Nghiên cứu nồng độ vitamin d huyết thanh ở bệnh nhân bệnh thận mạn giai đoạn cuối lọc máu chu kỳ và lọc màng bụng liên tục

THÔNG TIN TÀI LIỆU

Thông tin cơ bản

Tiêu đề	Nghiên Cứu Nồng Độ Vitamin D Huyết Thanh Ở Bệnh Nhân Bệnh Thận Mạn Giai Đoạn Cuối Lọc Máu Chu Kỳ Và Lọc Màng Bụng Liên Tục
Tác giả	Dương Thị Bé
Trường học	Đại Học Y Khoa Phạm Ngọc Thạch
Chuyên ngành	Nội Khoa
Thể loại	Đề Cương Nghiên Cứu Khoa Học
Năm xuất bản	2022
Thành phố	Thành Phố Hồ Chí Minh

Định dạng
Số trang	67
Dung lượng	467,77 KB

Nội dung

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO ỦY BAN NHÂN DÂN TP HCM ĐẠI HỌC Y KHOA PHẠM NGỌC THẠCH DƯƠNG THỊ BÉ NGHIÊN CỨU NỒNG ĐỘ VITAMIN D HUYẾT THANH Ở BỆNH NHÂN BỆNH THẬN MẠN GIAI ĐOẠN CUỐI LỌC MÁU[.]

