Trong thời gian gần đây, đã có rất nhiều sai phạm liên tiếp liên quan đến công tác đấu thầu cung ứng trang thiết bị y tế và thuốc không đủ tiêu chuẩn, nâng khống giá trị để truộc lợi của cơ sở y tế và nhà cung cấp. Nguyên nhân chính là do những vi phạm đấu thầu trong lĩnh vực y tế dẫn đến lựa chọn nhà thầu không đủ năng lực. Họ cung cấp thiết bị y tế không đáp ứng yêu cầu kỹ thuật và các loại thuốc kém chất lượng, làm ảnh hưởng tiêu cực tới quy trình khám, chữa bệnh, gây nên những thiệt hại về kinh tế, và có thể sẽ làm ảnh hưởng những cam kết của Nhà nước nhằm bảo vệ sức khỏe nhân dân. Để nâng cao hiệu quả quản lý đấu thầu cung ứng thuốc và trang thiết bị y tế nhà nước đã có nhiều văn bản pháp lý quy định. Tuy nhiên hệ thống văn bản liên tục thay đổi gây khó khăn cho công tác quản lý. Trong năm 2019, Bộ y tế đã ban hàng thông tư 15/2019/TT-BYT quy định về đấu thầu thuốc tại cơ sở y tế công lập đã tạo sự chủ động cho các cơ sở y tế trong việc đấu thầu thuốc. Ban Quân y Nhà máy Z121 là đơn vị y tế có trách nhiệm chăm sóc y tế, phòng chống dịch bệnh cho toàn thể cán bộ nhân viên và thành viên gia đình của họ tại nhà máy Z121, cũng như người dân trên địa bàn. Để chăm sóc sức khỏe tốt thì thuốc là vật tư không thể thiếu, cần được cung cấp đủ về số lượng và đúng về chất lượng là yêu cầu quan trọng. Muốn vậy công tác quản lý cung ứng thuốc tại Ban Quân y phải được thực hiện tốt. Tuy nhiên, trong thời gian vừa qua công tác quản lý đấu thầu cung thuốc tại Ban Quân y Nhà máy Z121 bộc lộ nhiều vấn đề như chậm phê duyệt kế hoạch lựa chọn nhà thầu; không phạt vi phạm hợp đồng đối với các công ty không cung ứng thuốc theo kết quả lựa chọn nhà thầu; giám sát thực hiện còn lỏng lẻo,...ảnh hưởng đến chất lượng thuốc chữa bệnh phục vụ công tác khám chữa bệnh của người dân, gây ảnh hưởng đến uy tín của đơn vị. Vấn đề đặt ra hiện nay là cần có những giải pháp hoàn thiện công tác quản lý đầu thầu cung ứng thuốc tại Ban Quân y trong thời gian tới nhằm đáp ứng nhu cầu khám chữa bệnh cho nhân dân và cán bộ nhà máy Z121. Do vậy, em quyết định chọn đề tài:“Quản lý đấu thầu cung ứng thuốc của Ban Quân y Nhà máy Z121”làm luận văn thạc sĩ của mình
Kết quả phỏng vấn về bộ máy quản lý đấu thầu cung ứng thuốc
Câu hỏi: Theo Anh/chị bộ máy quản lý đấu thầu cung ứng thuốc đã thực hiện tốt chức năng và nhiệm vụ của mình chưa?
Trong thời gian qua, Ban lãnh đạo nhà máy đã thành lập Hội đồng thuốc để quản lý công tác đấu thầu và xây dựng danh mục thuốc cho bệnh xá Mặc dù bộ máy quản lý đấu thầu đã thực hiện đúng chức năng, nhưng hiệu quả hoạt động vẫn chưa cao Điều này thể hiện qua việc danh mục thuốc còn hạn chế, chưa dựa trên phác đồ điều trị, dẫn đến tình trạng thiếu thuốc và phải tiến hành mua sắm trực tiếp để đảm bảo cung ứng đầy đủ cho bệnh nhân.
Nguồn: Theo kết quả phỏng vấn của tác giả, 2021
2.3 Thực trạng nội dung quản lý đấu thầu cung ứng thuốc tại Ban Quân
2.3.1 Thực trạng các văn bản quản lý đấu thầu cung ứng thuốc tại Ban quân y của Nhà máy Z121
Trên cơ sở những văn bản quy phạm pháp luật hiện hành như:
Luật Đầu thầu số 43, ban hành ngày 26 tháng 11 năm 2013, là văn bản pháp lý cao nhất do Quốc Hội quy định, nhằm điều chỉnh các hoạt động đấu thầu, bao gồm cả đấu thầu cung ứng thuốc.
