Thu thập và phân tích dữ liệu
1.1 Phương pháp thu thập số liệu.
Để hiểu rõ về rủi ro và quản trị rủi ro tại chi nhánh công ty TNHH sản xuất hàng tiêu dùng Bình Tiên ở Miền Bắc, tôi đã thực hiện phương pháp thu thập dữ liệu sơ cấp Quá trình thu thập thông tin liên quan đến quản trị rủi ro tại công ty được thực hiện theo hai hướng chính.
Phương pháp điều tra: phiếu điều tra được xây dựng trên cơ sở các câu hỏi bám sát vấn đề nghiên cứu, cụ thể là:
Số phiếu: 20 phiếu. Đối tượng điều tra: 20 người, 10 câu hỏi giám đốc, phó giám đốc kinh doanh, trưởng các bộ phận, nhân viên, người lao động trực tiếp.
Phiếu điều tra tập trung vào việc xác định các rủi ro phổ biến trong hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp, đánh giá mức độ tổn thất có thể xảy ra, phân tích nguyên nhân gây ra rủi ro, cũng như các biện pháp mà công ty áp dụng để kiểm soát và tài trợ cho những rủi ro này.
Số phiếu: 10 phiếu. Đối tượng phỏng vấn: là giám đốc, phó giám đốc kinh doanh, trưởng các bộ phận, nhân viên.
Nội dung phiếu phỏng vấn cần bao gồm các câu hỏi độc đáo, không trùng lặp với phiếu điều tra trắc nghiệm, nhằm tập trung vào việc quản lý rủi ro một cách chuyên sâu.
Thứ hai: Phương pháp thu thập dữ liệu thứ cấp
Dữ liệu thứ cấp bao gồm: các báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh các năm
2014, 2015, 2016 Các tài liệu về biện pháp đối phó và phòng ngừa rủi ro của công ty.
Tài liệu ở phòng kinh doanh và phòng kế toán của công ty cung cấp Các luận văn liên quan đến đề tài nghiên cứu của khóa trước
1.2 Phương pháp phân tích dữ liệu
Thứ nhất so sánh kết quả hoạt động kinh doanh của công ty giữa kỳ thực hiện với kỳ kế hoạch, so sánh giữa các năm với nhau.
Bài viết đánh giá kết quả kinh doanh của công ty qua các năm 2014, 2015, 2016, từ đó phân tích các chỉ tiêu để xác định điểm mạnh, điểm yếu, cũng như hiệu quả và không hiệu quả trong quản trị rủi ro Mục tiêu là tìm ra các biện pháp cải thiện công tác quản trị rủi ro nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động của công ty.
Phương pháp này nhằm thống kê trình độ của các nhà quản trị tại công ty TNHH sản xuất hàng tiêu dùng Bình Tiên ở Miền Bắc, từ đó làm rõ nhận thức và thái độ của họ đối với rủi ro và quản trị rủi ro Bài viết cũng thống kê các kết quả từ bản điều tra, bao gồm thực trạng rủi ro tại công ty, mức độ hiểu biết về quản trị rủi ro, và sự cần thiết của việc này Thêm vào đó, nghiên cứu còn khảo sát các loại rủi ro thường gặp, mức độ ảnh hưởng của rủi ro đối với công ty, cũng như các yếu tố tác động đến công tác quản trị rủi ro tại công ty TNHH sản xuất hàng tiêu dùng Bình Tiên.
Phương pháp này nhằm tổng hợp thông tin và kết quả điều tra về các loại rủi ro mà Công ty TNHH sản xuất hàng tiêu dùng Bình Tiên tại Miền Bắc quan ngại nhất Bài viết sẽ phân tích các biện pháp kiểm soát và tài trợ mà công ty đã áp dụng, đồng thời khái quát những rủi ro chính trong hoạt động kinh doanh, nguyên nhân gây ra rủi ro, mức tổn thất và thiệt hại cụ thể Cuối cùng, tổng hợp các biện pháp đã được triển khai để đối phó và phòng ngừa rủi ro.
Khóa luận bao gồm các phần tóm tắt, lời cảm ơn, danh mục bảng biểu, danh mục sơ đồ hình vẽ, danh mục từ viết tắt và phần mở đầu, được chia thành 3 chương.
Chương 1: Lý luận chung về rủi ro và quản trị rủi ro trong kinh doanh
Chương 2: Thực trạng quản trị rủi ro tại chi nhánh công ty TNHH sản xuất hàng tiêu dùng Bình Tiên tại Miền Bắc
Chương 3: Đề xuất giải pháp hoàn thiện công tác quản trị rủi ro tại chi nhánh công ty TNHH sản xuất hàng tiêu dùng Bình Tiên tại Miền Bắc
LÝ LUẬN CHUNG VỀ RỦI RO TRONG KINH DOANH VÀ QUẢN TRỊ
RỦI RO 1.1 Khái niệm rủi ro và quản trị rủi ro.
Trong cuộc sống và hoạt động kinh tế, rủi ro là những sự kiện bất lợi và ngẫu nhiên xảy ra, dẫn đến thiệt hại về người và tài sản Rủi ro được định nghĩa là những tai họa và tai nạn không lường trước được, gây tổn thất cho con người.
Theo các nhà khoa học C Arthur William, Jr., Micheal, và L Smith, rủi ro được định nghĩa là sự biến động tiềm ẩn trong các kết quả, có thể xuất hiện trong hầu hết các hoạt động của con người Khi có rủi ro, việc dự đoán chính xác kết quả trở nên khó khăn, dẫn đến sự bất định Nguy cơ rủi ro phát sinh bất cứ khi nào một hành động tạo ra khả năng đạt được hoặc mất mát không thể đoán trước.
Theo Anlan Willett: “ Rủi ro là bất trắc có thể liên quan đến những biến cố không mong đợi.”
Theo từ điển Tiếng Việt: “Rủi ro là điều không lành, không tốt, bất ngờ xảy đến”.
Rủi ro là sự biến động tiềm ẩn trong các kết quả và hiện diện trong hầu hết các hoạt động của con người Sự tồn tại của rủi ro xuất phát từ những yếu tố ngẫu nhiên và bất ngờ, cũng như từ hạn chế trong nhận thức và sự bất cẩn của con người Khi đối mặt với rủi ro, việc dự đoán chính xác kết quả trở nên khó khăn.
Sự hiện diện của rủi ro tạo ra sự bất định, gây nghi ngờ về khả năng dự đoán kết quả Bất định xuất hiện khi cá nhân nhận thức được nguy cơ rủi ro, mà có thể phát sinh bất cứ lúc nào và không thể dự đoán trước Khi rủi ro xảy ra, hậu quả thường dẫn đến nhiều tổn thất cho người phải gánh chịu.
Khái niệm rủi ro trong kinh doanh là:
Rủi ro trong kinh doanh là những yếu tố khách quan bên ngoài doanh nghiệp, gây cản trở cho quá trình đạt được mục tiêu kinh doanh Những rủi ro này có thể làm suy giảm thành quả hiện có và buộc doanh nghiệp phải đầu tư thêm về nhân lực, tài lực và vật lực trong quá trình hoạt động và phát triển.
1.1.2 Khái niệm quản trị rủi ro
1.1.2.1 Khái niệm của quản trị rủi ro
Quản trị rủi ro trong kinh doanh là quy trình nhận diện, phân tích và đánh giá các rủi ro, đồng thời tìm kiếm biện pháp kiểm soát và tài trợ để khắc phục hậu quả từ những rủi ro đó Mục tiêu của quá trình này là tối ưu hóa việc sử dụng các nguồn lực của doanh nghiệp.
1.1.2.2 Vai trò của quản trị rủi ro
Trong bối cảnh hội nhập toàn cầu hiện nay, doanh nghiệp phải đối mặt với sự cạnh tranh khốc liệt và nhiều cơ hội, nhưng cũng không ít thách thức do biến động kinh tế khó lường Quản trị rủi ro trở thành công cụ quan trọng giúp doanh nghiệp phòng ngừa và giảm thiểu rủi ro, từ đó bảo vệ hoạt động kinh doanh và tối ưu hóa lợi ích.
Quản trị rủi ro giúp doanh nghiệp duy trì trạng thái an toàn, tăng cường sự tự tin và tập trung vào hoạt động kinh doanh Điều này cho phép doanh nghiệp đưa ra quyết định đầu tư đúng đắn, tránh những sai lầm trong đầu tư Trong một số tình huống, việc quản lý rủi ro còn có thể biến rủi ro thành cơ hội, từ đó tạo ra lợi nhuận.
LÝ LUẬN CHUNG VỀ RỦI RO TRONG KINH DOANH VÀ QUẢN TRỊ RỦI RO
Khái niệm rủi ro và quản trị rủi ro
Trong cuộc sống và hoạt động kinh tế, rủi ro thường xuất hiện dưới dạng tai nạn hoặc sự cố bất ngờ, gây thiệt hại cho con người và tài sản Rủi ro được định nghĩa là những sự kiện bất lợi, xảy ra một cách ngẫu nhiên và gây tổn thất.
Theo các nhà khoa học C Arthur William, Jr., Micheal, và L Smith, rủi ro được định nghĩa là sự biến động tiềm ẩn trong các kết quả, có thể xuất hiện trong hầu hết các hoạt động của con người Khi tồn tại rủi ro, việc dự đoán chính xác kết quả trở nên khó khăn, dẫn đến sự bất định Nguy cơ rủi ro xuất hiện khi một hành động có khả năng dẫn đến kết quả không thể đoán trước, bao gồm cả khả năng được hoặc mất.
