HỌC VIỆN NGÂN HÀNG KHOA KẾ TOÁN – KIỂM TOÁN  KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP Đề tài: “HỒN THIỆN KIỂM SỐT NỘI BỘ CHU TRÌNH BÁN HÀNG – THU TIỀN TẠI CƠNG TY CỔ PHẦN DỊCH VỤ THƯƠNG MẠI XUẤT NHẬP KHẨU CƯỜNG MINH” Sinh viên thực : Đàm Khánh Linh Lớp : K20KTG Khóa học : 2017-2021 Mã sinh viên : 20A4020426 Giảng viên hướng dẫn : TS Nguyễn Thị Lê Thanh Hà Nội, Tháng 05 năm 2021 Tai ngay!!! Ban co the xoa dong chu nay!!! 17014126909041000000 Khóa luận tốt nghiệp i LỜI CAM ĐOAN CỦA TÁC GIẢ Em xin cam đoan khóa luận “Hồn thiện KSNB chu trình bán hàng - thu tiền Công ty Cổ phần Dịch vụ Thương mại Xuất nhập Cường Minh” kết thân em nghiên cứu Trong đó, nội dung số liệu thu thập trình bày khóa luận dựa vào tình hình thực tế mà em thu thập trình thực tập Công ty Cổ phần Dịch vụ Thương mại Xuất nhập Cường Minh Sinh viên thực Đàm Khánh Linh SVTH: Đàm Khánh Linh - Lớp: K20KTG Khóa luận tốt nghiệp ii LỜI CẢM ƠN Lời đầu tiên, em xin gửi lời cảm ơn sâu sắc đến toàn thể thầy giáo, cô giáo, cán công nhân viên trường Học Viện Ngân Hàng, đặc biệt toàn thể cán giảng viên Khoa Kế toán – Kiểm toán tạo điều kiện cho chúng em có mơi trường học tập động, sáng tạo, hội để phát triển thân truyền động lực, định hướng nghề nghiệp cho em hành trang nghiệp Đặc biệt, em xin chân thành cảm ơn TS Nguyễn Thị Lê Thanh, giảng viên hướng dẫn em suốt thời gian làm khóa luận Thời gian qua hướng dẫn bảo nhiệt tình, em học nhiều điều bổ ích, từ tác phong làm việc đến kiến thức chun mơn Những lời góp ý, dạy lỗ hổng thiếu sót em giúp em hoàn thiện thân kiến thức chun ngành để hồn thiện khóa luận chuẩn bị kỹ hành trang, kỹ cần thiết cho chặng đường tới Một lần nữa, em xin chân thành cảm ơn Khóa luận tốt nghiệp em khơng thể hồn thiện khơng có giúp đỡ, bảo nhiệt tình từ tập thể Công ty Cổ phần Dịch vụ Thương mại Xuất nhập Cường Minh Em xin gửi lời cảm ơn đến BGĐ tập thể cán nhân viên Công ty Cổ phần Dịch vụ Thương mại Xuất nhập Cường Minh giúp đỡ em suốt thời gian thực tập mình, tạo điều kiện cho em tìm hiểu thực tế để áp dụng kiến thức học vào mơi trường làm việc thực tốt khóa luận tốt nghiệp Dù thân cố gắng hoàn thiện khả thân cịn hạn chế nên viết khơng thể tránh khỏi thiếu sót Em mong nhận góp ý thầy để khóa luận em hoàn thiện Em xin chân thành cảm ơn! SVTH: Đàm Khánh Linh - Lớp: K20KTG Khóa luận tốt nghiệp iii MỤC LỤC MỤC LỤC .iii DANH MỤC BẢNG – BIỂU – SƠ ĐỒ - HÌNH vi LỜI MỞ ĐẦU CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ KIỂM SOÁT NỘI BỘ CHU TRÌNH BÁN HÀNG – THU TIỀN TẠI CÁC DOANH NGHIỆP 1.1 Lý luận kiểm soát nội chung doanh nghiệp 1.1.1 Khái niệm, mục tiêu kiểm soát nội 1.1.2 Các phận cấu thành kiểm soát nội 1.1.3 Nguyên tắc thiết kế kiểm soát nội 12 1.1.4 Các hạn chế cố hữu