ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI KHOA LUẬT - NGUYỄN THỊ NHUNG THI HÀNH HÌNH PHẠT TÙ CHUNG THÂN LUẬN VĂN THẠC SĨ LUẬT HỌC HÀ NỘI – 2017 TIEU LUAN MOI download : skknchat@gmail.com ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI KHOA LUẬT - NGUYỄN THỊ NHUNG THI HÀNH HÌNH PHẠT TÙ CHUNG THÂN Chuyên ngành : Luật HS TTHS Mã số : 60.38.01.04 LUẬN VĂN THẠC SĨ LUẬT HỌC Cán hướng dẫn khoa học: TS Phạm Mạnh Hùng HÀ NỘI – 2017 TIEU LUAN MOI download : skknchat@gmail.com LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan rằng, số liệu kết nghiên cứu luận văn hoàn toàn trung thực chưa sử dụng cơng trình nghiên cứu khác Tôi xin cam đoan rằng, giúp đỡ cho việc thực luận văn cảm ơn thơng tin trích dẫn luận văn rõ nguồn gốc Hà Nội, ngày tháng năm 2017 Tác giả Nguyễn Thị Nhung TIEU LUAN MOI download : skknchat@gmail.com LỜI CẢM ƠN Trong trình học tập, nghiên cứu hồn thành Luận văn nhận giúp đỡ, bảo nhiệt tình thầy, giáo Bộ mơn Luật hình Tố tụng hình - Khoa Luật, ĐHQG Hà Nội, động viên, giúp đỡ bạn bè, đồng nghiệp gia đình Trước hết tơi xin gửi lời cảm ơn trân trọng tới TS Phạm Mạnh Hùng giúp đỡ tận tình trực tiếp hướng dẫn, tạo điều kiện cho tơi suốt q trình học tập thực luận văn Tôi xin bày tỏ lịng biết ơn chân thành tới,các thầy, Bộ mơn Luật hình Tố tụng hình sự, Ban Quản lý đào tạo Khoa Luật, ĐHQG Hà Nội tận tình giúp đỡ tơi thời gian tơi học tập trường Tôi xin trân trọng cảm ơn tập thể lãnh đạo, cán viên chức trường Đại học Kiểm sát tạo điều kiện, giúp đỡ suốt trình thực đề tài Xin cảm ơn gia đình, người thân bạn bè động viên, giúp đỡ, tạo điều kiện q trình tơi thực luận văn Trân trọng cảm ơn! Hà Nội, ngày tháng năm 2017 Tác giả Nguyễn Thị Nhung TIEU LUAN MOI download : skknchat@gmail.com MỤC LỤC MỞ ĐẦU 1 Tính cấp thiết đề tài Tình hình nghiên cứu Mục đích nhiệm vụ nghiên cứu 4 Phạm vi nghiên cứu 5 Cơ sở lý luận phương pháp nghiên cứu Những đóng góp luận văn Ý nghĩa khoa học thực tiễn luận văn Bố cục CHƢƠNG MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ THI HÀNH HÌNH PHẠT TÙ CHUNG THÂN 1.1 Nhận thức chung thi hành hình phạt tù chung thân 1.1.1 Khái niệm chất thi hành hình phạt tù chung thân 1.1.2 Mục đích, ý nghĩa thi hành hình phạt tù chung thân 1.1.3 Mối quan hệ thi hành hình phạt tù chung thân thi hành hình phạt tù có thời hạn thi hành hình phạt tử hình 10 1.1.4 Cơ quan thi hành hình phạt tù chung thân 11 1.1.5 Điều kiện thi hành hình phạt tù chung thân 15 1.2 Sơ lược lịch sử quy định pháp luật thi hành hình phạt tù chung thân 18 1.2.1 Các quy định thi hành hình phạt tù chung thân trước Cách mạng tháng Tám năm 1945 18 1.2.2 Các quy định thi hành hình phạt tù chung thân từ năm 1945 đến 20 TIEU LUAN MOI download : skknchat@gmail.com 1.3 Khái quát pháp luật thi hành hình phạt tù chung thân số nước giới 24 1.3.1 Pháp luật thi hành hình phạt tù chung thân Liên bang Nga 24 1.3.2 Pháp luật thi hành hình phạt tù chung thân Vương quốc Anh 26 1.3.3 Pháp luật thi hành hình phạt tù chung thân Cộng hòa Pháp 27 CHƢƠNG CÁC QUY ĐỊNH CỦA PHÁP LUẬT HIỆN HÀNH VỀ THI HÀNH HÌNH PHẠT TÙ CHUNG THÂN VÀ THỰC TRẠNG VIỆC TỔ CHỨC THI HÀNH HÌNH PHẠT TÙ CHUNG THÂN Ở VIỆT NAM (SỐ LIỆU TỪ NĂM 2010 ĐẾN NĂM 2015) Error! Bookmark not defined 2.1 Các quy định hành pháp luật thi hành hình phạt tù chung thân Error! Bookmark not defined 2.1.1 Các quy định thi hành hình phạt tù chung thân Bộ luật Hình năm 2015 Error! Bookmark not defined 2.1.2 Các quy định thi hành hình phạt tù chung thân Bộ luật Tố tụng hình năm 2015 Error! Bookmark not defined 2.1.3 Các quy định thi hành hình phạt tù chung thân Luật Thi hành án hình năm 2010 Error! Bookmark not defined 2.1.4 Các quy định thi hành hình phạt tù chung thân số văn pháp luật khác Error! Bookmark not defined 2.1.4.1 Các quy định thi hành hình phạt tù chung thân Quy chế trại