LỜI NÓI ĐẦU Trong điều kiện kinh tế thị trƣờng với nhiều thành phần kinh tế phát triển, đời hàng loạt doanh nghiệp trẻ đầy tiềm khiến cho cạnh tranh doanh nghiệp ngày trở nên gay gắt Vì muốn tồn phát triển điều cốt yếu mà doanh nghiệp cần đạt đƣợc sản phẩm sản xuất phải đƣợc chấp nhận khách hàng mặt chất lƣợng giá Để làm đƣợc điều doanh nghiệp mặt cần phải tăng cƣờng đổi công nghệ sản xuất, nâng cao suất lao động chất lƣợng sản phẩm, mặt cần phải trọng công tác quản lý sản xuất, quản lý kinh tế đảm bảo sản xuất kinh doanh ngày phát triển Yêu cầu đạt đƣợc doanh nghiệp quản lý chặt chẽ việc sử dụng lao động, vật tƣ tiền vốn , nghĩa phải quản lý chặt chẽ chi phí sản xuất nhằm mục đích tiết kiệm chi phí tăng lợi nhuận cho doanh nghiệp Cơng ty Dệt Vải Công Nghiệp Hà Nội doanh nghiệp loại vừa, cơng ty có đội ngũ kế tốn vững vàng mặt lý luận thực tiễn Qua thời gian thực tập công ty, nhận thức đƣợc tầm quan trọng cơng tác hạch tốn chi phí tính giá thành, đƣợc hƣớng dẫn tận tình thầy giáo Trần Quý Liên, giúp đỡ cán phịng Tài Chính- Kế Tốn cơng ty Dệt Vải Cơng Nghiệp Hà Nội, em mạnh dạn sâu nghiên cứu đề tài : Hồn thiện cơng tác hạch tốn chi phí sản xuất tính giá thành sản phẩm cơng ty DVCNHN NỘI DUNG LUẬN VĂN BAO GỒM BA CHƢƠNG CHÍNH Chƣơng I : Cơ sở lý luận hạch toán chi phí sản suất tính giá thành sản phẩm doanh nghiệp sản xuất Chƣơng II : Thực trạng cơng tác hạch tốn chi phí sản xuất tính giá thành sản phẩm công ty DVCNHN Chƣơng III : Một số kiến nghị nhằm hồn thiện cơng tác hạch tốn chi phí sản xuất cơng ty DVCNHN Do hạn chế mặt lực thời gian nên viết không tránh khỏi thiếu sót, em mong nhận đƣợc quan tâm góp ý thầy, cơ, cán phịng Tài Chính-Kế Tốn cơng ty để viết em đƣợc hoàn thiện Em xin chân thành cảm ơn ! LUAN VAN CHAT LUONG download : add luanvanchat@agmail.com CHƢƠNG I CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA HẠCH TỐN CHI PHÍ SẢN XUẤT VÀ TÍNH GIÁ THÀNH SẢN PHẨM TRONG DOANH NGHIỆP SẢN XUẤT -// -I/ Bản chất nội dung kinh tế chi phí sản xuất : 1.1- Chi phí sản xuất 1.1.1- Khái niệm, chất nội dung kinh tế chi phí sản xuất : Sự phát sinh phát triển xã hội loài ngƣời gắn liền với trình sản xuất Nền sản xuất phƣơng thức sản xuất gắn liền với tiêu hao yếu tố tạo nên q trình sản xuất Nói cách khác, q trình sản xuất hàng hố q trình kết hợp yếu tố tƣ liệu lao động, đối tƣợng lao động sức lao động Để sản xuất hàng hoá ngƣời sản xuất phải bỏ chi phí tƣơng ứng với yếu tố cấu thành nên trình sản xuất: tƣơng ứng với viêc sử dụng TSCĐ chi phí khấu hao TSCĐ, tƣơng ứng vơí việc sử dụng nguyên liệu, vật liệu, nhiên liệu chi phí NVL, tƣơng ứng với việc sử dụng lao động chi phí tiền lƣơng khoản thù lao khác phải trả cho công nhân viên Trong điều kiện kinh tế hàng hoá chế hạch tốn kinh doanh tất chi phí đƣợc biểu tiền Như vậy, khái niệm chi phí sản xuất hiểu biểu tiền tồn hao phí lao động sống lao động vât hoá mà doanh nghiệp chi để tiến hành hoạt động sản xuất kinh doanh kỳ Một doanh nghiệp sản xuất hoạt động sản xuất sản phẩm dịch vụ hay lao vụ cịn có hoạt động kinh doanh hoạt động khác khơng mang tính chất sản xuất nhƣ hoạt động bán hàng, hoạt động quản lý, hoạt động nghiệp , nhiên có chi phí gắn liền với q trình sản xuất nhằm tạo sản phẩm đƣợc coi chi phí sản xuất Chi phí sản xuất doanh nghiệp phát sinh suốt qúa trình tồn hoạt động sản xuất doanh nghiệp, gắn liền với cơng việc triển khai nghiệp vụ vị trí sản xuất, sản phẩm loại hoạt động sản xuất kinh doanh Do đó, để phục vụ cho quản lý hạch tốn kinh doanh chi phí sản xuất phải đƣợc tính tốn tập hợp theo thơì kỳ: hàng tháng, hàng quý, hàng năm đƣợc tập hợp th nơi phát sinh chi phí, theo đối tƣợng chịu chi LUAN VAN CHAT LUONG download : add luanvanchat@agmail.com phí Chỉ chi phí sản xuất mà doanh nghiệp phải bỏ kỳ đựoc tính vào chi phí sản xuất kỳ 1.1.2-Phân loại chi phí sản xuất : Việc phân loại chi phí sản xuất có tác dụng để kiểm tra phân tích q trình phát sinh chi phí hình thành giá thành sản phẩm nhằm thúc đẩy khả tiềm tàng hạ giá thành sản phẩm, nâng cao hiệu sản xuất kinh doanh doanh nghiệp Phân loại cách đắn chi phí sản xuất cịn có ý nghĩa lớn việc nâng cao chất lƣợng kiểm tra phân tích kinh tế Tuỳ theo u cầu quản lý cơng tác hạch tốn ta có cách phân loại khác : a- Phân loại chi phí sản xuất theo nội dung, tính chất kinh tế chi phí sản xuất : Theo tiêu thức phân loại yếu tố chi phí bao gồm chi phí có nội dung kinh tế, khơng phân biệt chi phí phát sinh lĩnh vực hoạt động sản xuất nào, đâu tác dụng chi phí nhƣ Tồn yếu tố sản xuất kinh doanh doanh nghiệp đƣợc chia thành yếu tố nhƣ sau : + Chi phí ngun vật liệu : Bao gồm tồn chi phí loại đối tƣợng lao động nguyên vật liệu chính, vật liệu phụ, nhiên liệu, phụ tùng thay thế, vật liệu thiết bị xây dựng + Chi phí nhân cơng : Bao gồm tồn số tiền phải trả, tiền trích BHXH, BHYT, KPCĐ nhân viên công nhân sản xuất doanh nghiệp + Chi phí khấu hao tài sản cố định : Bao gồm toàn số tiền trích khấu hao tài sản cố định tham gia hoạt động sản xuất doanh nghiệp + Chi phí dịch vụ mua : Bao gồm toàn số tiền doanh nghiệp dã chi trả loại dịch vụ mua từ bên nhƣ tiền điện, tiền nƣớc, tiền bƣu phí phục vụ cho hoạt động sản xuất kinh doanh doanh nghiệp + Chi phí khác tiền : Bao gồm tồn số chi phí khác dùng cho hoạt động sản xuất yếu tố chi phí nêu Phân loại theo nội dung, tính chất kinh tế cuả chúng có tác dụng cho biết kết cấu, tỷ trọng loại chi phí mà doanh nghiệp chi kỳ hoạt động sản xuất kinh doanh, làm sở cho việc lập thuyết minh BCTC (phần chi phí sản xuất kinh doanh theo yếu tố) phục vụ cho yêu cầu thông tin quản trị doanh nghiệp để phân tích tình hình dự tốn chi phí, lập dự tốn chi phí sản xuất kinh doanh cho kỳ sau b- Phân loại chi phí sản xuất theo cơng dụng mục đích chi phí : LUAN VAN CHAT LUONG download : add luanvanchat@agmail.com