BỘ CÔNG THƯƠNG VIỆN HÓA HỌC CÔNG NGHIỆP VIỆT NAM BÁO CÁO KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU KHCN Tên đề tài: NGHIÊN CỨU CÔNG NGHỆ CHIẾT XUẤT HYPERICIN VÀ CÁC HỢP CHẤT FLAVONOID TỪ CÁC LOÀI BAN - HYPERICUM CỦA VIỆT NAM LÀM THUỐC CHỐNG VIRUS CÚM TYP A CHO GIA CẦM Đề tài nghiên cứu KHCN cấp Bộ TS. Trần Bạch Dương 7643 01/02/2010 HÀ NỘI 1 - 2010 BỘ CÔNG THƯƠNG VIỆN HÓA HỌC CÔNG NGHIỆP VIỆT NAM BÁO CÁO KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU KHCN Tên đề tài: NGHIÊN CỨU CÔNG NGHỆ CHIẾT XUẤT HYPERICIN VÀ CÁC HỢP CHẤT FLAVONOID TỪ CÁC LOÀI BAN - HYPERICUM CỦA VIỆT NAM LÀM THUỐC CHỐNG VIRUS CÚM TYP A CHO GIA CẦM Đề tài nghiên cứu KHCN cấp Bộ Chủ nhiệm đề tài: TS. Trần Bạch Dương Cán bộ tham gia: <Viện Hóa học công nghiệp Việt Nam> TS. Hoàng Văn Hoan TS. Ngô Thị Hải Yến Ths. Nguyễn Thị Hiền Anh CN. Nguyễn Quốc Đạt CN. Lại Thị Bảo Hiền CN. Phạm Thị Thanh Hiếu <Công ty cổ phần Y Dược phẩm Vimedimex> Ths. Vương Chí Hùng Hà Nội, 1 - 2010 MỤC LỤC Trang LỜI MỞ ĐẦU VÀ NHIỆM VỤ CỦA ĐỀ TÀI 1 CHƯƠNG 1. TỔNG QUAN 3 1.1 Giới thiệu chung về hypericin và các dẫn xuất 3 1.1.1 Vài nét về hypericin 3 1.1.2 Tính chất hóa học và hoạt tính sinh học của hypericin 4 1.1.3 Một số ứng dụng của các sản phẩm chứa hypericin 6 1.2 Các phương pháp công nghệ sản xuất hypericin 7 1.2.1 Công nghệ tổng hợp hypericin 7 1.2.2 Công nghệ chiết xuất hypericin từ các loài Hypericum 9 1.3 Một số loài Ban - Hypericum ở Việt Nam 11 CHƯƠNG II. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 13 2.1 Đối tượng nghiên cứu 13 2.2 Các phương pháp nghiên cứu thực nghiệm 13 2.2.1 Chiết xuất cao tổng số giàu các thành phần naphthodianthron 13 2.2.2 Phân lập sản phẩm giàu hypericin (≥ 90 %) từ cao chiết tổng số 14 2.2.3 Phân tích các sản phẩm 15 2.2.4 Thử nghiệm - sàng lọc hoạt tính chống virus của các sản phẩm 15 CHƯƠNG III. KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN 17 3.1 Đánh giá nguyên liệu hai loài Ban - Hypericum 17 3.2 Chiết tách sản phẩm hypericin ≥ 90 % 18 3.3 Nghiên cứu hoàn thiện quy trình công nghệ phân lập cao chiết 23 hypericin từ các loài Ban - Hypericum 3.3.1 Nghiên cứu hoàn thiện quy trình chiết xuất 23 3.3.2 Thử nghiệm chiết xuất lượng lớn Cao chiết Hypericum 27 và phân lập hypericin 90 % 3.4 Thử nghiệm hoạt tính chống Virus 29 3.4.1 Nghiên cứu điều chế chế phẩm chống Virus Influenza Typ A cho gia cầm 29 3.4.2 Thử nghiệm in vitro hoạt tính chống virus của sản phẩm Cao Hypericum 29 CHƯƠNG IV. KẾT LUẬN 31 KIẾN NGHỊ 32 TÀI LIỆU THAM KHẢO 33 1 LỜI MỞ ĐẦU VÀ NHIỆM VỤ ĐỀ TÀI Các loài Ban - Hypericum, là các cây bụi nhỏ thuộc họ Măng cụt (Clusiaceae) mọc hoang và cũng được trồng làm cảnh, phân bố rộng rãi ở khắp các nước ôn đới, cận nhiệt đới và ở các vùng lãnh thổ có độ cao từ 500 - 1500 m. Ở Việt Nam, các loài này mọc hoang dại và được trồng làm thuốc ở vùng núi và cao nguyên phía Tây Bắc, từ lâu trong dân gian đã sử dụng nước sắc từ lá và hoa của các loài này để chữa sốt phát ban - Tên gọi Ban rỗ, Nọ c sởi của các loài Hypericum xuất phát chính từ công dụng này. Nhưng có lẽ nổi tiếng nhất và được thương mại hóa là Cỏ Thánh John - Hypericum perforatum, cao chiết (St John’s wort extract) và một số hoạt chất chính của cây này đã được sử dụng từ thế kỷ 17 ở châu Âu và sau đó là Bắc Mỹ làm thuốc chữa sốt, chống virus và chống suy nhược. Năm 1942 cấu trúc của hypericin, hoạt tính quang hóa ứng dụng trong chẩn đoán X-quang và hoạt tính ứ c chế quá trình tổng hợp 5-hydroxytryptamin ứng dụng trong điều trị chống suy nhược đã được công bố [1]. Hypericin thuộc lớp chất biflavon là hoạt chất chính của các loài Ban, chiếm tới 0,05 % hàm lượng khô trong lá và hoa của các loài này. Từ các thập niên 1980 trở về trước, mặc dù các hoạt tính khác của hypericin còn chưa được đánh giá rõ ràng trên các thử nghiệm in vitro và in vivo, nhưng các bác sỹ trong các bệnh viện ở châu Âu và Mỹ vẫn sử dụng rộng rãi thuốc ch ứa cao chiết Cỏ Thánh John và hypericin trong các điều trị chống suy nhược và trong chẩn đoán X-quang, ở Đức, một năm sử dụng tới hơn 100 triệu liều (~ 4 µg/kg thể trọng/ngày đêm). Đến năm 1992, sau các nghiên cứu của Meruelo và các cộng sự, thông qua tác dụng ức chế enzym kinaza C, hoạt tính của hypericin làm nhiễu và ức chế quá trình tập hợp - phân chia nhân virus mới được khẳng định. Thêm vào đó, hypericin có tác dụng ngăn cản rấ t mạnh quá trình thâm nhập màng tế bào của các virus, một loạt các nghiên cứu đã được thực hiện và công bố về hoạt tính của hypericin như chống HIV- 1, virus viêm gan C và chống ung thư. US-FDA, JECFA và Hội đồng châu Âu đều đã công bố các tiêu chuẩn về các sản phẩm thuốc và thực phẩm chức năng chứa hypericin hoặc cao chiết cỏ thánh John. Do có các tác dụng lên hệ thần kinh vận động, nên đây là loại thuốc được sử dụng theo đơ n [1 - 4]. Vào đầu thế kỷ 21, bùng phát đại dịch cúm A H5N1 cùng với biến thể H9N2 trên các đàn gia cầm và lây nhiễm sang người lan rộng khắp thế giới, các biện pháp sử dụng thuốc tamiflu chữa cúm A cho người, vaccine và các thuốc chống virus cho 2 gia cầm đều được sử dụng đồng thời. Hypericin đã trở thành một lựa chọn tích cực đối với việc phòng và chống nhiễm virus cho đàn gia cầm, hypericin có tác dụng ức chế và ngăn ngừa virus H5N1 và cả biến thể H9N2. Hiện nay, những nước bị ảnh hưởng nặng nề nhất của dịch cúm gia cầm là Trung Quốc, Nhật Bản và Hàn Quốc đều đã đẩy mạnh vi ệc sản xuất và phát triển sử dụng hypericin trong phòng chống dịch cúm A cho gia cầm [5, 6]. Ở Việt Nam, các loài Ban - Hypericum đều đã được khai thác và sử dụng từ lâu trong dân gian làm thuốc chữa sốt phát ban. Sau năm 2000, một số đơn vị nhà nước và tư nhân nhập giống Hypericum perforatum dưới tên gọi Hoa chuỗi ngọc (đây là tên dân gian tự đặt) về trồng làm cảnh và