PHẦN MỞ ĐẦU
LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI
Công nghệ thông tin (CNTT) đóng vai trò quan trọng trong cuộc cách mạng 4.0, ảnh hưởng sâu rộng đến mọi lĩnh vực trên toàn cầu CNTT không chỉ thúc đẩy sự phát triển kinh tế mà còn tác động đến xã hội và chính trị Nhận thức được điều này, vào ngày 25/01/2017, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành quyết định số 117/QĐ-TTg phê duyệt đề án “Tăng cường ứng dụng CNTT trong quản lý và hỗ trợ các hoạt động dạy - học, nghiên cứu khoa học nhằm nâng cao chất lượng giáo dục đào tạo giai đoạn 2016-2025, định hướng đến 2025”.
Trong bối cảnh đại dịch Covid-19 lan rộng toàn cầu, Việt Nam cũng không ngoại lệ Chính phủ đã ban hành các chỉ thị giãn cách xã hội, yêu cầu người dân cách ly và làm việc tại nhà Đây là thời điểm khó khăn nhưng cũng tạo điều kiện cho việc ứng dụng công nghệ số trong mọi lĩnh vực, đặc biệt là giáo dục Các lớp học trực tuyến đã được triển khai thay thế cho hình thức học trực tiếp, sử dụng các phần mềm như Zoom và Google Meet để đảm bảo việc học vẫn diễn ra hiệu quả.
Microsoft Teams và các hệ thống phần mềm LMS đóng vai trò quan trọng trong việc quản lý các hoạt động giáo dục Đây là minh chứng cho sự ứng dụng hiệu quả của công nghệ thông tin trong lĩnh vực giáo dục.
Trong hai năm giảng dạy online do dịch bệnh, chúng tôi nhận thấy nhiều hạn chế so với học offline, đặc biệt là trong việc tự học của học sinh Giãn cách xã hội và học trực tuyến kéo dài đã ảnh hưởng tiêu cực đến tinh thần của các em, tạo ra rào cản tâm lý trong việc tự học Giáo viên cũng phải thích nghi với phương pháp mới, khiến việc hướng dẫn học sinh trở nên khó khăn hơn Việc kiểm soát lớp học trong môi trường trực tuyến là thách thức lớn, và nhiều học sinh vẫn chưa có ý thức tự học, trong khi một số em có tinh thần tự học nhưng lại bối rối trong cách thức thực hiện Chúng tôi vẫn chưa tìm ra phần mềm nào đáp ứng đầy đủ nhu cầu quản lý và thúc đẩy việc tự học của học sinh, hoặc nếu có thì các tính năng vẫn chưa phù hợp và khó sử dụng.
Việc hướng dẫn học sinh tự học trong nhà trường không chỉ giúp các em hoàn thiện bản thân mà còn định hướng cho việc học tập suốt đời, phù hợp với xu thế xã hội trong tương lai Sau khi rời khỏi ghế nhà trường, các em cần biết cách tiếp tục học hỏi, điều này được Bộ Giáo Dục và Đào Tạo thực hiện thông qua Đề án “Xây dựng xã hội học tập 2021 – 2030” đã được Thủ Tướng Chính Phủ phê duyệt Do đó, trong quá trình giảng dạy, chúng tôi luôn nỗ lực lấy học sinh làm trung tâm và nhận thức rõ tầm quan trọng của việc hướng dẫn tự học để phát triển kỹ năng học tập suốt đời.
Việc hướng dẫn học sinh tự học và định hướng học tập suốt đời đang gặp nhiều khó khăn, đặc biệt trong bối cảnh hiện tại Ứng dụng công nghệ thông tin vào quá trình này sẽ giúp học sinh tiếp cận kiến thức một cách dễ dàng và linh hoạt hơn Chúng tôi đề xuất đề tài “Ứng dụng công nghệ thông tin trong hướng dẫn học sinh tự học, định hướng học tập suốt đời”, dựa trên kinh nghiệm và ý kiến từ quá trình giảng dạy tại trường Trung học phổ thông Lê Viết Thuật trong hai năm gần đây (2020-2021 & 2021-2022) Đề tài này nhằm mục tiêu hướng dẫn học sinh tự học và phát triển khả năng học tập suốt đời thông qua việc ứng dụng công nghệ thông tin.
LỊCH SỬ NGHIÊN CỨU VẤN ĐỀ
Việc sử dụng công nghệ thông tin vào quá trình dạy học đã có nhiều ứng dụng từ rất lâu Từ những cuối những năm 90, bộ ứng dụng của
Microsoft đã trở thành công cụ hỗ trợ đắc lực trong giáo dục, với việc sử dụng PowerPoint để soạn bài giảng trực tuyến và Excel để lưu trữ, quản lý thông tin điểm số Ngoài ra, việc tự học trên các nền tảng số ngày càng phổ biến, với nhiều trang web như Coursera, Unica và LinkedIn cung cấp cơ hội học tập tại nhà và nhận chứng nhận khóa học.
Các công ty công nghệ hàng đầu như Google và Microsoft đang tích cực phát triển ứng dụng phục vụ cho giáo dục, nổi bật với các phần mềm như Google Classroom và Microsoft Teams.
