Dạy học phân môn lý thuyết âm nhạc cơ bản cho sinh viên ngành giáo dục mầm non tại trường cao đẳng sư phạm lào cai Dạy học phân môn lý thuyết âm nhạc cơ bản cho sinh viên ngành giáo dục mầm non tại trường cao đẳng sư phạm lào caiDạy học phân môn lý thuyết âm nhạc cơ bản cho sinh viên ngành giáo dục mầm non tại trường cao đẳng sư phạm lào caiDạy học phân môn lý thuyết âm nhạc cơ bản cho sinh viên ngành giáo dục mầm non tại trường cao đẳng sư phạm lào caiDạy học phân môn lý thuyết âm nhạc cơ bản cho sinh viên ngành giáo dục mầm non tại trường cao đẳng sư phạm lào cai
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM NGHỆ THUẬT TW HÀ THỊ THU THỦY DẠY HỌC PHÂN MÔN LÝ THUYẾT ÂM NHẠC CƠ BẢN CHO SINH VIÊN NGÀNH GIÁO DỤC MẦM NON TẠI TRƢỜNG CAO ĐẲNG SƢ PHẠM LÀO CAI LUẬN VĂN THẠC SĨ LÝ LUẬN VÀ PHƢƠNG PHÁP DẠY HỌC ÂM NHẠC Khóa (2015 - 2017) Hà Nội, 2018 BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM NGHỆ THUẬT TW HÀ THỊ THU THỦY DẠY HỌC PHÂN MÔN LÝ THUYẾT ÂM NHẠC CƠ BẢN CHO SINH VIÊN NGÀNH GIÁO DỤC MẦM NON TẠI TRƢỜNG CAO ĐẲNG SƢ PHẠM LÀO CAI LUẬN VĂN THẠC SĨ LÝ LUẬN VÀ PHƢƠNG PHÁP DẠY HỌC ÂM NHẠC Mã số: 60140111 Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: PGS TS Trịnh Hoài Thu Hà Nội, 2018 LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan luận văn “Dạy học phân môn Lý thuyết Âm nhạc cho sinh viên ngành Giáo dục Mầm non Trƣờng Cao đẳng Sƣ phạm Lào Cai” kết nghiên cứu cá nhân thực Số liệu, kết luận văn hoàn toàn trung thực chƣa đƣợc cơng bố cơng trình khoa học Tơi xin hồn tồn chịu trách nhiệm lời cam đoan Hà Nội, ngày 10 tháng 01 năm 2018 Tác giả Đã ký Hà Thị Thu Thủy DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT CĐSP Cao đẳng Sƣ ĐCCT phạm Đề cƣơng ĐHSP chi tiết Đại học sƣ GD phạm Giáo dục GDMN Giáo dục mầm non GV Giảng viên KTĐG Kiểm tra đánh giá LTÂN CB Lý thuyết âm nhạc NCKH Nghiên cứu khoa học Nxb Nhà xuất PGS TS Phó giáo sƣ Tiến sĩ PPDH Phƣơng pháp dạy học SV Sinh viên MỤC LỤC MỞ ĐẦU .1 Chƣơng 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TRẠNG 1.1 Cơ sở lý luận 1.1.1 Một số khái niệm thuật ngữ 1.1.2 Vai trị phân mơn Lý thuyết âm nhạc đào tạo ngành Giáo dục Mầm non 10 1.3 Tầm quan trọng Âm nhạc Giáo dục Mầm non 12 1.3.1 Giúp trẻ phát triển tồn diện Đức - Trí - Thể - Mĩ 13 1.3.2 Hoạt động âm nhạc đời sống hàng ngày trƣờng Mầm non .14 1.3.3 Môn Âm nhạc với môn học khác đào tạo ngành Mầm non 19 1.4 Thực trạng dạy học 