Nghị định số 63/2014/NĐ-CP, ban hành ngày 26 tháng 06 năm 2014, quy định chi tiết về việc thi hành một số điều của Luật Đấu thầu liên quan đến lựa chọn nhà thầu Văn bản này được Chính phủ phát hành nhằm làm rõ các quy định trong việc lựa chọn nhà thầu theo Luật Đấu thầu năm 2013.
Thông tư số 15/2019/TT-BYT do Bộ Y tế ban hành quy định về đấu thầu thuốc tại các cơ sở y tế công lập trên toàn quốc Văn bản này đưa ra các quy định cụ thể liên quan đến lựa chọn hình thức đấu thầu, hồ sơ thủ tục mời thầu, cách thức và trình tự thực hiện đấu thầu, cũng như quy trình đánh giá và lựa chọn nhà thầu, và phê duyệt quyết định lựa chọn nhà thầu.
Thông tư số 11/2016/TT-BYT, ban hành ngày 11/5/2016, hướng dẫn đấu thầu mua thuốc tại các cơ sở y tế công lập Văn bản này của Bộ Y tế nhằm đảm bảo các cơ sở y tế thực hiện đấu thầu mua thuốc theo đúng trình tự và quy định của nhà nước Đây là cơ sở pháp lý quan trọng để Ban quân y xây dựng quy trình đấu thầu cung ứng thuốc cho đơn vị.
Thông tư 31/2014/TT-BYT do Bộ Y tế ban hành quy định các tiêu chuẩn đánh giá kỹ thuật trong hồ sơ mời thầu mua thuốc, áp dụng cho các cơ sở y tế công lập Ban quân y Nhà máy Z121 đã căn cứ vào những tiêu chí này để xây dựng các tiêu chí đánh giá hồ sơ mời thầu cung ứng thuốc.
Trong thời gian qua, ban lãnh đạo đơn vị đã ban hành một số văn bản quy định và hướng dẫn như trên bảng số liệu 2.2.
Trong giai đoạn 2018-2020, số lượng văn bản quản lý hoạt động đấu thầu cung ứng thuốc tại đơn vị còn hạn chế và thiếu tính cụ thể, chi tiết Điều này đã ảnh hưởng tiêu cực đến hiệu quả công tác đấu thầu cung ứng thuốc, khiến quy trình này chưa đạt được kết quả mong muốn.
Bảng 2.2: Các văn bản ban hành về quản lý đấu thầu cung ứng thuốc tại Ban quân y của Nhà máy Z121
STT Số hiệu văn bản Nội dung văn bản Thời gian thực hiện
Danh mục 3415/DM-Z121 liệt kê các loại thuốc, vật tư y tế và hóa chất xét nghiệm cần thiết cho việc phòng ngừa, điều trị và chăm sóc sức khỏe cán bộ tại bệnh xá quân y của Nhà máy Z121.
Quy trình thực hiện đấu thầu mua sắm thuốc, vật tư y tế, hóa chất xét nghiệm của Nhà máy Z121
Quy trình thực hiện đấu thầu mua sắm thuốc, vật tư y tế, hóa chất xét nghiệm của Nhà máy Z121
Nguồn: Phòng Hành chính – Hậu cần
2.3.2 Thực trạng lập kế hoạch
Dựa trên việc thực hiện kế hoạch đấu thầu trong các năm trước, đơn vị đã tiến hành rà soát các luật và nghị định liên quan đến hướng dẫn đấu thầu Đồng thời, kết hợp với kế hoạch sử dụng thuốc của bệnh xá trong năm kế hoạch, đơn vị đã xây dựng kế hoạch đấu thầu phù hợp.
Hội đồng mua sắm thuốc chịu trách nhiệm xây dựng kế hoạch đấu thầu, giao cho thư ký Hội đồng thực hiện và trình lên Giám đốc Nhà máy để phê duyệt.
Để xây dựng danh mục thuốc, cần dựa trên danh mục thuốc của bệnh xá và các đề xuất từ các bộ phận liên quan, bao gồm tên thuốc, nồng độ, hàm lượng, đơn vị tính và dạng bào chế Thư ký hội đồng có trách nhiệm cập nhật thông tin dựa trên kết quả phê duyệt báo giá trúng thầu của tỉnh Phú Thọ, từ đó lập danh mục các mặt hàng thuốc chữa bệnh theo danh mục trúng thầu thuốc cho tuyến huyện Sau khi hoàn thành, báo cáo sẽ được gửi đến ủy viên Hội đồng phụ trách quân y để ký chốt và trình Chủ tịch Hội đồng ký duyệt Cuối cùng, danh mục thuốc sẽ được chuyển đến Cục Hậu cần – Tổng cục CNQP để phê duyệt theo quy định.
