PHẦN MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Nguồn nhân lực đóng vai trò quan trọng đối với sự phát triển của mọi lĩnh vực để phát triển kinh tế. Nguồn nhân lực được biết đến như là một trong những khía cạnh quan trọng nhất để duy trì sản xuất ổn định và mang lại nhiều giá trị cũng như lợi nhuận cho doanh nghiệp và công ty tại Việt Nam và thế giới. Trong thời gian qua, hoạt động khởi nghiệp ở Việt Nam được thúc đẩy mạnh mẽ. Hiện nay, Việt Nam đang có hơn 1500 nhà khởi nghiệp trong các lĩnh vực khác nhau. Tuy nhiên, chỉ có ~3% là đạt được thành công (doanh nghiệp được định giá từ 10.000.000 USD trở lên, doanh thu từ 2.000.000 USD, có không dưới 100 nhân viên,…). Phần lớn còn lại thất bại là do các nhà sáng lập chưa nhận thức rõ về các vấn đề pháp lý và kiến thức kinh doanh. Nhận thấy những hạn chế còn tồn đọng ở thị trường Việt Nam, Trung tâm thông tin, tư vấn và đào tạo (Cục Cạnh tranh và Bảo vệ người tiêu dùng) được thành lập nhằm tư vấn và đào tạo cho các tổ chức cá nhân có liên quan trong lĩnh vực cạnh tranh và bảo vệ người tiêu dùng. Trung tâm đã đi vào hoạt động từ năm 2008 và đã mang lại nhiều đóng góp tích cực cho môi trường kinh doanh tại Việt Nam thông qua các hoạt động như xây dựng hệ thống thông tin phục vụ công tác quản lý nhà nước về bảo vệ người tiêu dùng, phát triển các hoạt động và dịch vụ liên quan đến công tác quản lý nhà nước, vận hành hệ thống hỗ trợ tư vấn, tổ chức hòa giải các vấn đề về tranh chấp giữa người tiêu dùng và doanh nghiệp, hỗ trợ quốc tế theo pháp luật, và trong đó, chức năng đào tạo và cấp chứng nhận hoàn thành các khóa đào tạo kiến thức pháp luật về bán hàng. Tuy nhiên các hoạt động của Trung tâm vẫn còn nhiều bất cập khi các học viên tốt nghiệp tại Trung tâm tuy đã được trang bị kiến thức về pháp luật liên quan đến kinh doanh, các học viên vẫn gặp rất nhiều khó khăn trong việc thực hành các quy định nội dung và kiến thức đã học tại trung tâm. Bán hàng đa cấp, bán hàng không có hóa đơn chứng từ xuất xứ nguồn gốc, buôn bán hàng giả hàng trái phép vẫn tiếp diễn hàng ngày gây tổn thất lớn đến nhà nước và người tiêu dùng. Điều này xuất phát từ quy mô hoạt động của trung tâm còn nhỏ, các khóa đào tạo ngắn hạn còn chưa thực sự sát với tình hình thực tế hiện nay, dẫn đến sự phát triển của hình thức kinh doanh trái pháp luật gây hậu quả như hiện nay. Nhận thấy tính cấp thiết và vai trò quan trọng của việc đào tạo nguồn nhân lực có trình độ, hiểu biết về pháp luật kinh doanh cũng như quyền lợi người tiêu dùng, luận văn này tập trung khai thác đề tài quản lý đào tạo ngắn hạn tại Trung tâm Thông tin Tư vấn và Đào tạo (Trung tâm) - Cục Cạnh tranh và Bảo vệ người tiêu dùng - Bộ Công Thương để có một góc nhìn sâu hơn và rộng hơn đối với việc cung cấp tri thức cũng như kiến thức về kinh doanh cho học viên nhằm nâng cao chất lượng của đội ngũ bán hàng kinh doanh tại thị trường Việt Nam hiện nay. Thông qua việc phân tích, nghiên cứu các hoạt động quản lý đào tạo ngắn hạn mà Trung tâm thực hiện, luận văn cũng sẽ nêu ra các ưu điểm cũng như nhược điểm của trong công tác quản lý, từ đó đưa ra được những giải pháp hoàn thiện công tác quản lý đào tạo tại Trung tâm. 2. Tổng quan nghiên cứu Về nội dung quản lý đào tạo, có nhiều công trình đã đề cập và có những nghiên cứu nhất định trong thời gian qua: Chu Bá Chín (2014), luận văn thạc sỹ tại Trường Đại học Kinh tế - Đại học Quốc gia Hà Nội “Thực trạng quản lý chất lượng đào tạo tại các Trường đào tạo nghề tỉnh Bắc Ninh”, tác giả Chu Bá Chín tập trung nghiên cứu thực trạng quản lý về chương trình đào tạo, chất lượng giảng viên, giáo trình, cơ sở vật chất nhằm xây dựng chương trình can thiệp, nâng cao chất lượng đào tạo. Đặc biệt, luận văn còn đề xuất chuơng trình can thiệp để nâng cao