27 1.4.1 Một số nét trƣờng Trƣờng Cao đẳng Sƣ phạm Lào Cai 27 1.4.2 Cơ cấu tổ chức trƣờng 28 1.4.3 Thực trạng việc dạy học phân môn Lý thuyết âm nhạc 30 1.4.4 Về việc học phân môn Lý thuyết âm nhạc sinh viên 33 Tiểu kết 36 Chƣơng 2: BIỆN PHÁP DẠY HỌC PHÂN MƠN LÍ THUYẾT ÂM NHẠC CƠ BẢN .38 2.1 Nguyên tắc xây dựng biện pháp 38 2.2 Đổi dạy học môn Lý thuyết âm nhạc 41 2.2.1 Về nội dung 41 2.2.2 Tái cấu trúc lại ĐCCT theo hƣớng tiếp cận lực ngƣời học 42 2.2.3 Biện pháp 3: Đổi PPDH 47 2.2.4 Nâng cao chất lƣợng giảng viên tăng cƣờng sở vật chất 59 2.3 Thực nghiệm sƣ phạm 62 2.3.1 Mục đích thực nghiệm .62 2.3.2 Đối tƣợng thực nghiệm 63 2.3.3 Nội dung, quy trình thực nghiệm .63 2.3.4 Kết thực nghiệm 65 Tiểu kết 69 KẾT LUẬN .70 TÀI LIỆU THAM KHẢO 73 PHỤ LỤC 78 MỞ ĐẦU Lý chọn đề tài Âm nhạc loại hình nghệ thuật đƣợc ngƣời sáng tạo từ sớm gắn bó mật thiết với đời sống ngƣời Âm nhạc xuất lúc nơi lao động sản xuất, sinh hoạt, vui chơi giải trí… ngƣời Âm nhạc góp phần phản ánh văn hóa, lịch sử dân tộc Để phát triển ngƣời cách tồn diện, âm nhạc đóng vai trị quan trọng Chính vậy, giáo dục âm nhạc đƣợc đƣa vào chƣơng trình giảng dạy cấp học từ mầm non đến trung học sở nhằm cung cấp cho học sinh kiến thức sơ giản âm nhạc, bồi dƣỡng tình cảm sáng lành mạnh, làm phong phú đời sống tinh thần học sinh Thơng qua âm nhạc góp phần hình thành nhân cách cho học sinh cách toàn diện Bên cạnh phát sớm tài nghệ thuật Trƣờng Cao đẳng Sƣ phạm Lào Cai trung tâm đào tạo, bồi dƣỡng nguồn nhân lực có trình độ cao đẳng cho tỉnh Lào Cai; liên kết đào tạo trình độ đại học; sở nghiên cứu khoa học, ứng dụng, chuyển giao công nghệ, hợp tác quốc tế đào tạo, cung cấp nguồn nhân lực cho nghiệp giáo dục lĩnh vực phát triển kinh tế - xã hội tỉnh Lào Cai tỉnh khu vực Hiện nay, trƣờng đào tạo 25 mã ngành bao gồm hệ Trung cấp Cao đẳng, ngành Giáo dục Mầm non đƣợc đào tạo với quy mô, số lƣợng lớn ngành học Với đặc trƣng ngành học, bậc học, ngành đào tạo giáo viên mầm non khác với ngành học khác yêu cầu số khả chuyên biệt Vì vậy, thiết kế khung kế hoạch đào tạo, ngành giáo dục mầm non thiếu học phần đào tạo lĩnh vực âm nhạc, mỹ thuật, thể dục… học phần Âm nhạc học phần thiếu mà Phân môn Lý thuyết âm nhạc sở để SV học tập mơn học khác Nhƣ vậy, khẳng định Lý thuyết âm nhạc Phân môn quan trọng đào tạo môn Âm nhạc, đồng thời điều kiện tiên để sinh viên học Phân môn môn Âm nhạc Lý thuyết âm nhạc mơn học địi hỏi