phát triển nguyên liệu cho dược phẩm trong phía Nam. Cho đến nay, mặc dù cũng đã có m ột số đơn vị nghiên cứu thông báo trên các phương tiện thông tin đại chúng về việc đã nghiên cứu công nghệ chiết xuất hypericin làm thuốc chống cúm A cho gia cầm, nhưng trên thực tế, trong nước chưa hề có sản phẩm được triển khai thử nghiệm. Cũng chưa có công trình khoa học nào công bố về việc nghiên cứu hoàn thiện phân lập hypericin từ các loài Ban - Hypericum ở Việt Nam. Xuất phát từ những tiếp cận nêu trên, song song vớ i các hoạt động nghiên cứu và triển khai chiết xuất các sản phẩm thiên nhiên của Viện Hóa học công nghiệp Việt Nam, chúng tôi đã đề xuất và thực hiện đề tài “Nghiên cứu công nghệ chiết xuất hypericin và các hợp chất flavonoid từ các loài Ban - Hypericum của Việt Nam làm thuốc chống virus cúm Typ A cho gia cầm” theo các nhiệm vụ cụ thể dưới đây: 1. Khảo sát nguyên liệu vùng Tây Bắc và cao nguyên miền Trung; 2. Phân lập và xác định hàm lượng hypericin và các hợ p chất naphthodianthron trong các loài Ban - Hypericum của Việt Nam, trên cơ sở đó xác định loài Ban đặc hữu làm nguyên liệu chiết xuất hypericin; 3. Nghiên cứu xác định công nghệ chiết xuất cao chiết flavonoid giàu hypericin và thành phần naphthodianthron; 4. Điều chế chế phẩm chống virus cúm Typ A cho gia cầm và thử nghiệm in vitro, từ đó xây dựng cơ sở cho thử nghiệm in vivo. 3 CHƯƠNG I TỔNG QUAN 1.1 Giới thiệu chung về hypericin và các dẫn xuất 1.1.1 Vài nét về hypericin Hypericin là chất sắc tố đỏ, thuộc lớp chất naphthodianthron có ở các cây Ban Hypericum, trong đó nổi tiếng nhất phải kể đến Cỏ Thánh John (Hypericum perforatum L.) [1, 2, 3]. Hypericin cũng được tìm thấy trong da của một số loài côn trùng ăn lá Ban như Crisolina hyperici và trong loài nấm Dermocyte austrovenete. Các hợp chất naphthodianthrone khác, được tìm thấy trong tự nhiên bao gồm fagopyrin, được phân lập từ kiều mạch, stentorin t ừ nhiễm sắc thể của động vật nguyên sinh có tiên mao Stentor coeruleus, và blepharismin từ Blepharisma. Các hợp chất naphodianthron brôm hóa được tìm thấy ở các loài san hô và các sắc tố hóa thạch ở các Crinoid kỉ Jura [7]. Hàm lượng của hypericin trong cây tập trung chủ yếu ở lá (tới 0,466 %), ở hoa và ở thân ít hơn - từ 0,0095 đến 0,086 %. Ngoài hypericin, cây Ban còn có các flavon và terpen khác như hyperosit, hyperforin, pseudohypericin, quercetin, 2- methyloctan, α-pinen, dodecanol, nonan, 3-methyl nonan, undecan, isoundecan và 6- methyl-5-hepten-2-on. Trong cây còn có tannin, ancaloid, ocimen và các xanthon [7]. Trong tự nhiên, hypericin luôn tồn tại cùng với một chất gần gũi về mặ t hóa học với nó là pseudohypericin [8], hình dưới đây nêu cấu trúc hóa học của hypericin và pseudohypericin: 4 Những năm gần đây, nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng hypericin và các dẫn xuất của nó có hoạt tính kháng virus bao gồm cả retrovirus. Các chất kháng virus, bao gồm cả retrovirus là các dẫn xuất este mono- và dicacboxylic của hypericin bằng cách thế vào một hoặc cả hai vị trí methyl. Vì vậy hiện nay hypericin được xem là một loại thuốc chống virus tiềm năng [1 - 7]. 