giam Error! Bookmark not defined 2.1.4.2 Các quy định thi hành hình phạt tù chung thân văn khác Error! Bookmark not defined 2.2 Thực trạng việc tổ chức thi hành hình phạt tù chung thân Error! Bookmark not defined TIEU LUAN MOI download : skknchat@gmail.com 2.3 Nguyên nhân tồn việc tổ chức thi hành hình phạt tù chung thân Error! Bookmark not defined 2.3.1 Nguyên nhân chủ quan Error! Bookmark not defined 2.3.2 Nguyên nhân khách quan Error! Bookmark not defined CHƢƠNG MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM NÂNG CAO HIỆU QUẢ THI HÀNH HÌNH PHẠT TÙ CHUNG THÂN Error! Bookmark not defined 3.1 Hoàn thiện hệ thống pháp luật Error! Bookmark not defined 3.1.1 Sửa đổi, bổ sung số quy định Luật Thi hành án hình năm 2010 Error! Bookmark not defined 3.1.2 Sửa đổi, bổ sung số quy định Bộ luật Tố tụng hình Error! Bookmark not defined 3.1.3 Ban hành văn hướng dẫn Luật thi hành án hình Error! Bookmark not defined 3.2 Hoàn thiện tổ chức máy công tác cán quan thi hành án hình Error! Bookmark not defined 3.3 Tăng cường sở, vật chất trại giam trang thiết bị cho cán bộ, chiến sĩ làm cơng tác thi hành hình phạt tù chung thân Error! Bookmark not defined 3.4 Giải pháp chế kiểm tra, giám sát hoạt động thi hành hình phạt tù chung thân Error! Bookmark not defined DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO Error! Bookmark not defined TIEU LUAN MOI download : skknchat@gmail.com MỞ ĐẦU Tính cấp thiết đề tài Trong giai đoạn xây dựng nhà nước pháp quyền cải cách tư pháp Việt Nam nay, nhiệm vụ quan trọng công đổi mà Đảng đề tiếp tục xây dựng bước hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam, thực dân, dân, dân, mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, cơng bằng, văn minh Nói đến Nhà nước pháp quyền nói đến nội dung, chất dân chủ quyền, phương thức tổ chức quyền lực Nhà nước, vai trị pháp luật trực tiếp thể ý chí nhà nước, kết tinh quyền lực nhân dân vị trí thượng tôn phải đề cao, pháp luật phải tôn trọng bảo đảm thực Vì vậy, yêu cầu hàng đầu phải coi trọng pháp luật pháp chế quản lý xã hội, quản lý Nhà nước, phán Tòa án nhân danh Nhà nước phải đảm bảo chấp hành cách nghiêm chỉnh Phán quyết, án, định Tòa án nhân danh Nhà nước chấp hành nghiêm chỉnh có tác động trực tiếp đến lòng tin nhân dân tính nghiêm minh pháp luật Hoạt động thi hành án có ý nghĩa vơ quan trọng Hình phạt tù chung thân hình phạt nghiêm khắc sau hình phạt tử hình Tù chung thân hình phạt tù khơng thời hạn song định áp dụng hình phạt tù chung thân thi hành hình phạt tù chung thân người phạm tội có hội giảm án, tha tù trở với sống xã hội Quy định pháp luật thi hành hình phạt tù chung thân quy định với thi hành hình phạt tù có thời hạn nên cịn nhiều bất cập q trình áp dụng quy định TIEU LUAN MOI download : skknchat@gmail.com Không vậy, năm qua cơng tác thi hành hình phạt tù nói chung thi hành hình phạt tù chung thân nói riêng có chuyển biến tích cực, nhiên số lượng phạm nhân trại giam, phân trại quản lý phạm nhân ngày tăng dẫn đến tình trạng tải; nhiều trại giam xuống cấp nghiêm trọng không đảm bảo điều kiện giam giữ, cải tạo giáo dục phạm nhân; số phạm nhân trốn trại có lệnh truy nã ngày nhiều không giải quyết, truy nã triệt để; số phạm nhân mắc bệnh lây nhiễm, bệnh xã hội viêm gan B, HIV/AIDS… hay chí nghiện hút trại giam ngày tăng chưa có biện pháp chữa trị, ngăn ngữa hay cách ly phạm nhân Nghiên cứu thi hành hình phạt tù chung thân gắn liền với nhu cầu hồn thiện pháp luật hình sự, tố tụng hình sự, phá luật thi hành án hình giai đoạn Chính vậy, việc nghiên cứu vấn đề thi hành hình phạt tù chung thân cần thiết, góp phần hồn thiện chế quản lý công tác thi hành án tù chung thân Vì lý đó, tác giả lựa chọn đề tài “Thi hành hình phạt tù chung thân” làm luận văn thạc sỹ Luật học Nội dung đề tài nghiên cứu cách tổng thể quy định pháp luật thi hành hình phạt tù chung thân; đưa luận khoa học thực trạng thi hành hình phạt từ đề số giải pháp nhằm nâng cao hiệu thi hành hình phạt tù chung thân điều kiện nay, đáp ứng yêu cầu cải cách tư pháp Tình hình nghiên cứu Cho đến có nhiều cơng trình khoa học, sách báo pháp lý chuyên ngành nước nghiên cứu mức độ bình diện khác liên quan đến vấn đề hình phạt tù chung thân, vấn đề thi hành án hình như: “Một số vấn đề thi hành án hình sự” TS Trần Quang Tiệp TIEU LUAN MOI download : skknchat@gmail.com Nhà xuất Công an nhân dân xuất năm 2002; “Pháp luật thi hành án hình Việt Nam – Những vấn đề lý luận thực tiễn” PGS.TS Võ Khánh Vinh, PGS.TS Nguyễn Mạnh Kháng làm chủ biên, Nhà xuất Tư pháp xuất năm 2006; “Những vấn đề thi hành án hình Hỗ trợ Tư pháp “ TS Trần Thành Hưng làm chủ biên, nhà xuất Công an Nhân dân xuất năm 2015; Luận án tiến sĩ Luật học: “Các hình phạt luật hình Việt Nam” Nguyễn Sơn, số luận văn thạc sĩ như: “Hình phạt tù chung thân Luật hình Việt Nam” Nguyễn Thị Hải Yến; “Hình phạt tù thi hành hình phạt tù – vấn đề lý luận thực tiễn” Trần Thị Thu Hằng; “Vai trò Tòa án thi hành án hình đáp ứng yêu cầu cải cách tư pháp” Nguyễn Minh Thanh… Ngoài cịn số cơng trình đăng báo, tạp chí chun ngành luật phải kể đến như: “Hình phạt: số vấn đề lý luận” Nguyễn Mạnh Kháng, Tạp chí Nhà nước pháp luật số 10/2000; “Hồn thiện quy định Bộ luật Hình hệ thống hình phạt định hình phạt” Phạm Mạnh Hùng, Tạp chí Kiểm sát số 4/2001; “Hoạt động thi hành án hình – Thực trạng giải pháp hoàn thiện” tác giả Trương Hịa Bình đăng Tạp chí Khoa học pháp lý số 06/2002; “Thực trạng công tác thi hành án hình kiến nghị” TS Nguyễn Phong Hịa đăng Tạp chí TAND số 21/2006 … Nhìn chung cơng trình khoa học nghiên cứu tương đối hồn thiện vấn đề hình phạt tù chung thân hay thi hành án hình sự, thi hành hình phạt tù nói chung Nhưng chưa có cơng trình nghiên cứu chun sâu hoạt động thi hành án tù chung thân Trong giai đoạn nay, mà nhiều ý kiến xoay quanh việc có TIEU LUAN MOI download : skknchat@gmail.com xã hội số văn khác liên quan đến hoạt động giam giữ, cải tạo, giáo dục phạm nhân, có việc giam giữ phạm nhân chấp hành hình phạt tù chung thân [41, tr40] Nhìn chung, giai đoạn quy định thi hành hình phạt chủ yếu điều chỉnh hoạt động thi hành án phạt tù (gồm tù có thời hạn tù chung thân) Tuy nhiên, chưa có phân biệt giam giữ người bị kết án tù với người bị giam cứu, người bị quan thi hành bắt đề phịng phân biệt người bị kết án tù chung thân với tù có thời hạn Năm 1988, Bộ luật Tố tụng hình đời, lần khẳng định nguyên tắc “Chế độ tạm giữ, tạm giam khác với chế độ người chấp hành hình phạt tù” Đây bước tiến lớn mặt nhận thức, khắc phục thiếu sót đánh đồng người bị tạm giữ, tạm giam với người bị kết án phạt tù văn quy định thi hành hình phạt tù trước Tuy nhiên, sau ban hành Bộ luật Tố tụng hình năm 1988, cịn thiếu văn hướng dẫn cụ thể việc thi hành hình phạt tù quan có thẩm quyền Để khắc phục tình trạng này, khắc phục lệch lạc, sai sót q trình giam giữ, cải tạo, giáo dục phạm nhân, ngày 27/4/1989, Bộ Nội vụ (nay Bộ Công an) ban hành Chỉ thị 123 tăng cường quản lý, cải tạo phạm nhân tình hình mới; ngày 15/8/1989 Liên ngành Bộ Nội vụ - Bộ Tư pháp – Tòa án nhân dân tối cao – Viện kiểm sát nhân dân tối cao ban hành Thông tư liên ngành số 04/TT-LN làm sở cho việc xét giảm thời hạn chấp hành án phạt tù Trước Nhà nước ta ban hành Pháp lệnh thi hành án phạt tù năm 1993, quy định thi hành án phạt tù nói chung thi hành hình phạt tù chung thân nói riêng cịn giản đơn, chí cịn chưa đầy đủ 21 TIEU LUAN MOI download : skknchat@gmail.com quán nguyên tắc, thiếu cụ thể quyền nghĩa vụ dẫn đến tồn nhiều mâu thuẫn, gây khó khăn cho việc vận dụng làm giảm hiệu lực pháp luật Mặt khác, non yếu kỹ thuật lập pháp tạo nhiều sơ hở quy định pháp luật Trong trình thực thi pháp luật