Kỹ thuật trồng và chăm sóc cây chuối ppt

Việc trồng chuối ở nước ta vốn có từ lâu, nhưng trước đây các vườn chuối gần như hình thành một cách tự phát, ít được chăm sóc, thu hoạch tản mạn chất lượng kém, năng suất thấp, chủ yếu

Kỹ thuật trồng và chăm sóc

CÂY CHUỐI (Musa spp)

TRẠM KHUYẾN NÔNG

KHÁNH SƠN

GIỚI THIỆU

Chuối là một trong nhưng loại cây ăn trái quan trọng ở Việt Nam cũng như trên thế giới, cho giá trịnh dinh dưỡng cao với mục đích sử dụng rộng rãi Việc trồng chuối ở nước ta vốn có từ lâu, nhưng trước đây các vườn chuối gần như hình thành một cách tự phát, ít được chăm sóc, thu hoạch tản mạn chất lượng kém, năng suất thấp, chủ yếu tiêu thụ nội địa Những năm gần đây, sản phẩm chuối đã tham gia vào thị trường một số nước và mang lại lợi ích cho nhà vườn.

YÊU CẦU SINH THÁI

Chuối là cây ăn quả nhiệt đới nhưng có thể sống được trên nhiều vùng khác nhau từ nhiệt đới đến á nhiệt đới, từ đồng bằng cho đến miền núi Tuy nhiên để sinh trưởng tốt cần:

 Nhiệt độ: từ 25-270C.

 Ánh sáng: Quang hợp bắt đầu từ 100 lux đến 10.000 lux, sau

đó giảm dần Sự trổ hoa của chuối không phụ thuộc vào qung

kỳ, chỉ ảnh hưởng bởi chu kỳ sinh trưởng, do đó để thu hoạch tập trung cần chọn con giống đồng hạng tuổi

 Vũ lượng: 1700-1900 mm/năm phân bố đều ở các tháng Ở

ĐBSCL cần chú việc tưới nước cho cây vào mùa khô tháng 11-5 dl

 Đất: Thoáng, tơi xốp, giầu dinh dưỡng, không quá nặng ( sét <

40%) với pH thích hợp 6-7,5

KỸ THUẬT CANH TÁC

I CHUẨN BỊ ĐẤT:

 Nơi có mực nước ngầm cao,

cần phải lên líp trước khi trồng

sao cho mặt líp cách mực

nước cao nhất từ 0,6-1m.

 Chiều rộng líp trung bình 5-6m, được trồng 2 hoặc 3 hàng, kích thước hố trồng 40 x 40 x 40 cm, trộn lớp đất mặt với 3-5kg phân hữu cơ + 50gr P2O5 và thêm 10gr Furadan 3H cho vào hố

KỸ THUẬT CANH TÁC

II CON GIỐNG

 Dạng chồi: chọn con chuối mập, khỏe, không sâu bệnh cao 0,8 - 1m, cắt sạch rễ và 2/3 lá

 Dạng củ: nguyên củ hay chẻ ra thành nhiều mảnh (mỗi mảnh có 2-3 mầm ngủ) Các con chuối này trước khi trồng nên xử lý thuốc diệt khuẩn Benlat C hay Bordeaux 2%

 Con chuối cấy mô: Cây con phải sinh trưởng tốt, cao khoảng 30cm có từ 6-8 lá Qua kết quả nghiên cứu cho thấy, con giống trồng từ cấy mô cho năng suất cao hơn 5% so với các loại con giống khác.

KỸ THUẬT CANH TÁC

III KỸ THUẬT TRỒNG

 Thời vụ: Chuối được trồng quanh năm, riêng đối với Chuối Cau thì chú ý tránh thời điểm trổ trùng vào mùa gió tháng 5-6 dl dễ làm gãy cổ buồng Tốt nhất nên trồng vào đầu mùa mưa, cây sinh trưởng tốt cho tỉ lệ sống cao.

 Khoảng cách trồng: thay đổi tùy theo giống và kỹ thuật để chồi Đối với chuối xiêm 3x3m, chuối già 2x2,5m, chuối cau 2x2m, trồng theo hình chữ nhật hay nanh sấu.

