m m b m m m h m b m m m m Bộ GIÁO DỤC VÀ ĐẢO TẠO ~|HỌC v iệ n Thư viện - Học viện Ngân Hàng NGÁN HÀNG NHẢ NƯỚC VỈỆĨ NAM ngân hàng L V 0 TRÂN THỊ LAN ANH LUẬN VÃN t h c SỸ M W ầ TẼ HÀ NỘI - 2008 fOHtem m m m am m um — mifWMiiinB'TiM f— m r :m m m ềầkỉmi mmmmHmmmmmmmmmmmm KL B Õ G IÁ O D Ụ C V À Đ À O T Ạ O • • * N G Â N H À N G N H À N Ư Ớ C V IỆ T N A M HỌC VIỆN NGÂN HÀNG T f t A JbO G Z TRẦN THỊ LAN ANH G IẢ I P H Á P T H Õ N G N H Ấ T H Ệ T H Ô N G TH Ẻ T Ạ I V IỆ T N A M BÀI H Ọ C K IN H N G H IỆ M C Ủ A N G Â N H À N G N G O Ạ I T H Ư Ơ N G V IỆ T NAM CHUYÊN NGÀNH: KINH TẾ TÀI CHÍNH - NGÂN HÀNG MÃ SỐ: 60.31.12 LUẬN VẶN THẠC SỸ KINH TÉ M Ệ IA , f l H l NỆIAnHl' N!19NỌH1 wyi ONÍIHI ONỴH NV9N NỆIA H NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC HỌCVIỆN NGÂN HÀNG TRUNG TÂMTHÔNG TIN - THƯVIỆN Ị SỐL I / HÀ NỘI 2008 TS B ùi Khắc Son LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan cơng trình nghiên cứu riêng Các số liệu, kết luận văn trung thục có nguồn gốc rõ ràng Hà Nội, ngày tháng 06 năm 2008 Học viên Trần Thị Lan Anh MỤC LỤC LỜI NÓI ĐẦU CHƯƠNG 1: NHỮNG VẤN ĐÈ c o BẢN VỀ THẺ THANH TOÁN VÀ HỆ THỐNG CHUYÊN MẠCH THẺ 1.1 Những vấn đề chung thẻ ngân hàng .06 1.1.1 Lịch sử phát triển thẻ ngân hàng .06 1.1.2 Khái niệm thẻ to n 10 1.1.3 Phân loại t h ẻ 10 1.1.4 Các chủ thể tham gia hoạt động kinh doanh thẻ 16 1.1.5 Các hoạt động kinh doanh thẻ ngân hàng thương m ại 19 1.1.6 Các nhân tố ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh thẻ ngân hàng 26 1.2 Những vấn đề hệ thống chuyển mạch t h ẻ 32 1.2.1 Các kiểu mô hình kết nối hệ thống t h ẻ 32 1.2.2 Sự cần thiết việc kết nối hệ thống thẻ phát triển thị trường dịch vụ t h ẻ 33 1.2.3 Một số mơ hình kinh nghiệm chuyển mạch hệ thống thẻ số nước phát triển g iớ i 39 CHƯƠNG 2: THỤC VẺ KÉT NỐI HỆ• THỐNG THẺ TẠI • TRẠNG • • VIỆT • NAM VÀ BÀI HỌC • KINH NGHIỆM • CỦA NGÂN HÀNG NGOẠI • THƯƠNG VIỆT NAM 2.1 Tổng quan thị trường thẻ Việt Nam 45 2.1.1 Thực trạng thị trường toán thẻ Việt N a m 46 2.1.2 Những khó khăn, vướng mắc hoạt động thị trường thẻ Việt N a m .54 2.1.3 Xu hướng phát triển thị trường thẻ nói c h u n g 56 2.2 Thực trạng hệ thống chuyển mạch thẻ Việt Nam 57 2.2.1 Liên minh thẻ B anknetV n 58 2.2.2 Liên minh thẻ VNBC-Vietnam Bank C a rd 63 2.2.3 Liên minh thẻ Sacombank-ANZ 66 2.2.4 Công ty cổ phần dịch vụ thẻ Sm artLink 69 2.3 Đánh giá tình hình hoạt động liên minh thẻ Việt Nam 72 2.4 Bài học kinh nghiệm Ngân hàng Ngoại thương Việt Nam 75 2.4.1 Lợi dụng mạng lưới mạnh công nghệ để liên kết ngân hàng tạo lập liên m in h 75 2.4.2 Liên minh Vietcombank phát huy mạnh liên m in h 77 2.4.3 Kinh nghiệm Vietcombank việc thiết lập tham gia liên minh chuyển mạch t h ẻ .80 CHƯƠNG 3: GIẢI PHÁP THỐNG NHẤT HỆ THỐNG THẺ TẠI VIỆT NAM 3.1 Định hướng Chính phủ 85 3.2 Cơ sở xác lập vai trò NHNN việc thống hệ thống thẻ Việt Nam 86 3.3 Các nguyên tắc xác lập vai trò NHNN việc xây dựng trung tâm chuyển mạch thẻ thống 88 3.4 Các giải pháp thống hệ thống th ẻ 90 3.4.1 Kết nối trung tâm chuyển mạch thẻ h n h 90 3.4.2 Sử dụng dịch vụ kết nối tổ chức chuyên môn bên thứ b a 93 3.4.3 Lựa chọn số đơn vị làm dịch vụ chuyển mạch toán dịch vụ bù trừ thẻ để phát triển thành trung tâm chuyển mạch thẻ tập trung 94 3.5 Một số kiến nghị vói quan hữu trách: NHNN, Hiệp hội thẻ Việt Nam 97 KÉT LUẬN CÁC KÝ HIỆU VIÉT TẮT NHNN: Ngân hàng Nhà nước Việt Nam Vietcombank, VCB, NHTMCPNTVN: Ngân hàng Thương mại cổ phần Ngoại thương Việt Nam NHPH: Ngân hàng phát hành thẻ NHTT: Ngân hàng toán thẻ TCTQT: Tổ chức thẻ quốc tế NHTM: Ngân hàng thương mại Amex: American Express ĐVCNT: Đơn vị chấp nhận thẻ ATM: Máy rút tiền tự động POS: Điểm chấp nhận thẻ DANH MỤC BẢNG BIỂU s DỤNG B iểul 1: Quy trình sử dụng tốn thẻ Biểu 1.2: Tình hình phát hành thẻ nội địa năm 2007 Biểu 1.3: Tình hình phát hành thẻ quốc tế năm 2007 Biểu 1.4: Doanh số sử dụng thẻ Quốc tế NH Việt Nam phát hành Biểu 1.5: Tỷ lệ doanh số sử dụng thẻ quốc tế ngân hàng phát hành lớn Việt Nam Biểu 1.6 Doanh số sử dụng thẻ quốc tế NH Việt Nam phát hành Biểu 1.7 Hệ thống máy ATM thị trường Việt Nam Biểu 1.8 Thị phần ngân hàng có hệ thống ATM Việt Nam Biểu 1.9: Số lượng máy ATM ngân hàng LM BanknetVn Biểu 1.10: Số lượng POS ngân hàng LM BanknetVN Biểu 1.11: Số lượng thẻ ATM NH LM BanknetVn Biểu 1.12: Số lượng giao dịch xử lý qua Banknet Vn hàng tháng Biểu 1.13: Số lượng ATM ngân hàng VNBC Biểu 1.14: Số lượng POS ngân hàng LM VNBC Biểu 1.15: Số lượng thẻ ATM phát hành LM VNBC Biểu 1.16: Số lượng giao dịch xử lý qua VNBC hàng tháng Biểu 1.17: Số lượng ATM NH LM Sacombank-ANZ Biểu 1.18: Số lượng POS NH LM Sacombank-ANZ Biểu 1.19: Số lượng thẻ ATM phát hành LM Sacombank-ANZ Biểu 1.20: Số lượng giao dịch xử lý qua LM Sacombank-ANZ hàng tháng Biểu 1.21: Số lượng ATM NH SmartLink Biểu 1.22: Số lượng POS NH SmartLink Biểu 1.23: Số lượng thẻ ATM phát hành SmartLink Biểu 1.24: Số lượng giao dịch xử lý qua SmartLink hàng tháng Biểu 1.25: Số lượng ATM liên minh Biểu 1.26: Số lượng POS liên minh Biểu 1.27: Tỷ lệ giao dịch xử lý liên minh hàng tháng LỊÌ NĨI ĐẦU Thẻ ngân hàng ứng dụng phương thức toán điện tử sản phẩm ngành ngân hàng dựa công nghệ thông tin đại nhằm đem lại tiện ích, đảm bảo an tồn tài sản cho khách hàng việc sử dụng dịch vụ toán ngân hàng Thẻ toán hội tụ đầy đủ điều kiện để phát huy tối đa lợi ích tiềm ẩn loại hình tốn điện tử Cùng với phát triển mạnh mẽ khoa học - công nghệ, thẻ trở thành công cụ tốn phổ biến chiếm vị trí quan trọng cơng cụ tốn hầu phát triển phát triển Có thể nói, năm gần hoạt động kinh doanh thẻ Việt Nam có bước phát triển nhanh chóng Phát triển kinh doanh dịch vụ thẻ quan tâm số hầu hết ngân hàng thương mại Việt Nam Đây trọng tâm phát triển nước ta đường đại hóa kinh tế quốc dân hội nhập quốc tế Sự gia tăng theo cấp số nhân số lượng người sử dụng thẻ dẫn tới nhu cầu tất yếu thị trường, đòi hỏi ngân hàng cung ứng dịch vụ thẻ phải hợp tác hình thức chia sẻ hệ thống chấp nhận thẻ nhằm mở rộng mạng lưới cung ứng dịch vụ cho khách hàng, tạo tảng sở hạ tầng cho việc phát triển dịch vụ giá trị gia tăng sản phâm dịch vụ tốn khơng dùng tiền mặt Quả thực khách hàng, người sở hữu thẻ Việt Nam, chưa thể có dịch vụ tốt mà hình thức tốn thẻ mang lại hệ việc sử dụng thẻ giới hạn phạm vi hẹp, rút tiền mặt từ 8 ATM/POS rộng khắp đế hỗ trợ cho việc thực chủ trương Chính phủ Tình trạng phân tán hệ thống chuyển mạch cần phải nhanh chóng giải Địi hỏi phải hình thành trung tâm chuyến mạch thẻ thống nước nhằm trước hết đề thúc đẩy hệ thống toán thẻ phát triền, đáp ứng nhu cầu tiêu dùng ngày tăng người dân xã hội, đồng thời góp phần thực thành cơng Chỉ thị 20/2007/CT-TTg Thủ tướng Chính phủ Ngồi ra, nhu cầu thiết thân tổ chức cung ứng dịch vụ toán phát triển dịch vụ thẻ, yêu cầu kinh tế nói chung, đồng thời xu hướng phổ biến nước giới ngành dịch vụ thẻ Tuy nhiên, sau trình dài, tất tổ chức cung ứng dịch vụ toán, lẫn ngân hàng chủ trì liên minh nhận thức cần thiết phải có trung tâm chuyển mạch thẻ, liên minh chưa tìm tiếng nói chung khơng lập lộ trình kế hoạch kết nối cụ với nhau, v ề mặt kỹ thuật, tất người đứng đầu đơn vị chuyển mạch thẻ hành khẳng định kết nối Những khác biệt mặt kỹ thuật khắc phục để hệ thống giao diện với Tuy nhiên, bất đồng lợi ích liên minh trở ngại lớn Do đó, tham gia trực tiếp NHNN đề định hướng cho phát triển trung tâm chuyển mạch thẻ trở thành vấn đề cấp thiết 3.3 Các nguyên tắc xác lập vai trò NHNN việc xây dựng trung tâm chuyến mạch thẻ thống Sự tham gia NHNN vào việc xây dựng trung tâm chuyển mạch thẻ thống nguyên tắc chung thể Đề án tốn khơng dùng tiền mặt 2006-2010 định hướng đến 2020 ban hành theo Quyết định 291/2006/QĐ-TTg Thủ tướng Chính phủ, cụ thể hoá lĩnh vực chuyển mạch thẻ sau: - Nguồn lực nhà nước sử dụng nhằm phát triển sở hạ tầng kỹ thuật cho ngành dịch vụ thẻ, từ tạo sở tảng thúc đẩy tốn khơng dùng tiền mặt nói chung Trong trường hợp tham gia vốn trực tiếp nhà nước NHNN cử đại diện tham gia vào máy quản trị, điều hành tố chức chuyển mạch Trên sở đó, NHNN đại diện cho phần vốn nhà nước, trực tiếp thực việc đạo, định hướng hoạt động trung tâm chuyển mạch thẻ - Việc tập trung phát triển trung tâm chuyển mạch tập trung nhằm tăng hiệu quản lý nhà nước NHNN lĩnh vực toán, sở kiểm soát luồng giao dịch thẻ qua ngân hàng mà giao dịch toán thẻ ngân hàng tập trung qua cổng nằm quyền kiếm soát NHNN, đồng thời yếu tố giúp NHNN kiểm soát rủi ro hệ thống có nguy gây ảnh hưởng tới an tồn hệ thống tài nói chung - Sự tham gia NHNN vào lĩnh vực đồng thời thúc đẩy tính hiệu ngành dịch vụ thẻ Quá trình phát triển trung tâm chuyển mạch thẻ Việt Nam thời gian vừa qua chứng tỏ động lực thị trường tự chi phối lĩnh vực đến giai đoạn định hoạt động dịch vụ thé trở nên hiệu Bản thân tổ chức chuyển mạch tổ chức phát hành thẻ đến thống việc hình thành nên trung tâm chuyển mạch tập trung, vấn