chất lượng đào tạo tại các cơ sở dạy nghề trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh. Nguyễn Phi Vũ (2015), luận văn thạc sỹ tại Trường Đại học Thương Mại “Quản lý đào tạo liên tục hệ trung cấp tại trường Cao đẳng nghề Đắk Lắk”, tác giả cung cấp một khái niệm và các khung nghiên cứu về quản lý đào tạo. Luận văn đã cung cấp những khái niệm, cơ sở luận và giải pháp mà tác giả đã dày công nghiên cứu. Những thành quả này tạo cơ sở cho nghiên cứu phát triển cách chính sách, giải pháp phù hợp cho trung tâm nhằm nâng cao chất lượng quản lý đào tạo ngắn hạn, tuy nhiên, nghiên cứu này được hoàn thiện ở vùng núi, nơi dân trí thấp nên một số chính sách sẽ không còn phù hợp, cần phát triển thêm. Nguyễn Huyền Trang (2019), luận văn thạc sỹ tại Trường Đại học Kinh tế - Đại học Quốc gia Hà Nội “Giải pháp nâng cao chất lượng dịch vụ đào tạo ngắn hạn tại Trung tâm tư vấn quản trị và đào tạo (HCC), khoa quản trị kinh doanh, Đại học QGHN”. Tác giả tập trung nghiên cứu các nhóm giải pháp và phân chia rõ ràng nhằm khắc phục các hạn chế hiện hữu từ công tác tuyển chọn giảng viên, thiết kế khung chương trình đào tạo, nâng cao chất lượng của bộ phận phụ trách lớp, đầu tư vào hệ thống cơ sở vật chất đến công tác chuẩn hóa quy trình đào tạo. Dương Thị Hiền (2019), luận văn thạc sỹ tại Trường Đại học Kinh tế Quốc dân “Quản lý đào tạo cho công nhân cao su của Công ty Cổ phần Cao Su Sơn La”. Luận văn đã cung cấp những khái niệm, cơ sở lý luận cơ bản về quản lý đào tạo tại một cơ sở tư nhân phục vụ trực tiếp cho hoạt động sản xuất kinh doanh. Trên cơ sở phân tích các thực trạng công tác quản lý đào tạo cho công nhân cao su qua giai đoạn 2015 - 2018, tác giả đã đề xuất các giải pháp để hoàn thiện công tác quản lý đào tạo của Công ty theo định hướng hoạt động của Công ty đến năm 2025. Các công trình nghiên cứu tuy đã đề cập và phân tích, đưa ra giải pháp cho hoạt động quản lý đào tạo khá đa dạng, tuy nhiên chưa có nội dung nghiên cứu trực tiếp liên quan tới công tác quản lý hoạt động đào tạo ngắn hạn.Vì vậy tác giả lựa chọn đề tài để có thể có những đóng góp mang tính học thuật liên quan tới công tác quản lý đào tạo ngắn hạn nói chung. 3. Mục tiêu nghiên cứu - Xây dựng được khung nghiên cứu về quản lý đào tạo ngắn hạn tại trung tâm đào tạo. - Phân tích thực trạng về công tác quản lý đạo tạo ngắn hạn tại Trung tâm Thông tin Tư vấn và Đào tạo - Cục Cạnh tranh và Bảo vệ người tiêu dùng, Bộ Công thương để xác định các điểm mạnh, điểm hạn chế. - Đề xuất các giải pháp nhằm cải thiện, nâng cao chất lượng và hiệu quả quản lý đào tạo tại Trung tâm trong giai đoạn tới. 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu 4.1. Đối tượng nghiên cứu: Hoạt động quản lý đào tạo ngắn hạn tại Trung tâm Thông tin Tư vấn và Đào tạo - Cục Cạnh tranh và Bảo vệ người tiêu dùng, Bộ Công thương. 4.2. Phạm vi nghiên cứu: Nội dung: Các nội dung nghiên cứu tiếp cận theo quy trình quản lý đào tạo bao gồm: Lập Kế hoạch đào tạo ngắn hạn; Tổ chức thực hiện kế hoạch đào tạo ngằn hạn; Kiểm soát đào tạo ngắn hạn. Về không gian: Phạm vi nghiên cứu về công tác quản lý các hoạt động đào tạo ngắn hạn được tổ chức bởi Trung tâm Thông tin Tư vấn và Đào tạo, thuộc Cục Cạnh tranh và Bảo vệ người tiêu dùng, Bộ Công thương. Về thời gian: Dữ liệu được thu thập và xử lý tại Trung tâm đào tạo ngắn hạn trong giai đoạn từ năm 2017 đến năm 2020, và đề xuất các kiến nghị hướng giải quyết để nâng cao năng lực quản lý đào tạo của Trung tâm trong giai đoạn 2021-2025. 