Mục đích nghiên cứu
Phương pháp dạy học theo dự án được áp dụng nhằm phát huy năng lực tự học và tự chủ của học sinh trong việc nghiên cứu bài kí “Ai đã đặt tên cho dòng sông?” của Hoàng Phủ Ngọc Tường, từ đó góp phần đổi mới phương pháp dạy học và nâng cao chất lượng môn Ngữ văn ở trường phổ thông Phương pháp này phù hợp với định hướng phát triển năng lực học sinh theo chương trình giáo dục phổ thông tổng thể mới của Bộ GD&ĐT.
Nhiệm vụ, phương pháp nghiên cứu
Nghiên cứu quá trình dạy học theo dự án của giáo viên và việc thực hiện dự án của học sinh trong bài học "Ai đã đặt tên cho dòng sông?" của Hoàng Phủ Ngọc Tường, thuộc chương trình Ngữ văn 12, là một phần quan trọng trong việc nâng cao chất lượng dạy và học môn Ngữ văn tại các trường THPT Qua đó, bài viết sẽ phân tích các phương pháp và kỹ thuật dạy học hiệu quả, giúp học sinh phát triển kỹ năng tư duy và sáng tạo thông qua việc thực hiện các dự án học tập.
Trong quá trình thực hiện sáng kiến, chúng tôi đã áp dụng nhiều phương pháp, bao gồm nghiên cứu tài liệu, điều tra và quan sát, phân tích và thống kê số liệu, thuyết trình, cũng như thực nghiệm.
Thời gian nghiên cứu
Trong năm học 2021 - 2022, từ tháng 9 năm 2021 đến tháng 3 năm 2022, tôi đã thực nghiệm đề tài áp dụng phương pháp dạy học dự án nhằm phát huy năng lực tự học và tự chủ cho học sinh Đề tài này được thực hiện trong quá trình giảng dạy bài kí "Ai đã đặt tên cho dòng sông?" của tác giả Hoàng Phủ Ngọc Tường, thuộc chương trình Ngữ văn 12.
Những điểm mới của sáng kiến
Sáng kiến này nhằm chia sẻ với các đồng nghiệp dạy Ngữ văn lớp 10 và cấp THPT về thực trạng đổi mới phương pháp dạy học hiện nay, nhấn mạnh tầm quan trọng của việc cải tiến phương pháp giảng dạy để nâng cao chất lượng học tập cho học sinh.
Trong thực tiễn giảng dạy, tôi đã áp dụng phương pháp dạy học theo dự án thông qua bài học về tác phẩm "Ai đã đặt tên cho dòng sông?" của Hoàng Phủ Ngọc Tường tại trường THPT Nguyễn Cảnh Chân Mục tiêu của tôi là góp phần phát triển năng lực và phẩm chất cho học sinh trong quá trình học tập và rèn luyện.
CƠ SỞ LÍ LUẬN VÀ CƠ SỞ THỰC TIỄN
Cơ sở thực tiễn
Để có cơ sở nghiên cứu, tôi đã tiến hành khảo sát việc sử dụng phương pháp dạy học trong môn Ngữ văn ở trong trường THPT Nguyễn Cảnh Chân
Khảo sát thực trạng cảm thụ văn học và việc ứng dụng phương tiện kỹ thuật hiện đại trong giảng dạy là cần thiết để đáp ứng nhu cầu đổi mới phương pháp dạy học của giáo viên và học sinh Điều này nhằm nâng cao chất lượng giảng dạy môn Ngữ văn, đặc biệt là bài học “Ai đã đặt tên cho dòng sông?” của Hoàng Phủ Ngọc Tường.
- Khảo sát quá trình dạy học của GV và quá trình học tập của HS
- Tìm hiểu các bài soạn của GV THPT về bài học “Ai đã đặt tên cho dòng sông?” của Hoàng Phủ Ngọc Tường
Trao đổi với giáo viên về tình hình giảng dạy tác phẩm “Ai đã đặt tên cho dòng sông?” của Hoàng Phủ Ngọc Tường tại trường THPT giúp nắm bắt được những phương pháp dạy học hiệu quả và cách tiếp cận nội dung tác phẩm Thông qua các buổi thảo luận, giáo viên có thể chia sẻ kinh nghiệm và những thách thức trong việc truyền đạt ý nghĩa sâu sắc của tác phẩm đến học sinh Việc này không chỉ nâng cao chất lượng giảng dạy mà còn khơi dậy sự hứng thú và hiểu biết của học sinh về văn học Việt Nam.
PPDH truyền thống và PPDH mới
- Tìm hiểu một số bài làm của học sinh về sáng tác của Hoàng Phủ Ngọc Tường
- Tổng hợp các tài liệu lí luận có liên quan
2.4 Quá trình khảo sát và kết quả khảo sát a Khảo sát việc dạy của giáo viên thông qua dự giờ và hỏi bằng phiếu
Dạy học là một công việc phức tạp, đòi hỏi giáo viên không chỉ có kiến thức chuyên môn mà còn cần tâm huyết với nghề Trong phương pháp dạy học truyền thống, giáo viên đóng vai trò trung tâm, truyền đạt kiến thức cho học sinh Hiện nay, giáo dục Việt Nam đang trong quá trình đổi mới để nâng cao hiệu quả dạy và học, đồng thời bắt kịp với các nước phát triển Do đó, giáo viên cần nâng cao trình độ chuyên môn và đổi mới phương pháp giảng dạy để tạo hứng thú cho học sinh, phù hợp với xu hướng giáo dục toàn cầu.
Chúng tôi đã thực hiện khảo sát đối với giáo viên và học sinh tham gia giảng dạy và học tập bài thơ “Ai đã đặt tên cho dòng sông?” của Hoàng Phủ Ngọc Tường tại trường THPT Nguyễn Cảnh Chân.
+ 09 GV của trường THPT Nguyễn Cảnh Chân
+ 163 học sinh của trường THPT Nguyễn Cảnh Chân
Để đảm bảo tính thực tiễn cho nghiên cứu đề tài, tôi đã thực hiện khảo sát thông qua việc dự giờ, gặp gỡ và trao đổi với giáo viên dạy Ngữ văn lớp 12 cùng học sinh tại một số trường trung học phổ thông Phương pháp khảo sát bao gồm phỏng vấn và phát phiếu hỏi, với hai mẫu phiếu hỏi được thiết kế riêng cho từng đối tượng tham gia.
Phiếu khảo sát dành cho Giáo viên
Thầy (cô) có thường xuyên đi tập huấn về đổi mới phương pháp dạy học không?
Trong quá trình dạy học bài “Ai đã đặt tên cho dòng sông?” của
Hoàng Phủ Ngọc Tường các thầy
(cô) có áp dụng đổi mới phương pháp không?
Trong quá trình giảng dạy bộ môn, thầy (cô) có dạy sử dụng PPDH Dự án không?
Dạy học “Ai đã đặt tên cho dòng sông?” của Hoàng Phủ Ngọc
Tường có kết hợp với hoạt động trải nghiệm không?
