ giúp ta thúc đẩy bản thân mỗi
người chúng ta nghĩ về tương lai và thúc đẩy việc thực hiện ước mơ vfa khao khát của mình
Song, việc lập mục tiêu của một sinh viên đại học sẽ khác với mục tiêu học tập của một học sinh cấp 2, cấp 3 Bởi, khi còn là học sinh cấp 2, 3 ta thường chỉ tập trung toàn bộ vào việc tiếp thu kiến thức và chuẩn bị cho các kì thi thì sinh viên của bậc Đại học phải đặt mục tiêu chuyên sâu vào chuyên ngành mà họ đã chọn, phát triển các kỹ năng nghề nghiệp, kỹ năng cứng và kỹ năng mềm để có thể sẵn sàng bước vào môi trường làm việc chuyên nghiệp
“Mục tiêu là những trạng thái, cột mốc mà con người muốn đạt được trong một khoảng thời gian xác định”
Thông thường có hai loại mục tiêu: mục tiêu ngắn hạn và mục tiêu dài hạn
Mục tiêu ngắn hạn là những mục tiêu bạn muốn đạt được nhanh chóng, chẳng
hạn như hoàn thành bài tập về nhà hôm nay và vượt qua bài kiểm tra vào sáng hôm sau Hay như một người bạn chia sẻ, mục tiêu ngắn hạn là đọc xong 3 cuốn
sách trong tháng này Mục tiêu dài hạn là những mục tiêu bạn nên mong muốn
phải mất một thời gian dài để đạt được điểm thấp nhất là 5,5 hoặc khả năng thông
Trang 6thạo tiếng Anh, tiếng Hàn khi bạn tốt nghiệp và ra trường làm ở một công ty lớn Mục tiêu ngắn hạn thường là mục tiêu hàng ngày, hàng tuần hoặc hàng tháng Còn mục tiêu dài hạn thường là năm, mười năm hoặc hơn
1.2.2 Tầm quan trọng của mục tiêu
Năm 1953, Đại học Yale (được xếp hạng trong số 3 trường đại học hàng đầu nước Mỹ) bắt đầu một nghiên cứu đặc biệt Nhiều sinh viên tốt nghiệp được hỏi: “Bạn có mục tiêu cụ thể gì cho cuộc sống sau khi tốt nghiệp?” Năm 1979, Trường Kinh doanh Harvard lặp lại một nghiên cứu tương tự với những sinh viên tốt nghiệp MBA Kết quả như sau: 3% trả lời rằng họ viết mục tiêu rõ ràng ra giấy;13% trả lời rằng họ đặt mục tiêu nhưng không viết ra; 84% chưa đặt mục tiêu cho cuộc đời mình Mười năm sau, vào năm 1989, kết quả thực nghiệm cho thấy nhóm 13% có thu nhập trung bình gấp đôi nhóm 84%; Nhóm 3% có thu nhập bình quân cao gấp 10 lần so với 97% còn lại Kết quả này khẳng định tầm quan trọng của việc có mục tiêu trong cuộc sống
Khi đó, việc xác định mục tiêu sẽ có những lợi ích như:
- Khi thiết lập mục tiêu, bạn biết rõ điều mình muốn đạt được và điều này giúp bạn xác định hướng đi đúng đắn Mục tiêu giống như một bản đồ chỉ đường, giúp bạn không bị lạc hướng giữa vô số lựa chọn trong cuộc sống
và công việc
Trang 7- Có lý do để nỗ lực, thúc đẩy bản thân hành động Khi có mục tiêu, bạn có thêm quyết tâm để vượt qua khó khăn và thử thách, đồng thời tạo ra sự tự tin và khích lệ bạn tiếp tục cố gắng
- Thiết lập mục tiêu giúp bạn xác định công việc nào cần thực hiện trước, công việc nào có thể tạm thời gác lại Nhờ đó, bạn có thể sử dụng thời gian hiệu quả và tránh lãng phí thời gian vào những hoạt động không mang lại giá trị
- Khi bạn đã có kế hoạch từ trước, bạn sẽ theo tiến độ mà bạn đặt ra, từ tốn kiểm soát mà không lo lắng và căng thẳng Đồng thời tăng thêm sự tự tin
để chinh phục các mục tiêu lớn
1.3 Lập kế hoạch 1.3.1 Khái niệm
Cũng giống như việc học chữ, ta cần thuộc chữ cái rồi mới học ghép từ Học tập phải từng bước một và có lộ trình rõ ràng thì mới có kết quả cao Vì vậy mỗi sinh viên cần phải bỏ ra một chút thời gian để lập ra một kế hoạch nào đó để thực hiện, lợi ích mà kế hoạch đó mang lại là rất nhiều
