BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO UBND TỈNH PHÚ THỌ TRƯỜNG ĐẠI HỌC HÙNG VƯƠNG PHAN THANH TRƯỜNG QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ MÔI TRƯỜNG TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN THANH SƠN, TỈNH PHÚ THỌ LUẬN VĂN THẠC SĨ Chuyên ngành: Quản lý kinh tế Phú Thọ, năm 2020 BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO UBND TỈNH PHÚ THỌ TRƯỜNG ĐẠI HỌC HÙNG VƯƠNG PHAN THANH TRƯỜNG QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ MÔI TRƯỜNG TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN THANH SƠN, TỈNH PHÚ THỌ LUẬN VĂN THẠC SĨ Chuyên ngành: Quản lý kinh tế Mã số: 8310110 Người hướng dẫn khoa học: TS Phạm Thái Thuỷ Phú Thọ, năm 2020 i LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan số liệu kết nghiên cứu luận văn trung thực chƣa đƣợc sử dụng để bảo vệ học vị Tôi xin cam kết chắn rằng, giúp đỡ cho việc thực Luận văn đƣợc cảm ơn thơng tin trích dẫn luận văn đƣợc rõ nguồn gốc đƣợc phép công bố Phú Thọ, ngày tháng 12 năm 2020 Học viên Phan Thanh Trƣờng ii LỜI CẢM ƠN Trong suốt q trình học tập hồn thiện Luận văn Thạc sỹ nhận đƣợc quan tâm, giúp đỡ quý thầy cô, bạn bè, đồng nghiệp động viên gia đình, tạo điều kiện thời gian, hƣớng dẫn nội dung, cung cấp tài liệu thông tin cần thiết Trƣớc tiên, xin chân thành cảm ơn đến tất quý thầy, cô giáo Đại học Hùng Vƣơng giảng dạy tận tình truyền đạt kiến thức q báu, giúp đỡ tơi q trình học tập nghiên cứu Tôi xin chân thành cảm ơn sâu sắc đến TS Phạm Thái Thủy- Phòng Hợp tác Quốc tế, trƣờng Đại học Hùng Vƣơng tận tình hƣớng dẫn có đóng góp q báu để tơi hồn thành Luận văn Tuy có nhiều cố gắng, nhƣng luận văn khơng tránh khỏi thiếu sót, hạn chế Tơi kính mong q thầy, ngƣời quan tâm đến đề tài có đóng góp, giúp đỡ để đề tài đƣợc hoàn thiện Một lần xin chân thành cảm ơn./ Phú Thọ, ngày tháng 12 năm 2020 Học viên Phan Thanh Trƣờng iii MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN i LỜI CẢM ƠN ii MỤC LỤC iii DANH MỤC BẢNG vi DANH MỤC SƠ ĐỒ vii DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT viii PHẦN MỞ ĐẦU 1 Lý chọn đề tài Mục đích nhiệm vụ nghiên cứu Đối tƣợng phạm vi nghiên cứu Quan điểm, phƣơng pháp tiếp cận phƣơng pháp nghiên cứu Đóng góp luận văn Kết cấu luận văn 7 Tổng quan tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài CHƢƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ KINH NGHIỆM THỰC TIỄN VỀ QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ MÔI TRƢỜNG 10 1.1 Cơ sở lý luận môi trƣờng Quản lý Nhà nƣớc môi trƣờng 10 1.1.1 Một số khái niệm, nội dung có liên quan 10 1.1.2 Quản lý Nhà nƣớc môi trƣờng 12 1.1.3 Nội dung Quản lý nhà nƣớc Môi trƣờng 19 1.1.4 Các yếu tố ảnh hƣởng đến Quản lý Nhà nƣớc Môi trƣờng 21 1.1.5 Chỉ tiêu đánh giá kết hiệu Quản lý nhà nƣớc môi trƣờng 22 1.2 Kinh nghiệm thực tiễn Quản lý Nhà nƣớc Môi trƣờng 23 1.2.1 Kinh nghiệm số địa phƣơng Quản lý Nhà nƣớc môi trƣờng 23 1.2.2 Bài học kinh nghiệm rút cho huyện Thanh Sơn 27 iv CHƢƠNG 2: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ MÔI TRƢỜNG TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN THANH SƠN, TỈNH PHÚ THỌ 29 2.1 Đặc điểm địa bàn huyện Thanh Sơn 29 2.1.1 Điều kiện tự nhiên 29 2.1.2 Điều kiện kinh tế - xã hội huyện Thanh Sơn, tỉnh Phú Thọ 30 2.1.3 Vấn đề môi trƣờng địa bàn huyện Thanh Sơn 35 2.2 Tình hình Quản lý Nhà nƣớc Mơi trƣờng huyện Thanh Sơn, tỉnh Phú Thọ 42 2.2.1 Thực trạng Quản lý Nhà nƣớc môi trƣờng huyện Thanh Sơn 42 2.2.2 Đánh giá công tác Quản lý Nhà nƣớc môi trƣờng qua điều tra khảo sát nhóm đối tƣợng có liên quan địa bàn huyện Thanh Sơn 61 2.2.3 Những kết đạt đƣợc số tồn công tác quản lý nhà nƣớc môi trƣờng địa bàn huyện Thanh Sơn 68 CHƢƠNG 3: ĐỊNH HƢỚNG, QUAN ĐIỂM VÀ GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ MÔI TRƢỜNG TRÊN ĐỊA BÀN 75 3.1 Bối cảnh chung tác động đến Quản lý Nhà nƣớc môi trƣờng 75 3.1.1 Bối cảnh nƣớc 75 3.1.2 Bối cảnh phát triển kinh tế - xã hội tỉnh Phú Thọ huyện Thanh Sơn 76 3.2 Định hƣớng Quản lý Nhà nƣớc môi trƣờng 76 3.2.1 Định hƣớng phát triển kinh tế - xã hội huyện 76 3.2.2 Định hƣớng đầu tƣ phát triển môi trƣờng 76 3.3 Quan điểm Quản lý Nhà nƣớc môi trƣờng địa bàn huyện Thanh Sơn thời gian tới 77 3.4 Giải pháp tăng cƣờng, bảo đảm Quản lý nhà nƣớc môi trƣờng 77 3.4.1 Các giải pháp tổng thể 77 3.4.2 Giải pháp tuyên truyền 78 v 3.4.3 Giải pháp về cấu tổ chức Quản lý Nhà nƣớc 80 3.4.4 Giải pháp tài chính, đầu tƣ cho môi trƣờng 81 3.4.5 Giải pháp hoạt động giám sát, tra môi trƣờng 82 3.4.6 Giải pháp nguồn lực ngƣời tham gia cộng đồng quản lý môi trƣờng 82 3.4.7 Giải pháp tăng cƣờng đạo công tác Quản lý Nhà nƣớc thời gian tới 84 KẾT LUẬN – KIẾN NGHỊ 85 Kết luận 85 Kiến nghị 86 TÀI LIỆU THAM KHẢO 88 PHỤC LỤC vi DANH MỤC BẢNG Bảng 1: Thống kê mẫu điều tra Bảng 2.1: Hiện trạng sử dụng đất huyện Thanh Sơn năm 2019 31 Bảng 2.2: Dân số cấu dân số huyện Thanh Sơn 31 Bảng 2.3: Quy mô tốc độ tăng giá trị sản xuất (giá trị thực tế) huyện Thanh Sơn 33 Bảng 2.4: Cơ cấu giá trị sản xuất huyện Thanh Sơn 34 Bảng 2.5: Hiện trạng rác thải sinh hoạt địa bàn huyện năm 2019 39 Bảng 2.6: Tổng hợp văn quy phạm pháp luật QLNN môi trƣờng huyện Thanh Sơn, tỉnh Phú Thọ 45 Bảng 2.7: Kết công tác quản lý thu gom RTSH năm 2019 55 Bảng 2.8: Thống kê công tác giám sát, tra, giải xử lý vi phạm môi trƣờng giai đoạn 2017-2019 địa bàn huyện Thanh Sơn 59 Bảng 2.9: Kết điều tra hộ dân tình hình bảo vệ mơi trƣờng địa bàn huyện Thanh Sơn 62 Bảng 2.10: Khảo sát máy, nhân QLNN môi trƣờng 64 Bảng 2.11: Khảo sát đánh giá công cụ QLNN môi trƣờng 65 Bảng 2.12: Khảo sát đánh giá tác động môi trƣờng 66 Bảng 2.13: Khảo sát đánh giá Công tác thu gom xử lý rác thải 67 vii DANH MỤC SƠ ĐỒ Sơ đồ 2.1: Tổ chức máy QLNN môi trƣờng huyện Thanh Sơn 43 Sơ đồ 2.2: Mơ hình thu gom, xử lý RTSH gắn với Chƣơng trình phân loại CTRSH nguồn huyện Thanh Sơn 50 Sơ đồ 2.3: Hệ thống tổ chức áp dụng quản lý chất thải rắn huyện Thanh Sơn 53 viii DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT STT TỪ VIẾT TẮT NGHĨA ĐẦY ĐỦ MT Môi trƣờng KHCN&MT Khoa học, công nghệ môi trƣờng PTBV Phát