Trong thời điểm dịch bệnh bùng phát, các lớp học trên mọi nơi thế giới được triển khai rất hiệu quả bằng Zoom, Google Meet, Microsoft Teams
Việc ứng dụng công nghệ thông tin trong giáo dục đã tồn tại từ lâu, nhưng vẫn thiếu phần mềm hiệu quả để thúc đẩy học sinh tự học và định hướng học tập suốt đời Để giải quyết vấn đề này, chúng tôi đã phát triển một mã code dựa trên Google App Script nhằm gửi email tự động và hướng dẫn sử dụng Google Classroom trong việc hỗ trợ học sinh tự học Đề tài cũng cung cấp hướng dẫn giúp học sinh khai thác hiệu quả kho tàng tri thức trên internet phục vụ cho việc học tập.
MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU
- Hướng dẫn học sinh tự học bằng sử dụng email tự động và phần mềm Google Classroom
- Định hướng học sinh tiếp cận tới các nguồn tài liệu có chất lượng trên internet.
ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU
- Học sinh lớp 11D, 11D2, 11A ,11D3, 11T , của Trường THPT Lê Viết Thuật
- Vai trò, tính hiệu quả của công nghệ thông tin trong hướng dẫn tự học, định hướng học tập suốt đời
PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
Để giáo viên có thể hướng dẫn học sinh tự học hiệu quả, việc nghiên cứu chương trình Ngữ Văn 10 qua sách giáo khoa (SGK), sách giáo viên (SGV) và các tài liệu tham khảo khác là rất quan trọng Nắm vững nội dung và mục đích trong SGK, SGV sẽ giúp giáo viên bám sát chương trình giảng dạy.
Xây dựng mã nguồn bằng Google App Script để tự động gửi email là một giải pháp hiệu quả, giúp liên kết các ứng dụng của Google Đoạn mã này hỗ trợ gửi email với nội dung hướng dẫn tự học cho học sinh, giúp tiết kiệm thời gian và nâng cao hiệu quả trong việc truyền đạt thông tin.
Google Classroom là một ứng dụng miễn phí của Google, được thiết kế để hỗ trợ giáo viên trong việc quản lý lớp học hiệu quả Ứng dụng này cho phép giáo viên giao bài tập về nhà, tổ chức các bài kiểm tra và theo dõi tiến độ học tập của học sinh một cách dễ dàng.
Chúng tôi đã áp dụng phương pháp điều tra và khảo sát thực tế để thu thập số liệu, trực tiếp giảng dạy và nghiên cứu các ưu điểm cũng như hạn chế tại từng lớp học Qua đó, chúng tôi định hướng cải thiện và hoàn thiện hơn cho đề tài nghiên cứu.
PHẦN NỘI DUNG
KHÁI QUÁT VỀ VIỆC ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ THÔNG TIN TRONG TỰ HỌC, ĐỊNH HƯỚNG HỌC TẬP SUỐT ĐỜI
TRONG TỰ HỌC, ĐỊNH HƯỚNG HỌC TẬP SUỐT ĐỜI
Cuộc sống luôn vận động và phát triển, đòi hỏi con người phải thích nghi để theo kịp sự tiến bộ xã hội Tự học là phương pháp hiệu quả để chiếm lĩnh kiến thức, và tinh thần tự học đóng vai trò quan trọng trong việc hoàn thiện bản thân, đồng thời góp phần vào sự phát triển chung của xã hội.
Tự học được định nghĩa bởi GS – TSKH Thái Duy Tuyên là hoạt động độc lập nhằm chiếm lĩnh kiến thức, kỹ năng và kinh nghiệm, trong đó người học sử dụng các năng lực trí tuệ như quan sát, so sánh, phân tích và tổng hợp Tri thức và kỹ năng chỉ được tích lũy bền vững thông qua quá trình tự học, và yếu tố này luôn hiện diện trong quá trình học tập Dù ban đầu có thể gặp lúng túng, nhưng chính sự khó khăn này lại kích thích tư duy, khuyến khích người học tìm tòi và lặp lại hành động để chiếm lĩnh kiến thức, mở rộng vấn đề và đặt câu hỏi cho đề tài nghiên cứu Bản chất của tự học là làm việc với chính bản thân, từ đó phát triển khả năng làm việc nhóm và học hỏi từ những người đi trước.
Tự học ở học sinh trung học phổ thông (THPT) có những đặc điểm khác biệt so với người trưởng thành, vì các em vẫn đang trong quá trình tiếp thu kiến thức và kỹ năng Quá trình tự học này thường gắn liền với sự hướng dẫn tỉ mỉ từ giáo viên, bao gồm việc chỉ định bài học, định hướng qua các câu hỏi gợi mở và đánh giá thông qua kiểm tra, điểm số, và chấm bài viết Hoạt động tự học diễn ra dưới nhiều hình thức như học tại nhà, trao đổi với giáo viên và bạn bè, cũng như tự tìm tòi kiến thức từ các nguồn tài nguyên phong phú trên Internet.
Sự phát triển vượt bậc trong khoa học, kỹ thuật và kinh tế đã tạo điều kiện thuận lợi cho việc tiếp cận giáo dục Người dùng có thể truy cập vào nguồn tài liệu phong phú và các bài giảng mới qua Internet chỉ với một thiết bị điện tử Tự học trực tuyến đã trở thành một phương pháp phổ biến, nhanh chóng và hiệu quả, khác xa so với vài thập kỷ trước Hàng ngàn trang web giáo dục và phần mềm hỗ trợ học tập đã ra đời, giúp việc học trở nên dễ dàng hơn, cùng với hàng ngàn lớp học trực tuyến kết nối giáo viên và học sinh qua màn hình.