- Xây dựng kế hoạch sử dụng thuốc
Sau khi danh mục thuốc được phê duyệt, Thư ký Hội đồng thuốc sẽ lập kế hoạch sử dụng thuốc nhằm phục vụ công tác phòng và chữa bệnh Kế hoạch này sau đó được trình Hội đồng mua sắm thuốc để báo cáo Chủ tịch Hội đồng xem xét và ký duyệt, trước khi được gửi đến Giám đốc Nhà máy để phê duyệt.
Từ năm 2018 đến 2020, kế hoạch sử dụng thuốc đã được thiết lập chi tiết theo từng tháng, bao gồm số lượng và loại thuốc cần thiết cho phòng và điều trị, nhằm chăm sóc sức khỏe cho cán bộ nhân viên Nhà máy, như thể hiện trong bảng số liệu 2.3.
Nhìn trên bảng số liệu cho thấy nhìn chung số loại thuốc mà bệnh xá dùng trong từng tháng không có nhiều biến động.
Kế hoạch sử dụng thuốc trên sẽ là cơ sở để Hội đồng thuốc của Nhà máy hoạch định kế hoạch đấu thầu.
Trong kế hoạch đấu thầu thuốc, Hội đồng thuốc căn cứ vào danh mục thuốc và kế hoạch sử dụng thuốc đã được phê duyệt, cùng với các quy định của nhà nước về đấu thầu tại các cơ sở y tế tuyến huyện và tương đương, để xác định các nội dung cần thiết.
+ Hình thức đấu thầu áp dụng:
Theo Luật Đấu thầu, gói thầu có giá trị dưới 500 triệu đồng sẽ áp dụng hình thức chỉ định thầu Đối với gói thầu thuốc có giá trị từ 1 tỷ đồng trở xuống, hình thức chào hàng cạnh tranh rút gọn được áp dụng Trong khi đó, gói thầu có giá trị trên 1 tỷ đồng sẽ sử dụng hình thức chào hàng cạnh tranh.
Bảng 2.3: Kế hoạch sử dụng thuốc của Bệnh xá Nhà máy Z121 giai đoạn 2018-2020
Số loại thuốc sử dụng dự kiến
Số loại thuốc sử dụng dự kiến
Số loại thuốc sử dụng dự kiến
Nguồn: Phòng Hành chính – Hậu cần
Kết quả phỏng vấn về lập kế hoạch đấu thầu cung ứng thuốc
Kế hoạch đấu thầu cung ứng thuốc của đơn vị cần được xây dựng đảm bảo tuân thủ đúng quy định pháp luật và phù hợp với thực tế Sự cụ thể và rõ ràng trong kế hoạch là yếu tố quan trọng để đánh giá hiệu quả của quy trình đấu thầu Anh/chị hãy cho biết ý kiến của mình về chất lượng và tính khả thi của kế hoạch đấu thầu này.
Trong thời gian qua, đơn vị đã xây dựng kế hoạch đấu thầu thuốc hằng năm theo quy định, dựa trên tình hình sử dụng thuốc năm trước và danh mục thuốc chủ yếu của Bộ Y tế Tuy nhiên, việc lựa chọn danh mục thuốc còn hạn chế do chưa căn cứ vào phác đồ điều trị, dẫn đến tình trạng thiếu thuốc và phải mua sắm trực tiếp để đảm bảo cung ứng đầy đủ cho bệnh nhân Một nguyên nhân khác là trình độ cán bộ làm công tác lập kế hoạch còn hạn chế, ảnh hưởng đến chất lượng kế hoạch đấu thầu cung ứng thuốc.
Nguồn: Theo kết quả phỏng vấn của tác giả, 2021
2.3.3 Tổ chức thực hiện kế hoạch đấu thầu1 a) Thực hiện thông báo mời thầu:
Theo kế hoạch mua sắm và quy trình đã phê duyệt số 13016/QT-HCHC ngày 07/08/2018, gói thầu mua thuốc phục vụ chăm sóc sức khỏe cho cán bộ công nhân viên Nhà máy có giá trị dưới 1 tỷ đồng Do đó, Hội đồng đã quyết định áp dụng phương thức chào hàng cạnh tranh rút gọn để lựa chọn nhà thầu đủ điều kiện cung ứng thuốc Công tác mời thầu sẽ được thực hiện theo quy định.
(1) Lập hồ sơ mời thầu:
Hội đồng giao cho thư ký hội đồng tiến hành xem xét và hoàn thiện hồ sơ mời thầu dựa trên các quy định pháp lý, bao gồm Luật đấu thầu số 43/2013/QH13, Nghị định số 63/2014/NĐ-CP, Thông tư số 31/2014/TT-BYT và Thông tư số 15/2019/TT-BYT, nhằm đảm bảo quy trình đấu thầu tại các cơ sở y tế công lập được thực hiện đúng quy định.