triển bền vững RTSH Rác thải sinh hoạt QLNN Quản lý Nhà nƣớc HTX Hợp tác xã VSMT Vệ sinh mơi trƣờng ƠNMT Ô Nhiễm môi trƣờng TN&MT Tài nguyên Môi trƣờng 10 UBND Ủy ban nhân dân 80 - Công tác tuyên truyền, giáo dục đƣợc nhấn mạnh hộ gia đình vùng nơng thơn để nâng cao nhận thức cho nhân dân việc thu gom, phân loại, xử lý rác thải; không đổ chất thải đƣờng, sơng ngịi, suối, kênh rạch nguồn nƣớc mặt; chất thải dạng bao bì chứa hóa chất độc hại sản phẩm hóa chất hết hạn sử dụng sản xuất nông nghiệp, lâm nghiệp phải đƣợc lƣu giữ túi riêng để quan, chức xử lý - Tăng cƣờng giáo dục môi trƣờng trƣờng học Lồng ghép kiến thức mơi trƣờng chƣơng trình giáo dục cấp học; tổ chức hoạt động nhằm nâng cao ý thức tự giác học sinh trƣờng học Tuyên truyền thông qua hoạt động văn hóa nhƣ Hội thi, hái hoa dân chủ, buổi học học sinh cấp học Cần nghiên cứu để đƣa vào chƣơng trình giảng dạy tất cấp học từ tiểu học đến trung học phổ thông thời lƣợng tiết học phù hợp; đồng thời coi trọng tổ chức học ngoại khóa điểm di tích - Tuyên truyền giáo dục để ngƣời dân nhận thức rõ việc bảo vệ cải thiện môi trƣờng vấn đề lớn có ảnh hƣởng tới phúc lợi ngƣời dân, gia đình, địa phƣơng Suy giảm môi trƣờng làng nghề ảnh hƣởng trực tiếp tới sức khoẻ tuổi thọ thân gia đình Ngƣời dân cần tham gia vào hoạt động nhƣ sau: i Giữ gìn vệ sinh nơi sản xuất, nơi sinh hoạt đƣờng làng ngõ xóm; ii.Tổ chức hoạt động nạo vét, khai thông cống rãnh định kỳ hàng tuần; iii.Tham gia chƣơng trình nƣớc vệ sinh mơi trƣờng nông thôn; iv.Thu gom đổ rác nơi quy định 3.4.3 Giải pháp về cấu tổ chức Quản lý Nhà nước - Cần xây dựng, kiện toàn tăng cƣờng lực cho đội ngũ cán môi trƣờng quan, đơn vị địa phƣơng với cấu hợp lý Huyện cần chủ động xếp, bố trí lại biên chế có bổ sung kịp thời để đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ UBND huyện đạo Phòng Nội vụ, Phòng TN&MT đề xuất, báo cáo việc bố trí cơng chức để thực nhiệm vụ QLNN MT UBND xã, thị trấn bố trí cán thực nhiệm vụ quản lý MT phù hợp biên chế đƣợc giao Việc cấu, xếp lại dựa nguyên tắc, tiêu chuẩn hố cơng chức, viên chức 81 - Cần có kế hoạch tăng cƣờng đào tạo, bồi dƣỡng lực chuyên môn cho cán bộ; Đào tạo nguồn lực chuyên nghiệp Đây lực lƣợng hoạt động chuyên nghiệp lĩnh vực QLNN trực tiếp làm cơng tác mơi trƣờng huyện Theo đó, cán Phòng TN&MT, cán quản lý MT cấp huyện, cấp xã phải đƣợc đào tạo, bồi dƣỡng kiến thức QLNN MT Trong đó, phịng TN&MT phải đào tạo đƣợc cán có trình độ am hiểu chun sâu mơi trƣờng để làm tham mƣu cho công tác QLNN môi trƣờng - Nguồn lực tài phục vụ cho đào tạo nguồn nhân lực chuyên nghiệp chủ yếu từ doanh nghiệp Ngân sách nhà nƣớc chủ yếu để phục vụ đào tạo cán QLNN UBND huyện Thanh Sơn cần xây dựng kế hoạch đào tạo, bồi dƣỡng nguồn nhân lực sở phối hợp tốt doanh nghiệp trƣờng đào tạo” 3.4.4 Giải pháp tài chính, đầu tư cho mơi trường + Đa dạng hoá nguồn vốn đầu tƣ thực dự án nhƣ: Vốn từ chƣơng trình mục tiêu; vốn từ nguồn thu phí mơi trƣờng, đóng góp từ tổ chức, cá nhân nƣớc thuộc thành phần kinh tế toàn địa bàn huyện đầu tƣ cho hoạt động