Mặc dù tự học qua ứng dụng công nghệ thông tin mang lại nhiều lợi ích, nhưng cũng tồn tại những hạn chế như sự tràn lan tài liệu khiến học sinh THPT hoang mang khi tiếp cận Tính "mở" của Internet cho phép mọi người tải lên và tải xuống tài liệu, dẫn đến việc tiếp cận sai lệch với các nguồn tài liệu, phương pháp học tập không chính xác, và nguy cơ gặp phải phần mềm độc hại Hơn nữa, nhiều tài liệu không có giá trị có thể định hướng sai tư duy và ảnh hưởng đến văn hóa, đạo đức, lối sống của học sinh Do đó, việc tự học bằng công nghệ thông tin cần được kết hợp với sự hướng dẫn, đánh giá và kiểm tra từ giáo viên để đảm bảo hiệu quả.
Việc trang bị kiến thức vững chắc và định hướng học tập suốt đời cho học sinh là rất quan trọng, vì học không chỉ dừng lại ở chương trình phổ thông hay đại học mà kéo dài suốt cuộc đời Trong quá trình trưởng thành và thích nghi với xã hội, con người luôn cần học hỏi và tích lũy kiến thức, kỹ năng Do đó, việc hướng dẫn học sinh cách học tập suốt đời ngay từ ghế nhà trường giúp họ dễ dàng hòa nhập xã hội và áp dụng lý thuyết vào thực tế Trong bối cảnh cuộc cách mạng 4.0 đang diễn ra mạnh mẽ, việc trang bị cho học sinh kỹ năng tự học qua Internet và sử dụng các phần mềm học tập sẽ giúp họ tiếp cận nhanh chóng với các vấn đề mới trên thế giới, từ đó xây dựng nền tảng vững chắc cho việc học tập suốt đời.
THỰC TRẠNG ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ THÔNG TIN TRONG TỰ HỌC Ở HỌC SINH
TỰ HỌC Ở HỌC SINH THPT TRONG BỐI CẢNH DỊCH BỆNH COVID 19
Nhiều học sinh hiện nay vẫn chưa có ý thức tự học hiệu quả ở nhiều môn học Việc áp dụng công nghệ thông tin vào quá trình tự học của các em còn hạn chế, như việc tìm kiếm tài liệu trên Internet hay sử dụng các phần mềm hỗ trợ học tập Thông tin chi tiết có thể tham khảo trong biểu mẫu khảo sát ở phụ lục 2.
Khảo sát của chúng tôi về tình trạng tự học môn Ngữ Văn thông qua ứng dụng công nghệ thông tin được thực hiện trên học sinh của năm lớp 11D, 11D2, 11A, 11D3, và 11T.
Kết quả cho ra là:
Dựa trên thống kê từ 96 câu trả lời, chỉ có 36.5% học sinh đọc từ 2 cuốn sách trở lên, cho thấy tình trạng đọc sách của các em còn rất hạn chế Đặc biệt, phần lớn các em chủ yếu tiếp cận các tác phẩm ngôn tình và sách Hạt giống tâm hồn, trong khi những tác phẩm kinh điển của văn học thế giới và văn học Việt Nam lại bị bỏ qua Điều này đặt ra câu hỏi lớn về việc học văn mà không đọc văn, liệu các em có thể học tốt được hay không.
Hầu hết học sinh gặp khó khăn trong việc tự học do nguồn tài liệu hạn chế, với 59.9% cho biết họ chủ yếu chỉ học từ sách giáo khoa mà không có tài liệu tham khảo phong phú Việc thiếu đa dạng trong tài liệu học tập ảnh hưởng đến quá trình học tập và khả năng tiếp thu kiến thức của các em.
Theo khảo sát, hầu hết học sinh đều có thể tiếp cận Internet, nhưng họ gặp khó khăn trong việc lựa chọn tài liệu phù hợp Cụ thể, 39.1% học sinh không biết cách chọn tài liệu, 31.2% cho rằng hướng dẫn tài liệu quá sơ sài khiến họ khó tiếp thu, và 27.5% không biết lựa chọn nội dung để đọc Điều này cho thấy sự bất cập trong việc cung cấp tài liệu tham khảo trên Internet, khi quá nhiều thông tin lan man làm cho học sinh hoang mang và khó khăn trong việc tìm kiếm nội dung hữu ích.
Theo điều tra, học sinh có xu hướng lựa chọn tài liệu từ các nguồn trang và tác giả uy tín, nhưng điều này mâu thuẫn với kết quả khảo sát ở câu hỏi 5 Chúng tôi nhận ra rằng khảo sát ban đầu chưa rõ ràng và đã tiến hành điều tra bổ sung Kết quả cho thấy học sinh vẫn chưa biết cách chọn tài liệu phù hợp, vì nhiều nguồn "uy tín" mà họ chọn thực chất có chất lượng kém như Vietjack, tailieu123, và Wikipedia Đây là những mã nguồn mở, dẫn đến việc tài liệu tràn lan và học sinh thường nhầm lẫn rằng chúng là nguồn tài liệu chất lượng Do đó, có thể kết luận rằng học sinh vẫn chưa nắm vững cách chọn lựa nội dung tài liệu.
- Câu hỏi 7: Theo điều tra, các em đều đọc trước văn bản để soạn bài
(57,9%), một số em trả lời các câu hỏi trong sách giáo khoa để soạn bài
Gần 30% học sinh tham khảo tài liệu trực tuyến để phục vụ cho việc tự học và chuẩn bị bài, trong khi 11% còn lại tham khảo tài liệu từ nguồn trực tiếp Điều này cho thấy tài liệu trực tuyến đóng vai trò quan trọng trong quá trình học tập của các em.
