ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ ĐẶNG THỊ HẰNG GIẢI PHÁP TÀI CHÍNH PHÁT TRIỂN NHÀ Ở CHO NGƯỜI THU NHẬP THẤP Ở VIỆT NAM LUẬN VĂN THẠC SĨ TÀI CHÍNH NGÂN HÀNG Hà Nội – Năm 2013 ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ ĐẶNG THỊ HẰNG GIẢI PHÁP TÀI CHÍNH PHÁT TRIỂN NHÀ Ở CHO NGƯỜI THU NHẬP THẤP Ở VIỆT NAM Chuyên ngành: Tài chính và Ngân hàng Mã số: 60 34 20 LUẬN VĂN THẠC SĨ TÀI CHÍNH NGÂN HÀNG NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. PHẠM THỊ HỒNG ĐIỆP Hà Nội – Năm 2013 MỤC LỤC Danh mục các ký hiệu……………………………… ………………………i Danh mục bảng………………………………… … …………………… ii PHẦN MỞ ĐẦU 1 CHƢƠNG 1 Giải pháp tài chính phát triển nhà ở cho ngƣời thu nhập thấp- Cơ sở lý luận và thực tiễn 9 1.1. Tổng quan về nhà ở cho ngƣời thu nhập thấp 9 1.1.1. Các khái niệm liên quan đến nhà ở cho người thu nhập thấp 9 1.1.2. Đặc điểm nhà ở cho người thu nhập thấp 11 1.2 Giải pháp tài chính phát triển nhà ở cho ngƣời thu nhập thấp 13 1.2.1 Khái quát về giải pháp tài chính 13 1.2.2 Các giải pháp tài chính phát triển nhà ở cho người thu nhập thấp 14 1.2.3 Đánh giá hiệu quả chính sách tài chính phát triển nhà ở cho người thu nhập thấp ………………………………………………………………… 20 1.3 Kinh nghiệm của một số quốc gia về sử dụng giải pháp tài chính phát triển nhà ở cho ngƣời thu nhập thấp và bài học cho Việt Nam 22 1.3.1 Kinh nghiệm các nước phát triển 22 1.3.2 Kinh nghiệm các nước đang phát triển. …………………….….25 1.3.3 Bài học cho Việt Nam 27 CHƢƠNG 2 Thực trạng sử dụng giải pháp tài chính phát triển nhà ở cho ngƣời thu nhập thấp của Việt Nam 29 2.1. Quá trình phát triển nhà ở cho ngƣời thu nhập thấp tại Việt Nam 29 2.1.1 Khái quát tình hình phát triển nhà ở đô thị và nhà ở cho người thu nhập thấp ở Việt Nam qua các giai đoạn 29 2.1.2 Hoạt động đầu tư và xây dựng nhà ở cho người có thu nhập thấp của các doanh nghiệp bất động sản 33 2.1.3 Thực trạng nhà ở cho người TNT ở Việt Nam hiện nay 35 2.2 Tình hình sử dụng giải pháp tài chính phát triển nhà ở cho ngƣời thu nhập thấp ở Việt Nam 45 2.2.1 Chính sách thuế 45 2.2.2 Chính sách tín dụng 46 2.2.3 Chính sách giá 49 2.2.4 Thực trạng quỹ phát triển nhà ở, quỹ tiết kiệm nhà ở 51 2.3. Đánh giá các chính sách tài chính nhằm hỗ trợ sự phát triển nhà ở cho ngƣời có thu nhập thấp ở Việt nam thời gian qua: 57 2.3.1 Chính sách thuế 57 2.3.2 Chính sách tín dụng 58 2.3.3 Chính sách giá 58 CHƢƠNG 3: Định hƣớng và kiến nghị phát huy giải pháp tài chính phát triển nhà ở cho ngƣời thu nhập thấp ở Việt Nam 60 3.1 Quan điểm, định hƣớng sử dụng giải pháp tài chính phát triển nhà ở cho ngƣời TNT Việt Nam đến năm 2020 60 3.1.1 Bối cảnh mới và dự báo nhu cầu nhà ở cho người có thu nhập thấp 60 3.1.2 Quan điểm sử dụng giải pháp tài chính phát triển nhà ở cho người thu nhập thấp ở Việt Nam 61 3.1.3 Định hướng giải pháp tài chính phát triển nhà ở cho người thu nhập thấp: 64 3.2 Một số kiến nghị phát huy giải pháp tài