Song, kế hoạch là một tập hợp những hành động học của con người theo lịch trình có tổ chức, phác thảo thời gian học đã sắp xếp, có thời hạn, thể hiện được nguồn lực và các mục tiêu cụ thể, biện pháp phù hợp để thực hiện hiệu quả các mục tiêu đã đề ra trước đó
Lập kế hoạch là một loại ra quyết định đặc thù tương lai của các nhà quản
lí mong muốn cho tổ chức của họ Quản lý có bốn chức năng cơ bản là lập kế
Trang 8hoạch, tổ chức, lãnh đạo và kiểm tra Việc lập kế hoạch có thể được xem là gốc
rễ của một cây sồi lớn, từ đó hình thành nên các “nhánh” của tổ chức, lãnh đạo
và kiểm tra
Không chỉ vậy, việc lập kế hoạch là một quá trình bắt đầu từ việc thiết lập các mục tiêu, quyết định các chiến lược, các hoạch chi tiết để đặt mục tiêu đề ra Lập kế hoạch là quá trình quan trọng giúp đưa ra các quyết định khả thi và toàn diện, bao gồm việc thiết lập các chu kỳ mới cho mục tiêu và quyết định chiến lược để cải thiện liên tục Theo cách tiếp cận này, lập kế hoạch được xem là một quá trình không ngừng phản ánh và điều chỉnh theo thay đổi Quá trình này xảy
ra trong môi trường của mọi tổ chức, là sự thích nghi với sự không chắc chắn của môi trường thông qua việc xác định các lựa chọn hành động để đạt được mục tiêu
cụ thể của tổ chức
1.3.2 Đặc điểm, yêu cầu
Kế hoạch học tập là một lịch trình có tổ chức nhằm vạch ra thời gian học tập và mục tiêu học tập
- Nội dung chương trình là sự chắt lọc thông tin từ thực tế, nhu cầu cụ thể của chương trình môn học, thời gian đào tạo… mà không chỉ phản ánh đúng nguyện vọng của sinh viên
- Mục tiêu và nội dung của kế hoạch phải được thực hiện một cách tối đa và tối ưu
Trang 9- Dự án bài học là loại giáo án có tính mở, linh hoạt và sáng tạo và khát biệt
vì nó tùy thuộc vào khả năng học tập và nguồn lực đáp ứng nhu cầu học tập của học sinh
- Kế hoạch học tập nên được sử dụng như một hướng dẫn chính xác cho mọi tình huống hiện tại chứ không phải như một cam kết cứng nhắc không thể thay đổi
2 Xác định mục tiêu trong môi trường Đại Học 2.1 Đặt mục tiêu
Trước hết, cuộc đời con người giống như bánh xe có sáu nan hoa, con người
ta nên thiết lập mục tiêu cụ thể nào đó để tránh sự mất cân bằng cho chiếc bánh
xe ấy, lần lượt cho 6 nan hoa đó là: nghề nghiệp, tài chính, học vấn, gia đình, thể lực và phục vụ cho cộng đồng Tùy mỗi cá nhân mà chúng ta ưu tiên cho từng mục tiêu mà ta muốn đạt được, các mục tiêu ấy phải thực sự liên kết với nhau thì mới có thể đạt được những điều mà cá nhân mỗi người đặt ra Song, việc các yếu
tố bên ngoài như gia đình, bạn bè, đồng nghiệp,… tác động đến bản thân là điều không thể tránh khỏi, do đó mà bản thân mỗi cá nhân phải có lập trường vững chắc để tránh lung lay
Không chỉ vậy, việc xác định mục tiêu cụ thể, mục tiêu trước mắt và mục tiêu dài hạn giúp bạn có định hướng rõ ràng và dễ dàng theo dõi tiến độ, tập trung vào những gì quan trọng nhất và tránh lãng phí thời gian vào những sự việc, hoạt động không cần thiết
Mục tiêu trước mắt
Trang 10Thông thường, mục tiêu trước mắt sẽ là những kế hoạch mà ta đặt ra trong vòng vài tháng Ví dụ:
- Hôm nay, tôi sẽ hoàn thành bài tập về nhà mà giảng viên giao
- Hoàn thành các môn học với điểm số cao trong học kì
- Đạt điểm điểm IELTS 4.5 trong vòng 4 tháng
