BỐICẢNHNGHIÊNCỨU
Đápứngkhôngđúngnhucầudoanh nghiệp
MộtkhảosátđánhgiáthựctrạnghoạtđộngxúctiếnxuấtkhẩucủaCụcXúctiếnThươngmạiđãlàmr õmứcđộkhácbiệttrongquanđiểmgiữathươngvụ,trungtâmXTTMđịaphương(gọitắtl à trungt âmđ ị aphương),hiệph ộiv à doanhnghiệpv ền h u cầudoanhnghiệpđốivớimộtsốloạihìnhdịchvụ xúctiếnxuấtkhẩuchính yếu.
Trongnhómdịchvụcungcấpthôngtin,đasốdoanhnghiệpthểhiệnnhucầu cao(78%thểhiệnnhucầucaovàrấtcao)đốivớithôngtinthươngmại,thôngtincơhộikinhdoanhv ànghiêncứuthịtrường;tuynhiên,trungtâmđịaphương,thươngvụ,vàhiệphộiđánhgián h u cầu củadoanhnghiệpthấphơn.Riêngđốivớidịchvụnghiêncứuthịtrường,trên60%thươngvụ,trungtâ mđịaphươngchorằngnhucầucủadoanhnghiệplàkhôngcao. ÔngNguyễnKhánhTùng
“Nếuđiềutra,khảosátdoanhnghiệptốt,trungtâmđịaphươngsẽdễdàngxácđịnhtrọngt â m hoạt độngtrongngắnhạnvàdàihạn.Tuynhiên,khảosátdoanhnghiệpđanglàkhâuyếutạihầuhếtcơqua nxúctiếnxuấtkhẩuđịaphương”.
Trongnhómdịchvụhộichợ,triểnlãmvàkhảosát,trên70%doanhnghiệpthểhiệnnhucầucaovềd ịchvụgiớithiệuvàthẩmđịnhđốitáccungứnghàng,muahàng;vàthamgiađoànkhảosátthịtrườngn ướcngoài;tuynhiên,chưađến30%trungtâmđịaphươngxácđ ị nhđúngnhucầucủadoanhnghiệ p.Đốivớithamgiahộichợ,triểnlãmtrongnướcvàngoàinước,trungtâmđịaphươngxácđịnhnhucầ udoanhnghiệpcaohơnnhucầuthựcsựcủadoanhnghiệp;đặcbiệt,mứcchênhlệchvềnhucầutham giahộichợ,triểnlãmtrongnướclênđếnkhoảng20%.
“… don ăngl ựccungc ấpd ịchvụvàkhản ăngn h ậnt h ứckhácn h a u màc á c n h ó m đ ố itượngnhưthư ơngvụ,trungtâmđịaphươngvàhiệphộicócácđánhgiákhácnhauvềmứcđ ộ n h u cầucủadoanhngh iệp.Cácnhậnt h ứcn à y khôngmangt í n h địnhhướngmàl ạikhôngtheokịpcácquanđiểmcủadoa nhnghiệpvềkinhdoanhvàthịtrường.Dođó,dịchvụcung cấptấtyếutừcáctổchứcXTTMsẽkhôngđủkhảnăngđápứngđượcnhucầu củad o a n h nghiệpvềchấtlượngdịchvụ.”-CụcXúctiếnThươngmại(2012).
T hư ơn gv ụ T ru ng tâ m H iệ ph ội D oa nh ng hi ệp T hư ơn gv ụ T ru ng tâ m H iệ ph ội D oa nh ng hi ệp T hư ơn gv ụ T ru ng tâ m H iệ ph ội D oa nh ng hi ệp T hư ơn gv ụ T ru ng tâ m H iệ ph ội
Thông tin thương mại Thông tin cơ hội kinh doanh Nghiên cứu thị trường Xuất bản ấn phẩm
Rấtkém Kém Trungbình Khá Cao Rấtcao
Thương vụ Trúng thầu Hiệp định Thương vụ Trúng thầu Hiệp định là một quá trình quan trọng trong hoạt động kinh doanh, giúp doanh nghiệp có thể mở rộng thị trường và tăng cường sự hiện diện trên thị trường Khi tham gia đấu thầu, doanh nghiệp cần phải chuẩn bị kỹ lưỡng và có chiến lược rõ ràng để có thể trúng thầu Việc trúng thầu không chỉ giúp doanh nghiệp tăng doanh thu mà còn giúp xây dựng uy tín và tăng cường sự tin tưởng của khách hàng.
Tham gia hội chợ, triển lãm trong nước và quốc tế là cơ hội để doanh nghiệp mở rộng mối quan hệ và tìm kiếm đối tác mới Bên cạnh đó, tổ chức đoàn khảo sát thị trường nước ngoài cũng giúp doanh nghiệp cập nhật thông tin và xu hướng mới nhất của thị trường mục tiêu Đồng thời, việc tổ chức gặp gỡ đoàn doanh nhân nước ngoài cũng mang lại cơ hội giao thương và hợp tác hiệu quả Ngoài ra, dịch vụ giới thiệu và thẩm định đối tác cung ứng hàng, mua hàng cũng hỗ trợ doanh nghiệp tìm kiếm và lựa chọn đối tác đáng tin cậy, giúp doanh nghiệp phát triển bền vững và hiệu quả.
Rấtkém Kém Trungbình Khá Cao Rấtcao
Chophépcáctrungtâmcơchếvận hànhđặc thùtheoyêucầuđịaphươngđểcót hểchủđộngtrongviệcđưaraquyết định(cảicáchcơchế) 60%
Rấtkém Kém Trungbình Khá Cao Rấtcao
Lệthuộcngânsáchkéodài
Tuychưathậtsựđồngnhấtvềtêngọi,vaitrònhưnghầuhếtcáctrungtâmđịaphươngđềuđượcthànhlậ ptheohìnhthứcđơnvịsựnghiệpcônglậpđikèmcơchếkhuyếnkhíchtựchủ,tựchịutráchnhiệmgắ nliềnvớichủtrươngxãhộihóatrongviệccungcấpdịchvụxãh ội 2 Nângcaohiệuquảhoạtđộngđểcá cđơnvịsựnghiệpcônglậpnóichung,trungtâmđ ị aphươngnóiriêngtiếnđếntựchủtàichính,giảm gánhnặngchongânsáchngàycàngnhậnđượcsựquantâmchỉđạoquyếtliệttừcơquantrungương.B ộChínhtrị(2015)chỉđạo“Đẩymạnhxãhộihóacácđơnvịsựnghiệpcônglậpcókhảnăngtựbảođảmt oànbộ chip h í hoạtđ ộ ngtheohướngtiếpt ụcđẩymạnhviệcgiaoq u y ềnt ực h ủ,t ựchịutráchnhiệmvềthự chiệnnhiệmvụ,tàichính,nhânsựvàkhuyếnkhíchthànhlậpcáctổchứccungứngdịchvụcôngth uộccácthànhphầnngoàinhànước…”.SauNghịquyết40/NQ-
Tuynhiênđếnnay,cảnướcvẫnchưacótrung tâmđịaphươngnàocóthểtựchủtàichính,đạtmụctiêuNhànướcđềrabanđầukhithành lậpđơnvịsựnghiệpcônglập BáocáoXúctiếnXuấtkhẩu2011-
2012chothấynhucầutăngtàitrợtừngânsách của cáctrungtâmđịaphươnglàrấtcao(59,4%) (Biểuđồ1.4), thểhiệnrằngcáctrungtâmđịaphương“chưathểvậnhànhdựatrênviệcbándịchvụthuầntúychodoa nhnghiệp”,CụcXúctiếnThươngmại(2012).XemxéttìnhhuốngTrungtâmXúctiếnThươngmạiv àĐầutưThànhphốHồC h í Minh(gọitắtlàTrungtâm)đặttạitrungtâmkinhtếcủacảnước,chúngta nhậnthấyr ằngngânsáchđãtàitrợchoTrungtâmtăngcảgiátrịtuyệtđốilẫntươngđối:sovớinăm2 0
(Biểuđồ3.2);dùđangtronggiaiđoạnC h í n h phủcóchỉđạo“thựchiệnchínhsáchtàikhóathắtchặt, cắtgiảmđầutưcông,giảmb ộichingânsáchnhànước”(Chínhphủ,2011a).
Nângcaochấtlượngphụcvụdoanhnghiệpvàtựchủtàichínhlàhaivấnđềcóquanhệvớinhau.Chỉkhi trungtâmđịaphươngcungcấpdịchvụthỏamãnnhucầudoanhnghiệpthìdoanhnghiệpmớisẵnlòn gchitrả,đónggópnguồnlực;vànhờđó,trungtâmđịaphươngm ớicóthểtựchủbằngchính“việcbá ndịchvụthuầntúychodoanhnghiệp”.Phântíchthựctiễnhoạtđộngthờigianqua,Nhànướcđãnh ậndiệnrõvấnđềvàđangtíchcựctìm
2 Xem thêmChínhphủ(2006). kiếmgiảipháp,biệnpháp thúcđẩycáctrungtâmđịaphươngnângcaochấtlượngphụcvụdoanhnghiệpđểgiảmdầnlệthuộcvào ngânsách.
MỤCTIÊU NGHIÊNCỨU
CÂUHỎINGHIÊNCỨU
Câu h ỏi 2: Kinh nghiệmquốctếgiảiquyếtcáctrụctrặcxảyratrongquátrìnhcungcấpdịchvụxúct iếnxuấtkhẩubởicơquancônglập?
Câu h ỏi 3: Bi ệnphápcanthiệpchínhsáchnàocóthểgiúpgiảiquyếtcáctrụctrặcxảyratrongquátrìn hcungcấpdịchvụxúctiếnxuấtkhẩubởiTrungtâm?
ĐỐITƯỢNGVÀPHẠMVINGHIÊNCỨU
PHƯƠNGPHÁPNGHIÊNCỨU
Nghiêncứuthựchiệntheophươngphápphântíchđịnhtínhdựavàophântíchsốliệuvàcácnghiênc ứutìnhhuống.GiảđịnhbanđầuđượcxâydựngdựatrênkếtquảnghiêncứucủaCụcXúctiếnThương mại:Trungtâmcũnggặpcáchạnchếtươngtựcáctrungtâmđịaphươngkhácgồmđápứngkhôngđú ngnhucầudoanhnghiệpvàlệthuộcngânsáchkéodài.Kếthợpcơs ởlýthuyếtvềthấtbạin hà n ướcl iênquanđếnnguồncungquanliêu,nghiêncứubóctách,phântíchsốliệuhoạtđộngxúctiếnxuấtkhẩu đểxácminhhaivấnđềđápứngkhôngđúngnhucầudoanhnghiệpvàlệthuộcngânsáchkéodài;vàl àmrõhaithấtbạinhànướcgồmthôngtinkhônghoànhảovàcạnhtranhhạnchế.Nghiêncứutìnhh u ốngtrongvàngoàinước,kếthợpthamvấnchuyên gianhằmtìmkiếm,họchỏigiảipháp nhànướccanthiệp.Kếthợpgiảipháptừlýthuyếtvàkinhnghiệmthựctiễn,nghiêncứuxâydựngvà khuyến nghịgiảiphápsửachữathấtbạinhà nướctrong cungcấpdịchvụxúctiếnxuấtkhẩutạiTrungtâmXúctiếnThươngmạivàĐầutưTP.HCM
CẤUTRÚCLUẬNVĂN
1giớithiệutổngquanđềtài.Chương2trìnhbàycơsởlýthuyết,baogồmkháiniệmxúctiếnxuấtkhẩu; thấtbạithịtrường, thấtbạinhànước, chukỳthấtvọng;vàđặcbiệtlàmrõthấtbạithịtrườngtrongxuấtkhẩu,thấtbạinhànướcgắnliềnvớin guồncungquanliêuvàxácđịnhvaitròtàitrợcủanhànướcđốivớihoạtđộngx ú c tiếnx u ấtkhẩu.C h ương3 phântíchthựct r ạnghoạtđ ộ nggiaiđ oạn2012-
2013tạiTrungtâmnhằmlàmrõnhữngthấtbạinhànướctácđộngđếncungcấpdịchvụxúctiếnx u ấ tkhẩuchodoanhnghiệp.Chương4xemxétkinhnghiệmtrongnướcvàngoàinướcliênquanđ ế ns ửachữathấtbạin h à n ướct r o n g c u n g cấpdịchv ụx ú c tiếnx u ấtk h ẩu.C h ương5kếtluận,khu yếnnghịgiảiphápvànêucácgiớihạncủanghiêncứu.
