Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN), Ban Quản lý Dự án Thuỷ điện Trung Sơn (TSHPMB), Dự án Phát triển Thuỷ điện 1 ĐỢT CÔNG TÁC THỨ 2 BAN CHUYÊN GIA MÔI TRƢỜNG VÀ XÃ HỘI (POE) BAN QUẢN LÝ DỰ ÁN THUỶ ĐIỆN TRUNG SƠN (TSHPMB) BÁO CÁO DỰ THẢO Các thành viên của Ban Chuyên gia (POE) Juan A. Schnack (Trƣởng nhóm) Lê Thị Mộng Phƣợng (Thành viên trong nƣớc) Nguyễn Duy Thắng (Thành viên trong nƣớc) Tháng 5/2010 Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN), Ban Quản lý Dự án Thuỷ điện Trung Sơn (TSHPMB), Dự án Phát triển Thuỷ điện 2 CONTENTS EXECUTIVE SUMMARY 5 1. INTRODUCTION 7 2. FORMER ENVIRONMENTAL ASSESSMENT CONSOLIDATED REPORT 9 3. DISCLOSED REPORTS 9 3.1 Supplementary Environmental and Social Impact Assessment (SESIA) 9 3.1.1 General Qualification 9 3.1.2 Remarks 10 3.2 Environmental Management Plan (EMP) 10 3.2.1 General Qualification 10 3.2.2 Remarks 10 3.3 Resettlement Livelihoods and Ethnic Minorities Development Plan (RLDP) 11 3.3.1 General Qualification 11 3.3.2 Remarks 11 3.4 Comment of POE on the Status of the Reports 12 4. CONSULTATION ROUNDS 12 5. RELEVANT ISSUES 13 5.1 Capacity Building, Institutional Strengthening and Technical Assistance 14 5.2 Social and Environmental Integration 15 5.3 Implementation of Environmental Management Plans (EMP) in Expected Time 16 Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN), Ban Quản lý Dự án Thuỷ điện Trung Sơn (TSHPMB), Dự án Phát triển Thuỷ điện 3 5.4 Definition of Responsibilities of Supervision and Monitoring 17 5.5 Divulgation and Public Consultation as a Continuous Process 18 5.6 The Role of Mass Organizations 19 5.7 Adoption of Long Term Agricultural Options 20 5.8 Activities must be Planned During the Entire Life of the Project 21 5.9. Implementation of Inter-Institutional Plans 21 5.10 Further Issues 22 6. FINAL REMARKS 22 7. REFERENCES 23 8. ANNEX I 25 Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN), Ban Quản lý Dự án Thuỷ điện Trung Sơn (TSHPMB), Dự án Phát triển Thuỷ điện 4 ABBREVIATIONS BP Bank Procedure CLIP Community Livelihoods Improvement Plan CST Construction Supervision Team CPC Commune People Committee DPC District People Committee DRCC Development Research and Consultancy Centre EIA Environmental Impact Assessment EMDP Ethnic Minority Development Plan EMP Environmental Management Plan ET Environmental Team EVN Electricity of Vietnam GHG Greenhouse Gases HH Household IEL Integrated Environments Ltd. IEMC Independent Environmental Monitoring Consultant NGO Non Governmental Organization OP Operational Policy PEO Project Environmental Officer POE Panel of Experts PPC Provincial People Committee RLDP Resettlement Livelihood and Ethnic Minority Development Plan RP Resettlement Plan RPF Resettlement Policy Framework SEO (Workplace) Safety and Environmental Officer SES (Workplace) Safety and Environmental Supervisor Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN), Ban Quản lý Dự án Thuỷ điện Trung Sơn (TSHPMB), Dự án Phát triển Thuỷ điện 5 SESIA Supplementary Environmental and Social Impact Assessment TSHPMB Trung Son Hydropower Management Board WB World Bank Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN), Ban Quản lý Dự án Thuỷ điện Trung Sơn (TSHPMB), Dự án Phát triển Thuỷ điện 6 TÓM TẮT Trong suốt đợt công tác thứ hai, tất cả các thành viên của Ban chuyên gia họp ở Việt Nam và cùng thực hiện các hoạt động từ ngày 26/02/2010 đến 08/03/2010, khi trưởng nhóm, Mr.Juan A. Schnack đến Hà Nội. Tuy nhiên, đợt công tác đã được hoàn thành trong khoảng thời gian lâu hơn: các thành viên trong nước của Ban chuyên gia, bà Lê Thị Mộng Phương và Ông Nguyễn Duy Thắng cùng tham gia đợt tham vấn lần 3 dựa trên thông tin được công bố từ 28/12/2009 đến 05/01/2009 và tham gia các chuyến đi hiện trường từ ngày 19 đến 22/01/2010. Ban chuyên gia thực hiện các hoạt động chính, bao gồm: Trưởng nhóm chuyên gia làm việc với đội trưởng đội công tác, ông Richard Spencer, Ngân hàng Thế giới (27/02/2010) và ông Ngô Việt Hải, Trưởng ban Quản lý Dự án Thuỷ điện Trung Sơn (TSHPMB) (01/03/2010), Cuộc họp giữa tất cả các thành viên của ban chuyên gia (không liên tục từ 28/02 đến 08/03/2010). Sự tham gia của trưởng nhóm POE, các đại diện của Ban QLDATĐTS, Ngân hàng Thế giới, và các tư vấn được ông Richard Spencer phối hợp và mời đến để tổ chức hội thảo về tham vấn cộng đồng (02/03/2010), Tham gia hội thảo về tham vấn cộng đồng (03/03/2010), Thảo luận về SESIA và EMP với tư vấn, người đã chuẩn bị các báo cáo này (ông Miles Scott Brown, Integrated Environments, tư vấn cho TSHPMB) tại Ngân hàng thế giới với các cán bộ và/hoặc đại diện của EVN (Bà Lê Thị Ngọc Quỳnh), TSHPPMB (Mr. Sơn, Lan, Ms. Nga, Mr. Hùng) và World Bank (Ms. Lý, Mr. Kỳ, Mr. J.D. Quintero), Cuộc họp giữa các thành viên của POE trong nước với tư vấn chuẩn bị RLDP (Bà Claude Saint Pierre, Tercia Consultants, tư vấn của TSHPMB) tại Ngân hàng Thế giới cùng với các đại diện của WB, PMB, và các nhà khoa học xã hội, tư vấn của Ngân hàng Thế giới tại Đông Nam Á, Mr. Lars Lund (ngày 04-05/03, 2010). Mục tiêu của các cuộc họp này là để xem xét các báo cáo trên và thảo luận các nội dung của nó cùng với các tư vấn chuẩn bị các báo này để đạt được sự đồng thuận về các vấn đề cần thay đổi, hiệu chỉnh và sửa đổi. Trưởng nhóm PoE họp với ông Richard Spencer tại Ngân hàng Thế giới, với các tư vấn: ông Miles Scott Brown, người lập báo cáo EIA/EMP cuối cùng, Bà Claude Saint Pierre, người lập báo cáo RLDP cuối cùng. Tương tự có sự tham gia của ông Juan D. Quintero (World Bank, Washington, D.C.) và ông Lars Lund Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN), Ban Quản lý Dự án Thuỷ điện Trung Sơn (TSHPMB), Dự án Phát triển Thuỷ điện 7 (nhà khoa học xã hội, tư vấn của Ngân hàng Thế giới, khu vực Đông Nam Á ) (05/03/2010). Liên quan đến việc xem xét tài liệu này, POE nhận thấy rằng SESIA, EMP, và