Hiện tại, nhu cầu mua sắm thuốc của đơn vị dưới 1 tỷ đồng, vì vậy đơn vị áp dụng hình thức đấu thầu chào hàng cạnh tranh rút gọn Đơn vị đã ban hành quy trình đấu thầu theo hình thức này, trong đó hồ sơ mời thầu chủ yếu tập trung vào yêu cầu báo giá.
Yêu cầu báo giá là những nội dung mà đơn vị - bên mời thầu yêu cầu nhà thầu cung cấp.
Nội dung yêu cầu báo giá tại đơn vị được lập bao gồm:
- Tiêu chí về tư cách nhà thầu
- Tiêu chí đánh giá về mặt kĩ thuật
- Đơn chào hàng, giá chào và biểu giá
- Quy định về thành phần báo giá
- Thời hạn hiệu lực của báo giá
- Nộp, tiếp nhận, đánh giá báo giá
- Điều kiện xét trúng thầu
- Công khai kết quả lựa chọn nhà thầu
- Bảo đảm thực hiện hợp đồng
Tất cả các nội dung đều phù hợp với quy định của Nhà nước.
(2) Thẩm định hồ sơ mời thầu
Sau khi hoàn thiện yêu cầu báo giá, thư kí hội đồng trình Chủ tịch hội đồng đánh giá và phê duyệt.
Chủ tịch hội đồng có trách nhiệm kiểm tra và đánh giá toàn bộ nội dung yêu cầu báo giá, đảm bảo tuân thủ quy định của Luật đấu thầu cùng các văn bản hướng dẫn liên quan đến việc lựa chọn nhà thầu Sau khi hoàn tất, Chủ tịch sẽ lập báo cáo trình Giám đốc để được phê duyệt.
(3) Gửi yêu cầu mời thầu
Yêu cầu báo giá có thể được gửi theo 2 hình thức là đăng báo và gửi trực tiếp cho các nhà thầu.
Vào năm 2018, sau khi gói thầu được phê duyệt, Thư ký hội đồng đã gửi yêu cầu báo giá trực tiếp đến các nhà thầu Yêu cầu này tuân thủ nguyên tắc tối thiểu là phải có ít nhất 3 nhà thầu tham gia.
Vào năm 2019 và 2020, để nâng cao tính cạnh tranh và khách quan trong quá trình đấu thầu, đơn vị đã áp dụng phương pháp kết hợp giữa việc gửi yêu cầu báo giá trực tiếp cho nhà thầu và đăng tải thông tin trên báo Điều này cho phép tất cả các nhà cung cấp có khả năng đều có cơ hội đề nghị bổ sung yêu cầu báo giá để tham gia vào quá trình đấu thầu.
Năm 2019, số lượng nhà cung cấp tham gia đấu thầu gói thầu cung ứng thuốc đã tăng lên, khi có thêm một nhà cung cấp mới gửi yêu cầu báo giá Tổng cộng, năm 2019 có bốn nhà cung cấp tham gia vào quá trình đấu thầu.
Năm 2020, việc kết hợp đăng báo mời thầu và gửi trực tiếp yêu cầu báo giá đã giúp thu hút thêm 2 nhà cung cấp tham gia vào quá trình đấu thầu.
Số lượng nhà thầu được mời và tham gia thầu trong thời gian qua được thể hiện trong bảng 2.4 như sau:
Bảng 2.4: Số lượng nhà thầu tham gia mời thầu cung ứng thuốc giai đoạn 2018-2020
Tiêu chí Năm 2018 Năm 2019 Năm 2020
1.Số lượng nhà thầu được gửi yêu cầu báo giá 3 4 5
2 Số lượng nhà thầu tham gia báo giá thầu 3 4 5
Nguồn: Phòng Hành chính – Hậu cần
Theo số liệu, đơn vị đã tuân thủ quy trình mời thầu với tỷ lệ tham gia 100% trong các năm 2018, 2019 và 2020 Cụ thể, năm 2018, đơn vị đã gửi yêu cầu báo giá cho 3 nhà thầu, năm 2019 là 4 nhà cung cấp, và năm 2020 tăng lên 5 nhà thầu Sự gia tăng số lượng nhà thầu tham gia không chỉ tạo ra nhiều cơ hội cho đơn vị lựa chọn nhà thầu có giá phù hợp mà còn đặt ra thách thức trong công tác đánh giá nhà thầu.
Kết quả phỏng vấn về công tác mời thầu
Câu hỏi: Theo Anh/chị công tác mời thầu của đơn vị trong thời gian qua được thực hiện như thế? Có thuận lợi và khó khăn gì?
