BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGOẠI THƯƠNG CAO XUÂN THỎA NÂNG CAO HIỆU QUẢ KINH DOANH DỊCH VỤ THƠNG TIN DI ĐỘNG CỦA TẬP ĐỒN BƯU CHÍNH VIỄN THƠNG VIỆT NAM - VNPT Chun ngành: Quản trị kinh doanh Mã số: 60.34.05 LUẬN VĂN THẠC SỸ QUẢN TRỊ KINH DOANH NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: GS,TS HỒNG VĂN CHÂU HÀ NỘI- 2011 Danh mơc b¶ng biĨu, hình vẽ Hình 1.1 Mô hình tổng quan mạng thông tin di động Hình 2.1 Cơ cấu tổ chức VNPT 28 Hình 2.2 Biểu đồ tăng trởng số lợng thuê bao VNPT 42 Hình 3.1 Nhu cầu sử dụng Internet di động 66 Hình 3.2 Mong muốn sử dụng dịch vụ di động khách hng 67 Hình 3.3 Xu hớng phát triển toán di động 69 Hình 3.4 Thị trờng toán di động 71 Hình 3.5 Kết cấu mạng chuyển tiền 73 Hình 3.6 Đồng toán 73 Bảng 2.1 Doanh thu cđa VMS; GPC vμ VNPT 38 B¶ng 2.2 Tû lƯ doanh thu di động cấu doanh thu VNPT 33 Bảng 2.3 Tỷ lệ tăng trởng doanh thu hai công ty di động so 34 với tỷ lệ tăng trởng chung VNPT Bảng 2.4 Số lợng mạng lới hng năm 40 Bảng 2.5 Tỷ lệ tăng trởng mạng lới hng năm 40 Bảng 2.6 Tổng số thuê bao di động VNPT 41 Bảng 2.7 Tỷ lệ tăng trởng thuê bao di động hng năm 41 Bảng 2.8 Doanh thu hng năm dịch vụ thông tin di động 43 Bảng 2.9 Tỷ lệ tăng trởng doanh thu hng năm 44 Bảng 2.10 Thị phần dịch vụ thời điểm cuối năm 2005 46 Bảng 2.11 Thị phần dịch vụ thời điểm 3/6/2008 46 Bảng 2.12 Ngân sách quảng cáo truyền hình báo chí năm 2009 49 Danh mục từ viết tắt arpu Tiền cớc phát sinh thuê bao di động ATM Máy rút tiền tự động AMR Bộ thích ứng đa luồng bts Trạm thu phát gốc bsc Bộ điều khiển trạm gốc bcvt Bu viễn thông CBCNV Cán công nhân viên cdma Công nghệ đa truy nhập phân chia theo mà CNTT Công nghệ thông tin cskh Chăm sóc khách hng dn doanh nghiệp đtdđ điện thoại di động edge Công nghệ số liệu tốc độ cao cải tiến từ gprs gprs dịch vụ gói vô tuyến chung gsm Hệ thống di động ton cầu gpc công ty dịch vụ viễn thông (Vinaphone) gtgt dịch vụ giá trị gia tăng imt ủy ban quản lý công nghệ mms Tin nhắn đa phơng tiện ms Trạm di động msc Trung tâm chuyển mạch dịch vụ di động ngn Mạng hệ ns Năng suất nsd Ngời sử dụng Ipas/phs dịch vụ vô tuyến cầm tay nội thị dùng công nghệ UTStarcom pr Hoạt động quan hệ công chúng tnhh Công ty trách nhiệm hữu hạn sms dịch vụ tin ngắn SP Sản phẩm SXKD Sản xuất kinh doanh vms Công ty thông tin di động (MobiFone) vnpt Tập đon Bu Viễn thông Việt Nam wcdma Công nghệ đa truy nhập theo mà băng rộng wto Tổ chức thơng m¹i thÕ giíi PHẦN MỞ ĐẦU Tính cấp thiết đề tài Trong kinh tế hội nhập ngày nay, tất lĩnh vực kinh tế nước ta đối mặt với nhiều nguy thách thức Ngày nhiều doanh nghiệp nước ngồi với cơng nghệ đại, kinh nghiệm lý tiềm lực tài mạnh xuất làm cho trính cạnh tranh diễn ngày phức tạp hơn, liệt Viễn thông ngoại lệ, số công ty liên doanh với nước ngồi có mặt thị trường, doanh nghiệp nước ngày lớn mạnh hơn, hoạt động hiệu cạnh tranh lĩnh vực thể rõ qua cước phí ngày giảm, tần suất xuất phương tiện thông tin quảng cáo mức cao Trước hồn cảnh đó, với xuất phát điểm doanh nghiệp độc quyền VNPT thể rõ khó khăn bắt tay vào chơi bình đẳng thị trường Vẫn nếp suy nghĩ cũ, cách làm cũ cho thấy điều khơng cịn phù hợp, theo kết kinh doanh năm vừa qua Là doanh nghiệp đời trước đối thủ cạnh tranh hàng chục năm sau ba năm kể từ đối thủ cạnh tranh đời, hai doanh nghiệp VNPT bị phần lớn thị phần ln vị trí dẫn đầu thị phần Khách hàng có suy nghĩ khơng tích cực, ấn tượng không tốt đẹp doanh nghiệp độc quyền doanh nghiệp khác ngành với cách làm khác đem lại cho khách hàng hài lòng định Nếu hạn chế khơng sửa chữa, VNPT khơng đưa cách làm doanh nghiệp thuộc VNPT sức cạnh tranh thị trường Nhận thức rõ điều này, thông qua công tác thực tế, chọn đề tài: “Giải pháp nâng cao hiệu kinh doanh dịch vụ thông tin di động Tập đồn Bưu Viễn thơng Việt Nam - VNPT” làm đề tài nghiên cứu Mục đích nghiên cứu luận văn Đề tài nghiên cứu nhằm mục đích đề xuất số giải pháp nâng cao hiệu kinh doanh dịch vụ thông tin di động Tập đồn Bưu Viễn Thơng – VNPT Về phát triển dịch vụ, phát triển khách hàng nhằm nâng cao doanh thu, nâng cao thị phần thị trường thông tin di động Đối tượng phạm vi nghiên cứu - Đối tượng nghiên cứu: hiệu hoạt động sản xuất kinh doanh dịch vụ thông tin di động tập đồn Bưu Viễn thơng - VNPT - Phạm vi nghiên cứu: tập trung vào hoạt động, hiệu kinh doanh dịch vụ thông tin di động phạm vi tập đồn Bưu Viễn thơng - VNPT mà đặc biệt hai công ty Vinaphone Mobifone Nhiệm vụ nghiên cứu Để thực mục đích nghiên cứu, đề tài xác định cho nhiệm vụ sau: - Nghiên cứu sở lý luận dịch vụ thông tin di động, hiệu kinh doanh - Đánh giá hiệu kinh doanh dịch vụ thơng tin di động Tập đồn Bưu Viễn thơng – VNPT - Đề xuất số giải pháp phát triển dịch vụ, phát triển khách hàng, sử dụng nguồn nhân lực, nâng cao công tác quản lý nhằm nâng cao thị phần, doanh thu hiệu kinh doanh dịch vụ thơng tin Tập đồn Bưu Viễn Thơng – VNPT Phương pháp nghiên cứu Luận văn sử dụng phương pháp thống kê, so sánh tổng hợp để nghiên cứu lý giải vấn đề đặt Dùng số liệu báo cáo kinh doanh MobiFone VinaPhone để chứng minh, đồng thời cho thấy vị trí hai doanh nghiệp thị trường mức nào, từ đưa giải pháp nhằm thu hút khách hàng, nâng cao hiệu sản xuất kinh doanh doanh nghiệp Giời hạn đề tải Đề tài tập trung vào nghiên cứu giải pháp nhằm nâng cao hiệu kinh doanh dịch vụ thông tin di động VNPT bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế Cấu trúc luận văn Để thực mục đích Luận văn, phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo; nội dung Luận văn chia thành chương: Chương I: Dịch vụ thông tin di động hiệu kinh doanh dịch vụ thông tin di động Chương II: Thực trạng hiệu kinh doanh dịch vụ thông tin di động Tập đồn Bưu Viễn thơng Việt Nam (VNPT) Chương III: Một số giải pháp nâng cao hiệu kinh doanh dịch vụ thơng tin di động Tập đồn Bưu Viễn thơng Việt Nam (VNPT) Trong q trình cứu đề tài, xin chân thành cảm ơn hướng dẫn tận tình GS, TS Hồng Văn Châu, đồng nghiệp công tác công ty Viễn thông Liên tỉnh (VTN) thuộc tập đồn VNPT giúp tơi hồn thành đề tài Tơi xin chân thành cảm ơn! Mục lục danh mục chữ viết tắt danh mục bảng biểu, hình vẽ Lời nói đầu chơng i: dịch vụ thông tin di động v hiệu kinh doanh dịch vụ thông tin di động 1.1 Tổng quan dịch vụ thông tin di động . 1.1.1 Khái niệm dịch vụ thông tin di động 1.1.2 Đặc tính kỹ thuật dịch vụ thông tin di động 1.1.3 Đặc tính kinh tế dịch vụ thông tin di động. 1.1.4 Các loại hình dịch vụ thông tin di động . 1.2 Hiệu kinh doanh dịch vụ thông tin di động 1.2.1 Khái niệm hiệu kinh doanh 1.2.2 Các tiêu chí đánh giá hiệu kinh doanh 12 1.3 Kinh nghiệm nâng cao hiệu kinh doanh dịch vụ thông tin di động số công ty, tập đoàn viễn thông giới 16 1.3.1 Kinh nghiệm Docomo Nhật Bản ………… 16 1.3.2 Kinh nghiƯm cđa Korea Telecom t¹i Hμn Qc ……………… 17 1.3.3 Kinh nghiƯm cđa China Telecom t¹i Trung Qc……………… 20 1.3.4 Kinh nghiƯm cđa China Mobile Communication Trung Quốc 22 1.3.5 Những bi học kinh nghiệm rót tõ viƯc nghiªn cøu kinh nghiƯm cđa mét số nh khai thác dịch vụ thông tin di động 23 Chơng ii: thực trạng hiệu kinh doanh dịch vụ thông tin di động tập đon bu viễn thông việt nam (vnpt) . 