RLDP đạt chất lượng cao; mục tiêu và các đặc điểm chính đã được xác định rõ ràng, mục tiêu của TSHPP được làm rõ, và thể hiện sự cống hiến và chuyên môn cao về tất cả các vấn đề liên quan. Các chính sách an toàn của Ngân hàng Thế giới được bao gồm khi cần thiết (ví dụ RP, Ngân hàng Thế giới OP 4.12, EMDP, World Bank OP 4.10). Các thiếu sót giữa Khung chính sách pháp lý Việt Nam và Khung chính sách an toàn của Ngân hàng Thế giới và các vấn đề liên quan khác đã được giải thích một cách rõ ràng bởi các tư vấn trong nước của Ban PoE (Phụ lục I). Đối với các tác động cộng dồn, các nội dung đó từ dự án chính nó đã được tham chiếu một cách hợp lý và các tác động cộng dồn ở mức độ lớn hơn đều xét đến tất cả các hoạt động khác của khu vực dự án đã được lên kế hoạch hợp lý để thực hiện vào cuối năm đầu tiên của giai đoạn thi công. Theo đó, Ban QLDATĐTS sẽ phát triển các nghiên cứu cụ thể để đánh giá các tác động cộng dồn của TSHPMB liên quan đến các dự án và các hoạt động khác bởi vì nó đã được mô tả trong EMP. Cho thấy rằng tất cả các báo cáo dự thảo đã được xem xét một cách thấu đáo và tất cả các hiệu chỉnh và sửa đổi đã được bao gồm sau khi được đồng ý hoàn toàn, họ đã trình bày phiên bản cuối cùng để đệ trình phê duyệt lần cuối. Sau đó, ban chuyên gia xét thấy là không cần thiết để thực hiện thêm các xem xét và các cuộc họp để bổ sung các thay đổi vào các báo cáo dự thảo này, các báo cáo dự thảo đó sẽ được chuyển cho Ban QL và WB để xem xét và phê duyệt lần cuối. Việc này sẽ đóng góp việc hoàn thiện tiến độ trình bày dự án cho Ban Ngân hàng Thế giới vào tháng 7/2010 và để thúc đẩy một cách tích cực toàn bộ tiến độ thời gian dự kiến. Dựa trên các tài liệu chính được xem xét, bao gồm SESIA, EMP, và RLDP, cũng như vòng tham vấn thứ 3, Ban POE đề xuất ưu tiên trong suốt quá trình phát triển các giai đoạn khác nhau của Dự án TĐTS, về các vấn đề sau: - Nâng cao Năng lực, tăng cường thể chế và Hỗ trợ kỹ thuật - Tổng hợp môi trường và xã hội - Thực hiện EMP trong thời gian dự kiến - Xác định các trách nhiệm giám sát và quan trắc - Công bố tham vấn cộng đồng như một quá trình liên tục - Vai trò của tổ chức quần chúng - Thông qua các phương án nông nghiệp dài hạn Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN), Ban Quản lý Dự án Thuỷ điện Trung Sơn (TSHPMB), Dự án Phát triển Thuỷ điện 8 - Lập kế hoạch các hoạt động trong suốt toàn bộ vòng đời dự án - Thực hiện các kế hoạch thể chế Các vấn đề này đã được nêu trong SESIA, EMP, RLDP và các vòng tham vấn đã được POE phân tích rõ ràng, và qua các buổi họp với hầu hết tất cả các bên liên quan, đã đạt được sự đồng thuận cuối cùng về tất cả các chủ đề đã được thảo luận. Các tư vấn mà đã chuẩn bị các bản báo cáo này đã thực hiện tất cả các thay đổi cần thiết sau khi có sự đồng thuận. Vì thế, phiên bản cuối cùng của các báo cáo dự thảo này đã được hoàn thành theo đề xuất của POE, khi thực hiện các đề xuất thay đổi. Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN), Ban Quản lý Dự án Thuỷ điện Trung Sơn (TSHPMB), Dự án Phát triển Thuỷ điện 9 1. GIỚI THIỆU Đợt công tác thứ hai của Ban chuyên gia Môi trường và xã hội (POE) đã được thực hiện theo các giai đoạn khác nhau và không liên tục kể từ tháng 6/2008 khi đợt công tác đầu tiên thực hiện ở Việt Nam (6-16/06/2008). Báo cáo dự thảo này bổ sung hai báo cáo do POE thực hiện. Báo cáo dự thảo đầu tiên bao gồm việc xem xét ở bàn giấy tất cả các taì liệu có sẵn do các tư vấn quốc tế và trong nước lập vào trước và sau khi đợt công tác đầu tiên của POE đến Việt nam, cũng như các cuộc họp với các đại diện của Ban QL, WB và các tư vấn, và công việc ở hiện trường (đi thăm công trường đập và đường vào) (Schnack & Phuong, 2008). Báo cáo dự thảo lần hai (Schnack, Phuong & Thang, 2009) bao gồm các tài liệu được xem xét bổ sung. Báo cáo thứ 3 bao gồm phản hồi giữa tư vấn do Ban QLDATĐTS thuê và POE bao gồm thực hiện hơn một trăm phản hồi của TSHPMB đối với các ý kiến của POE về tất cả các tài liệu và các báo cáo dự thảo và các tư vấn quốc tế (Tháng 6/2009) đã được làm rõ vào cuối năm 2009. Trong suốt đợt công tác thứ 2, tất cả các thành viên của PoE gặp nhau ở Việt Nam và cùng thực hiện các hoạt động từ 26/02/2010 đến 08/3/2010. Thời gian này ông trưởng nhóm, Juan A. Schnack ở Hà Nội. Tuy nhiên, đợt công tác đã được thực hiện trong thời gian lâu hơn, có các tư vấn trong nước, thành viên của PoE, Ms. Lê Thị Mộng Phượng và Ông Nguyễn Duy Thắng tham gia vòng tham vấn thứ 3 dựa trên hoạt động công bố thông tin được thực hiện từ ngày 28,/12/2009 và 05/01/2010 và các chuyến đi thăm công trường trong suốt giai đoạn từ 19/1 đến 2/2 năm 2010. Bên dưới trình bày tóm tắt các ý kiến của POE, liên quan đến các báo cáo dự thảo được công bố: Đánh giá tác động Môi trường và Xã hội bổ sung - SESIA-, Kế hoạch Quản lý Môi trường (EMP) và Chương trình Sinh kế Tái định cư và Phát triển Dân tộc Thiểu số - RLDP-, và các kết luận của vòng tham vấn thứ ba. Báo cáo dự thảo của đợt công tác thứ 2 bao gồm các nội dung và đề xuất chính của ban chuyên gia nhằm hỗ trợ Ban QLDATĐTS hoàn thiện thành công giai đoạn chuẩn bị của dự án, và bắt đầu sớm việc thực hiện theo dự kiến. Các hoạt động chính mà ban chuyên gia thực hiện bao gồm: Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN), Ban Quản lý Dự án Thuỷ điện Trung Sơn (TSHPMB), Dự án Phát triển Thuỷ điện 10 Buổi họp riêng của trưởng nhóm PoE với Đội trưởng đội công tác, Mr. Richard Spencer, World Bank (February 27, 2010) Buổi họp cá nhân của trưởng nhóm PoE với ông Ngô Việt Hải, Trưởng ban Quản lý Dự án Thuỷ điện Trung Sơn (TSHPMB) (01/03/2010), Các buổi họp với tất cả các thành viên của ban (không liên tục từ 28/02 đến 08/3 2010), Trưởng nhóm PoE và các đại diện của Ban QLDATĐTS, Ngân hàng Thế giới, và các tư vấn dưới sự triệu tập và phối hợp của Mr Richard Spencer, trong việc tổ chức hội thảo về tham vấn cộng đồng (02/03/2010). Tham