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO ỦY BAN NHÂN DÂN TP.HCM ĐẠI HỌC Y KHOA PHẠM NGỌC THẠCH DƯƠNG THỊ BÉ NGHIÊN CỨU NỒNG ĐỘ VITAMIN D HUYẾT THANH Ở BỆNH NHÂN BỆNH THẬN MẠN GIAI ĐOẠN CUỐI LỌC MÁU CHU KỲ VÀ LỌC MÀNG BỤNG LIÊN TỤC ĐỀ CƯƠNG NGHIÊN CỨU KHOA HỌC Thành phố Hồ Chí Minh – Năm 2022 BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO ỦY BAN NHÂN DÂN TP.HCM ĐẠI HỌC Y KHOA PHẠM NGỌC THẠCH DƯƠNG THỊ BÉ NGHIÊN CỨU NỒNG ĐỘ VITAMIN D HUYẾT THANH Ở BỆNH NHÂN BỆNH THẬN MẠN GIAI ĐOẠN CUỐI LỌC MÁU CHU KỲ VÀ LỌC MÀNG BỤNG LIÊN TỤC ĐỀ CƯƠNG NGHIÊN CỨU KHOA HỌC CHUYÊN NGÀNH NỘI KHOA MÃ SỚ: Thành phố Hồ Chí Minh – Năm 2022 MỤC LỤC DANH MỤC BẢNG DANH MỤC HÌNH DANH MỤC CÁC KÍ HIỆU, CÁC CHỮ VIẾT TẮT ĐẶT VẤN ĐỀ HỆ THỐNG MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU CÂU HỎI NGHIÊN CỨU MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU .3 Mục tiêu tổng quát Mục tiêu cụ thể DÀN Ý NGHIÊN CỨU CHƯƠNG TỔNG QUAN Y VĂN .5 1.1 Bệnh thận mạn-điều trị thay thế thận 1.1.1 Dịch tễ học bệnh thận mạn .5 1.1.2 Định nghĩa, chẩn đoán, nguyên nhân bệnh thận mạn 1.1.3 Phân giai đọan bệnh thận mạn 1.2 Bệnh thận mạn giai đoạn cuối 1.2.1 Các định nghĩa 1.2.2 Nguyên nhân 1.2.3 Triệu chứng lâm sàng, cận lâm sàng 1.2.4 Điều trị 11 1.3 Lọc màng bụng lọc máu chu kỳ .13 1.3.1 Lọc màng bụng 13 1.3.2 Lọc máu chu kỳ 14 1.4 Vitamin D 15 1.4.1 Định nghĩa, cấu trúc và chuyển hóa Vitamin D .15 1.4.2 Định lượng nồng độ vitamin D huyết 16 1.4.3 Bệnh thận mạn và thiếu hụt vitamin D 17 1.2.4 Tổng quan các nghiên cứu về nồng độ Vitamin D ở bệnh nhân bệnh thận mạn lọc máu chu kì và lọc màng bụng 19 1.5 Giới thiệu địa điểm nghiên cứu .22 CHƯƠNG 2: PHƯƠNG PHÁP VÀ ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU 23 2.1 Thiết kế nghiên cứu 23 2.2 Đối tượng nghiên cứu 23 2.2.1 Dân số mục tiêu .23 2.2.2 Dân số chọn mẫu 23 2.2.3 Tiêu chí chọn vào và loại 23 2.2.4 Cỡ mẫu 23 2.2.5 Kỹ thuật chọn mẫu 24 2.2.6 Kiểm soát sai lệch chọn lựa 24 2.3 Thu thập số liệu .25 2.3.1 Phương pháp thu thập số liệu 25 2.3.2 Công cụ thu thập dữ liệu 25 2.3.3 Kiểm soát sai lệch thông tin 26 2.4 Xử lý kiện 26 2.4.1 Liệt kê định nghĩa biến số chính/ biến số khác 26 2.4.2 Quản lý liệu .31 2.4.3 Nhập làm số liệu .31 2.5 Phân tích kiện 32 2.5.1 Thống kê mô tả 32 2.5.2 Thống kê phân tích 32 CHƯƠNG 3: KẾT QUẢ DỰ KIẾN .33 3.1 Đặc điểm dân số xã hội của bệnh nhân bệnh thận mạn giai đoạn cuối lọc máu chu kỳ và lọc màng bụng liên tục .33 3.2 Đặc điểm tiền bệnh lý, đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng của đối tượng tham gia nghiên cứu 34 3.3 Nồng độ vitamin D và tỷ lệ thiếu vitamin D 37 3.5 Mối liên quan đặc điểm tiền bệnh lý nồng độ vitamin D ở bệnh nhân bệnh thận mạn giai đoạn cuối lọc máu chu kỳ và lọc màng bụng liên tục 38 3.6 Mối tương quan đặc điểm lâm sàng nồng độ vitamin D ở bệnh nhân bệnh thận mạn giai đoạn cuối lọc máu chu kỳ và lọc màng bụng liên tục 40 3.7 Mối tương quan đặc điểm cận lâm sàng nồng độ vitamin D ở bệnh nhân bệnh thận mạn giai đoạn cuối lọc máu chu kỳ và lọc màng bụng liên tục 41 CHƯƠNG KẾ HOẠCH THỰC HIỆN .44 4.1 Liệt kê mô tả hoạt động .44 4.2 Giản đồ Gant 45 CHƯƠNG DỰ TRÙ KINH PHÍ 46 Bảng 5.1 Dự trù kinh phí nghiên cứu .46 DANH MỤC BẢNG Bảng 1.1 Phân loại nguyên nhân bệnh thận mạn (theo KDIGO 2012) Bảng 1.2 Phân giai đoạn bệnh thận mạn theo mức lọc cầu thận của KDIGO 2012 .8 Bảng 1.3 Chống chỉ định chạy thận nhân tạo, thẩm phân phúc mạc và ghép thận 12 Bảng 1.4 Tổng quan các nghiên cứu thế giới về nồng độ Vitamin D ở bệnh nhân bệnh thận mạn lọc máu chu kì và lọc màng bụng 19 Bảng 1.5 Tổng quan các nghiên cứu nồng độ Vitamin D ở bệnh nhân bệnh thận mạn lọc máu chu kì và lọc màng bụng tại Việt Nam 20 Bảng 3.1: Đặc điểm dân số-xã hội bệnh nhân bệnh thận mạn lọc máu chu kỳ và lọc màng bụng liên tục 33 Bảng 3.2: Đặc điểm tiền bệnh lý của bệnh nhân bệnh thận mạn lọc máu chu kỳ và lọc màng bụng liên tục 34 Bảng 3.3: Đặc điểm lâm sàng của bệnh nhân bệnh thận mạn lọc máu chu kỳ và lọc màng bụng liên tục 36 Bảng 3.4 : Đặc điểm cận lâm sàng của bệnh nhân bệnh thận mạn lọc máu chu kỳ và lọc màng bụng liên tục 38 Bảng 3.5: Nồng độ vitamin D tỷ lệ thiếu hụt vitamin D của bệnh nhân bệnh thận mạn lọc máu chu kỳ và lọc màng bụng liên tục 38 Bảng 3.6: Mối liên quan đặc điểm tiền bệnh lý nồng độ vitamin D ở bệnh nhân bệnh thận mạn lọc máu chu kỳ và lọc màng bụng liên tục 39 Bảng 3.7: Mối liên quan đặc điểm lâm sàng nồng độ vitamin D ở bệnh nhân bệnh thận mạn lọc máu chu kỳ và lọc màng bụng liên tục 40 Bảng 3.8: Mối