XÚCTIẾNXUẤTKHẨU
Xúctiếnxuấtkhẩuvàxúctiếnthươngmại
TrungtâmThươngmạiQuốctế(ITC)thuộcLiênhợpQuốcđịnhnghĩa“xúctiếnthươngmạiquốctế củamộtquốcgialàhoạtđộngtrợgiúpcủachínhphủnóichungvàcáctổchứcXTTMn ó i r i ê n g n h ằ mt h ú c đẩyhoạtđ ộ ngt h ươngmạiq u ốct ế”.Từđ ị nhnghĩanày,XTTMq u ốct ếs ẽbaogồmx ú c tiếnx u ấtkhẩu(exportpromotion),xúctiếnnhậpkhẩu(importpromotion)và xú c tiếnđầut ư(inves tmentpromotion)
(LêHoàngOanh, 2014).BremervàBell(1993)địnhnghĩaxúctiếnxuấtkhẩubaogồmnhữngdịc hvụhướngtrựctiếpđếnnhàxuấtkhẩuhoặcnhàđầutư,nhưdịchvụthôngtin(vềthịtrườngnướcngo ài),dịchvụmôigiới,hỗtrợkỹthuật,bảohiểm.
Trong Chương trình Xúc tiến Thương mại Quốc gia của Việt Nam, xúc tiến thương mại bao gồm xuất khẩu, phát triển thị trường trong nước, và miền núi, biên giới, hải đảo, và chỗ có xúc tiến nhập khẩu Thủ tướng (2010) cho phép nhiều loại hình tổ chức chủ trì dự án xúc tiến thương mại, gồm các tổ chức xúc tiến thương mại nhà nước thuộc các Bộ, cơ quan ngang Bộ; các tổ chức phi chính phủ: các Hiệp hội ngành hàng, Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam, Liên minh Hợp tác xã Việt Nam, Hội các nhà doanh nghiệp trẻ Việt Nam; Tổng công ty nhà nước (trong trường hợp ngành hàng không có Hiệp hội).
VìViệtNamkhông táchriêngchứcnăngxúctiếnxuấtkhẩumàgắntrongcáctổchứcxúctiếnthươngmạinêntrongluậnv ăn,cụmtừxúctiếnthươngmạitrongtênriêngcủahệthống,cơquan,chươngtrìnhđượcsửdụngvớih àmýxúctiếnxuấtkhẩu.
Hình thứcxúctiếnxuấtkhẩu
TheoIliasvàđ.t.g(2013),HoaKỳphânloạihoạtđộngxúctiếnxuấtkhẩuthànhbốnnhóm,gồm(i)Dịch v ụh ỗtrợx u ấtkhẩu(exportassistanceservice),(ii)N g h i ê n cứuk h ảt h i (feasibilitystudy),(iii)Bảohiểmvàtàitrợxuấtkhẩu(exportfinancingandinsurance), (iv)Bảohộ(government-to- governmentadvocacy).Dịchvụhỗtrợxuấtkhẩubaogồmcung cấpthôngtinthươngmại,nghiêncứuthịtrường,tưvấndoanhnghiệpxuấtkhẩu,kếtnốit h ô n g q u a tổchứcđoàngiaothương.HoaKỳđầutưnhiềunghiêncứukhảthivềcácquốcgiakhácnhằmnh ậndiện,dựbáocáccơhộixuấtkhẩuhànghóavàdịchvụcủaHoaKỳ.Bảohiểmvàtàitrợxuấtkhẩuđư ợctriểnkhaitrongcáctrườnghợp(i)chiasẻrủirochínhtrị,thươngmại;
(iii)đáptrảhànhvitrợcấptíndụngxuấtkhẩucủacácquốcgiakhác.Bảohộbaogồm(i)việcChínhph ủHoaKỳsửdụngcôngcụngoạigiaobảovệlợiíchdoanhnghiệptrướcsựtàitrợ,trợcấp,hỗtrợkhôngc ôngbằngtừcácquốcgiakhác;
(ii)đàmphán,kýkếtcáchiệpđ ị nhthươngmạitựdovùng,songphương,đaphương;
Hoạt động trợ cấp trực tiếp của nhà nước được chấp nhận rộng rãi theo Hiệp định của Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) về Trợ cấp và các Biện pháp Đối kháng (ASCM) và Hiệp định WTO về Nông nghiệp (AoA) Bao gồm bốn hoạt động chính là cung cấp thông tin, tư vấn doanh nghiệp, tổ chức đoàn giao thương và đào tạo - tập huấn Trong đó, cung cấp thông tin giúp doanh nghiệp xuất khẩu nắm rõ thông tin thị trường, quy định, thủ tục xuất nhập khẩu, góp phần giải quyết vấn đề thông tin không hoàn hảo Tổ chức đoàn giao thương bao gồm các hoạt động tổ chức chuyến thăm, giao dịch; tổ chức phái đoàn bán hàng; tổ chức phái đoàn mua hàng; tổ chức chuyến thăm của quan chức cấp cao Đào tạo - tập huấn nhằm nâng cao năng lực, kỹ năng xuất khẩu cho doanh nghiệp, giúp họ tận dụng được cơ hội từ các hiệp định thương mại và tự vệ trước các biện pháp bảo hộ của nước ngoài.
Chiến lượcxúctiếnxuấtkhẩu
Hoạtđộngxúctiếnxuấtkhẩuhướngđếnmộttronghaimụctiêulàgiớithiệusảnphẩmx u ấtkhẩuvà omộtthịtrườngmới(xâmnhậpthịtrường);hoặcmởrộngthịphầncủasảnphẩmtạithịtrườngtruyền thống(thâmnhậpthịtrường).
Chiếnlượcthâmnhậpthịtrường(marketexpansion/ penetrationstrategy)triểnkhaitạithịtrườngtruyềnt h ốngvàhướngđ ế ndẫnđầut h ịphầnb ằngcách n ỗlựcmarketing,t ăngcườngpháttriểnthịtrường,ra mắtsảnphẩm,cắtgiảmchiphí,giảmgiá bán,khác biệt,bắtchướcđ ố it h ủdẫnđ ầ u
(Hình2.1).Chiếnl ượcx â m nhậpt h ịt r ường(markete n t r y strategy)triểnkhaitạit h ịtrườngm ới,m o n g muốnnhanhc h ó n g đạtl ợit h ếv ềqu i m ô
Doanhnghiệpcầnđầutưmởrộngthịtrường;tạolậpkháchhàngmới,kênhphânphốimới,côngdụng mớichosảnphẩm nênkhókhănvàtốnkémhơnchiếnlượcthâmnhậpthịtrường.Bùlại,chiếnl ượ cx â m nhậpt h ịtrườngmanglạichod o a n h nghiệpl ợit h ếcủangườiđitrước,chophép tìmkiếml ợinhuậncaohơnnhờcónhiềucơhộitiếpcận,lựachọnkênhphânphối,kháchhàngtốtnhất;vàgâyđư ợcdấuấnthươnghiệu(Kotler,Bergerv à Bickhoff,2010).
Mởrộngthịtrường;tạolậpkháchhàngmới,kênh phânphốimới,côngdụngmớichosảnphẩm. Đạtlợithếquimô Đadạnghóa
Tăngcườngpháttriểnthịtrường,ramắtsảnphẩ m,cắtgiảmchiphí,giảmgiábán,khácbiệt,bắtch ướcđốithủdẫnđầu.
Nguồn:Kotler,BergervàBickhoff(2010),hình11,trang36
Trongxuấtkhẩu,chiếnlượcxâmnhậpthịtrườngcầnsửdụngrấtnhiềuthôngtinvềthịtrường,thị hiếu,quiđịnh, thủtục…;vìthế,doanhnghiệprấtquantâmđầutư,tìmkiếmhỗtrợtrongcôngtácnghiêncứuthịtrư ờng,kếtnốitìmkiếmđốitác.Ngượclạitrongthâmnhậpthịtrường,cáchoạtđộngtổchứcsựkiệnđó ngvaitròchínhyếu(Kotler,2002).
Nguồn:TácgiảtổnghợptừLêHoàngOanh(2014),Quốchội(2005)vàthamkhảochứcnăngcủaTrungtâm,AmCham,EuroCham,VASEP,VCCI
3 Phòng vệthươngmại làhoạtđộngđặcthùdànhchotổchứcphi chínhphủđạidiệndoanhnghiệp/ngànhhàng,baogồmrà soátcác camkết,thỏathuậnquốctếđểhướngdẫntuânthủ;kịpthờicảnhbáo nguycơtranhchấp, kiệntụngvềbánphágiá, trợcấpcũngnhưhỗtrợgiảiquyếttranhchấpthươngmại…
CHUKỲTHẤTVỌNG
Hành vi của cá nhân và doanh nghiệp trên thị trường không luôn luôn dựa trên lý, tối ưu như giả định Thị trường chứa đựng một số khuyết tật như hàng hóa công, thông tin không hoàn hảo và ngoại tác Hàng hóa công là hàng hóa hội đủ hai tính chất không tranh giành (non-rival) trong tiêu dùng và không loại trừ (non-exclusive) trong sở hữu, sử dụng Thông tin không hoàn hảo là tình trạng trong một giao dịch, người mua hoặc người bán không có thông tin chính xác về giá thị trường hoặc chất lượng sản phẩm Ngoại tác là sự tác động từ bên ngoài của đối tượng này đến lợi ích hay chi phí của đối tượng khác mà không thông qua giao dịch và không được phản ánh qua giá cả.
Nhằmsửachữathấtbạithịtrường,WorldBank(1997)đềxuấtbavaitrònhànước(Bảng2 2 ) gồm( i)Tàitrợtoànbộvàtrựctiếpcungcấphànghóacông(thuầntúy);
(ii)Tàitrợ,khuyếnkhíchkhuvựctưcungcấphànghóabáncông;canthiệpbằngchínhsáchđểđiềuti ếtđộcquyền,xửlýngoạitácvàxửlýthôngtinkhônghoànhảo;và(iii)Phốihợphoạtđ ộ ngkhuvực tưnhằmtạolập,thúcđẩythịtrườngcạnhtranh;vàtăng cườngliênkết,phốih ợpgiữacáckhuvực,thànhphần,đốitượngtrongnềnkinhtế.Tươngtự,Stigli tz(2000)đ ề xuấtnhànướcđóngbốnvaitrò(i)Tạodựnghànhlangpháplýcơbản;
(ii)Điềuchỉnhhoạtđ ộngkinh t ếbằngcáchtrợc ấpchocá c hoạtđ ộngcầnkhuyếnk hí ch và đánh t hu ếnhữnghoạtđộngkhôngkhuyếnkhích;
Tuynhiên,sựcanthiệpcủanhànướctrênthựctếđãcócảtrườnghợpthànhcônglẫnthấtbại,sailầmv à kémhiệuq u ả(thấtb ạin h à nước).TheoWeimervàVining(2004)vàStiglitz(2000),lýthuyếtlựa chọncôngvàhànhvitổchứcpháthiệntrụctrặcdiễnratrongq u á trìnhtriểnkhailựachọntậpthểđối vớihệthốngchínhquyềnphâncấp(vấnđềphâncấp),vàgiảiphápsửdụngđơnvịcônglậpđểsảnxu ất,cungcấpvàphânphốihànghóa(nguồncungquanliêu);lýthuyếtlựachọnxãhội,tậptrungvàoc ơchếbỏphiếuvàlựachọntậpthể,chỉranguyênnhânđếntừtínhkhông hoànhảocủasựdânchủ(dânchủtrựctiếp);khoahọcchínhtrịtìmthấymộtsốvấnđềtrongvaitròđạid iệncủanhànước(chínht h ểđạidiện)…
Các nhà kinh tế học như Stiglitz (2000) đã chỉ ra bốn nguyên nhân dẫn đến thất bại của thị trường, bao gồm sự thiếu thông tin, khó kiểm soát phản ứng của khách hàng, khó kiểm soát bộ máy công lập và tác động tiêu cực của quá trình chính trị Để khắc phục những thất bại này, nhiều quốc gia đã thành lập các đơn vị công lập và ban hành chính sách (giải pháp nguồn gốc quan liêu) nhằm bảo vệ an ninh quốc gia và thực thi pháp luật Tuy nhiên, theo lý thuyết thất bại thị trường, Weimervà Vining (2004) đã chỉ ra rằng các đơn vị công lập này có thể kém hiệu quả do thông tin không hoàn hảo và độc quyền tự nhiên, dẫn đến cạnh tranh hạn chế.