GV có thường xuyên giao nhiệm vụ cho HS làm việc nhóm không? 6 60 4 40 0 0 b Phiếu khảo sát dành cho học sinh
1 Em có thích thầy(cô) dạy theo phương pháp mới không (dạy học dự án) ?
2 Trong bài học “Ai đã đặt tên cho dòng sông?” của Hoàng Phủ
Ngọc Tường em có thích tích hợp nhiều nội dung kiến thức không?
3 Học bài “Ai đã đặt tên cho dòng sông?” của
Tường em chỉ học kiến thức trong SGK và kênh ảnh, video
4 Học “Ai đã đặt tên cho dòng sông?” của
Tường được đi thực tế
5 Học văn học kết hợp với phát triển năng lực (hội họa, âm nhạc, diễn xướng…)
Khảo sát thực trạng dạy và học tại trường THPT Nguyễn Cảnh Chân cho thấy giáo viên và học sinh đều nhận thức đúng đắn về vai trò và ý nghĩa của việc đổi mới phương pháp dạy học (PPDH) trong môn Ngữ văn Đặc biệt, việc dạy và học bài kí “Ai đã đặt tên cho dòng sông?” của Hoàng Phủ Ngọc Tường được chú trọng, phản ánh tầm quan trọng của việc áp dụng các phương pháp dạy học sáng tạo trong giảng dạy Ngữ văn.
Mặc dù việc rèn luyện kỹ năng và phát triển năng lực của học sinh vẫn chưa được chú trọng đúng mức, nhưng để đổi mới phương pháp dạy học đạt hiệu quả cao, cần cải cách từ hình thức đến nội dung và phương pháp Giáo viên và học sinh cần có ý thức trách nhiệm trong việc nâng cao kiến thức chuyên môn và áp dụng các phương pháp dạy học hiện đại, từ đó khơi dậy sự hứng thú và yêu thích của học sinh đối với môn Ngữ văn.
Việc lựa chọn nội dung, hình thức, phương pháp và kỹ thuật dạy học đóng vai trò quan trọng trong giáo dục Dạy học dự án với bài kí “Ai đã đặt tên cho dòng sông?” của Hoàng Phủ Ngọc Tường là một phương pháp hiệu quả để nâng cao năng lực tự chủ và tự học của học sinh.
TỔ CHỨC DẠY HỌC BÀI KÍ “AI ĐÃ ĐẶT TÊN CHO DÒNG SÔNG?” CỦA HOÀNG PHỦ NGỌC TƯỜNG THEO DỰ ÁN NHẰM PHÁT HUY NĂNG LỰC TỰ HỌC, TỰ CHỦ CHO HỌC SINH
Xác định rõ nguyên tắc dạy học bài kí “Ai đã đặt tên cho dòng sông?” của Hoàng Phủ Ngọc Tường nhằm phát huy năng lực tự chủ, tự học cho HS
Tích hợp là quá trình liên kết các môn học có liên quan thành một tổng thể thống nhất, nhằm khắc phục tình trạng phân tán và rời rạc Mục tiêu của việc này là tạo ra sức mạnh để nâng cao hiệu quả trong hoạt động dạy học.
Việc xác định nguyên tắc dạy học tích hợp trong đoạn trích "Ai đã đặt tên cho dòng sông?" của Hoàng Phủ Ngọc Tường là cần thiết để thực hiện dạy học theo dự án Tác giả đã sáng kiến lựa chọn các vấn đề tích hợp, trong đó có việc tích hợp nội bộ môn học.
Tích hợp nội dung trong môn Ngữ văn bao gồm việc kết hợp các phân môn như Văn, Tiếng Việt và Tập làm văn theo các chủ đề, chương, bài học cụ thể Điều này giúp tạo ra một bài dạy đồng bộ, nâng cao hiệu quả học tập và sự hiểu biết sâu sắc cho học sinh.
- Các hợp phần của lí luận văn học, tác phẩm văn học và làm văn
- Các chuyên đề từ những đơn vị bài học có cùng chủ đề
Ví dụ: Tích hợp lí luận văn học trong tác phẩm Ai đã đặt tên cho dòng sông? của Hoàng Phủ Ngọc Tường :
Để giúp học sinh hiểu rõ văn bản văn học, cần hướng dẫn các em khai thác tác phẩm dựa trên đặc trưng thể loại, nội dung và hình thức của tác phẩm Đồng thời, việc tìm hiểu hình tượng nghệ thuật, kiến thức về tác giả, tác phẩm và phong cách nghệ thuật của nhà văn Hoàng Phủ Ngọc Tường cũng rất quan trọng.
- Tích hợp lí luận văn học trong dạy làm văn
Giáo viên cần tập trung vào việc rèn luyện kỹ năng đối sánh cho học sinh, đặc biệt trong việc tổ chức các bài viết so sánh Một ví dụ điển hình là việc so sánh vẻ đẹp của Sông Đà trong tác phẩm "Người lái đò Sông Đà" của Nguyễn Tuân với vẻ đẹp của Sông Hương trong tác phẩm "Ai đã đặt tên cho dòng sông?" của Hoàng Phủ Ngọc Tường.
- Tích hợp tiếng Việt trong đọc hiểu văn bản
Học sinh cần được hướng dẫn xử lý các đơn vị từ vựng, ngữ và câu trong văn bản Đặc biệt, việc tìm kiếm từ thay thế cho từ vựng sẽ giúp học sinh hiểu rõ hơn về sắc thái ý nghĩa của từ trong ngữ cảnh.
Khi dạy bài thơ "Ai đã đặt tên cho dòng sông?" của Hoàng Phủ Ngọc Tường, cần chú trọng đến việc phân tích từ ngữ, câu văn và hình ảnh mà tác giả sử dụng để miêu tả vẻ đẹp của Sông Hương ở Huế Việc tích hợp kiến thức theo định hướng liên môn sẽ giúp học sinh hiểu sâu sắc hơn về giá trị nghệ thuật và văn hóa của tác phẩm.
Là các môn học được liên hợp với nhau và giữa chúng có những chủ đề, vấn đề, những khái niệm lớn và những ý tưởng chung
Trong môn Ngữ Văn, việc tích hợp kiến thức liên ngành xã hội giúp nâng cao hiệu quả giảng dạy và học tập Bài viết này sẽ đề xuất một số phương pháp tích hợp liên môn nhằm phát huy tối đa tiềm năng của học sinh trong việc tiếp thu kiến thức.
Mỗi tác phẩm văn học đều phản ánh một giai đoạn lịch sử cụ thể, bao gồm ba bối cảnh lịch sử xã hội quan trọng: bối cảnh của tác giả, bối cảnh của tác phẩm và bối cảnh liên quan đến sự kiện cũng như nhân vật được mô tả trong tác phẩm.