1.1.2 Tính chất hóa học và hoạt tính sinh học của hypericin a. Tính chất hóa học củ a hypericin Năm 1943, Brockmann lần đầu tiên phân lập và xác định được cấu trúc hóa học của hypericin từ thực vật. Ông cũng là người đầu tiên tìm ra phương pháp tổng hợp hypericin từ các dẫn xuất anthraquinon emodin và sản phẩm khử hóa là emodin anthron. Cấu trúc hypericin được xác định bằng phổ nhiễu xạ tia X cho thấy phân tử Hypericin bị vặn và là một vòng xoắn kép [7]. Hypericin không tan trong nước, dầu, diclometan và các dung môi ít phân cực khác. Hypericin tan trong các dung dịch kiềm, các bazơ hữu cơ như pyridine và các dung môi hữu cơ phân cực như axeton, etanol, metanol, etyl axetat, etyl metyl xeton. Khi tan trong các dung dịch này, hypericin tạo ra các dung dịch màu đỏ có bước sóng phát xạ là 600 mm. Hypericin cũng tan trong các môi trường sinh học bằng cách tạo phức với các phân tử sinh học như ADN, albumin huyết thanh người (HSA), các lipoprotein màng tế bào LDL và HDL, màng tế bào và các chất của tế bào trong khi nó không liên kết với các phân tử IgG [7, 8, 9]. Hypericin thể hiện tính axít carboxylic mạnh với hai giá trị pK a là 1,7 và 12 trong etanol, trong DMSO hypericin có pK a 1,2. Hypericin tạo thành các muối mono bazơ với các bazơ vô cơ trong khoảng pH từ 4 - 11, các muối này tan trong nước và các dung môi phân cực, khác với hypericin tự do chỉ tan rất ít trong nước. Trong thực vật, hypericin tồn tại ở dạng muối với kali. Các muối mono của hypericin với natri được ứng dụng trong bệnh viện và các phép thử hoạt tính sinh học [7, 9]. Như đã đề cập, các muối của hypericin trong các dung môi hữu cơ có màu đỏ với cường độ h ấp thụ cao (trong EtOH, λ 1 = 545 và λ 2 = 590 nm, ε = 52.000 với λ2) và phát quang màu đỏ. Các muối đơn trong nước ngưng tụ và tạo thành phân tử lượng cao không phát quang. Hypericin kết tủa trong đệm muối phốtphát (PBS) nhưng trong các dung môi hữu cơ phân cực liên kết giữa các phân tử bị phá vỡ và tạo thành các monome. Ở nồng độ thấp hypericin liên kết với các chất hoạt động bề mặt như nhưng ở nồng độ cao nó lại bị ngưng tụ [7]. 5 Hypericin và các muối của nó là các chất quang hóa (Các chất nhạy sáng). Khi có mặt ôxi không khí, hypericin ôxi hóa tryptophan, quá trình này bị ức chế bởi sodium azid và crocetin. Hypericin và các muối của nó trong các dung môi hữu cơ còn thể hiện tính chất quang khử (photoreduce), khử ôxi thành các hợp chất peroxid (H 2 O 2 ). Phản ứng quang hóa của các phức hypericin-albumin huyết thanh người (HY-HSA) khi có mặt ôxi không khí sinh ra ôxi nguyên tử. Khi vắng mặt ôxi, các gốc tự do semiquinon được sinh