25 2.1 Vài nét Tập đoàn Bu Viễn thông Việt Nam 25 2.1.1 Giíi thiƯu chung vỊ TËp ®oμn B−u chÝnh ViƠn th«ng ViƯt Nam 25 2.1.2 Ngμnh, nghỊ kinh doanh.…………………………………………………… 26 2.1.3 C¬ cÊu tỉ chøc………………………………………………………… 27 2.2 Phân tích hiệu kinh doanh dịch vụ thông tin di động Tập đoàn Bu Viễn thông Việt Nam 29 2.2.1 Hiệu mặt trị xà hội. 29 2.2.2 Hiệu mặt kinh tế. 30 3.2.2.1 Doanh thu lợi nhuận 30 3.2.2.2 Cơ sở hạ tầng, mạng lới, công nghệ qui mô sản suất 31 3.2.2.3 Nguồn nhân lực 33 2.2.3 Hiệu dịch thông tin di động VNPT. 36 2.3 Đánh giá hiệu kinh doanh dịch vụ thông tin di động Tập đoàn Bu Viễn thông Việt Nam .. 39 2.3.1 Những thnh tựu đà đạt đợc 39 2.3.2 Nguyên nhân v tồn cần khắc phục . 45 Chơng 3: số giảI pháp nâng cao hiệu kinh doanh dịch vụ thông tin di động tập đon b−u chÝnh viƠn th«ng viƯt nam (vnpt) ………… 50 3.1 định hớng kinh doanh dịch vụ thông tin di động Tập đoàn Bu Viễn thông Việt Nam.. 50 3.2 Các giải pháp nâng cao hiệu kinh doanh dịch vụ thông tin di động Tập đoàn Bu Viễn thông Việt Nam . 52 3.2.1 Các giải pháp phát triển sản phẩm. 52 3.2.2 Các giải pháp giá cớc v khuyến mại 53 3.2.3 Giải pháp nghiên cứu, dự báo thị trờng, nâng cao hiệu quảng bá, xây dựng hình ảnh VNPT 55 3.2.3.1 Giải pháp nghiên cứu, dự báo thị trờng . 55 3.2.3.2 Xây dựng phơng thức quảng bá tiếp thị 57 3.2.3.3 Xây dựng đội ngũ quan hệ công chúng chuyên nghiệp . 59 3.2.3.4 Về hoạt động chăm sóc khách hàng 61 3.2.4 Kết hợp với ngân hng, hÃng toán phát triển ngân hng 61 di động v toán di động 3.2.4.1 Xu h−íng vỊ c«ng nghƯ……………………… ………… 62 3.2.4.2 Xu hớng tiêu dùng dịch vụ khách hàng . 63 3.2.4.3 Khảo sát nhu cầu mong muốn tiêu dùng khách hàng. 65 3.2.4.4 Thơng mại di ®éng………………………………… ……………….… 67 3.2.4.5 Tỉ chøc chun tiỊn di ®éng……………………….… 72 3.2.5 Tiếp tục phát triển thuê bao di động tiềm 77 3.2.6 Giải pháp sử dụng nguồn lực, nguồn vốn v máy quản lý 81 3.3 Mét sè kiÕn nghÞ…………………………………………… …….…… 81 KÕt ln Danh mơc tμi liƯu tham kh¶o 72 nhân) Họ điển hình việc khơng ngừng cải tiến sản phẩm, khả định giá cho dịch vụ lợi vững người đầu, khai phá thị trường Các công ty thường bắt tay với ngân hàng (hoặc tự chuyển thành ngân hàng) để truy cập vào hệ thống toán Các bên cung cấp dịch vụ hạ tầng viễn thông – di động - Các nhà khai thác di động thống lĩnh thị trường toán từ xa với khoản cước phí nhỏ tính trực tiếp vào hóa đơn cước phí nhà khai thác Với ưu sở hữu thiết bị hệ thống truyền thông để người tiêu dùng truy cập liệu, số nhà khai thác di động hưởng lợi nhuận biên lên tới 50% cho dịch vụ số nhạc chuông game Với khả sinh lời cao nhà khai thác ln tìm cách thâm nhập mở rộng phạm vi kinh doanh, không dừng dịch vụ số hóa hướng tới phải trở thành vai trị chủ đạo chuỗi giá trị tốn Như Western Union, xuất phát điểm công ty viễn thơng nhiên q trình tham gia vào chuỗi giá trị toán, trước lợi nhuận từ mảng Năm 2006, Western Union chuyển đổi hoàn toàn sang cơng ty cung câp dịch vụ tài chính, mảng lớn dịch vụ chuyển tiền 3.2.4.5 Tổ chức chuyển tiền di động Để triển khai tốn di động phải thiết lập mơi trường có tham gia hai ngành di động tốn Một bên cơng ty di động sở hữu kênh truy cập cho người tiêu dùng sử dụng, bên nhà cung cấp dịch vụ tốn có quan hệ tài với người tiêu dùng Như vậy, cần phải có Hub chuyển tiền di động để huy điều phối luồng giao dịch nhà đầu tư Hub chuyển tiền di động điểm trung chuyển trung tâm dành cho giao dịch thẻ nhiều ngân hàng khác qua máy ATM, dùng để kết nối mạng di động lại với để thực giao dịch chuyển tiền từ người sang người khác qua mạng di động, nội địa xuyên biên giới, xử lý kết nối bên ngân hàng toán với 73 Hình 3.5 Kết cấu mạng