chính phát triển nhà ở cho ngƣời thu nhập thấp 66 3.2.1 Chính sách thuế 66 3.2.2 Chính sách tín dụng 67 3.2.3 Chính sách giá 74 3.2.4 Thành lập Quỹ tiết kiệm nhà ở 77 KẾT LUẬN……………………………………………………………… 79 Danh mục tài liệu tham khảo ……………………………… ………………81 i DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU STT Ký hiệu Nguyên nghĩa 1 BĐS Bất động sản 2 CBCNV Cán bộ công nhân viên 3 HDB Ủy ban phát triển nhà ở (Singapore) 4 HOF Quỹ phát triển nhà ở thành phố Hồ Chí Minh 5 HUD Tập đoàn phát triển nhà và đô thị Việt Nam 6 KT-XH Kinh tế- xã hội 7 NHNN Ngân hàng nhà nƣớc 8 NHTM Ngân hàng thƣơng mại 9 NSNN Ngân sách Nhà nƣớc 10 SXKD Sản xuất kinh doanh 11 TCTD Tổ chức tín dụng 12 TNT Thu nhập thấp 13 TP Thành phố 14 UBND Ủy ban nhân dân 15 UCDO Cơ quan Cộng đồng nhà ở (Thái Lan) 16 VDB Ngân hàng phát triển Việt Nam 17 WB Ngân hàng thế giới 1 PHẦN MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài:            -            i   2. Tình hình nghiên cứu       N TNT)     M           TNT các    2 3. Mục đích, nhiệm vụ nghiên cứu: * Mục đích nghiên cứu:   và  chính sách       * Nhiệm vụ: - H -  - TNT  4. Đối tƣợng, phạm vi nghiên cứu:     TNT.  -  tài chính nhà TNT  -   nhà TNT . 5. Phƣơng pháp nghiên cứu -  -  -  6. Đóng góp của đề tài:        7. Kết cấu luận văn: Ngoài phn m u, kt lun, danh mc tài liu tham kho, lug Chƣơng 1: Gii pháp tài chính phát trin nhà  i thu nhp thp-  lý lun và thc tin Chƣơng 2: Thc trng s dng gii pháp tài chính phát trin nhà  i thu nhp thp  Vit Nam thi gian qua Chƣơng 3ng và kin ngh phát huy chính sách tài chính phát trin nhà  i thu nhp thp Vi CHƢƠNG 1 GIẢI PHÁP TÀI CHÍNH PHÁT TRIỂN NHÀ Ở CHO NGƢỜI THU NHẬP THẤP- CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN 1.1. Tổng quan về nhà ở cho ngƣời thu nhập thấp 1.1.1. Các khái niệm liên quan đến nhà ở cho người thu nhập thấp 1.1.1.1 Khái niệm nhà ở 3 Nhà  c hiu là công trình xây dng vi m  và phc v các nhu cu sinh hot ca h  không nhng là tài sn có tm quan tri vi m mt trong nhng tiêu chu và tin kinh t- xã hi ca mi c, mc sa mi dân tc. 1.1.1.2 Khái niệm người có thu nhập thấp Theo WB (Ngân hàng th gii thu nhp thi mà thu nhp bình quân mt tháng ca h phi chi tiêu cho khu ph duy trì cuc sng ti thiu mt 66% thu nhp, còn li 34% chi dùng cho cac nhu cc, y ti, giao ti. n nhà  c hii (h) có mc thu nhp i mc tim cn vi mc trung bình và có kh n  ci thiu ki n cn s h tr cc. 1.1.1.3 Khái niệm về nhà ở cho người thu nhập thấp và cho .   . 1.1.2. Đặc điểm nhà ở cho người thu nhập thấp Nhà  . Nhà TNT có  c  h   1.2 Giải pháp tài chính phát triển nhà ở cho ngƣời thu nhập thấp 1.2.1 Khái quát về giải pháp tài chính -     -   1.2.2 Các giải pháp tài chính phát triển nhà ở cho người thu nhập thấp C  là cá  1.2.2.1 Chính sách tín dụng Tín  n,     ngoài. 4          chung và  nói riêng. 