Nhiều học sinh tham gia học các bài giảng trực tuyến môn Ngữ Văn trên Internet, với 44,8% thỉnh thoảng, 17,9% thường xuyên và 2% luôn luôn Đây là tín hiệu tích cực cho thấy tinh thần tự học của các em khi tìm kiếm tài liệu đa dạng trên Internet.
Theo khảo sát, phần lớn học sinh tự học Ngữ văn trực tuyến cảm thấy trải nghiệm học tập không khác biệt nhiều so với học trực tiếp, với 44.1% cho rằng không có sự khác biệt Một số lượng lớn học sinh (37.2%) đánh giá việc tự học trực tuyến là khá hiệu quả, trong khi 12.4% cho rằng nó hiệu quả Đây là tín hiệu tích cực cho thấy việc áp dụng công nghệ thông tin trong việc hướng dẫn tự học của các em đang phát huy hiệu quả.
- Câu hỏi 10: Theo điều tra, sau khi áp dụng quản lý lớp học bằng Google
Classroom, dấu hiệu đáng mừng là các em đều khá hài lòng về việc quản lý lớp học trong tiết học Ngữ văn.
ỨNG DỤNG EMAIL TỰ ĐỘNG TRONG THÚC ĐẨY TỰ HỌC, ĐỊNH HƯỚNG HỌC TẬP SUỐT ĐỜI
ĐỊNH HƯỚNG HỌC TẬP SUỐT ĐỜI
1 Khái niệm email tự động và vai trò của email tự động trong thúc đẩy tự học suốt đời, định hướng học tập suốt đời
Email tự động là đoạn mã code được viết bằng ngôn ngữ Javascript, sử dụng Google App Script Mặc dù đã xuất hiện từ lâu, nhưng nó vẫn chưa được áp dụng hiệu quả trong việc thúc đẩy tự học.
Email tự động được cấu thành từ nhiều thành phần quan trọng: Google Sheet 1 lưu trữ toàn bộ địa chỉ email của đối tượng gửi (học sinh), Google Sheet 2 tổng hợp nội dung hướng dẫn tự học, các tài liệu Google Doc chứa thông tin tự học, cùng với đoạn mã code được viết trên Google App Script để thực hiện việc gửi email tự động qua Gmail.
- Email tự động hoạt động bằng cách:
Bước 1: Lấy nội dung hướng dẫn tự học (Google Doc) được tổng hợp lại trên tab Google Sheet 1 làm nội dung email được gửi
Bước 2: Lấy email từ tab Google Sheet 2 Bước 3: Dựa vào ngày thiết lập trong tab Google Sheet 1, mã code sẽ tự động gửi email đến các học sinh vào đúng ngày với nội dung đã chuẩn bị sẵn theo chương trình đã xây dựng.
Chúng ta có thể dễ dàng soạn một file Word hướng dẫn tự học, sau đó tải lên Gmail và gửi cho từng học sinh Hiện tại, nội dung đã được chuẩn bị sẵn trên Google Doc.
Giống như phần mềm Word, bạn có thể sử dụng công cụ của Google để thiết lập thời gian gửi email Chỉ cần chỉ định các email cần gửi và nhờ vào mã code, hệ thống sẽ tự động gửi đúng nội dung, đúng thời gian và đến đúng người nhận.
Email tự động sẽ gửi hướng dẫn tự học hàng ngày cho học sinh, giúp họ nắm bắt nội dung khác nhau mỗi ngày Qua việc thiết lập này, chương trình học sẽ được quản lý chặt chẽ, hỗ trợ học sinh tự học hiệu quả tại nhà.
Nội dung hướng dẫn tự học được giáo viên chuẩn bị kỹ lưỡng bao gồm cách đọc văn bản, hướng soạn bài, bài tập, hướng dẫn làm bài, tài liệu tham khảo và đề thi tham khảo Điều này giúp học sinh dễ dàng tiếp cận và tự học, đồng thời giải quyết vấn đề khi các em gặp khó khăn trong việc lựa chọn tài liệu và nội dung trên Internet.
Email tự học sẽ được gửi hàng ngày cho học sinh, nhằm khuyến khích tinh thần tự học Qua đó, việc hình thành thói quen tự học sẽ giúp các em phát triển tinh thần học tập suốt đời.
2 Các bước để tạo email tự động
• Bước 1: Tạo nội dung hướng dẫn tự học cho học sinh trên Google Docs
- Đối với môn Ngữ Văn 11, có 3 nội dung chính để hướng dẫn học sinh tự học: phần đọc hiểu, phần nghị luận xã hội, phần nghị luận văn học
Trong mỗi phần nội dung, học sinh sẽ được hướng dẫn chi tiết cách đọc văn bản, soạn bài, làm bài tập và tài liệu tham khảo dưới dạng ebook, cùng với đề thi tham khảo Điều này giúp học sinh dễ dàng tiếp cận phương pháp học văn bản và nắm vững nội dung để bám sát các đề thi hơn.
- Đây là ví dụ của chúng tôi làm đối với học sinh lớp 11D (xem tại phụ lục 3)
• Bước 2: Tạo Google Sheet, Tab Sheet 1 (Trang tính 1) tổng hợp lại các nội dung thành chương trình hướng dẫn học sinh tự học
Trang tính 1 là chương trình tự học được thiết kế sẵn, nhằm hỗ trợ học sinh Giáo viên sẽ điều chỉnh chương trình này để phù hợp với từng đối tượng học sinh, đảm bảo đáp ứng nhu cầu học tập và khả năng của các em.
