KHOA HỌC XÃ HỘI & NV COVID 19: Bất bình đẳng tăng nhiều lần COVID-19 làm bộc lộ rõ tình trạng bất bình đẳng nhóm giàu nghèo, chủng tộc, giới tính, tuổi tác, giáo dục vị trí địa lý Nhưng thực chất, thứ định hình nên xã hội kiện, biến cố, mà hành động người, mà đặc biệt nhà lãnh đạo Hình minh họa: Nguón: The Lancet rong sách The Great nới rộng khoang cách giàu nghèo Leveler, nhà sứ học Walter Việc cho đại dịch lần Scheidel cho rậng đại dịch sè giam thiêu tình trạng bất số bon yếu binh đẳng mơ the giới tơ quan trọng, mà theo dịng cháy tot đẹp suy nghi thiên thời gian, đà giúp gia tăng binh cận Chiên tranh Thê giới thứ đăng - yếu tố khác chiến không xóa bo nhừng tranh, cách mạng sụp đổ chênh lệch xã hội Thực chât, bât nhà nước Tương tự, nhà kinh tế binh đăng nhiêu quốc gia đà học Thomas Piketty lên đến đinh điểm vào đau nhừng Capital in the Twenty-First Centu­ năm 1920 Đen nhừng năm 193(1 ry chi chiến với khơi đâu cua Đại Suy tranh thê giới đại dịch cúm vào thối, tình trạng thât nghiệp năm 1918 - 1919 đà góp phần giảm đói nghèo trớ nên phơ biến Mỳ, thiêu bất bình đăng sau năm 1945 Anh châu Au Tuy nhiên, Tuy nhiên, dù việc số người chết tranh đối lập sau Chiến tranh Thế tăng cao có thê làm giám lực lượng giới thứ hai lại cho thấy lao động dần đến tăng lương cua khơng có thê dự đốn trước người cịn sơng sót, nhừng mà khủng rât khó đê khẳng định đại dịch hoảng sè mang lại Thực chất, thứ u tơ qut định đè giảm thiêu định hình nên xã hội khơng phái mức độ bât bình đăng nhùng kiện, biến cố, mà Khơng thê đật đại dịch năm hành động người, mà 2021 lên bàn cân với Cái Chết đen đặc biệt cùa nhà lành đạo - dịch bênh đà giết chết phần Cuôn sách Rescue: From ba dân sô châu Âu, hay dịch cúm Global Crisis to a Better World năm 1918 - giệt chết khoảng xác định cá nhân, doanh phân ba dân sơ thê giới Hậu qua nghiệp phủ có thê thúc cua đại dịch lân tỷ lệ thất nhừng thay đơi nhăm giam thiêu tình trạng bất bình vốn nghiệp gia tăng khơng phải tình trạng thiếu hụt nguồn lào động gia tăng châu Âu Mỳ sãn có trường họp cùa từ trươc COVID-19 xảy đến khung hoàng dịch bệnh trước Đại dịch chi nhanh xu Thêm vào không giống hướng Đại Suy thoái thời kỳ Sau quãng thời gian tương đổi khủng hoảng trước đó, giai ôn định nhừng thập kỷ sau đoạn COVID-19, thị trường chứng Chiên tranh Thê giới thứ hai, kê khoán lân tài sán cùa người từ nhừng năm 1980, tỷ trọng thu giàu tăng vọt giá trị, tiep tục nhập bình quân cùa người lao động T 34 TiaSóng www.tiasang.com.vn tống thu nhập quốc dân đà giam Mỳ, châu Au Anh Điều chù yếu bắt nguồn từ sóng tự hóa - kê từ Margaret Thatcher Ronald Reagan bắt đâu ‘cuộc chạy đua xuống đáy’ thuế, giam bớt quyền lực cơng đồn, cá suy yếu sách cạnh tranh - tât cá giúp tập trung quyền lực tay người sử dụng lao động Khoảng cách tiêu công Hiện nay, số quốc gia có thu nhập cao, Mỳ quôc gia bât binh đăng nhất, theo sau la Anh Chính quốc gia này, thập tự chinh tân tự - vốn đế tim cách giảm quy mơ phù thơng qua giam th tái phân phơi, tư nhân hóa doanh nghiệp nhà nước công ty cung cấp dịch vụ công, làm suy yếu quyền lực cua tơ chức cơng đồn huy bo quy tăc bó buộc tự dq cùa khu vực tư nhân - tiến hành triệt để Trái lại, kê từ nhừng năm 1970, nước Bắc Âu Đơng Á có mức độ bất bình đăng thấp - nhờ khoan trợ cấp xà hội cao cho người có nhu cầu, nhờ đâụ tư công cao vào giáo dục, y tế nhà Cả hai khoan tiền dựa vào tiền thuế, người giàu phải trá mức thuế cao Cà trợ cấp xà hội đầu tư SỐ 19 