1.2.2.2 Chính sách thuế a) Thuế bất động sản b) Chính sách thuế đối với nhà ở cho người thu nhập thấp    T     1.2.2.3 Chính sách giá a) Giá thành sản phẩm của doanh nghiệp b) Giá nhà ở theo h khác nhau:   tính:   mua- 1.3 Kinh nghiệm của một số quốc gia về sử dụng giải pháp tài chính phát triển nhà ở cho ngƣời thu nhập thấp và bài học cho Việt Nam 1.3.1 Kinh nghiệm các nước phát triển * Kinh nghiệm của Mỹ * Kinh nghiệm của Singapore 1.3.2 Kinh nghiệm các nước đang phát triển * Kinh nghiệm của Trung Quốc * Kinh nghim ca Thái Lan 1.3.3 Bài học cho Việt Nam -  . -  hay Thái lan mà nên  và   nhà TNT. -    -     5 CHƢƠNG 2 THỰC TRẠNG SỬ DỤNG GIẢI PHÁP TÀI CHÍNH PHÁT TRIỂN NHÀ Ở CHO NGƢỜI THU NHẬP THẤP CỦA VIỆT NAM 2.1. Quá trình phát triển nhà ở cho ngƣời thu nhập thấp tại Việt Nam 2.1.1 Khái quát tình hình phát triển nhà ở đô thị và nhà ở cho người thu nhập thấp ở Việt Nam qua các giai đoạn 2.1.1.1 Quá trình phát triển nhà ở đô thị     - -1985):     - 2000bao               2.1.1.2 Quá trình hình thành và phát triển nhà ở cho người có thu nhập thấp       h      2.1.2 Hoạt động đầu tư và xây dựng nhà ở cho người có thu nhập thấp của các doanh nghiệp bất động sản   vì khô . Ci có  [...]... khích sử dụng có hiệu quả nhà ở và hạn chế đầu cơ, ưu đãi thu đối với các dự án phát triển nhà ở cho các đối tượng chính sách xã hội, nhà ở cho người có TNT, nhà ở cho thu 3.2 Một số kiến nghị phát huy giải pháp tài chính phát triển nhà ở cho ngƣời thu nhập thấp 3.2.1 Chính sách thu Các ưu đãi về thu giá trị gia tăng và thu thu nhập doanh nghiệp đối với các dự án nhà ở cho người TNT sẽ góp phần kích... – cầu nhà ở dành cho các đối tượng này là vấn đề mà Chính phủ và các doanh nghiệp, người dân đều rất quan tâm 3.1.2 Quan điểm sử dụng giải pháp tài chính phát triển nhà ở cho người thu nhập thấp ở Việt Nam Trên cơ sở những quan điểm chung về phát triển nhà ở, việc sử dụng giải pháp tài chính để phát triển nhà ở cho người TNT cần quán triệt những quan điểm cơ bản sau đây: - Sử dụng công cụ tài chính. .. HƢỚNG VÀ KIẾN NGHỊ PHÁT HUY GIẢI PHÁP TÀI CHÍNH PHÁT TRIỂN NHÀ Ở CHO NGƢỜI THU NHẬP THẤP Ở VIỆT NAM 3.1 Quan điểm, định hƣớng sử dụng giải pháp tài chính phát triển nhà ở cho ngƣời TNT Việt Nam đến năm 2020 3.1.1 Bối cảnh mới và dự báo nhu cầu nhà ở cho người có thu nhập thấp Đô thị hóa là quá trình tất yếu đang diễn ra mạnh mẽ trên thế giới, đặc biệt là các nước châu Á, trong đó có Việt nam Công nghiệp... nhà ở cho người TNT và các giải pháp tài chính phát triển nhà ở cho người TNT, tìm hiểu kinh nghiệm các nước, từ đó rút ra bài học cho Việt Nam Thông qua việc phân tích thực trạng sử dụng các chính sách tài chính: các chính thu đối với việc xây dựng, mua bán nhà TNT; các chính sách tín dụng; chính sách giá, quỹ phát triển nhà ở, luận văn đã đưa ra một số kiến nghị nhằm phát huy các giải pháp tài chính. .. bộ với những chương trình phát triển nhà ở xã hội của địa phương để giúp những người có thu nhập thấp có thêm cơ hội sở hữu nhà Bên cạnh đóng