Chương trình hướng dẫn học sinh tự học được cấu trúc thành 7 cột, bao gồm: Cột A đánh số thứ tự ngày gửi nội dung, Cột B ghi thời gian thực tế gửi nội dung (ví dụ: 7/3/2022), với B2 là ngày đầu tiên gửi Các cột D, E, F tổng hợp nội dung hướng dẫn cho môn Ngữ văn 11, bao gồm Đọc hiểu, Nghị luận xã hội, và Nghị luận văn học, với mục tiêu mỗi ngày học sinh luyện tập 3 kỹ năng này Cột C sử dụng hàm CONCATENATE để tổng hợp nội dung từ các cột D, E, F vào cột 3 Cuối cùng, Cột H sử dụng hàm =VLOOKUP(today();$B:$F;2;false) để hiển thị nội dung hướng dẫn cho ngày hiện tại.
• Bước 3: Thiết lập tab Google Sheet chứa các email của học sinh (email đích)
- Google Sheet này gồm 2 thành phần: cột A chứa tên học sinh, cột B chứa email học sinh
- Dựa trên Sheet này, lần lượt tách tên và email của từng nhóm bạn ứng với mỗi chương trình tự học khác nhau vào mỗi tab Sheet riêng
• Bước 4: Tạo hàm (code) trên Google App Script
- Ngay tại Google Sheet, chọn “Tiện ích mở rộng”, sau đó chọn “Google App Script”
- Tạo các file mới, mỗi file tương ứng với một email
- Code của các file đều giống nhau, chỉ thay đổi tên của học sinh và chương trình phù hợp với học sinh đó
- Dưới đây là toàn bộ code để thiết lập email tự động: function D() {
// Fetch thethe email address D var ss = SpreadsheetApp.getActiveSpreadsheet(); var emailRange = ss.getSheetByName("D").getRange("B1:B40"); var emailAddress = emailRange.getValue();
// Send Alert Email var message = ss.getSheetByName("Giao
An").getRange("H2").getValue(); //Second column var subject = 'Noi dung huong dan tu hoc ngay 1';
MailApp.sendEmail(emailAddress, subject, message) ;
- function D tên của tệp chức năng (tệp này dùng để gửi cho lớp 11D)
- getSheetByName(“D").getRange("B1:B40”); - “D” là tên của tab
Emails để dùng lưu email cần gửi Tính năng này sẽ lấy lần lượt email từ ô B1 tới B40
- getSheetByName("D").getRange("H2"); - “D” là tên tab của lớp cần gửi, H2 là ô chứa nội dung tự học trong email (có giải thích ở hình trên)
- subject = ‘Noi dung huong dan tu hoc ngay 1’ là tiêu đề của email
• Bước 5: Kích hoạt email tự động
- Giờ ta vào menu chọn “Kích hoạt” để tự động hoá gửi email
- Chọn vào “Thêm trình kích hoạt” sau đó lựa chọn hàm sẽ chạy (code đã viết ở trên), sau đó lựa chọn các chức năng khác ở dưới
- Sau khi thiết lập và chọn “Lưu”, email sẽ tự động được gửi theo đúng thời gian được thiết lập
3 Cách ứng dụng email tự động vào thúc đẩy tự học ở học sinh THPT
- Email tự động giúp giáo viên gửi email chứa các nội dung hướng dẫn tự học cho học sinh theo chương trình tự học đã được xây dựng
Chúng tôi thiết kế các chương trình học đa dạng, phù hợp với năng lực của từng học sinh, đồng thời liên kết chặt chẽ với chương trình học trên lớp, giúp các em dễ dàng tiếp cận và hiểu bài hơn trong các tiết học.
Email được gửi hàng ngày và hàng tuần nhằm tạo động lực và thói quen tự học cho học sinh Các bài giảng hướng dẫn được thiết kế nhẹ nhàng, giúp học sinh dễ dàng tiếp cận nội dung bài học trên lớp mà không cảm thấy bị áp lực.
Email tự động hỗ trợ giáo viên trong việc gửi đề bài và nội dung hướng dẫn ôn tập cho học sinh, giúp theo dõi sát sao quá trình học tập và ôn luyện của các em trong chương trình bồi dưỡng học sinh giỏi.
4 Ứng dụng email tự động vào định hướng học tập suốt đời
Nhờ vào email tự động, chúng tôi giúp các em phát triển thói quen và kỹ năng tự học, tạo nền tảng cho việc học tập suốt đời Khi các em biết tự học và tìm tòi, họ sẽ dần hoàn thiện về kiến thức, kỹ năng, đạo đức và tinh thần Đây chính là bước khởi đầu quan trọng cho hành trình học tập liên tục trong tương lai.
ỨNG DỤNG PHẦN MỀM GOOGLE CLASSROOM CHO QUẢN LÝ LỚP HỌC, QUẢN LÝ NỘI DUNG HƯỚNG DẪN TỰ HỌC, ĐỊNH HƯỚNG HỌC TẬP SUỐT ĐỜI
LỚP HỌC, QUẢN LÝ NỘI DUNG HƯỚNG DẪN TỰ HỌC, ĐỊNH
HƯỚNG HỌC TẬP SUỐT ĐỜI
1 Giới thiệu về phần mềm Google Classroom
Google Classroom là một nền tảng học trực tuyến tích hợp Google Docs, Google Drive và Gmail, giúp giảng viên dễ dàng quản lý việc giảng dạy Công cụ này trở nên đặc biệt hữu ích trong bối cảnh học tập trực tuyến do dịch COVID-19 Để sử dụng Google Classroom, các trường học cần đăng ký tài khoản Google Apps cho Education.