gia hội thảo về tham vấn cộng đồng (03/03/2010), Thảo luận với SESIA và EMP với tư vấn lập các báo cáo này (Mr. Miles Scott Brown, Integrated Environments, tư vấn cho TSHPMB) tại Ngân hàng Thế giới với các cán bộ và/hoặc đại diện của EVN (Ms. Quynh), TSHPPMB (Mr. Sơn, Lan, Mss Nga, Mr. Hùng) và Ngân hàng Thế giới (Ms. Ly, Mr. Ky, Mr. J.D. Quintero). Mục tiêu: xem xét toàn bộ các khía cạnh của các báo cáo trên và đạt được sự đồng thuận về tất cả các vấn đề yêu cầu thay đổi, hiệu chỉnh và sửa đổi (04/03/2010). Cuộc họp với các tư vấn trong nước của Ban PoE với tư vấn lập RLDP (Ms. Claude Saint Pierre, Tercia Consultants, tư vấn cho TSHPMB) tại Ngân hàng Thế giới với các đại diện của WB, TSHPMB và nhà khoa học xã hội, tư vấn của WB khu vực Đông Nam Á, Mr. Lars Lund. Mục tiêu: Xem xét tổng thể RLDP, thảo luận với tư vấn lập báo cáo dự thảo, và đạt được sự đồng thuận về tất cả các vấn đề yêu cầu thay đổi, hiệu chỉnh và sửa đổi (March 4 and 5 2010). Cuộc họp giữa trưởng nhóm POE tại WB với Mr. Richard Spencer, và các tư vấn: Mr. Miles Scott Brown, tác giả lập phiên bản cuối cùng của Đánh giá tác động môi trường (EIA) và Kế hoạch Quản lý môi trường (EMP), Ms. Claude Saint Pierre, tác giả lập phiên bản cuối cùng của RLDP về Chương trình khôi phục sinh kế và phát triển dân tộc thiểu số (RLDP). Cũng làm việc với Mr. Juan D. Quintero (World Bank, Washington, D.C.), và Mr. Lars Lund (Nhà khoa học xã hội, WB khu vực Đông nam Á) (05/3/2010). [...]... trò như một người cố vấn, không cần thiết chấp nhận các ý kiến chi tiết đối với mỗi vấn đề được xử lý của các báo cáo này Việc xem xét tất cả các tài liệu và các báo cáo dự thảo do Ban QLDATDTS cung cấp cần Ban chuyên gia cung cấp ý kiến liên quan đến hầu hết tất cả các vấn đề và các hoạt động được phát triển hoặc lược bỏ Vì thế, đối với đợt công tác thứ hai, báo cáo dự thảo này sẽ tuân thủ mục đích... được đệ trình cho việc phê duyệt lần cuối Nhìn chung, Ban POE nhận thấy là không cần thiết để thực hiện thêm các xem xét mở rộng và các buổi họp để bổ sung các thay đổi cho các báo cáo dự thảo này, các báo cáo này sau đó sẽ được đệ trình cho TSHPMB và World Bank xem xét lần cuối Việc này sẽ góp phần vào việc hoàn thành kế hoạch để trình dự án lên Ban Ngân hàng vào tháng 7/2010 để đẩy nhanh tiến độ thực... toàn bộ vòng đời của dự án PoE nhận xét là kế hoạch tham vấn đang được hoàn thành và tại thời điểm này, khuyến khích Ban QLDATĐTS có trách nhiệm với thực tiễn tốt này để đảm bảo tính liên tục của nó trong suốt vòng đời dự án Theo các đề xuất phát sinh từ rất nhiều báo cáo do Ban QLDATĐTS cung cấp, để tổng hợp trong các báo cáo cuối cùng (RLDP & EIA/EMP, 2010), và trong vòng tham vấn thứ ba, dự kiến là... Chương trình sức khoẻ khu vực, hỗ trợ kỹ thuật cho Ban QLDATĐTS, các phát hiện, đa dạng sinh học và các khu vực được bảo vệ, chi phí EMP, vv) Sở dĩ không phải tất cả các ý kiến đều được tổng hợp là do có một số ý kiến trùng lặp với các ý kiến khác 3.3 Chƣơng trình Tái định cƣ, sinh kế và phát triển dân tộc thiểu số (RLDP) 13 Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN), Ban Quản lý Dự án Thuỷ điện Trung Sơn (TSHPMB),...Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN), Ban Quản lý Dự án Thuỷ điện Trung Sơn (TSHPMB), Dự án Phát triển Thuỷ điện Như đã nói ở trên, Ban chuyên gia đã xem xét một số lượng lớn các tài liệu trong suốt hai năm qua (2008-2010) như là một nguồn thông tin cơ bản được sử dụng như các báo cáo... VÒNG THAM VẤN 14 Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN), Ban Quản lý Dự án Thuỷ điện Trung Sơn (TSHPMB), Dự án Phát triển Thuỷ điện Vòng tham vấn thứ 3 cho thấy có rất nhiều tiến bộ nếu so sánh với hai giai đoạn trước đó, đặc biệt là vòng thứ nhất Có vẻ như ở vòng tham vấn đầu tiên có một số người dân còn nghi ngờ và một số trường hợp đã thay đổi quyết định ban đầu nhưng vẫn còn nghi ngại (ví dụ bản Tà Bán... tham vấn tại khu vực dự án (vòng thứ 3) và hội thảo vào ngày 3/3/2010, thêm các cuộc họp ngày 4/5-3-2010, như 15 Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN), Ban Quản lý Dự án Thuỷ điện Trung Sơn (TSHPMB), Dự án Phát triển Thuỷ điện đã tham chiếu ở trên, làm việc với ban chuyên gia để nhấn mạnh hầu hết các vấn đề liên quan Đáng lưy ý là các ý kiến và/hoặc đề xuất đã đề cập ở trên theo đề xuất được dựa trên các... của dự án 16 Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN), Ban Quản lý Dự án Thuỷ điện Trung Sơn (TSHPMB), Dự án Phát triển Thuỷ điện 5.1 Nâng cao năng lực, tăng cƣờng thể chế và hỗ trợ kỹ thuật Việc thực hiện và phát triển dự án phụ thuộc vào quá trình hỗ trợ kỹ thuật lâu dài Vì thế, để hoàn thành các mục tiêu đó, cần phải lập ra một tổ môi trường POE lưu ý rằng Ban QLDA đang có sự nổ lực lớn về hỗ trợ kỹ thuật... viên này sẽ bổ sung vào vai trò của PEO bằng cách cung cấp cố vấn cần thiết để thực hiện thành công các biện pháp kỹ thuật đề xuất, dựa trên các cuộc khảo sát định kỳ về các thay đổi của môi trường và liên tục cập nhật tình hình và các thay đổi Hơn thế nữa, đội này sẽ thu thập các thông tin cơ bản bổ sung trong suốt dòng đời của dự án Cố vấn do trưởng nhóm cung cấp sẽ được hỗ trợ qua việc phân tích có... của Ban QL và các tổ khác của nhà thầu (và nhà thầu phụ) Để đạt được yêu cầu này một cách cân xứng thì vai trò và trách nhiệm của tất cả những người liên quan (PEO, CST, SES, ET và SEO) phải được lập một cách rõ ràng theo các đề xuất nêu trong báo cáo dự thảo EMP Dựa trên các hướng dẫn chung về các hoạt động thi công, việc tuân thủ các yêu cầu về bảo vệ môi trường sẽ được dựa trên tài liệu được cung . Việc xem xét tất cả các tài liệu và các báo cáo dự thảo do Ban QLDATDTS cung cấp cần Ban chuyên gia cung cấp ý kiến liên quan đến hầu hết tất cả các vấn đề. (EVN), Ban Quản lý Dự án Thuỷ điện Trung Sơn (TSHPMB), Dự án Phát triển Thuỷ điện 1 ĐỢT CÔNG TÁC THỨ 2 BAN CHUYÊN GIA MÔI TRƢỜNG VÀ XÃ HỘI (POE) BAN