Dạy Ai đã đặt tên cho dòng sông?, cần phải đưa học sinh quay trở lại thời điểm
Vào năm 1981, tác phẩm của Hoàng Phủ Ngọc Tường ra đời, phản ánh bối cảnh lịch sử và văn hóa của cố đô Huế Nội dung sáng tác không chỉ thể hiện vẻ đẹp của mảnh đất này mà còn khám phá các giai thoại thú vị về nguồn gốc tên gọi của dòng sông Hương Giang.
Trong dạy học Ngữ văn, việc tích hợp kiến thức về địa danh là cần thiết để giải thích và làm rõ các chi tiết nghệ thuật trong tác phẩm Đối với bài thơ "Ai đã đặt tên cho dòng sông?", giáo viên nên sử dụng hình ảnh, địa thế và dòng chảy của sông Hương để giúp học sinh hiểu rõ hơn về thủy trình của con sông, từ đó khám phá vẻ đẹp tiềm ẩn của nó.
Tác giả thể hiện sự trân trọng sâu sắc đối với quê hương và con người, từ đó nhấn mạnh tầm quan trọng của việc bảo vệ thiên nhiên và môi trường đất nước.
Văn học và âm nhạc luôn có mối liên hệ tự nhiên, và việc kết hợp chúng trong dạy học Ngữ văn sẽ làm cho bài học thêm phần thú vị Khi giảng dạy tác phẩm "Ai đã đặt tên cho dòng sông?", giáo viên có thể sử dụng bài hát "Dòng sông ai đã đặt tên" của Trần Hữu Pháp để khởi động, tạo hứng thú cho học sinh Qua bài hát, học sinh sẽ cảm nhận được vẻ đẹp quê hương Việt Nam, từ đó nâng cao niềm tự hào và ý thức bảo vệ quê hương, đồng thời nhận thức rõ trách nhiệm của bản thân trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ đất nước.
Trong triết học Ấn Độ và triết học Chămpa cổ đại, sông nước được coi là biểu tượng của vẻ đẹp nữ tính Trong tác phẩm "Ai đã đặt tên cho dòng sông?", Hoàng Phủ Ngọc Tường đã khai thác và miêu tả vẻ đẹp của sông Hương từ nhiều góc độ khác nhau Đặc biệt, hành trình của sông Hương đến Huế được thể hiện như một cuộc hành trình của một cô gái đang kiếm tìm tình yêu, mang đến cho người đọc những cảm xúc sâu sắc và lãng mạn.
Thông qua các thước phim tư liệu về Sông Hương, học sinh có cơ hội tiếp cận kiến thức một cách trực quan, từ đó giúp họ ghi nhớ và hiểu sâu hơn về bài học Điều này không chỉ bổ sung nguồn tư liệu phong phú mà còn tích hợp theo định hướng đa môn, nâng cao hiệu quả giảng dạy.
Tổ chức dạy học bài kí “Ai đã đặt tên cho dòng sông?” của Hoàng Phủ Ngọc Tường bằng PPDH dự án nhằm nâng cao năng lực tự chủ, tự học cho HS
2.1 Tiết 1: GIỚI THIỆU VỀ DẠY HỌC DỰ ÁN VÀ BÀI KÍ “AI ĐÃ ĐẶT TÊN CHO DÒNG SÔNG?” CỦA HOÀNG PHỦ NGỌC TƯỜNG a) Hoạt động 1: GV hướng dẫn HS tìm hiểu về dạy học dự án
- Bước 1: GV cho học sinh xem một số hình ảnh dạy học dự án
- Bước 2: GV nêu khái niệm cho học sinh hiểu về dạy học dự án
Bước 3 trong quá trình dạy học dự án, giáo viên sẽ giới thiệu các bước thực hiện và những nhiệm vụ mà học sinh cần hoàn thành Trong hoạt động 2, giáo viên sẽ trình bày về bản đồ tư duy và hướng dẫn cách lập bản đồ tư duy hiệu quả Cuối cùng, trong hoạt động 3, giáo viên sẽ hỗ trợ học sinh tìm hiểu lý do lựa chọn chủ đề cho dự án của mình.
Trong bài viết "Ai đã đặt tên cho dòng sông?" của Hoàng Phủ Ngọc Tường, tác giả khắc họa vẻ đẹp và tình cảm gắn bó của con người với dòng sông Hương, biểu tượng cho những kỷ niệm và tâm tư sâu lắng Mỗi nhà thơ, từ Văn Cao với sông Lô hùng vĩ đến Hoàng Cầm với sông Đuống, đều tìm thấy nguồn cảm hứng riêng từ những dòng sông khác nhau Sông Hương không chỉ là một phần của cảnh vật mà còn là một phần không thể thiếu trong trái tim người đọc, mang theo những câu chuyện và cảm xúc đặc biệt Hướng dẫn học sinh xây dựng bản đồ tư duy cho tác phẩm sẽ giúp họ hiểu rõ hơn về những hình ảnh và ý nghĩa sâu sắc mà tác giả gửi gắm.
2.2 Tiết 2: PHÂN NHÓM, LẬP KẾ HOẠCH, HƯỚNG DẪN NHIỆM VỤ TỪNG NHÓM Đây là giai đoạn có tính chất quyết định tới hiệu quả của toàn bộ quá trình dạy học theo phương pháp dự án Với bài kí Ai đã đặt tên cho dòng sông? của nhà văn Hoàng Phủ Ngọc Tường GV có thể chia nhóm và giao nhiệm vụ theo từng nội dung bài học, học sinh cần tiếp nhận nhiệm vụ cụ thể, rõ từng nội dung a) Hoạt động 1: GV phân nhóm
GV chia lớp thành 5 nhóm phù hợp để thực hiện dự án
Hình ảnh phân nhóm trong giờ học b) Hoạt động 2: Các nhóm xây dựng kế hoạch làm việc phù hợp
- Bước 1: Phác thảo đề cương:
Dưới sự hướng dẫn và hỗ trợ của giáo viên, các nhóm sẽ thảo luận về những vấn đề cần giải quyết trong các tiểu chủ đề, từ đó xây dựng đề cương nghiên cứu.
Giáo viên phân công nhiệm vụ cho từng nhóm và hướng dẫn các nhóm lập kế hoạch chung, xác định công việc cụ thể cho từng thành viên trong nhóm.
Bảng phân công công việc các nhóm d) Hoạt động 4: GV hướng dẫn HS làm kế hoạch thực hiện tiến độ công việc
Các nhóm cần tuân thủ kế hoạch đã đề ra để đảm bảo tiến độ công việc và hoàn thành sản phẩm một cách hoàn chỉnh để trình bày trước lớp Giáo viên sẽ hướng dẫn nhiệm vụ cụ thể cho từng nhóm để đảm bảo mọi thành viên đều nắm rõ công việc của mình.