NGÀY 05.10.2021 KHOA HỌC XÃ HỘI & NV Người di cư trở vế nhà Ân Độ Nguồn ảnh: Theguardian, đăng ngày 30/3/2020 cơng địi hỏi nguồn ngân sách đáng kê Và kê từ khung hoang tài năm 2008, với tỷ lệ thât nghiệp gia tăng suy thối tài cơng, nước Nam Âu có khả chi trà khoản tiên lớn Đức, nơi hai khoản tiền đà chiếm 20% chi tiêu phú Người lao động Ý, Tây Ban Nha nước Đông Au Ba Lan Hungary, chưa nhận mức ho trợ người láng giềng phương Băc Kêt quà tinh trạng bất bình đãng quốc gia phía Nam gia tăng nhanh chóng, dần đến phân hóa khu vực châu Âu Bất binh đẳng kéo dài dai dẳng Do loạt yếu tố tác động lần nhau, đại dịch đà làm gia tăng mức độ bất bình đăng vê kinh tê y tế Nhừng người giàu có khơng chi giừ cơng việc với mức lương cao mà hưởng lợi từ thị trường chứng khoán tăng vọt Và giá nhà tăng Ngược lại, người lao động với mức lương ré mạt thường phải làm việc nhừng lình vực bị ngừng số 19 NGÀY 05.10.2021 Chính phủ nước doanh nghiệp phải xây dựng sáng kiến giúp giảm thiểu tình trạng bất binh đẳng phân biệt đối xử tường ứng với diễn hoạt động - bao gồm khách sạn du lịch Họ có xu hướng làm việc nhừng ngành dịch vụ thiết yếu y tá, cảnh sát, giáo viên, dọn dẹp, nhân viên cửa hàng - tât ngành nghề, họ có khà phơi nhiễm COVID-19 cao Nguy lây lan tăng cao họ sông nhà đơng đúc, tịa chung cư có thang máy lối chung, họ phụ thuộc nhiêu vào phương tiện giao thông công cộng Khi khu vực họ sống xuất ca mẳc bị phong tỏa, họ khơng làm bị giảm nguồn thu nhập Các sở y tế khu họ sống chắng hiẹn đại, điều khiến tỷ lệ tử vong cao Thêm vào đó, bệnh nên săn có làm tăng tính dề bị tổn thương họ Người lao động nghèo thường phải làm công việc theo với mức lương bap bênh, khiến họ có khả tiêp cận an sinh xã hội, bào hiem y tế phúc lợi khẩn cấp Đại dịch xày đến bôi cành Anh, Mỳ nhiêu quốc gia khác đà kiệt quệ sau hàng thập kỷ thăt lưng buộc bụng, khiến tình hình thêm khó khăn số lượng người rơi vào cảnh đói nghèo ngày tâng Khoản thuế tái phân phối - hình thức y tế giáo dục, an sinh xà hội, nhà lợi ích khác - có thê giúp giảm thiểu đáng kể tình trạng bất bình đẳng Trươc tính đen thuế chi tiêu phù, bất bình đàng Pháp gần trầm trọng ngang với Mỳ Anh, hay chí cịn cao Ireland Tuy nhiên, nhờ việc đánh thuế tái phân phối khoản tiền đó, tình trạng bất bình đăng Ireland Pháp giám xuông mức thâp nhiêu so với Anh Trong đó, việc nhiều đời Tổng thống Mỹ không sừ dụng thuế chi tiêu đê khắc phục khó khăn, dần đến tình www.tiasang.com.vn Tia5óng 35 KHOA HỌC XÃ HỘI & NV trạng bất bình đẳng nước kéo dài dai dăng số nước giàu Để vượt qua tình trạng bất bình đãng này, địi hịi phủ phải đánh thuế thừa kế cao hon đổi với gia đình có thu nhập cao, vơn ngày trờ nên giàu có hon thập kỷ gân Đổi với người trẻ, đại dịch gây nhừng anh hướng nặng nề Đê báo vệ sức khóe cùa người cao tuôi, họ đà phải hy sinh việc học, triên vọng nghiệp sông xà hội, năm tới họ cịn phải gánh mức nợ cơng cao hon nhiêu Hiện tại, đà xảy sau Chiên tranh Thế giới thứ hai, cân đàm bảo ràng họ có tưong lai bên vừng tươi sáng hon Điều đòi hỏi mức đâu tư cao hon vào giáo dục, cải thiện triền vọng việc làm tập trung vào dịch chuyên xã hội - bao gôm việc đánh thuế thừa kế tài sản cao hon COVID-19 khiến tình trạng bất bình đẳng phân biệt đối XII trờ nên trâm trọng Tuy vậy, phu nước doanh nghiệp không thê thê mà thực biện pháp thời tiền-đại dịch Giờ đây, họ phải xây dựng nhũng sáng kiên giúp giam thiểu tình trạng bất bình phân biệt đối xừ - tương ứng với