nhiều cán thi hành án lạm dụng biện pháp cứng rắn, hà khắc khiến cho người chịu hình phạt tù chung thân khơng nhận thức mục đích giáo dục, cải tạo việc thi hành án tù chung thân họ nên khơng có tâm lý ổn định, thiếu yên tâm cải tạo, làm giảm hiệu thi hành án tù chung thân Ngoài phải kể đến bất cập, yếu công tác quản lý, cải tạo phạm nhân, phối hợp quan, tổ chức với gia đình phạm nhân phối hợp trại giam chưa đạt hiệu cao Sau ban hành Pháp lệnh Thi hành án phạt tù năm 1993, hoạt động thi hành án phạt tù nói chung thi hành hình phạt tù chung thân có nhiều chuyển biến rõ rệt Tuy nhiên, trình áp dụng cho thấy bất cập pháp luật thi hành án phạt tù với yêu cầu nâng cao chất lượng thi hành án phạt tù pháp luật thi hành án phạt tù với văn pháp luật khác có liên quan, chẳng hạn như: quy định phân loại trại giam Pháp lệnh thi hành án phạt tù khơng cịn phù hợp với BLHS năm 1999; khơng có lực lượng chun trách thực thi việc bắt người thi hành án phạt tù; nhiều người bị kết án phạt tù chưa đưa vào trại giam để chấp hành hình phạt…[48, tr524] Năm 2007, Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành Pháp lệnh sửa đổi, bổ sung số điều Pháp lệnh thi hành án phạt tù năm 1993, quy định đầy đủ trình tự, thủ tục trình hoạt động thi hành hình phạt tù 22 TIEU LUAN MOI download : skknchat@gmail.com Tuy nhiên, tình hình thực tế yêu cầu phải có đạo luật quy định cụ thể đầy đủ hoạt động thi hành án hình sự, Luật Thi hành án hình 2010 đời văn quan trọng chứa đựng đầy đủ có hệ thống quy phạm pháp luật thi hành án hình sự, có thi hành án phạt tù Đạo luật với số quy định Bộ luật Hình năm 1999 (sửa đổi, bổ sung năm 2009), Bộ luật Tố tụng hình năm 2003 văn quy phạm pháp luật khác Nhà nước thi hành án hình tạo thành hệ thống quy phạm pháp luật thi hành án hình thống nhất, đồng có ý nghĩa áp dụng thực tiễn Ngay sau có Luật Thi hành án hình năm 2010, hàng loạt văn luật khác ban hành, phần lớn văn liên quan đến hướng dẫn thực quy định đạo luật nói thi hành án phạt tù Điều thể quan tâm đặc biệt Nhà nước năm gần cơng tác thi hành án nói Mặc dù vậy, phương diện lập pháp, bên cạnh kết đạt hệ thống pháp luật Việt Nam thi hành án hình tránh khỏi số bất cập hoàn cảnh đất nước đổi mạnh mẽ nhiều lĩnh vực nhu cầu hội nhập quốc tế đất nước Trên sở xây dựng, hoàn thiện phát triển hệ thống pháp luật thi hành án hình sự, quy định thi hành án hình nói chung cơng tác thi hành hình phạt tù chung thân nói riêng ngày hồn thiện Đặc biệt từ Nhà nước ban hành văn cơng tác thi hành án hình như: Pháp lệnh Thi hành án phạt tù năm 1993, Quy chế trại giam năm 1993, Bộ luật Hình năm 1999 (sửa đổi, bổ sung năm 2009), Bộ Luật Tố tụng hình năm 2003, Pháp lệnh sửa đổi, bổ sung số điều Pháp lệnh thi hành án phạt tù năm 2007 Luật Thi hành án hình năm 2010 23 TIEU LUAN MOI download : skknchat@gmail.com đánh dấu bước ngoặt lớn công tác thi hành án hình nước ta, khắc phục bất cập trước đây, tạo sở pháp lý cho hoạt động thi hành án nói chung thi hành hình phạt tù chung thân nói riêng 1.3 Khái quát pháp luật thi hành hình phạt tù chung thân số nƣớc giới 1.3.1 Pháp luật thi hành hình phạt tù chung thân Liên bang Nga Ở Liên Bang Nga pháp luật thi hành hình phạt tù chung thân nói riêng hay thi hành hình phạt tù nói chung thể Quyết định ngày 24/01/1918 “các đội lao động nhà tù” Hội đồng Dân ủy Trong có quy định: nhà tù tổ chức thực lao động có ích cho xã hội lao động coi phương tiện quan trọng để cải tạo phạm nhân Ngoài ra, việc thi hành hình phạt tù chung thân cịn thể Hướng dẫn tạm thời “Tước tự hình phạt trình tự thực nó” ban hành ngày 23/7/1918 theo trại giam gồm loại: i) Các trại giam chung (nhà tù); ii) Các trại trừng phạt – giáo dục (chủ yếu dành cho niên); iii) Các trại thử thách để dành cho người có để tha tù trước thời hạn; iiii) Các sở chữa bệnh bắt buộc dành cho người có hành