Thôngtinkhônghoànhảođãkhiếncơquanquảnlýrấtkhókiểmsoátchiphícácđơnvịcônglậpvàdẫ nđếnápdụngnhiều biệnphápquảnlýtàichínhphihiệuquả.Thứnhất,hiệuq u ảđầura rấtkhólượnghóa vìhiệntạichưacóphươngpháptin cậygiúpđolườnglợiíchxãhội,giátrịcôngbằngđốivớinhữngdịchvụcôngnhưanninhquốcgia,th ựcthiphápluật,ytế,vàxúctiếnxuấtkhẩu(RichardvàPatterson,1998).Thứhai,chiphíđầuvàodễb ịcácđơnvịcônglậpchedấu,khaikhốnggiátrịthựcbởivìviệcxácđịnhchiphíđốic h ứngtrongm ộtthịtrườngkhôngthựcsựcạnhtranhlàrấtkhókhănvàtốnkém.Hệquảlàcơquanquảnlýcấpngânsá chdướimứctốiưuvàđơnvịcônglậptìmcáchtốiđahóanguồnngânsáchbằngcáchkhaikhốngchi phíthựctế,đềxuấtngânsáchcaohơnthựctế,v à sửdụngtiềnngânsáchđểquàcáp,tácđộngngườiqu yếtđịnhphânbổngânsách…
Quiđ ị nhkhôngchođơnvịcônglậptùyđịnhkhoảnngânsáchkếtdưđãtướcđiphầnthưởng“thu nhập”đốivớinhânviên;khuyếnkhíchđơnvịcônglập“ưutiên”chihếtngânsáchđể tránhbịthuhồi,cắtgiảmngânsáchphânbổnămsau;vàthiếunguồnđầutưchonghiêncứu,triểnkha isángkiến(WeimervàVining,2004)…
Các đơn vị công lập thường không phải cạnh tranh trực tiếp trên thị trường và khách hàng không có nhiều lựa chọn để thay đổi Sự tồn tại của đơn vị công lập không phụ thuộc vào thị trường như doanh nghiệp, mà chủ yếu "lệ thuộc" vào cán bộ trực tiếp giám sát, phê duyệt ngân sách Do gắn liền với dịch vụ xã hội cần thiết, các đơn vị công lập kém hiệu quả không dễ dàng bị xóa sổ và trong hầu hết trường hợp, khoản thua lỗ của đơn vị công lập sẽ được Nhà nước bù đắp, nghĩa là gánh nặng chia đều lên tất cả người đóng thuế Sự ép cạnh tranh thấp là cơ hội thuận lợi cho việc nâng giá mua đầu vào để tìm kiếm đặc lợi; và không khuyến khích động cơ cải tiến, nâng cao hiệu quả.
Songsong,độngcơbảovệsựđộcquyền,đặcquyền,đặclợigiántiếpđượcthúcđẩy(WeimervàVini ng,2004).
(ii)độngcơcảitiến,nângcaohiệuquảcủatổchứckhôngđượckhuyếnkhích;và(iii)thúcđẩyđộngcơt iêu cựcgắnliềnv ớit ì m kiếmđặcquyền,đặcl ợiv à bảov ệt h ế“độcquyền”.T h e o Weimerv à Vinin g(2004),sửdụngcơchếthịtrường,cụthểlàtiếnhànhtưnhânhóa,xãhộihóa,làgiảiphápchínhgiúpgi ảiquyếtthấtbạinhànướcvừanêuvàcókhánhiềucáchtriểnkhai:
(i)chuyểnt ừtrợcấpsangthuphísửdụng;(ii)đặtmuadịchvụtừkhu vựctư; (iii)xãhộihóahoặctưhữuhóatổchứccônglập;
Chứcnăng Cungcấphànghóacôngthuầntúy: Bảovệngườinghèo: tốithiểu Quốcphòng Chươngtrìnhchốngnghèo
Quyềnsởhữutàisản Quảnlýkinhtếvĩmô Ytếcôngcộng Chứcnăng Xửlýngoạitác:G iáodụccơbảnB ảo vệmôitrường Điềutiếtđộcquyền: Điềutiếtcáctiệníchthiếtyếu(điệ n,nước)
Bảohiểm(ytế,nhânthọ,h ưutrí) ĐiềutiếttàichínhBảo vệngườitiêudùng
CungcấpdịchvụBHXH:T áiphânbổlươnghưuTrợc ấpgiađình Bảohiểmthấtnghiệp trunggian
WeimervàVining(2004)sắpxếpgiảiphápcanthiệpcủanhànướcgiúpsửachữathấtbạit h ịtrường vàthấtbạinhànướcthànhnămnhómchính(Bảng2.3):
(iv)Cungcấpphithịtrường(tàitrợtoànbộ);và(v)Bảohiểmvàgiảmsốc.Trongđó,giảiphápchínhgi ảiquyếtvấnđềnguồncungquanliêu,chínhthểđạidiệnlàquayvềlạicơchếthịtrường.
Toànbộquátrìnhsửachữathất bạithịtrườngnhưngrồi phảitiếptụcsửachữathấtbạinhànướcbằngcáchquaylạithịtrườngtạonênmộtvònglặpgọilàchuk ỳthấtvọng(Hình2.2).Đểcân bằng,S ti gl it z (2000)đềxu ấtmộtphươngánth ậntrọng:n hà nước chỉca n thiệpkhithấtbạithịtrườnghiệnrõvàthựctiễncóbằngchứngthànhcông.WeimervàVinin g(2004)đưaraSơđồliênkếtthấtbạithịtrườngvàthấtbạinhànướcvớilựachọncanthiệpchínhsách (Hình2.3)hỗtrợquátrìnhnhậndiện,phântíchvàtìmkiếmchínhsáchcanthiệptừnhànước;vàđâ ycũngchínhlàkhungphântíchcủanghiêncứu.
THẤTBẠITHỊTRƯỜNGTRONGXUẤTKHẨU
Ngoại tác tíchcực
Chứngminhcóthấtbạit h ịtrườngtrongxuấtkhẩu,Richardv à Patterson (1998)đưarabằngchứ ngthựcnghiệmvềsựtồntạicủangoạitáctíchcực.Ngoạitáctíchcựcdễnhậnt h ấycủahoạtđộngxuấ tkhẩulàthúcđẩytăngtrưởngvàpháttriểnkinhtế,đặcbiệtquantrọngđốivớicácquốcgiađangp háttriển,trongđócóViệtNam.KatzvàIstrate(2011)khẳngđịnhchiếnlượcxuấtkhẩuquyếtđịnh nănglựccạnhtranhquốcgiavàlàyếutốcốtl õ i giúpgiatăngviệclàmtrongtrunghạn.Ủnghộviệcnh ànướchỗtrợxúctiếnxuấtkhẩu,MartincusvàCarballo(2010)bằngthựcnghiệmkếtluậnrằngxúctiế nxuấtkhẩutácđộngtíchcựcđếnkếtquảxuấtkhẩuvàthúcđẩyngoạitáctíchcựccủaxuấtkhẩu.
Xemxéttrêngócđộchiếnlược,xâmnhậpthịtrườngtạongoạitáctíchcựclớnhơnthâmnhậpthịtrườ ng(Hình2.4).Trongtrườnghợpxâmnhậpthịtrườngthànhcông,lợinhuậncaomàdoanhnghiệpđiđ ầutìmkiếmđượctạithịtrườngmớikhaiphásẽtạosứchúttựnhiênđốivớicácdoanhnghiệp“ăntheo
Khi doanh nghiệp đi đầu trong việc mở ra cơ hội mới cho thị trường, họ sẽ tìm kiếm lợi nhuận trong một thị trường thông thoáng, cạnh tranh thấp Tuy nhiên, hoạt động thâm nhập thị trường thường có mục tiêu thị phần ngắn hạn liên quan đến sản phẩm, thị trường truyền thống với mức độ độc quyền rất cao Do đó, thông tin mang tính chuyên biệt, khó dùng chung và doanh nghiệp có xu hướng bảo vệ thông tin Khi doanh nghiệp giảm nỗ lực xâm nhập thị trường do trở ngại về nguồn lực, tăng chi phí thông tin và hiện tượng ăn theo, xã hội sẽ gánh chịu tổn thất vô ích.
Thôngtin khônghoànhảo
Thông tin có tầm quan trọng đặc biệt đối với hoạt động xuất khẩu So với hoạt động thương mại trong nước, xuất khẩu ra nước ngoài ẩn chứa nhiều rủi ro bắt nguồn từ sự hạn chế thông tin về các yếu tố môi trường vĩ mô và vi mô Để nắm bắt cơ hội xuất khẩu, doanh nghiệp thường phải chi phí lớn và thu thập thông tin phục vụ việc tìm kiếm và xác minh đối tác, cơ hội kinh doanh Tuy nhiên, dù biết thông tin là quan trọng, doanh nghiệp xuất khẩu thường quyết định đầu tư thấp vào thông tin do hiện tượng "ăn theo" (free-riding) xảy ra khi thông tin lan tỏa hoặc bị đánh cắp, dẫn đến xã hội gánh chịu mất mát vô ích.
Xâmnhậpthịtrườnghướngđếnmụctiêukhaiphá thịtrườngmới,manglạichodoanh nghiệplợ ithếcủangườiđitrước,chophéptìmkiếmlợinhuậncaohơn;nhưnglạichịumứcđộthôngtinkhô nghoànhảocaohơnthâmnhậpthịtrường(Hình2.4).Bởivìxuấtkhẩuvàomộtthịtrườngmới,thông tinsẵncóíthơn;đầumốihỗtrợcũngítvàsốdoanhnghiệptrongnướcsẵnlòngliênkết,chiasẻchiphí làkhôngnhiều.Hoạtđộngthâmnhậpt h ịtrườngdiễnratạithịtrườngtruyềnthốngnênthôngtinsẵns àngcaovàíttốnkémhơn;b ởivìdoanhnghiệpđãcóđủthờigiantíchlũythôngtin,kinhnghiệmv àquanhệkinhdoanh(Kotler,2002).Khidoanhnghiệpgiảmnỗlựcxâmnhậpthịtrườngdotrởngại vềnguồnlực,chiphíthôngtin,xãhộisẽgánhchịumấtmátvôích.
Hànghóacông
Mankiw(2000)xemhànghóacônglàtrườnghợptháicựccựcđạicủangoạitáctíchcực:k h i m ộtđ ơ nv ịhàngh ó a c ô n g đ ư ợ ctạora,m ọingườit r o n g t h ịt r ườngđềucót h ểt h ụhưởng,khônghạn chếđốivớicảnhữngngườikhôngtrảtiềnchonó.Dướigócnhìnnày,chứcnăngquảnlýnhànướcvà hợptácquốctếgiữahain hà nướcrõr à n g làhàng hóacông;lầnlượtđượcgắnchặtvớichứcnăngh ànhphápvàđạidiệncủanhànước.
Nhờcôngnghệthôngtin,chiphíchiasẻthôngtinhiệnnaytrởnênrấtthấp,manglạithuộct í n h k h ô n g tranhgiànhchot h ô n g t i n : chip h í c h i a s ẻt h ô n g t i n thêmc h o m ộtngườil à k h ô n g đángkể,vàviệcs ửdụngthôngtincủangườinàykhôngảnhh ưởngđếnviệcsửd ụngcủangườikhác(Sti glitz,2000;WeimervàVining,2004).Dothôngtincótầmquantrọng,lợiíchcaođốivớixuấtkhẩu(t heoJohansonvàVahlne,1977,tríchtrongMartincusvàCarballo,2010)nênthôngtinxuấtkhẩuđượ cxemnhưhànghóabáncôngcầnnhànướckhuyếnkhíchcungcấp.