ra. Tuy nhiên, khi nồng độ HSA cao, tương tự với nồng độ của protein này trong huyết thanh, sự hình thành các gốc tự do semiquinon và các anion một phần thay thế các gốc ôxi hoạt động. Đây chính là các tác nhân tiêu diệt virus, và là nguyên nhân lý giải hoạt tính chống virus của hypericin [2, 7, 9, 10]. Trong các sắc thể của tế bào, hypericin có khả năng phát quang, hiện nay nhiều nhóm nghiên cứ u trên thế giới đang tập trung nghiên cứu và ứng dụng hypericin trong trị liệu quang động học (photodynamic), là một liệu pháp mà một chất hóa học được chuyển vào sinh vật rồi sau đó chất này được hoạt hóa bằng ánh sáng có bước sóng đặc biệt từ các đèn phát sáng chuyên biệt hay nguồn laze dùng cho các mục đích trị liệu [7, 9]. Trong chẩn đoán hình ảnh, bằng cách tiêm truyền tĩnh mạch hoặc uống, hypericin được tích lũy vào trong các tế bào ung thư và chỉ thị vị trí của các tổ chức ung thư. b. Các hoạt tính sinh học của hypericin Tính kháng khuẩn Hypericin có tính kháng khuẩn và là chất ức chế không đặc hiệu của men kinaza. Hypericin ức chế enzym dopamin β-hydroxylaza, qua đó làm giảm nồng độ dopamin, dù rằng nó cũng làm giảm nồng độ của norepinephrin và epinephrin. Dịch chiết thô của các loài Hypericum spp. có ái lực yếu với các thụ thể của MAO-A và MAO-B. Tuy nhiên hypericin tinh khiế t lại không có tính chất này mà lại có ái lực với các thụ thể NMDA [9]. Hypericin cũng ức chế protein kinaza C là một enzym điều hòa quan trọng khác của các C virus (HVC). Hoạt tính chống virus Hypericin thể hiện khả năng chống virus rất hiệu quả. Chất này gây thụ động hóa một loạt các virus và retrovirus có lớp vỏ lipid như HIV, viêm gan B, cúm Typ A, Cytomegalovirus (CMV), Herpes simplex 1 và 2 (HSV-1 và HSV-2), Epstein- Barr virus (EBV) [1 - 22]. Các virus không có vỏ lipid như adenovirus và poliovirus không bị thụ động. Hypericin làm rối loạn nhiều giai đo ạn khác nhau trong quá trình nhân bản của virus như lắp ghép, mọc chồi, tạo vỏ và cả quá trình 6 tổng hợp protein tùy thuộc tính chất của màng virus. Hypericin có chức năng như là một chất nhận điện tử từ các phản ứng vận chuyển điện tử sinh lý và đồng thời cho đi các điện tử và sinh ra các ôxi hoạt động [7]. Khả năng liên kết với các màng tế bào cũng đóng góp vào hoạt tính chống virus của hypericin. Bên cạnh sự thụ động hóa các virion, tương tác của hypericin với các màng t ế bào cũng ảnh hưởng đến các pha khác của quá trình nhân bản và lây nhiễm của retrovirus. Hoạt tính tiềm năng chống sự hình thành các khối u của hypericin Vì hypericin ức chế hoạt tính enzym succioxidaza trong dịch huyền phù ti thể nên hợp chất này có thể cản trở sự hình thành các khối u. Thêm vào đó, phản ứng phân hủy quang hóa của hypericin cũng làm các khối u dưới da bị thoái hóa. Đây là hoạt chất duy nhất thể hiện hoạt tính tiêu diệt các kh ối u bề mặt phụ thuộc ánh sáng [3, 7, 9]. Một chức năng