2 Vai trò của Google Classroom
Một số tính năng Google Classroom:
- Giúp giảng viên tổ chức và quản lý lớp dễ dàng, thuận tiện; tất cả tài liệu, bài tập và điểm đều ở cùng một nơi (trong Google Drive)
Ngoài phiên bản web, ứng dụng trên Android và iOS giúp người học truy cập nhanh chóng vào lớp học và luôn cập nhật thông tin mới nhất về lớp học mọi lúc, mọi nơi.
Tài khoản của trường cung cấp dung lượng lưu trữ không giới hạn, cho phép giảng viên dễ dàng lưu trữ toàn bộ dữ liệu trên Drive của lớp học và chia sẻ với sinh viên mà không lo ngại về vấn đề không gian lưu trữ.
Giảng viên và học sinh có thể dễ dàng theo dõi và cập nhật tình hình lớp học từ bất kỳ đâu, miễn là có thiết bị kết nối internet như laptop, tablet hoặc điện thoại.
- Các thông báo tức thời và các trao đổi trên diễn đàn được thực hiện dễ dàng
Ứng dụng này hỗ trợ giáo viên trong việc tạo bài kiểm tra và bài tập trực tuyến cho học sinh, giúp dễ dàng theo dõi tiến độ học tập và quá trình tự học của học sinh khi học tại nhà.
3 Cách ứng dụng Google Classroom vào thúc đẩy tự học, định hướng học tập suốt đời
Cách sử dụng Google Classroom:
• Truy cập vào website https://classroom.google.com
• Nhấp vào dấu + ở góc phải trên cùng bên cạnh tài khoản Google của bạn, sau đó chọn Tạo lớp học
• Sau đó, bạn tiếp tục đặt tên cho lớp học và học phần, điền các mô tả ngắn khác và click Tạo
- Thêm học sinh cho Lớp học
• Chọn vào lớp học mà muốn thêm học sinh
• Nhìn vào mã lớp học bên trái màn hình và cung cấp mã này cho học sinh
• Học sinh sau đó sẽ truy cập đến https://classroom.google.com, nhấp vào dấu + bên phải màn hình và chọn Tham gia lớp học
• Học sinh nhập mã lớp và ngay lập tức sẽ được tham gia vào lớp học
- Tạo bài đăng trong Google Classroom
Sau khi vào lớp học, giáo viên cần tạo bài đăng bằng cách nhập thông tin cần thiết vào ô trống trong mục Thông báo nội dung cho lớp học của mình.
Tại nút Thêm trong Google Classroom, giáo viên có khả năng thêm file đính kèm, bao gồm các loại file từ Google Drive, liên kết, tệp từ máy tính của bạn và video từ YouTube.
• Bạn chọn đối tượng muốn chia sẻ bài đăng
• Bạn chọn nút Đăng để hoàn tất
- Hướng dẫn tạo bài kiểm tra và kiểm tra tiến độ làm bài
Để thêm bài tập vào lớp, hãy nhấn vào lớp mà giáo viên muốn chỉnh sửa Tiếp theo, chọn "Bài tập trên lớp" và nhấn "Tạo" để tạo các dạng bài tập như bài tập, bài kiểm tra, câu hỏi hoặc tài liệu.
• Sau khi cập nhật các tuỳ chọn, nội dung của bài tập hoàn tất Click Giao bài để chuyển bài tập này đến học sinh của mình
Sau khi giáo viên thêm hướng dẫn và bài kiểm tra, học sinh sẽ nhận được thông báo qua Classroom và Gmail liên kết Giáo viên có thể thiết lập thời gian cho từng nhiệm vụ, giúp học sinh hoàn thành và nộp bài đúng hạn.
Khi học sinh nộp bài trên Classroom, giáo viên có thể dễ dàng theo dõi số lượng học sinh nộp bài, thời gian nộp của từng người và định dạng bài viết đã nộp Điều này giúp thầy cô quản lý bài làm của học sinh một cách hiệu quả.
4 Ứng dụng Google Classroom trong thúc đẩy tự học, định hướng học tập suốt đời
Email tự động theo chương trình tự học do giáo viên xây dựng gửi nội dung đúng lịch trình đã định Tuy nhiên, trong quá trình giảng dạy, chúng tôi nhận thấy nhu cầu của học sinh thay đổi theo từng thời điểm, như trong các kỳ ôn thi học kỳ hoặc ôn thi THPT Quốc Gia Do đó, việc điều chỉnh toàn bộ chương trình tự học là rất khó khăn, và email tự học thiếu tính linh động.
Google Classroom là công cụ hiệu quả giúp giải quyết nhu cầu ôn thi cấp tốc của học sinh Với khả năng upload đề thi, thiết lập bài kiểm tra và bài tập, giáo viên có thể dễ dàng quản lý và chấm điểm Hệ thống này cho phép thầy cô đưa ra góp ý và chỉnh sửa trực tiếp, tạo điều kiện thuận lợi cho việc học tập của học sinh.
