hội đồng lý luận trung ơng bộ khoa học và công nghệ ban chủ nhiệm chơng trình kx 02/06-10 báo cáo tổng hợp kết quả nghiên cứu đề tài khoa học cấp nhà nớc VAI TRò CủA NHà NƯớC ĐốI VớI PHáT TRIểN Xã HộI Và QUảN Lý PHáT TRIểN Xã HộI ở nớc ta TRONG TIếN TRìNH ĐổI MớI m số: KX.02.22/06-10 C quan ch trỡ: VIN NH NC V PHP LUT HC VIN CT-HC QUC GIA H CH MINH Ch nhim ti: PGS,TS. NGUYN VN MNH Th ký ti: TS. TRNG TH HNG H ThS. TO TH QUYấN 8452 H NI - 11/2010 môc lôc Trang MỞ ĐẦU 1 PHẦN I CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ VAI TRÒ CỦA NHÀ NƯỚC ĐỐI VỚI PHÁT TRIỂN XÃ HỘI VÀ QUẢN LÝ PHÁT TRIỂN XÃ HỘI Ở NƯỚC TA TRONG TIẾN TRÌNH ĐỔI MỚI 12 Chương 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ PHÁT TRIỂN XÃ HỘI VÀ QUẢN LÝ PHÁT TRIỂN XÃ HỘI 13 1.1. Khái niệm và nội dung phát triển xã hội 13 1.2. Khái niệm và đặc điểm cơ bản của quản lý phát triển xã hội 24 Chương 2: QUAN ĐIỂM VÀ CHỦ TRƯƠNG, CHÍNH SÁCH CỦA ĐẢNG ĐỐI VỚI PHÁT TRIỂN XÃ HỘI VÀ QUẢN LÝ PHÁT TRIỂN XÃ HỘI TRONG TIẾN TRÌNH ĐỔI MỚI 36 2.1. Quan điểm của Đảng đối với phát triển xã hội và quản lý phát triển xã hội trong tiến trình đổi mới 36 2.2. Chủ trương, chính sách của Đảng đối với phát triển xã hội và quản lý phát triển xã hội trong tiến trình đổi mới 40 Chương 3: NHẬN THỨC VỀ VAI TRÒ CỦA NHÀ NƯỚC ĐỐI VỚI PHÁT TRIỂN XÃ HỘI VÀ QUẢN LÝ PHÁT TRIỂN XÃ HỘI TRONG TIẾN TRÌNH ĐỔI MỚI 86 3.1. Vai trò của nhà nước đối với phát triển xã hội và quản lý phát triển xã hội trong điều kiện đổi mới 86 3.2. Các điều kiện đảm bảo và yếu tố tác động đến việc phát huy vai trò của Nhà nước đối với phát triển xã hội và quản lý phát triển xã hội trong tiến trình đổi mới 88 3.3. Vai trò của nhà nước đối với phát triển và quả n lý phát triển xã hội trong các lĩnh vực 100 Chương 4: KINH NGHIỆM PHÁT HUY VAI TRÒ CỦA NHÀ NƯỚC ĐỐI VỚI PHÁT TRIỂN XÃ HỘI VÀ QUẢN LÝ PHÁT TRIỂN XÃ HỘI TRÊN THẾ GIỚI VÀ BÀI HỌC KINH NGHIỆM VẬN DỤNG Ở VIỆT NAM 125 4.1. Kinh nghiệm phát huy vai trò của Nhà nước đối với phát triển xã hội và quản lý phát triển xã hội ở một số nước trên thế giới 125 4.2. Bài học kinh nghiệm có thể vận dụng ở Việt Nam 153 PHẦN II THỰC TRẠNG THỰC HIỆN VAI TRÒ CỦA NHÀ NƯỚC ĐỐI VỚI PHÁT TRIỂN XÃ HỘI VÀ QUẢN LÝ PHÁT TRIỂN XÃ HỘI Ở NƯỚC TA TRONG TIẾN TRÌNH ĐỔI MỚI 156 Chương 1: THỰC HIỆN VAI TRÒ CỦA NHÀ NƯỚC ĐỐI VỚI PHÁT TRIỂN XÃ HỘI VÀ QUẢN LÝ PHÁT TRIỂN XÃ HỘI TRÊN CÁC LĨNH VỰC - THÀNH TỰU VÀ HẠN CHẾ 157 1.1. Thực hiện vai trò của Nhà nước đối với phát triển con người và nguồn nhân lực 157 1.2. Thực hiện vai trò của Nhà nước đối với phát triển giáo dục, đào tạo 164 1.3. Thực hiện vai trò của nhà nước trong quản lý và phát triển y tế 171 1.4. Thực hiện vai trò của Nhà nước trong phát triển và quản lý phát triển an sinh xã hội 178 1.5. Thực hiện