- Bước 1: Hướng dẫn công việc nhóm 1
Nhóm 1 Tìm hiểu về tác giả, hoàn cảnh ra đời, nhan đề bài Kí
- Bước 2: Hướng dẫn công việc nhóm 2
Trong nội dung này, GV chia ra 4 nhóm nhỏ, tương ứng với 4 nội dung như sau; Nội dung 1: Sông Hương ở thượng nguồn
Nội dung 2: Sông Hương ở ngoại vi thành phố Huế
Nội dung 3: Sông Hương giữa lòng thành phố Huế
Nội dung 4: Sông Hương khi ra khỏi thành phố Huế
- Bước 3: Hướng dẫn công việc của nhóm 3
Nhóm 3: Sông Hương với lịch sử dân tộc
- Bước 4: Hướng dẫn công việc của nhóm 4
Nhóm 4: Sông Hương dưới góc nhìn Văn hóa
Với nội dung này, GV chia nhóm 4 ra thành 2 nhóm nhỏ với 2 nội dung:
Nội dung 1: Sông Hương – dòng sông thi ca
Nội dung 2; Sông Hương – dòng sông của âm nhạc
- Bước 5: Hướng dẫn công việc của nhóm 5
Nhóm 5: Vẻ đẹp sông Hương giữa đời thường và phong cách viết kí của Hoàng Phủ Ngọc Tường
3.3 THỰC HIỆN DỰ ÁN (1 tuần)
GV hướng dẫn HS thực hiện công việc ở nhà và kiểm tra tiến độ công việc
3.4 Tiết 3+ 4: GIỚI THIỆU SẢN PHẨM TRƯỚC LỚP a) Hoạt động 1: Tổ chức cho các nhóm báo cáo, thời gian mỗi nhóm khoảng
Các nhóm báo cáo sản phẩm sẽ tham gia vào hoạt động 2, trong đó giáo viên sẽ hướng dẫn các nhóm đưa ra câu hỏi phát vấn Đồng thời, giáo viên cũng sẽ đặt ra các câu hỏi để thảo luận với các nhóm vừa trình bày.
GV có thể đưa ra một số câu hỏi phát vấn như:
Nhóm 1: Tìm hiểu về tác giả, hoàn cảnh ra đời, nhan đề bài Kí
Câu 1: Nêu những hiểu biết về tác giả, tác phẩm?
Câu 2: Bài ký ra đời trong hoàn cảnh nào?
Câu 3: Nhan đề được tác giả lí giải như thế nào?
Nhóm 2: Tìm hiểu thủy trình của Sông Hường
Trong nội dung này, GV chia ra 4 nhóm nhỏ, tương ứng với 4 nội dung như sau; Nội dung 1: Sông Hương ở thượng nguồn
Sông Hương ở thượng nguồn được miêu tả với vẻ đẹp hùng vĩ và thơ mộng, nơi dòng nước uốn lượn giữa những ngọn đồi xanh mướt Hoàng Phủ Ngọc Tường sử dụng những hình ảnh sinh động và chi tiết tinh tế để khắc họa cảnh sắc thiên nhiên, như ánh sáng lung linh trên mặt nước và những cánh rừng dày đặc Thủ pháp nghệ thuật so sánh và ẩn dụ được ông khéo léo vận dụng, tạo nên nét riêng trong lối viết kí, giúp người đọc cảm nhận sâu sắc vẻ đẹp độc đáo của dòng sông và tâm hồn con người nơi đây.
Câu 2: Khi ra khỏi rừng già sông Hương có vẻ đẹp ntn?
Nội dung 2: Sông Hương ở ngoại vi thành phố Huế
Câu 1: Vẻ đẹp của sông Hương khi về đồng bằng, ngoại vi thành phố hiện lên như thế nào?
Câu 2: Đặc sắc nghệ thuật?
Nội dung 3: Sông Hương giữa lòng thành phố Huế
Câu 1: Bằng kiến thức địa lí xác định dòng chảy của sông Hương khi vào thành phố?
Câu 2: Miêu tả cây cầu giống như tiếng Vâng! … khiến em liên tưởng tới điều gì?
Câu 3: Hình ảnh chiếc cầu liên tưởng đến câu thơ nào?
Câu 4: Dòng chảy slow khiến cho e suy nghĩ gì?
Nội dung 4: Sông Hương khi ra khỏi thành phố Huế
Câu 1: Đọc đoạn văn “Rời khỏi thành phố…xứ sở” Đoạn văn miêu tả vẻ đẹp gì của sông Hương?
Câu 2: Cách so sánh gợi phẩm chất gì của sông Hương?
Nhóm 3: Sông Hương với lịch sử dân tộc
Câu 1: Tác giả đã tô đậm những phẩm chất gì của sông Hương với lịch sử dân tộc?
Câu 2: Nhận xét về sông Hương với lịch sử?
Nhóm 4: Sông Hương dưới góc nhìn Văn hóa Với nội dung này, GV chia nhóm
4 ra thành 2 nhóm nhỏ với 2 nội dung:
Nội dung 1: Sông Hương – dòng sông thi ca
Câu 1: Sông Hương được gợi ra trong những tác phẩm nào? Của ai? Được miêu tả như thế nào?
Nội dung 2: Sông Hương – dòng sông của âm nhạc
Câu 1: Tác giả đã giới thiệu sông Hương với âm nhạc như thế nào?
Nhóm 5: Vẻ đẹp sông Hương giữa đời thường và nhận xét về phong cách viết kí của Hoàng Phủ Ngọc Tường
Câu 1: Trở về với đời thực sông Hương có vẻ đẹp như thế nào?
Cái "tôi" của tác giả được thể hiện qua những hoạt động nhóm sôi nổi và tinh thần hăng hái của các thành viên Giáo viên sẽ nhận xét và đánh giá các nhóm thông qua phiếu đánh giá, phản ánh sự tham gia và cam kết của từng nhóm trong quá trình làm việc.
BẢNG KẾ HOẠCH THỰC HIỆN TIẾN ĐỘ CÔNG VIỆC
Tìm kiếm, thu thập thông tin X
Tổng hợp kết quả thu thập X
Phân tích, xử lý thông tin X
Thảo luận hoàn thiện, chỉnh sửa X
Trình bày sản phẩm X d Hoạt động 4: GV củng cố, nhận xét, rút kinh nghiệm
Gv tóm tắt nội dung bài học, nêu kết luận, chuẩn kiến thức của các nhóm
THỰC NGHIỆM SƯ PHẠM
Mục đích thực nghiệm
Quá trình thực nghiệm đánh giá tính khả thi và hiệu quả của đề tài, với kết quả thu được làm cơ sở chứng minh tính khoa học và đúng đắn của các giải pháp đề xuất Điều này giúp đánh giá hiệu quả đổi mới phương pháp dạy học (PPDH) và nâng cao năng lực tự chủ, tự học cho học sinh trong việc dạy học bài ký.
Ai đã đặt tên cho dòng sông? của Hoàng Phủ Ngọc Tường.
Đối tượng, địa bàn và thời gian thực nghiệm
a) Đối tượng, địa bàn: Đối tượng để chọn thực nghiệm là HS lớp 12A1,12A 3
Trường THPT Nguyễn Cảnh Chân có 100% học sinh đạt học lực từ trung bình trở lên Lớp thực nghiệm đã áp dụng quy trình thực hiện theo đề xuất trong chương 2 Thời gian thực nghiệm được tổ chức theo kế hoạch đã định.