chuyển tiền Để phù hợp với hạ tầng có sẵn nhằm giảm thiếu chi phí đầu tư, điểm Hub chuyển tiền di động phải tận dụng tảng công nghệ quan hệ kinh doanh tồn tổ chức tham gia phạm vi hai môi trường độc lập Hạ tầng thời sử dụng cho hai ngành: điện thoại di động phương tiện toán truyền thống - nhằm cung cấp cho người tiêu dùng lựa chọn tốn có sẵn, bao gồm tin nhắn, thẻ tín dụng, thẻ ghi nợ lựa chọn trả trước Theo Hình 4, Hub chuyển tiền di động điều khiển giao dịch toán xuất phát từ phía người dùng sử dụng ĐTDĐ nơi đâu Hub chuyển tiền di động nhận diện yêu cầu toán tạo hướng dẫn toán định dạng phù hợp để bắt đầu thực yêu cầu toán dựa phương thức tốn lựa chọn Hình 3.6 Đồng tốn 74 Mơi trường thương mại di động tận dụng hạ tầng tốn có bao gồm mạng liên kết nối, khả phát giảm thiểu rủi ro, phát gian lận, quy định giải tranh chấp giao dịch bồi hoàn Bên đầu tư toán bên đầu tư di động tiếp tục thực chức phạm vi lực theo thoải thuận Mơi trường cung cấp cho người tiêu dùng bên có tốn liên quan nhiều lựa chọn toán quen thuộc với người tiêu dùng Yêu cầu đặt phải có giao diện kết nối để vận hành toán di động, tức kết nối bên kinh doanh, nhà khai thác di động, tổ chức tài nhu cầu/năng lực để gửi giao dịch theo cách thức người tiêu dùng yêu cầu Trước hết, có nhiều hub chuyển tiền di động vận hành số khu vực phạm vi quốc gia đơn lẻ sau mở rộng tồn lãnh thổ chí lan tỏa nhiều khu vực địa lý khác Trong tương lai, thị trường phát triển mạnh mẽ, hub hợp khắp thị trường địa lý – bước phát triển tương tự phát triển mạng toán đa dạng ngày Năng lực đáp ứng hub chuyển tiền di động điều khiển toán di động cần thỏa mãn yêu cầu: - Linh hoạt phương thức toán cho người tiêu dùng: Đây yêu cầu then chốt để người tiêu dùng đón nhận dịch vụ định thành cơng tốn di động nói chung Vấn đề cần thỏa mãn hai yêu cầu sau: là, lực cung cấp dẫn tốn từ kênh (ví dụ web, IVR, di động v.v.); hai là, lực chuyển dẫn đến mạng toán (chẳng hạn, Visa, MasterCard, STAR, ACH/EFT v.v.) Những lực cho phép người tiêu dùng tiến hành giao dịch theo phương thức họ muốn (di động lựa chọn khác), tính cước cho cơng cụ tốn (thẻ tín dụng, thẻ ghi nợ, tài khoản trả trước), tài khoản ngân hàng, tài khoản di động hóa đơn nhà khai thác) 75 - Tích hợp với hạ tầng toán thời: Khả tận dụng hệ thống tốn thời tiện ích mơ hình hợp tác địi hỏi phải tích hợp với hạ tầng tốn thời bao gồm giao diện với tổ chức tài khả cung cấp chức toán truyền thống Những chức toán bao gồm bắt thông tin giao dịch, chứng thực, cấp phép, chuyển tiền, giải tranh chấp/bồi hồn v.v Khả tích hợp hồn chỉnh với mạng/quy hoạch sẵn có Visa, MasterCard, STAR, ACH/EFT v.v xử lý khối lượng giao dịch đáng kể giúp nhanh chóng đạt quy mô - Quan hệ với nhà khai thác di động: Cần phải thiết lập quan hệ sâu rộng với nhà khai thác di động cần có giao diện kỹ thuật liên kết với nhà khai thác Những giao diện bao gồm giao diện nhắn tin để gửi yêu cầu toán giao diện tảng tính cước để sử dụng kê tính cước nhà khai thác tiền tệ, và/hoặc để duyệt chứng nhận xác thực thuê bao (nhận dạng, hiệu lực tài khoản di động, v.v.) Việc chuyển toán cá nhân tới bên kinh doanh phải thực mạng, tương kết yêu cầu định Nếu khơng có tham gia tất nhà khai thác di động ứng dụng giải pháp toán di động hạn chế - Độ tin cậy: Hệ thống toán xây dựng sở tin cậy – giới thực khách hàng tiến hành toán thẻ tín dụng, khách hàng kỳ vọng việc tốn thực gần tức việc chuyển giá trị diễn Việc điều khiển mơ hình bao gồm xác nhận với người dùng cuối nhằm đảm bảo việc tốn họ thực thành cơng - Bảo mật: Lĩnh vực tốn có u cầu bảo mật riêng Các cá nhân