5. Phương pháp nghiên cứu 5.1. Khung nghiên cứu 5.2. Phương pháp nghiên cứu Phương pháp nghiên cứu áp dụng trong luận văn này là tổng quan tài liệu; phân tích, tổng hợp; điều tra xã hội học (khảo sát bằng phiếu hỏi). Để phát triển và tìm hiểu về công tác quản lý đào tạo của Trung tâm, luận án thực hiện nghiên cứu định tính qua hình thức phỏng vấn một số cán bộ, lãnh đạo trực tiếp quản lý, điều hành, chuyên viên làm công tác tổ chức các khóa đào tạo. Từ đó, tác giả nghiên cứu định lượng, tiếp cận hồi cứu các cựu học viên của các khóa đào tạo trước đó và thu thập, phân tích dữ liệu khác. 5.2.1. Nguồn số liệu và phương pháp thu thập - Số liệu thứ cấp Tác giả thu thập tài liệu, số liệu về đào tạo ngắn hạn và quản lý đào tạo ngắn hạn tại Trung tâm Thông tin Tư vấn và Đào tạo cũng như các báo cáo tài liệu của Trung tâm. Ngoài ra, tác giả có tham khảo kinh nghiệm thực tiễn của các tác giả khác thông qua các nguồn tài liệu nội bộ từ thư viện, nghiên cứu đối chiếu sách báo và tạp chí khoa học trong lĩnh vực quản lý đào tạo tham khảo từ nguồn trường Đại Học Kinh Tế Quốc Dân. - Số liệu sơ cấp Tác giả tiến hành khảo sát để thu số liệu sơ cấp liên quan đến các nội dung cần nghiên cứu trong Luận văn: + Mục tiêu khảo sát: Khảo sát nhằm hướng đến thu thập các ý kiến đánh giá về công tác quản lý đào tạo ngắn hạn cũng như chất lượng đào tạo ngắn hạn giai đoạn 2017 – 2020 của Trung tâm. + Thời gian khảo sát: Các phiếu khảo sát được gửi đến đối tượng dưới dạng trực tiếp và bảng hỏi trực tuyến trong tháng 5 năm 2021. + Đối tượng khảo sát: Đối tượng khảo sát bao gồm 02 nhóm đối tượng: a) Đối tượng khảo sát 01 là học viên các khóa đào tạo ngắn hạn giai đoạn 2017 - 2020 của Trung tâm. Tổng cộng số phiếu khảo sát phát ra là 250 phiếu và thu về 211 kết quả (84,4%). b) Đối tượng khảo sát 02 bao gồm (i) Cán bộ, nhân viên tại Trung tâm Thông tin Tư vấn và Đào tạo (14 người), (ii) Giảng viên đã và đang hợp tác với Trung tâm (38 người), đại diện một số phòng/ ban về tài chính, chính sách của Bộ Công thương có liên quan tới công tác tổ chức đào tạo của Trung tâm (40 người), đại diện các đơn vị doanh nghiệp tiếp cận thường xuyên với chương trình đào tạo của Trung tâm (30 người). Tổng cộng số phiếu khảo sát phát ra là 122 phiếu và thu về 114 kết quả (93,44%) + Nội dung và đối tượng khảo sát: * Dành cho đối tượng khảo sát 01: Để đánh giá về chương trình đào tạo ngắn hạn tại Trung tâm, tác giả thực hiện khảo sát bằng Phiếu khảo sát 01 (Mẫu phiếu khảo sát và kết quả theo phụ lục kèm theo. Đây là những nội dung phản ánh chất lượng chương trình đào tạo (về kiến thức, phương pháp giảng dạy, chất lượng giảng viên, văn hoá ứng xử của cán bộ quản lý...); quá trình kiểm soát đào tạo (về hình thức kiểm tra, đánh giá, quy trình giải quyết thắc mắc về kết quả đào tạo, thời gian cấp chứng chỉ, chất lượng đề thi...). * Dành cho đối tượng khảo sát 02: Để đánh giá công tác quản lý đào tạo ngắn hạn và các nguồn lực phục vụ đào tạo, tác giả thực hiện khảo sát bằng Phiếu khảo sát 02 (Mẫu phiếu khảo sát và kết quả theo phụ lục kèm theo). Đây là những nội dung phản ánh công tác xây dựng kế hoạch, triển khai kế hoạch đào tạo. 5.2.2. Phân tích dữ liệu nghiên cứu - Đối với dữ liệu định tính (văn bản, bảng phỏng vấn): tác giả tổng hợp, phân tích để đưa ra nhận xét, từ đó đề xuất các giải pháp có tính thực tiễn. - Đối với dữ liệu định lượng (các số liệu thống kê, bảng biểu được thu về): tác giả tổng hợp, phân tích, so sánh với các tiêu chí chung để đưa ra nhận xét, từ đó đề xuất các giải pháp có tính thực tiễn. 6. Kết cấu của luận văn Ngoài Phần mở đầu, kết cấu của Luận văn gồm 03 chương bao gồm: Chương 1: Cở sở lý luận và kinh nghiệm thực tiễn về quản lý đào tạo ngắn hạn tại cơ sở đào tạo. Chương 2: Thực trạng quản lý đào tạo ngắn hạn tại Trung tâm Thông tin, Tư vấn và Đào tạo - Cục Cạnh tranh và Bảo vệ người tiêu dùng. Chương 3: Phương hướng và giải pháp hoàn thiện quản lý đào tạo tại Trung tâm Thông tin, Tư vấn và Đào tạo - Cục Cạnh tranh và Bảo vệ người tiêu dùng đến năm 2025.