đề mà thân tổ chức riêng rẽ tự khắc phục, khơng có đạo trực tiếp NHNN - Sự tham gia NHNN phải đảm bảo hài hồ lợi ích tổ chức cung ứng dịch vụ toán, tố chức chuyển mạch thẻ với lợi ích chung người sử dụng thẻ cộng đồng Xét mặt xã hội, lợi ích người sử dụng thẻ bị ảnh hưởng khơng thể có hệ thống ATM/POS hữu hiệu, bị hạn chế dịch vụ thẻ mà họ nhận Sự tham gia NHNN xác định đóng góp vào loại hình dịch vụ cơng ích (vì lợi ích chung cộng đồng), trước mắt phục vụ cho chủ trương lớn Chính phủ thực thành cơng việc trả lương qua tài khoản mà thẻ xem phương tiện đắc lực 3.4 Các giải pháp thống hệ thống thẻ 3.4.1 Kết nối trung tâm chuyển mạch thẻ hành - Theo phương án này, Nhà nước đầu tư tồn vốn để hình thành nên pháp nhân chuyên dịch vụ chuyền mạch thẻ Trung tâm kết nối toàn đơn vị làm dịch vụ chuyển mạch thẻ hành - Hệ thống liên minh SmartLink, Ngân hàng TMCP Đông Á Công ty cổ phần chuyến mạch tài quốc gia BanknetVn kết nối trực tiếp với trung tâm NHNN để xử lý giao dịch thẻ (thanh toán bù trừ) Các giao dịch chuyến mạch thành viên hệ thống xử lý bù trừ đơn vị chủ trì hệ thống đó, trung tâm chuyển mạch quốc gia NHNN xử lý bù trừ cho giao dịch chuyển mạch liên hệ thống Việc toán giao dịch thực NHNN 91 - Để thực toán, hệ thống phải định ngân hàng toán riêng, thành viên mở tài khoản trì số dư tiền gửi tốn ngân hàng toán Việc toán cho thành viên cho giao dịch chuyển mạch nội hệ thống thực ngân hàng định tốn tồn hệ thống Các giao dịch chuyển mạch liên hệ thống thông qua trung tâm chuyển mạch tập trung toán hệ thống toán liên ngân hàng NHNN thông qua tài khoản tiền gửi Sở giao dịch Giải pháp mang ưu nhược điểm sau: Ưu điểm - Trung tâm chuyến mạch mơ hình trung lập không cạnh tranh với tổ chức chuyển mạch NHTM - NHNN chủ trì hệ thống, vừa đóng vai trò người sở hữu, vận hành quản lý giám sát hệ thống Vì trực tiếp sở hữu vận hành hệ thống nên NHNN chủ động định chuẩn mực kỹ thuật hệ thống, định yêu cầu quản lý rủi ro an toàn hệ thống tự chịu trách nhiệm chuẩn mực Nhược điểm - Phương án kéo dài mặt thời gian, phải tiến hành bước chuẩn bị cho việc thành lập pháp nhân hoàn toàn như: hoàn thành thủ tục thành lập pháp nhân, củng cố cấu tổ chức, xếp nhân sự, hoàn thiện quy chế tổ chức hoạt động, quy trình kỹ thuật nghiệp vụ, xây dựng tiêu chuấn tham gia hệ thống nhiều khâu chuẩn bị khác nữa, hoàn thiện thiết kế kỹ thuật, tổ chức đấu thầu mua sắm máy móc thiết bị, đào tạo cán Kinh nghiệm việc thành lập Banknetvn trước cho thấy trình đến năm - Địi hỏi nguồn lực lớn tốn Nhà nước Nhà nước phải chịu tồn chi phí vốn đầu tư ban đầu cho trung tâm này, bao gồm chi phí đầu tư ban đầu chi phí vận hành thường xuyên Bên cạnh phải có nguồn nhân lực đủ kinh nghiệm trình độ chun mơn đề quản lý vận hành hệ thống Yêu cầu nguồn nhân lực thực thách thức lớn NHNN thời điểm Nguồn tuyển dụng cán phải thời gian dài để đào tạo Vì vậy, đế có máy sẵn sàng cho việc quản lý vận hành hệ thống cần khoảng thời