vi nguy hiểm cho xã hội có dấu hiệu mắc bệnh tâm thần; iiiii) Các bệnh viện nhà tù [41, tr46] Bộ luật Lao động – cải tạo Liên bang Nga ban hành ngày 16/10/1924 chia trại giam thành nhóm: Nhóm A: Các trại giam để áp dụng biện pháp bảo vệ xã hội có tính chất cải tạo bao gồm: Các nhà giam; trại lao động – cải tạo; đội lao động nông nghiệp, tiểu thủ công nghiệp, cơng nghiệp; phịng giam cách ly đặc biệt; trại lao động – cải tạo độ 24 TIEU LUAN MOI download : skknchat@gmail.com Nhóm B: Các trại giam để áp dụng biện pháp bảo vệ xã hội có tính chất giáo dục – y tế gồm: Các trại lao động dành cho người chưa thành niên phạm tội; Các trại lao động dành cho người phạm tội niên thành phần công nhân, nơng dân Nhóm C: Các trại giam để áp dụng biện pháp bảo vệ xã hội có tính chất y tế bao gồm trại dành cho người mắc bệnh tâm thần, phạm nhân mắc bệnh lao bệnh khác… Ngày 01/8/1933, Bộ luật Lao động – cải tạo Liên bang Nga thay Bộ luật Lao động - cải tạo năm 1924 ban hành, mục đích sách lao động – cải tạo khẳng định đặt người bị kết án điều kiện ngăn ngừa họ gây thiệt hại cho công xây dựng chủ nghĩa xã hội; cải tạo làm cho họ thích nghi với đời sống lao động Phương tiện để cải tạo người bị kết án lao động cơng tác giáo dục trị, tư tưởng Ngày 10/12/1970, Bộ luật lao động – cải tạo sửa đổi tiếp tục điều chỉnh việc thi hành hình phạt tước tự hình phạt khác Sau Liên Xơ sụp đổ, ngày 18/12/1996, Bộ luật Thi hành án hình Liên bang Nga ban hành sửa đổi ngày 12/01/1998 Bộ luật Tố tụng hình năm 2001 Liên bang Nga Đuma Quốc gia thông qua ngày 22/11/2001; sau sửa đổi, bổ sung nhiều lần lần sửa gần ngày 18/10/2011 Tại Chương XIV phần thứ ba quy định thi hành án, gồm mục quy định việc đưa án thi hành; thủ tục giải vấn đề liên quan đến thi hành án thủ tục xét xử phúc thẩm Như vậy, việc thi hành án hình nói chung thi hành án phạt tù nói riêng điều chỉnh Bộ luật Tố tụng hình Liên bang Nga Bộ luật Thi hành án hình 25 TIEU LUAN MOI download : skknchat@gmail.com Trách nhiệm quản lý hệ thống nhà tù thuộc quan thi hành án Liên bang (FSES) thực vào Nghị định số 314 ngày 09/03/2004 Tổng thống Bộ Tư pháp chịu trách nhiệm soạn thảo văn pháp lý liên quan tới vấn đề nhà tù, song FSES quan phụ trách riêng việc thực Cơ quan chịu đạo trực tiếp Văn phòng Tổng thống Cơ quan tra thi hành án hình sự, trực thuộc FSES, chịu trách nhiệm đối tượng bị kết án với chế tài thay phóng thích [41, tr47] FSES chịu trách nhiệm tiến hành giáo dục điều trị tâm lý chuẩn đoán nhà tù Về việc giúp cho phạm nhân xây dựng lại sống, quan tra phối hợp chặt chẽ với trung tâm môi giới việc làm địa phương để tìm giải pháp cho vấn đề xã hội mà đối tượng bị kết án với chế tài thay hay phóng thích phải đối mặt 1.3.2 Pháp luật thi hành hình phạt tù chung thân Vương quốc Anh Vào kỷ XIX, Anh bắt đầu thực thi việc thi hành hình phạt tước quyền tự do: người bị tước quyền tự bị biệt giam thời gian, sau chuyển sang giam chung với người khác kết thúc giai đoạn tha tù trước thời hạn Thời gian giai đoạn phụ thuộc vào thái độ người bị kết án Như vậy, kỷ này, nước Anh áp dụng hình phạt tù nói chung hình phạt tù chung thân nói riêng tương đối tiến bộ, người bị kết án tù chung thân tha trước thời hạn (hình thức tù chung thân ân xá) Tại Anh, pháp luật thi hành hình án hình điều chỉnh án lệ đạo luật Các đạo luật điều chỉnh việc thi hành án hình sau: Đạo luật nhà tù năm 1952, Đạo luật hình năm 1967, Đạo luật 26 TIEU LUAN MOI download : skknchat@gmail.com hình năm 1977, Đạo luật hành vi phạm tội chưa đạt năm 1981, Đạo luật thẩm quyền Tịa án hình năm 1973, Đạo luật tư pháp hình năm 1982, Đạo luật cảnh sát chứng vụ án hình năm 1984, Đạo luật sở cải tạo nhóm người phạm tội khác Ngày 09/5/2007, Bộ Tư pháp thành lập tiếp nhận trách nhiệm quản lý hệ thống nhà tù Anh Việc quản lý hoạt động liên quan tới tù giam trách