kiểm soát nội 15 1.2 Lý luận kiểm sốt nội chu trình bán hàng - thu tiền DN 16 1.2.1 Nội dung chất chu trình bán hàng - thu tiền hoạt động kinh doanh chung doanh nghiệp 16 1.2.2 Sai sót, rủi ro thường gặp chu trình bán hàng – thu tiền 19 1.2.3 Kiểm soát nội chu trình bán hàng - thu tiền 22 CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG KIỂM SOÁT NỘI BỘ CHU TRÌNH BÁN HÀNG – THU TIỀN TẠI CƠNG TY CỔ PHẦN DỊCH VỤ THƯƠNG MẠI XUẤT NHẬP KHẨU CƯỜNG MINH 29 2.1 Tổng quan Công ty Cổ phần Dịch vụ Thương mại Xuất nhập Cường Minh 29 2.1.1 Quá trình hình thành phát triển 29 2.1.2 Chức năng, nhiệm vụ ngành nghề kinh doanh 30 2.1.3 Tổ chức máy quản lý 30 2.2 Thực trạng kiểm sốt nội chu trình bán hàng – thu tiền Công ty Cổ phần Dịch vụ Thương mại Xuất nhập Cường Minh 32 SVTH: Đàm Khánh Linh - Lớp: K20KTG Khóa luận tốt nghiệp iv 2.2.1 Đặc điểm chu trình bán hàng – thu tiền Cơng ty Cổ phần Dịch vụ Thương mại Xuất nhập Cường Minh 32 2.2.2 Thực trạng kiểm sốt nội chu trình bán hàng – thu tiền Công ty Cổ phần Dịch vụ Thương mại Xuất nhập Cường Minh 33 2.3 Đánh giá thực trạng KSNB chu trình bán hàng – thu tiền Cơng ty Cổ phần Dịch vụ Thương Mại Xuất nhập Cường Minh 51 2.3.1 Ưu điểm 51 2.3.2 Hạn chế nguyên nhân 54 CHƯƠNG 3: GIẢI PHÁP KIẾN NGHỊ HOÀN THIỆN KSNB CHU TRÌNH BÁN HÀNG THU TIỀN TẠI CƠNG TY CỔ PHẦN DỊCH VỤ THƯƠNG MẠI XUẤT NHẬP KHẨU CƯỜNG MINH 57 3.1 Định hướng phát triển Công ty 57 3.2 Sự cần thiết phải hoàn thiện KSNB chu trình bán hàng – thu tiền Cơng ty Cổ phần Dịch vụ Thương mại Xuất nhập Cường Minh 58 3.3 Giải pháp hồn thiện KSNB chu trình bán hàng – thu tiền Công ty Cổ phần Dịch vụ Thương mại Xuất nhập Cường Minh 59 3.3.1 Mơi trường kiểm sốt 59 3.3.2 Quy trình đánh giá rủi ro 63 3.3.3 Hoạt động kiểm soát 66 3.3.4 Hệ thống thông tin trao đổi thông tin 67 3.3.5 Giám sát kiểm soát 68 3.4 Kiến nghị 69 3.4.1 Kiến nghị với quan chức 69 3.4.2 Kiến nghị với Công ty 69 3.4.3 Kiến nghị với khách hàng 70 KẾT LUẬN 72 TÀI LIỆU THAM KHẢO SVTH: Đàm Khánh Linh - Lớp: K20KTG Khóa luận tốt nghiệp v DANH MỤC VIẾT TẮT Nguyên nghĩa Từ viết tắt BCTC Báo cáo tài BGĐ Ban Giám Đốc BTC Bộ tài CNTT Cơng nghệ thơng tin Committee of Sponsoring Organization COSO Ủy ban Các tổ chức bảo trợ Ủy ban Treadway CTKT Chứng từ kế toán DN Doanh nghiệp GĐ Giám Đốc HC-KT Hành – Kế tốn HĐ GTGT Hóa đơn giá trị gia tăng KSNB Kiểm sốt nội PGĐ Phó Giám Đốc TK Tài khoản TSCĐ Tài sản cố định TTS Thực tập sinh VSA Chuẩn mực Kiểm toán Việt Nam SVTH: Đàm Khánh Linh - Lớp: K20KTG Khóa luận tốt nghiệp vi DANH MỤC BẢNG – BIỂU – SƠ ĐỒ - HÌNH Sơ đồ Sơ đồ 1.1 Khái quát nghiệp vụ bán hàng – thu tiền 18 Sơ đồ 2.1 Cơ cấu tổ chức máy quản lý Công ty Cổ phần Dịch vụ Thương mại Xuất nhập Cường Minh 31 Sơ đồ 2.2 Cơ cấu tổ chức