Theo Anlan Willett: “ Rủi ro là bất trắc có thể liên quan đến những biến cố không mong đợi.”
Theo từ điển Tiếng Việt: “Rủi ro là điều không lành, không tốt, bất ngờ xảy đến”.
Rủi ro là sự biến động tiềm ẩn trong các kết quả và hiện diện trong hầu hết các hoạt động của con người Sự tồn tại của rủi ro xuất phát từ những yếu tố ngẫu nhiên và bất ngờ, cũng như từ hạn chế trong nhận thức và sự bất cẩn của con người Khi đối mặt với rủi ro, việc dự đoán chính xác kết quả trở nên khó khăn.
Sự hiện diện của rủi ro tạo ra bất định, khiến cho chúng ta nghi ngờ khả năng dự đoán kết quả Bất định xuất hiện khi một cá nhân nhận thức được nguy cơ rủi ro, và nguy cơ này có thể phát sinh bất cứ lúc nào mà không thể dự đoán trước Khi rủi ro xảy ra, hậu quả thường là những tổn thất đáng kể cho người chịu ảnh hưởng.
Khái niệm rủi ro trong kinh doanh là:
Rủi ro trong kinh doanh là những yếu tố khách quan bên ngoài ảnh hưởng tiêu cực đến hoạt động của doanh nghiệp, gây khó khăn trong việc đạt được mục tiêu kinh doanh Những rủi ro này có thể làm suy giảm thành quả hiện tại và buộc doanh nghiệp phải đầu tư nhiều hơn về nhân lực, tài lực và vật lực để vượt qua thách thức trong quá trình phát triển.
1.1.2 Khái niệm quản trị rủi ro
1.1.2.1 Khái niệm của quản trị rủi ro
Quản trị rủi ro trong kinh doanh là quá trình nhận diện, phân tích và đánh giá các rủi ro, đồng thời tìm kiếm các biện pháp kiểm soát và tài trợ để khắc phục hậu quả của những rủi ro đó Mục tiêu chính là tối ưu hóa việc sử dụng các nguồn lực của doanh nghiệp nhằm đảm bảo hoạt động kinh doanh hiệu quả và bền vững.
1.1.2.2 Vai trò của quản trị rủi ro
Trong bối cảnh hội nhập toàn cầu, doanh nghiệp phải đối mặt với sự cạnh tranh khốc liệt và nhiều cơ hội, nhưng cũng không ít thách thức do biến động kinh tế khó lường Quản trị rủi ro trở thành công cụ quan trọng giúp doanh nghiệp ngăn ngừa và giảm thiểu các rủi ro có thể ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh Những lợi ích của quản trị rủi ro không chỉ bảo vệ doanh nghiệp mà còn nâng cao hiệu quả hoạt động và tạo ra sự bền vững trong môi trường kinh doanh đầy biến động.
Quản trị rủi ro giúp doanh nghiệp duy trì trạng thái an toàn, tăng cường sự tự tin và tập trung vào hoạt động kinh doanh Điều này hỗ trợ trong việc ra quyết định đầu tư chính xác, tránh những sai lầm trong đầu tư Hơn nữa, trong một số tình huống, doanh nghiệp có thể biến rủi ro thành cơ hội để tối ưu hóa lợi nhuận.
Một doanh nghiệp với quy trình quản trị rủi ro hiệu quả sẽ duy trì hoạt động ổn định, giảm thiểu chi phí trực tiếp và gián tiếp, thu hút sự tin cậy từ các đối tác và tổ chức tài chính, đồng thời giảm thiểu rủi ro tín dụng.
Quản trị rủi ro hiệu quả là yếu tố then chốt giúp doanh nghiệp đạt được mục tiêu và kết quả kinh doanh mong muốn, đồng thời nâng cao vị thế và uy tín của cả doanh nghiệp lẫn nhà quản trị Điều này tạo nền tảng vững chắc cho những quyết định thành công trong các hoạt động kinh doanh mạo hiểm.
1.1.2.3 Đặc trưng của rủi ro.
Rủi ro có tính đối xứng có tính đối xứng hoặc không đối xứng tùy thuộc vào quan điểm cá nhân.
Tần số xuất hiện rủi ro là thông số phản ánh việc rủi ro có thể xảy ra hay không.
Xảy ra nhiều hoặc ít trong một koản thời gian nhất định
Biên độ rủi ro là thông số phản ánh mức độ thiệt hại mà rủi ro gây ra cảu mỗi lần xảy ra rủi ro.
Nhận diện rủi ro liên quan đến việc nhận diện các rủi ro có thể ảnh hưởng đến dự án và tài liệu hóa đặc điểm của chúng.
Những người tham gia vào quá trình nhận diện rủi ro bao gồm đội dự án, đội quản lý rủi ro, chuyên gia từ các bộ phận khác trong công ty, khách hàng, người dùng cuối, các quản lý dự án khác, các bên liên quan và chuyên gia bên ngoài.
Nhận diện rủi ro là một quá trình lặp lại, bắt đầu với một phiên đầu tiên do một phần của đội dự án hoặc đội quản lý rủi ro thực hiện Phiên lặp thứ hai được thực hiện bởi toàn bộ đội dự án và các bên liên quan chính Để đảm bảo tính khách quan, phiên lặp cuối cùng nên được thực hiện bởi những người không tham gia vào dự án.
Phát triển các ứng phó rủi ro thường đơn giản và hiệu quả và thậm chí có thể thực hiện được khi các rủi ro được nhận diện
Các nội dung của quản trị rủi ro
1.2.1 Những rủi ro thường gặp trong hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp
1.2.1.1 Rủi ro sự cố và rủi ro cơ hội.
Rủi ro sự cố: là những rủi ro gắn liền với sự cố ngẫu nhiên ngoài dự kiến khách quan và khó tránh khỏi
Rủi ro cơ hội là những rủi ro liên quan đến quá trình ra quyết định, bao gồm rủi ro trước khi quyết định được đưa ra, rủi ro trong chính quá trình ra quyết định, và rủi ro sau khi quyết định đã được thực hiện Rủi ro ở giai đoạn trước quyết định liên quan đến sự không chắc chắn trong việc lựa chọn Sau khi quyết định được đưa ra, sẽ có những rủi ro liên quan đến hậu quả của quyết định đó cũng như những rủi ro phát sinh từ việc không lựa chọn các quyết định khác Cuối cùng, rủi ro ở giai đoạn sau quyết định phản ánh sự không tương hợp với các dự kiến ban đầu do lựa chọn quyết định.
Rủi ro ở giai đoạn trước quyết định liên quan đến những thách thức trong quá trình ra quyết định Khi một quyết định đã được đưa ra, không chỉ có rủi ro liên quan đến hậu quả của quyết định đó, mà còn có những rủi ro phát sinh từ việc không lựa chọn các quyết định khác.
Rủi ro trong khi ra quyết định là rủi ro liên quan đến quá trình hoạt động khi quyết định một sự việc nào.
Rủi ro ở giai đoạn sau quyết định là rủi ro về sự không tương hợp so với dự kiến ban đầu , phát sinh do việc lựa chọn quyết định.
1.2.1.2 Rủi ro thuần túy và rủi ro suy đoán.
Rủi ro thuần tuý là tình huống mà chỉ có nguy cơ tổn thất mà không có cơ hội kiếm lợi nhuận, tức là những rủi ro này không mang lại lợi ích cho các bên liên quan.
Rủi ro suy đoán xảy ra khi có cơ hội kiếm lợi nhuận, đồng thời cũng tiềm ẩn nguy cơ tổn thất Nói cách khác, loại rủi ro này vừa có khả năng mang lại lợi ích, vừa có thể dẫn đến tổn thất.
1.2.1.3 Rủi ro có thể phân tán và rủi ro không thể phân tán.
Rủi ro có thể phân tán: nếu có thể giảm bớt rủi ro thông qua các thoả hiệp như đóng góp tài sản .
Rủi ro không thể phân tán là những thoả hiệp về tài chính hoặc tài sản của các thành viên trong quỹ đóng góp chung Những nguồn lực này được sử dụng để giảm thiểu rủi ro cho người tham gia, chẳng hạn như trong trường hợp cổ phần hoá doanh nghiệp.
1.2.1.4 Rủi ro theo chiều dọc và theo chiều ngang.
Rủi ro theo chiều dọc xảy ra trong các chức năng chuyên môn của doanh nghiệp, bao gồm rủi ro trong nghiên cứu thị trường, thiết kế sản phẩm, nhập nguyên liệu và quy trình sản xuất.
Rủi ro theo chiều ngang đề cập đến những rủi ro xảy ra đồng thời trong các bộ phận chuyên môn khác nhau, bao gồm rủi ro về nhân sự, tài chính và marketing Những rủi ro này có thể ảnh hưởng đến hiệu suất tổng thể của tổ chức và cần được quản lý một cách hiệu quả để đảm bảo sự ổn định và phát triển bền vững.