Đặt ra mục tiêu ngắn hạn có thể giúp cá nhân hoàn thành những việc sẽ xảy ra trong tương lai gần Khi đề ra những mục tiêu như vậy thì sẽ dễ dàng hoàn thành mục tiêu hơn
Mục tiêu dài hạn
Mục tiêu dài hạn là mục tiêu có kế hoạch hoàn thành trong vòng 1 năm hoạch lâu hơn, đó là cách mà ta đạt được những ước mơ của bản thân Khi đã lập ra thì chắc chắn rằng cách bạn làm như thế nào để đạt được mục tiêu đó
dù gặp bất cứ trở ngại nào đi chăng nữa Chẳng hạn:
- Bạn muốn học ở trường Đại học Giao Thông Vận Tải TP Hồ Chí Minh hay bất cứ trường nào khác thì phải có sẵn một kế hoạch để có thể giành được điểm tốt vào trường
- Bạn muốn đi làm ở một công ty chất lượng sau khi học 4 năm ở trường đại học
Đồng thời, trong quá trình hoàn thành những mục tiêu cần phải tự đánh giá tiến độ hoàn thành của mục tiêu đó, liệu mục tiêu đó có hoàn thành đúng theo
ý của bản thân mình muốn hay không Nếu có thì tiếp tục phát huy theo kế
Trang 11hoạch mà mình đề ra Còn nếu không thì cần phải điều chỉnh ngay, tùy vào mức độ không hoàn thành mà ta có những điều chỉnh khác nhau
2.2 Phương pháp thiết lập mục tiêu
Mỗi cá nhân chúng ta sẽ có những phương pháp thiết lập mục tiêu khác nhau Thế nhưng, các mục tiêu đó phải có những phương pháp khoa học thì mới
có thể hoàn thành tốt Để thiết lập mục tiêu hiệu quả, ta có thể tham khảo các phương pháp dưới đây:
2.2.1 Phương pháp SMART SMART là một từ viết tắt được xây dựng trên các tiêu chí: Specific (Cụ
thể), Measurable (Có thể đo lường), Achievable (Có thể đạt được), Relevant (Liên quan), và Time-bound (Có thời hạn) Được biết đến trong vấn đề quản lí của George T.Doran vào tháng 11 năm 1981 Và cho đến nay, nguyên tắc này đã được
sử dụng rộng rãi toàn diện trên toàn thế giới lên các mục tiêu như sức khỏe, phát triển bản thân, kế hoạch tài chính,…
- S – Specific: Mục tiêu cần phải rõ ràng và cụ thể, tránh mơ hồ
Ví dụ: Tôi muốn tham gia vào 2 CLB trong trường Đại học
- M – Measurable: Mục tiêu cần có các tiêu chí để đánh giá tiến độ và kết quả
Ví dụ: Tôi sẽ đọc 20 trang sách để hoàn thành cuốn sáng 600 trang trong vòng
1 tháng
- A – Achievable: Mục tiêu phải khả thi và có khả năng đạt được
Ví dụ: Tôi sẽ học thêm tiếng Hàn để có cơ hội làm việc rộng hơn
Trang 12- R – Relevant: Mục tiêu phải có tính thực tế và liên quan đến tầm nhìn chung
Ví dụ: Tôi sẽ tham gia các khóa học ngắn hạn về quản lý dự án để chuẩn bị cho việc thăng tiến trong công ty
- T – Time bound: Mục tiêu phải có cột mốc thời gian để hoàn thành
Ví dụ: Tôi sẽ hoàn thành bài tiểu luận này trong vòng 1 tuần
2.2.2 Phương pháp GROW
Phương pháp GROW được phát triển vào thập niên 80, là một trong những phương pháp giúp chúng ta đạt được mục tiêu Cũng như phương pháp SMART trên, GROW cũng là từ viết tắt cho các tiêu chí:
- G – Goal: Xác định mục tiêu mà bạn muốn đạt được, là bước đầu tiên và
là bước quan trọng nhất để định hướng toàn bộ quá trình
- R – Reality: Đánh giá thực tế và những yếu tố làm ảnh hưởng đến mục tiêu, hiểu rõ được điểm xuất phát và các thách thức mà bạn cần phải vượt qua
- O – Options: Khám phá ra các lựa chọn khác nhau và con đường có thể đạt được mục tiêu Điều này giúp bạn tìm ra phương án tốt nhất để thực hiện mục tiêu của mình