máy kế tốn Cơng ty Cổ phần Dịch vụ Thương mại Xuất nhập Cường Minh 35 Sơ đồ 3.1 Bộ máy kế toán (Sau đề xuất giải pháp) 60 Hình Hình 2.1 Tin tuyển dụng 38 Hình 3.1 Biểu đồ tăng trưởng Doanh thu Công ty 57 Hình 3.2 Bảng giá bán phương thức bán hàng 62 Biểu Biểu 2.1 Trích đơn đặt hàng theo HĐMB số 01/11/20CM-HDMB 42 Biểu 2.2 Trích HĐMB số 01/11/20CM-HDMB 43 Biểu 2.3 Phiếu xuất kho theo đơn đặt hàng theo đơn đặt hàng số 0235 44 Biểu 2.4 Hóa đơn GTGT 45 Biểu 2.5 Phân tích cơng nợ phải thu theo tuổi nợ 46 Biểu 2.6 Giấy báo có 47 Biểu 2.7 Đơn đặt hàng kiêm phiếu thu 49 Biểu 3.1 Bảng câu hỏi đánh giá rủi ro 65 SVTH: Đàm Khánh Linh - Lớp: K20KTG Khóa luận tốt nghiệp LỜI MỞ ĐẦU Sự cần thiết đề tài Trên thực tế, nhà quản lý ln trọng tới kiểm sốt nội (KSNB) KSNB giúp cho nhà quản lý kiểm tra, giám sát hoạt động kinh doanh doanh nghiệp để đảm bảo đảm bảo doanh nghiệp hoạt động hiệu Trong đó, KSNB chu trình bán hàng – thu tiền vấn đề quan tâm hàng đầu doanh nghiệp thương mại hoạt động bán hàng thu tiền xảy thường xuyên dễ xảy gian lận, sai sót Khơng thế, bán hàng – thu tiền hoạt động quan trọng mang ý nghĩa cạnh tranh định doanh nghiệp kinh doanh Do doanh nghiệp thực kiểm sốt tốt quy trình doanh nghiệp có lợi định Việc xây dựng KSNB hữu hiệu với chu trình bán hàng bảo đảm việc thu tiền từ khách hàng, cung cấp cho khách hàng sản phẩm chất lượng tốt Từ đó, doanh nghiệp nâng cao uy tín khách hàng tăng sức cạnh tranh thị trường Công ty Cổ phần Dịch vụ Thương mại Xuất nhập Cường Minh doanh nghiệp chuyên hoạt động lĩnh vực bán buôn, bán lẻ sơn vật liệu, thiết bị lắp đặt xây dựng Sau 11 năm hình thành phát triển, KSNB chu trình bán hàng- thu tiền cơng ty dần hoàn thiện dần đạt kết tốt, giúp nhà quản lý kiểm soát tốt hoạt động kinh doanh doanh nghiệp Điều thể việc quy mô doanh nghiệp ngày mở rộng Do vậy, doanh nghiệp cần có chuẩn bị kỹ lưỡng KSNB chu trình bán hàng – thu tiền đẻ giúp doanh nghiệp kiểm soát tốt hoạt động kinh doanh mở rộng thị trường, giảm thiểu sai sót, sai phạm xảy Xuất phát từ thực tiễn trên, việc hồn thiện KSNB chu trình bán hàng – thu tiền đóng vai trị quan trọng cơng ty Đó lý em chọn đề tài “Hồn thiện KSNB chu trình bán hàng – thu tiền Công ty Cổ phần Dịch vụ Thương mại Xuất nhập Cường Minh” cho khóa luận tốt nghiệp SVTH: Đàm Khánh Linh - Lớp: K20KTG Khóa luận tốt nghiệp 2 Tổng quan nghiên cứu Trong q trình thực khóa luận, em tham khảo số đề tài nghiên cứu tương tự bao gồm KSNB chung chủ yếu KSNB chu trình bán hàng – thu tiền, cụ thể là: Luận án tiến sĩ Phạm Thị Bích Thu (2018), “Hồn thiện kiểm soát nội doanh nghiệp sản xuất bia - rượu - nước giải khát Việt Nam”, luận án hệ thống hóa làm sáng tỏ lý luận KSNB doanh nghiệp, cụ thể: luận án khái quát hóa làm rõ quan điểm vể kiểm soát nội bộ, tập trung vào quan điểm kiểm sốt nội theo hướng quản trị doanh nghiệp quản trị rủi ro Hơn nữa, luận án khái quát hóa khung kiểm soát nội sử dụng để thiết kế đo lường kiểm soát nội doanh nghiệp Ngoài ra, luận án đồng thời hệ thống hóa nội dung yếu tố cấu thành kiểm sốt nội tính hữu hiệu KSNB doanh nghiệp Bên cạnh đó, thơng qua tổng hợp phân tích nghiên cứu trước đó, luận án xác định thang đo nhân tố ảnh hưởng đến tính hữu hiệu kiểm soát nội - Luận văn Nguyễn Thị Thùy Dung (2014), chuyên ngành kế toán, Đại học Đà Nẵng: “Hồn thiện KSNB chu trình bán hàng thu tiền công ty cổ phần than điện Nông Sơn”, luận văn sử dụng phương pháp vấn, quan sát, so sánh, đối chiếu, phân tích thu thập liệu để làm rõ KSNB doanh nghiệp Luận văn tập trung tìm yếu KSNB doanh nghiệp đưa giải pháp cụ thể - Luận văn: “Tăng cường KSNB chu trình bán hàng thu tiền Viễn thông Quảng Ngãi” tác giả Nguyễn Thị Phương Thảo, luận văn khái quát lý luận KSNB chu trình bán hàng – thu tiền đề giải pháp hoàn thiện, tăng cường kiểm sốt nội nhằm giảm thiểu sai sót, gian lận xảy Tuy nhiên nghiên cứu chưa đưa đầy đủ phận cấu thành KSNB có chưa sâu tìm hiểu phận - Ngồi cịn có nhiều khóa luận nghiên cứu đề tài Học viện Ngân hàng như: Trần Hải Đức (2019) “Hồn thiện KSNB chu trình bán hàng thu SVTH: Đàm Khánh Linh - Lớp: K20KTG Khóa luận tốt nghiệp tiền công ty VINARE”, tác giả Đào Thùy Linh (2019) “Hồn thiện KSNB chu trình bán hàng thu tiền công ty TNHH đầu tư phát triển FORBETI” Trên luận văn nghiên cứu đơn vị khác nghiên cứu năm trước Do vậy, năm chưa có nghiên cứu kiểm soát nội chu trình bán hàng – thu tiền Cơng ty Cổ phần Dịch vụ Thương mại Xuất nhập Cường Minh Từ đó, em cho khoảng trống nghiên cứu để em tìm hiểu đề tài “Hồn thiện KSNB chu trình bán hàng - thu tiền Cơng ty Cổ phần Dịch vụ Thương mại Xuất nhập Cường Minh” cần thiết phù hợp Mục tiêu nghiên cứu Mục tiêu chung: Khóa luận hướng đến tìm hiểu thực trạng KSNB chu trình bán hàng - thu tiền Công ty Cổ phần Dịch vụ Thương mại Xuất nhập Cường Minh từ đề xuất giải pháp hoàn thiện dựa ưu điểm hạn chế hệ thống Mục tiêu cụ thể: - Khái quát lý luận KSNB chu trình bán hàng - thu tiền Công ty Cổ phần Dịch vụ Thương mại Xuất nhập Cường Minh - Tìm hiểu, phân tích đánh giá thực trạng KSNB chu trình bán hàng - thu tiền Công ty Cổ phần Dịch vụ Thương mại Xuất nhập Cường Minh - Trên sở đánh giá, đề xuất giải pháp hoàn thiện KSNB chu trình bán hàng thu tiền Cơng ty Cổ phần Dịch vụ Thương mại Xuất nhập Cường Minh đưa kiến nghị Đối tượng phạm vi nghiên cứu  Đối tượng nghiên cứu đề tài KSNB chu trình bán hàng - thu tiền  Phạm vi nghiên cứu: - Về không gian: Công ty Cổ phần Dịch vụ Thương mại Xuất nhập Cường Minh SVTH: Đàm Khánh Linh - Lớp: K20KTG