mong muốn việc tốn xử lý mơi trường an tồn để bảo vệ thơng tin mật khỏi truy cập bất hợp pháp lừa đảo Theo lý thuyết, kẻ lừa đảo thường công vào kết nối yếu chuỗi giá trị bảo mật toán 76 điện tử, bên tham gia “cuộc chơi” phải đảm bảo thiết lập có hàng rào bảo vệ chắn nhằm trì tồn vẹn tổng thể giải pháp Những tổ chức xây dựng mối quan hệ tin cậy với nhiều bên tham gia lĩnh vực hoạt động thời phù hợp với vai trò “nhạc trưởng” hệ sinh thái thương mại di động Trong nhiều trường hợp, tổ chức tích cực đánh giá hội di động Trên giới có nhà khia thác như: Paybox, Utiba Fandamo Các thương hiệu tốn MasterCard Visa tận dụng quan hệ họ vai trò điểm trung chuyển trung tâm để cung cấp dịch vụ tương tự liên kết hai ngành với Các hãng công nghệ bên thứ ba, Firethorn mFoundry, quan hệ chặt chẽ với nhà khai thác di động nhà sản xuất thiết bị cầm tay, hợp tác để tải trước (preload) ứng dụng thiết bị cầm tay người dùng Các hãng Bango sở hữu hệ thống cho phép họ tính hóa đơn mua hàng vào kê cước hàng tháng khách hàng (thường dành cho hàng hóa số nhạc chuông game) Cả MobiFone Vinaphone cần tập trung kết hợp với ngân hàng, công ty tài phát triển mạnh dịch vụ Trong thương mại điện tử có xu hướng ngày tăng, ngân hàng di động toán di động nhu cầu tất yếu Hiện nay, nhiều thuê bao điện thoại có nhu cầu sử dụng di động để giao dịch với ngân hàng, giao dịch chứng khoán Đây coi yêu cầu thuê bao tiên tiến Họ ngừng sử dụng dịch vụ dịch vụ không đáp ứng yêu cầu họ Dựa tảng hạ tầng mạng rộng khắp, dựa uy tín với khách hàng, VNPT nên đứng thỏa thuận phối hợp với ngân hàng, cơng ty tài sử dụng giải pháp riêng cung cấp dịch vụ ngân hàng di động thương mại di động Trong thời gian tới, dịch vụ chứng minh tiện lợi khách hàng kiểm sốt tài khoản mình, thực giao dịch thương mại 77 lúc nơi, dịch vụ thu hút nhiều khách hàng Đây xem lợi cạnh tranh công ty di động VNPT với nhà khai thác di động khác Bằng rào cản hạ tầng mạng, bảo mật chi phí ngân hàng hay cơng ty tài khó cung cấp hay phối hợp dịch vụ tràn lan tất thuê bao thuộc tất mạng Đây lợi lớn cho công ty di động VNPT đăng ký khách hàng với ngân hàng hay cơng ty tài yêu cầu hay gợi ý sử dụng số điện thoại di động Vinaphone MobiFone Đây thuê bao thực sự, ổn định không biến động mạng di động khơng khách hàng muốn thay đổi số hay tạm dừng dịch vụ số khách hàng liên quan đến nhiều lĩnh vực sống họ Sự phát triển bùng nổ yêu cầu toán điện tử, phải dựa tảng Internet; kênh thương mại sôi động tiềm chưa khai thác hết Người tiêu dùng trước chưa quen với Internet sử dụng làm phương tiện thu thập thơng tin đón nhận kênh cho định mua hàng thực giao dịch mua bán Theo thống kê, năm 2007, doanh số bán lẻ trực tuyến Mỹ tăng lên 17 tỷ USD dự đốn cịn tăng tới 335 tỷ USD vào năm 2012 Tăng trưởng thương mại kênh thực dựa tiến công nghệ, ứng dụng hạ tầng, trải nghiệm tiêu dùng lựa chọn toán (cả thương hiệu toán truyền thống lẫn lựa chọn PayPal) có xu hướng ngày tăng Điện thoại di động nhận thấy phương tiện toán hệ mới, mở hội phát triển cho bên tham gia vào hoạt động thương mại toán 3.2.5 Tiếp tục phát triển thuê bao di động tiềm Chất lượng dịch vụ di động ngày nâng cao giá cước ngày hạ Tỷ lệ số thuê bao di động tổng số thuê bao điện thoại tăng lên đáng kể 78 Nhờ đó, dịch vụ di động đáp ứng mục tiêu quan trọng dịch vụ cơng ích tạo khả truy cập rộng rãi dịch vụ điện thoại với giá chấp nhận cho đa số người Trong để thực mục tiêu xã hội, nhà khai thác viễn thông thường dùng dịch vụ nội hạt, phải lấy dịch vụ đường dài quốc tế để bù lỗ cho dịch vụ Tuy nhiên, lâu dài giữ giá điện thoại cố định mức