1 BỘ KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ BỘ NÔNG NGHIỆP & PTNT DỰ ÁN ĐỘC LẬP CẤP NHÀ NƯỚC BÁO CÁO TỔNG HỢP KẾT QUẢ KHOA HỌC CÔNG NGHỆ DỰ ÁN SẢN XUẤT THỬ NGHIỆM Dự án SXTN: “Hoàn thiện quy trình công nghệ nhân giống cam Valencia (V2) và mở rộng sản xuất ở các vùng sinh thái khác nhau” Cơ quan chủ trì dự án: Viện Di truyền nông nghiệp Chủ nhiệm dự án: TS. Hà Thị Thuý 8302 Hà Nội: 2010 2 BỘ KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ - BỘ NÔNG NGHIỆP & PTNT DỰ ÁN ĐỘC LẬP CẤP NHÀ NƯỚC BÁO CÁO THỐNG KÊ KẾT QUẢ THỰC HIỆN DỰ ÁN SẢN XUẤT THỬ NGHIỆM Dự án SXTN: “Hoàn thiện quy trình công nghệ nhân giống cam Valencia (V2) và mở rộng sản xuất ở các vùng sinh thái khác nhau” Cơ quan chủ trì dự án: Viện Di truyền nông nghiệp Chủ nhiệm dự án: TS. Hà Thị Thuý Hà Nội - 2010 3 Mục lục Nội dung Trang Báo cáo thống kê kết quả thực hiện dự án Chương I: Mở đầu 1 1.1. Đặt vấn đề 1 1.2. Tổng quan tình hình nghiên cứu trong và ngoài nước 2 1.2.1. Tình hình sản xuất và tiêu thu quả có múi trên thế giới và nước ta 2 1.2.2. Một số giống cây ăn quả có múi chính trên thế giới và nước ta 7 1.2.3. Nghiên cứu về sản xuất cây giống cây ăn quả có múi 14 1.2.4. Nghiên cứu về các sâu bệnh hại phổ biến trên cây ăn quả có múi 29 Chương II: Mục tiêu, nội dung và phương pháp nghiên cứu 34 2.1. Mục tiêu 34 2.2. Nội dung 34 2.3. Phương pháp nghiên cứu 35 2.4. Phương pháp xử lý số liệu 43 Chương III: Kết quả thực hiện dự án 44 3.1. Kết quả nghiên cứu hoàn thiện quy trình nhân giống cam Valencia2(V2) 44 3.1.1. Chọn lọc, làm sạch bệnh và xây dựng vườn cây mẹ đầu dòng sạch bệnh cấp 1 45 3.1.2. Xây dựng, quản lý vườn cây mẹ cung cấp m ắt ghép cho vườn ươm cấp 2 46 3.1.3. Xây dựng, quản lý vườn ươm nhân giống cam Valencia2 (V2) sạch bệnh 53 4 3.2. Quy trình trồng trọt giống cam Valencia2 (V2) ở các vùng sinh thái khác nhau 66 3.2.1. Điều kiện tự nhiên các vùng sinh thái 66 3.2.2. Yêu cầu sinh thái đối với cam Valencia2 (V2) 69 3.2.3. Xây dựng quy trình trồng mới giống cam Valencia2 (V2) ở các vùng sinh thái khác nhau 71 Tóm tắt các kết quả nghiên cứu 85 1. Tóm tắt quy trình nhân giống cam Valencia2 (V2) sạch bệnh greening và Tristeza 85 2. Tóm tắt quy trình trồng trọt giống cam Valencia2 (V2) ở các vùng sinh thái khác nhau 89 3.3. Kết quả đạt được của mô hình trồng mới cam Valencia2 (V2) ở các vùng sinh thái khác nhau 95 3.3.1. Mô hình trồng mới 02 ha cam Valencia2 (V2) ở vùng đồng bằng Bắc bộ (Văn Giang-Hưng Yên) 95 3.3.2. Mô hình trồng mới 10 ha cam Valencia2 (V2) ở vùng Tây Bắc (Cao Phong-Hoà Bình) 101 3.3.3. Mô hình trồng mới 10 ha cam Valencia2 (V2) trên đồi cao đất dốc ở vùng Bắc trung bộ (Công ty Nông công nghiệp 3/2 Quỳ Hợp- Nghệ An) 109 3.3.4. Mô hình trồng mới 05 ha cam Valencia2 (V2) trên đất phẳng tưới tiêu chủ động ở vùng Bắc trung