nhiệm Cơ quan Quản lý phạm nhân Quốc gia (NOMS) - quan thừa hành Bộ Tư pháp Nhiệm vụ NOMS thực thi án định từ tịa án Anh thơng qua việc ủy thác dịch vụ liên quan tới phạm nhân người trưởng thành bị giam giữ nhà tù hay quản thúc cộng đồng cho tổ chức nhà nước, tư nhân bên thứ ba [41, tr48] 1.3.3 Pháp luật thi hành hình phạt tù chung thân Cộng hòa Pháp Pháp coi nơi sinh hệ thống pháp luật Châu Âu lục địa Khác với Anh, pháp luật thi hành án hình Pháp khơng có án lệ mà điểu chỉnh đạo luật có quy phạm pháp luật thi hành án hình văn quy phạm pháp luật thi hành án hình khác Trong Bộ luật tố tụng hình Pháp ban hành ngày 31/12/1957 sửa đổi nhiều lần, lần sửa đổi, bổ sung vào năm 2012 Quyển V Bộ luật Tố tụng hình Cộng hòa Pháp quy định thủ tục thi hành án, quy định việc thi hành án hình Theo đó, quan thi hành án hình quy định Viện trưởng Viện Cơng tố bên cạnh Tịa sơ thẩm Viện trưởng Viện Cơng tố bên cạnh Tịa phúc thẩm có quyền trực tiếp yêu cầu lực lượng công quyền hỗ trợ để bảo đảm việc thi hành án 27 TIEU LUAN MOI download : skknchat@gmail.com [41, tr49] Trong Tòa sơ thẩm có nhiều thẩm phán đảm nhiệm chức thẩm phán thi hành hình phạt Các Ủy ban giám sát giúp đỡ người tha tù lập Tòa án theo danh sách Chính phủ quy định Nghị định Việc giáo dục phạm nhân quy định: Kết lao động học nghề tiêu chuẩn đánh giá để bảo đảm việc tái hòa nhập xã hội đạo đức phạm nhân Trong trại giam, phải tiến hành công tác chuẩn bị cần thiết để bảo đảm hoạt động nghề nghiệp cho người bị giam, họ muốn Quan hệ lao động phạm nhân đối tượng hợp đồng lao động, trừ hoạt động tiến hành bên trại giam Chế độ giam giữ, cải tạo phạm nhân quy định sau: “ở trại giam, thẩm phán phụ trách thi hành án xác định thể thức chế độ giam giữ, cải tạo phạm nhân Trong phạm vi điều kiện pháp luật quy định, thẩm phán phụ trách thi hành án cho phép phạm nhân hưởng chế độ làm việc bên trại giam, chế độ bán tự do, giảm thời hạn chấp hành hình phạt, tạm đình thi hành hình phạt, ngồi trại giam có người dẫn giải, cấp giấy phép trại giam, phóng thích có điều kiện” [41, tr49] Việc miễn, giảm thi hành hình phạt tù có hình phạt tù chung thân quy định sau: “nếu người bị kết án bảo đảm tái hòa nhập xã hội,thẩm phán phụ trách thi hành án u cầu Tịa án nơi giam giữ người bị kết án cấp với Tòa án tuyên án, chấm dứt việc áp dụng toàn hay phần quy định giáo dục, cải tạo phạm nhân quy định Luật giảm bớt thời gian bảo đảm thi hành hình phạt Nếu án phạt tù Tịa đại hình tun, Tịa án có thẩm quyền định việc xin giảm Tịa điều tra phúc thẩm thuộc hạt nơi người bị kết án bị giam.” 28 TIEU LUAN MOI download : skknchat@gmail.com Tóm lại, việc thi hành hình phạt tù chung thân nước có khác hệ thống quan thi ành án thực Tùy theo trình độ phát triển kinh tế xã hội nước mà tính chất, mức độ nghiêm khắc hình phạt tù chung thân khác Hoạt động thi hành hình phạt tù chung thân nước phản ánh rõ nét sách hình nhà nước việc thể mục đích trừng trị, giáo dục cải tạo người phạm tội 29 TIEU LUAN MOI download : skknchat@gmail.com DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO  Văn kiện Đảng cộng sản Việt Nam Đảng Cộng sản Việt Nam (2011), Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XI, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội Đảng cộng sản Việt Nam (2015), Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII, NXB Chính trị quốc gia, Hà Nội Ban đạo cải cách Tư pháp Trung ương, Tài liệu tập huấn Bộ luật tố tụng hình năm 2003, tháng 4/2004 Bộ trị - BCHTW Đảng cộng sản Việt Nam, Nghị số 08NQ/TW ngày 01/01/2002 “ số nhiệm vụ tậm công tác tư pháp thời gian tới” Bộ trị - BCHTW Đảng cộng sản Việt Nam, Nghị số 48NQ/TW ngày 24/05/2005 “ chiến lược xây dựng hoàn thiện hệ thông pháp luật Việt Nam đến năm 2010, định hướng đến năm 2020” Bộ trị - BCHTW Đảng cộng sản Việt Nam, Nghị số 49NQ/TW ngày 