Chúng tôi đã tiến hành dạy thực nghiệm cho học sinh lớp 12 với bài thơ "Ai đã đặt tên cho dòng sông?" của Hoàng Phủ Ngọc Tường, theo giáo án đã được thiết kế.
Nội dung thực nghiệm
Sử dụng PPDH theo dự án trong việc giảng dạy bài "Ai đã đặt tên cho dòng sông?" của Hoàng Phủ Ngọc Tường mang lại hiệu quả cao hơn so với giáo án truyền thống Phương pháp này khuyến khích sự sáng tạo và tư duy phản biện của học sinh, giúp các em hiểu sâu sắc hơn về nội dung tác phẩm So với việc dạy học theo giáo án bình thường, việc áp dụng PPDH theo dự án tạo điều kiện cho học sinh tham gia tích cực hơn, từ đó nâng cao kết quả học tập và khả năng phân tích văn học.
Phương pháp
Phương pháp thực nghiệm trong bài viết này chủ yếu bao gồm phương pháp dạy học dự án và phương pháp thực nghiệm đối chứng Phương pháp thực nghiệm đối chứng thực hiện đồng thời hai loại hoạt động: dạy học theo giáo án mới kết hợp với các biện pháp sáng kiến và dạy học theo giáo án truyền thống.
Đánh giá Kết quả nghiên cứu và Lợi ích thu được do áp dụng sáng kiến 26 3.1.Kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của học
Để đánh giá quá trình thực hiện dự án, giáo viên cần xây dựng các tiêu chí đánh giá cho từng bước thực hiện và kết quả sản phẩm Các phương pháp đánh giá bao gồm tự đánh giá, đánh giá đồng đẳng, đánh giá giữa các nhóm, và giáo viên đánh giá học sinh.
* Giáo viên đánh giá sản phẩm thảo luận của các nhóm
Thang điểm: 3 = Tốt hơn các nhóm khác; 2 = Trung bình; 1 = Không tốt bằng các nhóm khác
- Kết quả thảo luận nhóm theo chủ đề:
Sản phẩm nhóm Đáp ứng mục tiêu dự án Độ chính xác của thông tin
Thời gian hoàn thành sản phẩm
Giá trị sản phẩm Tổng điểm
Nhóm 4 2 3 3 3 11 b) Phiếu GV đánh giá thực hiện dự án của các nhóm
PHIẾU ĐÁNH GIÁ DỰ ÁN (NHÓM 1) CỦA GIÁO VIÊN
Tên dự án được đánh giá: Bài trình chiếu Powerpoint về tiểu đề: Tìm hiểu về tác giả, hoàn cảnh ra đời và ý nghĩa nhan đề bài Kí
Giáo viên đánh giá: Trần Thị Thu Hà
Tiêu chí Điểm tối đa Điểm đạt được
1 Nội dung đầy đủ, phù hợp với mục tiêu 5 3
2 Có sự sáng tạo trong cách tiếp cận và giải quyết vấn đề 5 3
3 Vận dụng kiến thức liên môn 10 6
4 Có phân tích và bình luận, liên hệ thực tế, rút kinh nghiệm cho bản thân 5 4
5 Thông tin và số liệu có cập nhật, chính xác 5 4
1 Thiết kế khoa học, rõ ràng 5 4
4 Có ứng dụng công nghệ thông tin 5 5
1 Ngôn ngữ rõ ràng, lưu loát 5 4
2 Hấp dẫn, lôi cuốn, phong thái tự tin 5 4
3 Công tác chuẩn bị tốt (phát tài liệu…) 5 4
4 Trả lời phản biện tốt 5 5
5 Đảm bảo thời gian quy định 5 5
IV CÁCH LÀM VIỆC NHÓM 25 24
1 Xây dựng kế hoạch làm việc nhóm khoa học, hợp lí, khả thi 5 5
2 Phân công công việc rõ ràng, phù hợp 5 5
3 Tinh thần, thái độ làm việc của các thành viên 5 5
4 Khả năng phối hợp giữa các thành viên 5 4
5 Đảm bảo hoàn thành sản phẩm đúng thời hạn 5 5
PHIẾU ĐÁNH GIÁ DỰ ÁN (NHÓM 2) CỦA GIÁO VIÊN
Tên dự án được đánh giá: Bài trình chiếu Powerpoint về Tiểu chủ đề: Tìm hiểu thủy trình của Sông Hương:
- Sông Hương ở ngoại vi thành phố Huế
- Sông Hương giữa lòng thành phố Huế
- Sông Hương khi ra khỏi thành phố Huế
Giáo viên đánh giá: Trần Thị Thu Hà
Tiêu chí Điểm tối đa Điểm đạt được
1 Nội dung đầy đủ, phù hợp với mục tiêu 5 3
2 Có sự sáng tạo trong cách tiếp cận và giải quyết vấn đề 5 3
3 Vận dụng kiến thức liên môn 10 6
4 Có phân tích và bình luận, liên hệ thực tế, rút kinh nghiệm cho bản thân 5 2
5 Thông tin và số liệu có cập nhật, chính xác 5 2
1 Thiết kế khoa học, rõ ràng 5 4
4 Có ứng dụng công nghệ thông tin 5 5
1 Ngôn ngữ rõ ràng, lưu loát 5 4
2 Hấp dẫn, lôi cuốn, phong thái tự tin 5 4
3 Công tác chuẩn bị tốt (phát tài liệu…) 5 4
4 Trả lời phản biện tốt 5 5
5 Đảm bảo thời gian quy định 5 5
IV CÁCH LÀM VIỆC NHÓM 25 24
1 Xây dựng kế hoạch làm việc nhóm khoa học, hợp lí, khả thi 5 5
2 Phân công công việc rõ ràng, phù hợp 5 5
3 Tinh thần, thái độ làm việc của các thành viên 5 5
4 Khả năng phối hợp giữa các thành viên 5 4
5 Đảm bảo hoàn thành sản phẩm đúng thời hạn 5 5
PHIẾU ĐÁNH GIÁ DỰ ÁN (NHÓM 3) CỦA GIÁO VIÊN
Tên dự án được đánh giá: Bài trình chiếu Powerpoint về tiểu đề: Sông Hương với lịch sử dân tộc
Giáo viên đánh giá: Trần Thị Thu Hà
Tiêu chí Điểm tối đa Điểm đạt được
1 Nội dung đầy đủ, phù hợp với mục tiêu 5 4
2 Có sự sáng tạo trong cách tiếp cận và giải quyết vấn đề 5 4
3 Vận dụng kiến thức liên môn 10 9
4 Có phân tích và bình luận, liên hệ thực tế, rút kinh nghiệm cho bản thân 5 4