bộ (Công ty Nông nghiệp Xuân Thành Quỳ Hợp-Nghệ An) 115 3.4. Kết quả đào tạo và chuyển giao công nghệ nhân giố ng và sản xuất cam thương phẩm cho các vùng cam tập trung 121 5 Chương IV: Đánh giá dự án 124 4.1. Đánh giá mức độ khối lượng hoàn thành cơ bản của kết quả thực hiện dự án sản xuất thử nghiệm theo yêu cầu của hợp đồng 124 4.2. Đánh giá giá trị khoa học của các kết quả khoa học công nghệ của dự án 126 4.3. Đánh giá về giá trị ứng dụng, mức độ hoàn thiện của công nghệ và triể n vọng ứng dụng 128 4.4. Đánh giá về tổ chức và quản lý, huy động vốn, kết quả đào tạo 134 Chương V: Kết luận và đề nghị 136 5.1. Kết luận 136 5.2. Đề nghị 136 Một số hình ảnh hoạt động của dự án 137 Tài Liệu tham khảo 146 Phụ lục xử lý số liệu thống kê trên Irristat 148 6 Hà nội, ngày tháng năm 2010 BÁO CÁO THỐNG KÊ KẾT QUẢ THỰC HIỆN DỰ ÁN I. THÔNG TIN CHUNG 1. Tên dự án: Hoàn thiện quy trình công nghệ nhân giống cam Valencia 2 (V2) và mở rộng sản xuất ở các vùng sinh thái khác nhau. - Dự án sản xuất thử nghiệm độc lập cấp nhà nước - Dự án khoa học và công nghệ: “Hoàn thiện quy trình công nghệ nhân giống cam Valencia2 (V2) và mở rộng sản xuất ở các vùng sinh thái khác nhau” - Độc lập (tên lĩnh vực KHCN) 2. Chủ nhiệm dự án: Họ và tên: Hà Thị Thuý N ăm sinh: 1961 Giới tính: Nữ Học hàm: Tiến Sĩ Học vị: Chức danh khoa học: Chức vụ: Phó giám đốc phòng TNTĐCNTB thực vật Điện thoại: Cơ quan: 047544711 Nhà riêng: 047554163 Mobile: 0913006912 Fax: 047543196 E-mail: Tên cơ quan đang công tác: Viện Di truyền Nông nghiệp Địa chỉ cơ quan: Đường Phạm Văn Đồng - Từ Liêm - Hà Nội Địa chỉ nhà riêng: P33 TCVI đường Hoàng Quốc Việt, Từ Liêm, Hà Nội 3. Tổ chức chủ trì dự án : VIỆ N KH NÔNG NGHIỆP VN VIỆN DI TRUYỀN NÔNG NGHIỆP CỘNG HOÀ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM Độc lập - Tự do - Hạnh phúc 7 Tên tổ chức chủ trì Dự án: Viện Di truyền Nông nghiệp Điện thoại: 047544711 Fax: 7543196 E-mail: Website: Địa chỉ: Đường Phạm Văn Đồng, Từ Liêm, Hà Nội Họ và tên thủ trưởng cơ quan: Lê Huy Hàm Viện trưởng - Viện DTNN Số tài khoản: Ngân hàng: Tên cơ quan chủ quản dự án: Viện Di truyền Nông nghiệp - Từ Liêm - Hà Nội II. TÌNH HÌNH THỰC HIỆN 1. Thời gian thực hiện dự án: - Theo hợp đồng đã ký kết: từ tháng 04 năm 2007 đến tháng 04 năm 2010 - Thực tế thực hiện: tháng 04 năm 2007 đến tháng 04 năm 2010 2. Kinh phí và sử dụng: a. Tổng số kinh phí thực hiện: 7585,0 triệu đồng, trong đó: + Kính phí hỗ trợ từ SNKH: 2.250.0 tr.đ. + Kinh phí từ các nguồn khác: 5.335.0 tr.đ. + Tỷ lệ và kinh phải thu hồi đối với dự án (nếu có): 1.344,0 tr.