Trong những năm qua, lãnh đạo đơn vị đã chú trọng đến công tác đấu thầu cung ứng thuốc, từ khâu chuẩn bị cho đến thanh lý hợp đồng Hội đồng thuốc thực hiện mời thầu theo quy trình nghiêm ngặt, đánh giá kỹ lưỡng năng lực của nhà cung cấp để đảm bảo lựa chọn đúng đối tác phù hợp Đơn vị đã đăng tải thông báo mời thầu trên các trang thông tin điện tử địa phương và website của mình Nhờ có các văn bản hướng dẫn cụ thể, công tác mời thầu được thực hiện hiệu quả, với tinh thần trách nhiệm cao từ các cán bộ.
Nguồn: Theo kết quả phỏng vấn của tác giả, 2021 b) Lựa chọn nhà thầu
Tất cả hồ sơ báo giá từ các nhà thầu sẽ được lập biên bản khi tiếp nhận và sau đó được chuyển đến tổ chuyên gia cùng với bộ phận thẩm định thuốc để thực hiện việc đánh giá báo giá.
Nhà cung ứng cần đáp ứng các yêu cầu kỹ thuật như tên thuốc, hàm lượng, dạng bào chế, quy cách đóng gói, tiêu chuẩn chất lượng, nước sản xuất, hạn sử dụng và giá cả Đồng thời, cần có biện pháp cung ứng hiệu quả, đảm bảo tiến độ và thời hạn thực hiện hợp đồng để lựa chọn được nhà cung ứng đáng tin cậy.
Tổ chuyên gia đánh giá hồ sơ dự thầu sẽ thực hiện việc đánh giá nhà thầu cung ứng thuốc dựa trên 6 tiêu chí về tư cách pháp nhân và 6 tiêu chí của hồ sơ dự thầu Phương pháp đánh giá được áp dụng là đạt/không đạt.
Bảng 2.5: Các tiêu chí lựa chọn nhà thầu
Tiêu chí Xếp loại Đạt Không đạt
I Đánh giá tư cách, năng lực nhà thầu
1 Nhà thầu được thành lập theo quy định của pháp luật
Nhà thầu cần có tình hình tài chính vững mạnh, bao gồm lợi nhuận dương và tài sản có tính thanh khoản cao Họ cũng phải thực hiện đầy đủ nghĩa vụ với ngân sách nhà nước và không có khoản nợ quá hạn hay nợ xấu phát sinh.
3 Nhà thầu có kinh nghiệm cung ứng thuốc cho các cơ sở y tế ít nhất là 1 năm
4 Nhà thầu có uy tín trong thực hiện hợp đồng
5 Nhà thầu có cơ sở bảo quản thuốc đạt tiêu chuẩn
6 Nhà thầu có khả năng đáp ứng yêu cầu về điều kiện giao hàng
II Đánh giá yêu cầu kĩ thuật của hồ sơ dự thầu
1 Thuốc trong hồ sơ thầu được sản xuất bởi cơ sở đạt tiêu chuẩn WHO-GMP hoặc PIC/s-GMP, EU-GMP
2 Cơ sở sản xuất mặt hàng thuốc dự thầu không có vi phạm pháp luật trong vòng 1 năm gần đây
3 Hạn dùng của thuốc có thời gian ít nhất là từ 2 năm trở lên
4 Nguyên liệu (hoạt chất) sản xuất thuốc tại các nước tham gia
ICH hoặc các nước được cấp giấy chứng nhận CEP
5 Thuốc cung ứng có đủ giấy tờ chứng minh nguồn gốc xuất xứ và tiêu chuẩn chất lượng
6 Giá trúng thầu đảm bảo thấp hơn hoặc bằng giá trong kế hoạch đấu thầu.
Nhà thầu trúng thầu là nhà thầu đạt kết quả cao nhất, tỷ lệ đạt tối thiểu là 9/12 tiêu chí.
Bảng 2.6: Tình hình nhân sự tổ chuyên gia đấu thầu cung ứng thuốc giai đoạn 2018-2020
Tiêu chí Năm 2018 Năm 2019 Năm 2020
Có chứng chỉ về đấu thầu 1 1 2
Chưa có chứng chỉ đấu thầu 2 2 2
Nguồn: Phòng Hành chính – Hậu cần
Sau khi hoàn tất quá trình xét thầu, tổ chuyên gia sẽ biên soạn báo cáo đánh giá hồ sơ thầu Hiện tại, tổ chuyên gia được thành lập nhằm thực hiện các nhiệm vụ liên quan đến công tác đấu thầu, như đã trình bày trong bảng 2.6.
Dữ liệu cho thấy đội ngũ nhân sự trong tổ chuyên gia đấu thầu còn thiếu cả về số lượng và kinh nghiệm trong lĩnh vực đấu thầu cung ứng thuốc Điều này sẽ tạo ra những khó khăn lớn cho tổ chuyên gia trong quá trình làm việc.