02/06/2005 “ chiến lược cải cách Tư pháp đến năm 2020”  Văn pháp luật Nhà nƣớc Bộ Cơng An, Bộ Quốc Phịng, Tồ Án Nhân Dân tối Cao,Viện Kiểm Sát Nhân Dân tối cao (2013), Thông tư liên tịch Số 02/2013/TTLT-BCA-BQPTANDTC-VKSNDTC ngày 15/5 huớng dẫn thi hành quy định giảm thời hạn chấp hành án phạt tù phạm nhân, Hà Nội Bộ Cơng an, Tịa án nhân dân tối cao, Viện kiểm sát nhân dân tối cao Bộ Y tế (2013), Thông tư liên tịch 03/2013/TTLT-BCA-TANDTCVKSNDTC - BQP-BYT ngày 15/5 hướng dẫn thi hành quy định tạm đình chấp hành án phạt tù phạm nhân, Hà Nội 30 TIEU LUAN MOI download : skknchat@gmail.com Chính phủ (2008), Nghị định 113/2008/NĐ-CP ngày 28/10 Ban hành quy chế trại giam, Hà Nội 10 Quốc hội nước CHXHCN Việt Nam (1999), Bộ luật hình sự, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội 11 Quốc hội nước CHXHCN Việt Nam (2009), Bộ luật hình sửa đổi, bổ sung, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội 12 Quốc hội nước CHXHCN Việt Nam (2015), Bộ luật hình sự, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội 13 Quốc hội nước CHXHCN Việt Nam (1988), Bộ luật tố tụng hình sự, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội 14 Quốc hội nước CHXHCN Việt Nam (2003), Bộ luật tố tụng hình sự, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội 15 Quốc hội nước CHXHCN Việt Nam (2015), Bộ luật tố tụng hình sự, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội 16 Quốc hội nước CHXHCN Việt Nam (1992), Hiến pháp, NXB Chính trị quốc gia, Hà Nội 17 Quốc hội nước CHXHCN Việt Nam (2013), Hiến pháp, NXB Chính trị quốc gia, Hà Nội 18 Quốc hội nước CHXHCN Việt Nam (2010), Luật thi hành án hình sự, NXB Chính trị quốc gia, Hà Nội 19 Quốc hội nước CHXHCN Việt Nam (2002), Luật tổ chức tòa án nhân dân, Luật tổ chức Viện kiểm sát nhân dân , NXB Chính trị quốc gia, Hà Nội 20 UBTVQH – Quốc hội nước CHXHCN Việt Nam (2002), Pháp lệnh Thẩm phán Hội thẩm nhân dân, NXB Chính trị quốc gia, Hà Nội 21 Ủy ban Thường vụ Quốc hội (1993), Pháp lệnh Thi hành án phạt tù, Hà Nội 22 Ủy ban Thường vụ Quốc hội (2007), Pháp lệnh Thi hành án phạt tù 31 TIEU LUAN MOI download : skknchat@gmail.com (sửa đổi, bổ sung), Hà Nội  Giáo trình, sách chuyên khảo, báo, viết tạp chí 23 Nguyễn Ngọc Anh (Chủ biên) (2012), Bình luận khoa học Luật Thi hành án hình sự, Nxb Cơng an nhân dân, Hà Nội 24 Trương Hịa Bình (2002), Hoạt động thi hành án hình – thực trạng giải pháp hồn thiện, Tạp chí Khoa học pháp luật số 06 25 Lê Văn Cảm (2005), Sách chuyên khảo Sau đại học: Những vấn đề khoa học Luật hình (Phần chung), Nxb Đại học Quốc gia Hà Nội 26 Nguyễn Ngọc Chí (Chủ biên) (2014), Giáo trình Luật tố tụng hình Việt Nam, Nxb Đại học quốc gia Hà Nội 27 Ngô Huy Cương (2006), Góp phần bàn cải cách pháp luật Việt Nam nay, Nxb Tư pháp, Hà Nội 28 Vũ Trọng Hách (2006), Hoàn thiện quản lý nhà nước lĩnh vực thi hành án hình Việt Nam, Nxb Tư pháp, Hà Nội 29 Nguyễn Phong Hịa (2006), “Thực trang cơng tác thi hành án hình kiến nghị”, Tạp chí TAND số 21 30 TS Trần Thành Hưng (2014), Giáo trình Những vấn đề thi hành án hình hỗ trợ tư pháp”, Nxb Công an nhân dân 31 Khoa Luật – Đại học Quốc gia Hà Nội (1999), Giáo trình Tội phạm học, Nxb Đại học Quốc gia Hà Nội 32 Khoa Luật – Đại học Quốc gia Hà Nội (2000), Giáo trình Luật tổ chức Tịa án, Viện kiểm sát, Công chứng, Luật sư, Nxb Đại học quốc gia Hà Nội 33 Khoa Luật – Đại học Quốc gia Hà Nội (2003), Giáo trình Luật hình Việt Nam (Phần chung), Nxb Đại học Quốc gia Hà Nội 34 Khoa Luật – Đại học Quốc gia Hà Nội (2003), Giáo trình Luật hình Việt Nam (Phần tội phạm), Nxb Đại học Quốc gia Hà Nội 32 TIEU LUAN MOI download : skknchat@gmail.com 35 Khoa Luật – Đại học Quốc gia Hà Nội (2006), Giáo trình Luật hình Việt Nam, Nxb Đại học quốc gia Hà Nội 36 Phạm Văn Lợi (2006) “Thực trạng pháp luật thi hành án phạt tù phương hướng hồn thiện”, Tạp chí Nhà nước pháp luật số 02 37 C.Mác – Ph.