1.2.1.5 Rủi ro trong các giai đoạn phát triển của doanh nghiệp.
Giai đoạn đầu tiên của doanh nghiệp là thời điểm quan trọng khi chủ doanh nghiệp lập kế hoạch xây dựng mô hình kinh doanh Tại đây, mọi thành công đều khởi nguồn từ ý tưởng sáng tạo, đánh dấu bước khởi đầu cho chu kỳ vòng đời của doanh nghiệp.
Người chủ doanh nghiệp nhận diện cơ hội mà người khác bỏ lỡ và bắt đầu hành trình khởi nghiệp bằng cách phát triển tầm nhìn và sứ mệnh rõ ràng cho doanh nghiệp của mình.
Giai đoạn trưởng thành của doanh nghiệp bắt đầu khi doanh thu đạt mức cao, với lượng khách hàng ổn định và dòng tiền thường xuyên Trong giai đoạn này, việc lập kế hoạch chi tiết và vững chắc trở nên quan trọng hơn bao giờ hết Khác với giai đoạn tăng trưởng, nơi quyết định nhanh chóng có thể mang lại thành công lớn, giai đoạn trưởng thành yêu cầu sự thận trọng và chậm rãi trong mọi thay đổi, do đó cần xây dựng các chiến lược dài hạn để đảm bảo sự phát triển bền vững.
Giai đoạn 3: Suy vong yêu cầu doanh nghiệp tập trung vào chăm sóc khách hàng hiện tại để hiểu rõ nhu cầu của họ Việc thực hiện khảo sát nghiên cứu thị trường là cần thiết để thu thập thông tin chính xác Sau khi hoàn tất quá trình nghiên cứu và phát triển, trạng thái ổn định có thể dừng lại, và doanh nghiệp cần chuyển hướng để làm mới lại hoạt động Cần lưu ý rằng trạng thái ổn định không thể duy trì mãi mãi, nếu không sẽ dẫn đến suy thoái.
1.2.1.6 Rủi ro do tác động của yếu tố môi trường kinh doanh.
Rủi ro kinh tế bao gồm các yếu tố như nhu cầu giảm, tình trạng ứ đọng hàng hóa, lạm phát, tỷ giá hối đoái, thất nghiệp, nợ xấu, phá sản doanh nghiệp và khủng hoảng tài chính Những rủi ro này có tác động trực tiếp đến hoạt động kinh doanh, dẫn đến mất khách hàng, hàng tồn kho cao, giảm doanh thu và lợi nhuận, gây ra tổn thất lớn cho doanh nghiệp.
Rủi ro do yếu tố tự nhiên bao gồm các hiện tượng như động đất, sóng thần, và bão lũ, có thể gây ra thiệt hại lớn về tài sản và ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe, tính mạng con người.
Rủi ro chính trị - pháp luật là một yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh, phát sinh từ sự thay đổi trong các quy định pháp luật hoặc thể chế chính trị Những rủi ro này có thể gây khó khăn và cản trở doanh nghiệp trong việc tuân thủ các quy định mới, dẫn đến việc không thể thực hiện hoạt động kinh doanh hoặc gây ra tổn thất tài chính.
Rủi ro văn hóa - xã hội xuất hiện khi thiếu hiểu biết về phong tục, tập quán và tín ngưỡng của các dân tộc khác nhau, dẫn đến hành vi không phù hợp Điều này không chỉ gây thiệt hại về tài sản mà còn làm mất cơ hội kinh doanh.
1.2.2 Các nội dung quản trị rủi ro trong hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp
Các nhân tố ảnh hưởng đến quản trị rủi ro
1.3.1 Môi trường bên trong doanh nghiệp
Các nhân tố bên trong ảnh hưởng đển quá trình quản trị rủi ro bao gồm:
Nhận thức và thái độ của nhà quản trị đóng vai trò quan trọng trong quản trị rủi ro Ngoài năng lực quản lý, các nhà lãnh đạo cần có khả năng cảm nhận, dự báo và đánh giá biến động từ môi trường kinh doanh cũng như các rủi ro tiềm ẩn bên trong tổ chức Sự chủ động trong việc đề xuất và dẫn dắt các thay đổi là cần thiết để cải thiện quản trị rủi ro Thái độ của nhà quản trị, như việc ưa thích, thờ ơ hoặc sợ hãi rủi ro, có ảnh hưởng quyết định đến hiệu quả quản trị rủi ro trong doanh nghiệp.
Quy mô và hình thức tổ chức của doanh nghiệp ảnh hưởng đáng kể đến mức độ rủi ro mà họ phải đối mặt Doanh nghiệp lớn với bộ máy tổ chức đồng bộ và chương trình quản lý rủi ro hoàn hảo có khả năng giảm thiểu tác động tiêu cực của rủi ro nhờ vào việc sử dụng các công cụ tài chính hiện đại Ngược lại, doanh nghiệp nhỏ thường gặp khó khăn trong việc thiết lập chương trình quản trị rủi ro đầy đủ, dẫn đến tác động tiêu cực nặng nề hơn Hơn nữa, các doanh nghiệp hoạt động theo mô hình công ty cổ phần có cơ cấu tổ chức chặt chẽ, với sự giám sát lẫn nhau giữa các cơ quan như Đại hội đồng cổ đông và Hội đồng quản trị, giúp tăng cường hiệu quả quản lý rủi ro Trong khi đó, ở những doanh nghiệp mà chủ sở hữu cũng là người quản lý, việc thiếu cơ chế kiểm tra và ra quyết định chủ quan có thể làm tăng khả năng xảy ra rủi ro và mức độ tác động tiêu cực.
Năng lực của nhân lực quản trị rủi ro là yếu tố then chốt trong việc đảm bảo hiệu quả của hoạt động quản trị rủi ro trong doanh nghiệp Công tác này đòi hỏi những chuyên gia không chỉ có kiến thức chuyên môn và kinh nghiệm, mà còn cần sự nhạy bén trong việc nhận diện và xử lý thông tin kịp thời trước những biến động Doanh nghiệp sở hữu đội ngũ nhân lực giỏi sẽ nâng cao hiệu quả quản trị rủi ro, ngược lại, thiếu hụt nguồn nhân lực chất lượng sẽ dẫn đến sự kém hiệu quả trong công tác này.
1.3.2 Môi trường bên ngoài doanh nghiệp
Môi trường bên ngoài tác động đến quản trị rủi ro trên hai góc độ:
Trong môi trường kinh doanh ổn định, quản trị rủi ro diễn ra đơn giản và quy trình hoạt động tinh gọn Ngược lại, trong bối cảnh có nhiều biến động, quy trình này trở nên phức tạp và đòi hỏi đầu tư cả về tài chính lẫn nguồn nhân lực Quản trị rủi ro đóng vai trò quan trọng, là công cụ thiết yếu giúp doanh nghiệp đạt được sự phát triển bền vững.
Môi trường bên ngoài doanh nghiệp bao gồm các yếu tố như kinh tế, chính trị pháp luật, văn hóa xã hội và kỹ thuật tự nhiên, mỗi yếu tố này đều ảnh hưởng đến doanh nghiệp và quy trình quản trị rủi ro Sự tác động của những yếu tố này không chỉ ảnh hưởng đến cách thức hoạt động mà còn đến hiệu quả của công tác quản trị rủi ro.
Giới thiệu khái quát về chi nhánh công ty TNHH sản xuất hàng tiêu dùng Bình Tiên tại Miền Bắc
2.1.1 Quá trình hình thành và phát triển của chi nhánh công ty TNHH sản xuất hàng tiêu dùng Bình Tiên tại Miền Bắc
Tên công ty:Công ty TNHH SX HTD Bình Tiên (Công ty Biti’s) Chủ doanh nghiệp: Vưu Khải Thành.
Mã số thuế: 0301340497-027 Ngày thành lập: 08.02.1982 Địa chỉ trụ sở chính của Công ty: Tại Số 22 - Lý Chiêu Hoàng – P.10 – Q.6 – TP
Hồ Chí Minh Vốn điều lệ của công ty là 50.000.000.000 đồng.
Ngành nghề chính của Biti’s là sản xuất và kinh doanh giày dép đa dạng Công ty không chỉ tập trung vào việc mở rộng thị trường nội địa mà còn đặc biệt chú trọng đến thị trường xuất khẩu, với 4 văn phòng đại diện và 20 tổng kinh tiêu tại Trung Quốc, cùng 1 văn phòng tại Campuchia Sản phẩm của Biti’s đã có mặt tại hơn 40 quốc gia trên toàn cầu, bao gồm các thị trường khó tính như Ý, Pháp, Anh, Mỹ, Nga, Nhật Bản và Mexico.
Công ty TNHH SX HTD Bình Tiên, thành lập năm 2005, là đơn vị thành viên của Công ty TNHH SX HTD Bình Tiên, với chi nhánh Biti’s Miền Bắc đặt tại Lô CN 1 Cụm CN Yên Nghĩa – Hà Đông - Hà Nội Chi nhánh này hoạt động theo chế độ hạch toán phụ thuộc, được giao vốn, tài sản và có con dấu riêng, đồng thời được phép mở tài khoản chuyên thu, chuyên chi tại Miền Bắc theo phân cấp quản lý của Công ty Biti’s.
Công ty TNHH SX HTD Bình Tiên, chi nhánh Miền Bắc, được thành lập theo giấy phép đăng ký KD số 0302000178 do Sở Kế hoạch và Đầu tư Hà Nội cấp vào ngày 01/6/2005 Kể từ khi thành lập, chi nhánh Biti’s Miền Bắc đã không ngừng mở rộng hoạt động kinh doanh, với doanh số và thị phần ngày càng gia tăng Hiện nay, sản phẩm của công ty đã được phân phối rộng rãi tại 26 tỉnh miền Bắc.