nhùng diên □ Anh Thư dịch Nguồn: https://theconversation com/covid-19-how-rising-inequalities-unfolded-and-why-we-cannotaffồrd-to-ignore-it-161132? ột khảo sát gần đày 37 quốc gia nước có mức độ dịch chuyển hệ bốn hộ gia đình có ba thấp Nói cách khác, tương lai cớ nhan hộ bị giảm thu nhập kể từ bắt đầu đại phân lớn định thu nhập cha mẹ dịch, với 82% hộ gia đình nghèo bị ảnh hưởng, họ Chỉ riêng năm 2020, phủ thu Mỹ, hai triệu hộ gia đinh cho biết họ chí trung bình 2,1 % khoản thuế tổng cộng 764 tỷ cịn khơng có đủ thức ăn kể từ đầu đại dịch Trên USD tiền thừa kế khắp cà nước Ngược lại, mức thực tế, 1/5 hộ gia dinh người Mỹ gốc Phi nói thuế suất trung bình người lao động 15,8% họ lâm vào cảnh kiệt quệ cao gấp bảy lần Nhưng đại dịch hội cho giới siêu giàu Không bất bình đẳng giàu nghèo, mà bất Tại Mỹ, 44 triệu người việc làm tỷ lệ thất bình đằng giới củng gia táng thời kỳ đại nghiệp tăng lên 15% từ tháng tư đến tháng sáu năm dịch Phụ nữ, với người nghèo, người già, 2020 Tuy nhiên, khối tài sản năm tỷ phú hàng người tàn tật người di cư, phải gánh chịu hậu đầu tớng thêm 102 tỷ USD, nghĩa tổng tài sản thảm họa đại dịch gây Mỹ, phụ nữ họ tăng thêm 26% Thậm chí, tổng tài sản chiếm 55% tổng số việc làm bị mất, tỷ phú Mỹ tăng 637 tỷ USD - lên tổng họ chiếm nửa tổng lực lượng lao động, số 3,6 nghìn tỷ USD - nhiều đáng kể so với toàn Anh, rủi ro bị ngừng làm việc tình trạng phong tài sản 54 quốc gia lục địa châu Phi Từ tỏa phụ nữ cao khoảng, 1/3 so với đàn ông năm 1980 đến năm 2020, khối tài sản tỷ phú Ngay họ tiếp tục làm việc người phụ Mỹ tăng vọt 1.130%, tăng nhanh 200 lần so nữ có nguy bị thơi việc cao gấp rưỡi so với mức lương trung bình Đóng thời, nghĩa vụ thuế với người đàn ơng tỷ phú Mỹ giảm 78% từ năm 1980 đến Trong suy thoái trước đày, nam giới 2018 (tính theo phấn tràm tài sản họ) phải đối mặt với tình trạng việc làm mối Những người hưởng lợi nhiều quan hệ mật thiết lĩnh vực xây dựng người có nhiểu cổ phần doanh nghiẹp sản xuất với chu kỳ kinh tế Ngược lại, việc công nghiệp Các nhà cung cấp nển tảng bán lẻ trực làm phụ nữ ổn định Lần lại khác Đại tuyến, tảng họp trực tuyến nhóm truyền dịch COVID-19 công cửa hàng nhỏ, nhà thông xã hội tận dụng hội từ việc phong tỏa hàng hãng hàng không Điểu phản ánh thực xu hướng chuyển sang làm việc từxa tế phụ nữ làm việc nhiểu ngành Việc tài sản tích lũy tay thiểu dịch vụ ăn uống khách sạn Những xu hướng cản trở nỗ lực nhầm thúc đẩy bình số nhỏ gia táng áp lực đánh thuế người giàu việc thừa kếcủơ họ Chẳng hạn, số cac đẳng giới quốc gia có thu nhập cao, Mỹ có mức độ bất bình Nguồn: https://www.weforum.Org/agenda/2020/10/ đằng giàu nghèo cao nhất, mức độ bất bình đảng covid-19-is-increasing-multiple-kinds-of-inequality-herethu nhập sau thuế cao thứ hai, s-what-we-can-do-about-it/? M 36 TiaSóng www.tiasang.com.vn SỐ 19 NGÀY 05.10.2021 ... trạng bất bình đãng quốc gia phía Nam gia tăng nhanh chóng, dần đến phân hóa khu vực châu Âu Bất binh đẳng kéo dài dai dẳng Do loạt yếu tố tác động lần nhau, đại dịch đà làm gia tăng mức độ bất bình. .. trung bình người lao động 15,8% họ lâm vào cảnh kiệt quệ cao gấp bảy lần Nhưng đại dịch hội cho giới siêu giàu Khơng bất bình đẳng giàu nghèo, mà bất Tại Mỹ, 44 triệu người việc làm tỷ lệ thất bình. .. www.tiasang.com.vn Tia5óng 35 KHOA HỌC XÃ HỘI & NV trạng bất bình đẳng nước kéo dài dai dăng số nước giàu Để vượt qua tình trạng bất bình đãng này, địi hịi phủ phải đánh thuế thừa kế cao hon