 Cách trồng: đặt mặt bầu đất (chuối con cấy mô) hay điểm tiếp giáp củ với thân giả (dạng chồi và củ) thấp hơn mặt líp từ 10-15

cm, nhưng đừng để nước đọng lại trong hố.

 Chăm sóc: trồng cây chắn gió quanh vườn, hạn chế rách lá làm giảm năng suất.

 Tưới nước: ở giai đoạn cây con tưới 2 ngày/lần, cây trưởng thành 2 lần/tuần.

Vào mùa mưa (tháng 5-11 dl) chú ý thoát nước tốt cho vườn chuối, đặc biệt tháng 8-10 dl mưa nhiều dễ bị ngập úng.

KỸ THUẬT CANH TÁC

 Bón phân: 150-200gr N; 50gr P2 và 200-250 gr K2O/cây/vụ.

- Bón lót: toàn bộ P2 cho vào hố trước khi trồng, ở những vụ kế thì bón sau khi thu hoạch hay đầu mùa mưa.

- Bón thúc:

+ Lần 1: sau khi trồng (SKT) 1,5 tháng bón 30% lượng N và 30% lượng K2O.

+ Lần 2: Khoảng 4,5 tháng SKT bón 40% lượng N và 40% lượng K2O.

+ Lần 3: Khoảng 7,5 tháng SKT bón 30% lượng N và 30% lượng K2O.

Ở giai đoạn cây con, có thể chia lượng phân ra làm nhiều lần tưới cho cây Khi cây trưởng thành ta có thể bón phân theo hốc hay xới nhẹ quanh gốc theo tán cây cho phân vào lấp đất lại

KỸ THUẬT CANH TÁC

 Tỉa chồi và để chồi:

- Tỉa chồi phải thường xuyên khoảng 1tháng/lần, dùng dao cắt

ngang thân sát mặt đất và hủy đỉnh

sinh trưởng

- Nên tiến hành tỉa vào lúc trời nắng ráo, tránh để đọng nước xung

quanh làm chồi con bị thối lây sang

cây mẹ Việc để chồi thực hiện sau

khi trồng 5 tháng, chừa lại cây con

mập, khoẻ mọc cách xa cây mẹ trên

20cm, sao cho mỗi bụi có 3 cây cách

nhau khoảng 4 tháng

KỸ THUẬT CANH TÁC

 Bẻ bắp-che và chống quày:

- Sau khi xuất hiện 1-2 nải trung

tính, tiến hành bẻ bắp vào buổi trưa

để hạn chế sự mất nhựa

- Dùng túi polyetylen có đục lỗ để

bao quày, mục đích giữ cho màu

sắc vỏ trái được đẹp hơn, hạn chế

bù lạch chích hút trái non và sẽ làm

tăng năng suất quày thêm 1kg

- Nên dùng cây chống quày tránh

đỗ ngã

Trong giai đoạn này có thể phun

Decis và Mancozeb 0,1% để phòng

ngừa một số dịch hại

SÂU HẠI CHÍNH

 Sùng đục củ ( Cosmopolites sordidus )

- Ấu trùng có màu trắng, đục thành

những đường bên trong củ, chất bài tiết

có màu vàng nâu, mịn, làm thối củ, cây

tăng trưởng kém, buồng nhỏ, trái lép

không phát triển được

- Phòng trị: vệ sinh vườn chuối thường

xuyên, sử dụng Furadan hay Basudin

rải trên cổ gốc chuối, hoặc dùng bả mồi

là những khúc thân chuối bổ đôi úp

quanh gốc để bắt thành trùng

SÂU HẠI CHÍNH

 Sâu cuốn lá (Erionata thorax)

- Sâu non màu trắng đầy

phấn Cắn lá chuối cuộn lại

làm nhộng bên trong Gây

hại tập trung vào đầu và cuối

mùa mưa, phổ biến nhất

trên các vườn chuối xiêm.

- Biện pháp thông thường là

ngắt bỏ các lá bị cuốn và

giết sâu.