Tiếp đó Hồ sơ mua sắm thuốc được chuyển về Hội đồng thuốc để thực hiện thẩm định kết quả lựa chọn nhà thầu trúng thầu.
*Tổ thẩm định thực hiện thẩm định kết quả
Tổ thẩm định có nhiệm vụ thẩm định và báo cáo kết quả lựa chọn nhà thầu, từ đó trình Giám đốc phê duyệt quyết định cuối cùng Để thực hiện tốt công việc này, các thành viên trong tổ thẩm định cần đáp ứng 5 yêu cầu quan trọng.
(1) Có chứng chỉ đào tạo về đấu thầu, chứng chỉ hành nghề hoạt động đấu thầu theo quy định của pháp luật về đấu thầu;
(2) Có trình độ chuyên môn liên quan đến gói thầu;
(3) Có tối thiểu 03 năm công tác trong lĩnh vực liên quan đến công việc được phân
(4) Không trong thời gian bị cấm tham gia hoạt động đấu thầu theo quy định;
(5) Có bản cam kết theo quy định
Bảng 2.7: Tình hình nhân sự tổ thẩm định đấu thầu cung ứng thuốc giai đoạn
Tiêu chí Năm 2018 Năm 2019 Năm 2020
Có chứng chỉ về đấu thầu 3 3 3
Chưa có chứng chỉ đấu thầu 0 0 0
Nguồn: Phòng Hành chính – Hậu cần
-Nhân sự tổ thẩm định cụ thể như bảng 2.7:
Tình hình nhân sự trong công tác thẩm định hiện ổn định nhưng còn thiếu hụt, với chỉ 3 cán bộ có kinh nghiệm hạn chế, khó đáp ứng yêu cầu công việc Vì vậy, lãnh đạo cần chú trọng hơn đến việc phát triển đội ngũ cán bộ.
Các thành viên tổ thẩm định đã tiến hành thẩm định các nội dung:
Tổ thẩm định đã tiến hành kiểm tra tính đầy đủ của các văn bản pháp lý cần thiết cho quá trình đấu thầu, bao gồm quyết định phê duyệt gói thầu, kế hoạch lựa chọn nhà thầu, và các tài liệu yêu cầu tiêu chuẩn kỹ thuật liên quan đến gói thầu thuốc Dựa trên kết quả kiểm tra, tổ thẩm định đã đưa ra ý kiến đánh giá về cơ sở pháp lý của các tài liệu này.
Trong các gói thầu cung ứng thuốc tại Ban quân y, các nội dung đều được đảm bảo đầy đủ và các văn bản kiểm tra đều đáp ứng các yêu cầu cần thiết.
Tổ thẩm định sẽ đánh giá tính tuân thủ và phù hợp của hồ sơ yêu cầu trong gói đấu thầu cung ứng thuốc, bao gồm chỉ dẫn cho nhà thầu, tiêu chuẩn đánh giá hồ sơ đề xuất, các biểu mẫu cần thiết, yêu cầu và tiêu chuẩn cho từng mặt hàng thuốc theo nhóm, cũng như các yêu cầu liên quan đến hợp đồng.
Tổ thẩm định đã xem xét nội dung một cách chi tiết, nhưng chưa đưa ra đánh giá cụ thể về khả năng cung cấp thuốc liên quan đến gói thầu Hơn nữa, tính khoa học và logic của các tiêu chí đánh giá hồ sơ đề xuất cũng chưa được kiểm tra kỹ lưỡng, mặc dù đây là yếu tố quan trọng quyết định kết quả lựa chọn nhà thầu.
Quá trình tổ chức thực hiện đã được kiểm tra kỹ lưỡng, tập trung vào thời gian thực tế thực hiện thông báo mời thầu so với kế hoạch đã đề ra Thời gian chuẩn bị báo giá và thời gian đánh giá báo giá cũng được xem xét Kết quả kiểm tra cho thấy tất cả các nội dung này đã được tuân thủ và phù hợp với các quy định hiện hành.
Tổ thẩm định đã đưa ra nhận xét và đánh giá tổng quát về công tác đấu thầu cung ứng thuốc, nhấn mạnh tính chính xác và khách quan của kết quả lựa chọn nhà thầu Thực tế cho thấy, trong thời gian qua, các đánh giá của tổ thẩm định chủ yếu đồng thuận với lựa chọn nhà thầu của tổ chuyên gia.
Kết quả phỏng vấn về lựa chọn nhà thầu 60 Hộp 2.5: Kết quả phỏng vấn về hoạt động kiểm tra, giám sát đấu thầu cung ứng thuốc 64
Trong quá trình lựa chọn nhà thầu, việc đảm bảo tính khách quan, công bằng và minh bạch là rất quan trọng Tuy nhiên, thực tế cho thấy còn nhiều thách thức trong việc đánh giá và lựa chọn nhà thầu Các thuận lợi có thể bao gồm quy trình rõ ràng và tiêu chí đánh giá cụ thể, nhưng cũng tồn tại khó khăn như áp lực từ các bên liên quan và thiếu thông tin đầy đủ về các nhà thầu Việc cải thiện quy trình này sẽ giúp nâng cao hiệu quả và độ tin cậy trong lựa chọn nhà thầu.