Lựachọncanthiệpcủanhànước
Bằng thựcnghiệm,MartincusvàCarballo(2010)kếtluậnxúctiếnxuấtkhẩutácđộngtíchcựcđếnkếtquảx uấtkhẩu.Chứcnăng,chiếnlượcchínhcủahệthốngxúctiếnxuấtkhẩu
CẤP ĐỘ TẬP THỂ CẤP ĐỘ
- Quản lý vĩ mô - Nghiên cứu thị trường - Tổ chức đoàn giao thương
- Tất cả nghiệp vụ xúc tiến xuất khẩu
- Hợp tác quốc tế - Đào tạo – tập huấn
Hình thức - Tổ chức sự kiện, hội chợ, triển lãm
Ngoại tác tích cực 100% Cao Thấp 0%
0% Thấp Cao 100% đãđược Grigoryan(2011)chỉra:nhànước trực tiếpcungcấpdịchvụhỗtrợxuấtkhẩuchocộngđồngdoanhnghiệp,hoặchợptácsâurộngvớikhuvực tưnhằmgiảiquyếtkhókhănđếntừsựgiớihạnnguồnlực,kinhnghiệm,kênhthôngtin.Thựctiễnthếgi ớichothấy,nhànướcsửachữathấtbạithịtrườngtrongxuấtkhẩu,thúcđẩyxuấtkhẩuchủyếuthông quahaigiảiphápgồm(i)trựctiếpcungcấpdịchvụxúctiếnxuấtkhẩuhoặc(ii)tàitrợ,khuyếnkhíchkh uvựctưxúctiếnxuấtkhẩu.
KếthợpKhungLựachọnGiảiphápCanthiệpcủaNhànước(Bảng2.3)vàlýthuyếtvaitrònhànước sửachữathấtbạithịtrườngcủaStiglitz(2000),WeimervàVining(2004) 4 ,nghiêncứuđềxuấtmốit ươngquancông-tưtrongtàitrợxúctiếnxuấtkhẩu(Bảng2.4).
Bảng2.4.Tươngquancông-tưtrongtàitrợxúctiếnxuấtkhẩu Ứngvớihànghóacông,hoạtđộngtạongoạitáctíchcựccựcđạinhưquảnlýnhànước,h ợptácquốct ếcấpđộquốcgia,nhànướcnêntrựctiếpcungcấpvàtàitrợchủđạo.Nhànướccầnđóngvaitròtàitrợc hínhchocáchoạtđộngxúctiếnxuấtkhẩutạongoạitáctíchcựccao,giúpthuhẹpmứcđộthôngtinkh ônghoànhảovàphụcvụchiếnlượcxâmnhập
4 Xem thêmMục2.2. thịtrườngnhưnghiêncứuthịtrường,cungcấpthôngtin,đàotạo- tậphuấnvàtưvấndoanhnghiệp.Đốivớicáchoạtđộngxúctiếnxuấtkhẩutriểnkhaicấpđộtậpthểvàđ ịnhhướngthâmnhậpthịtrường,doanhnghiệpphảilànhàtàitrợchính,nhànướcchỉnênđóngvaitròh ỗtrợ.Cácnghiệpvụxúctiếnxuấtkhẩuđặcthù,phụcvụriêngdoanhnghiệptấtnhiênphảidodoanhn ghiệpchitrả.
TỔNGQUANHỆTHỐNGXÚCTIẾNXUẤTKHẨUVIỆTNAM
TheoCụcXúctiếnThươngmại(2014), hệthống xúctiếnxuấtkhẩucủaViệtNamđượctổchứchoànchỉnhtừtrungươngđếnđịaphương,cósựthamgi acủacơquannhànướcvàcáctổchứcphichínhphủ,tổchứctrongnướclẫnnướcngoài… ĐượcủyquyềncủaBộC ô n g thương,CụcXúctiếnThươngmại 5gi ữvaitròđiềuphốitấtcảhoạtđộn gxúctiếnx u ấtkhẩudoBộCông thươngchủtrì,vàhiệnđangquảnlýnhiềuchương trình,hoạtđộngq u y môquốcgia.BộCôngthươngthiếtlậpmạnglướithươngvụtạinướcngoài(gồ m55thươngvụvà7chinhánhthươngvụ).NgoàiBộCôngthương,hoạtđộngxúctiếnxuất khẩucònđượctriểnkhaibởibộphậnxúctiếnxuấtkhẩuthuộcmộtsốbộ,ngànhkhác,gồmBộNgoạigia o,BộQuốcphòng,BộNôngnghiệpvàPháttriểnNôngthôn…
Toànbộ63tỉnh/ thànhphốcủaViệtNamđềucócơquanxúctiếnxuấtkhẩu,tíchhợptrongcáct r u n g tâmXTTMđ ị ap hương.Trựctiếpc ấpphátngâns á c h , quảnlýnhânsựnênUBNDđịaphươngcóquyềnquyếtđịnht hựcchất,cóthểtùynghithiếtkếtrungtâmđịaphươngtrựct h u ộcS ởC ô n g th ươnghoặcU B N D t ỉnh/thànhp h ố 6và t h a y đổ ilãnhđạotrungtâmđịaphương.
6 T ại16địaphươnggồmAnGiang,KiênGiang,CầnThơ,CàMau,GiaLai,TP.HồChíMinh,ThừaThiênHuế,Lào Cai,QuảngNgãi,Komtum,ĐắkLắk,ĐắkNông,BạcLiêu,BìnhPhước,ĐồngTháp,TràVinh.
Nguồn:TácgiảtổnghợpdựatrênQuốchội(2003)vàsơđồtổchứcChínhphủ,BộCôngthương,CụcXúctiếnThươngmại, VCCI,UBNDTP.HCMcủaViệtNam
Bêncạnhhệthốngcơquannhànướccòncócáctổchứcphichínhphủ,baogồmPhòngThươngm ạivàCôngnghiệpViệtNam,Liênminh Hợptácxã,cáchiệphộivàtổchứccungcấpdịchvụxúcti ếnxuấtkhẩukhác.Tínhsơbộđến năm2014,ViệtNamcótrên300hiệphộidoanhnghiệpvàngànhhàng,trongđótrên80hiệphộiphạm viquốcgia,32hiệph ộidoanhnghiệpphạmviđịaphương(CụcXúctiếnThươngmại,2014).
PhòngThươngmạivàCôngnghiệpViệtNam(VCCI)“làtổchứcquốcgiatậphợpvàđạidiệnchocộn gđồngdoanhnghiệp,ngườisửdụnglaođộng vàcáchiệp hộidoanhnghiệpởViệtNam”,đượcThủt ướngp hê duyệtnhiệmv ụ“thamgiaxâydựngv à thựch i ệ nc á c chiếnlượcpháttriểnkinhtế- xãhộivàhộinhậpkinhtếquốctế”(Thủtướng,2003).TuynhiêntrongQuychếxâydựng,quảnlývàt hựchiệnChươngtrìnhXTTMQuốcgia(Thủtướng,2010),PhòngThươngmạivàCôngnghiệpV iệtNamkhôngđượcquyđịnhcụthểvaitròtrongviệcxâydựng,thẩmđịnhcácchươngtrìnhxúctiến xuấtkhẩu.
GIỚITHIỆUVỀTRUNGTÂM
TrungtâmlàcơquanchuyêntráchXTTM- ĐTthuộcUBNDTP.HCM,tổchứctheohìnhthứcđơnvịsựnghiệpcônglập 7v à đượcthànhlậpnăm 2001trêncơsởtổchứclạiTrungtâmPháttriểnNgoạithươngvàĐầutưTP.HCM.Trungtâmđượct hànhlậpsớmnhấtcảnước,vàtrướccảthờiđiểmthànhlậpCụcXúctiếnThươngmại.Tươngứngv ớivịthếtrungtâmkếtnốipháttriểnvới7tỉnhcònlạithuộcVùngKinhtếtrọngđiểmphíaNamcủaTP. HCM,Trungtâmcũnglàđầumốikếtnốicáctrungtâmđịaphương.
Trung tâm Xúc tiến Thương mại và Đầu tư (UBNDTP.HCM) được thành lập vào năm 2011 với chức năng chính là xây dựng và góp phần thực hiện kế hoạch, chương trình, nhiệm vụ xúc tiến thương mại và đầu tư của thành phố Trung tâm cũng thực hiện thu thập thông tin về thị trường, chính sách, cơ hội đầu tư và thông tin kinh tế, đồng thời triển khai các chương trình của thành phố về cung cấp hoạt động hỗ trợ doanh nghiệp mở rộng thị trường trong nước, đẩy mạnh xuất khẩu và thu hút đầu tư nước ngoài Bên cạnh đó, Trung tâm còn thu thập ý kiến của cộng đồng doanh nghiệp trong và ngoài nước, qua đó kiến nghị UBNDTP.HCM nhằm cải thiện môi trường kinh doanh và đầu tư Trung tâm cũng tổ chức cho doanh nghiệp gặp gỡ lãnh đạo thành phố và các cơ quan chức năng để giải quyết các khó khăn, vướng mắc.
DoanhnghiệpvàChínhquyềnthànhphố;vi)PháttriểnhợptácquốctếvớicáctổchứcXTTM- ĐTtrongnướcvàn ướcngoài… ;vii) Phốihợpvớicơquancóliên quanđềxuấtvớiUBNDTP. HCMxemxét,phêduyệtvềcôngtácXTTM- ĐTcủathànhp h ốnhư:tổchứcchocá c doanhnghiệpthamd ựcác hộichợ,hộinghị,diễnđàndoa nhnghiệp ởtrongvàngoàinước.
Hình3.2.SơđồtổchứccủaTrungtâm ỞcấpđộđịaphươngnhưTP.HCM,HiệphộiDoanhnghiệpTP.HCMcũngcónhiệmvụ“thamgiac ácchươngtrìnhpháttriểnkinhtế- xãhội,cácdựánkinhtế,cáctổchứcHộiđ ồ ngkinhtếcủaThànhphố”nhưngcũngkhôngcóquyđị nhlàmrõvaitròcủaHiệphộiDoanhnghiệpTP.HCMtrongquitrìnhxâydựng,thẩmđịnhvàgiámsát chươngtrìnhxúctiếnxuấtkhẩu.
HOẠTĐỘNGCUNGCẤPDỊCHVỤXÚCTIẾNXUẤTKHẨUCHODOANHNGHI ỆP 25 1 Cơcấukinh phí
Cơcấuhoạtđộng
Hoạt động cung cấp, chia sẻ thông tin của Trung tâm mang lại lợi thế hơn nhiều địa phương khác nhờ có cổng thông tin, Bản tin Xúc tiến Thương mại và Đầu tư hàng tháng, Showroom Xuất khẩu Sài Gòn tại đại lộ Nguyễn Huệ, và tuần báo Sài Gòn Tiếp thị trực thuộc Cổng thông tin tại địa chỉ www.itpc.gov.vn được xây dựng với sự hỗ trợ của Trung tâm Xúc tiến Nhập khẩu từ các Nước đang Phát triển Hà Lan (CBI), định hướng thông tin trực tiếp đến nhà xuất khẩu, nhà nhập khẩu nước ngoài và nhà đầu tư nước ngoài Thông tin xuất khẩu được tổ chức theo thị trường/ngành hàng, sự kiện, hoạt động của Trung tâm, cơ hội giao thương và danh bạ doanh nghiệp, nhằm mang lại lợi thế cho các doanh nghiệp trong hoạt động xuất khẩu.
2013,Trungtâmdànhtrên80%tổngngânsáchhàngnămchotổchứcsựkiệnv à đoàngiaot h ương(Bi ểuđ ồ 3 5 ) v à t r ê n 7 0 % choc á c hoạtđ ộ ngthâmnhậpt h ịtrường(Biểuđồ3.7).Tỷtrọngngânsá c h chitiêutạinướcngoàicao(trên77%)nhưngk h ô n g tươngứngvớihoạtđộngxâmnhậpthịtr ường(Biểuđồ3.7).Nghiêncứuthịtrường,đàotạo- huấnluyệnvàtưvấndoanhnghiệpchiếmchưađến1%ngânsách(Biểuđồ3.5). ÔngTừMinhThiện
NguyênGiámđốcTrungtâm XTTM-ĐT TP.HCM
“Cơchếhiệntạikhôngcótácdụngkhuyếnkhíchcơquanxúctiếnxuấtkhẩuđịaphươngđ ầ utưvàoh oạtđộngchiềusâu,dàihạnnhưnghiêncứuthịtrường;dẫnđếncơquantậpt r u n g nhiềuvàohoạtđ ộngbềnổi”.