SÂU HẠI CHÍNH

 Bù lạch - Bọ trĩ

(Chysannoptera thripidae)

- Thành trùng rất nhỏ, có màu

nâu hay đen thường tập trung ở

các lá bắc để chích hút các trái

non, làm trái có những chấm

màu nâu đen (ghẻ) làm mất vẻ

đẹp, rất khó xuất khẩu.

- Phòng trị: phun thuốc Decis

hoặc Sherpa 25 EC ở giai đoạn

mới trổ và trái còn nhỏ.

SÂU HẠI CHÍNH

 Tuyến trùng:

 Tuyến trùng xâm nhiễm vào rễ làm vỡ vách

tế bào, ngăn cản rễ hút dinh dưỡng Cây sinh trưởng kém, quày nhỏ, trái lép rễ có các vết u, thối đen.

 Phòng trị: loại cây bệnh ra khỏi vườn, rải

Basudin hay Furadan 20-30 kg/ha Phải khử đất và xử lý con giống trước khi trồng.

SÂU HẠI CHÍNH

 Bệnh đốm lá: Sigatoka vàng (Mycosphaerella

musicola) và Sigatoka đen (Mycosphaerella fijiensis),

gây hại trên lá tạo ra những hình bầu dục có màu nâu với viền vàng rất rõ (Sigatoka vàng) Đối với Sigatoka đen những đốm bệnh có màu sậm hơn và xuất hiện ở mặt dưới của lá Bệnh phát triển mạnh vào những tháng mùa mưa, ảnh hưởng tới năng suất cây.

- Phòng trị: vệ sinh vườn, cắt bỏ những lá bệnh đem

đốt, thoát nước tốt Phun Bordeaux 2% hay Benomyl, từ 2-4 tuần/lần trong mùa mưa.

Bệnh đốm lá

SÂU HẠI CHÍNH

 Bệnh héo rủ Panama (Fusarium

oxysporium)

- Các lá bị vàng từ bìa lá vào gân

chính và từ các lá dưới lên các lá

trên Khi cắt ngang thân giả thấy

các mạnh dẫn truyền có màu nâu

đỏ Quày và trái nhỏ phát triển

không bình thường (lép), chín sớm

Gây hại nặng trên các vườn chuối

Xiêm ở độ 2-3 năm tuổi trở lên

- Phòng bệnh: tiêu hủy cây bệnh,

khử đất đối với vôi hoặc Bordeax,

chọn cây con không bị bệnh và phải

xử lý trước khi trồng Thay chuối

Xiêm bằng chuối Già cui hay chuối

Cau

SÂU HẠI CHÍNH

 Bệnh chùn đọt (Bunchy top virus)

- Cây có nhiều lá mọc chụm lại ở ngọn thân

giả, lá nhỏ, bìa bị vàng hay cuốn cong đi,

cuống lá rất ngắn Trên phiến lá có các sọc

xanh lợt chạy song song với các gân phụ

- Bệnh lây lan trực tiếp qua con giống và

trung gian truyền bệnh như rầy mềm

Pentalonia nigronervosa coq, sống ở các

bẹ lá chuối, tuyến trùng trong đất nhằm

truyền vi rút từ cây này sang cây khác

- Phòng bệnh: loại bỏ cây bệnh khỏi vườn,

chọn ra con chuối sạch bệnh để trồng,

phun thuốc diệt côn trùng, thường xuyên

quan sát vườn chuối để phát hiện bệnh kịp

thời

THU HOẠCH VÀ BẢO QUẢN

 Từ trồng đến trổ khoảng 6-10 tháng

và từ trổ đến thu hoạch khoảng

60-90 ngày tùy theo giống Thường độ

chín của quả được xác định qua

màu sắc vỏ, độ no đầy và góc cạnh

của trái.

 Lúc thu quày tránh làm cho trái bị

trầy xước, sau đó tách ra từng nải

nhúng vào dung dịch Tecto 0,2% để

ráo, đặt vào thùng giấy và vận

chuyển đến nơi tiêu thụ.