CỞ SỞ LÝ LUẬN VÀ KINH NGHIỆM THỰC TIỄN VỀ QUẢN LÝ ĐÀO TẠO NGẮN HẠN TẠI CƠ SỞ ĐÀO TẠO
Đào tạo ngắn hạn tại cơ sở đào tạo
1.1.1 Khái niệm và đặc điểm đào tạo ngắn hạn tại cơ sở đào tạo
1.1.1.1 Khái niệm đào tạo ngắn hạn
Đào tạo là quá trình hệ thống tiếp nhận và truyền thụ kỹ năng, tri thức theo quy định của từng cấp học Các tổ chức có nhu cầu đào tạo nhân lực hoặc cơ sở đào tạo thực hiện nhằm nâng cao năng lực cho cá nhân và tổ chức Đào tạo được phân loại theo nhiều hình thức, trong đó có đào tạo ngắn hạn Đào tạo ngắn hạn diễn ra trong thời gian dưới 6 tháng, cung cấp kiến thức và kỹ năng về một lĩnh vực cụ thể, đồng thời cấp chứng chỉ cho học viên Các khóa học phổ biến hiện nay bao gồm ngoại ngữ, kỹ năng mềm và quản lý.
1.1.1.2 Đặc điểm đào tạo ngắn hạn Đào tạo ngắn hạn có một số đặc điểm nổi bật:
Đào tạo ngắn hạn là hoạt động giáo dục do các cơ sở đào tạo bậc đại học (CSĐTBD) thực hiện nhằm nâng cao năng lực nhân lực trong nhiều lĩnh vực khác nhau Các CSĐTBD có thể được phân loại thành ba loại chính.
(1) Các CSĐTBD là những cơ sở kinh doanh trong lĩnh vực đào tạo bồi dưỡng nhân lực, hoặc là các doanh nghiệp kinh doanh đào tạo
Các CSĐTBD là các đơn vị thuộc các tổ chức, có khả năng hạch toán độc lập hoặc tương đối, có nhiệm vụ chính là đào tạo nguồn nhân lực cho tổ chức của mình.
(3) Các CSĐTBD là các đơn vị sự nghiệp công làm nhiệm vụ bồi dưỡng nguồn nhân lực cho các cơ quan Nhà nước.
Các chương trình đào tạo tại các cơ sở bồi dưỡng phục vụ hai nhóm đối tượng chính: (i) nhân sự nội bộ của cơ quan cần nâng cao năng lực chuyên môn và (ii) nhân sự bên ngoài có nhu cầu tham gia đào tạo để lấy chứng chỉ.
Đào tạo ngắn hạn là hình thức học không chính quy với chi phí thấp, thời gian linh hoạt, cho phép người học kết hợp hoàn thành công việc tại các tổ chức.
Đào tạo tại các cơ sở đào tạo bồi dưỡng (CSĐTBD) thường mang tính ngắn hạn, nhằm trang bị và hoàn thiện các kỹ năng cần thiết cho người lao động, cũng như nâng cao tay nghề cho những người lao động ở trình độ cao hơn.
Thứ năm, hình thức đào tạo này liên kết chặt chẽ với vị trí công việc hiện tại của nhân lực, tuy có ít tính thực hành nhưng lại rất linh hoạt và đa dạng về giáo trình và tài liệu Nó phù hợp với các ngành nghề đang phát triển, ngành nghề mới, cũng như những thay đổi công nghệ áp dụng hiện tại.