vai trò của nhà nước đối với quản lý phát triển dân số , kế hoạch hóa gia đình 186 1.6. Thực hiện vai trò của nhà nước đối với hoạt động đấu tranh phòng chống tội phạm bảo đảm an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội 187 1.7. Thực hiện vai trò của Nhà nước trong phòng chống tệ nạn cờ bạc, ma túy, mại dâm 192 1.8. Thực hiện vai trò của Nhà nước đối với quản lý phát triển vấn đề dân tộc 195 1.9. Thực hiện vai trò của Nhà nước đối với các vấn đề tôn giáo 198 Chương 2: ĐÁNH GIÁ CHUNG VỀ THỰC HIỆN VAI TRÒ CỦA NHÀ NƯỚC ĐỐI VỚI PHÁT TRIỂN XÃ HỘI VÀ QUẢN LÝ PHÁT TRIỂN XÃ HỘI Ở NƯỚC TA TRONG TIẾN TRÌNH ĐỔI MỚI 203 2.1. Thành tựu và ưu điểm 203 2.2. Hạn chế, khuyết điểm 207 PHẦN III XU HƯỚNG BIẾN ĐỘNG CỦA CÁC VẤN ĐỀ XÃ HỘI VÀ QUAN ĐIỂM, GIẢI PHÁP PHÁT HUY VAI TRÒ CỦA NHÀ NƯỚC ĐỐI VỚI PHÁT TRIỂN XÃ HỘI VÀ QUẢN LÝ PHÁT TRIỂN XÃ HỘI Ở NƯỚC TA TRONG GIAI ĐOẠN 2011-2020 212 Chương 1: XU HƯỚNG BIẾN ĐỔI CỦA CÁC VẤN ĐỀ XÃ HỘI TRONG GIAI ĐOẠN 2011 - 2020 213 1.1. Xu hướng phát triển con người và biến động của nguồn nhân lực 213 1.2. Xu hướng phát triển của giáo dục, đào tạo và những vấn đề đặt ra 216 1.3. Xu hướng phát triển của y tế giai đoạn 2011-2020 217 1.4. Xu hướng phát triển an sinh xã hội trong giai đoạn 2011-2020 218 1.5. Xu hướng phát triển của gia đình, dân số, kế hoạch hóa gia đình trong giai đo ạn 2011-2020 227 1.6. Xu hướng diễn biến của tội phạm và vi phạm pháp luật 228 1.7. Xu hướng diễn biến của tệ nạn ma túy, mại dâm cờ bạc 230 1.8. Xu hướng phát triển, biến động của vấn đề dân tộc 233 1.9. Xu hướng diễn biến của vấn đề tôn giáo trong giai đoạn 2011-2020 234 Chương 2: QUAN ĐIỂM VÀ GIẢI PHÁP PHÁT HUY VAI TRÒ CỦA NHÀ NƯỚC ĐỐI VỚI PHÁT TRIỂN XÃ HỘI VÀ QUẢN LÝ PHÁT TRIỂN XÃ HỘI TRONG GIAI ĐOẠN 2011-2020 238 2.1. Quan điểm và giải pháp chung 238 2.2. Quan điểm và giải pháp phát huy vai trò của Nhà nước đối với các lĩnh vực xã hội đáp ứng yêu cầu phát triển xã hội và quản lý phát triển xã hội giai đoạn 2011-2020 ở Việt Nam 243 2.2.1. Quan điểm và giải pháp phát huy vai trò của Nhà nước đối với yêu cầu phát triển con người và nguồn nhân lực giai đoạn 2011-2020 243 2.2.2. Quan điểm và giải pháp phát huy vai trò của Nhà nước đối với yêu cầu phát triể n giáo dục, đào tạo trong giai đoạn 2011-2020 246 2.2.3. Quan điểm và giải pháp phát huy vai trò của Nhà nước đối với yêu cầu phát triển y tế giai đoạn 2011-2020 ở Việt Nam 248 2.2.4. Quan điểm và giải pháp phát huy vai trò của Nhà nước đối với yêu cầu phát triển an sinh xã hội giai đoạn 2011-2020 ở Việt Nam 257 2.2.5. Quan điểm và giải pháp phát huy vai trò của Nhà nước đối với yêu cầu phát triển gia đình, dân số, k ế hoạch hóa gia đình giai đoạn 2011-2020 ở Việt Nam 273 2.2.6. Quan điểm và giải pháp phát huy vai trò của Nhà