tế bào khác bị ức chế bởi hypericin là pha tan của phản ứng gây độc tế bào của các tế bào lympho CD8 (CTL). Các tế bào CTL là một phần quan trọng của đáp ứng miễn dịch tế bào tham gia vào sự thải ghép và tiêu diệt các tế bào khối u. Sự tiêu diệt các tế bào đích bởi CTL hoàn toàn bị ức chế bởi hypericin trong dịch nuôi cấy, sự biể u hiện thụ thể CD4 của tế bào T cũng bị ức chế bởi hypericin. Hypericin ức chế thuận nghịch hoạt tính tyrosine kinaza của nhân tố tăng trưởng biểu mô [3, 9, 11, 12, 13, 14, 15]. 1.1.3 Một số ứng dụng của các sản phẩm chứa hypericin Dịch chiết Hypericum có chứa thành phần hypericin hoặc sản phẩm sấy khô được sử dụng làm trà thảo dược và thuốc chống suy nhược OTC [8]. Trà thảo d ược: Ở Hà Lan, trà thảo dược được bán trên thị trường dưới dạng túi lọc. Mỗi túi trà chứa 2 g Hypericum (lá khô) cung cấp 1 liều khoảng 250 µg hypericin/tách trà. Khách hàng được khuyên mỗi ngày uống 3 lần, mỗi lần từ 1 đến 2 tách, như vậy nó cung cấp 1500 µg hypericin một ngày (khoảng 25 µg/kg thể trọng/ngày). Thuốc chống suy nhược OTC: Năm 1996, Kerb đề cập đến việc sử dụng Hypericum trong thuốc OTC ở Đức. OTC được bán ra với số lượng 106 triệu liều hàng ngày/năm (daily doses per year) trong năm 1994. Mỗi viên (“LI 160/PK) chứa 300 mg cao chiết Hypericum có thể đạt hàm lượng 250 µg hypericin, tương đương một liều 3,8 µg hypericin/kg thể trọng/một viên. Những liều hàng ngày có thể nhiều hơn tới 10 lần. Ở Hà Lan có 2 loại tương tự nhau của viên này được bán trên thị 7 trường, chứa từ 180 đến 330 µg hypericin trong khoảng 300 mg cao chiết Hypericum mỗi viên. Khách hàng được khuyên dùng 6 hoặc 3 viên/ngày, trong trường hợp cả 2 loại đều chứa 1000 µg/g (khoảng 15 µg/kg thể trọng một ngày). Tên thương mại của loại thuốc chống suy nhược được bán ở Đức là Pchychotonin ® [8]. Ở Trung Quốc, hypericin từ Hypericum perforatum L. đã được tách chiết và bào chế thành công làm thuốc chống virus H5N1. Phòng thí nghiệm công trình trọng điểm thuốc thú y và gia cầm thuộc Viện khoa học nông nghiệp Trung Quốc đã hoàn thành thí nghiệm lâm sàng chữa trị virus cúm gia cầm týp A H5N1 tại Phòng thí nghiệm P3 của trường Đại học nông nghiệp Hoa Nam: 12 giờ sau khi bị cấy vi-rút cúm týp A H5N1 bằng nhân công, 16 con gà thí nghiệm được dùng thuốc Hypericin 0,0108 g và 0,0216 g liên tục trong 3 ngày liền và đều còn sống. Sau 15 ngày thí nghiệm, nhóm Nghiên cứu đ ã giải phẫu các nhóm gà thí nghiệm, họ đã dùng phương pháp tiêm chủng phôi gà để phân tích vi-rút và phương pháp RT-PCR để kiểm tra sự phân li của vi-rút, mọi kết quả kiểm tra đều âm tính, tỷ lệ diệt vi-rút cúm týp A H5N1 và H9N2 đạt tới 100 % và 99,9 %. Kết quả thử nghiệm cho thấy hypericin có thể chữa khỏi 100 % gia cầm nuôi bị cấy virus H5N1 và cũng có tác dụng phòng chống đối với virus cúm gia cầm týp A H9N2 [5, 7, 25]. Hiện tại hypericin đang được tập trung nghiên cứu dùng trong trị li ệu quang hóa chữa các bệnh do các loại virus có vỏ lipid gây ra như HIV, MCMV murine CMV, SV (sindbis virus), H1N1 và biến thể H9N1, FV, HSV-1, HSV-2, EIAV (enemia virus) và ung thư [1-25]. 