đ b. Tình hình cấp và sử dụng kinh phí từ nguồn SNKH: Theo kế hoạch Thực tế đạt được Số TT Thời gian (Tháng, năm) Kinh phí (đồng) Thời gian (Tháng, năm) Kinh phí (đồng) Ghi chú (Số đề nghị quyết toán) 1 3/5/2007 1.650.000.000 31/12/2007 1.310.387.900 1.310.387.900 2 22/8/2009 600.000.000 31/12/2009 687.376.100 687.376.100 3 31/12/2009 236.900.000 236.900.000 8 c. Kết quả sử dụng kinh phí theo các khoản chi: Đơn vị tính: Triệu đồng Theo kế hoạch Thực tế đạt được Số TT Nội dung các khoản chi Tổng SNK H Nguồn khác Tổng SNKH Nguồn khác 1 Thiết bị, máy móc mua mới 96 96 96 96 2 Kinh phí hỗ trợ công nghệ 500 500 491,164 491,164 3 Chi phí lao động 2.820 463 2.357 2.820 463 2.357 4 Nguyên vật liệu, năng lượng 3.965 1.105 2.860 3.977 1.117 2.860 5 Khác 204 182 22 185,5 163,5 22 Tổng cộng 7.585 2.250 5.335 7.547,644 2.234,664 5.335 3. Các văn bản chính trong quá trình thực hiện dự án 3.1. Các văn bản hành chính trong quá trình thực hiện đề tài/dự án: TT Số, thời gian ban hành văn bản Tên văn bản 1 Số: 404/QĐ-BKHCN, ban hành ngày 01 tháng 03 năm 2006 Về việc thành lập Hội đồng khoa học công nghệ cấp Nhà nước tư vấn xét chọn tổ chức và các nhân chủ trì thực hiện Dự án SXTN cấp Nhà nước để thực hiện trong kế hoạch năm 2006 thuộc lĩnh vực Nông-Lâm nghiệp. 2 Số:1377/QĐ-BKHCN, ban hành ngày 12 tháng 06 năm 2006 Về việc phê duyệt các tổ chức và cá nhân chủ trì đề tài, dự án SXTN cấp Nhà nước xét chọn giao trực tiếp thực hiện năm 2006. 9 3 Số:2097/QĐ-BKHCN, ban hành ngày 22 tháng 09 năm 2006 Về việc phê duyệt Chủ nhiệm, Cơ quan chủ trì và kinh phí các dự án sản xuất thử nghiệm độc lập cấp Nhà nước bắt đầu thực hiện từ năm 2006. 4 Số: 02/2006/HĐ-DAĐL, ban hành ngày tháng năm 2007 Hợp đồng nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ (dùng cho dự án sản xuất thử nghiệm độc lập cấp Nhà nước) 5 Số:1487/QĐ-BKHCN, ban hành ngày 20 tháng 07 năm 2007 Về việc điều chỉnh thời gian thực hiện của đề tài nghiên cứu khoa học và công nghệ, dự án sản xuất thử nghiệm độc lập cấp Nhà nước bắt đầu thực hiện từ năm 2006. 6 Số: 11/2006/TT-CT, ngày 10 tháng 02 năm 2006 của Công ty Nông công nghiệp 3-2 Về việc tham gia dự án sản xuất thử nghiệm. 7 Số: 17/CV-ĐN, ngày 02 tháng 02 năm 2006 của Nông trường Cao Phong Về việc xin được hỗ trợ cây giống, vật tư, kỹ thuật và công nghệ trồng mới 15 ha cam Valencia2 làm mô hình trình diễn tại Nông trường Cao Phong 8 Số: 95/SNN-KT, ngày 13 tháng 02 năm 2006 của Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Hoà Bình Về việc xây dựng mô hình trồng cam Valencia 2 tại Nông trường Cao Phong 9 Số: 14/CV/NT, ngày 12 tháng 02 năm 2006 của Nông trường Xuân Thành Về việc tham gia dự án sản xuất thử nghiệm. 