MT; tăng cƣờng quản lý nguồn thu địa bàn huyện nhƣ: Phí MT hoạt động xây dựng, khai thác khống sản; thực cơng tác xã hội hố triển khai biện pháp huy động theo phƣơng châm Nhà nƣớc nhân dân làm, kêu gọi ủng hộ tổ chức kinh tế, tổ chức xã hội, doanh nghiệp, cá nhân địa bàn huyện + Tăng cƣờng huy động nguồn lực tài cho cơng tác MT Tăng đầu tƣ chi thƣờng xuyên từ ngân sách nhà nƣớc cho công tác MT Tăng dần mức chi nghiệp môi trƣờng từ 1% lên 2% tổng chi ngân sách nhà nƣớc giai đoạn 2015 2020 Huy động nguồn vốn cho công tác MT, chi tối thiểu 1,5 – 2% doanh thu sản xuất cho công tác MT trực tiếp (1 – 1,5% cho Qũy môi trƣờng tập trung doanh nghiệp để đầu tƣ cơng trình mơi trƣờng, 0,5-1% cho cơng việc MT thƣờng xuyên); Huy động vốn từ hợp tác quốc tế, xã hội hóa, vốn đầu tƣ khác để di dời sở sản xuất, di dời dân cƣ, đầu tƣ công nghệ” + Phí, thuế mơi trƣờng công cụ quan trọng đƣợc áp 82 dụng năm qua để điều chỉnh hành vị doanh nghiệp theo hƣớng bảo vệ môi trƣờng, giảm thiểu ô nhiễm từ hoạt động sản xuất, kinh doah dịch vụ, đồng thời tạo thêm nguồn thu cho ngân sách Tuy nhiên, thời gian tới cần sử dụng nguồn thu cho hoạt động cải thiện xử lý môi trƣờng 3.4.5 Giải pháp hoạt động giám sát, tra mơi trường + Chính quyền địa phƣơng cần quan tâm, hỗ trợ doanh nghiệp giúp tiếp cận nguồn vốn vay từ Quỹ bảo vệ môi trƣờng tỉnh với lãi suất ƣu đãi để hỗ trợ doanh nghiệp có phƣơng án xử lý nhiễm mơi trƣờng Việc tiếp cận đƣợc vốn vay với lãi suất ƣu đãi khích lệ phần cho doanh nghiệp, đồng thời giảm áp lực tài việc đầu tƣ xây dựng hệ thống xử lý chất thải đạt quy chuẩn theo quy định Tuy nhiên, thực tế có số doanh nghiệp có lực tài nhƣng thiếu ý thức bảo vệ mơi trƣờng, ln tìm cách né tránh, đối phó việc khắc phục nhiễm mơi trƣờng Vì vậy, quan chức cần kiên xử lý nghiêm theo quy định pháp luật, chí tổ chức đình hoạt động sản xuất không khắc phục môi trƣờng theo thời gian cho phép theo quy định + Nâng cao chất lƣợng công tác lập kế hoạch tra, kiểm tra hàng năm nhằm tổ chức thực công tác tra, kiểm tra mơi trƣờng có trọng tâm, trọng điểm lĩnh vực, ngành nghề có nguy cao gây ô nhiễm môi trƣờng + Kiểm tra việc chấp hành quy định pháp luật Bảo vệ môi trƣờng, xử lý triệt để sở sản xuất, kinh doanh dịch vụ có nguy ô nhiễm môi trƣờng Khuyến khích sử dụng nhiên liệu sạch, công nghệ thân thiện với môi trƣờng Xây dựng lộ trình di dời sở nhiễm môi trƣờng khỏi khu dân cƣ 3.4.6 Giải pháp nguồn lực người tham gia cộng đồng quản lý mơi trường Mụ í h: - Khơi dậy đƣợc nguồn lực từ dân, doanh nghiệp, tổ chức nƣớc nƣớc thơng qua hợp tác quốc tế Nguồn lực tài từ ngân sách Nhà nƣớc ƣu tiên cho việc lập quy hoạch, kế hoạch, hoàn thiện thể chế, hỗ trợ công tác quản lý, đào tạo nguồn nhân lực Các nguồn lực từ xã hội hóa tập trung cho 83 việc quản lý môi trƣờng, xây dựng hệ thống thông tin công tác tuyên truyền - Cách thức thu hút nguồn lực từ xã hội: i Thông qua thu hút đầu tƣ vào dự án phát triển huyện; ii.Thông qua công tác quảng bá thông tin, kêu gọi ngƣời có tâm huyết tài trợ, ủng hộ; iii.Vận động từ cộng đồng dân cƣ; Iv.Tổ chức hội thảo khoa học phát triển Thanh Sơn mạnh kinh tế, vững quốc phòng, an ninh; tổ chức hội thảo công tác môi trƣờng V xây ựng nguồn lực cộng ồng qu n m i tr ng + Xây dựng nguồn lực cộng đồng tức phải làm cho toàn dân nhận thức có ý thức thực chủ trƣơng, quy định Nhà nƣớc liên quan đến quản lý môi trƣờng Khi ngƣời dân tự nhận thấy trách nhiệm việc giữ gìn góp phần làm cho ngƣời khác hiểu đƣợc ý nghĩa bảo vệ quan trọng nhiệm vụ thành công Để thực đƣợc mục tiêu lâu dài này, cần phải kiên trì biện pháp tuyên truyền, xâm nhập thông tin thƣờng xuyên đến nhân dân Đồng thời, định hƣớng phát triển kinh tế, phải kiến tạo mơi trƣờng để tồn dân thấy đƣợc mơi trƣờng mang lại lợi ích kinh tế trực tiếp gián tiếp cho nhân dân + Để xây dựng nguồn lực này, cần tiêu chủ yếu từ ngân sách nhà nƣớc Do đó, phải có kế hoạch ngân sách phục vụ cơng tác tun truyền nhiều hình thức nhƣ phát thanh, truyền hình, tranh cổ động trực quan, hiệu, tờ rơi cà chi cho hoạt động vận động Mặt trận đồn thể trị xã hội công tác tuyên truyền + Tăng cƣờng tham vấn ý kiến cộng đồng vấn đề đánh giá tác động môi trƣờng + Tiếp tục đảy mạnh công tác truyền thông nâng cao nhận thức, xây dựng tahis độ, hành vi ngƣời dân sống thân thiện với môi trƣờng quan Quản lý Nhà nƣớc cần giao cho đồn thể trị huyện thực nhiệm vụ truyền thông bảo vệ mơi trƣờng phát triển bền vững ứng phó với biến đổi khí hậu + Cấp trung ƣơng địa phƣơng cần ban hành quy định, chế tiếp cận quần chúng nhân dân tham gia bảo vệ môi trƣờng thơng tin: Tình hình thực 84 bảo vệ mơi trƣờng, sách khuyến khích ngƣời dân tham gia bảo vệ MT; hoạt động đoàn thể tham gia bảo vệ MT 3.4.7 Giải pháp tăng cường đạo công tác Quản lý Nhà nước thời gian tới + Thứ nhất, UBND huyện xây dựng Kế hoạch, Chƣơng trình bảo vệ mơi trƣờng thƣờng xuyên đạo UBND cấp xã cụ thể hóa để tổ chức triển khai thực quyền sở theo văn đạo, hƣớng dẫn UBND huyện Việc thực nhiệm vụ đƣợc thực hƣớng đến mục tiêu cấp đề ra, đƣợc xem tiêu chí, thƣớc đo để đánh giá mức độ hồn thành cơng vụ quyền cấp sở hàng năm + Thứ h i, thƣờng xuyên theo dõi đạo UBND cấp xã thực 08 nhiệm vụ quản lý nhà nƣớc môi trƣờng đƣợc quy định Điều 143, Chƣơng XIV, Luật Bảo vệ môi trƣờng năm 2014 + Thứ , thƣờng xuyên giám sát định kỳ kết thực kế hoạch, nhiệm vụ môi trƣờng đƣợc phân cấp UBND cấp xã; kịp thời chấn chỉnh, hƣớng dẫn UBND xã thực theo chức thẩm quyền quy định + Thứ t , xây dựng kế hoạch hàng năm tổ chức lớp tập huấn cho công chức môi trƣờng cấp xã nhằm nâng cao lực chuyên môn kỹ nghiệp vụ công tác quản lý môi trƣờng + Thứ năm, đầu năm tổ chức phát động phong trào thi đua địa phƣơng; kịp thời biểu dƣơng, khen thƣởng đơn vị xã, tổ chức, cá nhân có nhiều đóng góp lĩnh vực bảo vệ môi trƣờng Việc biểu dƣơng, khen thƣởng đƣợc lồng ghép Hội nghị tổng kết ngành tài nguyên môi trƣờng cuối năm 85 KẾT LUẬN – KIẾN NGHỊ Kết luận Vai trò quan QLNN lĩnh vực môi trƣờng vơ quan trọng Mơ hình cấu hệ thống quan QLNN môi trƣờng Việt Nam dần đƣợc hoàn thiện nâng cao theo nhu cầu cấp bách trạng môi