tương quan đặc điểm cận lâm sàng nồng độ vitamin D ở bệnh nhân bệnh thận mạn lọc máu chu kỳ và lọc màng bụng liên tục 41 Bảng 4.1: Mô tả hoạt động phương thức thực 45 Bảng 4.2 Giản đồ gant 46 Bảng 5.1 Dự trù kinh phí nghiên cứu 47 DANH MỤC HÌNH Hình 1.1: Sớ bệnh nhân được tiếp cận điều trị thay thế thận tại các quốc gia Hình 1.2: Sơ đồ chuyển hóa vitamin D thể 16 DANH MỤC CÁC KÍ HIỆU, CÁC CHỮ VIẾT TẮT Chữ viết tắt tiếng việt Bệnh nhân BN BTM Bệnh thận mạn ĐLC Độ lệch chuẩn ĐTĐ Đái tháo đường LMB Lọc màng bụng LMBLT Lọc màng bụng liên tục LMCK Lọc máu chu kỳ HATT Huyết áp tâm thu HATTr Huyết áp tâm trương TB Trung bình THA Tăng huyết áp TP.HCM Thành phố Hồ Chí Minh Chữ viết tắt tiếng anh Viết tắt ANCA Tên đầy đủ Anti-Neutrophil Cytoplasmic Antibody Nghĩa từ Kháng thể kháng bào tương của bạch cầu hạt trung tính BMI Body mass index Chỉ số khối thể BUN Blood Urea Nitrogen Định lượng nito có ure GFR Glomerular Filtration Rate Độ lọc cầu thận HDL High-Density Lipoprotein Lipoprotein tỷ trọng cao KDIGO Kidney Disease Improving Global Hội đồng quốc tế cải thiện Outcomes kết cục toàn diện bệnh thận LDL Low-Density Lipoprotein Lipoprotein tỷ trọng thấp MDRD Modification of Diet in Renal Disease Thay đổi chế độ ăn bệnh thận p p-value Giá trị p PTH Parathyroid Hormone Hormon tuyến cận giáp ĐẶT VẤN ĐỀ Bệnh thận mạn giai đoạn cuối đặc trung bởi tổn thương các nephron không hồi phục dẫn đến giảm dần chức của cả hai thận, hậu quả của phần lớn các bệnh thận mạn và một số bệnh lý toàn thân, chuyển hóa Bệnh thận mạn là một vấn đề sức khỏe công cộng hàng đầu ở người trưởng thành thế giới, với tỷ lệ mắc bệnh và tỷ lệ tử vong cao [24], [25] Cùng với dân số già hóa và tỷ lệ tăng cao bệnh đái tháo đường và tăng huyết áp, số lượng bệnh nhân bệnh thận mạn giai đoạn cuối sẽ tăng cao các thập kỷ tới [27], [35] Tại các quốc gia phát triển, hàng nghìn bệnh nhân bệnh thận mạn tử vong thiếu tiếp cận với các phương pháp điều trị thay thận cùng với gia tăng số lượng bệnh nhân tương lai tạo gánh nặng tài đáng kể cho quốc gia có thu nhập cao [24] Bệnh thận mạn là một yếu tố nguy của sự thiếu vitamin D, đánh giá nồng độ vitamin D được xem là một xét nghiệm bản đánh giá hiệu quả chăm sóc bệnh nhân bệnh thận mạn [12], [20], [10] Thiếu vitamin D ảnh hưởng đến chức nhiều quan thể, chức về nhận thức, miễn dịch, tim mạch và nội tiết [13] Thiếu vitamin D làm trầm trọng tình trạng bệnh thận mạn giai đoạn cuối, liên quan đến kỳ vọng sống của bệnh nhân bệnh thận mạn giai đoạn cuối, gây hàng loạt rối loạn xương, bất thường chất khoáng và vôi hóa mạch máu [18], [31] Thiếu vitamin D là vấn đề sức khỏe công cộng hàng đầu với tỷ lệ hiện mắc lên đến một tỷ người toàn thế giới, tỷ lệ thiếu hụt vitamin D ở bệnh nhân bệnh thận mạn giai đoạn cuối lên đến 80% [32] Trên thế giới có nhiều nghiên cứu chứng minh nồng độ và sự thiếu vitamin D có liên quan đến các yếu tố tuổi, giới tính, giai đoạn bệnh, tiền ĐTĐ, tình trạng nhiễm trùng, các đặc điểm cận lâm sàng: protein niệu, PTH, triglyceride, Ca2+ [26], [30], [28], [22] Đánh giá và điều trị thiếu hụt vitamin D có ý nghĩa bảo tồn chức thận còn lại của bệnh nhân và hạn chế các biến chứng của điều trị thay thế thận viêm phúc mạc ở bệnh nhân lọc màng bụng, cường cận giáp thứ phát [23], [33] Khuyến cáo của Hội Thận học Quốc tế KDIGO 2017, xét nghiện nồng độ 25(OH)D huyết nên được xem là một xét nghiệm thường quy nhằm đánh giá can thiệp điều trị ở bệnh nhân bệnh thận mạn giai đoạn 3a trở [20] Tại Việt Nam, cùng với sự gia tăng số lượng bệnh nhân đái tháo đường và tăng huyết áp, tỷ lệ hiện mắc bệnh thận mạn bệnh nhân bệnh thận mạn giai đoạn cuối cần điều trị thay thế thận sẽ ngày càng tăng cao Thực tiễn lâm sàng chưa có nhiều nghiên cứu đánh giá nồng độ vitamin D ở bệnh nhân bệnh thận mạn giai đoạn cuối lọc máu chu kỳ và lọc màng bụng liên tục tại Việt Nam nói chung bệnh viện Thống Nhất nói riêng , nhiều yếu tố khách quan điều kiện kinh tế khó khăn, thiếu thuốc ,thiếu dinh dưỡng , nhiều bệnh phối hợp nên vấn đề chưa quan tâm nhiều Vì tơi tiến hành nghiên cứu “Nồng độ vitamin D ở bệnh nhân bệnh thận mạn giai đoạn cuối lọc máu chu kỳ và lọc màng bụng liên tục tại bệnh viện Thống Nhất”, kết nghiên cứu cung cấp thông tin nồng độ, tỷ lệ thiếu vitamin D huyết và mối tương quan đến nồng độ vitamin D huyết ở bệnh nhân bệnh thận mạn giai đoạn cuối lọc máu chu kỳ và lọc màng bụng liên tục tại bệnh viện Thống Nhất năm 2022 đồng thời nhằm mục đích cho bác sĩ lâm sàng quan tâm ý bổ xung cho vấn đề để điều trị bệnh nhân tốt