Theo cách phân loại vào mục đích cơng dụng chi phí sản xuất để chia khoản mục chi phí khác Mỗi khoản mục chi phí bao gồm chi phí có mục đích cơng dụng, khơng phân biệt chi phí có nội dung kinh tế nhƣ Vì cách phân loại chi phí cịn gọi cách phân loại chi phí theo khoản mục Tồn chi phí sản xuất phát sinh kỳ đƣợc chia làm khoản mục sau : - Chi phí nguyên vật liệu trực tiếp : Là tồn chi phí ngun vật liệu chính, phụ, nhiên liệu trực tiếp sản xuất sản phẩm, lao vụ, dich vụ - Chi phí nhân cơng trực tiếp : Bao gồm tiền lƣơng khoản trích theo tiền lƣơng nhƣ tiền ăn ca, làm đêm, làm thêm giờ, BHXH, BHYT, KPCĐ công nhân trực tiếp sản xuất sản phẩm, lao vụ, dịch vụ - Chi phí sản xuất chung : Là chi phí phát sinh phạm vi phân xƣởng sản xuất (trừ khoản mục chi phí trực tiếp nêu ) nhƣ chi phí nhân viên phân xƣởng, chi phí vật liệu, chi phí dụng cụ sản xuất Việc phân loại chi phí theo mục đích cơng dụng kinh tế có tác dụng phục vụ cho yêu cầu quản lý chi phí sản xuất theo định mức, cung cấp số liệu cho cơng tác tính giá thành sản phẩm, phân tích tình hình thực kế hoạch giá thành, làm tài liệu tham khảo để lập định mức chi phí sản phẩm lập kế hoạch giá thành sản phẩm cho kỳ sau c- Phân loại chi phí theo mối quan hệ với khối lượng sản phẩm : Căn vào mối quan hệ chi phí sản xuất với khối lƣợng sản phẩm, công việc, lao vụ sản xuất kỳ, chi phí sản xuất đƣợc chia làm loại : - Chi phí khả biến : Là chi phí có thay đổi lƣợng tƣơng quan tỷ lệ thuận với thay đổi khối lƣợng sản phẩm sản xuất kỳ Thuộc loại bao gồm chi phí nguyên vật liệu trực tiếp, chi phí nhân cơng trực tiếp - Chi phí cố định (định phí) : Là chi phí không thay đổi tổng số so với khối lƣợng cơng việc hồn thành Phân loại chi phí sản xuất làm chi phí khả biến chi phí cố định có tác dụng lớn quản trị kinh doanh, phân tích điểm hồ vốn phục vụ cho cơng việc định quản lý cần thiết để hạ giá thành sản phẩm nâng cao hiệu hoạt động kinh doanh d-Phân loại chi phí sản xuất theo phương pháp tập hợp chi phí sản xuất mối quan hệ với đối tượng chịu chi phí : Theo cách phân loại chi phí đƣợc chia làm loại : - Chi phí trực tiếp : Là chi phí sản xuất quan hệ trực tiếp với việc sản xuất loại sản phẩm, công việc định, chi phí kế LUAN VAN CHAT LUONG download : add luanvanchat@agmail.com toán vào số liệu từ chứng từ kế toán để ghi trực tiếp cho đối tƣợng chịu phí - Chi phí gián tiếp : Là chi phí sản xuất có liên quan đến việc sản xuất nhiều loại sản phẩm, nhiều cơng việc, chi phí kế tốn phải tiến hành phân bổ cho đối tƣợng chịu phí theo tiêu thức phân bổ phù hợp Cách phân loại chi phí sản xuất có ý nghĩa việc xác định phƣơng pháp kế toán tập hợp phân bổ chi phí cho đối tƣợng cách đắn, hợp lý 1.2- Gíá thành sản phẩm : 1.2.1- Khái niệm giá thành sản phẩm : Giá thành sản phẩm biểu tiền tồn hao phí lao động sống lao động vật hoá mà doanh nghiệp bỏ có liên quan đến khối lượng cơng tác, lao vụ hồn thành Giá thành sản phẩm phạm trù kinh tế gắn liền với sản xuất hàng hố tiêu tính tốn khơng thể thiếu đƣợc ngun tắc hạch tốn kinh tế Giá thành sản phẩm bao gồm chi phí tham gia trực tiếp gián tiếp đến trình sản xuất, tiêu thụ mà phải đƣợc bồi hồn để tái sản xuất doanh nghiệp khơng bao gồm tồn chi phí phát sinh kỳ doanh nghiệp Những chi phí đƣa vào giá thành sản phẩm phải phản ánh đƣợc giá trị thực tƣ liệu sản xuất tiêu dùng cho sản xuất, tiêu thụ khoản chi tiêu khác có liên quan tới việc bù đắp giản đơn hao phí lao động sống Nhƣ vậy, giá thành đƣợc tính tốn xác định cho loại sản phẩm lao vụ dịch vụ cụ thể tính tốn sản phẩm hoàn thành giai đoạn sản xuất (thành phẩm kết thúc số giai đoạn công nghệ bán thành phẩm) 1.2.2- Phân loại giá thành sản phẩm : Để đáp ứng yêu cầu quản lý, hạch toán kế hoạch giá thành nhƣ yêu cầu giá hàng hoá, giá thành đƣợc xem xét dƣới nhiều góc độ, nhiều phạm vi khác Trong lý luận nhƣ từ thực tế công tác doanh nghiệp, phạm trù giá thành thƣờng đƣợc phân thành loại nhƣ sau : - Giá thành kế hoạch : Việc tính tốn xác định giá thành kế hoạch sản phẩm đƣợc tiến hành trƣớc tiến hành trình sản xuất, chế tạo sản phẩm, phận kế hoạch thực Giá thành kế hoạch sản phẩm đƣợc tính sở chi phí kế hoạch đƣợc xem mục tiêu phấn đấu doanh nghiệp, sở để phân tích, đánh giá tình hình thực kế hoạch giá thành doanh nghiệp LUAN VAN CHAT LUONG download : add luanvanchat@agmail.com - Giá thành định mức : Giống nhƣ giá thành kế hoạch, việc tính giá thành định mức đƣợc thực hiên trƣớc sản xuất, chế tạo sản phẩm dựa vào chi phí dự tốn hành Giá thành định mức đƣợc xem thƣớc đo xác để xác định kết sử dụng loại tài sản, vật tƣ, tiền vốn doanh nghiệp, để đánh giá giải pháp mà doanh nghiệp áp dụng trình sản xuất kinh doanh nhằm nâng cao hiệu sử dụng chi phí - Giá thành thực tế : Khác với loại giá thành trên, giá thành thực tế sản phẩm, lao vụ đƣợc xác định trình tái sản xuất, chế tạo sản phẩm hoàn thành đƣợc dựa sở số liệu chi phí sản xuất thực tế phát sinh tập hợp đƣợc kỳ Giá thành thực tế sản phẩm tiêu kinh tế tổng hợp phản ánh kết phấn đấu doanh nghiệp việc tổ chức sử dụng giải pháp kinh tếkỹ thuật để thực trình tái sản xuất, sở để xác định giá trị sản phẩm, giá bán sản phẩm để xác định kết hoạt động sản xuất kinh doanh doanh nghiệp Ngồi ra, theo phạm vi tính tốn giá thành ngƣời ta cịn chia giá thành làm loại : giá thành sản xuất (còn gọi giá thành cơng xƣởng) giá thành tồn + Giá thành sản xuất (giá thành công xưởng) : Bao gồm chi phí sản xuất ( chi phí nguyên vật liệu trực tiếp, chi phí nhân cơng trực tiếp, chi phí sản xuất chung ) tính cho sản phẩm, lao vụ, dich vụ hoàn thành Giá thành sản xuất sản phẩm đƣợc sử dụng để ghi sổ cho sản phẩm dã hoàn thnàh nhập kho giao cho khách hàng Giá thành sản xuất sản phẩm để tính tốn giá vốn hàng bán tính lãi gộp doanh nghiệp sản xuất + Giá thành toàn : Giá thành toàn sản phẩm bao gồm giá thành sản xuất sản phẩm cộng thêm chi phí bán hàng chi phí quản lý doanh nghiệp tính cho sản phẩm Giá thành tồn sản phẩm đƣợc tính tốn xác định sản phẩm, lao vụ dịch vụ đƣợc tiêu thụ, để tính tốn lãi trƣớc thuế doanh nghiệp 1.3- Mối quan hệ chi phí sản xuất giá thành sản phẩm: Giữa chi phí sản xuất giá thành cơng xƣởng có mối quan hệ chặt chẽ với Giá thành cơng xƣởng đƣợc tính tốn sở tập hợp chi phí sản xuất số lƣợng sản phẩm hoàn thành kỳ báo cáo Số liệu để tính tốn giá thành cơng xƣởng đƣợc tạo sở tập hợp chi phí sản xuất Từ ta thấy, kế tốn tập hợp chi phí sản xuất tính giá thành sản phẩm hai mặt có mối quan LUAN VAN CHAT LUONG download : add luanvanchat@agmail.com hệ biện chứng hai công việc liên tiếp Mối quan hệ vừa có điểm giống khác : - Chí phí sản xuất giá thành sản phẩm hao phí lao động sống (V) lao động vật hố (C) Nếu chu kỳ sản xuất ngắn giá thành sản phẩm chi phí sản xuất chi kỳ Tuy nhiên, chu kỳ sản xuất dài chi phí sản xuất giá thành lại cần phải đƣợc phân biệt : + Chi phí sản xuất gắn với thời kỳ phát sinh chi phí, cịn giá thành lại gắn với khối lƣợng sản phẩm cơng việc hồn thành + Chi phí sản xuất kỳ bao gồm sản phẩm sản xuất hoàn thành kỳ, sản phẩm dở dang cuối kỳ sản phẩm hỏng, giá thành sản phẩm không liên quan đến sản phẩm dở dang cuối kỳ sản phảm hỏng nhƣng lại liên quan đến chi phí sản xuất dở dang cuối kỳ trƣớc chuyển sang Điều cho ta thấy tổng giá thành sản phẩm khơng đồng với tổng chi phí sản xuất chi kỳ 1.4- Vai trò nhiệm vụ cơng tác hạch tốn chi phí sản xuất tính giá thành sản phẩm doanh nghiệp sản xuất kinh doanh : Đối với doanh nghiệp chất lƣợng sản phẩm giá thành sản phẩm mối quan tâm hàng đầu Một doanh nghiệp muốn tạo đƣợc chỗ đứng vững thị trƣờng trƣớc tiên sản phẩm sản xuất phải đạt đƣợc hai yêu cầu : chất lƣợng cao giá thành hạ Do tính tốn hạch tốn giá thành cách xác có vai trị quan trọng Muốn làm tốt đƣợc điều đòi hỏi từ khâu kế tốn chi phí sản xuất phải đƣợc xác Có thể thấy, việc tính đủ chi phí sản xuất giá thành sản phẩm cho doanh nghiệp xác định cấu sản phẩm hợp lý, khai thác sử dụng hiệu khả tiềm tàng hạ giá thành doanh nghiệp, đồng thời dựa vào doanh nghiệp có kế hoạch sử dụng vốn có hiệu quả, đảm bảo tính chủ động sản xuất kinh doanh, chủ động vấn đề tài II-Hạch tốn chi phí sản xuất doanh nghiệp sản xuất: 2.1- Đối tượng hạch toán chi phí sản xuất: Trong q trình sản xuất kinh doanh, chi phí sản xuất phát sinh địa điểm khác với mục đích tạo sản phẩm lao vụ khác nhau, phạm vi giới hạn định theo quy trình sản xuất doanh nghiệp Do để quản lý chi phí sản xuất theo giới hạn cần phải xác định đối tƣợng hạch tốn chi phí sản xuất LUAN VAN CHAT LUONG download : add luanvanchat@agmail.com Đối tượng chi phí sản xuất phạm vi giới hạn mà chi phí sản xuất cần phải tập hợp nhằm đáp ứng yêu cầu kiểm tra, giám sát chi phí yêu cầu tính giá thành Việc xác định đối tƣợng tập hợp chi phí cần vào yêu cầu sau :  Đặc điểm tổ chức sản xuất doanh nghiệp  Quy trình cơng nghệ sản phẩm  Địa điểm phát sinh chi phí mục đích cơng dụng chi phí  u cầu trình độ quản lý doanh nghiệp Dựa vào trên, đối tƣợng hạch tốn chi phí sản xuất doanh nghiệp :  Từng phân xƣởng, phận, tổ, đội sản xuất toàn doanh nghiệp  Từng giai đoạn (bƣớc cơng nghệ tồn quy trình cơng nghệ)  Từng đơn đặt hàng hạng mục cơng trình  Từng nhóm sản phẩm  Từng phận, chi tiết sản phẩm 2.2- Hệ thống phương pháp hạch tốn chi phí sản xuất : Do đối tƣợng hạch tốn chi phí sản xuất khác nên có nhiều phƣơng pháp hạch tốn chi phí sản xuất phù hợp với đối tƣợng Vì thực tế thƣờng áp dụng phƣơng pháp hạch tốn chi phí sản xuất sau : a, Phương pháp hạch toán chi phi sản xuất chi tiết phận sản phẩm: Theo phƣơng pháp chi phí sản xuất phát sinh đƣợc tập hợp phân loại theo chi tiết phận riêng biệt phù hợp với tính chất, quy trình cơng nghệ đáp ứng yêu cầu quản lý Khi giá thành sản phẩm đƣợc xác định cách tổng cộng chi phí chi tiết phận cấu thành sản phẩm Tuy nhiên, thực phƣơng pháp phức tạp nên áp dụng hạn chế doanh nghiệp chun mơn hố cao, sản xuất sản phẩm sản xuất mang tính chất đơn chi tiết phận cấu thành sản phẩm b, Phương pháp hạch tốn chi phí sản xuất theo sản phẩm : Theo phƣơng pháp chi phí sản xuất đƣợc tập hợp phân loại theo sản phẩm riêng biệt khơng phụ thuộc vào tính chất phức tạp sản phẩm quy trình cơng nghệ sản xuất Nếu quy trình cơng nghệ chế biến sản phẩm LUAN VAN CHAT LUONG download : add luanvanchat@agmail.com qua nhiều cơng đoạn khác chi tiết đƣợc tập hợp theo phân xƣởng, chi phí trực tiếp đƣợc phân loại theo sản phẩm, chi phí phục vụ quản lý sản xuất đƣợc phân bổ cho sản phẩm theo tiêu thức phân bổ phù hợp Khi giá thành sản phẩm đƣợc xác định phƣơng pháp trực tiếp phƣơng pháp tổng cộng chi phí Phƣơng pháp đƣợc áp dụng rộng rãi doanh nghiệp sản xuất thuộc loại hình sản xuất hàng loạt khối lƣợng lớn nhƣ dệt khai thác khoáng sản c, Phương pháp hạch tốn chi phí sản xuất theo nhóm sản phẩm: Theo phƣơng pháp chi phí sản xuất phát sinh đƣợc tập hợp phân loại theo nhóm sản phẩm loại sản phẩm loại Khi giá thành đƣợc xác định phƣơng pháp liên hợp, tức sử dụng đồng thời số phƣơng pháp nhƣ: phƣơng pháp trực tiếp, phƣơng pháp hệ số, phƣơng pháp tỷ lệ Phƣơng pháp đƣợc áp dụng rộng rãi doanh nghiệp sản xuất nhiều chủng loại sản phẩm có quy cách khác nhƣ xí nghiệp đóng giầy, may mặc, dệt kim d, Phương pháp hạch toán chi phí sản xuất theo đơn đặt hàng : Theo phƣơng pháp này, chi phí sản xuất phát sinh đƣợc tập hợp phân loại theo đơn đặt hàng riêng biệt Khi đơn đặt hàng hồn thành tổng chi phí tổng hợp theo đơn đặt hàng giá thành thực tế sản phẩm, khối lƣợng cơng việc hồn thành theo đơn đặt hàng Phƣơng pháp đƣợc áp dụng rộng rãi doanh nghiệp sản xuất đơn e, Phương pháp hạch tốn chi phí sản xuất theo giai đoạn công nghệ: Theo phƣơng pháp này, chi phí sản