Chúng tôi tập trung vào việc phát triển thói quen và kỹ năng tự học cho học sinh Nhờ vào Google Classroom, chúng tôi có thể theo dõi sát sao quá trình học tập và kỹ năng tự học của các em, từ đó đưa ra những định hướng phù hợp Điều này giúp các em tiếp cận với tinh thần học tập suốt đời một cách hiệu quả.
HƯỚNG DẪN LỰA CHỌN, SỬ DỤNG NỘI DUNG, TÀI LIỆU CHO HOẠT ĐỘNG TỰ HỌC Ở HỌC SINH THPT KHI ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ THÔNG TIN
HOẠT ĐỘNG TỰ HỌC Ở HỌC SINH THPT KHI ỨNG DỤNG
1 Tài liệu và vai trò của tài liệu
Trong dạy học văn, sách đóng vai trò vô cùng quan trọng, bởi vì việc đọc và hiểu văn bản văn học là bước khởi đầu thiết yếu trong quá trình khám phá giá trị tác phẩm Giáo sư Trần Đình Sử đã nhấn mạnh rằng, để học sinh có thể nắm vững môn văn, họ cần phải trực tiếp đọc và hiểu các văn bản của nhà văn Nếu không, mọi mục tiêu cao đẹp của môn học sẽ trở nên vô nghĩa và khó đạt được, đồng thời cũng sẽ ảnh hưởng đến tình yêu văn học của học sinh.
Để ứng dụng hiệu quả email tự động và Google Classroom trong việc thúc đẩy tự học cho học sinh, việc lựa chọn tài liệu phù hợp là rất quan trọng Giáo viên cần hướng dẫn học sinh cách chọn tài liệu đúng đắn, vì email tự động chỉ là công cụ hỗ trợ tiếp cận Nội dung giảng dạy và việc trang bị cho học sinh các kỹ năng, kiến thức cùng niềm đam mê tự học mới là yếu tố quyết định.
2 Những tiêu chí cơ bản để lựa chọn tài liệu
Trong thời đại bùng nổ thông tin và phương tiện truyền thông, việc đọc sách không còn là ưu tiên hàng đầu Đặc biệt, với lượng tài liệu phong phú, học sinh trung học phổ thông gặp khó khăn trong việc lựa chọn sách phù hợp Do đó, vai trò của giáo viên trong việc định hướng tài liệu cho học sinh trở nên vô cùng quan trọng Chúng tôi chia sẻ kinh nghiệm hướng dẫn học sinh lựa chọn tài liệu dựa trên các tiêu chí cụ thể.
• Chọn theo nhà xuất bản uy tín
• Chọn theo các tác giả uy tín
• Chọn theo trào lưu, khuynh hướng, giai đoạn văn học
Trong bài viết này, chúng tôi hướng dẫn học sinh cách tiếp cận các tài liệu trực tuyến chất lượng, giúp các em học tập hiệu quả mọi lúc mọi nơi Các nguồn tài liệu uy tín như baovannghe.com và hocmai.vn sẽ hỗ trợ tối đa cho quá trình học tập của các em.
3 Quy trình hướng dẫn học sinh chọn tài liệu
Bước 1: Giới thiệu chương trình học và tên những chuyên đề
Trong chương trình Ngữ văn 10, giáo viên hướng dẫn học sinh tìm hiểu các chuyên đề như văn học dân gian, văn học Trung đại Việt Nam, thơ Đường và tiểu thuyết chương hồi Trung Quốc Học sinh được khuyến khích tìm đọc tài liệu liên quan để nắm vững kiến thức.
Để cải thiện khả năng học tập, bước đầu tiên là thống kê và phân loại các cuốn sách cần thiết, bao gồm sách bổ trợ kiến thức và sách mở rộng Ví dụ, các tác phẩm như "Tam quốc diễn nghĩa" và "Truyện Kiều" giúp củng cố kiến thức cho việc học các đoạn trích Ngoài ra, các cuốn sách như "Truyện cổ dân gian Việt Nam" của Nguyễn Đổng Chi và "Tục ngữ ca dao dân ca Việt" cũng đóng vai trò quan trọng trong việc mở rộng hiểu biết văn hóa và ngôn ngữ.
Nam (Vũ Ngọc Phan), Phân tích bình giảng tác phẩm ngữ văn 10, 11,
12 (Nhiều tác giả) Giảng văn chọn lọc văn học Việt Nam (Nhiều tác giả)… là những cuốn sách đọc mở rộng
Bước 3: Giới thiệu cho các em các nguồn tài liệu để có thể học ngữ văn tốt: Hocmai.vn, Waka (thư viện sách điện tử),
Bước 3: Tạo danh sách tài liệu cần đọc và đánh số ưu tiên cho từng tài liệu, sắp xếp theo trình tự của chương trình học Tiếp theo, thiết lập email tự động để gửi hướng dẫn tự học đến học sinh.
Bước 4 trong quá trình giới thiệu tài liệu bao gồm việc giáo viên cung cấp danh mục tài liệu cần đọc cho học sinh qua email tự động, với nguồn tài liệu từ Internet hoặc thư viện điện tử Sau đó, giáo viên tổ chức trò chơi "Mỗi tuần một cuốn sách" trên Google Classroom, nơi mỗi học sinh lần lượt giới thiệu một cuốn sách yêu thích Các bài viết sẽ được cả lớp bình chọn thông qua việc cho điểm dưới bình luận, và giáo viên sẽ tổng hợp để xác định cuốn sách được yêu thích nhất và trao giải thưởng Đồng thời, giáo viên cũng kiểm tra giá sách, sổ tích lũy và việc đọc sách của học sinh để đảm bảo sự tham gia tích cực.