1.2 Các phương pháp công nghệ sản xuất hypericin 1.2.1 Công nghệ tổng hợp hypericin [26, 27] Hypericin thương mại được sản xuất từ emodin. Emodin được chuyển hóa thành protohypericin, chất này khi được chiếu sáng sẽ được chuyển hóa thành hypericin. Bước chuyển hóa đầu tiên cần xử lý emodin trong dung dịch kiềm khi có mặt hydroquinon trong một ampule hàn kín trong thời gian 3 tuần ở 120° C. Hiệu suất chuyển hóa protohypericin rất thấp, nhỏ hơn 29 %. Ngoài hiệu suất phản ứng thấp, một khó khăn khác của quy trình này là không khả thi ở qui mô lớn do cần một lượng lớn dung môi và quá trình phân tách sắc ký phức tạp. Theo các cách khác, emodin được khử thành emodin anthron, sau đó ôxi hóa thành protohypericin trong dung dịch pyridin khi có mặt piperidin. Tuy vậy, hiệu suất của phương pháp này thấp hơn 10 %. [...]... Thực hiện đề tài Nghiên cứu công nghệ chiết xuất hypericin và các hợp chất flavonoid từ các loài Ban - Hypericum c a Việt Nam làm thuốc chống virus cúm typ A cho gia cầm , chúng tôi đã thu được những kết quả sau: 1 Khảo sát các loài Ban - Hypericum c a Việt Nam tại Lào Cai và Đà Lạt, đã xác định được hai loài Ban rỗ - Hypericum ascyron L và Nọc sởi Hypericum spp có hàm lượng hypericin từ 0,1 - 0,12 %,... g hypericin/ kg; 4 Kết quả thử hoạt tính chống virus cúm Typ A và virus HSV-1 in vitro cũng khẳng định Cao Hypericum có thể hiện các hoạt tính chống virus phù hợp với hoạt tính c a hypericin và St John’s wort extract 30 KIẾN NGHỊ Từ các kết quả thực hiện đề tài Nghiên cứu công nghệ chiết xuất hypericin và các hợp chất flavonoid từ các loài Ban - Hypericum c a Việt Nam làm thuốc chống virus cúm typ A. .. số loài Ban - Hypericum ở Việt Nam Trong Y học cổ truyền c a Việt Nam trước đây, các thầy lang đều đã sử dụng cỏ Ban, Ban rỗ, Nọc sởi là các loài Ban c a Việt Nam để sắc nước làm thuốc uống trị cảm cúm, sởi và sốt phát ban; tên gọi cỏ Ban cũng xuất phát từ chính công dụng c a loài cây này Nhưng trải qua nhiều thế hệ, với nhiều biến động xã hội lớn, ngày nay ít người còn biết đến các bài thuốc dân gian... dụng cỏ Ban [35] Theo các tác giả Võ Văn Chi và Phạm Hoàng Hộ, ở Việt Nam còn lại một số loài Hypericum là Ban rỗ, Ban Nepan, Ban lá dính [35, 36] Tác giả Nguyễn Quốc Thức, Viện Dược liệu cũng đã công bố một số thành phần flavon (quercetin, quercitrin và astilbin) từ một số loài Ban H japonicum và H patulum c a Việt Nam [38, 39, 40] Trong quá trình nghiên cứu thực đ a tìm nguồn nguyên liệu cho đề tài... chắn ánh sáng Sử dụng 1 kg chế phẩm cho 3000 kg gia cầm/ ngày khi phòng và chống dịch 3.4.2 Thử nghiệm in vitro hoạt tính chống virus c a sản phẩm Cao Hypericum a Kết quả thử hoạt tính chống virus influenza Typ A Chúng tôi đã thử hoạt tính c a Cao Hypericum ức chế virus cúm A chủng Virus influenza A/ port-Chalmers/73 Cao chiết được pha trong đệm photphat Salin với các nồng độ xác định Kết quả thí nghiệm... 