10 4. Tổ chức phối hợp thực hiện dự án - Viện bảo Vệ thực vật - Công ty Công Nông Nghiệp 3 – 2, Quỳ Hợp - Nghệ An - Công ty Rau quả nông sản Cao Phong – Hoà Bình - Công ty Nông nghiệp Xuân Thành, Quỳ Hợp - Nghệ An 5. Cá nhân tham gia thực hiện dự án TT Họ và tên Cơ quan công tác Thời gian làm việc cho dự án 1 TS. Hà Thị Thuý Viện Di truyền Nông nghiệp 25 2 PGS. TS. Đỗ Năng Vịnh Viện Di truyền Nông nghiệp 15 3 TS. Ngô Vĩnh Viễn Viện Bảo vệ Thực vật 6 4 Ths. Trần Thị Hạnh Viện Di truyền Nông nghiệp 24 5 CN.Trần Văn Bình Viện Di truyền Nông nghiệp 24 6 CN.Trịnh Hồng Sơn Viện Di truyền Nông nghiệp 25 7 KS. Lê Quốc Hùng Viện Di truyền Nông nghiệp 25 8 Ths. Lê Huy Dũng Công ty Công nông nghệp 3/2 Quỳ Hợp - Nghệ An 24 9 KS. Bùi Văn Kẹn Công ty Rau qủa nông sản Cao phong – Hoà Bình 24 10 KS. Hoàng Minh Công ty Nông nghiệp Xuân Thành Quỳ Hợp - Nghệ An 24 6. Tình hình tổ chức hội thảo, hội nghị Đã đào tạo và chuyển giao công nghệ nhân giống và sản xuất cam thương phẩm cho các vùng cam tập trung dưới đây: - Đã đào tạo và chuyển giao quy trình nhân giống 3 cấp sạch bệnh như: + Đào tạo và chuyển giao quy trình nhân giống cam Valencia2 (V2) sạch bệnh Greening và Tristeza, tiêu chuẩn cây giống sạch bệnh. [...]... canh Valencia2 (V2), tổng diện tích 27 ha Mô hình đạt tiêu chuẩn tiên tiến về công nghệ sản xuất thâm canh, năng suất cao 22 .36 – 26 .55 tấn/ha ở cây 5 tuổi - Đã hoàn thiện 2 quy trình công nghệ được nghiệm thu cấp cơ sở như sau: + Hoàn thiện quy trình nhân giống cam Valencia2 (V2) 3 cấp sạch bệnh Greening và Tristeza + Hoàn thiện quy trình trồng trọt giống cam Valencia2 (V2) ở các vùng sinh thái khác nhau. .. ở các vùng sinh thái có đủ điều kiện phù hợp hay không Chính vì tính cấp thiết của các yêu cầu nghiên cứu trên đây, chúng tôi tiến hành nghiên cứu đề tài Hoàn thiện quy trình công nghệ nhân giống cam Valencia2 (V2) và mở rộng sản xuất ở các vùng sinh thái khác nhau 1 .2 TÌNH HÌNH SẢN XUẤT, NGHIÊN CỨU TRONG VÀ NGOÀI NƯỚC 1 .2. 1 Tình hình sản xuất và tiêu thụ quả có múi trên thế giới và ở nước ta 1 .2. 1.1... được Cung cấp 123 .168 cây giống khoẻ, đồng nhất, đạt 1 Giống cam Valencia2 (V2) (cây giống) Cây 100.000 tiêu chuẩn 10TCN 631 – 20 06 theo quy định của Bộ NN&PTNT, giống sạch bệnh Greening và stristeza 2 Quy trình - Quy trình nhân giống cam Valencia2 (V2) sạch bệnh Greening và 1 1 1 1 - Quy trình được nghiệm thu cấp cơ sở Tristeza - Quy trình trồng trọt giống cam Valencia2 (V2) 3 - Quy trình được nghiệm... là và mẹ Tristeza vườn cây mẹ sản xuất mắt ghép, cây vường ươm) 3 3.1 Xây dựng các - Xây dựng được mô hình sản xuất các mô hình sản cam ở các vùng xuất thâm canh cam sinh thái và chân Valencia2 (V2) ở đất khác nhau bao các vùng sinh thái gồm: và chân đất khác - Tại Nghệ An: Một nhau ( tổng số 25 mô hình sản xuất ha) trên đất bằng phẳng - Mô hình đạt tiêu 5 ha và 1 mô hình chuẩn tiên tiến về sản xuất. .. chọn tạo giống cây ăn quả có múi tốt, sạch bệnh, chất lượng cao, thích hợp với các vùng sinh thái 22 khác nhau, chú trọng giống không hạt, ít hạt đang đặt ra cấp bách Mặt khác, ở miền Bắc nước ta, các giống cam phổ biến trong sản xuất là các giống chín trung bình, thiếu