Trướcsứcépcắtgiảmchitiêucôngnăm2013,haihoạtđộngxâmnhậpthịtrườngquantrọngđãbịc ắtgiảm:ngân sáchchoc u n g cấpthông tingiảm55%, vàbỏhẳn200triệuđ ồ ngdànhchohoạtđ ộngnghiêncứuth ịtrường(Biểuđồ 3.6).Tuynhiên,hoạtđộngtổchứcsựkiệngiatăngcảvềsốlượ ng(khoảng30%)vàngânsách(tăng84%,tươngđương1 0 , 5 tỷđồng)theoyêucầucủaUBNDTP. HCMvềviệcđẩymạnhhoạtđộngxúctiếnxuấtkhẩu(vàđầutư)nhânkỷniệm50nămthiếtlậpquanh ệngoạigiaoViệtNam–Cu-
14%ngânsách(Biểuđồ3.5)nhưngđ ãphảidànhh ơnnửac h o chươngtrìnhq u ảngbá,thâmnhậpt h ịtrường(truyềnt h ống)Cam-pu- chiathôngqua bảngquảngcáo, c h ươngtrìnhtruyềnthanh,truyềnh ì n h : 3 , 3 tỷđ ồ ngnăm2012(73%ngânsáchcủacungcấpthôngtin)và1,5tỷđồngnăm2013(56%).Năm2012,doanhnghiệp đónggópkhoảng34%tổngchiphínhưngsangnăm2013,doanhnghiệphoàntoànkhôngđónggópvà ochiphínày.
Thất bạinhànước
Lợi ích của xúc tiến xuất khẩu mang tính lan tỏa và đại hạn rất khó xác định đầy đủ kết quả ngay trong thời điểm triển khai Hầu hết các báo cáo kết quả xúc tiến xuất khẩu mang tính định tính, chủ yếu dựa trên phiếu khảo sát trực tiếp doanh nghiệp hoặc thống kê số lượng đầu vào Công tác thống kê kết quả hoạt động xúc tiến xuất khẩu chưa được chuẩn hóa, chủ yếu dựa vào các phiếu đánh giá của doanh nghiệp và có khá nhiều lý do khiến kết quả thu được không phản ánh đúng thực tế và thiếu độ tin cậy.
VớivaitròlàcơquantrựcthuộcUBND,Trungtâmmặcnhiênđượcưutiênthựchiệncáchoạtđộngxú ctiếnxuấtkhẩutrongkếhoạchcủaUBNDTP.HCM.Dựatrênkếhoạchhàngnămđãđượcduyệt,Tru ngtâmtuầntựtriểnkhaichocảnămvàhầunhưkhôngphảichịuáplựcthaythế,cạnhtranh.Doanhn ghiệpdịchvụxúctiếnxuấtkhẩuchỉcóthểthamgiav ớivaitrònhàthầuthicông,cungứngdịchvụ.Th eolãnhđạoTrungtâm,chiphícác hoạtđ ộ ngthườngđượcxâydựngdựatrênkinhnghi ệm.Thựctế,chiphí d o a n h nghiệpphảiđ óng(saukhitrừcáckhoảnđượchỗtrợtừngânsách)chomộtgianhànghộichợchuẩn( 3 x 3 m)tạiđ ịađiểmTrungtâmTriểnlãmđảoKimCương,thủđôPhnômPênh,Cam-pu- chiavàokhoảng13triệuđồngtheochươngtrìnhcủaTrungtâm;trongkhisựkiệntươngtựcủaCụckin htế(BộQuốcphòng)thu7triệuđồng/ gianhàngvàHộiHàngViệtNamChấtlượngcaothu11triệuđồng/ gianhàng(dùkhôngnhậnhỗtrợtừngânsách).
TIỂUKẾT
Thứnhất,ngânsáchhiệnphảibaocấpgầnnhưtoànbộhoạtđộngxúctiếnxuấtkhẩudoTrungtâmtổ chức.Nguồnthutừcungcấpdịchvụchodoanhnghiệpkhôngđủbùđắpchip h í , chiếmtỷtrọngrấtn hỏtrongcơcấuchiphícủaTrungtâm.Căncứtrênvaitròtàitrợcủanhànướcđốivớixúctiếnxuấtkhẩ u(Bảng2.4),nguồnthukháccầnphảichiếmtrên5 0 % chiphítổchứcsựkiện,hộichợ,triểnlãm,tổch ứcđoànkhảosátthịtrường.
Trung tâm đang đối mặt với việc thiếu nguồn lực và chuyên gia tham nhập thị trường, tổ chức sự kiện, hội chợ, triển lãm, và xem nhẹ hoạt động tổ chức đoàn giao thương, cung cấp thông tin nghiên cứu thị trường Điều này tạo ra sự bất cập trong nhu cầu doanh nghiệp tăng cao về dịch vụ nghiên cứu thị trường, thông tin cơ hội giao thương, giới thiệu và thẩm định đối tác, khảo sát thị trường Để giải quyết vấn đề này, cơ quan xúc tiến xuất khẩu cần ưu tiên hỗ trợ hoặc cung cấp dịch vụ liên quan đến thông tin xuất khẩu, hỗ trợ doanh nghiệp trong việc xâm nhập thị trường.
Thứba,xéttrêncơsởlýthuyếtthấtbạinhànướcliênquanđếnnguồncungquanliêu,Trungtâmgặp phảihaivấnđềthấtbạinhànướcgồmthôngtinkhônghoànhảovàcạnhtranhhạnc h ế.Điềunàycó t h ểdẫnđ ế nhậuq u ả(i)nguồnl ựcn h à n ướcđượcs ửdụngk h ô n g hiệuquả;
(ii)độngcơcảitiến,nângcaohiệuquảcủatổchứckhôngđượckhuyếnkhích;và(iii)thúcđẩyđộng cơtiêu cựcgắnliềnvớitìmkiếmđặcquyền,đặclợivàbảovệt h ế“độcquyền”.
KINHNGHIỆMTRONGNƯỚC
Hội Doanh nghiệp Hàng Việt Nam Chất lượng cao (Hội Doanh nghiệp HVNCLC) là minh chứng cụ thể về việc doanh nghiệp xứng đáng thương mại có thể tự chủ tài chính, không cần ngân sách bảo cấp và phát triển dự án trên nguồn đóng góp của doanh nghiệp Thành lập vào ngày 14/4/2010, Hội Doanh nghiệp HVNCLC có khởi nguồn từ Chương trình "Hàng Việt Nam Chất Lượng Cao" tổ chức năm 1996 bởi Báo Sài Gòn Tiếp Thị và Câu lạc bộ Doanh nghiệp Hàng Việt Nam Chất lượng cao (CLB Doanh nghiệp HVNCLC) thành lập năm 2001 Hiện nay, Hội Doanh nghiệp HVNCLC quy tụ hơn 522 hộ doanh nghiệp và là chủ quản của Trung tâm Nghiên cứu Kinh doanh và Hỗ trợ Doanh nghiệp cho HVNCLC và doanh nghiệp vừa và nhỏ, CLB Doanh nghiệp Dẫn đầu quy tụ trên cơ sở 100 thương hiệu mạnh, CLB Nhà đầu tư Thiên thần, CLB Đại sứ hàng Việt.
2008)vàgiaiđoạnhoạtđộngđộclập(2008đếnnay)chothấymôitrườnghoạtđộngcủaTrungtâmkh ônghẳnlàthiếuđiềukiệnđểnângcaohiệuquảhoạtđộng,thuhútnguồnlựckhuvựctưvàtiếnđếntự chủtàichính.
KINHNGHIỆMQUỐCTẾ
HoaKỳ
Hoa Kỳ hiện có khoảng 20 cơ quan chính phủ liên bang tham gia hỗ trợ xuất khẩu trực tiếp hoặc gián tiếp, và cho phép hầu hết các cơ quan thực hiện dịch vụ này Để tăng cường sự phối hợp, Quốc hội Hoa Kỳ đã thành lập Ủy ban Phối hợp Xuất tiến Thương mại (TPCC), chủ trì bởi Bộ Thương mại (DOC), vào năm 1992 Hàng năm, TPCC ban hành Chiến lược Xuất khẩu Quốc gia (National Export Strategy) Năm 2010, Tổng thống Barack Obama quyết định giao Cơ quan Thương mại Quốc tế (International Trade Administration) chủ trì Sáng kiến Xuất khẩu Quốc gia (NEI) và thành lập một ủy ban liên ngành trong nội các nhằm giám sát, chỉ đạo, phối hợp TPCC và các bộ ngành liên quan.
Tạiđịaphương,dịchvụxúctiếnxuấtkhẩuđượccungcấpbởivănphòngđịaphươngthuộcDOChoặcc ơquanthươngmạicủachínhquyềnđịaphương.Vănphòngđạidiệnđượctổchứctạimộtsốđịaphư ơngquantrọng,cơcấugọnnhẹvàdựavàocácchuyêngiađược đàotạo,pháttriểntừchínhnguồndoanhnhânđịaphương.Bằngngânsáchđịaphương,chínhqu yềnđịaphươngcũngtựthiếtlậpcáccơquanthươngmạiđộclậptriểnkhaicáchoạtđộng xúctiếnxuấtkhẩuphục vụmụctiêutăngtrưởng,pháttriểnđịaphương(Iliasvàđ.t.g,2013).CổngthôngtinxuấtkhẩucủaHoa Kỳtạiwww.export.govvàwww.trade.govcungcấpnhiềuthôngtinhữuíchvềthịtrườngcácnướctrê nthếgiới.
Nhằmnângcaohiệuquảxúctiếnxuấtkhẩuthôngquatăngcườnghợptáccông- tư,Tổngt h ốngRichardNixonquyếtđịnhthànhlậpHộiđồngXuấtkhẩuKhuvực(DEC)từnăm
1 9 7 3 DECđạidiệncácthànhphầnkhuvựctư,quitụcácnhàxuấtkhẩu,đơnvịcungcấpdịchv ụx u ấtkhẩu,việnnghiêncứu,t ổchứcp h i l ợinhuậncủabang,chínhquyềnđ ị aphương.Tươngtựcáchth ànhlậpvănphòngđịaphươngcủacơquanxúctiếnxuấtkhẩuliênbang,DECkhôngtổchứcbộmáyt heocấutrúchànhchính.TạibangCaliforniadẫn đầugiátrịxuấtkhẩusảnphẩmnôngnghiệp 9 ,DECchỉthànhlậpvănphòngtại4trongsố
58thànhphốcủabang.TấtcảcácDECđịaphươngtậphợplạivàlậpraLiênminhDECQuốcgia(Nat ionalDEC).DEC Quốc giaquảnlý16vùng,59DECvớihơn1.500hộiviênl à doanhnghiệpxuấtkhẩuvàdịchvụxuấtkhẩu.
USDA,năm2013đạtgần20,1tỷđô-la,bằng13,9%tổnggiátrịxuấtkhẩucủangànhnôngnghiệpH o a Kỳ.
Nguồn:TácgiảtổnghợpdựatrênsơđồtổchứccủaChínhphủ,DOC,LiênminhDECQuốcgia,BangCalifornia,BangCo lorado,ThànhphốSanAntoniocủaHoaKỳ.
TrungQuốc
Hội đồng Xúc tiến Thương mại Quốc tế Trung Quốc (CCPIT) được thành lập vào năm 1952 theo hình thức một tổ chức phi chính phủ, quy tụ lãnh đạo cấp cao khu vực công, tổ chức và doanh nghiệp trong lĩnh vực kinh tế và thương mại Với 16 văn phòng đại diện nước ngoài, 50 tổ chức thành viên cấp tỉnh/thành phố và 21 tổ chức thành viên theo ngành, CCPIT hiện là một trong những tổ chức xúc tiến thương mại hàng đầu tại Trung Quốc CCPIT được xem là công cụ của Bộ Thương mại (MOFCOM) trong việc thu thập thông tin doanh nghiệp, thị trường và định hướng doanh nghiệp, đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy hợp tác kinh tế và thương mại quốc tế của Trung Quốc.