2.1.2 Chức năng và nhiê ̣m vụ của chi nhánh công ty TNHH sản xuất hàng tiêu dùng
Tổ chức quản lý và phát triển hoạt động kinh doanh Biti’s tại thị trường Miền Bắc, nghiên cứu và triển khai các chiến lược tiếp thị hiệu quả nhằm chiếm lĩnh thị trường Đồng thời, xây dựng và duy trì hệ thống phân phối vững mạnh, mở rộng trên toàn khu vực để nâng cao doanh số và gia tăng thị phần, từ đó đạt được các mục tiêu kinh doanh đề ra.
Tổ chức hiệu quả công tác mua bán hàng hóa tại chi nhánh và thiết lập mạng lưới phân phối rộng khắp 26 tỉnh thành phía Bắc là rất quan trọng Đảm bảo hàng hóa được bảo quản tốt và lưu thông liên tục trên thị trường sẽ giúp duy trì sự ổn định Bên cạnh đó, quản lý và sử dụng nguồn vốn hiệu quả cũng góp phần thực hiện nghĩa vụ nộp ngân sách hàng năm cho nhà nước, đồng thời tạo ra việc làm cho người lao động tại địa phương.
2.1.3 Sơ đồ cơ cấu tổ chức của chi nhánh công ty TNHH sản xuất hàng tiêu dùng Bình Tiên tại Miền Bắc Để đảm bảo cho hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp được liên tục và xuyên suốt liên quan đến quyền hạn và trách nhiệm xử lý công việc Chi nhánh đã được phê duyệt cơ cấu tổ chức theo sơ đồ sau:
Sơ đồ 2.1: Cơ cấu tổ chức chi nhánh công ty TNHH sản xuất hàng tiêu dùng Bình
(Nguồn: Chi nhánh công ty TNHH sản xuất hàng tiêu dùng Bình Tiên tại Miền Bắc)
Chi nhánh hoạt động dưới sự quản lý của tổng công ty, thực hiện đúng các chức năng và nhiệm vụ được giao Cấu trúc chi nhánh được tổ chức theo các bộ phận chức năng, mỗi phòng đảm nhiệm nhiệm vụ chuyên trách trong các lĩnh vực hoạt động, từ đó tạo ra sự chuyên môn hóa trong tổ chức.
Tổng giám đốc là người có thẩm quyền cao nhất của công ty, có quyền quyết định trong tất cả các vấn đề.
Giám đốc chi nhánh đóng vai trò quan trọng trong việc quản lý và điều hành các hoạt động sản xuất kinh doanh hàng ngày của công ty Vị trí này được bổ nhiệm bởi ban Tổng giám đốc hoặc thông qua hợp đồng thuê.
Phòng kế toán – tài chính có nhiệm vụ thẩm định và kiểm soát dòng tiền của chi nhánh, giúp tiết kiệm chi phí và tối đa hóa lợi nhuận trong hoạt động sản xuất kinh doanh Đồng thời, phòng cũng đóng vai trò tư vấn cho ban giám đốc về các vấn đề tài chính quan trọng.
Phòng tiếp thị kinh doanh có vai trò quan trọng trong việc lập kế hoạch kinh doanh và truyền thông, tổ chức các chương trình quảng bá thương hiệu sản phẩm của công ty Điều này không chỉ giúp nâng cao nhận thức về thương hiệu mà còn thúc đẩy chiếm lĩnh thị phần Bên cạnh đó, phòng kinh doanh là yếu tố quyết định trong hoạt động sản xuất và kinh doanh của chi nhánh.
Phòng tổ chức nhân sự và hành chính chịu trách nhiệm tuyển dụng, đào tạo và đánh giá nhân sự tại chi nhánh Đồng thời, phòng cũng thực hiện việc đánh giá thái độ và năng lực làm việc của nhân viên để cung cấp thông tin hỗ trợ cho các cán bộ quản lý tại từng phòng ban.
Mô hình này có thể gây ra khó khăn trong việc hợp tác giữa phòng kinh doanh và các phòng ban khác khi triển khai chiến lược kinh doanh.
2.1.4 Tình hình hoạt đô ̣ng sản xuất kinh doanh của chi nhánh công ty TNHH sản xuất hàng tiêu dùng Bình Tiên tại Miền Bắc
Bảng 2.1: Kết quả hoạt đông kinh doanh của chi nhánh công ty TNHH sản xuất hàng tiêu dùng Bình Tiên tại Miền Bắc
CHỈ TIÊU NĂM So sánh
Số tiền Số tiền Số tiền Số tiền Tỷ lệ
(%) 1.DT bán hàng và cung cấp dịch vụ
3.DT thuần vốn BH và cung cấp DV
5.lợi nhuận gộp BH và cung cấp DV
7.chi phí quản lý kinh doanh 39,188 47,963 57,414 8,552 0.045 9.563 0.555
8.lợi nhuận thuần trong HĐKD 15,836 14,810 9,904 -1.056 -0.021 -3.025 -0.023
11.lợi nhuận sau thuế TNDN 2,959 4,796 5,363 1.865 0.032 2.063 0.366
(Nguồn: chi nhánh công ty TNHH sản xuất hàng tiêu dùng Bình Tiên tại Miền Bắc)
Tình hình kinh doanh của chi nhánh trong các năm qua cho thấy có lãi và doanh thu đều tăng trưởng, với mức tăng trưởng doanh thu năm 2016 đạt 0.692% so với năm 2015, trong khi năm 2015 tăng 0.533% so với năm 2014 Lợi nhuận cũng tăng đáng kể, với mức tăng trưởng năm 2016 so với năm 2014 là 0.442% và so với năm 2015 là 0.525% Mặc dù doanh thu bán hàng tăng qua các năm, nhưng tỷ lệ tăng trưởng chưa tương xứng và không rõ ràng về số lượng bán ra Việc điều chỉnh giá sản phẩm hàng năm do lạm phát không đồng nghĩa với việc tăng trưởng doanh số, khi doanh thu chỉ tăng khoảng 0.4% - 0.5% mỗi năm, và năm 2016 so với 2015 chỉ đạt 5% Điều này cho thấy khả năng bán ra của đơn vị chưa cải thiện, cùng với việc kênh phân phối sản phẩm vẫn phát triển chậm và chưa có nhiều kênh bán buôn mới Hơn nữa, công tác bán hàng vẫn thiếu đổi mới để thu hút khách hàng trong bối cảnh cạnh tranh ngày càng gay gắt.
Lợi nhuận của Công ty TNHH SX HTD Bình Tiên tại Miền Bắc đã giảm qua các năm, với mức giảm -0.021% vào năm 2015 so với 2014 và tiếp tục giảm -0.023% vào năm 2016 so với 2015 Thực trạng này cho thấy hoạt động quản trị của công ty còn nhiều bất cập và yếu kém, cần được khắc phục kịp thời để nâng cao hiệu quả hoạt động.
Bảng báo cáo tình hình hoạt động cho thấy Biti’s, một trong những doanh nghiệp giày dép hàng đầu Việt Nam, chưa đạt được kết quả tốt trong những năm gần đây Doanh nghiệp đang chuyển mình chậm chạp với doanh thu biến đổi không đáng kể Để phù hợp với xu thế phát triển của thị trường và nâng cao sự phát triển của doanh nghiệp Việt Nam, Biti’s cần thực hiện các bước cải cách cần thiết.
Phân tích và đánh giá thực trạng công tác quản trị rủi ro tại chi nhánh công
2.2.1 Kết quả điều tra phân tích thực trạng quản trị rủi ro tại chi nhánh công ty TNHH sản xuất hàng tiêu dùng Bình Tiên tại Miền Bắc
Nhận dạng rủi ro là bước đầu tiên và quyết định trong quản trị rủi ro, ảnh hưởng lớn đến hiệu quả của toàn bộ quá trình này Khi doanh nghiệp xác định chính xác các rủi ro có thể tác động đến mình, họ sẽ có khả năng phòng ngừa và giảm thiểu thiệt hại do những rủi ro đó gây ra.
Bảng 2.2: Thống kê các rủi ro đã gặp phải của công ty TNHH sản xuất hàng tiêu dùng Bình Tiên tại Miền Bắc trong năm 2015 và 2016
Năm Rủi ro đã gặp phải Nguyên nhân chính
Rủi ro do biến động của giá cả thị trường.
Theo tin từ Tổng cục thống kê, chỉ số tiêu dùng (CPI) tháng 2014 của cả nước tăng 2,66%, qua đó đẩy mức lạm phát năm của cả nước năm 2015 lên 4,74%.
Rủi ro cạnh tranh trong ngành giày dép ngày càng gia tăng do sự xuất hiện của các sản phẩm giả mạo và nhái mẫu thiết kế với giá thành rẻ từ Trung Quốc Đồng thời, nhiều thương hiệu nội địa như Bita’s, Sài Gòn và hàng Thái cũng đang tích cực mở rộng thị phần, tạo nên áp lực lớn cho các doanh nghiệp trong nước.
Rủi ro do hàng tồn kho cao. Đến cuối năm 2015, tồn kho của chi nhánh đạt 105 tỷ đồng trong đó 40% là hàng khó tiêu thụ hoă ̣c đã kém phẩm.