xuất phát sinh đƣợc tập hợp phân loại theo giai đoạn công nghệ, giai đoạn cơng nghệ chi phí đƣợc phân tích theo loại sản phẩm bán thành phẩm Phƣơng pháp đƣợc áp dụng doanh nghiệp sản xuất mà tồn cơng nghệ sản xuất đƣợc chia làm nhiều giai đoạn công nghệ nguyên vật liệu đƣợc chế biến cách liên tục từ giai đoạn đầu đến giai đoạn cuối theo trình tự định f- Phương pháp hạch tốn chi phí sản xuất theo đơn vị: Theo phƣơng pháp này, chi phí sản xuất phát sinh đƣợc tập hợp phân loại theo đơn vị sản xuất (phân xƣởng, tổ, đội ) Trong đơn vị sản xuất, chi phí lại đƣợc tập hợp theo đối tƣợng chịu chi phí: chi tiết, LUAN VAN CHAT LUONG download : add luanvanchat@agmail.com sản phẩm , nhóm sản phẩm Giá thành sản phẩm đƣợc xác định phƣơng pháp trực tiếp, tổng cộng chi phí, hệ số g, Phương pháp hạch tốn chi phí sản xuất theo toàn dây truyền sản xuất: Phƣơng pháp áp dụng trƣờng hợp sản xuất giản đơn, sản xuất loại sản phẩm 2.3-Trình tự hạch tốn chi phí sản xuất: Chi phí sản xuất doanh nghiệp bao gồm nhiều loại với tính chất nội dung khác nhau, phƣơng pháp hạch tốn tính chi phí vào giá thành sản phẩm khác Khi phát sinh, trƣớc hết chi phí sản xuất đƣợc biểu theo yếu tố chi phí đƣợc biểu thành khoản mục giá thành tính giá thành sản phẩm Việc tập hợp chi phí sản xuất phải đƣợc tiến hành theo trình tự hợp lý, khoa học tính giá thành sản phẩm cách xác, kịp thời Trình tự phụ thuộc vào đặc điểm sản xuất ngành nghề, doanh nghiệp, vào mối quan hệ hoạt động sản xuất ngành nghề, doanh nghiệp, vào trình độ cơng tác quản lý hạch tốn Tuy nhiên, khái quát chung việc tập hợp chi phí sản xuất qua bƣớc sau: + Bƣớc1:Tập hợp chi phí có liên quan trực tiếp cho đối tƣợng sử dụng + Bƣớc2: Tính toán phân bổ lao vụ ngành sản xuất kinh doanh phụ có liên quan trực tiếp cho đơí tƣợng sử dụng sở khối lƣợng lao vụ phục vụ giá thành đơn vị lao vụ + Bƣớc3: Tập hợp phân bổ chi phí sản xuất chung cho loại sản phẩm có liên quan + Bƣớc4: Xác định chi phí sản xuất dở dang cuối kỳ Tuỳ thuộc vào phƣơng pháp hạch toán hàng tồn kho áp dụng doanh nghiệp mà nội dung, cách thức hạch tốn chi phí sản xuất có điểm khác Do đó, thực tế doanh nghiệp thƣờng sử dụng hình thức tập hợp chi phí sản xuất theo phƣơng pháp kê khai thƣờng xuyên theo phuơng pháp kiểm kê định kỳ a, Hạch tốn chi phí ngun vật liệu trực tiếp : * Khái niệm : Chi phí nguyên vật liệu trực tiếp bao gồm giá trị nguyên vật liệu chính, phụ, nhiên liệu sử dụng trực tiếp cho sản xuất sản phẩm 10 LUAN VAN CHAT LUONG download : add luanvanchat@agmail.com CHƢƠNG III MỘT SỐ KIẾN NGHỊ NHẰM HỒN THIỆN CƠNG TÁC KẾ TỐN TẬP HỢP CHI PHÍ SẢN XUẤT VÀ TÍNH GIÁ THÀNH SẢN PHẨM Ở CÔNG TY DỆT VẢI CÔNG NGHIỆP HÀ NỘI I- Sự cần thiết phải hồn thiện kế tốn chi phí sản xuất tính giá thành sản phẩm Trong chế thị trƣờng, kinh tế chịu chi phối quy luật khách quan vốn có kinh tế sản xuất hàng hố, quy luật giá trị, quy luật cung cầu, quy luật lƣu thơng tiền tệ mà bật quy luật cạnh tranh Quy luật có tác động mạnh mẽ đến hoạt động sản xuất kinh doanh doanh nghiệp Do vậy, doanh nghiệp phải thấy đƣợc chi phí sản xuất giá thành sản phẩm phải hao phí cá biệt cuả doanh nghiệp, chi phí cần bỏ với mức thấp nhất, để tạo đƣợc sản phẩm, lao vụ, dịch vụ với chất lƣợng cao, cạnh tranh thị trƣờng mang lại lợi nhuận cao cho doanh nghiệp Cơ chế thị trƣờng đòi hỏi doanh nghiệp phải đặt vấn đề hàng đầu hiệu chi phí, phải xác định đƣợc nội dung tính đúng, tính đủ chi phí vào giá thành sản phẩm Ngồi chi phí theo quy định phải tính vào giá thành sản phẩm, phát sinh chi phí “ khơng theo quy định” doanh nghiệp cần phải tổ chức hạch toán riêng để phục vụ trực tiếp cho yêu cầu quản trị doanh nghiệp Nhà nƣớc quy định khoản mục giá thành tổng hợp, việc hạch tốn khoản mục chi phí phải theo chế độ Tuy nhiên, doanh nghiệp việc xác định đƣợc chi phí giá thành loại hoạt động, loại sản phẩm lao vụ dịch vụ cụ thể để có định đắn cho việc tiếp tục hoạt động hay không, để mở rộng quy mô đến đâu hay thu hẹp Tất điều đủ dể khẳng định quan điểm cho rằngtrong điều kiện kinh tế thị trƣờng không cần phaỉ tính tốn xác định giá thành sản phẩm giá thành khơng cịn sở để xác định giá bán nhƣ điều kiện nềnkinh tế kế hoạch hoá tập trung Mặc dù điều kiện kinh tế thị rtƣờng giá thoả thuận ngƣòi mua ngƣời bán, cung cầu, quy luật cạnh tranh , song muốn biết đƣợc hiệu sản xuất kinh doanh toàn doanh nghiệp hay loại hoạt động, sản phẩm cần phải biết đƣợc chi phí thực tế đƣợc chuyển dịch vào sản phẩm dịch vụ, giá thành sản phẩm Nói tóm lại, cơng tác quản lý doanh nghiệp, chi phí sản xuất giá thành sản phẩm tiêu quan trọng, đƣợc doanh nghiệp quan tâm chúng ln gắn liền với kết hoạt động sản xuất kinh doanh, mục tiêu ơựi nhuận tối đa Do viẹc hồn thiện cơng tác tập hợp chi phí tính giá thành có tác dụng to lớn khâu quan trọng tồn cơng tác kế tốn doanh nghiệp 88 LUAN VAN CHAT LUONG download : add luanvanchat@agmail.com II-Nội dung hồn thiện Hồn thiện q trình hạch tốn chi phí tính giá thành sản phẩm đƣợc tiến hành phù hợp với nội dung tổ chức cơng tác hạch tốn kế tốn Từ tiêns hành so sánh với viẹc tổ chức hạch toán kế toán chi phí sản xuất tính giá thành sản phẩm tịa doanh nghiệp cụ hể để rút phƣơng hƣớng hồn thiện a- Hồn thiện khâu hạch tốn ban đầu: Mọi nghiệp vụ kinh tế tài phát sinh thực hoàn thành phải đƣợc phản ánh vào chứng từ kế toán đồng thời sử dụng chứng từ kế tốn làm sở pháp lý để ghi sổ kế toán lập báo cáo kế toán Chứng từ kế toán phải đƣợc lập kịp thời theo quy đinh nội dung phƣơng pháp lập Bộ Tài Chính ban hành chế độ chứng từ kế toán theo định 1141TC/QĐ/CĐKT ngày 1/11/1995, bao gồm hệ thống chứng từ kế toán thống bắt buộc chung cho loại hình doanh nghiệp Do vậy, doanh nghiệp vấn đề tổ chức thực Đối với hệ thống chứng từ hƣớng dẫn chủ yếu đƣợc sử dụng nội doanh nghiệp, vấn đề đặt với doanh nghiệp tổ chức lựa chọn, vận dụng cho có hiệu Căn vào chứng từ mang tính chất bắt buộc hay hƣớng dẫn, kế toán phải tổ chức lập luân chuyển cho hợp lý Trình tự thời gian luân chuhyển chứng từ bao gồm: lập phản ánh nghiệp vụ kinh tế vào chứng từ, kiểm tra chứng từ, ghi sổ lƣu trữ chứng từ b- Hoàn thiện việc tổ chức vận dụng hệ thống tài khoản thống nhất: Hệ thống tài khoản kế tốn doanh nghiệp phận cấu thành khơng thể thiếu đƣợc toàn hệ thống chế độ kế toán doanh nghiệp Tất doanh nghiệp thuỵc thành phần kinh tế phỉa thực viẹc áp dụng thống hệ thống tài khoản kế toán doanh nghiệp ban hành theo định số 1141-TC/QĐ/CĐKT ngày 1.11.1995 Bộ Tài Chính Hệ thống tài khoản kế tốn doanh nghiệp phản ánh đầy đủ hoạt động doanh nghiệp phù hợp với yêu cầu đặc điểm kinh tế thị trờng nƣớc ta Điều quan trọng phải biết vận dụng cách hợp lý hệ thống tài khoản kế tốn Căn vào đặc điểm kinh doanh doanh nghiệp, nội dung nghiệp vụ kinh tế phát sinh mà kế tốn khơng sử dụng số tài khoản chi tiết số tài khoản cho thuận lợi ghi chép, phản ánh lập báo cáo kế toán Kế toán cần hiểu rõ nội dung yêu cầu tài khoản để tránh vận dụng sai Theo yêu cầu kế tốn tập hợp chi ph í tính giá thành sản phẩm, kế tốn phải nắm đƣợc thơng tin tình hình biến động loại chi phí, phải biết đƣợc lƣợng chi phí chi kỳ để tập hợp, phân bổ làm sở tính giá thành sản phẩm Để cung cấp đƣợc thông tin kế tốn sử dụng tài khoản sau: - TK 621 “Chi phí NVLTT” - TK 622 “ Chi phí NCTT” 89 LUAN VAN CHAT LUONG download : add luanvanchat@agmail.com - TK 627 “ Chi phí sản xuất chung” - TK 154 TK 631 c- Hoàn thiện việc tổ chức vận dụng hệ thống sổ kế toán: Sổ kế toán phƣơng tiện vật chất cần thiết để ngƣịi làm kế tốn ghi chép phản ánh cách có hệ thống thơng tin kinh tế theo thời gian nhƣ theo đối tƣợng Cơng tác kế tốn đơn vị hạch tốn, đặc biệt doanh nghiệp thƣờng nhiều phức tạp Do vậy, đợn vị cần thiết sử dụng nhiều loại sổ sách kế toán khác nội dụng, kết cấu, phƣơng pháp hạch toán tạo thành hệ thống sổ sách kế toán Các sổ sách ké toán đƣợc liên hệ chặt chẽ với theo trình tự hạch tốn phần hành Mỗi hình thức sổ kế tốn đƣợc xây dựng hình thức tổ chức sổ định mà doanh nghiệp cần phải có để thực cơng tác kế tốn Nhƣ hình thức tổ chức sổ kế tốn hình thức kết hơqpj cac sloại sổ kế tốn khác chức ghi chép, kết cấu, nội dung phản ánh theo trình tự định sở chứng từ gốc Các doanh nghiệp khác hình thnàh cho hình thức tổ chức sổ khác d- Hoàn thiện việc lập báo cáo kế tốn: Hệ thống báo cáo tài phận quan trọng hệ thống chế đọ kế toán doanh nghiệp Hệ thống báo cáo tài doanh nghiệp đƣợc lập với mục đíchtổng hợp rình bày cách tổng qt, tồn diện tình hình tài sản, cơng nợ, nguồn vốn, tình hình hoạt động sản xuất kinh doanh doanh nghiệp kỳ hạch toán Hơn nữa, cịn cung cấp thơng tin kinh tế tài chủ yếu cho việc đánh giá tình hình hoạt động doanh nghiệp, đánh giá thực trạng tài doanh nghiệp kỳ qua dự báo tình hình tƣơng lai.Thơng tin báo cáo tài quan trọng cho việc đề định quản lý, điều hành hoạt động sản xuất kinh doanh hoạt động đầu tƣ chủ doanh nghiệp, chủ sở hữu, chủ nợ tƣơng lai doanh nghiệp Để đáp ứng yêu cầu quản lý thống tổng hợp số liệu tình hình, két sản xuát kinh doanh doanh nghiệp, đòi hỏi phải tổ chức thực đầy đủ thời hạn, nội dung phƣơng pháp lập báo c tài Trƣớc u cầu công tác quản lý kinh tế thị trƣờng, kế tốn khơng biết lập báo cáo mà cịn phải biết đọc phân tích báo cáo để đƣa đƣợc ý kiến đề xuất, cố vấn cho ban lãnh đạo công ty III Một số nhận xét cơng tác hạch tốn chi phí sản xuất tính giá thành sản phẩm công ty DVCNHN Nhận xét chung Công ty DVCNHN đơn vị sản xuất kinh doanh độc lập thuộc Tổng công ty Dệt may Việt Nam, có truyền thống lâu đời ngành Dệt nƣớc ta Sản phẩm chủ yếu công ty loại vải công nghiệp nhƣ vải bạt, vải lọc bia, vải mành PA sản phẩm may thêu xuất nội địa 90 LUAN VAN CHAT LUONG download : add luanvanchat@agmail.com Trải qua 30 năm xây dựng trƣởng thành, đến công ty bƣớc lớn mạnh mặt Chính kinh tế thị trƣờng tạo hƣớng cho cơng ty, hƣớng hồn tồn đắn dựa theo nhu cầu thị trƣờng tảng kỹ thuật sẵn có cuả cơng ty để ngày phát triển đứng vững trƣớc cạnh tranh gay gắt thị trƣờng Công ty cung cấp cho thị trƣờng sản phẩm có giá trị kinh tế góp phần khẳng định vị trí Để đạt đƣợc kết nhƣ phần nhờ công ty thực tốt công tác quản lý sản xuất nói chung, quản lý tốt chi phí sản xuất giá thành sản phẩm nói riêng Cùng với lên sản xuất, trình độ quản lý kinh tế công ty không ngừng đƣợc củng cố nâng cao, đặc biệt công tác quản lý chi phí sản xuất giá thành sản phẩm Vấn đề đƣợc xác định trọng tâm công tác quản lý kinh tế công ty Đánh giá chung cơng tác kế tốn chi phí sản xuất tính giá thành sản phẩm công ty DVCNHN 2.1 Những mặt làm Về tổ chức máy kế tốn: Ở cơng ty DVCNHN, máy kế toán đƣợc tổ chức, xếp phù hợp với yêu cầu công việc trình độ chun mơn ngƣời Ngồi cán có trình độ đại học ra, số cán lại đƣợc đào tạo, bồi dƣỡng nghiệp vụ quản lý kinh tế theo chƣơng trình đại học Do vậy, việc tổ chức quản lý hạch toán kế tốn cơng ty đƣợc thực nghiêm túc hoàn thiện, phù hợp với điều kiện cơng ty Về tổ chức cơng tác kế tốn Nhìn chung chứng từ ban đầu đƣợc tổ chức hợp pháp, hợp lệ đầy đủ Cách thức hạch tốn cơng ty nói chung hữu hiệu, phù hợp với chế độ kế toán hành Việc quản lý chi phí sản xuất, quản lý giá thành công ty tƣơng đối chặt chẽ, biểu qua việc hạch tốn chi phí sản xuất tính giá thành sản phẩm công ty đƣợc thực hồn chỉnh có nề nếp Việc tập hợp chi phí sản xuất tính giá thành sản phẩm diễn thƣờng xuyên, theo định kỳ hàng tháng Công ty vào đặc điểm tổ chức sản xuất, đặc điểm quy trình cơng nghệ sản xuất sản phẩm để xác định đối tƣợng tính giá thành thích hợp Trong điều kiện sản xuất nhiều mặt hàng mà cơng ty thực tập hợp chi phí ngun vật liệu trực tiếp chi tiết cho loại sản phẩm, phân bổ chi phí nguyên vật liệu phụ trực