nước đối với yêu cầu đấu tranh phòng chống tội phạm và vi phạm pháp luật, bảo đảm chính trị, trật tự an toàn xã hội giai đoạn 2011-2020 ở Việt Nam 275 2.2.7. Quan điểm và giải pháp phát huy vai trò của Nhà nước đối với yêu cầu đấu tranh phòng chống tệ nạn xã hội giai đoạ n 2011-2020 278 2.2.8. Quan điểm và giải pháp phát huy vai trò của Nhà nước đối với yêu cầu thực hiện chính sách về dân tộc giai đoạn 2011-2020 281 2.2.9. Quan điểm và giải pháp phát huy vai trò của Nhà nước đối với yêu cầu thực hiện chính sách về tôn giáo giai đoạn 2011-2020 288 KẾT LUẬN 293 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO 296 DANH SÁCH CỘNG TÁC VIÊN THAM GIA ĐỀ TÀI Chủ nhiệm: PGS.TS. Nguyễn Văn Mạnh Thư ký khoa học: TS. Trương Thị Hồng Hà Thư ký hành chính: ThS. Tào Thị Quyên I. Cộng tác viên của Viện Nhà nước và Pháp luật Cộng tác viên chính của đề tài Tham gia nghiên cứu 1. PGS.TS. Trịnh Đức Thảo 2. PGS.TS. Quách Sĩ Hùng 3. TS. Trần Đình Thắng 4. TS. Nguyễn Cảnh Quý 5. TS. Lê Văn Trung 6. ThS. Tào Thị Quyên 7. ThS. Đào Ngọc Báu 1. ThS. Cao Bá Thành 2. ThS. Lê Thanh Bình 3. ThS. Hoàng Văn Hội 4. ThS. Lê Đinh Mùi 5. ThS. Mai Thanh Tâm 6. ThS. Trần Văn Quý 7. ThS. Tô Văn Châu 8. CN. Nguyễn Kim Đạt II. Cộng tác viên của cơ quan bên ngoài: Họ và tên Cơ quan công tác 1. GS.TS. Nguyễn Duy Quý 2. GS.TSKH. Đào Trí Úc 3. GS.TS. Võ Khánh Vinh 4. GS.TS. Trần Ngọc Đường 5. GS.TS. Nguyễn Xuân Yêm 6. GS.TS. Nguyễn Đình Tấn 7. PGS.TS. Lê Minh Thông 8. PGS.TS. Nguyễn Minh Đoan 9. PGS.TS. Trần Đình Nhã 10. PGS.TS. Chu Hồng Thanh 11. PGS.TS. Nguyễn Hữu Minh Viện Khoa học xã hội Việt Nam Đại học Quốc Gia Hà Nội Viện Khoa học xã hội Việt Nam Viện Nghiên cứu lập pháp Học vi ện Cảnh sát nhân dân Viện Xã hội học, Ban Tổ chức Trung ương Đại học Luật Hà Nội UB Quốc phòng – An ninh, Quốc hội Bộ Giáo dục và Đào tạo Viện Gia đình và giới, Viện KHXHVN 12. PGS.TS. Phạm Hữu Nghị 13. PGS.TS. Nguyễn Như Phát 14. PGS.TS. Bùi Xuân Đính 15. PGS.TS. Đinh Ngọc Vượng 16. PGS.TS. Mạc Văn Tiến 17. PGS.TS. Nguyễn Đức Lữ 18. PGS.TS. Nguyễn Chí Dũng 19. TS. Ngô Đức Mạnh 20. TS. Nguyễn Phong Hòa 21. TS. Nguyễn Minh Phương 22. TS. Lê Thị Trâm 23. TS. Lưu Bình Nhưỡng 24. TS. Lương Phan Cừ 25. TS. Phạm Thúy Nga 26. ThS. Đào Thị Khánh Hòa 27. ThS. Nguyễn Văn Dọng 28. ThS. Mai Thế Bình 29. ThS. Đinh Ngọc Quý 30. TS. Lê Bạch Dương 31. PGS.TS. Nguyễn Duy Đức Viện NN-PL,Viện KHXHVN Viện NN-PL, Viện KHXHVN Viện Dân tộc học, Viện KHXHVN NXB Từ điển, Viện KHXHVN Cục dạy nghề, Bộ LĐTBXH Viện CNXH, HV CT-HC QG HCM Viện Xã hội học, HV CT-HC QG HCM Ủy ban Đối ngoại của Quốc hội TC Cảnh sát phòng chống tội phạm Bộ Nội vụ Hội luật gia Bộ Tư pháp Ủy ban Văn hóa xã hội của Quốc hội Việ n NN-PL, Viện KHXHVN Bộ Y tế Bộ Văn hóa – Thể thao – Du lịch Bộ Khoa học công nghệ Văn phòng Quốc hội Viện nghiên cứu xã hội và phát triển Viện Văn hóa, HV CT-HC QG HCM 1 MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Sự cần thiết, tính cấp bách của việc nghiên cứu vai trò của nhà nước đối với phát triển xã hội và quản lý phát triển xã hội thể hiện trên cả hai phương diện lý luận và thực tiễn. Về lý luận: Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ X đã nhận định "chúng ta nhận thức ngày càng sâu sắc rằng, xã hội, văn hóa là nh ững lĩnh vực thể hiện rõ nhất bản chất của chế độ xã hội chủ nghĩa" 1 và mặc dù trong những năm đổi mới vừa qua "văn hóa và xã hội có tiến bộ trên nhiều mặt, việc gắn phát triển kinh tế với giải quyết các vấn đề xã hội có chuyển biến tốt, nhất là trong công cuộc xóa đói giảm nghèo, đời sống các tầng lớp nhân dân được cải thiện" 2 nhưng "cơ chế, chính sách về văn hóa - xã hội chậm đổi mới, nhiều vấn đề xã hội, bức xúc chưa được giải quyết tốt" 3 . Một trong những nguyên nhân của tình hình trên đây, theo chúng tôi, là do chưa đầu tư nghiên cứu lý luận về các vấn đề xã hội, với tư cách là các yếu tố để "phát triển xã hội", từ đó lý luận về vai trò của nhà nước đối với phát triển xã hội và quản lý phát triển xã hội, sự biến đổi vai trò, chức năng của nhà nước trong điều kiện đổi mới; điều kiện, n ội dung, các yếu tố tác động, các điều kiện bảo đảm vai trò của nhà nước đối với phát triển xã hội và quản lý phát triển xã hội v.v cũng chưa được nghiên cứu một cách có hệ thống. Mặc dù có nhiều công trình nghiên cứu liên quan đến vai trò, chức năng của nhà nước trong điều kiện đổi mới nhưng mới đề cấp những vấn đề chung, khái quát, chưa đi sâu nghiên cứ u có hệ thống về sự biến đổi vai trò của nhà nước trong từng lĩnh vực, trong đó có lĩnh vực phát triển xã hội và quản lý phát triển xã hội. Hơn nữa, có nhiều công trình nghiên cứu về các vấn 1. Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ X, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2006, trang 32. 2. Sđd, trang 32. 3. Sđd, trang 33. 2 đề xã hội nhưng chỉ đi sâu nghiên cứu thực trạng của từng vấn đề riêng rẽ, chưa làm rõ vai trò của nhà nước là người có trách nhiệm xây dựng chiến lược, chính sách và tổ chức thực hiện đối với phát triển xã hội và quản lý phát triển xã hội, vì thế chưa đi sâu nghiên cứu biến đổi vai trò, quá trình thực hiện và thực trạng chức năng, vai trò của nhà nước đối v ới phát triển xã hội và quản lý phát triển xã hội trong những năm đổi mới một cách có hệ thống. Trong giai đoạn 2011-2020, các vấn đề xã hội sẽ còn có những xu hướng vận động, biến đổi phức tạp, đòi hỏi phải tăng cường vai trò của nhà nước đối với các vấn đề này. Cần phải tổng hợp các kết quả nghiên cứu, dự báo xu hướng vận động, biến đổi của các vấn đề này để