giá thành khơng khuyến khích đầu tư vào mạng nội hạt, mức giá cước dịch vụ điện thoại đường dài quốc tế cao làm giảm tính cạnh tranh quốc gia mơi trường hội nhập cạnh tranh quốc tế Tuy nhiên, cạnh tranh tranh thúc đẩy thị trường di động phát triển nhanh chóng với giá cước giá máy cầm tay ngày giảm, tỷ trọng thuê bao ngày tăng vùng phủ sóng ngày rộng Mạng thông tin di động lại bị chi phối hiệu ứng “câu lạc bộ”: đông, rẻ, vui! Kết dịch vụ thông tin di động trở thành phương tiện đa số người sử dụng chấp nhận để liên lạc với với chi phí chấp nhận Nói theo ngơn ngữ kinh tế học, mạng di động chịu chi phối mạnh mẽ quy luật “hiệu theo quy mô” Đối với mạng thơng tin di động, chi phí biên cho việc gia tăng thêm thuê bao thấp, chủ yếu chi phí cho máy cầm tay khách hàng Điều trái ngược với mạng điện thoại cố định truyền thống, chi phí biên tăng thêm thuê bao lớn phải đầu tư thêm hạ tầng Do đó, nhà khai thác thơng tin di động đặt mức cước thấp cho số gói dịch vụ trả trước bình dân để thu hút khách hàng có thu nhập thấp Hình thức dịch vụ di động trả trước không cho phép nhà khai thác di động giảm chi phí khai thác giảm thất cước, mà cịn giúp người sử dụng tiện lợi sử dụng, dễ dàng kiểm soát mức chi tiêu tốt so với dịch vụ điện thoại cố định trả sau Điều tăng sức hấp dẫn dịch vụ di động khách hàng có thu nhập thấp Thực tế thị trường di động Việt Nam chứng kiến tốc độ tăng thuê bao nhanh chóng dịch vụ trả trước Do có cở sở để phát triển dịch vụ di động thay phần dịch vụ điện thoại cố định cơng ích 79 Theo số liệu thơng kê thơng tin truyền thơng, tính đến hết năm 2009, tổng số thuê bao điện thoại Việt Nam 130,4 triệu đó, thuê bao di động chiếm khoảng 85%, tương đương với 110,5 triệu thuê bao Như vậy, so với dân số Việt Nam 86 triệu người, số 110 triệu cho có tốc độ phát triển chưa có Theo tính tốn VNPT cịn khoảng 20 triệu người chưa dùng di động, tương ứng với khoảng 30 triệu thuê bao, tính số người dùng số Đây hội để phát triển thêm số thuê bao không dễ dàng việc phát triển giai đoạn trước Vươn tới đáp ứng người sử dụng (NSD) thu nhập thấp có lợi nhuận thách thức lớn cho ngành di động thị trường Có ba vấn đề mà nhà khai thác phải xem xét đáp ứng thị trường thực thi chiến lược mang lại lợi nhuận thông qua việc kiểm nghiệm thực tiễn lĩnh vực hoạt động dịch vụ Sự liên kết chặt chẽ hoạt động mạng tiếp thị quan trọng việc tăng doanh thu thị trường Trong thị trường khác cần cách tiếp cận cân nhắc khác Một số nhà khai thác thị trường đối mặt với thách thức, lớn thiếu liên kết hoạt động mạng tiếp thị Ở vùng xâu, vùng xa, việc không gắn kết hoạt động mạng tiếp thị làm phát sinh bất cập, mạng khơng sử dụng hết công suất không lựa chọn tối ưu vùng phủ sóng việc tiếp thị khơng tốt Kinh nghiệm Ấn Độ, có 70% dân số sống vùng nông thôn, chiến lược triển khai tăng doanh thu trước tiên tập trung bao phủ cộng đồng nơng thơn hấp dẫn Sau nhà cung cấp dịch vụ tập trung vào việc thúc đẩy doanh thu thông qua quảng cáo tập trung mang tính địa phương, điện thoại máy tính truy nhập công cộng để quảng bá giá trị dịch vụ Các hoạt động mạng tối ưu hoá 80 Các nhà cung cấp dịch vụ phải quan tâm tới bốn vấn đề tiến tới việc tối ưu mạng cho NSD có thu nhập trung bình (ARPU) thấp Đó vấn đề thiết kế triển khai mạng; chi phí thiết bị trạm gốc vị trí; dặm cuối truyền dẫn; hệ thống vận hành/hỗ trợ kinh doanh (OSS BSS) Khi thiết kế bao phủ mạng cho khu vực ARPU thấp, nhà khai thác phải tiến hành cách thức khác với thực thị trường phát triển, chuyển mạch biên mạng hướng tới lõi, phần kết nối dặm cuối rẻ nhiều lợi nhiều thuê bao sử