Năm1988, NhànướcgiaoCCPITthêmquyềnq uảnlýtổc h ứcphichínhph ủHiệphộiThương mạiQuốct ếTrungQuốc(CCOIC).H i ệntại,CCPITquit ụdoanhnghiệpt o à n quốcvàcungcấpdịchvụxúctiếnxuấtkhẩugồmtưvấnthôngtin,tổchứcsựkiện,trợgiúppháplu ật…
CCPITcówebsiteti ếngAnht ạiđ ị achỉwww.bizmatch.com,cậpnhậtnhiềuthôngtinvềthịtrườn gthếgiới,chínhsách,chươngtrìnhhoạtđộng,kếtnốidoanhnghiệp,danhbạ…(CCPIT,2007).
Nguồn:TácgiảtổnghợpdựatrênsơđồtổchứcChínhphủ,MOFCOM,CCPIT,CCOIC,thủđôBắcKinh,t hànhphốThư ợngHảicủaTrungQuốc.
Malaysia
Đầuthậpniên1970,Malaysiađãtiếnhànhcảicáchsâurộnghoạtđộngthu hútđầutư,xúctiếnxuấtkhẩuhướngvàolĩnhvựcđiệnvàđiệntử.Năm1993,TổchứcPháttriểnNgo ạit h ươngMalaysia(MATRADE)đượcthànhlập,trựcthuộcBộCôngnghiệpvàThươngmạiQuố ctế(MITI),vàmangsứmạngpháttriểnvàthúcđẩyxuấtkhẩucủaMalaysia.Trongnước,MATRADEthànhlập5vănphòngđiềuphốikhuvựctạiPenang,Terengganu,Johor,
Nguồn:TácgiảtổnghợpdựatrênsơđồtổchứcChínhphủ,MITI,MATRADE,NCCIM,bangPenangcủaMalaysia
Nhằmtậphợpdoanhnghiệphoạtđộngtronglĩnhvựccôngnghiệpvàthươngmại,Chínhp h ủMala ysiaquyếtđ ị nhthànhlậpHiệph ộiC ô n g nghiệpv à T h ươngmạiMalaysia(NCCIM)vàonăm
1 96 2 dựatrênliênm in h củanămt ổchứcquantr ọnggồmHiệphộiC ô n g nghiệpvàThươngmại ngườigốcẤn(MalaysianAssociatedIndianChamberso f CommerceandIndustry),Hiệph ộiC ô n g nghi ệpv à ThươngmạingườigốcHoa(AssociatedChineseChambersofCommerceandIndustr yofMalaysia),HiệphộiThươngmạingườiM ã Lai( M a l a y Chambero fCommerceMalaysia),Hiệph ộiC ô n g nghiệpv à ThươngmạiQuốctế(MalaysianInternationalChambersofCommerce andIndustry)vàLiênđoàncácNhàsảnxuất(FederationofMalaysianManufacturers).
Tronghoạtđộnghỗtrợxuấtkhẩu,MATRADEcungcấpdịchvụhuấnluyệnkiếnthứcvàkỹnăngxu ấtkhẩu,tổchứcđoàngiaothươngtậptrungvàomarketing,hộichợquốctế,tổchứckếtnốidoanhnghi ệp,tưvấndoanhnghiệpvàđặcbiệtchútrọngvàocôngtácthôngt i n thươngmạiv à t h ịtrường.C ụ thể,M ATRADEthiếtlậptrungtâmt h ô n g t i n doanhnghiệp;cổngth ôn g t i n t rựct uyếnM ATR ADE,MyExport;MySMSt ươngt ácq u a cổngdịchv ụS M S q u ốcgia;v à pháth à n h nhiềuấnphẩ mnhằmc h i a s ẻs â u r ộngđếndoanhnghiệpxuấtkhẩuthôngtinvềthốngkêthươngmại,thịtrườn g,đầumốithươngmại,đấut h ầuquốctế…
(MATRADE,2015).CổngthôngtinMATRADEhỗtrợđangônngữ(Anh,Nhật),cungcấpmộtsố dịchvụđòihỏiđăngkývàthumộtkhoảnphínhỏ.Doanhnghiệpcóthểtìmthấythôngtincácchương trìnhtàitrợcủanhànước,lịchtrìnhhoạtđộng,danhbạ,địachỉwebsitevềthươngmạiquốctế,bảngthu ếsuất…Đểđăngkýchươngtrìnhđượcn h à nước tàitrợ,doanhnghiệpxuấtkhẩucóthểnộphồsơtrựctuyếnvà tìmthấytrêncổngt h ô n g tinnàyđầyđủtàiliệuhướngdẫn,biểumẫuliênquan.
Kinh nghiệmquốctế
Để phục vụ tốt doanh nghiệp, cơ quan cung cấp dịch vụ xuất khẩu cần nắm bắt chính xác nhu cầu của doanh nghiệp Một số quốc gia như Hoa Kỳ, Trung Quốc, Malaysia đã thiết lập khung pháp lý thúc đẩy hợp tác trong quá trình thẩm định và giám sát chính sách, chương trình, hoạt động xuất khẩu Cụ thể, có hai tình huống nghiên cứu đáng chú ý: (i) nhà nước giao toàn quyền thiết kế chương trình, hoạt động cho tổ chức đại diện cộng đồng doanh nghiệp (Trung Quốc); (ii) nhà nước tham vấn trực tiếp với tổ chức đại diện cộng đồng doanh nghiệp (Hoa Kỳ).
Kỳ);và(iii)nhànướcmờikhuvựctưcùngđiềuhànhcơquanxúctiếnxuấtkhẩu(Malaysia).
TrungQuốc:CCPITvàCCOIC(Hình4 2 ) l à hait ổc h ứcđ ạ idiệnc ộngđ ồ ngdoanhnghiệp,gi ữvaitròquyếtđịnhđốivớichươngtrìnhxúctiếnxuấtkhẩuquốcgianênhoạtđ ộ ngxúctiếnxuấtkhẩ uđápứngđúngnhucầudoanhnghiệpvàthuhúthiệuquảnguồnlựcđ ónggóptừdoanhnghiệp.DoM OFCOM,SởThươngmạikhôngtrựctiếpthamgiahoạtđ ộ ngxúctiếnxuấtkhẩunênCCPIT,CCOI Ccóthểchủđộngphân bổnguồnlực,phốihợphoạtđộngcácchinhánhtrựcthuộctạiđịaphương,khônggặptrởngạivềchồng chéochứcnăng,nhiệmvụvớicáccơquanquảnlýnhànước(CCPIT,2007).
Cơ quan công lập Khu vực tư
HoaKỳ:Hợptáccông- tưtronghoạtđộngxúctiếnxuấtkhẩuđượcthựchiệnthôngquah ệthốngDEC(Hình2.5)đạidiệnch okhuvựctư,quitụcácnhàxuấtkhẩu,đơnvịcungcấpdịchvụxuấtkhẩu,việnnghiêncứu,tổchứcph ilợinhuậncủabang,chínhquyềnđịaphương.DECthamdựvàtàitrợnhiềuhoạtđộngXTTMtạiđịap hương,cungcấpchuyêngiatưvấnxuấtkhẩuchodoanhnghiệpvừavànhỏ(DEC,2015).
Hình4.4.Môhình hợp táccông-tư
Malaysia:Năm1983,Malaysiatiếnhànhcảicáchmangtên“MalaysiaIncorporated”chophépkhu vựctưthamgiachínhthứcvàoquátrìnhquyếtđịnhchínhsách.Theođó,tấtcảcơquannhànướcđược bổsungvàocơcấulãnhđạomộtBan
Tưvấntậphợpđạidiệnkhuvựctư,tổchứcphichínhphủ.Quátrìnhtriểnkhaiphảivượtquanhiềunghi ngại,trởlựctừk h u vựccôngnhưngcuốicùngđãmanglạiđộnglựcmớithúcđẩyxuấtkhẩu,phátt riểnk i n h tế;cụthể(i)haikhuvựccôngvàkhuvựctưđãcùnghợptác,theođuổimụctiêuchun g:đơngiảnhóathủtục,hướngdẫnthủtụcrõràng,minhbạchhóaquátrìnhraquyếtđ ị nhvàkiểmsoá tquyềnlực,ràngbuộcthờigianxửlý/cungcấpdịchvụcông;
(ii)nângcaolợinhuận,gópphầnthúcđẩythươngmại,đầutưvàpháttriển.Khuvựccôngchuyểnt ừ vaitrògiámsáthoạtđộngkhuvựctưsangvaitròhỗtrợkhuvựctưpháttriểnkinhtế(ITC,2011).
KẾTLUẬNVÀKHUYẾNNGHỊ
Bêncạnhn h ữngkếtq u ảtíchcực,hoạtđ ộ ngc u n g cấpdịchv ụx ú c tiếnx u ấtkhẩuchodoanhnghiệ ptạiTrungtâmXúctiếnThươngmạivàĐầutưThànhphốHồChíMinhgặphaihạnchế:chưađápứn gđúngnhucầudoanhnghiệpvàchưathểtựchủtàichínhdựatrênviệccungcấpdịchvụthuầntúyc hodoanhnghiệp.Xemxéttrênnềntảnglýthuyếtk i n h tếhọckhuvựccông,nghiêncứunhậndiện đượchaivấnđềthấtbạinhànướcgồmt h ô n g tin khônghoànhảo vàcạnhtranhhạnchế.Điềunàyđãdẫnđếnthực trạng(i)nguồnlựcnhànướcđượcsửdụng khônghiệuquả;
(ii)độngcơcảitiến,nângcaohiệuquảcủatổchứckhôngđượckhuyếnkhích;và(iii)thúcđẩyđộng cơtiêucựcgắnliềnvớitìmkiếmđặcquyền,đặclợivàbảovệthế“độcquyền”.
Kếthợpgiảiphápsửachữathấtbạinhànướcliênquanđếnnguồncungquanliêu(Weimerv à Vining, 2004),bàihọckinhnghiệmtrongvàngoàinước,nghiêncứukhuyếnnghịđếnỦybanNhândânThà nh phốHồChíMinhgiảiphápkhắcphụchạnchếtạiTrungtâmgồm5 điểm:
Thứnhất,tăngcườngvaitròcủatổchứcđạidiệncộngđồngdoanhnghiệptrongchínhsáchxúctiến xuấtkhẩu,đặcbiệtquantrọngvớikhâuthẩmđịnhvàgiám sát
(ii)thamvấntrựctiếpvớitổchứcđạidiệncộngđồngdoanhnghiệp(HoaKỳ);và(iii)mờikhuvựctư cùngthamgiađiềuhànhcơquanxúctiếnxuấtkhẩu(Malaysia).
Thứhai,tăngthuphídịchvụđểgiảmdầntrợcấpđốivớinhữngdịchvụxúctiếnxuấtkhẩuphụcvụ chiếnlượcthâmnhậpthịtrường,tổchứcđoàngiaothương,tổchứchộichợ,triểnlãm(Bảng2.4).
Thứba,ưutiêntàitrợcácdịchvụxúctiếnxuấtkhẩuphụcvụchiếnlượcxâmnhậpthịtrường,nghiê ncứuthịtrường,cungcấpthôngtin,đàotạo–huấnluyệnvàtưvấndoanhnghiệp(Bảng2.4).
Thứtư,tổchứcđấuthầucôngkhaivàtạocơhộicạnhtranhcôngbằnggiữakhuvựctưv ớicơquanc ônglậptrongviệcnhậntàitrợvàcungcấpdịchvụxúctiếnxuấtkhẩuphụcv ụchiếnlượckinhtế– xãhộicủaTP.HCM.
Thứnăm,côngtácbáocáo,thốngkêthươngmạicầnđượcchuyênnghiệphóađểđảmbảom i n h bạch chiphí,kếtquảvàhiệuquảhoạtđộng,tạo lậpcơsởdữliệutincậy,kháchquanp h ụcvụquátrìnhhoạchđịnh,triểnkhai,kiểmtra,giámsát.