tiếp, nhân cơng trực tiếp, chi phí sản xuất 91 LUAN VAN CHAT LUONG download : add luanvanchat@agmail.com chung để tính giá thành cho loại sản phẩm theo định kỳ hàng tháng cố gắng lớn cơng ty Giá thành đƣợc tính tốn cụ thể cho loại sản phẩm sở để công ty hạch toán kết sản xuất kinh doanh theo loại sản phẩm Chi phí sản xuất giá thành sản phẩm đƣợc tính tốn hàng tháng thông tin cần thiết cung cấp cho cán quản lý cơng ty, phân tích tình hình biến động khoản mục chi phí giá thành sản phẩm Từ đề biện pháp quản lý thích hợp, kịp thời Bên cạnh ƣu điểm trên, công tác hạch tốn chi phí sản xuất tính giá thành sản phẩm cơng ty DVCNHN cịn tồn số điểm chƣa hợp lý cần đƣợc khắc phục nhằm nâng cao hiệu hoạt động kinh doanh công ty 2.2 Những mặt tồn - Thứ nhất: Về việc hạch toán khấu hao TSCĐ Hiện công ty không tiến hành lập bảng phân bổ khấu hao TSCĐ mà sử dụng số liệu khấu hao năm bảng TSCĐ theo đơn vị để tính mức khấu hao tháng cho đơn vị sử dụng Do vậy, chƣa phản ánh đƣợc biến động TSCĐ kỳ không cung cấp đƣợc thông tin kịp thời cho việc kiểm tra kế toán Bảng TSCĐ theo đơn vị đƣợc lập từ đầu năm nên số khấu hao năm gần nhƣ số kế hoạch, bao gồm số khấu hao TSCĐ giảm năm – có – nhƣng lại khơng phản ánh số khấu hao TSCĐ tăng năm Kế toán khơng mở bảng tính phân bổ khấu hao TSCĐ để theo dõi trích khấu hao cho đối tƣợng sử dụng Việc theo dõi trích khấu hao TSCĐ tăng giảm đƣợc theo dõi riêng sổ kế tốn TSCĐ Thứ hai: Ở cơng ty xí nghiệp sản xuất đƣợc tổ chức thành dây chuyền liên tục, khép kín, cơng nhân đảm nhận bƣớc công nghệ định có ảnh hƣởng lớn đến khối lƣợng sản phẩm hoàn thành Hơn nữa, mặt hàng sản xuất công ty phần lớn theo thời vụ, cơng ty khơng tiến hành trích trƣớc tiền lƣơng nghỉ phép công nhân trực tiếp sản xuất, điều có ảnh hƣởng khơng nhỏ tới ổn định giá thành sản phẩm, đặc biệt số tháng hè giáp Tết, sản lƣợng thƣờng giảm phát sinh công nhân nghỉ phép tháng giá thành sản phẩm thƣờng tăng Đó điểm bất lợi lớn, chế thị trƣờng Thứ ba: Vì cơng ty DVCNHN doanh nghiệp sản xuất, số lƣợng máy móc thiết bị nhiều có giá trị lớn Những chi phí phát sinh TSCĐ thƣờng lớn (cụ thể: chi phí sửa chữa lớn TSCĐ, chi phí nâng cấp TSCĐ ), nhiên công ty chƣa tiến hành dự toán trƣớc 92 LUAN VAN CHAT LUONG download : add luanvanchat@agmail.com khoản chi phí để phân bổ cho kỳ kinh doanh – doanh nghiệp khơng thực trích trƣớc chi phí sửa chữa lớn TSCĐ - điều dẫn đến tình trạng gây đột biến tăng giá thành sản phẩm sản xuất kỳ có chi phí phát sinh Doanh nghiệp cần thiết phải thay đổi cách thức hạch toán cho phù hợp Thứ tư: Việc tính giá thành thực tế vải mộc PA xuất kho cịn chƣa xác Bởi lẽ vải mộc PA sau sản xuất xong đƣợc nhập kho (nếu nhƣ không chuyển thẳng sang nhúng keo xí nghiệp mành) theo giá thành sản xuất xí nghiệp bạt Nhƣng xuất kho vải mộc PA kế toán vật liệu lại xác định giá thực tế vải mộc PA xuất kho cách lấy giá hạch tốn (cũng giá thành sản xuất vải mộc PA nhập kho kỳ trƣớc) nhân với hệ số giá tính cho vật liệu mua ngồi dùng cho sản xuất xí nghiệp bạt Bên cạnh đó, từ vải mộc PA sản xuất xí nghiệp vải bạt chuyển sang xí nghiệp vải mành, nhƣng chuyển thẳng khơng qua kho đƣợc kết chuyển theo khoản mục chi phí để phục vụ cho việc tính giá thành Nhƣng vải mộc PA xuất kho lại đƣợc hạch tốn vào chi phí ngun vật liệu trực tiếp, kế tốn tập hợp chi phí sản xuất theo định khoản: Nợ TK 621C – xí nghiệp vải mành: Có TK 1521 Thứ năm: Hiện nay, công ty cho hộp nhựa, thùng giấy, bao gói sản phẩm may mặc trƣớc đóng kiện nhập kho thành phẩm bao bì ln chuyển hạch tốn vào tài khoản 627, kế tốn ghi sổ tập hợp chi phí sản xuất theo định khoản: Nợ TK 627 Có TK 153 (153.1) Quan điểm đánh giá nhƣ chƣa xác, kế tốn cần xem xét lại vấn đề Với vốn kiến thức thu đƣợc trình học tập kết hợp với việc tìm hiểu thực tế công ty, em xin đƣa số ý kiến nhỏ nhằm góp phần hồn thiện cơng tác hạch tốn chi phí sản xuất tính giá thành sản phẩm cơng ty DVCNHN Phƣơng hƣớng chung để hồn thiện cơng tác quản lý nói chung nhƣ cơng tác kế tốn chi phí sản xuất tính giá thành sản phẩm nói riêng tiếp tục phát huy ƣu điểm có, tìm biện pháp khắc phục tồn tại, đảm bảo cơng tác kế tốn thực chế độ kế toán nhà nƣớc quy định đáp ứng đƣợc yêu cầu quản lý doanh nghiệp 93 LUAN VAN CHAT LUONG download : add luanvanchat@agmail.com IV Một số ý kiến đóng góp nhằm hồn thiện cơng tác kế tốn tập hợp chi phí sản xuất tính giá thành sản phẩm cơng ty DVCNHN Thứ nhất: Để việc theo dõi khấu hao TSCĐ kỳ cách dễ dàng, thuân lợi, đảm bảo tính xác chi phí khấu hao TSCĐ giá thành sản phẩm kế tốn nên lập “Bảng tính phân bổ khấu hao TSCĐ” - bảng phân bổ số 03 - để theo dõi chi tiết chi phí khấu hao TSCĐ cơng ty cho đối tƣợng theo mẫu sau Bảng tính phân bổ khấu hao TSCĐ S T T I II III IV Chỉ tiêu Tỷ lệ khấu hao Nơi sử dụng ghi Nợ TK N Mức G KH TK 627 XN XN TK 641 TK 642 TK 241 Số KH tháng trƣớc (N) Số KH TSCĐ tăng tháng Số KH TSCĐ giảm tháng Số KH phải trích tháng (N+1) Ngày tháng năm Kế toán trƣởng Ngƣời lập biểu (Ký, họ tên) (Ký, họ tên) Các số liệu “Bảng tính phân bổ khấu hao TSCĐ” đƣợc lấy từ “Bảng TSCĐ theo đơn vị” “Sổ theo dõi TSCĐ” Thứ hai: Để đảm bảo không gây biến động khoản mục chi phí nhân cơng trực tiếp, chi phí sửa chữa lớn TSCĐ kế tốn cần mở TK 335 để thực trích trƣớc tiền lƣơng cơng nhân nghỉ phép tiền chi phí sửa chữa lớn TSCĐ, cách thức hạch tốn nhƣ sau: + Khi trích trƣớc vào chi phí tiền lƣơng nghỉ phép cơng nhân sản xuất (hoặc chi phí sửa chữa lớn TSCĐ), kế tốn ghi: Nợ TK 622 – chi phí nhân công trực tiếp 94 LUAN VAN CHAT LUONG download : add luanvanchat@agmail.com Nợ TK 627 – chi phí sửa chữa lớn TSCĐ Có TK 335 – chi phí phải trả Căn vào tổng số chi phí kế hoạch kết thực tế tháng để kế toán xác định tỷ lệ trích cho phù hợp + Khi xác định đƣợc chi phí thực tế phải trả cho cơng nhân nghỉ phép (hoặc sửa