góp của những thành viên trong Quỹ, sự hỗ trợ của Chính phủ và các tổ chức phi Chính phủ cũng rất cần thiết cho sự phát triển và thành công của Quỹ KẾT LUẬN Với đề tài Giải pháp tài chính phát triển nhà ở cho người thu nhập thấp ở Việt Nam , luận văn đã hệ thống... giải pháp tài chính phát triển nhà ở cho người thu nhập thấp: 3.1.3.1 Mục tiêu phát triển nhà ở cho người thu nhập thấp Diện tích nhà ở bình quân toàn quốc đạt khoảng 22 m2 sàn /người, trong đó tại đô thị đạt 26 m2/sàn và tại nông thôn đạt 19 m2 sàn /người; phấn đấu đạt chỉ tiêu diện tích nhà ở tối thiểu 6 m2 sàn /người; Trong giai đoạn 2011 - 2015, tiếp tục triển khai thực hiện các chương trình phát triển. .. người dân, đi ngược lại với mục tiêu nhà TNT 2.2 Tình hình sử dụng giải pháp tài chính phát triển nhà ở cho người thu nhập thấp ở Việt Nam 2.2.1 Chính sách thu - Các doanh nghiệp đầu tư xây dựng nhà TNT được miễn thu GTGT và thu thu nhập doanh nghiệp (Theo khoản 2, điều 5 Quyết định số 67/2009/QĐ-TTg): Được áp thu suất ưu đãi thu giá trị gia tăng ở mức cao nhất (thu suất 0%); Được miễn thu thu. .. chính sách nhằm khai thác và huy động tối đa các nguồn lực tài chính trong và ngoài nước cho phát triển nhà ở - Có chính sách hỗ trợ về tài chính (Quỹ phát triển nhà ở, Quỹ tiết kiệm nhà ở và các nguồn vốn hợp pháp khác theo quy định của pháp luật) để tạo điều kiện cho các đối tượng gặp khó khăn về nhà ở; - Nghiên cứu sửa đổi, bổ sung chính sách về thu nhà ở nhằm khuyến khích sử dụng có hiệu quả nhà. .. tiền mua nhà ở với lãi suất thấp kèm những quy định về đối tượng và điều kiện vay Đồng thời quỹ cũng dành một phần nhất định ưu tiên cho các doanh nghiệp xây dựng tham gia chương trình phát triển nhà ở xã hội 2.3 Đánh giá các chính sách tài chính nhằm hỗ trợ sự phát triển nhà ở cho ngƣời có thu nhập thấp ở Việt nam thời gian qua: 2.3.1 Chính sách thu 8 Nhà nước đã ban hành những chính sách thu ưu... trạng nhà ở dành cho người thu nhập thấp chưa hấp dẫn người dân là do các chính sách khuyến khích doanh nghiệp đầu tư xây dựng như chính sách ưu đãi thu VAT, thu thu nhập doanh nghiệp chưa được các cơ quan chức năng thực hiện đầy đủ Doanh nghiệp tham gia xây dựng nhà ở thu nhập thấp chỉ được áp dụng các ưu đãi nói trên trong năm 2009, trong khi phần lớn dự án nhà ở dành cho người thu nhập thấp khởi công . đến nhà ở cho người thu nhập thấp 9 1.1.2. Đặc điểm nhà ở cho người thu nhập thấp 11 1.2 Giải pháp tài chính phát triển nhà ở cho ngƣời thu nhập thấp 13 1.2.1 Khái quát về giải pháp tài chính. chính phát triển nhà ở cho người thu nhập thấp ở Việt Nam 61 3.1.3 Định hướng giải pháp tài chính phát triển nhà ở cho người thu nhập thấp: 64 3.2 Một số kiến nghị phát huy giải pháp tài chính. DỤNG GIẢI PHÁP TÀI CHÍNH PHÁT TRIỂN NHÀ Ở CHO NGƢỜI THU NHẬP THẤP CỦA VIỆT NAM 2.1. Quá trình phát triển nhà ở cho ngƣời thu nhập thấp tại Việt Nam 2.1.1 Khái quát tình hình phát triển nhà ở