GIỚIHẠNCỦANGHIÊNCỨU
Đềtàimớichỉtậptrungphântíchgócđộnângcaohiệuquảcungcấpdịchvụhỗtrợxuấtkhẩu,chưacó điềukiệnđềcậpđếnbahìnhthứcxúctiếnxuấtkhẩucònlạikhông kémphầnquantrọnglànghiên cứukhảthi,bảohiểmvàtàitrợxuấtkhẩu,vàbảohộ.Khuyếnnghịchínhsáchmớiđápứngyêucầutrư ớcmắtlànâng caohiệuquảcungcấpdịchvụ,sửd ụngngânsách.Đểđạthiệuquảtrongdàihạn,Trungtâmcầnđượcc ảitổcănbảntheohướnggiảmyếutốđịaphươngcụcbộ,tăngcườngliênkếtvùng,gắnliềnmụctiêulợi íchq u ốcgia. Đềtàichưa cóđiềukiệnđềcậpthêmcácvấnđềbênngoàiTrungtâm,tồntạitrongthểchếv à môhìnhtổchứcnhư sựkémhiệuquảgâyrabởicấpngânsáchnhỏgiọt,phânmảngchứcnăng,phântánnguồnlực,độngc ơchínhtrị…
BNVhướngdẫnchứcnăng,nhiệmvụ,quyềnhạnvàcơcấutổc h ứccủacơquanchuyênmônvề côngthươngthuộcUỷbannhândâncấptỉnh,cấph u y ện.
2 BộTàichính(2014),Thôngtư171/2014/TT-BTChướng dẫncơchếtàichính hỗtrợtừn g â n sáchnhànướcđểthựchiệnchươngtrìnhxúctiếnthươngmạiquốcgia.
3 CụcXúctiếnThươngmại(2010),“GiớithiệuChươngtrìnhXTTMQuốcgia”,CụcXúctiếnT hươngmại,truycậpngày19/6/2015tạiđịachỉ:http://www.vietrade.gov.vn/gii-thiu.html.
CPquyđịnhquyềntựchủ,tựchịutráchnhiệmvềthựchiệnnhiệmvụ,tổchứcbộmáy,biênchếv àtàichínhđốivớiđơnvịsựnghiệpcônglập.
CPvềnhữngg i ảiphápchủyếutậptrung kiềmchếlạmphát,ổnđịnhkinhtếvĩmô,bảođảmansi nhxãhội.
CPb a n h à n h C h ươngt r ì n h hànhđ ộ ngc ủaC h í n h phủthựchiệnThôngbáokếtluậncủ aBộChínhtrịvềĐềán"Đổimớicơchếh o ạtđộngcủacácđơnvịsựnghiệpcônglập,đẩymạnhx ãhộihóamộtsốloạihìnhdịchvụsựnghiệpcông".
CPngày 1 2 t h á n g 1 1 n ăm2 0 1 2 c ủaC h í n h phủquyđịnhchứcnăng,nhiệmvụ,quyềnhạ nvàcơcấutổchứccủaBộCôngTh ương.
13 Chínhphủ(2014),Côngvănsố2636/VPCP-KTTHv/ vkếtquảthíđiểmthựchiệnbảohiểmtíndụngxuấtkhẩu.
18 Thủtướng(2008),Quyếtđ ị nh1 2 4 / 2 0 0 8 / Q Đ-TTgvềviệcb ã i b ỏQuyếtđ ị nh195/1999/
25.UBNDTP.HCM(2013),Thôngbáosố924/TB-VPcủaVănphòngUBNDThànhphố.
26 VietNamNet(2015),“Saolúcnàocũngtrôngchờnhànước?”,VietNamNet,truycậpn g à y 2 8 / 5 / 2 0 1 5 tạiđịachỉ:http://vietnamnet.vn/vn/ban-tron-truc-tuyen/236794/doanh- nghiep-lo-song-da-du-met.html.
27 Bremer,JenniferandBell,Charles(1993),“MeasuringCostsandBenefitsofExportP r o m o t i o n Projects:FindingsFromA.I.D.Experience”,A.I.D.T e c h n i c a l Report,Vol.14
28.CCPIT(2007),Aboutus,truycậpngày22/7/2015tạiđịachỉ:http://overseas.ccpit.org/Contents/Channel_1617/2007/0514/37569/content_37569.htm.
30 DEC(2015),DistrictExportCouncils,t r u y cậpn g à y 2 8 / 7 / 2 0 1 5 tạiđ ị achỉ:http:// ldec.org/wp-content/docs/DEC-HISTORY.doc.
32 Grigoryan,Karen(2011),Thekeyissuesoftheimprovementofexportpromotionpolicya t them acro-andmicrolevels.
33 Ilias,Shayerah,H a n r a h a n , CharlesE.andVillarreal,M Angeles( 2 0 1 3 ) ,U S Governm entAgenciesInvolvedi n ExportP r o m o t i o n : Overviewa n d Issuesf o r Congress,Congres sionalResearchService.
35 ITC(2015),T S I Directory,t r u yc ậpn g à y 2 2 / 7 / 2 0 1 5 t ạiđ ị achỉ:http:// www.intracen.org/itc/trade-support/tsi-directory/.
37 Katz,BruceandIstrate,Emilia(2011),BoostingExports,DeliveringJobsandEconomicGro wth,RockefellerFoundation.
39 Kotler,Philip andBerger,Roland;Bickhoff,Nils(2010),T he QuintessenceofStrategicMa nagement-Whatyoureallyneedtoknowtosurviveinbusiness.
40 Lederman,DanielandOlarreaga,Marcelo;P ay to n, L u c y (2006),"ExportPromotion Ag encies:Whatworksandwhatdoesn't",PolicyResearchWorkingPapers,(4044).
41 Mankiw,N.G r e g o r y (2000),Principleso f Microeconomics2 n d e d ,C e n g a g e Learni ng.
42 Martincus,ChristianVolpeandCarballo,Jerónimo(2010),“IsExportPromotionEffectivei n DevelopingCountries?Firm-
LevelEvidenceo n t h e Intensiveandt h e E x t e n s i v e MarginsofExports”,IDBWorki ngPaperSeries,(No.201).
43 MATRADE(2015),“OurCoreServices”,MATRADE,truycậpngày22/7/2015tạiđịachỉ:http: //www.matrade.gov.my/en/about-matrade/corporate-info/our-core-services.
44 Pindyck,RobertS.andRubinfeld,DanielL.(1995),Microeconomics3rded.,PrenticeHall.
(1998),“DynamicC o m p l e m e n t a r i t y i n E x p o r t Promotion:TheMarketAccessPr ograminFruitandVegetables”,JournalofAgriculturalandResourceEconomics,Vol.23(2), pp.319-337.
(2000),Economicso f t h e p u b l i c sector3 r d ed.,W W Norton& Company,NewYork.
48 USAID(2009),AC om par at iv e Studyof Exporta n d InvestmentP r o m o t i o n in Chile,
49 Weimer,DavidL.andVining,AidanR (2004),PolicyAnalysis-
50 WorldBank(1997),Worlddevelopmentreport1997:Thestateinachangingworld,Oxfor dUniversityPress,NewYork,Vol.1.
Phụlục1.KếhoạchXúctiếnThươngmại–Đầutưnăm2012 ĐVT:triệuVNĐ
Stt Nộidunghoạtđộng Thờig i a n Đầumố i Địađiểm Đơnvịphốihợptổchứ c Đốitáclàmviệc KINHPHÍ
1 ChươngtrìnhxúctiếnxuấtkhẩuvàothịtrườngHoaKỳ Cảnăm Trungtâm HoaKỳ ĐSQVNtạiHoaKỳ,Ph òngTMCNLA DoanhnghiệpHo aKỳ 1.250 730
Trungtâm TPHCM Amcham,Hiệp hộingànhnghề doanhnghiệpT
ChươngtrìnhthamdựHộichợ, khảosátthịtrườngHoaKỳ Tháng8 Trungtâm HoaKỳ ĐSQVNtạiHoaKỳ doanhnghiệpTP, doanhnghiệpHo aKỳ
2 ChươngtrìnhxúctiếnxuấtkhẩuvàothịtrườngNhật Trungtâm NhậtBản JETRO,JICAHiệp hộingànhnghề doanhnghiệpN hật 590 150
TổchứcHộinghị,HộiThảogiớithiệuthịtrường T4,8 Trungtâm TPHCM JETRO,JICAHiệp hộingànhnghề doanhnghiệpT
ChươngtrìnhthamdựvàkhảosátthịtrườngNhậtbản T7 Trungtâm NhậtBản JETRO,JICAHiệp hộingànhnghề doanhnghiệpT
3 ChươngtrìnhquảngbáhàngVNvàothịtrườngEU Cảnăm Trungtâm Đức HHdoanhnghiệpTp,cá csởngànhTP doanhnghiệpC hâuÂu 1.500 450
ThamdựhộichợtriểnlãmTendenceLifeStyle(Frankfurt-Đức) Tháng08 Trungtâm Đức 1.500 450
4 ChươngtrìnhxúctiếnxuấtkhẩuvàothịtrườngCampuchia Cảnăm Trungtâm Campuchia BộTMCampuchia,C á c sởngành,HHdoanhn ghiệp doanhnghiệp 7.200 5.175
DulịchHoChiMinhCityExpo2012tại PhnomPenh Tháng04 Trungtâm Campuchia BộTMCampuchia,C á c sởngành,HHdoanhn ghiệp doanhnghiệp 4.800 3.450
DulịchHoChiMinhCityExpo2012tạiBattambang Tháng11 Trungtâm Campuchia BộTMCampuchia,C á c sởngành,HHdoanhn ghiệp doanhnghiệp 2.400 1.725
5 Chươngtrìnhquảngbá hàngVNvàothịtrườngMyanmar Cảnăm Trungtâm Myanmar ĐSQVNtạiMyanmar,
6 ChươngtrìnhhộichợthủcôngmỹnghệtạiHongKong Tháng4 Trungtâm HongKong BộCôngThương doanhnghiệp 1.500 1.800
7 ChươngtrìnhkếtnốigiaothươngtạiPhilippines Tháng3 Trungtâm Philippines ThamtánTMtạiP hilippines,Hộing ànhnghề doanhnghiệp -
8 Hộichợ,triểnlãm,hộithảoxúctiếnTM-ĐTtrongkhuôn khổNhữngngàyTpHCMtạiLào Tháng7 Cácsởn gành Lào CácsởngànhTP doanhnghiệp
Cảnăm Trungtâm TpHCM Cáctổchứcxúctiến Doanhnghiệp 500 100
10 Chươngtrìnhkếtnốidoanhnghiệpvớikháchhàngquốctế cảnăm Trungtâm TpHCM Hiệp hộingànhnghề 200
22-25Tháng6 Trungtâm TpHCM UBNDcáchuyện,SởC
Cảnăm Trungtâm Cáchiệphộingànhnghề, tổchứcxúctiến doanhnghiệp 100 160
Cảnăm Trungtâm TpHCM doanhnghiệp 4.550 3.200 a Bánhànglưuđộngtạicáckhudâncư, KCX_KCNnước Cảnăm Trungtâm TpHCM UBNDcáchuyện,SởC ôngThương,Banquảnl ýKCN-KCX
Xãhộihóa b PhiênchợhàngViệttạicácquậnhuyệnngoạithànhvàcácvùngsâu,vùngx a Cảnăm Trungtâm TpHCM UBNDcáchuyện,SởC ôngThương,Banquảnl ýKCN-KCX
1.500 2.000 c HộithảochuyênđềvềcuộcvậnđộngNgườiViệtNamưutiêndùnghàngV iệtNam Tháng12 Trungtâm TpHCM Ủybannhândâncácquậ nhuyện 50 d HộichợtriểnlãmVinhDanhHàngViệt Tháng12 Trungtâm TpHCM UBNDcáchuyện,SởC ôngThương,Banquảnl ýKCN-
1 ChươngtrìnhxúctiếnxuấtkhẩuvàoTrungQuốc Cảnăm Trungtâm TQ BộCôngThương doanhnghiệp 1.000 1.000