Vào thứ Sáu, việc đào tạo tại các cơ sở đào tạo bồi dưỡng sẽ được thực hiện thông qua phương thức đấu thầu và đặt hàng Chương trình này sẽ tập trung vào việc giao nhiệm vụ bồi dưỡng dựa trên nhu cầu nâng cao năng lực, với ưu tiên cho cơ chế đặt hàng và giao nhiệm vụ.
Đào tạo nhân lực tại các cơ sở đào tạo bồi dưỡng thường có thời gian ngắn, từ 1 ngày đến dưới 6 tháng, dẫn đến việc đánh giá kiến thức và kỹ năng của học viên chưa được sâu sắc.
1.1.2 Hình thức đào tạo ngắn hạn tại cơ sở đào tạo bồi dưỡng
Tại các CSĐTBD, việc đào tạo nhân lực có thể được thực hiện theo các hình thức sau:
Đào tạo ngắn hạn tại các cơ sở đào tạo bồi dưỡng (CSĐTBD) được tổ chức theo nhiều hình thức khác nhau, bao gồm đào tạo tập trung, đào tạo bán tập trung và đào tạo từ xa (Lê Thị Ái Lâm, 2016).
Đào tạo có thể được chia thành hai hình thức chính: đào tạo thực hành và lý thuyết Phương pháp đào tạo có thể áp dụng cho các lớp học quy mô nhỏ và vừa, hoặc tổ chức hội thảo quy mô lớn nhằm tạo ra diễn đàn cho việc thảo luận và chia sẻ kỹ năng, kiến thức Điều này giúp nâng cao hiệu quả thực hiện công việc (Lê Thị Ái Lâm, 2016).
THỰC TRẠNG QUẢN LÝ ĐÀO TẠO NGẮN HẠN TẠI
Tổng quan về Trung tâm thông tin, tư vấn và đào tạo - Cục Cạnh tranh và Bảo vệ người tiêu dùng
2.1.1 Quá trình hình thành và phát triển của Trung tâm Thông tin, Tư vấn và Đào tạo
Trung tâm Thông tin, Tư vấn và Đào tạo được thành lập từ Trung tâm Thông tin cạnh tranh vào năm 2008 Ban đầu, đơn vị này mang tên Trung tâm Thông tin cạnh tranh, sau đó đã được đổi tên thành Trung tâm Đào tạo điều tra viên.
Ngày 07/11/2017, Bộ Công thương đã ban hành Quyết định số 4198/QĐ-BCT để tổ chức và đổi tên Trung tâm Đào tạo điều tra viên thành Trung tâm Thông tin, Tư vấn và Đào tạo thuộc Cục Cạnh tranh và Bảo vệ người tiêu dùng Trung tâm này có nhiệm vụ tư vấn và đào tạo về pháp luật cạnh tranh cũng như quyền lợi của người tiêu dùng Mặc dù đã có những nỗ lực trong công tác quản lý đào tạo cho cán bộ, công chức và doanh nghiệp trong những năm qua, nhưng kết quả đào tạo vẫn chưa đạt được kỳ vọng do một số hạn chế còn tồn tại.
Sau hơn 10 năm hoạt động, Trung tâm thông tin tư vấn và đào tạo đã và đang cung cấp các khóa học ngắn hạn cho học viên Trung tâm cũng hợp tác với các ban ngành đoàn thể để nâng cao môi trường cạnh tranh và bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng.
2.1.2 Chức năng, nhiệm vụ và cơ cấu tổ chức của Trung tâm Thông tin,
Tư vấn và Đào tạo
Theo Quyết định số 82/QĐ-CT ngày 15/12/2017, Cục Cạnh tranh và Bảo vệ người tiêu dùng được quy định về chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức, nhằm đảm bảo hiệu quả trong việc bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng và duy trì sự cạnh tranh lành mạnh trên thị trường.
Trung tâm thông tin, tư vấn và đào tạo, vị trí chức năng và quyền hạn, nhiệm của Trung tâm được quy định như sau:
Chúng tôi tổ chức các khóa đào tạo và bồi dưỡng nghiệp vụ chuyên môn cho các tổ chức và cá nhân liên quan đến lĩnh vực cạnh tranh, nhằm nâng cao nhận thức và bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng.
Phát triển dịch vụ thông tin đáp ứng nhu cầu của các cơ quan quản lý trong và ngoài nước, tuân thủ quy định pháp luật và chỉ đạo của Cục trưởng.