đi sâu nghiên cứu các yêu cầu đặt ra cũng như khả năng, điều kiện đảm bảo có tính khả thi đối với vai trò của nhà nước trong phát triển xã hội và quản lý phát triển xã hội. Chỉ trên cơ sở những kết quả nghiên cứu lý luận mới đề ra được những giải pháp đúng đắn, khả thi, có tầm chiến lượ c, có tính hệ thống nhằm phát huy vai trò của nhà nước đối với phát triển xã hội và quản lý phát triển xã hội một cách chủ động, khắc phục tính bị động, chắp vá. Cần phải nhấn mạnh thêm rằng trên thế giới, từ năm 1987, vấn đề phát triển bền vững được Ủy ban thế giới về môi trường và phát triển đề cập đến trong Báo cáo "Tương lai của chúng ta" đã thu hút sự quan tâm của các tổ chức quốc tế, các đảng phái chính trị, các nhà tư tưởng, các phong trào xã hội, tổ chức phi chính phủ, đặc biệt là giới khoa học. Nhiều quốc gia đã coi phát triển bền vững là chiến lược phát triển quốc gia trên cả phương diện kinh tế, xã hội, tài nguyên môi trường. Trong xu hướng đó, vai trò của nhà nước nổi lên như một yếu tố quyết định của sự phát triển bề n vững. Ở những nước có nền kinh tế chuyển đổi sang cơ chế thị trường như Trung Quốc và Việt Nam thì vấn đề phát triển bền vững xã hội càng gay gắt, bức xúc. Quá chú trọng mục tiêu phát triển kinh tế mà không quan tâm đúng mức đến phát triển xã hội, tài nguyên môi trường sẽ dẫn đến những hậu quả khôn lường. Để khắc phục những quan điểm, chủ trươ ng phiến diện, thiếu tính chiến lược và căn cứ khoa học đó, việc nghiên cứu vai trò của nhà nước nói chung và vai trò của 3 nhà nước đối với phát triển xã hội một cách bền vững nói riêng đã trở thành yêu cầu cấp bách. Về thực tiễn: trong điều kiện phát triển kinh tế thị trường, hội nhập quốc tế, các vấn đề xã hội như phân hóa giàu nghèo, chuyển dịch cơ cấu lao động dân cư, thất nghiệp, an sinh xã hội, tệ nạn xã hội v.v ngày càng phát sinh nhiều vấn đề phức t ạp, bức xúc. Đảng đã có nhiều chủ trương đúng đắn trong việc giải quyết các vấn đề nêu trên nhưng việc thể chế hóa, cụ thể hóa và tổ chức thực hiện những chủ trương đó của nhà nước còn bộc lộ nhiều yếu kém, khuyết điểm. Nhà nước chưa phát huy được đầy đủ vai trò của mình đối với phát triển xã hội và qu ản lý phát triển xã hội. Từ xây dựng chiến lược chính sách, pháp luật đến quản lý, điều hành đến nay còn có những biểu hiện bị động, lúng túng, chắp vá. Trước tình hình đó, việc nghiên cứu lý luận, đánh giá thực trạng để đề xuất những quan điểm, giải pháp phát huy vai trò của nhà nước đối với phát triển xã hội và quản lý phát triển xã hội ngày càng trở thành yêu cầu bức thiết. 