Ngày đăng: 16/03/2023, 09:13

Nguồn tham khảo

Tài liệu tham khảo

Loại

Chi tiết

11. Webster AC, Morton RL Nagler EV, Masson P (2017) "Chronic Kidney Disease.". Lancet, 389, (10075), 1238-1252

Sách, tạp chí

Tiêu đề:	Chronic KidneyDisease

12. Esther AG, Dana AO Ashutosh S, Kevin JM (2004) "Vitamin D insufficiency and deficiency in chronic kidney disease. A single center observational study". Am J Nephrol 25, (4), 503-510

Sách, tạp chí

Tiêu đề:	Vitamin D insufficiencyand deficiency in chronic kidney disease. A single center observational study

13. Adriana D, Kevin J. M Esther A. G (2011) "Vitamin D in chronic kidney disease". Best Practice & Research Clinical Endocrinology & Metabolism, 25, (4), 647-655

Sách, tạp chí

Tiêu đề:	Vitamin D in chronic kidneydisease

14. Joseph EZ (2008) "Blood biomarkers of vitamin D status". Am J Clin Nutr 84, (7), 1087S-1091S

Sách, tạp chí

Tiêu đề:	Blood biomarkers of vitamin D status

15. National Kidney Foundation (2003) "K/DOQI clinical practice guidelines for bone metabolism and disease in chronic kidney disease". Am J Kidney Dis, 42, (4 Suppl 3), S1-S201

Sách, tạp chí

Tiêu đề:	K/DOQI clinical practice guidelines forbone metabolism and disease in chronic kidney disease

16. Garcia-Garcia G, Jha V (2015) "World Kidney Day Steering Committee".Kidney Int, 87, (2), 251-253

Sách, tạp chí

Tiêu đề:	World Kidney Day Steering Committee

17. Li G, Wang J Huang J, Zhao M, Liu Y, Guo X, Wu S, Zhang L (2021) "Long- Term Exposure to Ambient PM2.5 and Increased Risk of CKD Prevalence in China". J Am Soc Nephrol, 32, (2), 448-458

Sách, tạp chí

Tiêu đề:	Long-Term Exposure to Ambient PM2.5 and Increased Risk of CKD Prevalence inChina

18. London GM, Verbeke FH Guérin AP, Pannier B, Boutouyrie P, Marchais SJ, Mởtivier F (2007) "Mineral metabolism and arterial functions in end-stage renal disease: potential role of 25-hydroxyvitamin D deficiency". J Am Soc Nephrol, 18, (2), 613-620

Sách, tạp chí

Tiêu đề:	Mineral metabolism and arterial functions in end-stage renaldisease: potential role of 25-hydroxyvitamin D deficiency