trƣờng Công tác môi trƣờng Việt Nam cịn nhiều bất cập phát sinh từ nội trình quản lý, nhƣ từ khách quan trạng xã hội Để góp phần giải vấn đề này, đòi hỏi quan QLNN cần áp dụng tổng hợp linh hoạt nhóm giải pháp có liên quan đến vấn đề nhƣ: luật pháp – sách, kỹ thuật – cơng nghệ, kinh tế tuyên truyền – giáo dục Đề tài u n Nhà n v m i tr ng tr n àn huy n Th nh n, t nh Phú Thọ nghiên cứu công tác quản lý môi trƣờng cấp huyện Qua nghiên cứu phân tích thực trạng đƣa đƣợc kết công tác quản lý môi trƣờng nhƣ: địa bàn huyện Thanh Sơn trung bình ngày có khoảng 30 đến 35 rác thải sinh hoạt, nhiên tỷ lệ không nhỏ rác thải không đƣợc thu gom, xử lý, lƣợng rác thải đƣợc xả vào ao, hồ, sông, kênh, mƣơng, suối… gây ảnh hƣởng trực tiếp đến mơi trƣờng đất, nƣớc, khơng khí, cảnh quan tác động xấu đến sức khỏe cộng đồng Trong giai đoạn vừa qua huyện tập trung đạo chấn chỉnh thực công tác QLNN môi trƣờng nhƣ: Ban hành phổ biến, hƣớng dẫn văn pháp luật môi trƣờng địa bàn huyện Thanh Sơn, Xây dựng máy QLNN môi trƣờng địa bàn huyện, Kiểm tra, tra sở; Xây dựng, quản lý cơng trình mơi trƣờng, cơng trình liên quan đến mơi trƣờng địa bàn huyện; Đăng ký kiểm tra việc thực cam kết bảo vệ môi trƣờng đơn vị, tổ chức địa bàn huyện; thực Quản lý thu gom rác thải sinh hoạt; Các chƣơng trình vận động tham gia ngƣời dân; Thơng tin tuyên truyền, giáo dục ý thức bảo vệ môi trƣờng địa bàn huyện Công tác quản lý nhà nƣớc môi trƣờng huyện Thanh Sơn đƣợc quản lý dựa văn quy định chung nhà nƣớc, song cơng tác cịn nhiều hạn chế yếu nhƣ: Công tác quản lý đầu tƣ nguồn lực chƣa đáp ứng đƣợc theo nhu cầu, nhiệm vụ đặt ra; đặc biệt đội ngũ cán làm công tác 86 QLNN môi trƣờng địa bàn huyện mỏng yếu quản lý; Huyện Thanh Sơn chƣa cụ thể hóa rõ ràng chi tiết văn quản lý môi trƣờng phù hợp với thực trạng môi trƣờng địa phƣơng dẫn đến cơng cụ pháp luật chƣa phát huy đƣợc hết vai trò răn đe xử lý hoạt động vi phạm đến môi trƣờng; Mặc dù chi ngân sách huyện hàng năm có dự tốn cho mơi trƣờng song khoản chi cịn khiêm tốn, khơng đủ lực để thực thi nhiệm vụ; Công tác thu gom, xử lý môi trƣờng chƣa đƣợc đầu tƣ mức nên rác thải, chất thải, tồn đọng nhiều khu dân cƣ; nhân dân cịn thói quen dùng túi ni lông sinh hoạt ngày làm cho suy giảm chất lƣợng môi trƣờng; Hạ tầng kỹ thuật bảo vệ môi trƣờng địa bàn huyện Thanh Sơn cịn nghèo nàn, khơng kịp thời đáp ứng thay đổi xu quản lý chung ứng dụng khoa học công nghệ thông tin; công tác tuyên truyền môi trƣờng thu gom rác thải địa bàn huyện đƣợc quan tâm đạo thực nhƣng chƣa liên tục; nội dung chƣa phong phú Từ tồn tại, bất cập quản lý môi trƣờng Tác giả nhận thấy để công tác quản lý Nhà nƣớc môi trƣờng đạt hiệu lực cao, UBND huyện Thanh Sơn cần tiếp tục tăng cƣờng đạo việc QLNN môi trƣờng đơn vị, tổ chức ngƣời dân tập trung vào số nhiệm vụ, giải pháp sau: Chú trọng cơng tác tun truyền; quyền quan tâm tạo điều kiện cho doanh nghiệp ngƣời dân đƣợc tiếp cận nguồn vốn hỗ trợ môi trƣờng với lãi suất ƣu đãi; nâng cao chất lƣợng công tác lập kế hoạch tra, kiểm tra hàng năm; tăng cƣờng