5 Thông tin và số liệu có cập nhật, chính xác 5 4
1 Thiết kế khoa học, rõ ràng 5 4
4 Có ứng dụng công nghệ thông tin 5 5
1 Ngôn ngữ rõ ràng, lưu loát 5 5
2 Hấp dẫn, lôi cuốn, phong thái tự tin 5 5
3 Công tác chuẩn bị tốt (phát tài liệu…) 5 5
4 Trả lời phản biện tốt 5 5
5 Đảm bảo thời gian quy định 5 5
IV CÁCH LÀM VIỆC NHÓM 25 24
1 Xây dựng kế hoạch làm việc nhóm khoa học, hợp lí, khả thi 5 5
2 Phân công công việc rõ ràng, phù hợp 5 5
3 Tinh thần, thái độ làm việc của các thành viên 5 5
4 Khả năng phối hợp giữa các thành viên 5 5
5 Đảm bảo hoàn thành sản phẩm đúng thời hạn 5 5
PHIẾU ĐÁNH GIÁ DỰ ÁN (NHÓM 4) CỦA GIÁO VIÊN
Tên dự án được đánh giá: Bài trình chiếu Powerpoint về Tiểu chủ đề: Sông Hương dưới góc nhìn Văn hóa:
- Sông Hương - dòng sông thi ca
- Sông Hương - dòng sông của âm nhạc
Giáo viên đánh giá: Trần Thị Thu Hà
Tiêu chí Điểm tối đa Điểm đạt được
1 Nội dung đầy đủ, phù hợp với mục tiêu 5 3
2 Có sự sáng tạo trong cách tiếp cận và giải quyết vấn đề 5 3
3 Vận dụng kiến thức liên môn 10 6
4 Có phân tích và bình luận, liên hệ thực tế, rút kinh nghiệm cho bản thân 5 4
5 Thông tin và số liệu có cập nhật, chính xác 5 4
1 Thiết kế khoa học, rõ ràng 5 4
4 Có ứng dụng công nghệ thông tin 5 5
1 Ngôn ngữ rõ ràng, lưu loát 5 4
2 Hấp dẫn, lôi cuốn, phong thái tự tin 5 4
3 Công tác chuẩn bị tốt (phát tài liệu…) 5 4
4 Trả lời phản biện tốt 5 5
5 Đảm bảo thời gian quy định 5 5
IV CÁCH LÀM VIỆC NHÓM 25 24
1 Xây dựng kế hoạch làm việc nhóm khoa học, hợp lí, khả thi 5 5
2 Phân công công việc rõ ràng, phù hợp 5 5
3 Tinh thần, thái độ làm việc của các thành viên 5 5
4 Khả năng phối hợp giữa các thành viên 5 4
5 Đảm bảo hoàn thành sản phẩm đúng thời hạn 5 5
PHIẾU ĐÁNH GIÁ DỰ ÁN (NHÓM 5) CỦA GIÁO VIÊN
Tên dự án được đánh giá: Bài trình chiếu Powerpoint về Tiểu chủ đề: Vẻ đẹp sông
Hương giữa đời thường và Phong cách viết kí của Hoàng Phủ Ngọc Tường
Giáo viên đánh giá: Trần Thị Thu Hà
Tiêu chí Điểm tối đa Điểm đạt được
1 Nội dung đầy đủ, phù hợp với mục tiêu 5 3
2 Có sự sáng tạo trong cách tiếp cận và giải quyết vấn đề 5 3
3 Vận dụng kiến thức liên môn 10 6
4 Có phân tích và bình luận, liên hệ thực tế, rút kinh nghiệm cho bản thân 5 4
5 Thông tin và số liệu có cập nhật, chính xác 5 4
1 Thiết kế khoa học, rõ ràng 5 4
4 Có ứng dụng công nghệ thông tin 5 5
1 Ngôn ngữ rõ ràng, lưu loát 5 4
2 Hấp dẫn, lôi cuốn, phong thái tự tin 5 4
3 Công tác chuẩn bị tốt (phát tài liệu…) 5 4
4 Trả lời phản biện tốt 5 5
5 Đảm bảo thời gian quy định 5 5
IV CÁCH LÀM VIỆC NHÓM 25 24
1 Xây dựng kế hoạch làm việc nhóm khoa học, hợp lí, khả thi 5 5
2 Phân công công việc rõ ràng, phù hợp 5 5
3 Tinh thần, thái độ làm việc của các thành viên 5 5
4 Khả năng phối hợp giữa các thành viên 5 4
5 Đảm bảo hoàn thành sản phẩm đúng thời hạn 5 5
*Phiếu Học sinh đánh giá lẫn nhau
PHIẾU ĐÁNH GIÁ DỰ ÁN CỦA HỌC SINH
( Dành cho các nhóm đánh giá lẫn nhau)
Tên dự án được đánh giá: Bài trình chiếu Powerpoint về tiểu chủ đề: Tìm hiểu về tác giả, hoàn cảnh ra đời và ý nghĩa nhan đề bài Kí
Tiêu chí Điểm tối đa Điểm đạt được
1 Nội dung đầy đủ, phù hợp với mục tiêu 5 4
2 Có sự sáng tạo trong cách tiếp cận và giải quyết vấn đề 5 3
3 Vận dụng kiến thức liên môn 10 7
4 Có phân tích và bình luận, liên hệ thực tế, rút kinh nghiệm cho bản thân 5 2
5 Thông tin và số liệu có cập nhật, chính xác 5 2
1 Thiết kế khoa học, rõ ràng 5 3
4 Có ứng dụng công nghệ thông tin 5 5
1 Ngôn ngữ rõ ràng, lưu loát 5 4
2 Hấp dẫn, lôi cuốn, phong thái tự tin 5 4
3 Công tác chuẩn bị tốt (phát tài liệu…) 5 4
4 Trả lời phản biện tốt 5 4
5 Đảm bảo thời gian quy định 5 5
IV CÁCH LÀM VIỆC NHÓM 25 25
1 Xây dựng kế hoạch làm việc nhóm khoa học, hợp lí, khả thi 5 5
2 Phân công công việc rõ ràng, phù hợp 5 5
3 Tinh thần, thái độ làm việc của các thành viên 5 5
4 Khả năng phối hợp giữa các thành viên 5 5
5 Đảm bảo hoàn thành sản phẩm đúng thời hạn 5 5
PHIẾU ĐÁNH GIÁ DỰ ÁN CỦA HỌC SINH
( Dành cho các nhóm đánh giá lẫn nhau)
Tên dự án được đánh giá: Bài trình chiếu Powerpoint về tiểu chủ đề: Tìm hiểu thủy trình của Sông Hương
Tiêu chí Điểm tối đa Điểm đạt được
1 Nội dung đầy đủ, phù hợp với mục tiêu 5 4
2 Có sự sáng tạo trong cách tiếp cận và giải quyết vấn đề 5 3
3 Vận dụng kiến thức liên môn 10 7
4 Có phân tích và bình luận, liên hệ thực tế, rút kinh nghiệm cho bản thân 5 2