21 3.3 Nghiên cứu hoàn thiện quy trình công nghệ phân lập cao chiết giàu thành phần hypericin từ các loài Ban - Hypericum 3.3.1 Nghiên cứu hoàn thiện quy trình chiết xuất Hai loài Ban có hàm lượng hypericin tương đương, do đó chúng tôi đã gộp cả hai mẫu Hypericum spp và Hypericum ascyron L - làm nguyên liệu chiết và gọi chung là Hypericum Từ các kết quả khảo sát nêu trên, chúng tôi đã xây dựng và thử... 3.5: Hoạt tính diệt virus Herpes simplex HSV-1 Nồng độ Cao Hypericum Số khuẩn lạc/đ a % Ức chế 100 µg/ml 0 100 10 µg/ml 0 100 1 µg/ml 0 100 0,1 µg/ml 1176 0 0 1288 Kết quả thử nghiệm cho thấy, Cao chiết Hypericum chiết xuất từ hai loài Ban rỗ và Nọc sởi c a Việt Nam cũng thể hiện hoạt tính chống virus cúm Typ A và virus HSV-1 tương tự hoạt tính c a hypericin [9] c a St John wort extract [8] 29 CHƯƠNG... hưởng từ hạt nhân: Hypericin 90 % là sản phẩm c a đề tài được phân tích sơ bộ cấu trúc bằng phổ cộng hưởng từ hạt nhân 1H và 13 C NMR trên máy NMR Brucke AVAN 500 MHz c a Viện H a học, Viện Khoa học và Công nghệ Việt Nam 2.2.4 Thử nghiệm - sàng lọc hoạt tính chống virus c a các sản phẩm Hoạt tính chống virus c a các sản phẩm c a đề tài đã được sàng lọc và thử nghiệm in vitro tại Viện Khoa học Sinh học và. .. - Hypericum perforatum L c a châu Âu Hiện nay, Trung tâm Nghiên cứu trồng và chế biến cây thuốc Đà Lạt đã bắt đầu nghiên cứu nhân giống và trồng thử hai loài này để xác định loài nào phù hợp cho khai thác Dược liệu; 2 Đã xây dựng được quy trình công nghệ chiết Cao Hypericum theo các quy trình c a nước ngoài, các thông số công nghệ đã được khảo sát, tối ưu h a và thử nghiệm để khẳng định độ tin cậy c a. .. thu nhận hypericin từ nguyên liệu đạt gần toàn lượng [28, 31, 32] Với sự phát triển c a kỹ thuật hiện đại, một số công nghệ chiết mới đã được nghiên cứu để đ a vào áp dụng trong sản xuất cao chiết Hypericum Trong đó đáng chú ý là các công nghệ sử dụng kỹ thuật chiết siêu âm (USE) và công nghệ chiết dưới áp suất cao ~ 100 atm (PSE) để hỗ trợ nâng cao năng suất và rút ngắn thời gian chiết Để lấy làm ví . Nghiên cứu công nghệ chiết xuất hypericin và các hợp chất flavonoid từ các loài Ban - Hypericum c a Việt Nam làm thuốc chống virus cúm Typ A cho gia cầm theo các nhiệm vụ cụ thể dưới đây: . BỘ CÔNG THƯƠNG VIỆN H A HỌC CÔNG NGHIỆP VIỆT NAM BÁO CÁO KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU KHCN Tên đề tài: NGHIÊN CỨU CÔNG NGHỆ CHIẾT XUẤT HYPERICIN VÀ CÁC HỢP CHẤT FLAVONOID TỪ CÁC LOÀI. BAN - HYPERICUM C A VIỆT NAM LÀM THUỐC CHỐNG VIRUS CÚM TYP A CHO GIA CẦM Đề tài nghiên cứu KHCN cấp Bộ Chủ nhiệm đề tài: TS. Trần Bạch Dương Cán bộ tham gia: <Viện H a học công