dụng chung hạ tầng sẵn có Ở thị trường ARPU thấp, nguyên tắc phải phát triển theo kỹ thuật kỹ tổ ong Thêm vị trí làm tăng chi phí cho thiết bị, vị trí, an ninh, truyền dẫn nguồn Các nhà cung cấp dịch vụ phải chấp nhận kiến trúc mạng phân tán, việc nhóm trạm gốc chuyển mạch gọi nội Giá hợp lý nhằm tối ưu hiệu suất sử dụng mạng Các nhà khai thác phải định giá dịch vụ để đảm bảo vận hành đạt khả doanh thu mạng tối ưu, cách áp dụng tương tự hãng hàng khơng tạo doanh thu cách đảm bảo việc sử dụng tần suất máy bay cao Các nhà cung cấp dịch vụ nên xem xét hoa hồng bán bn mức địn bẩy việc tối ưu hố thu hút thuê bao chi phí sở hữu để hấp dẫn khách hàng ARPU thấp mà trì doanh thu Phân phối hiệu Một mạng lưới phân phối nội hiệu thành phần quan trọng nỗ lực tiếp thị nhà cung cấp dịch vụ cho NSD ARPU thấp Đặc điểm đối tượng khách hàng có thu nhập khơng cao, họ trả cho điện thoại số tiền mức khiêm tốn Đối với đối tượng này, mua điện thoại từ đầu dễ dàng việc trả khoản tiền thường xuyên phạm vi thu nhập hạn hẹp họ Nếu khơng có đại lý gần nhà để phục vụ người sử dụng nông thôn, nhà khai thác bỏ qua khoản doanh thu lớn Đây điểm mạnh VNPT với mạng lưới bưu 81 điện xã hầu hết khu vực tạo khả phân phân dịch vụ tốt, dựa nguồn chi phí đầu tư có sẵn 3.2.6 Giải pháp sử dụng nguồn lực, nguồn vốn máy quản lý Đối với nguồn lực cần quan tâm tới việc xây dựng phát triển đội ngũ lao động DN Hiệu quốc gia, ngành doanh nghiệp phụ thuộc lớn vào trình độ văn hố, chuyên môn, tay nghề, kỹ năng, lực đội ngũ lao động Muốn phải thường xuyên tạo điều kiện cho người lao động nâng cao trình độ, kích thích tinh thần sáng tạo tính tích cực cơng việc hình thức khuyến khích vật chất tinh thần Đối với huy động sử dụng vốn cần đảm bảo đầy đủ, kịp thời sử dụng có hiệu vốn nhân tố quan trọng tác động đến hiệu kinh doanh Vì vậy, cần phải có kế hoạch sử dụng hiệu phải có biện pháp phịng chống rủi ro; phải xác định cấu vốn hợp lý, chặt chẽ thích ứng với quy mơ DN, tránh khơng lạm dụng vốn vay mức, đặc biệt vốn ngắn hạn… Với máy quản lý cần xây dựng tốt mối quan hệ người quản lý người lao động, ln tơn trọng khuyến khích tính tự chủ sáng tạo lực lượng lao động tạo sức mạnh tổng hợp phát huy hiệu yếu tố sản xuất, đặc biệt yếu tố người Cần tăng cường chun mơn hố, kết hợp đa dạng hố với phương án quy mô hợp lý cho phép khai thác tối đa lợi quy mô giảm chi phí, nâng cao hiệu sử dụng yếu tố đầu vào Việc tổ chức, phối hợp với hoạt động kinh tế thơng qua hình thức tổ chức liên doanh, liên kết nhằm phát huy sức mạnh chung, tăng khả cạnh tranh tiêu thụ thị trường biện pháp tăng hiệu kinh doanh 3.3 Một số kiến nghị Một số kiến nghị Nhà nước Bộ Thông tin truyền thơng quy định, sách việc phát triển kinh doanh dịch vụ thông tin di động: - Tạo trì mơi trường cạnh tranh bình đằng doanh nghiệp 82 - Tăng cường phân cấp tạo chủ động kinh doanh cho doanh nghiệp Đặc biệt phân cấp quản lý dịch vụ (phát triển dịch vụ mới) phân cấp quyền định giá - Có sách kết nối mạng hợp lý, khuyến khích doanh nghiệp xây dựng, phát triển sử dụng mạng lưới cách tối ưu 83 KẾT LUẬN Viễn thơng ngành kinh tế mũi nhọn đóng góp quan trọng q trình phát triển kinh tế đất nước Với tiện ích mang lại đáp ứng nhu cầu thông tin di động, viễn thông mà đặc biệt dịch vụ thông tin di động khẳng định thêm vai trị to lớn đời sống xã hội – góp phần nâng cao dân trí, đảm bảo an ninh trật tự xã hội, nộp vào ngân sách nhà nước hàng năm, … Nâng cao hiệu kinh doanh thời kỳ hội nhập, cạnh tranh gay gắt ngày điều tất yếu Nó điều cần thiết để doanh nghiệp tồn phát triển kinh tế thị trường Tạo nên cải