gian dài, đến 2009-2010 trung tâm chuyển mạch tập trung bắt đầu vào hoạt động Điều chậm trễ so với lộ trình u cầu mà Chính phủ đặt việc hình thành trung tâm chuyển mạch thẻ thống - Với tồn nhiều cấp chuyến mạch thực tế khiến cho trình xử lý bù trừ toán trở nên phức tạp giao dịch chuyển mạch bị kéo dài Từng liên minh xử lý bù trừ cho thành viên liên minh mình, sau q trình xử lý giao dịch liên-liên minh liên minh với nhau, thông qua trung tâm chuyến mạch quốc gia Điều đồng thời ảnh hưởng tớí vấn đề phí dịch vụ Khách hàng phải chịu nhiều mức phí chuyển mạch, vậy, giao dịch qua trung tâm chuyển mạch chịu mức phí cao hơn, gây ảnh hưởng tới nhu cầu giao dịch thẻ nói chung khách hàng sử dụng dịch vụ - Đế xử lý toán nội hệ thống, xảy trường hợp ngân hàng mở tài khoản toán nhiều ngân hàng định tốn khác trì mức vốn khả dụng định để tốn cho hệ thống mà tham gia Điều ảnh hưởng đến hiệu quản lý Vốn khả dụng NHNN ngược với mục tiêu việc đổi điều hành sách tiền tệ đại hoá hệ thống toán, mà ảnh hưởng đến khả điều hành sách tiền tệ NHNN 3.4.2 Sử dụng dịch vụ kết nối tổ chức chuyên môn bên thứ ba Trong mơ hình này, Ngân hàng Nhà nước lựa chọn nhà cung cấp dịch vụ xử lý chuyển mạch thẻ bên thứ ba có sẵn mạng lưới Việt Nam mạng lưới Visanet làm giải pháp giao thời Tất hệ thống chuyển mạch có kết nối với mạng Visanet Visa thực dịch vụ toán bù trừ định ngân hàng toán Visa kết nối tất hệ thống chuyển mạch có thời gian dự kiến từ đến tháng Giải pháp có ưu nhược điểm sau: Ưu điếm - NHNN giải vấn đề Trung tâm chuyển mạch thẻ tập trung thời gian ngắn, tận dụng sở hạ tầng sẵn có Tốc độ tiếp cận thị trường nhanh tận dụng kết nối sẵn có với 17 ngân hàng thành viên Visa - Sử dụng quy trình quản lý, quy trình nghiệp vụ, giải tranh chấp đối chiếu sẵn có Visa Chất lượng dịch vụ chuyển mạch đảm bảo mức độ cao dịch vụ nhà cung cấp nước ngồi giàu kinh nghiệm, có lực kỹ thuật cung cấp - Mức phí đầu tư ban đầu thấp có sẵn hệ thống Visa Nhược điếm - Vấn đề lớn lệ thuộc tồn hệ thống tốn thẻ nội địa vào hệ thống mạng nước NHNN khơng kiểm sốt luồng giao dịch thực qua hệ thống thời gian sử dụng hệ thống - Người sử dụng dịch vụ ngân hàng thành viên phải chịu mức phí cao, chi phí vận hành thường xuyên cao khoản chi phí phải trả cho tố chức thẻ nước vận hành hệ thống Nếu khoảng thời gian sử dụng dịch vụ kéo dài vài năm, theo ước tính số chun gia, chi phí phải trả cho nước ngồi đủ để đầu tư hệ thống - Ngoài ra, NHNN phải đầu tư hệ thống hồn tồn theo phương án thứ Vì vậy, xét chi phí, chi phí cho việc thực giải pháp chí cao chi phí để thực giải pháp thứ - Ngoài khả giải nhược điếm thời gian giải pháp thứ nhất, nhược điểm khác giải pháp lặp lại giải pháp 3.4.3 Lựa chọn số đon vị làm dịch vụ chuyển mạch toán dịch vụ bù trừ thẻ để phát triển thành trung tâm chuyển mạch thẻ tập trung Theo phương án này, Ngân hàng Nhà nước lựa chọn số đơn vị chuyển mạch thẻ có, sở tiêu thức: tính chắn mặt pháp lý hoạt động dịch