Xây dựng và quản lý hệ thống thông tin trong và ngoài nước là cần thiết để hỗ trợ công tác quản lý nhà nước về cạnh tranh và bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng Hệ thống này giúp thu thập, phân tích và cung cấp dữ liệu chính xác, từ đó nâng cao hiệu quả trong việc thực thi các chính sách liên quan đến cạnh tranh và quyền lợi của người tiêu dùng.
- Tổ chức tư vấn, hòa giải các tranh chấp giữa người tiêu dùng và các tổ chức, cá nhân kinh doanh;
- Tiếp nhận hỗ trợ quốc tế theo quy định của pháp luật.
Hiện nay, Trung tâm hoạt động như một tổ chức độc lập dưới sự giám sát trực tiếp của Cục Trung tâm được điều hành bởi giám đốc và phó giám đốc, thực hiện cơ cấu tổ chức theo mô hình thứ bậc Vai trò của giám đốc và phó giám đốc rất quan trọng trong việc giám sát, quản lý và điều hành hoạt động của cán bộ nhân viên tại Trung tâm.
Theo Quyết định số 82/QĐ-CT ngày 15/12/2017, đến năm 2020, cơ cấu nhân sự của Trung tâm đã hoàn thiện và ổn định với tổng số 15 người.
Hình 2.1: Cơ cấu tổ chức của Trung tâm Thông tin, Tư vấn và Đào tạo
Nguồn: Phòng tổng hợp Trung tâm
Cơ cấu tổ chức của Trung tâm bao gồm:
- Lãnh đạo Trung tâm gồm:01 Giám đốc và 02 Phó giám đốc
Giám đốc và các Phó giám đốc do Cục trưởng bổ nhiệm, bổ nhiệm lại, miễn nhiệm theo phân cấp quản lý cán bộ của Bộ Công Thương.
Giám đốc có trách nhiệm thực hiện các chức năng, nhiệm vụ và quyền hạn của Trung tâm, trong khi các Phó giám đốc hỗ trợ Giám đốc và chịu trách nhiệm về các lĩnh vực công việc được giao.
- Bộ máy giúp việc cho Giám đốc gồm: 3 Phòng bao gồm:
Phòng tổng hợp bao gồm 01 trưởng phòng và 02 nhân viên, có nhiệm vụ tổng hợp và lưu trữ văn thư Phòng phụ trách xây dựng và quản lý hệ thống thông tin, dữ liệu trong và ngoài nước nhằm hỗ trợ công tác quản lý nhà nước về cạnh tranh và bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng Ngoài ra, phòng cũng thực hiện các thủ tục tiếp nhận hỗ trợ quốc tế và quản lý tài chính của Trung tâm.
Phòng thông tin, tư vấn và hỗ trợ người tiêu dùng bao gồm 01 trưởng phòng và 03 nhân viên, có nhiệm vụ phát triển các dịch vụ thông tin đáp ứng nhu cầu của các cơ quan quản lý nhà nước, tổ chức và cá nhân trong và ngoài nước theo quy định pháp luật Ngoài ra, phòng cũng tổ chức tư vấn và hòa giải các tranh chấp giữa người tiêu dùng và các tổ chức, cá nhân kinh doanh.
Phòng đào tạo gồm 01 trưởng phòng và 04 nhân viên, có nhiệm vụ lập kế hoạch và triển khai các hoạt động đào tạo, bồi dưỡng chuyên môn cho tổ chức và cá nhân liên quan đến lĩnh vực cạnh tranh và bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, theo quy định pháp luật.
2.1.3 Đặc điểm đào tạo ngắn hạn và một số kết quả nổi bật trong công tác đào tạo ngắn hạn của Trung Tâm giai đoạn 2017 - 2020
2.1.3.1 Đặc điểm của các chương trình đào tạo ngắn hạn tại Trung tâm
Công tác đào tạo ngắn hạn tại Trung tâm thông tin, tư vấn và đào tạo được thực hiện bởi phòng đào tạo của Trung tâm Các chương trình đào tạo ngắn hạn tại đây có những đặc điểm nổi bật, giúp người học tiếp cận kiến thức một cách nhanh chóng và hiệu quả.
- Đối tượng học viên: Đối tượng học viên của các chương trình đào tạo ngắn hạn tại Trung tâm bao gồm:
Học viên trong chương trình đào tạo bao gồm các chuyên viên nội bộ thuộc Bộ Công thương, những người có nhu cầu và trách nhiệm nâng cao chuyên môn về kinh doanh và bán hàng để phục vụ công việc hiệu quả Ngoài ra, học viên còn là các chuyên viên từ các đơn vị khác, nhằm mở rộng kiến thức và kỹ năng trong lĩnh vực này.