chữa lớn TSCĐ), kế toán ghi: Nợ TK 335 Có TK 334 Có TK liên quan Thứ ba: Theo em, để đảm bảo tính xác việc tính giá thành thực tế vải mộc PA xuất kho khơng nên áp dụng phƣơng pháp tính nhƣ mà nên sử dụng phƣơng pháp khác cho phù hợp hơn: phƣơng pháp tính giá thực tế vải mộc PA xuất kho theo đơn giá tồn kho đầu kỳ (vì vải mộc PA xuất kho phục vụ cho sản xuất tháng vải mộc PA đƣợc sản xuất nhập kho tháng trƣớc đó), đó: Giá thực tế vải mộc PA xuất kho = Số lƣợng x Đơn giá tồn đầu kỳ Vì cơng ty cho vải mộc PA tự chế nguyên vật liệu xí nghiệp vải mành nên theo em coi nguyên vật liệu phần vải mộc PA chuyển thẳng từ xí nghiệp bạt sang xí nghiệp vải mành kế tốn cần hạch tốn vào chi phí ngun vật liệu trực tiếp, cụ thể: giá thành sản xuất vải mộc PA hồn thành chuyển sang xí nghiệp vải mành đƣợc ghi sổ theo định khoản: Nợ TK 621C – xí nghiệp vải mành Có TK 154 – xí nghiệp vải bạt Khi khoản mục chi phí ngun vật liệu trực tiếp giá thành vải mành PA nhúng keo gồm giá thực tế vải mộc PA xuất kho giá thành sản xuất vải mộc PA chuyển thẳng từ xí nghiệp vải bạt sang Thứ tư: Ở xí nghiệp may, có sử dụng hộp nhựa, thùng giấy dùng để bao gói sản phẩm may mặc trƣớc đóng kiện nhập kho thành phẩm, kế tốn coi bao bì ln chuyển trị giá hộp nhựa, thùng giấy đƣợc hạch toán vào TK 627, kế toán ghi sổ tập hợp chi phí sản xuất – TK 627 theo định khoản: Nợ TK 627 Có TK 1531 Việc phản ánh nhƣ chƣa xác, xuất phát từ việc kế tốn vật liệu có nhầm lẫn việc phân loại: thùng giấy, hộp nhựa dùng để bao gói sản phẩm may mặc đƣợc giao với sản phẩm may mặc cho 95 LUAN VAN CHAT LUONG download : add luanvanchat@agmail.com khách hàng, vật liệu phụ khơng phải bao bì ln chuyển Vì từ đầu kế toán vật liệu phải hạch toán chúng vào TK 1522 đƣợc phản ánh sổ tập hợp chi phí sản xuất – TK 621 theo định khoản: Nợ TK 621(621-P) Có TK 152(1522) Thứ năm: Về hình thức sổ kế tốn Hiện cơng ty áp dụng hình thức Nhật ký chứng từ để ghi chép nghiệp vụ kinh tế phát sinh Hình thức có nhiều ƣu điểm nhƣ tránh đƣợc ghi chép trùng lắp, thuận tiện phân công lao động kế tốn, tạo điều kiện nâng cao trình độ chun mơn kế tốn cho nhân viên, dễ kiểm tra đối chiếu có sai sót Cơng việc kế toán chủ yếu thực phƣơng pháp thủ cơng nên khối lƣợng cơng việc lớn, khó cung cấp số liệu nhanh cho công tác quản lý Hơn nữa, công ty cài đặt phần mềm kế tốn nối mạng với Tổng cơng ty, hình thức sổ nhƣ khó việc sử dụng máy tính, cơng ty nên lựa chọn hình thức sổ Chứng từ ghi sổ hình thức Nhật Ký Chung để phù hợp với quy mô công ty thuận tiện cho việc sử dụng máy vi tính Thứ sáu: Ta thấy sổ tập hợp chi phí sản xuất – TK154 chi phí sản xuất đƣợc tập hợp riêng cho mặt hàng, mã hàng, bao gồm chi phí vật liệu chính, vật liệu phụ, chi phí nhân cơng trực tiếp, chi phí sản xuất chung, phế liệu thu hồi, sản phẩm dở dang đầu kỳ cuối kỳ Số liệu cột TK 155 tổng giá thành thành phẩm nhập kho số liệu cột TK 154 tổng giá thành nửa thành phẩm vải mộc PA chuyển thẳng từ xí nghiệp vải bạt sang Vì thế, theo em để giảm bớt khối lƣợng cơng việc ghi chép tháng số lƣợng mặt hàng, mã hàng sản xuất lớn, thƣờng từ 60 đến 70 mã hàng, mặt hàng, kế toán tập hợp chi phí sản xuất tính giá thành khơng cần phải mở bảng tính giá thành cho mặt hàng mã hàng mà cần thêm số cột vào sổ tập hợp chi phí sản xuất – TK 154 để tính ln giá thành cho mặt hàng, mã hàng đổi tên sổ thành “Sổ tập hợp chi phí sản xuất tính giá thành – TK 154-” Cách lập tiêu nhƣ sau: - Số liệu cột “Tổng giá thành” đƣợc lấy từ cột “TK 155” cột “TK 154” phần “Ghi Nợ TK khác, ghi Có TK 154” - Cột giá thành đơn vị: 96 LUAN VAN CHAT LUONG download : add luanvanchat@agmail.com + Khoản mục chi phí nguyên vật liệu trực tiếp: số liệu = số liệu cột “Số dƣ đầu kỳ” + số liệu cột “TK 621C” – số liệu cột “TK 1527” – số liệu cột “số dƣ cuối kỳ”/ số liệu cột “Sản lƣợng” + Số liệu cột “chi phí nguyên vật liệu phụ trực tiếp” = số liệu cột “TK 621P”/ Số liệu cột “Sản lƣợng” + Số liệu cột “Chi phí nhân cơng trực tiếp” = Số liệu cột “TK 622”/ Số liệu cột “Sản lƣợng” + Số liệu cột “Chi phí sản xuất chung” = Số liệu cột “TK 627” / Số liệu cột “Sản lƣợng” + Cột “Tổng cộng” = Số liệu cột “Chi phí nguyên vật liệu trực tiếp” + “Chi phí nguyên vật liệu phụ trực tiếp” + “Chi phí nhân cơng trực tiếp” + “Chi phí sản xuất chung” (Mẫu biểu trang sau) Thứ bảy: Về công việc phân tích hoạt động kinh tế Nhƣ ta biết, phân tích hoạt động kinh tế có mối quan hẹ chặt chẽ với hạch toán kế toán, công cụ thiếu công tác quản lý kinh tế Hạch toán kế toán ghi chép phản ánh hoạt động sản xuất kinh doanh số sổ sách để từ dựa vào số liệu ghi chép, phân tích kinh tế, nghiên cứu rút nhận xét đánh giá Tại công ty nay, việc phân tích đƣợc thực xí nghiệp vải bạt quý lần, xí nghiệp khác nhƣ cấp cơng ty chƣa thựchiện thƣờng xuyên Do chƣa tìm đƣợc nguyên nhân tích cực tiêu cực làm tăng giảm chi phí Vì cơng ty nên tiến hành phân tích hoạt đọng kinh tế hàng tháng, q để có giải pháp tối ƣu nhằm tiết kiệm chi phí, hạ giá thành sản phẩm Việc phân tích phải kết hợp phân tích tổng thể phân tích chi tiết xí nghiệp thành viên Hơn việc phân tích khơng dừng lại việc so sánh tiêu có sẵn báo cáo kế tốn, thống kê cơng ty mà cịn sâu vào kết cấu số liệu để tính tiêu cần thiết, rút nhận xét đánh giá đầy đủ hoạt động sản xuất kinh doanh cơng ty, từ nêu giải pháp phấn đấu kỳ sau Việc phân tích phải từ đánh giá chung kết thực kế hoạch giá thành cách so sánh giá thành thực tế với giá thành kế hoạch, giá thành thực tế tháng với giá thành thực tế tháng trƣớc để thấy đƣợc kết phẩn đấu hạ thấp giá thành khoảng thời gian định 97 LUAN VAN CHAT LUONG download : add luanvanchat@agmail.com CÔNG TY DỆT VẢI CÔNG NGHIỆP HÀ NỘI PHỊNG TÀI CHÍNH – KẾ TỐN SỔ TẬP HỢP CHI PHÍ SẢN XUẤT VÀ TÍNH GIÁ THÀNH TK 154 Tháng năm Đối tƣợng tập hợp CPSX tính giá thành S D Đ K Ghi Nợ TK 