Rủi ro do biến động của giá cả thị trường.
Theo Tổng cục Thống kê, CPI cả năm tăng 18,58% so năm 2015 So cùng kỳ tháng 12/2016, CPI cả nước tăng 18,13%.
Rủi ro cạnh tranh Sự cạnh tranh sẽ càng khốc liệt, đặc biệt là nguy cơ giày dép nhâ ̣p khẩu từ Trung Quốc
Rủi ro do hàng tồn kho cao.
Viê ̣c thời tiết xấu và nhu cầu giảm mạnh trong thời điểm tháng 5+6 khiến cho hàng tồn kho của chi nhánh lên tới
140 tỷ đồng, trong đó có 45% là hàng khó tiêu thụ hoă ̣c kém phẩm.
(Nguồn ban quản trị kho hàng chi nhánh công ty TNHH sản xuất hàng tiêu dùng
Bình Tiên tại Miền Bắc)
Từ bảng thống kê cho thấy các rủi ro thường gặp của doanh nghiệp bao gồm:
Thứ nhất là rủi ro biến động giá cả của thị trường và rủi ro cạnh tranh.
Với sự phát triển của nền kinh tế, nhu cầu tiêu dùng gia tăng, nhưng dự báo nhu cầu giày dép Biti’s trong nước vẫn thấp Các nước nhập khẩu chính như Trung Quốc và châu Âu có khả năng giảm lượng nhập khẩu, gây khó khăn cho xuất khẩu giày dép Việt Nam Đồng thời, sự gia tăng giày dép giá rẻ từ ASEAN và Trung Quốc sẽ làm tăng mức độ cạnh tranh trên thị trường.
Thứ ba là rủi ro biến động giá cả.
Công ty chủ yếu sử dụng nguyên vật liệu nhựa dép Eva và cao su, chiếm 90% giá thành sản phẩm, và phải nhập khẩu phần lớn từ nước ngoài Do đó, hoạt động sản xuất kinh doanh của Công ty chịu ảnh hưởng lớn từ biến động giá nguyên vật liệu trên thị trường thế giới Sự gia tăng giá nhựa Eva và cao su đã làm tăng đáng kể chi phí đầu vào cho các doanh nghiệp trong ngành.
Trong năm 2015, chi phí đầu vào ngành giày dép đã tăng trung bình 25%, trong khi giá bán chỉ tăng 17,8%, gây ra áp lực lớn cho các doanh nghiệp Sự biến động giá nguyên vật liệu, đặc biệt là giá dép da và dép xốp, đã khiến các công ty như Bitis phải chủ động áp dụng các biện pháp giảm thiểu rủi ro Bitis nỗ lực ổn định nguồn nguyên liệu đầu vào và đàm phán giá bán hợp lý để bù đắp cho sự biến động này, nhằm duy trì hiệu quả kinh doanh.
Thứ hai là rủi ro do hàng tồn kho cao.
Sự suy thoái kinh tế toàn cầu đã ảnh hưởng nghiêm trọng đến tăng trưởng kinh tế Việt Nam, dẫn đến sự giảm sút nhu cầu trên thị trường hàng hóa và gia tăng rủi ro hàng tồn kho cho các doanh nghiệp, đặc biệt là trong ngành giày dép như Biti’s Đến cuối năm 2014, tồn kho ngành thép đạt khoảng 108 nghìn đôi, tương đương 136 tỷ đồng Từ quý 2 năm 2015 đến hết năm, sức tiêu thụ tiếp tục giảm mạnh, khiến hàng tồn kho đạt mức kỷ lục 160 nghìn đôi, là con số cao nhất từ trước đến nay.
Vào năm 2016, công ty TNHH sản xuất hàng tiêu dùng Bình Tiên tại Miền Bắc đang phải đối mặt với lượng giày dép tồn kho cao, gần 120 nghìn đôi Tình trạng hàng tồn kho này không chỉ dẫn đến doanh thu giảm mà còn gây ra chi phí tồn đọng vốn, ảnh hưởng tiêu cực đến lợi nhuận của công ty.
Thứ ba là rủi ro pháp lý.
Hệ thống văn bản quy phạm pháp luật hiện nay tuy phong phú nhưng thiếu tính thống nhất và đồng bộ, dễ bị vô hiệu hóa bởi các công văn Dấu ấn của cơ chế quản lý hành chính cũ vẫn còn nặng nề trong mối quan hệ giữa các cơ quan nhà nước, khiến cho việc cung cấp dịch vụ công cho người dân và doanh nghiệp chưa thực sự hiệu quả Các cơ quan công quyền chủ yếu thực hiện kiểm tra và giám sát một cách máy móc, dẫn đến một hệ thống thủ tục hành chính phức tạp và nhiều giấy phép không hợp lý, gây khó khăn cho hoạt động kinh doanh và kéo dài thời gian, làm tăng chi phí cho doanh nghiệp Đặc biệt, các doanh nghiệp như Biti’s trong ngành giày dép chất lượng cao phải đối mặt với rủi ro từ sự bất ổn trong chính sách thuế nhập khẩu, ảnh hưởng đến khả năng cạnh tranh và hoạt động sản xuất kinh doanh của họ.
Doanh nghiệp cần nhận diện và đánh giá các rủi ro để quản lý hiệu quả Tại công ty TNHH sản xuất hàng tiêu dùng Bình Tiên ở Miền Bắc, công tác quản trị rủi ro được thực hiện bởi các phòng ban chức năng, dẫn đến việc quản lý rủi ro không đồng bộ và thiếu sự kết nối giữa các bộ phận Điều này cho thấy cần có một hệ thống quản trị rủi ro toàn diện hơn để nâng cao hiệu quả hoạt động của Biti’s.
Trong quá trình nhận dạng rủi ro, công ty áp dụng hai phương pháp chính: phân tích báo cáo tài chính và thanh tra hiện trường Phương pháp phân tích báo cáo tài chính giúp doanh nghiệp nhận diện rủi ro thông qua các tài liệu như báo cáo kết quả kinh doanh, báo cáo lưu chuyển tiền tệ, và các kết quả kiểm toán Các đánh giá từ phương pháp này bao gồm khả năng thanh toán, khả năng sinh lợi, cơ cấu vốn, nguồn vốn, và mức độ ổn định trong hoạt động Công ty TNHH sản xuất hàng tiêu dùng Bình Tiên tại Miền Bắc thường sử dụng phương pháp này để xác định các rủi ro nội bộ như rủi ro tài chính, tài sản, và thanh khoản Mặc dù phương pháp này có nhiều ưu điểm như tính sẵn có và tổng hợp của các báo cáo tài chính, nhưng yêu cầu người phân tích phải có trình độ chuyên môn vững chắc để phát hiện các vấn đề tiềm ẩn Điều này dẫn đến việc nhận dạng rủi ro tại công ty Bình Tiên chưa thực sự hiệu quả do hạn chế về nguồn nhân lực chuyên sâu.
Công ty TNHH sản xuất hàng tiêu dùng Bình Tiên tại Miền Bắc áp dụng phương pháp thanh tra hiện trường để nhận diện các rủi ro từ môi trường bên ngoài, như rủi ro lãi suất và rủi ro pháp luật Phương pháp này dựa vào kinh nghiệm và khả năng quan sát của nhân viên, giúp tiết kiệm nguồn lực và thực hiện nhanh chóng Tuy nhiên, do hạn chế về chuyên môn và thiếu chuyên viên rủi ro, kết quả nhận diện có thể không chính xác, dẫn đến thiếu tin cậy và gây thiệt hại cho doanh nghiệp.
Bảng 2.2: Mức độ ảnh hưởng và tổn thất của các loại rủi ro tại chi nhánh công ty
TNHH sản xuất hàng tiêu dùng Bình Tiên
STT Loại rủi ro Mức độ ảnh hưởng Tổn thất
1 Rủi ro từ nhà cung cấp
Rủi ro ít nghiêm trọng, mức độ rủi ro xảy ra không lớn, thường như là:
Chậm hàng, thiếu hàng hoặc sai hợp đồng
Loại rủi ro này gây tình trạng thiếu hàng trong quá trình sản xuất, mất thêm chi phí công ty.
2 Rủi ro từ đối thủ cạnh tranh
Loại rủi ro ảnh hưởng trực tiếp đến các chiến lược phát triển kinh doanh của công ty
Mất nguồn khách hàng, mất nhân viên
3 Rủi ro từ vận chuyển
Tình trạng rủi ro trong vận chuyển có thể ít ảnh hưởng đến hoạt động của công ty nếu như xe bị hỏng, đi sai đường, gặp phải vấn đề thời tiết hoặc các thủ tục xuất nhập khẩu kéo dài.
Mất chi phí của công ty, hàng đến chậm mất nguồn cung cho khách hàng
4 Rủi ro biến động cung cầu
Thay đổi các yếu tố trên thị trường như: Giá, sức mua … ảnh hưởng nhiều đến doanh thu của công ty
Gặp loại rủi ro này gây tổn thất cho chính doanh thu, lợi nhuận của công ty.
