Bài giảng Tin học đại cương: Phần 2 Hệ điều hành, cung cấp cho người học những kiến thức như: khái niệm hệ điều hành; phân loại hệ điều hành; giới thiệu hệ điều hành windows; tổ chức thông tin trên đĩa; khởi động và thoát windows; thao tác với tệp và thư mục;...Mời các bạn cùng tham khảo!
BÀI GIẢNG: HỆ ĐIỀU HÀNH Giảng viên: Lê văn hiếu 1. KHÁI NIỆM HỆ ĐIỀU HÀNH Anh chị cho biết: giáo viên quản lý học sinh lớp học nào? Mọi hoạt động của lớp được giáo viên điều khiển theo các quy định của nhà trường thông qua ban cán sự lớp gồm lớp trưởng, lớp phó, các tổ trưởng. Tương tự như vậy, để sử dụng và khai thác máy tính có hiệu quả con người điều khiển máy tính nhờ một hệ thống chương trình có tên là hệ điều hành Bo o t fro m CD : Disk boot failure, insert system disk and press enter Máy tính khơng hoạt động vì chưa nạp hệ điều hành Bo o t fro m CD : Disk boot failure, insert system disk and press enter Máy tính hoạt động với hệ điều hành WINDOWS XP 1.1. KHÁI NIỆM HĐH (Operating System) là tập hợp các chương trình được tổ chức thành một hệ thống với nhiệm vụ: Đảm bảo tương tác giữa người sử dụng với máy tính Cung cấp các phương tiện và dịch vụ để điều phối việc thực hiện các chương trình Quản lý chặt chẽ các tài nguyên của máy, tổ chức khai thác chúng thuận tiện và tối ưu Hãy kể tên các hệ điều hành mà anh (chị) biết? 1.2. CHỨC NĂNG Tổ chức giao tiếp giữa người sử dụng và hệ thống Cung cấp tài ngun cho các chương trình và tổ chức thực hiện các chương trình đó Tổ chức lưu trữ thơng tin trên bộ nhớ ngồi, cung cấp các cơng cụ để tìm kiếm và truy cập thơng tin. Kiểm tra và hỗ trợ phần mềm cho các thiết bị ngoại vi để khai thác chúng thuận tiện và hiệu quả Sơ đồ dạng cây các tệp và thư mục Trong mỗi thư mục, có thể tạo những thư mục khác gọi là thư mục con. THƯ MỤC GỐC Mỗi thư mục có thể chứa các tệp và thư mục con Thư mục chứa thư mục con được gọi là thư mục mẹ Trong một thư mục không chứa các tệp cùng tên và các thư mục con cùng tên. Tên thư mục được đặt theo quy cách đặt phần tên của tệp 3.4. Đường dẫn (Path) Là đường chỉ dẫn đến tệp, thư mục theo chiều đi từ thư mục gốc đến thư mục chứa tệp và sau cùng đến tệp. Trong đó tên các thư mục và tên tệp phân cách nhau bởi kí tự “\” Anh (chị) hãy chỉ đường dẫn tới tệp IQ.EXE, đường dẫn tới thư mục FOX? C:\GAMES\IQ\IQ.EXE C:\HOC\FOX 4. KHỞI ĐỘNG VÀ THỐT WINDOWS BOOT FROM CD : DISK BOOT FAILURE, INSERT SYSTEM DISK AND PRESS ENTER Máy tính chỉ hoạt động khi được nạp hệ điều hành 4.1. KHỞI ĐỘNG Yêu cầu: Máy tính phải được cài đặt sẵn HĐH Windows XP Bật cơng tắc nguồn của máy (nút POWER), Windows XP sẽ tự khởi động Trong q trình khởi động có thể phải đăng nhập (Log on) Nhập hoặc chọn tên người dùng (User) Gõ mật khẩu (Password) 4.2. MÀN HÌNH LÀM VIỆC Nơi cất giữ tài liệu do người dùng tạo Nơi quản lý tồn bộ tài ngun của máy tính như: ổ đĩa, thư mục, tập tin,… Mạng máy tính: nơi truy xuất, chia sẻ tài ngun của các máy khác trong mạng Thùng rác: nơi lưu trữ những tập tin, thư mục bị xóa Nút Start: chứa các chương trình được cài đặt vào máy tính Thanh tác vụ: chứa các chương trình đang được mở Khay hệ thống Cách tắt máy tính an tồn, mọi thay đổ4.3. THỐT WINDOWS i trong thiết đặt Windows được Là thao tác lưu vào đĩa c ứng tr c khi t ắt nguồn đểướ hệ điều hành d ọn dẹp các tệp trung gian, lưu các tham số cần thiết, ngắt kết nối mạng… để tránh mất mát tài nguyên, chuẩn bị cho phiên làm việc tới thuận lợi hơn Click Start Turn Off Computer Máy tạm nghỉ, tiêu thụ ít năng lượng nhất nhưng đủ để hoạt Chọn chế độ này, động lại ngay. Nhưng nếu mất máy tính sẽ khởi điện các thơng tin trong RAM sẽ động lại 5. CỬA SỔ TRONG WINDOWS 5. THAO TÁC VỚI CHƯƠNG TRÌNH Khởi động một chương trình Sử dụng biểu tượng chương trình Sử dụng menu Start Sử dụng hộp thoại Run Chuyển qua lại giữa các chương trình Sử dụng Taskbar Sử dụng tổ hợp phím AltTab 6. THAO TÁC VỚI TỆP VÀ THƯ MỤC 6.1. CHƯƠNG TRÌNH QUẢN LÝ TỆP VÀ THƯ MỤC Windows có 2 chương trình để quản lý tệp và thư mục đó là: My Computer: Start My Computer Windows Explore: Start All Programs Accessories Windows Explore CHƯƠNG TRÌNH QUẢN LÝ TỆP VÀ THƯ MỤ C My Computer Windows Explore Anh (chị) hãy nêu sự giống nhau và khác nhau giữa hai chương trình trên Anh (chị) hãy cho biết ưu điểm của mỗi chương 6.2. THAO TÁC CHỌN ĐỐI TƯỢNG (OBJECT) Ngun tắc: Muốn thao tác với object nào thì phải chọn object đó trước khi thao tác Select then Do Cách chọn: Chọn 1 object: click vào object Chọn nhiều: • giữ phím Ctrl trong khi chọn để chọn các object rời rạc • giữ phím Shift trong khi chọn để chọn các object liền kề Chọn tất cả: Edit Select all 6.3. THAO TÁC VỚI TỆP Tạo mới (New) Mở (Open) Xem (Preview) Sửa chữa (Edit) In ấn (Print) Sao chép: Copy Paste Di chuyển: Cut Paste Đổi tên (Rename) Xoá (Delete) 6.4. THAO TÁC VỚI THƯ MỤC Tạo mới (File New Folder) Duyệt cây (Explore) Mở (Open) Tìm kiếm (Search…) Chia sẻ và Bảo mật (Sharing and Security…) Sao chép: Copy Paste Di chuyển: Cut Paste Đổi tên (Rename) Xố (Delete) 7. THAY ĐỔI THIẾT LẬP CỦA HỆ THỐNG Các thơng số của hệ thống được quản lý bởi chương trình Control Panel Khởi động chương trình: Start Control Panel Một số chương trình con trong Control Panel Date and Time: Thay đổi Ngày, Giờ của máy Fonts: Thêm, bớt Font chữ Display: Thay đổi thiết lập cho màn hình như ảnh nền; độ phân giải; kiểu chữ, kích thước và màu sắc của các thành phần trong cửa sổ; … ... nhau được đóng thành quyển với một tên sách. Ví dụ:? ?Tin? ? học? ?10 ,? ?Đại? ?số 10 Các cuốn sách được phân loại và xếp lên các giá theo đúng trình tự lơgic. Ví dụ: Th viƯn Tù nhiªn Khèi 10 Khèi 11 Khối 12 XÃ hội Tham khảo Tinhọc 10 Đạis è... Tên tệp gồm? ?2? ?phần: Phần? ?tên .? ?Phần? ?mở rộng Khơng được dùng các ký sau trong tên tệp: / \ : * ? “ ‘ | Quy tắc đặt tên tệp của hệ điều hành WINDOWS ? ?Phần? ?tên (Name): Khơng q? ?25 5 kí tự ? ?Phần? ?mở rộng (Extension): Khơng nhất thiết phải có ... cung cấp các cơng cụ để tìm kiếm và truy cập thơng? ?tin. Kiểm tra và hỗ trợ? ?phần? ?mềm cho các thiết bị ngoại vi để khai thác chúng thuận tiện và hiệu quả Cung cấp các dịch vụ tiện ích hệ thống Tìm kiếm thơng? ?tin? ?trên máy tính