giống cam chín sớm và chín muộn trong cơ cấu giống Giống cam Valencia- 2 (V2) là giống cam ngọt mới, được công nhận chính thức là giống. .. đất đồi công nghệ sản xuất dốc 10 ha thâm canh, cây sinh - Tại Cao Phong, trưởng phát triển Hoà Bình (Vùng tốt, năng suất thu Tây Bắc): Xây hoạch 3 lần đạt: 15- dựng mô hình 8 ha 20 tấn/ha, (đất đồi dốc và đất lượng tốt 12 chất 25 ha ruộng) - Tại Văn Giang, Hưng Yên: 2 ha 3 .2 Đào tạo và Đào tạo và chuyển 2 lớp chuyển giao công giao các quy trình nghệ nhân giống và nhân giống và sản sản xuất cam xuất dưới... tạo và chuyển giao công nghệ quy trình trồng trọt và thâm canh giống cam Valencia2 (V2) ở hai vùng Quỳ Hợp - Nghệ An và Cao Phong - Hoà Bình như: + Chuyển giao quy trình trồng trọt và thâm canh cam Valencia2 (V2) + Đào tạo, tập huấn kỹ thuật trồng trọt, chăm sóc, bảo vệ thực vật chống tái nhiễm ngoài đồng ruộng, cắt tỉa, tạo tán 7 Tóm tắt các nội dung, công việc chủ yếu TT 1 Các nội dung, công Sản. .. nhau trên diện tích 27 ha - Đã xác định được các vùng sinh thái phù hợp và mở rộng diện tích sản xuất cam Valencia2 (V2) lên đến 24 6 ha b Hiệu quả về kinh tế xã hội - Giống cam Valencia2 (V2) sạch bệnh, có nhiều đặc tính ưu việt như năng suất và chất lượng cao, có sức sống tốt, thích nghi rộng nhờ khả năng đề kháng cao đối với khô hạn, chín muộn, là giống lý tưởng trong cơ cấu giống cam chín muộn, rất... đây: thương phẩm cho - Quy trình nhân các vùng cam tập giống 3 cấp sạch trung bệnh Giống đạt tiêu - Quy trình nhân chuẩn 10 TCN 63 1giống 20 06 của Bộ - Quy trình trồng và NN&PTNT thâm canh - Quy trình canh tác thâm canh - Quy trình BVTV chống tái nhiễm bệnh trên đồng ruộng III SẢN PHẨM KH&CN CỦA DỰ ÁN 1 Sản phẩm khoa học và công nghệ đã tạo ra: a Sản phẩm dạng I, II Tên sản phẩm và chỉ STT tiêu chất lượng... nghiệp 3 -2, Nghệ Hợp – Nghệ An An 5 Đội cam 3 – Công Số:35/HĐ, ty Nông ngày Xóm Minh Long – công 10.08 .20 09 18. 125 Minh Hợp – Quỳ nghiệp 3 -2, Nghệ Hợp – Nghệ An An Tổng cộng 79.997 - Giá sản phẩm Giá sản phẩm TT 1 Tên sản phẩm Cây giống cam Valencia2 (V2) chín muộn 2 Qủa cam Valencia2 (V2) Đơn vị tính đồng/cây đồng/kg 19 Giá hỗ trợ 11.000 Giá thị Giá dự kiến trường hiện một vài năm tại tới 12. 000- 10.000- . thái khác nhau. - Dự án sản xuất thử nghiệm độc lập cấp nhà nước - Dự án khoa học và công nghệ: Hoàn thiện quy trình công nghệ nhân giống cam Valencia2 (V2) và mở rộng sản xuất ở các vùng sinh. giống cam Valencia2 (V2) ở các vùng sinh thái khác nhau 66 3 .2. 1. Điều kiện tự nhiên các vùng sinh thái 66 3 .2. 2. Yêu cầu sinh thái đối với cam Valencia2 (V2) 69 3 .2. 3. Xây dựng quy trình. 2. Tóm tắt quy trình trồng trọt giống cam Valencia2 (V2) ở các vùng sinh thái khác nhau 89 3.3. Kết quả đạt được của mô hình trồng mới cam Valencia2 (V2) ở các vùng sinh thái khác nhau 95