vụ chuyển mạch tốn bù trừ, có sở hạ tầng kỹ thuật bảo đảm khả kết nối hệ thống thẻ hành trước hết đề cung cấp dịch vụ cho chủ thẻ, cụ thể dịch vụ chuyển mạch thẻ ATM, POS tổ chức phát hành thẻ khác nhau, vấn tin tài khoản, 95 vấn tin số dư, ; đảm bảo dung lượng để thực khối lượng giao dịch dự tính cho năm sau; có khả hợp tác với đơn vị chuyển mạch khác Đối với tố chức chuyển mạch lựa chọn, Ngân hàng Nhà nước tập trung phát triền tổ chức đó, hình thức tham gia đại diện vốn sở hữu nhà nước, cử đại diện NHNN tham gia vào máy quản trị điều hành, tăng cường sở vật chất kỹ thuật, cao kết nối mặt kỹ thuật, tạo tiền đề để phát triển mạng lưới toán giá trị thấp, toán điện tử phục vụ cho thương mại điện tử Đồng thời, tổ chức trở thành thành viên trực tiếp hệ thống toán điện tử liên ngân hàng NHNN để thực việc toán giao dịch tổ chức chuyển mạch xử lý bù trừ N hữ ng ưu điếm nhược điểm giải pháp: Ưu điếm - v ề mặt thời gian, nhanh chóng có trung tâm chuyển mạch thẻ tập trung, bảo đảm thời gian lộ trình mà Chính phủ đặt ra, không cần xây dựng lại cấu tổ chức từ đầu, mà sử dụng nguồn lực săn có, bao gồm tảng kỹ thuật cơng nghệ, nguồn nhân lực với kinh nghiệm kiến thức có sau thời gian hoạt động lĩnh vực chuyển mạch thẻ tổ chức Ngồi ra, tất hệ thống thẻ hành trang bị theo chuẩn quốc tế, vậy, việc kết nối thực nhanh chóng dễ dàng - v ề mặt tài chính, giải pháp tiết kiệm nguồn tài nhà nước, nhà nước khơng phải chịu tồn chi phí cho việc xây dựng hệ thống chuyên mạch tận dụng nguồn tài khu vực tư nhân, hình thức góp vốn cồ phần - v ề vai trò đạo định hướng phát triển NHNN, với phương án này, NHNN thiết lập đạo định hướng trực tiếp lĩnh vực chuyển mạch thẻ, sở cử người tham gia vào máy quản trị điều hành Cơng ty, đồng thời bảo đảm tính trung lập hoạt động chuyển mạch thẻ, Công ty không cạnh tranh với thành viên việc cung cấp dịch vụ cho chủ thẻ, mà tạo tảng hạ tầng máy móc thiết bị, ATM/POS mạng viễn thông để ngân hàng thành viên phát triển dịch vụ gia tăng thân - Các ngân hàng tham gia làm dịch vụ chuyển mạch thẻ hành thực dịch vụ hỗ trợ thẻ khác cho thành viên sở giúp đờ chia sẻ kinh nghiệm với ngân hàng khác - NHNN kiểm sốt rủi ro hệ thống luồng toán thẻ nội địa Việc xử lý toán bù trừ toán quản lý vốn khả dụng tập trung việc toán thành viên hệ thống thực hệ thống toán điện tử liên ngân hàng NHNN, qua tài khoản tiền gửi thành viên mở NHNN Nhược điểm Việc lựa chọn đơn vị làm dịch vụ chuyến mạch thẻ hành đế phát triển thành trung tâm chuyển mạch thẻ tập trung dẫn đến phản ứng đơn vị khác Sau trình tự cạnh tranh với nhau, đơn vị có xu hướng tự đánh giá ưu việt đối thủ Quá trình hợp tác tự nguyện q trình khó khăn nhiều thách thức Với phân tích trên, việc thực theo giải pháp thứ khả thi hiệu xét mặt chi phí xã hội, phương án khơng có khả đáp ứng u cầu Chính phủ lộ trình thời gian thực mà cịn với chi phí thấp tận dụng nguồn lực khu vực tư nhân, đồng thời NHNN xác lập vai trò định hướng