Ăngghen (1995), Toàn tập, Tập 8, Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội 38 Dương Tuyết Miên (2000), “Bàn mục đích hình phạt”, Tạp chí Luật học số 03 39 Hồ Chí Minh (1995), “Tồn tập ( Tập 5)”, Nxb Chính trị quốc gia 40 Nguyễn Quốc Nhật, Phạm Trung Hòa (2001), Giáo dục, giúp đỡ người tha tù tái hòa nhập cộng đồng Việt Nam, Nxb Công an nhân dân, Hà Nội 41 Đại học Kiểm sát Hà Nội (2013), “Một số vấn đề lý luận thực tiễn hoạt động kiểm sát việc tuân theo pháp luật viện kiểm sát nhân dân thi hành án phạt tù nay”, Đề tài khoa học cấp Bộ, Hà Nội 42 Đỗ Ngọc Quang (2007), Giáo trình Luật Tố tụng hình Việt Nam (Giáo trình dùng cho hệ cao học luật chuyên ngành Tội phạm học điều tra tội phạm), In Học viện Cảnh sát nhân dân 43 Quốc triều Hình luật (Luật hình triều Lê – Luật Hồng Đức) (2003), Nxb Thành phố Hồ Chí Minh 44 Trần Quang Tiệp (2003), Một số vấn đề thi hành án hình sự, Nxb Cơng an nhân dân, Hà Nội 45 Trường Đại học Cảnh sát nhân dân (2012), Những vấn đề công tác tạm giữ, tạm giam, tổ chức thi hành án phạt tù quản lý, giáo dục trại viên, Nxb Công an nhân dân, Hà Nội 46 Trường Đại học Cảnh sát nhân dân (2013), Những vấn đề thi hành án hình hỗ trợ tư pháp, Nxb Cơng an nhân dân, Hà Nội 33 TIEU LUAN MOI download : skknchat@gmail.com 47 Trường Đại học Luật Hà Nội (2006), Giáo trình Luật tố tụng hình Việt Nam, Nxb Tư pháp, Hà Nội 48 Trường Đại học Luật Hà Nội (2012), Giáo trình Lịch sử Nhà nước pháp luật Việt Nam, Nxb Công an nhân dân, Hà Nội 49 Trường Đại học Luật Hà Nội (2013), Giáo trình Luật tố tụng hình Việt Nam, Nxb Cơng an nhân dân, Hà Nội 50 Lê Đức Tiết (2005), Văn hóa pháp lý Việt Nam, Nxb Tư pháp, Hà Nội 51 Đào Trí Úc (Chủ biên) (1995), Tội phạm học, luật hình luật tố tụng hình Việt Nam, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội 52 Trịnh Tiến Việt (2003), Pháp luật hình thực tiễn áp dụng, Nxb Giao thông vận tải, Hà Nội 53 Viện Khoa học pháp lý - Bộ Tư pháp (2001), Bộ luật Tố tụng hình Cộng hịa Pháp, (Tài liệu dịch tham khảo), Hà Nội 54 Viện Khoa học pháp lý - Bộ Tư pháp (2000), Bộ luật Tố tụng hình Liên bang Nga (Tài liệu dịch tham khảo), Hà Nội 55 Viện Khoa học pháp lý - Bộ Tư pháp (2000), Bộ luật Tố tụng hình Vương quốc Anh, (Tài liệu dịch tham khảo), Hà Nội 56 Viện Khoa học pháp lý - Bộ Tư pháp (2003), Luận khoa học thực tiễn việc đổi tổ chức hoạt động thi hành án Việt Nam giai đoạn mới, Báo cáo phúc trình, Mã số đề tài: 2000-58-198, Hà Nội 57 Viện kiểm sát nhân dân tối cao (2010-2015), Báo cáo tổng kết công tác kiểm sát việc tạm giữ, tạm giam thi hành án hình năm 2010, 2011, 2012, 2013, 2014, 2015, Hà Nội 58 Võ Khánh Vinh (Chủ biên), Bình luận khoa học Bộ luật tố tụng Hình năm 2003, Nxb Cơng an nhân dân, Hà Nội năm 2004 59 Võ Khánh Vinh, Nguyễn Mạnh Kháng (2006), Pháp luật thi hành án 34 TIEU LUAN MOI download : skknchat@gmail.com hình Việt Nam – Những vấn đề lý luận thực tiễn, Nxb Tư pháp, Hà Nội 60 Nguyễn Như Ý (chủ biên), Đại từ điển tiếng Việt, Nxb Văn hóa – Thơng tin, Hà Nội năm 1998  Trang web: 61 https://lawislifeitself.wordpress.com 62 http://www.tand.hochiminhcity.gov.vn 63 http://thuvienphapluat.vn 35 TIEU LUAN MOI download : skknchat@gmail.com ... hành hình phạt tù chung thân 1.1.2 Mục đích, ý nghĩa thi hành hình phạt tù chung thân 1.1.3 Mối quan hệ thi hành hình phạt tù chung thân thi hành hình phạt tù có thời hạn thi hành hình phạt. .. trọng Hình phạt tù chung thân hình phạt nghiêm khắc sau hình phạt tử hình Tù chung thân hình phạt tù không thời hạn song định áp dụng hình phạt tù chung thân thi hành hình phạt tù chung thân người... [34, tr 50] 1.1.3 Mối quan hệ thi hành hình phạt tù chung thân thi hành hình phạt tù có thời hạn thi hành hình phạt tử hình Như nêu trên, hình phạt tù chung thân hình phạt áp dụng người phạm tội