- W – Will: Trong gian đoạn này, bản thân con người ta phải có ý chí, cam kết thực hiện hành động để đạt được mục tiêu chung Là bước chuyển từ lập kế hoạch sang hành động
3 Lập kế hoạch trong môi trường Đại học
Trang 133.1 Thiết kế kế hoạch học tập
Trong môi trường học tập hoàn toàn mới mẻ này, sau khi sinh viên xác định được mục tiêu trong quãng đường đại học thì bắt buộc mỗi cá nhân cần phải thiết lập cho mình một kế hoạch học tập riêng biệt trong những năm sắp tới Phần lớn chúng ta sẽ còn mơ hồ trong việc lập kế hoạch, không biết lập kế hoạch ra sao,
đó có lẽ là điều không thể tránh khỏi Mỗi người sẽ có những khả năng khác nhau,
có người sẽ có thể làm nhiều thứ cùng một lúc và đạt được năng suất cao trong thời gian ngắn Còn có người thì ngược lại, họ chỉ có thể làm lần lượt từng công việc thì mới có thể ổn định được Do đó mà mỗi người chúng ta trước hết phải tìm ra khả năng thật sự của mình rồi mới lên được kế hoạch Sau khi đã có kế hoạch chi tiết chỉ cần bám sát theo bảng kế hoạch đã đề ra Trong thời gian thực hiện nếu có vấn đề nào chưa khả thi hoặc có những nội dung cần thay đổi với tình hình thực tế thì nên linh động điều chỉnh cho phù hợp
3.1.1 Ngôn ngữ
Thông thường, nhiều người sẽ nghĩ rằng năm học đầu tiên là năm học nhẹ nhàng nhất cho nên cứ trì hoãn mọi việc Nhưng thực tế năm học đầu tiên sẽ là năm cung cấp những kiến thức nền tảng để ta bước vào những nội dung chuyên ngành ở năm hai Song, việc trau dồi thêm ngoại ngữ cũng là điều mà ta cần phải được đề cao bởi trong thời đại 4.0, việc học thêm nhiều ngôn ngữ mới sẽ giúp ta
có được nhiều cơ hội trong việc học tập, không chỉ cho những học kì sau mà còn giúp ta trong việc tạo lập, cải thiện nhiều mối quan hệ với những người xung quanh, những người ngoại quốc
Trang 14Đặc biệt, học ngoại ngữ không chỉ mở ra cơ hội việc làm mới mà còn giúp bạn thăng tiến trong sự nghiệp Nhiều công ty đa quốc gia và doanh nghiệp toàn cầu coi khả năng giao tiếp bằng nhiều ngôn ngữ là một lợi thế lớn Điều này không chỉ giúp bạn tương tác với đối tác, khách hàng quốc tế mà còn giúp bạn hiểu rõ hơn về văn hóa kinh doanh của các quốc gia khác Lấy ví dụ: một người học tập tại trường Đại học A (thuộc trường top của quốc gia) và một người B (thuộc một trường bình thường), cả hai đều tốt nghiệp với tấm bằng thuộc loại như nhau nhưng lại khác nhau về số ngôn ngữ họ thành thạo Do đó mà trong quá trình tuyển nhân sự tại một công ty, họ lại chọn người B bởi lí do là người B có thể giao tiếp và làm việc bằng nhiều ngoại ngữ khác nhau Qua đó, ta thấy được rằng khả năng giao tiếp bằng nhiều ngôn ngữ giúp bạn dễ dàng kết nối với người khác, được nhiều sự ưu tiên của các công ty mà bạn nộp đơn xin việc, không chỉ trong môi trường làm việc mà còn trong cuộc sống hàng ngày Việc biết một ngôn ngữ mới giúp bạn tham gia vào các hoạt động xã hội, các sự kiện quốc tế và các diễn đàn trực tuyến một cách tự tin và hiệu quả hơn Điều này không chỉ mở rộng mạng lưới quan hệ xã hội mà còn tạo ra nhiều cơ hội học hỏi và phát triển bản thân
3.1.2 Kỹ năng
Song, kỹ năng mềm cũng là điều quan trọng trong việc cần phải trau dồi trong khoảng thời gian học Đại học Trình độ học vấn và ngoại ngữ mà chúng ta trau dồi trong khoảng 12 năm đèn sách và 4 năm đại học không thì chưa đủ Căn
cứ vào những kỹ năng mà chúng ta có được trong khoảng thời gian đó thì mới đạt