2. Tình hình nghiên cứu A. Tình hình nghiên cứu trong nước * Những công trình nghiên cứu về phát triển xã hội và quản lý phát triển xã hội có đề cập đến vai trò của nhà nước - Sách chuyên khảo, công trình nghiên cứu khoa học Trịnh Duy Luân (chủ biên), Phát triển xã hội ở Việt Nam - Một tổng quan xã hội học năm 2000, Nxb KHXH, H. 2002 của Viện Xã hội học, Viện Khoa học xã hội và nhân văn quốc gia; Phạm Minh Hạc, Nguyễn Khoa Điềm (chủ biên), Về phát triển văn hóa và xây dựng con người trong thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa, Nxb Chính trị quốc gia, H.2003; PGS.TS. Nghiêm Đình Vỳ và ThS. Nguyễn Đắc Hưng: Phát triển giáo dục và đào tạo nhân tài, Nxb Chính trị quốc gia, H.2002; PGS.TS.Hồ Sĩ Quý, Con người và phát triển con người, Nxb Giáo dục, H. 2007; Viện Nghiên cứu phát triển giáo dục, Từ chiến lược giáo dục đến chính sách phát triển nguồn nhân lực, Nxb Giáo dục, [...]... khảo trong và ngoài nước) 5 Kết cấu: Đề tài gồm có 3 phần 11 PHẦN I CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ VAI TRÒ CỦA NHÀ NƯỚC ĐỐI VỚI PHÁT TRIỂN XÃ HỘI VÀ QUẢN LÝ PHÁT TRIỂN XÃ HỘI Ở NƯỚC TA TRONG TIẾN TRÌNH ĐỔI MỚI 12 Chương 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ PHÁT TRIỂN XÃ HỘI VÀ QUẢN LÝ PHÁT TRIỂN XÃ HỘI 1.1 Khái niệm và nội dung phát triển xã hội 1.1.1 Khái niệm phát triển xã hội Phát triển xã hội là vấn đề có ý nghĩa lý luận và thực... giải pháp, kiến nghị nhằm phát huy vai trò của nhà nước đối với phát triển xã hội và quản lý phát triển xã hội trong tiến trình đổi mới (giai đoạn 2011 -2020) 10 - Nhiệm vụ: Một là: luận giải được cơ sở lý luận về vai trò của nhà nước đối với phát triển xã hội và quản lý phát triển xã hội ở nước ta trong điều kiện phát triển kinh tế thị trường, xây dựng nhà nước pháp quyền và hội nhập quốc tế Hai là:... phát triển trong tương lai Hơn thế nữa, sẽ mang tính thực tiễn hơn nếu gắn việc nghiên cứu phát triển xã hội và quản lý phát triển xã hội với xác định vai trò của Nhà nước và các chủ thể trong xã hội đối với phát triển xã hội và quản lý phát triển xã hội Do đó, việc làm rõ cơ sở lý luận về phát triển xã hội và quản lý phát triển xã hội là vấn đề hết sức cần thiết Bản thân khái niệm phát triển xã hội. .. thực trạng thực hiện vai trò của nhà nước đối với phát triển xã hội và thực tiễn hoạt động quản lý phát triển xã hội của nhà nước trong những năm đổi mới, đúc rút được những bài học kinh nghiệm và những vấn đề đặt ra cần tiếp tục hoàn thiện để phát huy vai trò của nhà nước trong phát triển xã hội và quản lý phát triển xã hội Ba là: dự báo xu hướng biến động của các vấn đề xã hội và quan điểm, giải pháp,... biên): Vai trò của Nhà nước trong phân phối thu nhập ở nước ta hiện nay, Nxb Chính trị quốc gia, H 2004 * Những bài viết nghiên cứu trực tiếp về vai trò, chức năng xã hội của nhà nước và vai trò của nhà nước đối với những vấn đề cụ thể trong lĩnh vực phát triển xã hội và quản lý phát triển xã hội Ngô Ngọc Thắng: Sự biến