Phân tích thực trạng quản lý đào tạo ngắn hạn tại Trung tâm thông tin tư vấn và đào tạo giai đoạn 2017 - 2020
2.2.1 Thực trạng lập kế hoạch đào tạo ngắn hạn tại Trung tâm
2.2.1.1 Xác định nhu cầu đào tạo ngắn hạn tại Trung tâm
Trung tâm hàng năm tiến hành xác định nhu cầu đào tạo thông qua khảo sát và đánh giá từ hai nhóm đối tượng học viên, nhằm phù hợp với chương trình đào tạo và đặc điểm của từng đối tượng.
- Học viên nội bộ: Đối với người lao động thuộc Cục Cạnh tranh nói riêng và
Bộ Công thương khẳng định rằng việc tham gia đào tạo ngắn hạn là quyền lợi và trách nhiệm của người lao động trong Bộ Do đó, nhu cầu đào tạo từ nội bộ luôn ổn định và được duy trì hàng năm Trung tâm thường xuyên yêu cầu các đơn vị Cục/Vụ gửi nhu cầu đào tạo, và những phản hồi từ các đơn vị này sẽ được tổng hợp để xây dựng kế hoạch đào tạo phù hợp.
Học viên ngoài tham gia các khóa đào tạo ngắn hạn tại Trung tâm chủ yếu là các Bộ, ngành liên quan và doanh nghiệp vừa – nhỏ tại Thành phố Hà Nội Số lượng doanh nghiệp vừa – nhỏ trong khu vực này đang ngày càng gia tăng, tạo cơ hội cho việc nâng cao năng lực và kỹ năng cho các học viên.
Trong giai đoạn 2017 – 2020, Hà Nội tập trung phát triển các doanh nghiệp vừa và nhỏ trong lĩnh vực bán hàng thiết yếu, thực phẩm và gia dụng.
Bảng 2.3: Tổng hợp nhu cầu đào tạo ngắn hạn tại Trung tâm giai đoạn 2017 - 2020
STT Nội dung 2017 2018 2019 2020 Tổng cộng
1 Nhu cầu đào tạo nội bộ 230 290 400 500 1.420
2 Nhu cầu đào tạo bên ngoài 300 400 600 600 1.900
Nguồn: Phòng tổng hợp của Trung tâm
Dựa trên số liệu, mặc dù Trung tâm đã hạn chế đối tượng đào tạo để phù hợp với nguồn lực và chiến lược hiện tại, nhu cầu tham gia các khóa đào tạo ngắn hạn về kinh doanh từ các đơn vị bên ngoài vẫn rất cao, với 1.420 so với 1.900 Tổng nhu cầu đào tạo được xác định trong giai đoạn 2017 - 2020 là 3.320, trong đó năm 2020 ghi nhận nhu cầu cao nhất với 1.100 lượt Kết quả khảo sát đánh giá nhu cầu đào tạo ngắn hạn tại Trung tâm được thống kê như sau:
Hình 2.2: Khảo sát “Công tác xác định nhu cầu đào tạo được tổ chức cẩn thận, bài bản”
Nguồn: Kết quả khảo sát 02 của tác giả, tháng 5/2021
Kết quả khảo sát về công tác xác định nhu cầu đào tạo cho thấy chỉ có 16% ý kiến đồng ý rằng công tác này được tổ chức cẩn thận và bài bản, trong khi 54% hoàn toàn không đồng ý và 27% không đồng ý Điều này cho thấy công tác khảo sát nhu cầu đào tạo của Trung tâm còn yếu kém, là một điểm cần cải thiện trong kế hoạch đào tạo ngắn hạn sắp tới.
2.2.1.2 Xác định nhiệm vụ đào tạo ngắn hạn tại Trung tâm
Trung tâm đào tạo tại Cục Quản lý cạnh tranh chuyên trách bồi dưỡng nâng cao năng lực cho nhân viên, với mục tiêu hàng đầu là cung cấp kiến thức về thị trường và kỹ năng bán hàng Các chương trình đào tạo của Trung tâm được thiết kế để đáp ứng nhu cầu phát triển chuyên môn cho đội ngũ cán bộ của Cục.
Giai đoạn 2017 - 2020, chương trình đào tạo ngắn hạn của Trung tâm tập trung vào ba mục tiêu chính trong lĩnh vực kinh doanh, bao gồm: Bán hàng đa cấp, chuyên môn về luật kinh doanh và nghiệp vụ bán hàng.
Bán hàng đa cấp là một lĩnh vực cần được chú ý, với các khóa học cung cấp thông tin về những hậu quả của hoạt động bán hàng đa cấp bất chính và các hình thức kinh doanh lừa đảo hiện nay Những kiến thức này giúp học viên nhận thức rõ ràng về các rủi ro và cách phòng tránh, từ đó có thể xử lý kịp thời và hạn chế những hậu quả đáng tiếc có thể xảy ra.