khả tƣ logic ngƣời học Trên thực tế sinh viên gặp nhiều khó khăn q trình học Phân mơn nhƣ việc nhận biết kí hiệu, hiểu khái niệm, việc áp dụng thực hành cho Là ngƣời đƣợc đào tạo Âm nhạc đƣợc phân công giảng dạy Âm nhạc trƣờng Cao đẳng Sƣ phạm Lào Cai tơi nhận thấy có nhiều khó khăn việc giảng dạy mơn Với tỉnh miền núi em hầu hết ngƣời dân tộc thiểu số đến từ vùng sâu, vùng xa tiếp cận văn hóa, cơng nghệ, nghệ thuật cịn hạn chế, chƣa mạnh dạn hoạt động mang tính tập thể, chƣa tự khẳng định Trong thực tiễn giảng dạy số biện pháp đổi phƣơng pháp đƣợc áp dụng nhiên chƣa mang tính khoa học Mặt khác, thời lƣợng học tập dành cho mơn Lý thuyết âm nhạc cịn hạn chế tƣơng quan với phân môn khác Với thời lƣợng không nhiều, khối lƣợng kiến thức lớn cần đầu tƣ thời gian địi hỏi cần có biện pháp hiệu nhằm nâng cao chất lƣợng học tập phân môn Với lý định lựa chọn đề tài “Dạy học phân môn Lý thuyết Âm nhạc cho sinh viên ngành Giáo dục Mầm non Trường Cao đẳng Sư phạm Lào Cai” làm nội dung nghiên cứu cho luận văn thạc sĩ chuyên ngành Lý luận Phƣơng pháp dạy học Âm nhạc Tình hình nghiên cứu Qua trình tìm hiểu vấn đề liên quan đến đề tài chúng tơi thấy có số sách đề cập đến vấn đề dạy học mơn lí thuyết âm nhạc nhƣ: Lý thuyết Âm nhạc V.A Vakhrameev - Vũ Tự Lân dịch từ tiếng Nga sang tiếng Việt giáo trình nói Lý thuyết Âm nhạc Việt Nam sách có nội dung đẩy đủ chi tiết Tuy nhiên hàm lƣợng nội dung kiến thức sách tƣơng đối nhiều không phù hợp cho đối tƣợng học sinh, sinh viên chuyên ngành Mầm non Mặt khác, khái niệm cịn mang tính trừu tƣợng, khó hiểu Phương pháp dạy học Âm nhạc tác giả Hoàng Long, Hoàng Lân - Nxb ĐHSP Lý thuyêt âm nhạc tác giả Phạm Tú Hƣơng - Nxb ĐHSP…; sách đề cập đến lý thuyết âm nhạc, phƣơng pháp dạy học Âm nhạc tƣơng đối bản, giáo trình Lý thuyêt âm nhạc tác giả Trịnh Hoài Thu chủ biên - Nxb ĐHSP sách đƣợc xếp trình tự khoa học, ngƣời học dễ tiếp cận, dễ hiểu, dễ nắm bắt hình thành nên kiến thức Âm nhạc Tuy nhiên sách, giáo trình phù hợp với SV chuyên ngành sƣ phạm Âm nhạc không phù hợp đối tƣợng SV ngành giáo dục mầm non Âm nhạc múa - Dành cho hệ Cao đẳng Sư phạm Mầm non, Nhóm tác giả Hồng Cơng Dụng, Nguyễn Thúy Hƣờng, Lê Đức Sang, Trịnh Hồi Thu (2012) - Nxb Giáo dục Giáo trình soạn cho hệ CĐSP Mầm non, thời lƣợng 60 tiết (4 đơn vị học trình) cho học phần Âm nhạc múa, học phần Âm nhạc bao gồm phân môn Lý thuyết âm nhạc bản, Tập đọc nhạc Kĩ thuật ca hát Tuy