đạo cách hữu hiệu nhằm thúc thị trường dịch vụ thẻ phát triển nhanh bên vững, góp phần mở rộng tốn khơng dùng tiền mặtnói chung xã hội Nhược điếm phương án hồn tồn có khả khắc phục được, thơng qua buổi thảo luận cụ thể NHNN với bên liên quan để làm sáng tỏ lợi ích phương án xét giác độ tồn xã tồn ngành ngân hàng, cở sở đạt đồng thuận chung để thực mục tiêu đặt 3.5 Một số kiến nghị vói CO’ quan hữu trách: NHNN, Hiệp hội thẻ Việt Nam 3.5.1 Phát huy tích cực vai trị liên kết, hợp tác ngân hàng thành viên để p hát triển Năm 2008 năm kinh tế Việt Nam dự đoán phát triển mạnh báo trước nhiều khó khăn ảnh hưởng xu suy thoái kinh tế Mỹ giới Ngoài ra, ngân hàng nước phải đối mặt với thách thức việc gia nhập WTO đem lại, nhiều ngân hàng nhỏ gặp khó khăn bị hạn chế khả tài kỹ thuật cơng nghệ Vì vậy, việc liên kết Ngân hàng điều cần thiết để mở rộng đa dạng hóa dịch vụ thẻ; đồng thời đế ngân hàng hỗ trợ tiết giảm chi phí Năm 2008, Ngân hàng Nhà nước Hiệp hội thẻ cần tiếp tục phát huy vai trò liên kết ngân hàng thành viên, đẩy nhanh tiến độ kết nối hệ thống toán thẻ đầu mối thúc đẩy liên kết phát triển sản phẩm, dịch vụ phát triển mạng lưới đơn vị chấp nhận thẻ 3.5.2 H ỗ trợ mặt đào tạo, bồi dưỡng nghiệp vụ cho Ngân hàng thành viên Hội thẻ cần tiếp tục tăng cường tổ chức khoá đào tạo nước nghiệp vụ quản lý rủi ro, phòng ngừa giả mạo; kỹ xử lý tra soát, khiếu nại; giới thiệu sản phẩm dịch vụ thẻ nước; tổ chức hội thảo chuycn đề mời diễn giả chuyên gia nước Hội thẻ nên xem xét tổ chức chương trình khảo sát Ngân hàng nước cho cán quản lý Ngân hàng thành viên nhầm trao đổi học tập kinh nghiệm nước bạn 3.5.3 Tăng cường công tác thông tin, tuyên truyền để quảng bá hoạt động thẻ Trong thời gian tới, Hội thẻ cần tăng cường công tác thông tin, tuyên truyên nhằm giới thiệu dịch vụ thẻ đến sâu rộng tầng lớp dân cư, bước xã hội hóa dịch vụ thẻ Hội thẻ phối hợp với Đài truyền hình Việt Nam thực chương trình phổ biến kiến thức thẻ, góp phần nâng cao hiểu biết cơng chúng quản lý, bảo mật sử dụng thẻ an tồn 3.5.4 Năng cao tiện ích an toàn, bảo mật sử dụng thẻ Định hướng Ngân hàng Nhà nước HỘI thẻ cho năm 2008 tiếp tục mạnh việc tốn khơng dùng tiền mặt theo tinh thần thị số 20/2007/CT-TTg Thủ tướng Chính phủ việc trả lương qua tài khoản thực đồng đề án phát hành thẻ chip thay thẻ từ để giảm thiểu đến 9 mức thấp hành vi gian lận thẻ hạn chế tối đa tượng thẻ giả Ngân hàng nhà nước Hội thẻ cần khuyến khích ngân hàng thành viên nhanh chóng lắp đặt Camera máy ATM đế theo dõi giao dịch khách hàng, tránh tình trạng chủ thẻ bị kẻ gian lợi dụng lấy tiền tài khoản, khuyến khích nghiên cứu ứng dụng cơng nghệ đại việc quản lý rủi ro thẻ, phối hợp với Bộ Công an xử lý tội phạm tình hình tội phạm thẻ ngày gia tăng tinh vi Bên cạnh đó, Hội thẻ nên khuyến khích ngân hàng thành viên nghiên cứu, phát triển dịch vụ giá trị gia tăng hệ thống ATM tốn hóa đơn điện thoại, tốn tiền điện, tiền nước, tốn phí bảo