5 Thông tin và số liệu có cập nhật, chính xác 5 2
1 Thiết kế khoa học, rõ ràng 5 3
4 Có ứng dụng công nghệ thông tin 5 5
1 Ngôn ngữ rõ ràng, lưu loát 5 4
2 Hấp dẫn, lôi cuốn, phong thái tự tin 5 4
3 Công tác chuẩn bị tốt (phát tài liệu…) 5 4
4 Trả lời phản biện tốt 5 4
5 Đảm bảo thời gian quy định 5 5
IV CÁCH LÀM VIỆC NHÓM 25 24
1 Xây dựng kế hoạch làm việc nhóm khoa học, hợp lí, khả thi 5 5
2 Phân công công việc rõ ràng, phù hợp 5 5
3 Tinh thần, thái độ làm việc của các thành viên 5 5
4 Khả năng phối hợp giữa các thành viên 5 4
5 Đảm bảo hoàn thành sản phẩm đúng thời hạn 5 5
PHIẾU ĐÁNH GIÁ DỰ ÁN CỦA HỌC SINH
( Dành cho các nhóm đánh giá lẫn nhau)
Tên dự án được đánh giá: Bài trình chiếu Powerpoint về tiểu chủ đề: Sông Hương với lịch sử dân tộc
Tiêu chí Điểm tối đa Điểm đạt được
1 Nội dung đầy đủ, phù hợp với mục tiêu 5 3
2 Có sự sáng tạo trong cách tiếp cận và giải quyết vấn đề 5 3
3 Vận dụng kiến thức liên môn 10 6
4 Có phân tích và bình luận, liên hệ thực tế, rút kinh nghiệm cho bản thân 5 2
5 Thông tin và số liệu có cập nhật, chính xác 5 2
1 Thiết kế khoa học, rõ ràng 5 3
4 Có ứng dụng công nghệ thông tin 5 5
1 Ngôn ngữ rõ ràng, lưu loát 5 4
2 Hấp dẫn, lôi cuốn, phong thái tự tin 5 4
3 Công tác chuẩn bị tốt (phát tài liệu…) 5 4
4 Trả lời phản biện tốt 5 4
5 Đảm bảo thời gian quy định 5 5
IV CÁCH LÀM VIỆC NHÓM 25 24
1 Xây dựng kế hoạch làm việc nhóm khoa học, hợp lí, khả thi 5 5
2 Phân công công việc rõ ràng, phù hợp 5 5
3 Tinh thần, thái độ làm việc của các thành viên 5 5
4 Khả năng phối hợp giữa các thành viên 5 4
5 Đảm bảo hoàn thành sản phẩm đúng thời hạn 5 5
PHIẾU ĐÁNH GIÁ DỰ ÁN CỦA HỌC SINH
( Dành cho các nhóm đánh giá lẫn nhau)
Tên dự án được đánh giá: Bài trình chiếu Powerpoint về tiểu chủ đề: Sông Hương dưới góc nhìn Văn hóa:
Tiêu chí Điểm tối đa Điểm đạt được
1 Nội dung đầy đủ, phù hợp với mục tiêu 5 3
2 Có sự sáng tạo trong cách tiếp cận và giải quyết vấn đề 5 3
3 Vận dụng kiến thức liên môn 10 6
4 Có phân tích và bình luận, liên hệ thực tế, rút kinh nghiệm cho bản thân 5 2
5 Thông tin và số liệu có cập nhật, chính xác 5 2
1 Thiết kế khoa học, rõ ràng 5 3
4 Có ứng dụng công nghệ thông tin 5 5
1 Ngôn ngữ rõ ràng, lưu loát 5 4
2 Hấp dẫn, lôi cuốn, phong thái tự tin 5 4
3 Công tác chuẩn bị tốt (phát tài liệu…) 5 4
4 Trả lời phản biện tốt 5 4
5 Đảm bảo thời gian quy định 5 5
IV CÁCH LÀM VIỆC NHÓM 25 24
1 Xây dựng kế hoạch làm việc nhóm khoa học, hợp lí, khả thi 5 5
2 Phân công công việc rõ ràng, phù hợp 5 5
3 Tinh thần, thái độ làm việc của các thành viên 5 5
4 Khả năng phối hợp giữa các thành viên 5 4
5 Đảm bảo hoàn thành sản phẩm đúng thời hạn 5 5
PHIẾU ĐÁNH GIÁ DỰ ÁN CỦA HỌC SINH
( Dành cho các nhóm đánh giá lẫn nhau)
Tên dự án được đánh giá: Bài trình chiếu Powerpoint về tiểu chủ đề: Vẻ đẹp sông
Hương giữa đời thường và Phong cách viết kí của Hoàng Phủ Ngọc Tường
Tiêu chí Điểm tối đa Điểm đạt được
1 Nội dung đầy đủ, phù hợp với mục tiêu 5 3
2 Có sự sáng tạo trong cách tiếp cận và giải quyết vấn đề 5 3
3 Vận dụng kiến thức liên môn 10 6
4 Có phân tích và bình luận, liên hệ thực tế, rút kinh nghiệm cho bản thân 5 2
5 Thông tin và số liệu có cập nhật, chính xác 5 2
1 Thiết kế khoa học, rõ ràng 5 3
4 Có ứng dụng công nghệ thông tin 5 5
1 Ngôn ngữ rõ ràng, lưu loát 5 4
2 Hấp dẫn, lôi cuốn, phong thái tự tin 5 4
3 Công tác chuẩn bị tốt (phát tài liệu…) 5 4
4 Trả lời phản biện tốt 5 4
5 Đảm bảo thời gian quy định 5 5
IV CÁCH LÀM VIỆC NHÓM 25 24
1 Xây dựng kế hoạch làm việc nhóm khoa học, hợp lí, khả thi 5 5
2 Phân công công việc rõ ràng, phù hợp 5 5
3 Tinh thần, thái độ làm việc của các thành viên 5 5
4 Khả năng phối hợp giữa các thành viên 5 4
5 Đảm bảo hoàn thành sản phẩm đúng thời hạn 5 5
* Phiếu Nhóm trưởng đánh giá mức độ làm việc của cá nhân
PHIẾU ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ CỦA CÁ NHÂN HỌC SINH TRONG NHÓM
( Dành cho nhóm trưởng đánh giá thành viên của mình)
Stt Thành viên Nhiệt tình, trách nhiệm Đóng góp ý kiến, thảo luận
Sáng tạo trong công việc
10 ĐIỂM TB HS = Điểm GVx5+ Điểm nhóm x 3+ Điểm cá nhânx2
10 c) Đánh giá hiệu quả của dự án
PHIẾU PHẢN HỒI CỦA HỌC SINH SAU KHI THỰC HIỆN DỰ ÁN
Câu 1: Qua dự án, em học được kiến thức của những môn học gì?
Câu 2: Em có thấy hứng thú với Phương pháp dạy học dự án như thế này không?
Câu 3: Qua dự án, em thấy phát triển thêm kỹ năng gì?