19. Kidney Disease: Improving Global Outcomes (KDIGO) CKD-MBD Update Work Group (2013) "KDIGO 2012 Clinical Practice Guideline for the Evaluation and Management of Chronic Kidney Disease". Kidney Int Suppl, 3, (1), 1-163

Sách, tạp chí

Tiêu đề:	KDIGO 2012 Clinical Practice Guideline for the Evaluationand Management of Chronic Kidney Disease

21. Taskapan H, Passadakis PS Ersoy FF, Tam P, et all (2006) "Severe vitamin D deficiency in chronic renal failure patients on peritoneal dialysis". Clin Nephrol, 66, (4), 247-255

Sách, tạp chí

Tiêu đề:	Severe vitamin Ddeficiency in chronic renal failure patients on peritoneal dialysis

22. Pi HC, Wang Q Ren YP, Xu R, Dong J (2015) "Serum 25-Hydroxyvitamin D Level Could Predict the Risk for Peritoneal Dialysis-Associated Peritonitis.". Perit Dial Int, 35, (7), 729-735

Sách, tạp chí

Tiêu đề:	Serum 25-Hydroxyvitamin DLevel Could Predict the Risk for Peritoneal Dialysis-Associated Peritonitis

23. Kerschbaum J, Lhotta K Vychytil A, Prischl FC, et al. (2013) "Treatment with oral active vitamin D is associated with decreased risk of peritonitis and improved survival in patients on peritoneal dialysis". PLoS One, 8, (7), e67836

Sách, tạp chí

Tiêu đề:	Treatment withoral active vitamin D is associated with decreased risk of peritonitis and improvedsurvival in patients on peritoneal dialysis

24. Lv JC, Zhang LX (2019) "Prevalence and Disease Burden of Chronic Kidney Disease.". Adv Exp Med Biol., 1165, 3-15

Sách, tạp chí

Tiêu đề:	Prevalence and Disease Burden of Chronic KidneyDisease

25. Thurlow JS, Yan G Joshi M, et al. (2021) "Global Epidemiology of End-Stage Kidney Disease and Disparities in Kidney Replacement Therapy". Am J Nephrol, 52, (2), 98-107

Sách, tạp chí

Tiêu đề:	Global Epidemiology of End-StageKidney Disease and Disparities in Kidney Replacement Therapy

26. Hanna K, Gill E Fassett RG, Healy H, Kimlin M, Ross L, Ash S (2015) "Serum 25-hydroxy vitamin D concentrations are more deficient/insufficient in peritoneal dialysis than haemodialysis patients in a sunny climate.". J Hum Nutr Diet, 28, (3), 209-218

Sách, tạp chí

Tiêu đề:	Serum25-hydroxy vitamin D concentrations are more deficient/insufficient in peritonealdialysis than haemodialysis patients in a sunny climate

27. Rafael L (2012) "Global and regional mortality from 235 causes of death for 20 age groups in 1990 and 2010: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2010". The Lancet, 380, (9859), 2095-2128

Sách, tạp chí

Tiêu đề:	Global and regional mortality from 235 causes of death for 20age groups in 1990 and 2010: a systematic analysis for the Global Burden ofDisease Study 2010

28. Li M, Li Y (2020) "Prevalence and influencing factors of vitamin D deficiency in chronic kidney disease: A cross-sectional study.". Int J Clin Pharmacol Ther, 58, (11), 595-600

Sách, tạp chí

Tiêu đề:	Prevalence and influencing factors of vitamin D deficiencyin chronic kidney disease: A cross-sectional study

31. Ravani P, Tripepi G Malberti F, et al. (2009) "Vitamin D levels and patient outcome in chronic kidney disease". Kidney Int, 75, (1), 88-95

Sách, tạp chí

Tiêu đề:	Vitamin D levels and patientoutcome in chronic kidney disease

32. Franca Gois PH, Ranganathan D Wolley M, Seguro AC (2018) "Vitamin D Deficiency in Chronic Kidney Disease: Recent Evidence and Controversies". Int J Environ Res Public Health, 15, (8), 1773

Sách, tạp chí

Tiêu đề:	Vitamin DDeficiency in Chronic Kidney Disease: Recent Evidence and Controversies

33. Russo R, Cozzolino M Ruospo M, De Nicola L, Icardi A, Paoletti E, Mazzaferro S (2014) "Effects of vitamin D on parathyroid hormone and clinical outcomes in peritoneal dialysis: a narrative review". J Nephrol, 27, (5), 483-494

Sách, tạp chí

Tiêu đề:	Effects of vitamin D on parathyroid hormone and clinicaloutcomes in peritoneal dialysis: a narrative review