hiểm, mua thẻ trả trước , đồng thời gia tăng tính năng, tiện ích thẻ nhằm thu hút công chúng đến với dịch vụ thẻ để thẻ thực cơng cụ tốn hữu hiệu kinh tế đại không đơn phương tiện để rút tiền 3.5.5 Phát triển hội viên Theo cam kết gia nhập WTO, Việt Nam tiến hành mở cửa lĩnh vực ngân hàng theo lộ trình năm, theo ngành ngân hàng có bước thay đổi từ việc ngân hàng nước phép tham gia góp vốn vào ngân hàng TMCP từ năm 2006 đến việc cho phép tố chức tín dụng nước thành lập ngân hàng 100% vốn nước cung cấp hầu hết dịch vụ ngân hàng bán lẻ từ ngày 01/04/2007 Trước tình hình đó, Hội thẻ cần chủ trương đa dạng hóa thành phần hội viên, sẵn sàng kết nạp hội viên ngân hàng nước ngoài, ngân hàng liên doanh ngân hàng TMCP 100 thành lập nhằm tạo liên kết vững ngân hàng tham gia kinh doanh dịch vụ thẻ, tận dụng lợi công nghệ, kinh nghiệm tăng cường phối hợp phòng chống tội phạm thẻ nhằm đem lại lợi ích cao cho ngân hàng thành viên cho chủ thẻ 3.5.6 Tăng cường hợp tác Phát tnên dịch vụ thẻ không đem lại lợi ích cho ngân hàng mà cho toàn xã hội đó, thời gian tới Hội thẻ cần tăng cường hợp tác phối hợp với quan Nhà nước (NHNN, ban ngành liên quan ) Hiệp hội Ngân hàng, rổ chức thẻ quốc tế quan thơng báo chí để tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động thẻ ngày phát triển 101 KẾT LUẬN Phát triển kinh doanh dịch vụ thẻ không quan tâm số hầu hết ngân hàng thương mại Việt Nam, mà trọng tâm phát triển nước ta đường đại hóa kinh tế quốc dân hội nhập quốc tế Với mục tiêu thống Tuy nhiên, thực tế, việc triển khai lại chưa đem lại kết mong đợi Với mục tiêu thống hệ thống thẻ Việt Nam nhằm đem lại lợi ích thiết thực cho khách hàng, tiết kiệm chi phí, tiền cho ngân hàng thành viên, đồng thời nâng cao hiệu cho kinh tế xã hội, luận văn đề cập tới số vấn đề liên quan đưa số giải pháp, kiến nghị nhằm tạo dựng hệ thống thẻ thống tren toàn đất nước Việt Nam Qua luận văn này, thực hy vọng giải pháp đưa phát huy tác dụng thực tế, khắc phục mặt tồn tại, góp phần nâng cao hiệu việc toán sử dụng thẻ ngân hàng thành viên nói riêng Việt Nam nói chung chặng đường hội nhập thị trường ngân hàng - tài khu vực giới 102 TÀI LIỆU THAM KHẢO Quy chế phát hành, sử dụng, toán cung cấp dịch vụ hỗ trợ kinh doanh thẻ ban hành theo định số 20/QĐ/NHNN ngày 15/05/2007 Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam Quy chế phát hành, sử dụng toán thẻ ban hành theo định Tổng giám đốc Ngân hàng Ngoại thương Việt Nam An Overview of the Bankcard Industry - Mastercard University The Acquiring Business - Visa School The Issuing Business - Visa School Báo cáo tổng kết hoạt động kinh doanh thẻ Hiệp hội thẻ ngân hàng Việt Nam năm 2000, 2001, 2002, 2003, 2004,2005,2006, 2007, sáu tháng đầu năm 2008 Báo cáo tổng kết hoạt động kinh doanh thẻ ngân hàng Ngoại thương năm 2000, 2001, 2002, 2003, 2004,2005,2006, 2007, sáu tháng đầu năm 2008 Tạp chí Ngân hàng năm Các tài liệu chuyển mạch thẻ Ngân hàng nhà nước VN