Chuyên môn luật kinh doanh bao gồm các khóa học cung cấp kiến thức về luật kinh doanh, lý thuyết và thực tiễn áp dụng luật vào hoạt động kinh doanh Những khóa học này cũng giúp người học nắm vững cách giải quyết tranh chấp phát sinh trong thực tế.
Nghiệp vụ bán hàng kinh doanh bao gồm các khóa học từ truyền thống đến hiện đại, giúp người học hiểu rõ và định hướng nghiệp vụ phù hợp với từng loại sản phẩm và đối tượng khách hàng trong các điều kiện cụ thể Trung tâm đã đánh giá ba nhiệm vụ đào tạo trong giai đoạn 2017 - 2020, bao gồm Bán hàng đa cấp, chuyên môn luật kinh doanh và nghiệp vụ bán hàng kinh doanh, với kết quả khảo sát cho thấy sự hiệu quả của các chủ đề đào tạo này.
Hình 2.3: Khảo sát ý kiến “Nhiệm vụ đào tạo ngắn hạn của Trung tâm cập nhật, hữu hiệu thực tiễn” của đối tượng giáo viên - quản lý
Nguồn: Theo kết quả khảo sát 02 của tác giả, tháng 5/2021
Theo khảo sát về “Nhiệm vụ đào tạo ngắn hạn của Trung tâm mang tính cập nhật, hữu hiệu thực tiễn”, hơn 50% trong tổng số 114 ý kiến cho thấy sự không đồng tình với tính cập nhật và thực tiễn của ba nhiệm vụ đào tạo hiện đang được duy trì tại Trung tâm Kết quả này phản ánh đánh giá của học viên về nhiệm vụ đào tạo.
Hình 2.4: Khảo sát ý kiến “Chủ đề đào tạo ngắn hạn của Trung tâm cập nhật, hữu hiệu, mang tính thực tiễn” của học viên
Nguồn: Theo kết quả khảo sát 01 của tác giả, tháng 5/2021
Theo kết quả khảo sát với 211 ý kiến, đa số người tham gia không đánh giá cao hiệu quả và tính thực tiễn của các chủ đề đào tạo hiện tại của Trung tâm Cụ thể, có 23% ý kiến hoàn toàn không đồng ý và 38% không đồng ý, trong khi chỉ có 15% đồng tình với ba chủ đề đào tạo đang được triển khai.
Kết quả khảo sát cho thấy ba chủ đề đào tạo của Trung tâm hiện nay chưa được đánh giá cao Mặc dù nội dung đào tạo phần nào đáp ứng yêu cầu cơ bản về chuyên môn nghiệp vụ cho người học, nhưng với sự biến đổi không ngừng của thị trường, các chủ đề đào tạo cần được đổi mới để phù hợp với nhịp độ phát triển kinh tế của đất nước.
2.2.1.3 Xác định quy mô, hình thức đào tạo ngắn hạn tại Trung tâm
- Về Quy mô đào tạo:
Dựa vào nhu cầu đào tạo đã được xác định và nguồn lực của Trung tâm, quy mô đào tạo hàng năm được xác định Kế hoạch quy mô đào tạo cho giai đoạn 2017 – 2020 được tổng hợp và trình bày rõ ràng.
Bảng 2.4: Dự kiến quy mô đào tạo ngắn hạn giai đoạn 2017 - 2020
STT Nội dung ĐV 2017 2018 2019 2020 Tổng cộng
1 Tổng số khóa đào tạo ngắn hạn đã thực hiện khóa 25 35 45 30 135
2 Số lượt học viên được cấp chứng chỉ lượt 500 700 900 600 2.700
3 Số khóa đào tạo về bán hàng đa cấp khóa 10 20 25 12 67
4 Số lượt học viên được cấp chứng chỉ lượt 200 400 500 240 1.340
5 Số khóa đào tạo về chuyên môn luật kinh doanh khóa 10 10 12 6 38
6 Số lượt học viên được cấp chứng chỉ lượt 200 200 240 120 760
7 Số khóa đào tạo về nghiệp vụ bán hàng kinh doanh khóa 5 5 8 12 30
8 Số lượt học viên được cấp chứng chỉ lượt 100 100 160 240 600
Nguồn: Phòng Tổng hợp, Trung tâm Thông tin tư vấn và đào tạo
Qua số liệu ta nhận thấy theo kế hoạch, giai đoạn 2017 – 2020 Trung tâm dự kiến tổ chức 135 khóa đào tạo ngắn hạn với mục tiêu cấp 2.700 lượt chứng chỉ.