đổi chức năng xã hội của nhà nước trong bối cảnh kinh tế thị trường định hướng xã hội. .. điều hành các nhiệm vụ phát triển xã hội Các công cụ, phương tiện này gắn với và thích hợp với các chủ thể quản lý phát triển xã hội Đối với nhà nước: Nhà nước là chủ thể có vai trò chủ đạo trong phát triển xã hội và quản lý phát triển xã hội, vì vậy cũng là chủ thể nắm trong tay nhiều công cụ, phương thức quản lý phát triển xã hội Nhà nước sử dụng bộ máy thực hiện quyền lực nhà nước trên các mặt lập... cường quản lý nhà nước về công tác thanh niên, Tạp chí Quản lý nhà nước, số 3, năm 2003; Nguyễn Thanh Tùng: Tăng cường vai trò quản lý nhà nước đối với tổ chức và hoạt động của các hội, Tạp chí Quản lý nhà nước, Số 3, năm 2003; Lê Bạch Hồng: Quản lý nhà nước về bảo hiểm xã hội, Tạp chí Quản lý nhà nước, Số 9, năm 2003; Tôn Thu Hiền: Vai trò nhà nước trong xã hội hóa giáo dục", Tạp chí Quản lý nhà nước, ... xã hội chủ yếu từ góc độ quản lý nhà nước (hoạt động của cơ quan hành chính nhà nước) mà chưa bao quát hết vai trò của nhà nước đối với phát triển xã hội và quản lý phát triển xã hội, bao hàm cả việc xây dựng và tổ chức thực hiện chiến lược, chính sách, pháp luật về phát triển xã hội và quản lý xã hội, giữ vai trò nòng cốt trong quá trình xã hội hóa, xử lý vi phạm (hoạt động của cả cơ quan lập pháp,... với phát triển xã hội và quản lý phát triển xã hội đã đề cập sự biến đổi chức năng xã hội của nhà nước và vai trò của nhà nước đối với nhiều nội dung phát triển xã hội như quản lý nguồn nhân lực, dân số và kế hoạch hóa gia đình, công tác thanh niên, quyền trẻ em, bình đẳng giới, dịch vụ công trong lĩnh vực y tế, bảo hiểm xã hội, giáo dục v.v Tuy vậy, các bài viết trên đây tiếp cận các vấn đề xã hội. .. được hình thành từ cơ chế xã hội xã hội chủ nghĩa: quản lý xã hội là công việc của Chính phủ, do Chính phủ và các cơ quan của Chính phủ thực hiện Quản lý xã hội và quản lý phát triển xã hội vì thế gắn với vấn đề quản lý nhà nước trong các lĩnh vực xã hội cụ thể - Nhóm chủ thể thứ hai: Tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức xã hội, nghề nghiệp các tổ chức phi Chính phủ: là tổ chức của các giai cấp, tầng lớp, . SÁCH CỦA ĐẢNG ĐỐI VỚI PHÁT TRIỂN XÃ HỘI VÀ QUẢN LÝ PHÁT TRIỂN XÃ HỘI TRONG TIẾN TRÌNH ĐỔI MỚI 36 2.1. Quan điểm của Đảng đối với phát triển xã hội và quản lý phát triển xã hội trong tiến trình. VỚI PHÁT TRIỂN XÃ HỘI VÀ QUẢN LÝ PHÁT TRIỂN XÃ HỘI TRONG TIẾN TRÌNH ĐỔI MỚI 86 3.1. Vai trò của nhà nước đối với phát triển xã hội và quản lý phát triển xã hội trong điều kiện đổi mới 86 3.2 bảo và yếu tố tác động đến việc phát huy vai trò của Nhà nước đối với phát triển xã hội và quản lý phát triển xã hội trong tiến trình đổi mới 88 3.3. Vai trò của nhà nước đối với phát triển và