154, ghi Có TK khác 621C 621P 622 627 154 ∑ Nợ 154 Ghi Có TK 154, ghi Nợ TK khác 1527 154 155 ∑ Có 154 S D C K ∑Z Sản lƣợng Z đơn vị CP NV L CTT CP NV L PTT CP NC TT 1.TK 154 XNVB 2.TK 154 – XNM 3.TK 154 – XNVM Cộng 98 LUAN VAN CHAT LUONG download : add luanvanchat@agmail.com CP SX ∑ C KẾT LUẬN Hạch toán chi phí sản xuất cơng việc phức tạp, phụ thuộc vào nhiều yếu tố kinh tế - kỹ thuật, tổ chức quản lý sản xuất Ngoài mục tiệu cung cấp số liệu cho việc tính giá thành sản phẩm, hạch tốn chi phí sản xuất cịn có nhiệm vụ thơng tin để kiểm tra tình hình thực định mức dự tốn chi phí, khai thác tiềm nhằm tối đa hoá lợi nhuận Bởi vậy, hạch tốn chi phí sản xuất tính giá thành sản phẩm ln đóng vai trị quan trọng doanh nghiệp sản xuất Qua thời gian thực tập phịng kế tốn cơng ty DVCNHN, em sâu tìm hiểu cơng tác kế tốn chi phí sản xuất tính giá thành sản phẩm công ty Trong luận văn này, với vài khía cạnh nhỏ phƣơng hƣớng hồn thiện, em mong phần giúp cho việc hạch toán chi phí tính giá thành cơng ty mang lại hiệu cao Do thời gian thực tập ngắn hiểu biết thực tế có hạn nên vấn đề đƣa luận văn chƣa có tính khái qt, việc giải vấn đề chƣa hồn tồn thấu đáo khơng tránh khỏi thiếu sót Em mong nhận đƣợc ý kiến đóng góp thầy giáo, cô giáo bạn đọc để viết em đƣợc hoàn thiện Một lần em xin chân thành cảm ơn thầy giáo Trần Quý Liên cán phịng Tài Chính - Kế Tốn cơng ty Dệt Vải Cơng Nghiệp Hà Nội tận tình giúp đỡ, tạo điều kiện thuận lợi để em hồn thành tốt luận văn 86 LUAN VAN CHAT LUONG download : add luanvanchat@agmail.com MỤC LỤC *** Trang Lời nói đầu Chƣơng I: Cơ sở lý luận hạch tốn chi phí sản xuất tính giá thành sản phẩm doanh nghiệp sanr xuất I Bản chất nội dung kinh tế chi phí sản xuất 1.1 Chi phí sản xuất 1.1.1 Khái niệm, chất, nội dung kinh tế chi phí sản xuất 1.1.2 Phân loại chi phí sản xuất 1.2 Giá thành sản phẩm 1.2.1 Khái niệm giá thành sản phẩm 1.2.2 Phân loại giá thành sản phẩm 1.3 Mối quan hệ chi phí sản xuất giá thành sản phẩm 1.4 Vai trò nhiệm vụ cơng tác hạch tốn chi phí sản xuất tính giá thành sản phẩm doanh nghiệp sản xuất kinh doanh II Hạch tốn chi phí sản xuất doanh nghiệp sản xuất 2.1 Đối tƣợng hạch toán chi phí sản xuất 2.2 Hệ thống phƣơng pháp hạch tốn chi phí sản xuất 2.3 Trình tự hạch tốn chi phí sản xuất III Kế tốn giá thành sản phẩm 10 3.1 Đối tƣợng tính giá thành sản phẩm 19 3.2 Mối quan hệ đối tƣợng tập hợp chi phí đối tƣợng tính giá 19 thành sản phẩm 3.3 Đánh giá sản phẩm dở dang 20 3.4 Các phƣơng pháp tính giá thành sản phẩm 20 IV Khái quát nội dung, trình tự hạch tốn chi phí sản xuất tính giá 22 thành sản phẩm số nƣớc giới Chƣơng II: Thực trạng cơng tác hạch tốn chi phí sản xuất tính giá 25 thành sản phẩm cơng ty Dệt Vải Công Nghiệp Hà Nội I Vài nét khái quát công ty Dệt Vải Công Nghiệp Hà Nội 27 1.1 Quá trình hình thành vầ phát triển công ty Dệt Vải Công 27 Nghiệp Hà Nội 1.2 Một số tiêu chủ yếu công ty qua năm 97-98-99 27 1.3 Đặc điểm quy trình công nghệ công ty 29 87 LUAN VAN CHAT LUONG download : add luanvanchat@agmail.com 1.3.1 Các sản phẩm cơng ty 1.3.2 Quy trình cơng nghệ sản xuất số sản phẩm chủ yếu công ty 1.4 Tổ chức máy quản lý sản xuất công ty 1.4.1 Tổ chức máy quản lý công ty 1.4.2 Tổ chức quản lý sản xuất cơng ty 1.5 Tổ chức máy kế tốn công ty Dệt Vải Công Nghiệp Hà Nội 1.5.1 Cơ cấu tổ chức máy kế tốn cơng ty 1.5.2 Hệ thống chứng từ kế toán sử dụng cơng ty 1.5.3 Hệ thống tài khoản kế tốn sử dụng công ty 1.5.4 Hệ thống sổ sách vận dụng công ty 1.5.5 Hệ thống báo cáo sử dụng cơng ty II Tình hình thực cơng tác kế tốn chi phí tính giá thành sản phẩm công ty Dệt Vải Công Nghiệp Hà Nội 2.1 Một số vấn đề chung công tác quản lý hạch tốn chi phí tính giá thành sản phẩm cơng ty DVCNHN 2.2 Tổ chức hạch tốn chi phí sản xuất 2.3 Tổ chức tính giá thành sản phẩm công ty DVCNHN Chƣơng III: Một số kiến nghị nhằm hồn thiện cơng tác kế tốn tập hợp chi phí tính giá thành sản phẩm cơng ty DVCNHN I Sự cần thiết phải hồn thiện cơng tác kế tốn chi phí tính giá thành sản phẩm II Nội dung hoàn thiện III Một số nhận xét cơng tác hạch tốn chi phí tính giá thành sản phẩm cơng ty DVCNHN Nhận xét chung Đánh giá chung công tác hạch tốn chi phí tính giá thành sản phẩm công ty DVCNHN 2.1 Những mặt làm đƣợc 2.2 Những mặt tồn IV Một số ý kiến đóng góp nhằm hồn thiện cơng tác kế tốn tập hợp chi phí tính giá thành sản phẩm công ty DVCNHN Kết luận 30 30 30 32 32 35 36 36 37 38 40 42 42 42 43 78 82 82 83 84 84 85 85 86 87 90 88 LUAN VAN CHAT LUONG download : add luanvanchat@agmail.com TÀI LIỆU THAM KHẢO // -1 Kế tốn tài doanh nghiệp Trƣờng đại học KTQD-Hà Nội Nhà xuất giáo dục, năm 1996 Tổ chức hạch toán kế toán Trƣờng đại học KTQD-Hà Nội Nhà xuất giáo dục, năm 1994 Lý thuyết thực hành Kế tốn tài Trƣờng Đại Học KTQD Hà Nội Nhà xuất Tài Chính, năm 1999 Kế tốn tập hợp chi phí sản xuất tính giá thành sản phẩm Nhà xuất thống kê, năm 1996 Kế toán doanh nghiệp sản xuất Trƣờng đại học TCKT.Nhà xuất tài chính, năm 1997 Nguyên lý kế toán Mỹ Nhà xuất thống kê, năm 1994 Đặc điểm kế toán Pháp Nhà xuất thống kê, năm 1995 Hệ thống chuẩn mực kế toán quốc tế Một số tạp chí kế tốn năm 1999 10.Luận văn khoá 89 LUAN VAN CHAT LUONG download : add luanvanchat@agmail.com ... hợp chi phí sản xuất theo nhóm sản phẩm loại Căn vào tỷ lệ chi phí chi phí sản xuất thực tế chi phí sản xuất kế hoạch, kế tốn tính giá thành đơn vị sản phẩm Tỷ lệ Giá thành thực tế nhóm = Chi phí. .. sản xuất sản phẩm để tính tốn giá vốn hàng bán tính lãi gộp doanh nghiệp sản xuất + Giá thành toàn : Giá thành toàn sản phẩm bao gồm giá thành sản xuất sản phẩm cộng thêm chi phí bán hàng chi phí. .. lƣợng sản phẩm cơng việc hồn thành + Chi phí sản xuất kỳ bao gồm sản phẩm sản xuất hoàn thành kỳ, sản phẩm dở dang cuối kỳ sản phẩm hỏng, cịn giá thành sản phẩm khơng liên quan đến sản phẩm dở