tiến, tiến kinh doanh doanh nghiệp góp phần vào phát triển chung kinh tế Nâng cao hiệu kinh doanh nhằm tối đa hóa lợi nhuận, tạo nên ưu cho doanh nghiệp sản xuất kinh doanh Trong năm qua, tập đoàn đồn Bưu Viễn thơng đóng góp khơng nhỏ phát triển đất nước trị xã hội hiệu kinh tế VNPT giữ vững vị trí đơn vị dẫn đầu ngành Truyền thông Thông tin với tiêu dẫn đầu doanh thu, nộp ngân sách công tác an sinh xã hội, xứng đáng với vai trò doanh nghiệp chủ lực đất nước lĩnh vực Bưu viễn thơng, Cơng nghệ thơng tin Tuy nhiên trước thách thức hội nhập, cạnh tranh gay găt với công ty ngành với doanh nghiệp viễn thơng nước ngồi, kinh doanh dịch vụ thông tin di động VNPT chưa hiệu cao Sử dụng chi phí, sử dụng nguồn nhân lực, công tác quản lý, sử dụng sở hạ tầng, dự án đầu tư chưa thực có hiệu cao Trước tồn diễn ra, nguyên nhân dẫn đến tồn Tập đồn Bưu Viễn Thơng Việt Nam - VNPT Cần có sách tuyển dụng nhân sự, chương trình đạo sử dụng nguồn nhân lực hàng năm, lớp tập huấn nâng cao công tác quản lý, cần tổ chức nghiên cứu phát triển sản phẩm thu 84 hút khách hàng đối thủ cạnh tranh tiếp tục khai thác thị trường tiềm Áp dụng giải pháp nhằm tăng thêm doanh thu, lợi nhuận tăng thêm hiệu kinh doanh dịch vụ thơng tin Tập đồn 85 TÀI LIỆU THAM KHẢO Tài liệu tiếng Việt Tập đồn Bưu Viễn thơng Việt Nam, Chiến lược phát triển Bưu - Viễn thơng từ 2010 định hướng đến năm 2020 Pháp lệnh Bưu Viễn thơng, 2002 Hồng Lệ Chi, 2005, Chiến lược kinh doanh viễn thơng, Học viện Bưu Viễn thơng Nguyễn Hữu Lam, Quản trị chiến lược; Phát triển vị cạnh tranh TS Huỳnh Lợi, 2009, Kế toán quản trị, Nhà xuất giao thông vận tải GS,TS Bùi Xuân Phong, 2003, Quản trị kinh doanh Bưu Viễn thơng, Nhà xuất Bưu điện, Hà Nội Trần Sửu, 2006, Năng lực cạnh tranh doanh nghiệp điều kiện tồn cầu hóa, Nhà xuất Lao động Công ty GPC, Báo cáo tổng kết công tác chuyên môn năm 2010 Công ty VMS, Báo cáo tổng kết công tác chuyên môn năm 2010 10 Tôn Thất Nguyễn Thiêm, 2004, Thị trường, chiến lược, cấu: cạnh tranh giá trị gia tăng, định vị phát triển doanh nghiệp, NXB TP Hồ Chính Minh 11 Một số tài liệu khác Tài liệu tiếng nước 12 ITU – Telecom Indicator 2002 13 Brealey & Myers, 2003, Principles of CorporateFinance, 7th edition, McGraw Hill 14 Helfert, E.A., 2001, Financial Analysis Tools and Techniques: A Guide for Managers, McGraw-Hill 15 Colin White, 2004, Strategic Management.1st Edition Palgrave Macmillan 86 16 Hitt, Ireland, and Hoskisson (2007), Management of strategy: Concepst and cases, International student edition, Thomson South-Western 17 Lynch, Richard (2006), Corporate Strategy, 4th edition Prentice Hall Một số website Bộ Thông Tin Truyền Thông http://mic.gov.vn Công ty Dịch vụ Viễn thông GPC www.vinaphone.com.vn Công ty Thông tin di động – MobiFone www.mobifone.com.vn Công ty Viễn thông Quân Đội – Viettel www.vietteltelecom.com.vn Tạp chí BCVT & Cơng Nghệ Thơng tin http://www.tapchibcvt.gov.vn Tập địan Bưu Chính Viễn Thơng Việt Nam http://www.vnpt.com.vn ... Chơng 3: số giảI pháp nâng cao hiệu kinh doanh dịch vụ thông tin di động tập đon bu viễn thông việt nam (vnpt) 50 3.1 định hớng kinh doanh dịch vụ thông tin di động Tập đoàn Bu Viễn thông Việt Nam. .... ĐỘNG VÀ HIỆU QUẢ KINH DOANH DỊCH VỤ THÔNG TIN DI ĐỘNG 1.1 Tổng quan dịch vụ thông tin di động 1.1.1 Khái niệm dịch vụ thông tin di động Dịch vụ thông tin di động dịch vụ thông tin vô tuyến hai... cứu, đề tài xác định cho nhiệm vụ sau: - Nghiên cứu sở lý luận dịch vụ thông tin di động, hiệu kinh doanh - Đánh giá hiệu kinh doanh dịch vụ thông tin di động Tập đồn Bưu Viễn thơng – VNPT - Đề