Công tác lựa chọn nhà thầu cung ứng thuốc là một phần quan trọng trong quy trình đấu thầu, đòi hỏi cán bộ đánh giá phải có trình độ, năng lực và phẩm chất đạo đức tốt để đảm bảo tính khách quan, công bằng và minh bạch Tuy nhiên, hiện nay, tiêu chí đánh giá tư cách pháp nhân, năng lực và kinh nghiệm của nhà thầu cùng hồ sơ báo giá còn thiếu cụ thể, chi tiết và rõ ràng Phương pháp đánh giá hiện tại chỉ dừng lại ở việc phân loại đạt hay không đạt, không phản ánh chính xác kết quả lựa chọn và dễ dẫn đến khó khăn trong việc chọn nhà thầu khi có nhiều đơn vị có kết quả tương tự Hơn nữa, số lượng đơn vị có năng lực tham gia đấu thầu ngày càng tăng, tạo ra thách thức lớn cho công tác đánh giá và thẩm định kết quả lựa chọn nhà thầu.
Nguồn: Theo kết quả phỏng vấn của tác giả, 2021
Sau khi công bố kết quả trúng thầu đã được phê duyệt, hai bên thương thảo hoàn thiện hợp đồng để tiến hành ký kết hợp đồng mua bán.
Hợp đồng cung ứng thuốc phải tuân thủ mẫu hợp đồng theo quy định của Luật Đấu thầu và Nghị định hướng dẫn thi hành Luật Đấu thầu Đơn vị đã xem xét kỹ lưỡng một số nội dung quan trọng trong hợp đồng này.
Trong hợp đồng cung ứng thuốc, nhà thầu có trách nhiệm giao hàng theo từng tháng với các mặt hàng và số lượng cụ thể Để đảm bảo cung ứng hiệu quả, đơn vị cần lên kế hoạch đặt hàng dựa trên số lượng xuất nhập tồn của kho dược tháng trước Việc đặt hàng hàng tháng giúp tránh tình trạng thiếu thuốc, giảm diện tích kho và nhanh chóng đáp ứng các thay đổi Tuy nhiên, điều này yêu cầu sự phối hợp chặt chẽ giữa các khâu và tăng tần suất xuất nhập thuốc, dễ dẫn đến sai sót Do đó, bên đặt hàng cần giám sát kỹ lưỡng đơn đặt hàng về số lượng, chủng loại, xuất xứ, hạn dùng, chất lượng, giá cả và tiến độ giao hàng theo hợp đồng đã ký.
*Nhận thuốc và kiểm nhận:
Công ty cung ứng cần xác định rõ địa điểm giao hàng, đảm bảo giao thuốc đến kho thuốc của bệnh xá Khi nhận thuốc, cần đối chiếu hóa đơn và phiếu báo lô với thực tế, kiểm tra tên thuốc, hàm lượng, số lượng, quy cách đóng gói, nơi sản xuất, số lô sản xuất và hạn sử dụng.
Đơn vị thanh toán sẽ thực hiện theo đúng số lượng hàng hóa đã mua và giá trúng thầu Phương thức thanh toán được thực hiện qua chuyển khoản ngân hàng theo hợp đồng kinh tế đã ký kết.
Hợp đồng trọn gói cung ứng thuốc với nhà thầu gây ra sự cứng nhắc trong số lượng thuốc mua, trong khi nhu cầu điều trị thường xuyên thay đổi Điều này dẫn đến tình trạng một số loại thuốc sử dụng rất ít, trong khi những loại khác lại vượt quá kế hoạch, gây khó khăn trong việc đảm bảo cung ứng thuốc điều trị cho bệnh nhân.
Trong những năm gần đây, đơn vị đã tổ chức mua sắm trực tiếp một số mặt hàng thuốc cần thiết để bổ sung cho công tác khám, phòng và điều trị bệnh cho cán bộ nhân viên tại nhà máy.
2.3.4 Kiểm soát thực hiện đấu thầu
Bảng 2.9: Tình hình kiểm tra, giám sát công tác thực hiện đấu thầu
Tiêu chí Năm 2018 Năm 2019 Năm 2020
-Kết quả lựa chọn nhà thầu 0 0 0
3 Các sai phạm được phát hiện 1 0 0
Nguồn: Phòng Hành chính – Hậu cần
Kiểm tra và giám sát là công tác thiết yếu để đánh giá quy trình và hiệu quả quản lý đấu thầu tại đơn vị Đối với các hoạt động thanh tra và xử lý kiến nghị trong đấu thầu, đơn vị đã tiến hành kiểm tra đột xuất nhằm đánh giá công tác tổ chức thực hiện đấu thầu cung ứng thuốc.