Kỹ năng thu thập thông tin
Kỹ năng xử lý thông tin
Kỹ năng làm việc nhóm
Kỹ năng sử dụng CNTT
Câu 4: Sau khi học xong dự án, em thấy tình cảm nào của mình được phát triển? Tình yêu quê hương đất nước
Niềm tự hào về dân tộc
Quyết tâm bảo vệ chủ quyền dân tộc
Câu 5: Khi làm việc trong nhóm, em có những thuận lợi và khó khăn gì
6.2 Kết quả kiểm tra, đánh giá
BẢNG THỂ HIỆN LÀN ĐIỂM ĐÁNH GIÁ CỦA GV VỀ HỌC SINH
BẢNG THỂ HIỆN MỨC ĐỘ ĐÁNH GIÁ HIỆU QUẢ CỦA DỰ ÁN
Tỉ lệ ( %) Kiến thức các môn học học được qua dự án
Lịch sử 32 100 Âm nhạc, hội họa 32 100
Mức độ hứng thú với dạy học dự án
Các năng lực được phát triển hơn
Những phẩm chất Chăm chỉ 32 100
6.3 Nhận xét của giáo viên a Ưu điểm:
Các nhóm đã thực hiện bài thuyết trình với nội dung rõ ràng, giúp làm sáng tỏ các kiến thức cơ bản cần đạt được về các chủ đề được phân công.
Bài thuyết trình đã tận dụng hiệu quả một số phần mềm ứng dụng cơ bản, giúp tăng tính sinh động và hấp dẫn cho nội dung Hy vọng nhóm sẽ tiếp tục phát huy điểm mạnh này để nâng cao hiệu quả học tập trong tương lai.
Qua quan sát quá trình làm việc, các nhóm thể hiện tinh thần đoàn kết cao Việc lập kế hoạch và thực hiện dự án được nhóm trưởng quy định một cách rõ ràng, và các thành viên nghiêm túc tuân thủ các quy định này.
Phần thuyết trình của nhóm được đánh giá là súc tích và cô đọng, đồng thời đảm bảo đúng thời gian quy định Nhóm cũng đã có những câu trả lời tốt đối với các câu hỏi phản biện Tuy nhiên, vẫn còn một số điểm cần khắc phục để nâng cao chất lượng thuyết trình.
- Nhóm 1: Kiến thức chưa sâu, hình ảnh ít Vì vậy, nhóm có thể tiếp tục bổ sung, mở rộng để bài thuyết trình sâu sắc hơn, chất lượng hơn
- Nhóm 3: Hình ảnh trình chiếu còn ít, chưa thể hiện rõ hình ảnh thiên nhiên và con người trong văn chương c) Đánh giá chung
Bài kí “Ai đã đặt tên cho dòng sông?” của Hoàng Phủ Ngọc Tường, thông qua phương pháp dạy học dự án, đã giúp học sinh phát triển tư duy lôgic và tích hợp kiến thức từ nhiều môn học như Địa lý, Giáo dục công dân, Tin học Phương pháp này không chỉ phát huy năng lực tự học mà còn nâng cao khả năng làm việc nhóm và tư duy sáng tạo của học sinh Nhờ đó, học sinh có thể tiếp thu nhiều kiến thức hơn trong thời gian ngắn, đồng thời nâng cao ý thức trách nhiệm trong việc gắn kết lý thuyết với thực hành, tư duy và hành động trong môi trường học tập và xã hội.
Phần 3: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
1 Kết luận Đổi mới PPDH là nhiệm vụ quan trọng hàng đầu trong nền giáo dục của mỗi quốc gia Để HS hứng thú với nội dung học tập, GV cần tích cực đổi mới phương pháp dạy học cho phù hợp nền giáo dục trong nước cũng như thế giới Theo yêu cầu này, tôi mở ra hướng nghiên cứu cách vận dụng phương pháp dạy học dự án vào dạy học đọc văn, trước hết là Bài kí “Ai đã đặt tên cho dòng sông?” của Hoàng Phủ Ngọc
Tôi đã nghiên cứu cơ sở khoa học để áp dụng phương pháp dạy học dự án với bài kí "Ai đã đặt tên cho dòng sông?" của Hoàng Phủ Ngọc Tường, nhằm nâng cao năng lực tự học và tự chủ cho học sinh Cơ sở lý thuyết và thực tiễn đã giúp tôi xác định tính khoa học và tính cấp thiết của đề tài nghiên cứu này.
Tôi đã đề xuất một phương pháp thiết kế dạy học dự án cho bài kí “Ai đã đặt tên cho dòng sông?” của Hoàng Phủ Ngọc Tường, nhằm mục tiêu nâng cao năng lực tự học và khả năng tự chủ cho học sinh.
Quy trình tổ chức và các thao tác dạy học được xây dựng dựa trên nội dung cần đạt của văn bản Tất cả các bước và thao tác trong quá trình dạy học đã được tôi trình bày một cách ngắn gọn và cụ thể trong chương 2 của sáng kiến.
Tính khả thi của đề tài đã được xác nhận qua kết quả cho thấy chất lượng giờ học ở các lớp thực nghiệm cao hơn lớp đối chứng Học sinh nắm bắt tri thức từ bài kí “Ai đã đặt tên cho dòng sông?” của Hoàng Phủ Ngọc Tường một cách hệ thống và chắc chắn hơn, từ đó nâng cao năng lực tự chủ và tự học Kết quả này khẳng định tính khả thi của đề tài, tuy nhiên, đây chỉ là một trong nhiều hướng triển khai giờ dạy bài kí Mỗi phương pháp dạy học có những ưu thế riêng, quan trọng là giáo viên và học sinh biết vận dụng và phát huy những ưu thế đó.
Dạy học theo phương pháp dự án giúp phát huy năng lực tự chủ và tự học của học sinh, nếu được áp dụng hợp lý, sẽ mang lại kiến thức một cách sáng tạo và hứng thú Phương pháp này không chỉ đa dạng hóa hình thức dạy học mà còn nâng cao hiệu quả giảng dạy các bài học như “Ai đã đặt tên cho dòng sông?” của Hoàng Phủ Ngọc Tường, cũng như các bài học trong chương trình Ngữ văn lớp 12 THPT Mục tiêu cuối cùng là phát triển năng lực học sinh một cách toàn diện.
2 Kiến nghị a) Đối với nhà trường:
- Tiếp tục bổ sung cơ sở vật chất, trang thiết bị, tài liệu dạy học để tạo điều kiện nâng cao chất lượng dạy và học
Sở GD&ĐT tiếp tục chỉ đạo các tổ chuyên môn nhằm nâng cao chất lượng sinh hoạt tổ nhóm, đặc biệt chú trọng vào chuyên đề dạy học theo dự án.
Tiếp tục tổ chức các khóa tập huấn và bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên nhằm nâng cao kỹ năng đổi mới phương pháp dạy học, đặc biệt là trong việc áp dụng phương pháp dạy học dự án.