5 Rủi ro từ khách hàng
Có ảnh hưởng nghiêm trọng tới sự phát triển của công ty, khách hàng không hài lòng về dịch vụ, ý thức nhân viên kém
Khách hàng còn phàn nàn không hài lòng về sản phẩm, về dịch vụ, mất nguồn khách hàng lớn
6 Rủi ro về lao động
Có ảnh hưởng ít, thường là do lương thưởng không đáp ứng chế độ phúc lợi kém, mất nguồn lao động
Mất nguồn lao động cho công ty, mất thời gian, chi phí tuyển dụng và đào tạo.
Rủi ro từ nhà cung cấp thường không nghiêm trọng, chủ yếu bao gồm việc giao hàng chậm, thiếu hàng hoặc cung cấp sản phẩm không đúng chủng loại và chất lượng mà công ty đã đặt.
Rủi ro từ đối thủ cạnh tranh xuất phát từ việc công ty chưa đầu tư đủ vào quảng cáo, đặc biệt là việc quảng bá hình ảnh cửa hàng qua các phương tiện truyền thông Trong khi đó, các đối thủ mạnh mẽ liên tục triển khai chương trình khuyến mãi, chính sách giá hấp dẫn và chương trình tri ân khách hàng để tạo ấn tượng tích cực với khách hàng.
Rủi ro vận chuyển là một vấn đề mà công ty luôn chú trọng, mặc dù không quá nghiêm trọng Công ty thường xuyên phải đối mặt với tình trạng chậm trễ trong quá trình vận chuyển, nguyên nhân có thể do các thủ tục kiểm xuất hàng phức tạp, thời tiết không thuận lợi hoặc sự cố hỏng hóc của xe.
Các kết luận về thực trạng công tác quản trị rủi ro tại chi nhánh công ty TNHH sản xuất hàng tiêu dùng Bình Tiên tại Miền Bắc
Chương 2 làm rõ về thực trạng và một số hạn chế trong quản trị rủi ro của công ty TNHH sản xuất hàng tiêu dùng Bình Tiên tại Miền Bắc gồm:
Thứ nhất: Trong công tác nhận dạng của công ty TNHH sản xuất hàng tiêu dùng
Bình Tiên tại Miền Bắc gặp phải một số hạn chế trong việc nhận dạng do không được chuyên môn hóa trong một phòng ban cụ thể Thay vào đó, quá trình này được thực hiện bởi nhiều phòng ban khác nhau, dẫn đến thiếu tính hệ thống và thống nhất Hơn nữa, năng lực của nhân lực trong lĩnh vực nhận dạng cũng còn hạn chế.
Công ty TNHH sản xuất hàng tiêu dùng Bình Tiên tại Miền Bắc đã thực hiện công tác phân tích một cách có phương pháp, nhưng hiệu quả chưa cao do phụ thuộc vào dữ liệu cũ và phương pháp thống kê kinh nghiệm doanh nghiệp Sự thay đổi trong môi trường kinh doanh đã làm cho dữ liệu này không còn phản ánh chính xác tổn thất mà công ty đang gặp phải Thêm vào đó, hạn chế về chất lượng nguồn nhân lực và thiếu chuyên gia về rủi ro đã gây ra sự thiếu tin cậy trong phân tích, ảnh hưởng đến hiệu quả quản trị rủi ro Ngoài ra, quy trình phân tích rủi ro tại công ty chưa được xây dựng một cách thống nhất, dẫn đến việc không đánh giá tổng quát được tác động của rủi ro đến từng bộ phận và toàn bộ công ty.
Công tác nhận dạng và phân tích rủi ro trong doanh nghiệp vẫn còn nhiều hạn chế, dẫn đến hiệu quả kiểm soát chưa cao Phạm vi kiểm soát hẹp và thiếu đồng bộ giữa các bộ phận khiến các rủi ro, cả nội bộ lẫn bên ngoài, trở thành mối đe dọa lớn Thiếu chuyên môn hóa và kinh nghiệm trong quản trị rủi ro dẫn đến việc thực thi các biện pháp kiểm soát không nhất quán, thông tin phản hồi chậm và phản ứng thiếu linh hoạt Hơn nữa, việc chưa áp dụng các phương pháp như né tránh, đa dạng hóa và chuyển giao rủi ro là những rào cản chính, làm giảm hiệu quả của công tác kiểm soát rủi ro trong công ty.
Thứ tư: Các biện pháp tài trợ được công ty TNHH sản xuất hàng tiêu dùng Bình
Tiên tại Miền Bắc chỉ áp dụng cho các rủi ro có mức độ tổn thất nhỏ, do đó các biện pháp tài trợ như tự khắc phục hoặc bảo hiểm thường chỉ hiệu quả trong quy mô tổn thất hạn chế Sự thiếu hụt nguồn lực tài chính là nguyên nhân chính khiến việc đạt được hiệu quả cao trong các biện pháp này trở nên khó khăn.
Các rủi ro lớn như rủi ro lãi suất, rủi ro tỷ giá và rủi ro biến động giá cả đang ảnh hưởng nghiêm trọng đến hoạt động của công ty Các biện pháp tài trợ hiện tại chủ yếu do công ty tự khắc phục với quy mô nhỏ, dẫn đến hiệu quả phòng ngừa và giảm thiểu rủi ro chưa cao Hệ quả là tổn thất và chi phí khắc phục các rủi ro này thường rất lớn, làm giảm hiệu quả hoạt động của công ty Với nguồn tài chính hạn hẹp và việc chưa mở rộng tìm kiếm nguồn tài trợ bên ngoài, công ty đang gặp khó khăn trong việc quản lý rủi ro tài chính một cách hiệu quả.
ĐỀ XUẤT VÀ KIẾN NGHỊ GIẢI PHÁP QUẢN TRỊ RỦI RO TẠI
Phương hướng hoạt động của chi nhánh công ty TNHH sản xuất hàng tiêu dùng Bình Tiên tại Miền Bắc trong thời gian tới
3.1.1 Phương hướng hoạt động của chi nhánh trong thời gian từ nay đến năm 2020
Trong môi trường kinh doanh đa dạng, các doanh nghiệp phải đối mặt với nhiều loại rủi ro, từ những rủi ro khách quan đến những rủi ro xuất phát từ nguyên nhân chủ quan Các rủi ro này có thể xảy ra độc lập hoặc đồng thời, và mức độ tác động của chúng có thể khác nhau tùy theo không gian và thời gian Để quản lý hiệu quả những rủi ro này, doanh nghiệp cần có một hệ thống quản trị rủi ro toàn diện, nhằm giảm thiểu nguy cơ và thiệt hại có thể xảy ra Doanh nghiệp Bitis đã định hướng phát triển công tác quản trị rủi ro theo tiêu chuẩn ISO 31000:2009, nhằm đảm bảo quản lý rủi ro một cách minh bạch, hệ thống và đáng tin cậy trong mọi hoạt động của tổ chức.
Để nâng cao ý thức về quản trị rủi ro trong toàn hệ thống, doanh nghiệp cần xác định các lĩnh vực ưu tiên và thiết lập các chốt kiểm soát rủi ro Quan trọng là xây dựng đội ngũ nhân lực chất lượng bằng cách tuyển dụng chuyên viên quản trị rủi ro, đồng thời đào tạo tất cả nhân viên để họ hiểu và tham gia vào việc xác định, nguyên nhân, và đánh giá các rủi ro trong sản phẩm, hoạt động, quy trình và hệ thống của doanh nghiệp.
Các chốt kiểm soát rủi ro được xác định dựa trên tiêu chí gồm lĩnh vực có lợi nhuận cao và khả năng gây tổn thất nghiêm trọng khi xảy ra rủi ro.
Để xây dựng hệ thống chỉ tiêu đo lường rủi ro theo tiêu chuẩn ISO 31000:2009, cần kết hợp các chỉ tiêu định tính và định lượng nhằm tính toán khả năng xảy ra rủi ro cho từng quá trình hoạt động Phân tích độ lớn tác động của rủi ro dựa trên số tiền bị mất và các tổn thất khác, đồng thời đánh giá khả năng xảy ra sự cố Dữ liệu tổn thất sẽ được thu thập và phân loại theo mức độ ảnh hưởng cao hoặc thấp Sau khi xác định các mức độ rủi ro, doanh nghiệp sẽ sắp xếp theo thang điểm từ 1 đến 5 và biểu diễn trong ma trận Kết quả cuối cùng cho thấy mức độ rủi ro được tính bằng công thức: Mức độ rủi ro = (Mức độ ảnh hưởng rủi ro hoạt động) x (Khả năng xảy ra sự kiện) Dựa trên mức độ rủi ro đã định lượng, doanh nghiệp có thể lập kế hoạch kiểm soát rủi ro hiệu quả.
Các doanh nghiệp cần xây dựng ngân hàng dữ liệu về rủi ro và áp dụng công nghệ hiện đại trong phân tích và xử lý rủi ro Việc nhanh chóng thiết lập quy trình hướng dẫn để thu thập thông tin tổn thất là rất quan trọng Tối ưu hóa công nghệ hiện đại sẽ giúp nâng cao khả năng phân tích, đánh giá và xử lý rủi ro Ngoài ra, các doanh nghiệp nên tham gia vào các tổ chức bên ngoài và tăng cường đối thoại với hiệp hội các doanh nghiệp giày dép Việt Nam để chia sẻ thông tin về tổn thất.