nhiên sách soạn cho hệ CĐSP Mầm non chung với thời lƣợng nội dung chƣa hợp lí, chƣa phù hợp với SV vùng khó khăn Nghiên cứu dạy học mơn Lý thuyết âm nhạc có số luận văn thạc sĩ nhƣ: - Dạy học môn Lý thuyết âm nhạc cho sinh viên Cao đẳng Sư phạm Âm nhạc trường Cao đẳng Sư phạm Lạng Sơn Hoàng Ngọc Anh Thơ - Luận văn thạc sĩ, năm 2014, trƣờng ĐH Sƣ phạm Nghệ thuật TW - Dạy học môn Lý thuyết âm nhạc cho trường trung cấp Văn hóa Nghệ thuật tỉnh Nam Định Đặng Vũ Thị Mai Quế Anh - Luận văn thạc sĩ, năm 2015, trƣờng ĐH Sƣ phạm Nghệ thuật TW - Dạy học phân môn Lý thuyết âm nhạc cho sinh viên ngành Giáo dục mầm non trường ĐHSP Hà Nội Nguyễn Thị Quỳnh Anh Luận văn thạc sĩ, năm 2016, trƣờng ĐH Sƣ phạm Nghệ thuật TW Hầu nhƣ sách, giáo trình nêu tài liệu dạy học chƣa đề cập đến PPDH Lý thuyết Âm nhạc cho hệ CĐSP Mầm non Vì vậy, đề tài chúng tơi lựa chọn nghiên cứu hồn tồn mới, khơng trùng lặp với đề tài khác Mục đích nhiệm vụ nghiên cứu 3.1 Mục đích nghiên cứu Trên sở nghiên cứu sở lý luận thực trạng dạy học môn Lý thuyết âm nhạc cho hệ CĐSP Mầm non, đề tài đề xuất số biện pháp cụ thể nhằm đổi việc dạy học Lý thuyết âm nhạc góp phần nâng cao chất lƣợng dạy học phân môn Lý thuyết Âm nhạc cho sinh viên ngành Giáo dục Mầm non Trƣờng Cao đẳng Sƣ phạm Lào Cai 3.2 Nhiệm vụ nghiên cứu - Nghiên cứu hệ thống Lý thuyết chƣơng trình, giáo trình giảng dạy Phân mơn Lý thuyết âm nhạc - Nghiên cứu thực trạng dạy học Lý thuyết âm nhạc cho sinh viên ngành giáo dục mầm non trƣờng Cao đẳng Sƣ phạm Lào Cai - Đề xuất, thực nghiệm biện pháp đổi dạy học môn Lý thuyết Âm nhạc cho sinh viên ngành Giáo dục Mầm non Trƣờng Cao đẳng Sƣ phạm Lào Cai Đối tƣợng phạm vi nghiên cứu 4.1 Đối tượng nghiên cứu Dạy học phân môn Lý thuyết Âm nhạc cho sinh viên ngành Giáo dục Mầm non trƣờng Cao đẳng Sƣ phạm Lào Cai ... cao chất lƣợng học tập phân môn Với lý định lựa chọn đề tài ? ?Dạy học phân môn Lý thuyết Âm nhạc cho sinh viên ngành Giáo dục Mầm non Trường Cao đẳng Sư phạm Lào Cai? ?? làm nội dung nghiên cứu cho. .. nhạc cho sinh viên ngành Giáo dục Mầm non Trƣờng Cao đẳng Sƣ phạm Lào Cai Đối tƣợng phạm vi nghiên cứu 4.1 Đối tượng nghiên cứu Dạy học phân môn Lý thuyết Âm nhạc cho sinh viên ngành Giáo dục Mầm. .. vùng khó khăn Nghiên cứu dạy học môn Lý thuyết âm nhạc có số luận văn thạc sĩ nhƣ: - Dạy học môn Lý thuyết âm nhạc cho sinh viên Cao đẳng Sư phạm Âm nhạc trường Cao đẳng Sư phạm Lạng Sơn Hoàng Ngọc