KẾT QUẢ, KIẾN NGHỊ
Kết quả
Chúng tôi đã thiết kế ứng dụng cho hai cặp lớp mà chúng tôi trực tiếp giảng dạy, bao gồm lớp 10D và 10D2 trong năm học 2020-2021, hiện tại là lớp 11D và 11D2 do cô Lê Thị Việt Hà phụ trách, cùng với lớp 11T và 11D3 trong năm học 2021.
2022 (cô Phan Thị Mai phụ trách)
Bảng điểm của lớp 10D và 10D2 trong học kỳ I (trước khi áp dụng đề tài) và cả năm học 2020-2021 (sau khi áp dụng đề tài) cho thấy sự tiến bộ rõ rệt của lớp 10D, lớp được chọn thí điểm áp dụng đề tài, so với lớp 10D2, lớp đối chiếu Sự cải thiện này không chỉ thể hiện qua kết quả học tập mà còn qua khả năng tự học của học sinh, được ghi nhận qua quá trình theo dõi trực tiếp (Xem Phụ lục 1).
Kết quả của lớp 11T và 11D3 cho thấy sự tiến bộ rõ rệt so với năm học trước, với việc đánh giá sự tiếp thu bài học của học sinh diễn ra nhanh hơn (Xem phụ lục 3).
Trong quá trình triển khai đề tài, chúng tôi nhận thấy rằng tinh thần tự học của học sinh đã được cải thiện đáng kể, đồng thời các em cũng tỏ ra hứng thú hơn với môn Ngữ văn.
Về cơ bản, sau một khoảng thời gian nhất định, hầu hết học sinh đều biết cách học Ngữ văn
Khi áp dụng đề tài này, giáo viên nhận thấy sự giảm bớt đáng kể trong khối lượng công việc giao bài tập, đồng thời hiệu quả giảng dạy được nâng cao rõ rệt.
Chúng tôi đã đánh giá tính ứng dụng của đề tài trên một số mẫu thử nghiệm và nhận thấy rằng nó mang lại hiệu quả rõ rệt Đề tài này dễ thực hiện và giúp học sinh dễ dàng tiếp cận với việc tự học.
Kiến nghị
Bằng cách sử dụng email tự động, giáo viên có thể gửi những hướng dẫn tự học phù hợp đến từng học sinh, giúp họ tự học hiệu quả hơn Các email này không chỉ nhắc nhở học sinh mà còn cung cấp cho họ những nguồn tài liệu uy tín và đáng tin cậy, đồng thời hướng dẫn họ tiếp cận các tài liệu mới trên Internet Khi thực hiện tốt những công việc này, giáo viên sẽ giúp học sinh phát triển thói quen học tập suốt đời.
Sử dụng phần mềm Google Classroom, giáo viên có khả năng quản lý bài tập và bài kiểm tra một cách hiệu quả, đồng thời linh hoạt trong việc hướng dẫn học sinh trong những tình huống bất ngờ mà email tự động không thể đáp ứng Điều này giúp giáo viên theo dõi sát sao quá trình tự học của học sinh và định hướng cho các em học tập tốt hơn.
Chúng tôi chia sẻ kinh nghiệm cá nhân trong việc dạy học và hướng dẫn tự học, nhằm định hướng cho học sinh về học tập suốt đời Việc ứng dụng công nghệ thông tin giúp học sinh chủ động tiếp cận các nguồn tài liệu phong phú và áp dụng những phương pháp học tập hiệu quả.
Email tự động có thể được áp dụng hiệu quả trong nhiều hoạt động giáo dục, chẳng hạn như gửi thông báo theo lịch trình của nhà trường và các công văn từ các cấp sở đến các cơ quan cấp cơ sở.
Bảng điểm chi tiết lớp 10D ở học kì I năm học 2020 – 2021 (khi chưa thực hiện đề tài)
Bảng điểm chi tiết lớp 11T học kì I năm học 2021 – 2022
Bảng điểm chi tiết lớp 11D 3 học kì I năm học 2021 – 2022
1 Phương pháp dạy học văn, Phan Trọng Luận, Nxb Giáo dục, 1998
2 Tạp chí Nghiên cứu giáo dục số 7/ 1998
3 Rèn luyện tư duy sáng tạo trong dạy học văn chương – Nguyễn Trọng Hoàn, Nxb Giáo dục, 2001
4 Con đường đổi mới phương pháp dạy học văn, Trần Đình Sử, Văn nghệ số 10, 7-3-2009)
5 Về một phương pháp dạy học văn trong trường phổ thông, Lưu Khánh
Thơ, Tạp chí Nghiên cứu văn học, số 9/2009
6 Mấy vấn đề dạy học văn theo hướng thi pháp học, Phạm Ngọc Hiền, Tạp chí Nghiên cứu Văn học, số 4-2009
7 Phương pháp nghiên cứu và phân tích tác phẩm văn học – Trần Đăng Suyền, Nxb Giáo dục, 2012
8 Dạy văn: cần "mở khoá" cửa sổ tâm hồn của học sinh Theo nguoilaidobendongsonglam.violet.vn
9 Mô đun bồi dưỡng thường xuyên số 9- Bộ giáo dục và đào tạo
10 Một số trang web: vanhoctuoitre.com; thivien.net; hocmai.vn…