Để giảm thiểu rủi ro từ các yếu tố nội bộ, doanh nghiệp cần chú trọng vào việc nâng cao chất lượng nguồn nhân lực và đạo đức nghề nghiệp thông qua các chính sách quản trị nhân lực hiệu quả Các quy trình nghiệp vụ cần được rà soát và hoàn thiện thường xuyên để tránh sự cứng nhắc và lỗ hổng Hệ thống công nghệ thông tin cần được bảo trì và cập nhật định kỳ Ngoài ra, phần mềm quản lý rủi ro nên bao gồm các chức năng như nhập dữ liệu phân cấp, đánh giá rủi ro trên toàn bộ phạm vi kinh doanh, và báo cáo kết quả cho ban giám đốc.
Để hạn chế tối đa các nguyên nhân rủi ro bên ngoài, cần xây dựng các phương án và tình huống đối phó với những sự cố như lỗi truyền thông, thiên tai và hỏa hoạn Các giải pháp quyết định bao gồm: công nhận rủi ro hiện hữu, chuyển đổi rủi ro cho bên thứ ba, ngừng các hoạt động kinh doanh để tránh rủi ro, và giảm thiểu rủi ro hoạt động thông qua việc đo lường Những biện pháp này cần được cập nhật liên tục nhằm hạn chế tổn thất và đảm bảo sự tiếp tục kinh doanh trong trường hợp rủi ro không thể ngăn chặn.
3.1.2 Mục tiêu chiến lược của công ty trong thời gian tới
Công ty Biti's đã nhận thấy tiềm năng lớn tại thị trường Tây Nam Trung Quốc, nơi có hơn 420 triệu dân, chủ yếu là dân tộc thiểu số và người nghèo Khu vực này chưa được khai thác do Trung Quốc tập trung vào xuất khẩu Để tận dụng cơ hội, Biti's đã đầu tư xây dựng Trung tâm thương mại cửa khẩu quốc tế Lào Cai, giúp chủ động trong việc mua nguyên liệu và sản xuất hàng hóa cao cấp phục vụ thị trường Trung Quốc Với lợi thế về vị trí địa lý, cơ sở hạ tầng và giao thông, việc vận chuyển hàng hóa từ Việt Nam sang Tây Nam Trung Quốc trở nên thuận lợi hơn so với hàng hóa từ các tỉnh phía Đông Trung Quốc Biti's cũng đã kịp thời đăng ký và bảo hộ thương hiệu nhờ hiểu biết về hệ thống luật pháp và tập quán kinh doanh tại Trung Quốc.
Biti's đã khẳng định vị thế trên thị trường giày dép Việt Nam bằng cách cung cấp sản phẩm chất lượng cao với mức giá cạnh tranh Mặc dù giá của Biti's cao hơn hàng Trung Quốc, nhưng lại rẻ hơn so với các thương hiệu nổi tiếng như Adidas và Nike, giúp thương hiệu này thu hút được nhiều khách hàng.
Chiến lược giá của Biti's áp dụng chính sách "một giá", tạo hiệu ứng tích cực ngay khi ra mắt Người tiêu dùng ở Tây Nam Trung Quốc cảm thấy an tâm vì không phải lo lắng về việc trả giá hay mua nhầm Hơn nữa, mặc dù giá có phần cao hơn so với các sản phẩm tương tự, nhưng Biti's vẫn được ưa chuộng nhờ vào chất lượng sản phẩm vượt trội.
Chiến lược phân phối của Biti's được tóm gọn trong bốn chữ "phủ dày, phủ xa", với hệ thống phân phối kiểu chân rết Tại các thành phố lớn, Biti's thiết lập trung tâm phân phối kết hợp với các nhà bán lẻ địa phương, từ đó tạo ra sức lan tỏa mạnh mẽ đến tay người tiêu dùng Hiện tại, Biti's đã phát triển hơn 20 tổng đại lý và hơn 350 đại lý tiêu dùng tại hầu hết các tỉnh miền Tây Nam Trung Quốc, bao gồm Trùng Khánh, Vân Nam, Quảng Tây, Quảng Đông, Phúc Kiến, Hồ Bắc, cũng như các thành phố lớn như Bắc Kinh và Thượng Hải, hình thành một mạng lưới phân phối và bán lẻ rộng khắp.
"mơ ước" của bất kỳ doanh nghiệp nào.
Chiến lược xúc tiến thương mại tại Trung Quốc cho thấy rằng quảng cáo truyền hình và báo chí có chi phí cao nhưng không hiệu quả bằng việc tiếp cận trực tiếp với người tiêu dùng thông qua các hội chợ và nhà phân phối địa phương Người dân ở đây thường thích tham gia các sự kiện đông người, vì vậy các cuộc triển lãm và hội chợ hàng năm thu hút đông đảo khách tham quan Biti's đã tận dụng những cơ hội này để quảng bá sản phẩm của mình đến tay người tiêu dùng một cách hiệu quả.
Doanh thu hàng năm của Biti's tại khu vực Tây Nam chiếm đến 80% tổng doanh thu của công ty trên toàn thị trường Trung Quốc, từ đây, Biti's tiếp tục mở rộng hoạt động ra khắp cả nước.
Biti's là một doanh nghiệp Việt Nam thành công trong việc tự "dấn thân" và xây dựng hình ảnh thương hiệu trên thị trường quốc tế, đặc biệt là tại những thị trường nổi tiếng với sản phẩm giá rẻ.
Biti's hiện đang là một trong những doanh nghiệp hàng đầu trong ngành da giày Việt Nam, chiếm 15% thị trường nội địa với doanh thu vượt 1.000 tỉ đồng Đặc biệt, tỷ trọng xuất khẩu của công ty đạt 50% trong cơ cấu doanh thu vào năm 2015.
Quan điểm giải quyết công tác quản trị rủi ro tại chi nhánh công ty TNHH sản xuất hàng tiêu dùng Bình Tiên tại Miền Bắc
Quản trị rủi ro tại công ty Bitis hiện đang gặp khó khăn do thiếu phòng ban chuyên trách, dẫn đến hiệu quả quản lý rủi ro chưa cao Để nâng cao khả năng nhận diện và quản lý rủi ro, Bitis cần thành lập phòng quản trị rủi ro chuyên nghiệp Một yếu tố then chốt quyết định thành công trong công tác này chính là nguồn nhân lực, hiện công ty đang thiếu hụt các chuyên viên có chuyên môn sâu về quản trị rủi ro Do đó, để giải quyết vấn đề nguồn nhân lực một cách bền vững, công ty TNHH sản xuất hàng tiêu dùng cần có kế hoạch đào tạo và phát triển đội ngũ chuyên gia trong lĩnh vực này.
Bình Tiên đang tìm kiếm chuyên viên mới trong lĩnh vực quản lý rủi ro và đồng thời triển khai kế hoạch đào tạo chuyên sâu cho đội ngũ nhân viên chủ chốt Qua đó, công ty đã xây dựng nền tảng vững chắc nhằm nâng cao hiệu quả trong công tác quản trị rủi ro.
Quản trị rủi ro hiệu quả đòi hỏi doanh nghiệp phải nhận diện đầy đủ các nguy cơ tiềm ẩn, và quá trình này cần diễn ra liên tục trong suốt thời gian triển khai kế hoạch kinh doanh Các loại rủi ro mà doanh nghiệp phải đối mặt thường khác nhau về hình thức và mức độ ảnh hưởng Tuy nhiên, phương pháp nhận diện rủi ro hiện tại chưa đạt hiệu quả cao do chất lượng nguồn nhân lực và sự hạn chế trong việc áp dụng các phương pháp như thanh tra hiện trường và báo cáo tài chính Do đó, doanh nghiệp nên kết hợp sử dụng phương pháp lưu đồ, dựa trên biểu đồ hoạt động tác nghiệp để xác định rõ các hoạt động và bộ phận có nguy cơ rủi ro.
Phương pháp lưu đồ giúp doanh nghiệp nhận diện đầy đủ các rủi ro có thể ảnh hưởng đến kế hoạch kinh doanh Doanh nghiệp cần xây dựng ý thức quản trị rủi ro trong toàn hệ thống và xác định các lĩnh vực ưu tiên để thiết lập các chốt kiểm soát Tất cả nhân viên cần được đào tạo để hiểu và tham gia vào việc xác định nguyên nhân, đánh giá các rủi ro trong sản phẩm, hoạt động, quy trình và hệ thống Các chốt kiểm soát được lựa chọn dựa trên tiêu chí lợi nhuận cao và khả năng gây tổn thất lớn Hệ thống thông tin phải được thiết lập để theo dõi mọi thay đổi từ bên trong và bên ngoài, giúp chuyên viên rủi ro nắm bắt thông tin và nhận diện chính xác các nguy cơ tiềm ẩn.
Các đề xuất kiến nghị quản trị rủi ro của chi nhánh công ty TNHH sản xuất hàng tiêu dùng Bình Tiên tại Miền Bắc
3.3.1 Đề xuất một số giải pháp quản trị rủi ro tại công ty
3.3.1.1 Giải pháp nâng cao khả năng nhận dạng rủi ro của chi nhánh công ty TNHH sản xuất hàng tiêu dùng Bình Tiên tại Miền Bắc.