Chươngtrìnhtham dựhộichợdoanhnghiệpvừavànhỏquốc tếTrungquốctạiQuảngChâudoBCTchủtrì Tháng9 Trungtâm Quảngchâu,Trungquốc BộCôngThương doanhnghiệp 1.000 1.000
2 ChươngtrìnhxúctiếnxuấtkhẩuvàothịtrườngCampuchia Cảnăm Trungtâm Campuchia BộTMCampuchia doanhnghiệp 5.700 a Chuongtrìnhquảngbásảnphẩm- doanhnghiệptrênphươngtiệntruyềnthông(bảnghiệu,đàiphátthanhvà kênhApsara)
Tháng3-12/2012 Campuchia HHdoanhnghiệpTp doanhnghiệp 3.300 1.120 b Hộichợtriểnlãm Thươngmại-Dịchvụ-
Tháng07 Trungtâm Campuchia HHdoanhnghiệpTp doanhnghiệp 2.400 1.725
1 Chươngtrìnhthôngtinxúctiếnđầutư Cảnăm Trungtâm TP.HCM SởKHĐT doanhnghiệptro ngvàngoàinước 650
2 HộithảotácđộngcủachuyểngiáđếncácdoanhnghiệpFDI Tháng3 Trungtâm TP.HCM BộTàichính,
3 HộithảothuhútđầutưvàokhuInternetCitytạiKhuCNC Tháng4 Trungtâm, TP.HCM KhuCNC 60
4 TổchứcHộithảoM&Angànhhàngsảnxuất Tháng5 Trungtâm TP.HCM Cụcquảnlýcạnhtranh,
5 Diễnđànthuhútđầutưvàocôngnghệthôngtinvàtruyềnthông Tháng10 Trungtâm TP.HCM BộTTTT,QTSC,HH tinhọcTP.HCM 1.500
6 TriểnlãmCôngnghiệpphụtrợ Tháng10 Trungtâm TP.HCM Jetro 200
7 ChươngtrìnhPháttriểnngànhcôngnghiệpsángtạo Cảnăm Trungtâm TP.HCM YBA,BC,Mạnglướis á n g tạoVN 800
8 Chươngtrìnhhuấnluyệnnângcaonănglựckỹsưngànhnhựa Cảnăm Trungtâm TP.HCM Jica,Jetro
1 Tổchứcđikêugọiđầutưtronglĩnhvực côngnghiệpphụtrợ(ngànhphụtùngôtô,xemáy,cơkhíchínhxác,caosu,n hựa kỹthuật,linhkiệnđiệntử).tạiNhậtbản
2 Tổchứcđoàndoanhnghiệptronglĩnhvựcdịchvụ(tàichính, bất độngsản, giáodụcytế…)đikêugọiđầutưtạiMỹ Tháng11 Trungtâm HoaKỳ 650
3 TổchứcđoànđitìmhiểucáccơhộiđầutưtạiLào, Campuchia,Myanmar Cảnăm Trungtâm Lào,Campuchia,
1 CổngthôngtinđiệntửThươngmạivàĐầutưTPHCM(MIS):c ậpnh ậtvàlàmmớibáocáothịtrường,ngànhhàng;Duytrìdomainthưđiệntử;bả otrìcổngMIS;chiphíquảngbá,quảngcáo;Tàiliệuhướngdẫnxuấtkhẩu;
Muacácbáocáonghiêncứuthịtrườngnước ngoài,muathôngtin,vănbảnphápluật;CậpnhậtbiểuthuếXNK2001tiến gAnhvàtiếngViệt;Cảitiến, pháttriểnt h ê m cáccôngcụ
2 ThựchiệnBảntinxúctiếnTMvàĐT:inấn,gửibưuđiện,nhuậnbút Cảnăm Trungtâm TpHCM 350
3 Cáchoạtđộngthôngtinkhác:côngviệcIT,biêntậpvàxuấtbản2 tàiliệu ngànhhàng, khác Cảnăm Trungtâm TpHCM 200
1 ĐiềuhànhHệthốngđốithoạithôngquawebsiteHệthốngđốit h o ạidoan hnghiệp-ChínhquyềnTP Cảnăm Trungtâm TP.HCM Doanhnghiệp 900
2 Tổchứccáccuộchọptháogỡkhókhăntrựctiếpchodoanhnghiệp Cảnăm Trungtâm TP.HCM Doanhnghiệp 200
3 Hoạtđộngtổngkết10nămhoạtđộngHệthốngđốithoại Tháng6 Trungtâm TP.HCM Doanhnghiệp 200
1 Chươngtrìnhhỗtrợdoanh nghiệpđạtchứngnhậnsảnphẩmvàhệthốngquảnlý: a.Cungcấpchocácdoanhnghiệpcáckiếnthức,cácyêucầukhixuấtkhẩu vàothịtrườngnướcngoài, tăngcườngxuấtkhẩucácmặthàngcógiátrịtăngcao,sửdụngcôngnghệk ỹthuậttiêntiếnthôngquacácbuổihộithảo,huấnluyện,tậphuấn
Cảnăm Trungtâm TP.HCM Doanhnghiệp 200 b
80 c.Xâydựngvàduytrìtrangwebcủachươngtrình(www.chuongtrinhchu ngnhan.com.vn),thiếtkếlogonhậndiệnvàphát hànhbrochure giớithiệuchươngtrình;quảntrịtrangweb,dịchvụlưutrữvà giahạntênmiền,cungcấpthôngtinchotrangw e b
120 d.Hỗtrợ1phầnchiphíđạtGiấychứngnhậnchodoanhnghiệpcóđăngkýtha mgiachươngtrình.MỗiDnchỉđượchỗtrợ1 lầntrongchươngtrình 200
2 ChươngtrìnhđàotạocánbộMarketingchodoanhnghiệp Cảnăm Trungtâm TP.HCM Doanhnghiệp 120
3 ChươngtrìnhđàotạocáckỹnăngquảnlýkháctrongkinhdoanhXNK Cảnăm Trungtâm TP.HCM Doanhnghiệp 80
4 Chươngtrìnhđàotạongoạingữchuyênngànhkinhthương:tiếngCa mpuchiadùngtrongkinhdoanh,tiếngAnhchuyênngànhthươngmạiquố ctế
Cảnăm Trungtâm TP.HCM Doanhnghiệp 70
5 ChươngtrìnhđàotạocáckỹnăngxúctiếnTMvàđầutưchoc á n bộth uộccáctổchứcxúctiếnTM-ĐầuTư Cảnăm Trungtâm TPvàcáctỉnh ĐBSCL doanhnghiệpvà cáctổchứcxúcti ếnkhuvựcĐBS CL
1 Tổchứccáccuộctiếpđónđốitác,doanhnghiệptrongvàngoàinướcđếnlà mviệctạiTrungtâm.Inấncáctàiliệuphụcvụcôngtácxúctiến Cảnăm Trungtâm TP.HCM Kháchtrongvàngo àinước 100
2 Quàtặngđốingoại Cảnăm Trungtâm TP.HCM KháchVIP 80
3 Thamdựcáccuộc họpvềTM-ĐTtrongcảnước Cảnăm Trungtâm Cảnước 120
Phụlục2.KếhoạchXúctiếnThươngmại–Đầutưnăm2013 ĐVT:triệuVNĐ
Stt Nộidunghoạtđộng Thờig i a n Đầu mối Địađiểm Đơnvịphốihợptổchức Đốitáclàmv iệc
1 ChươngtrìnhxúctiếnxuấtkhẩuthịtrườngMyanmar: TổchứcHộichợtr iểnlãm" HoChiMinhCityExpo2013" tạiYangon,M y a n m a r Kh ảosát,Hộithảo,kếtnốidoanhnghiệp
Tháng6 Trungtâm Myanmar BộCôngthương,ĐSQV
2 ChươngtrìnhxúctiếnxuấtkhẩuvàothịtrườngCampuchia2013 Trungtâm Campuchia BộThươngmạiCampuch ia doanhnghiệp 6.464 800
2,3 Chươngtrìnhquảngbásảnphẩm- doanhnghiệptrênphươngtiệntruyềnthông(bảnghiệu,đàiphátthanhvà kênhApsara)
19-22/4/2013 Trungtâm HongKong BộCôngThương,cácSở ngànhThànhphố doanhnghiệp 970
Cảnăm Trungtâm TpHCM UBNDcác,quận,huyện,
3 Chươngtrìnhkếtnối(match- making)doanhnghiệptrongvàngoàinước cảnăm Trungtâm TpHCM Cáctổchứcxúctiếntro ngvàngoàinước,Hiệp hộingànhnghề doanhnghiệp 100
Tháng3 Trungtâm TpHCM Cáctổchứcxúctiếntrong vàngoàinước doanhnghiệp 226 -
2 DiễnđànDoanhnghiệpViệtNam-NhậtBản Tháng9 Trungtâm TpHCM HHdoanhnghiệpTP,HH doanhnghiệpNhậtB ảntạ iViệtNam doanhnghiệp 100 -
3 Hộithảochuyênđềvềcácthịtrường,ngànhhàngxuất khẩu Cảnăm Trungtâm TpHCM Cáchiệphộingànhnghề, tổchứcxúctiến doanhnghiệp 100 -
4 ChươngtrìnhShowroom xuấtkhẩu2013tạiShowroom51 ĐinhTiênHoàngvàShowroom92-96NguyễnHuệ,Quận1
Cảnăm Trungtâm TpHCM CácHiệphội,ngànhnghề doanhnghiệp 300 -
1 Chươngtrìnhthôngtinxúctiếnđầutư2013 Cảnăm Trungtâm TPHCM SởKHĐT doanhnghiệptrong vàngoàinước
2 Hộithảo"HiệpđịnhĐốitácXuyênTháiBìnhDương(TPP)vàc á c cơh ộidànhchodoanhnghiệp"
3 Hộithảoxúctiếnđầutưtronglĩnhvựccôngnghiệphỗtrợcôngnghệcao Tháng4 Trungtâm TPHCM SởKHĐT,KhuCNC doanhnghiệptrong vàngoàinước
4 HộithảovềcáccơhộiđầutưtạiMyanmar chocácdoanhnghiệpViệtNam Tháng5 Trungtâm TPHCM SởKH&ĐT doanhnghiệptrong vàngoàinước
5 HộinghịgiữaLãnhđạoTP.HCMvớicáccôngtytưvấnnướcngoài Tháng6 Trungtâm TPHCM SởKH&ĐT,Amcham,Ero cham,CBI doanhnghiệptrong vàngoàinước
Tháng08 Trungtâm TPHCM SởKHĐT,VPĐD
SatratạiNhậtBản,Jetro,J bah doanhnghiệptrong vàngoàinước
7 Hộinghịtổngkết10nămhộinghịbàntròngiữaLãnhđạoThành Tháng12 Trungtâm TPHCM SởKH&ĐT,HHNhật doanhnghiệp 100 phốvàdoanhnghiệpNhậtbảnđầutưtạiTPHCM BảntạiTPHCM
8 Chươngtrìnhhuấnluyệnnângcaonănglựckỹsưngànhnhựa Cảnăm Trungtâm TPHCM Jica,Jetro doanhnghiệp -
1 Hộithảothuhútđầutưvàolĩnhvực CôngnghiệpPhụtrợcủaTP.HCM Tháng5 Trungtâm Singapore HHdoanhnghiệpChâu u tạiSingapore,DPI,KhuCN C doanhnghiệptrong vàngoàinước
Tháng9 Trungtâm Cuba SởKHĐT,Sở
VHTTDL,SởCôngthươ ng,SởNgoạivụ doanhnghiệp 512 -
2 ThựchiệnBảntinxúctiếnTMvàĐT:inấn,gửibưuđiện,nhuậnbút Cảnăm Trungtâm TPHCM 504
3 Cáchoạtđộngthôngtinkhác:côngviệcIT,chươngtrìnhkhác,quảngbá,qu ảnlýcácwebphụ…
2 TổchứcHộinghịTổngkết10nămhoạtđộngHệthốngđốithoại Cảnăm Trungtâm TPHCM Doanhnghiệp 128
3 Tổchứccáccuộchọptháogỡkhókhăntrựctiếpchodoanhnghiệp Cảnăm Trungtâm TPHCM Doanhnghiệp 300
2 ChươngtrìnhđàotạocánbộMarketingcho doanhnghiệp Cảnăm Trungtâm TPHCM Doanhnghiệp 100
3 Chươngtrìnhđàotạochuyênngànhkinhdoanhxuất nhậpkhẩuvàthủtụcHảiquanquốc tế cảnăm Trungtâm TpHCM doanhnghiệp 70
4 Chươngtrìnhđàotạocáckỹnăngquảnlý,quảntrịdoanhnghiệp Cảnăm Trungtâm TPHCM Doanhnghiệp 100
5 Chươngtrìnhđàotạongoạingữchuyênngành:tiếngCampuchia,Myan mar,tiếngNhật,tiếngAnhchuyênngànhTMQT
1 Tổchứccáccuộctiếpđónđốitác,doanhnghiệptrongvàngoài Cảnăm Trungtâm TPHCM Kháchtrongvà 60