Công tác thanh tra và kiểm tra việc thực hiện đấu thầu cung ứng thuốc chưa được chú trọng đúng mức, mặc dù đây là một yếu tố quan trọng để đánh giá hiệu quả đấu thầu Việc này giúp phát hiện và ngăn chặn các hành vi vi phạm quy định, từ đó bảo đảm chất lượng khám chữa bệnh tại bệnh xá và ngăn chặn tình trạng thất thoát, lãng phí ngân sách nhà nước.
Trong những năm gần đây, đơn vị chỉ tiến hành một đợt kiểm tra công tác đấu thầu cung ứng thuốc vào năm 2018 Đợt kiểm tra này tập trung vào việc tuân thủ quy trình nghiệp vụ đấu thầu nhằm đánh giá xem hoạt động đấu thầu có thực hiện đúng quy định pháp luật hay không Kết quả kiểm tra đã phát hiện một số sai phạm liên quan đến việc gửi thông báo mời thầu trong quá trình đấu thầu cung ứng thuốc.
Trong năm 2019 và 2020, đơn vị chưa tiến hành thanh tra kiểm tra hoạt động đấu thầu cung ứng thuốc, dẫn đến nguy cơ xảy ra sai sót do cán bộ trong ban quân y chủ yếu là y sỹ, dược sỹ thiếu kinh nghiệm trong lĩnh vực này Điều này không chỉ ảnh hưởng đến kết quả lựa chọn nhà thầu mà còn làm giảm uy tín và niềm tin của cán bộ nhân viên vào hoạt động khám chữa bệnh của bệnh xá cũng như vào lãnh đạo của nhà máy.
Hộp 2.5: Kết quả phỏng vấn về hoạt động kiểm tra, giám sát đấu thầu cung ứng thuốc
Trong thời gian qua, công tác kiểm tra và giám sát việc đấu thầu cung ứng thuốc tại Ban quân y đã được thực hiện nghiêm túc, góp phần đảm bảo chất lượng và hiệu quả trong việc cung cấp thuốc Tuy nhiên, vẫn còn một số hạn chế cần khắc phục để nâng cao tính minh bạch và trách nhiệm trong quy trình này Phương hướng thực hiện trong thời gian tới sẽ tập trung vào việc cải thiện quy trình kiểm tra, tăng cường đào tạo cho đội ngũ cán bộ, và áp dụng công nghệ thông tin nhằm nâng cao hiệu quả giám sát.
Trong thời gian qua, công tác thanh tra và kiểm tra hoạt động đấu thầu cung ứng thuốc tại Ban quân y – Nhà máy Z121 chưa được thực hiện thường xuyên, ảnh hưởng đến hiệu quả quản lý đấu thầu Nguyên nhân chính là do nguồn nhân lực còn hạn chế, gây khó khăn trong kiểm tra giám sát Để khắc phục, đơn vị sẽ tăng cường đào tạo cán bộ chuyên trách và cán bộ quản lý nhằm nâng cao kiến thức và kỹ năng về nghiệp vụ đấu thầu Đồng thời, đơn vị sẽ bố trí cán bộ chuyên trách để kiểm tra giám sát hoạt động đấu thầu, đảm bảo thuốc được giao đúng quy cách, đủ tiêu chuẩn và chất lượng.
Nguồn: Theo kết quả phỏng vấn của tác giả, 2021
2.3 Đánh giá quản lý quản lý đấu thầu cung ứng thuốc tại Ban Quân Y - Nhà máy Z121 từ 2017 - 2020
Trong những năm qua, công tác quản lý đấu thầu cung ứng thuốc tại Ban quân y – Nhà máy đã đạt được một số kết quả như:
Thứ nhất là; Hoạt động đấu thầu cung ứng thuốc đã góp phần quan trọng trong việc ổn định giá thuốc trên thị trường trong thời gian qua;
Bảng 2.10: Cơ cấu thuốc thực tế sử dụng tại bệnh xá giai đoạn 2018-2020
Năm Nhóm thuốc Giá trị
Nguồn: Phòng Hành chính – Hậu cần
Trong giai đoạn trước, việc mua sắm thuốc tại bệnh xá gặp nhiều khó khăn và lộn xộn, ảnh hưởng đến chất lượng thuốc và quy trình mua sắm Tuy nhiên, việc áp dụng quy trình quản lý mới đã giúp chuẩn hóa quy trình mua sắm thuốc, đảm bảo chất lượng và tuân thủ đúng quy định.