Công ty TNHH sản xuất hàng tiêu dùng Bình Tiên tại Miền Bắc gặp khó khăn trong việc nhận dạng rủi ro và quản trị rủi ro do thiếu phòng quản trị rủi ro chuyên môn Để nâng cao hiệu quả quản trị rủi ro, Bitis cần thành lập phòng quản trị rủi ro và cải thiện nguồn nhân lực trong lĩnh vực này Hiện tại, công ty đang thiếu nhân lực chuyên sâu về quản trị rủi ro, đặc biệt là các chuyên viên có kinh nghiệm Do đó, Bitis cần tuyển dụng chuyên viên về rủi ro và triển khai kế hoạch đào tạo kiến thức chuyên sâu cho nhân viên cốt cán, từ đó tạo nền tảng vững chắc cho công tác quản trị rủi ro.
Quản trị rủi ro hiệu quả đòi hỏi doanh nghiệp phải nhận diện đầy đủ các nguy cơ rủi ro có thể xảy ra Quá trình này cần được thực hiện liên tục trong suốt thời gian triển khai kế hoạch kinh doanh Các loại rủi ro mà doanh nghiệp phải đối mặt thường khác nhau về hình thức và mức độ tác động Tuy nhiên, phương pháp nhận diện rủi ro hiện tại chưa mang lại hiệu quả cao do chất lượng nguồn nhân lực và sự hạn chế trong việc áp dụng chỉ hai phương pháp là thanh tra hiện trường và báo cáo tài chính Do đó, doanh nghiệp nên xem xét kết hợp phương pháp lưu đồ, dựa trên biểu đồ hoạt động tác nghiệp để nhận diện rõ ràng các hoạt động và bộ phận gặp rủi ro.
Phương pháp lưu đồ giúp doanh nghiệp nhận diện đầy đủ các rủi ro có thể ảnh hưởng đến kế hoạch kinh doanh Doanh nghiệp cần xây dựng ý thức quản trị rủi ro trong toàn hệ thống và xác định các lĩnh vực ưu tiên để thiết lập các chốt kiểm soát Tất cả nhân viên cần được đào tạo để hiểu và tham gia vào việc xác định, đánh giá rủi ro trong mọi sản phẩm, hoạt động và quy trình Các chốt kiểm soát rủi ro nên được lựa chọn dựa trên tiêu chí lợi nhuận cao và khả năng gây tổn thất lớn Hệ thống thông tin trong công ty cần được duy trì để theo dõi các thay đổi từ bên trong và bên ngoài, giúp các chuyên viên rủi ro nắm bắt thông tin về nguy cơ và rủi ro tiềm ẩn, từ đó nâng cao độ chính xác trong công tác nhận diện rủi ro.
Việc nhận diện rủi ro không chỉ là xác định loại rủi ro mà còn cần mô tả và lượng hóa chúng Công ty TNHH sản xuất hàng tiêu dùng Bình Tiên tại Miền Bắc đã áp dụng linh hoạt ba phương pháp: báo cáo tài chính, thanh tra hiện trường và lưu đồ để nhận diện chính xác rủi ro và nguy cơ rủi ro Doanh nghiệp cần xác định các loại rủi ro mà mình phải đối mặt và các yếu tố tác động, đồng thời lượng hóa khả năng thiệt hại theo nhiều kịch bản khác nhau Để quản trị rủi ro hiệu quả, doanh nghiệp cần nâng cao chất lượng nguồn nhân lực và áp dụng các phương pháp một cách chính xác.
3.3.1.2 Giải pháp nâng cao khả năng phân tích rủi ro của chi nhánh công ty TNHH sản xuất hàng tiêu dùng Bình Tiên tại Miền Bắc.
Phân tích rủi ro là một yếu tố thiết yếu trong chính sách quản trị rủi ro, giúp doanh nghiệp nhận thức rõ về các rủi ro tiềm ẩn Việc thực hiện phân tích rủi ro hiệu quả cho phép doanh nghiệp đưa ra quyết định chính xác nhằm giảm thiểu tác động tiêu cực đến kế hoạch kinh doanh và tận dụng các cơ hội để đạt được thành công Tại công ty TNHH sản xuất hàng tiêu dùng Bình Tiên ở Miền Bắc, công tác phân tích rủi ro được thực hiện có phương pháp, nhưng chủ yếu dựa vào thống kê kinh nghiệm, dẫn đến hiệu quả chưa cao do thiếu hụt nhân lực chuyên môn về quản trị rủi ro và việc sử dụng dữ liệu cũ không còn phù hợp với sự thay đổi của môi trường kinh doanh.
Công ty cần cải thiện hiệu quả phân tích rủi ro bằng cách tuyển chọn nguồn nhân lực có chuyên môn phù hợp Đồng thời, việc áp dụng các phương pháp như xếp hạng các yếu tố tác động và sử dụng ý kiến của chuyên gia từ cả trong và ngoài công ty sẽ giúp cung cấp những phân tích chính xác về ảnh hưởng của rủi ro đối với hoạt động của công ty.
Công ty TNHH sản xuất hàng tiêu dùng Bình Tiên tại Miền Bắc cần xây dựng hệ thống chỉ tiêu đo lường rủi ro theo cách tiếp cận ISO 31000:2009, kết hợp giữa các chỉ tiêu định tính và định lượng để tính toán khả năng xảy ra rủi ro Đối với mỗi quá trình hoạt động, cần phân tích mức độ tác động của rủi ro, bao gồm cả số tiền bị mất và các tổn thất khác mà doanh nghiệp phải chịu.
Để quản lý rủi ro hiệu quả, doanh nghiệp cần phân tích số lượng sự cố xảy ra và thu thập cơ sở dữ liệu tổn thất Các mức độ ảnh hưởng và khả năng xảy ra của từng loại rủi ro được đánh giá theo tầm ảnh hưởng, từ cao đến thấp Sau khi xác định các mức độ này, doanh nghiệp tiến hành sắp xếp các rủi ro theo điểm từ 1 đến
Mức độ rủi ro được xác định bằng công thức: Mức độ rủi ro = (Mức độ ảnh hưởng rủi ro hoạt động) x (Khả năng xảy ra sự kiện) Kết quả này được trình bày dưới dạng ma trận, giúp doanh nghiệp dễ dàng đánh giá và lập kế hoạch kiểm soát rủi ro hiệu quả.
Công ty TNHH sản xuất hàng tiêu dùng Bình Tiên tại Miền Bắc cần xây dựng quy trình phân tích rủi ro rõ ràng để đảm bảo tính hệ thống và bao quát trong việc thu nhận và phản hồi thông tin Các bước phân tích rủi ro sẽ tạo cơ sở vững chắc cho công tác kiểm soát và tài trợ rủi ro, từ đó nâng cao hiệu quả hoạt động của công ty.
Để đảm bảo hiệu quả quản lý rủi ro, bước đầu tiên là tiến hành đánh giá kỹ lưỡng hệ thống tổ chức của doanh nghiệp Việc phân tích các rủi ro liên quan đến từng bộ phận là cần thiết, đồng thời xác định trách nhiệm của từng bộ phận trong việc đối phó với các rủi ro đã được nhận diện Cuối cùng, cần đo lường mức độ tổn thất mà các rủi ro này có thể gây ra cho doanh nghiệp.
Bước thứ hai là đánh giá các điểm mạnh và điểm yếu của doanh nghiệp khi đối mặt với từng loại rủi ro, đồng thời xem xét khả năng vượt qua những thách thức đó.
Bước thứ ba, trao đổi ý kiến giữa các bộ phận và cá nhân có liên quan để có những ý kiến đánh giá khách quan về rủi ro.
Bước thứ tư, nhận định xác xuất và quy mô rủi ro có thể xảy ra, xếp hạng rủi ro.
Trong quản lý rủi ro, việc phân loại rủi ro theo xác suất xảy ra là rất quan trọng Có những rủi ro có xác suất xảy ra cao, trong khi một số khác lại có xác suất thấp Bên cạnh đó, rủi ro cũng được phân chia theo mức độ tổn thất mà chúng có thể gây ra, từ những rủi ro có khả năng gây thiệt hại lớn đến những rủi ro chỉ gây ảnh hưởng nhỏ Ngoài ra, cần phân biệt giữa rủi ro chính và rủi ro phụ, cũng như đánh giá mức độ tác động của từng loại rủi ro để có những biện pháp ứng phó phù hợp.
Bước thứ năm trong quy trình quản lý rủi ro là đánh giá và lập báo cáo rủi ro Báo cáo này cần được thực hiện bởi người đứng đầu doanh nghiệp hoặc người chịu trách nhiệm chính về kế hoạch kinh doanh Dựa trên việc nhận diện và phân tích rủi ro, báo cáo sẽ đánh giá khả năng xảy ra rủi ro cùng với chi phí khắc phục so với chi phí quản trị rủi ro Đây là cơ sở quan trọng để người quản lý đưa ra quyết định về giải pháp xử lý rủi ro hiệu quả.
3.3.1.3 Giải pháp nâng cao khả năng đo lường và đánh giá rủi ro của chi nhánh công ty TNHH sản xuất hàng tiêu dùng Bình Tiên tại Miền Bắc.
Công ty TNHH sản xuất hàng tiêu dùng Bình Tiên tại Miền Bắc có thể áp dụng đa dạng biện pháp để phòng ngừa và giảm thiểu rủi ro, không chỉ dừng lại ở hai phương pháp chính là ngăn ngừa rủi ro và giảm thiểu tổn thất Các biện pháp này sẽ giúp nâng cao hiệu quả hoạt động và bảo vệ lợi ích của công ty.