lực cán thực thi quản lý môi trƣờng Kiến nghị +“Một là, thƣờng xuyên tổ chức lớp tập huấn cho công chức môi trƣờng cấp huyện, cấp xã nhằm nâng cao lực chuyên môn kỹ nghiệp vụ công tác quản lý môi trƣờng + Hai là, bổ sung biên chế làm công tác môi trƣờng đảm bảo cho việc vận hành máy quản lý môi trƣờng cấp huyện, xã đƣợc hiệu quả; tránh tình trạng cơng chức phải kiêm nhiệm giải nhiều công việc bố trí trái chun ngành quản lý mơi trƣờng, quyền sở xã 87 + Ba là, phân cấp cho UBND cấp huyện đƣợc chủ động kiểm tra hoạt động môi trƣờng dự án sản xuất, kinh doanh, dịch vụ thuộc quy mô UBND cấp tỉnh cấp phép môi trƣờng Nếu phát vi phạm, cấp huyện củng cố hồ sơ pháp lý trình UBND tỉnh ban hành Quyết định xử phạt theo thẩm quyền quy định + Bốn là, Huy động nhóm xã hội thúc đẩy bảo vệ môi trƣờng PTBV, giải xung đột lợi ích thơng qua đối thoại hồ giải sở tham vấn tất nhóm xã hội nhƣ: phụ nữ, thiếu niên, nông dân, công nhân cơng đồn, doanh nghiệp, đồng bào dân tộc thiểu số giới trí thức, nhà khoa học” 88 TÀI LIỆU THAM KHẢO Ban chấp hành Trung ƣơng Đảng, Nghị Quyết số 41-NQ/TW Bộ Giáo dục Đào tạo (2002) Khoa học môi trƣờng, NXB Giáo dục Bộ Khoa học, Công nghệ mơi trƣờng/Cục mơi trƣờng (2000) Báo cáo Chính phủ Việt Nam hội nghị bên đối tác lĩnh vực môi trƣờng, Hà Nội Bộ Khoa học, Công nghệ môi trƣờng/Cục môi trƣờng (2001) Giới thiệu công cụ kinh tế khả áp dụng quản lý môi trƣờng Việt Nam, Hà Nội Bộ Tài nguyên môi trƣờng (2015) Báo cáo “Hiện trạng môi trƣờng quốc gia giai đoạn 2011-2015 ” Đặng Kim Chi (2008) Nghiên cứu sở khoa học thực tiễn cho việc xây dựng sách biện pháp giải vấn đề ô nhiễm môi trƣờng làng nghề Việt Nam, Đại học Bách Khoa Hà Nội Đặng Nhƣ Toàn (1996) Kinh tế mơi trƣờng, NXB Giáo dục Đồn Thị Thu Trà cộng (2001) Hiện trạng môi trƣờng làng nghề Thái Bình số giải pháp xử lý khả thi làng nghề bị ô nhiễm nặng, Viện Địa Chất, Viện Khoa học Công nghệ Việt Nam, Trung tâm Phân tích Thí nghiệm Địa chất Luật Bảo vệ Môi trƣờng năm 2014 10 Lƣu Đức Hải Nguyễn Ngọc Sinh (2000) Quản lý môi trƣờng cho phát triển bền vững, NXB Đại học Quốc gia Hà Nội 11 Nguyễn Phƣơng Mai (2007) Nghiên cứu giảm thiểu ô nhiễm môi trƣờng làng nghề địa bàn huyện Từ Sơn - tỉnh Bắc Ninh, Luận văn thạc sỹ, trƣờng Đại học Nông nghiệp, Hà Nội 12 Nguyễn Thị Kim Uyên (2015) Giáo trình đại cƣơng QLNN, trƣờng Đại học Tài nguyên môi trƣờng Hà Nội 13 Nguyễn Việt Sáng (2006) Tăng cƣờng quản lƣ Nhà nƣớc nhằm giải vấn đề ô nhiễm để thúc đẩy phát triển bền vững làng nghề địa bàn tỉnh Bắc Ninh, Luận 89 văn thạc sỹ kinh tế, Trƣờng đại học Kinh tế quốc dân - Hà Nội 14 Phan Văn Kha (1999) Quản lý giáo dục nghề nghiệp Việt Nam, Viện Nghiên cứu phát triển giáo dục, Hà Nội 15 Thủ tƣớng Chính phủ (2003) Quyết định số 256/2003/QĐ-TTg, ngày 2-12-2003 Thủ tƣớng Chính phủ việc phê duyệt Chiến lƣợc Bảo vệ môi trƣờng Quốc gia đến năm 2010 định hƣớng đến năm 2020 16 UBND huyện Thanh Sơn: Báo cáo tổng kết công tác bảo vệ môi trƣờng năm 2018 phƣơng hƣớng thực nhiệm vụ bảo vệ môi trƣờng huyện Thanh Sơn, 2019 17 UBND tỉnh Phú Thọ (2009) Quyết định số 3883/QĐ-UBND ngày 18/11/2009 Quyết định số 1832/QĐ-UBND ngày 23/7/2013 UBND tỉnh Phú Thọ việc ban hành tiêu trí nơng thôn tỉnh Phú Thọ 18 http://sovhtt.hanoi.gov.vn/huyen-phuc-tho-trien-khai-thuc-hien-de-an-ve-cong-tac- bao-ve-moi-truong-811/ 19.https://tailieu.vn/doc/tom-tat-luan-van-thac-si-quan-ly-cong-quan-ly-nha-nuoc-vemoi-truong-tren-dia-ban-huyen-cam-my-tin-2144229.html 20 https://voer.edu.vn/m/quan-ly-moi-truong-phan-i/663861f2 21.http://www.tongcuclamnghiep.gov.vn/LamNghiep/Index/diem-bao-ngay1872018-3776 22.http://tnmtphutho.gov.vn/index.php/vi/news/Tin-hoat-dong/Ha-Hoa-tangcuong-cong-tac-quan-ly-nha-nuoc-ve-tai-nguyen-va-Moi-truong-1478/ 23.http://mtnt.hoinongdan.org.vn/sitepages/news/1110/42496/phu-tho-nhieuchuyen-bien-trong-cong-tac-bao-ve-moi-truong 24.http://mtnt.hoinongdan.org.vn/sitepages/news/1110/42496/phu-tho-nhieu-chuyenbien-trong-cong-tac-bao-ve-moi-truong 25.http://baotainguyenmoitruong.vn/moi-truong-va-phat-trien/201509/son-la-nangcao-hieu-qua-bao-ve-moi-truong-2655164/ PHỤ LỤC PHIẾU ĐIỀU TRA A THÔNG TIN CHUNG 1.Xin cho biết họ tên Ơng/bà:………………… ………….Giới tính:…… 2.Xin cho biết trình độ đào tạo Ơng/bà  Phổ thơng  Trung cấp, cao đẳng  Sau đại học  Khác  Đại học 3.Xin cho biết vị trí cơng tác Ơng/bà:  Cán  Công chức  Viên chức  Khác 4.Xin cho biết thời gian cơng tác Ơng/bà:  Dƣới năm  Từ đến 10 năm  Từ 10 đến 15 năm  Trên 15 năm B PHẦN NỘI DUNG KHẢO SÁT 1.PHẦN HỎI DÀNH CHO TẤT CẢ ĐỐI TƢỢNG CÂU HỎI KHẢO SÁT (DÀNH CHO TẤT CẢ ĐỐI TƢỢNG) STT Ơng/bà có đăng ký tham gia thu gom rác thải theo quy định quyền khơng? Ơng/bà có thực phân loại rác thải trƣớc đƣa vào thu gom khơng? Ơng/bà có thực trả phí dịch vụ thu gom rác thải cho quan nhà nƣớc khơng? Ơng/bà có sử dụng nƣớc cho sinh hoạt hàng ngày khơng? Ơng/bà có thực xây dựng chuồng trại chăn ni gia súc gia cầm hợp vệ sinh khơng? Ơng/bà cho biết việc thực trồng xanh nơi công cộng địa bàn huyện giai đoạn vừa qua đạt tỷ lệ cao hay khơng? CĨ KHƠNG Ơng/bà cho biết việc thực vệ sinh môi trƣờng nơi cơng cộng thực định kỳ có thƣờng xun khơng? Ơng/bà cho biết thực trạng số vấn đề mà ơng bà thực có tác động đến môi trƣờng nhƣ nào? Xả rác bừa bãi môi trƣờng, không thu gom rác tập kết 8.1 rác? 8.2 Sử dụng thuốc triệt cỏ gieo trồng Không thu gom chất thải dùng nông nghiệp nhƣ túi 8.3 chai lọ đựng thuốc trừ sâu Ông/bà cho biết địa bàn huyện số lƣợng công trình nƣớc phục vụ cho nhân dân có đáp ứng đủ nhu cầu hay không? PHẦN CÂU HỎI VỀ CÔNG TÁC QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ MƠI TRƢỜNG Xin ơng bà lựa chọn 01 mức đánh giá cho câu hỏi khảo sát sau (tích x v vào lựa chọn tƣơng ứng M1 M2 M3 M4 M5) theo thang đo nhƣ sau: 1-Hồn tồn khơng đồng ý; 2-Khơng đồng ý; 3-Trung lập; 4-Đồng ý; 5-Hoàn toàn đồng ý MỨC ĐÁNH GIÁ NỘI DUNG CÂU HỎI Stt Đội ngũ cán làm công tác quản lý nhà nƣớc bảo vệ môi trƣờng địa bàn huyện thiếu số lƣợng Cán chuyên trách quản lý cấp xã có cán địa khơng có cán mơi trƣờng Trình độ chun mơn cán quản lý yếu (chất lƣợng thấp chƣa đảm bảo quản lý, chƣa theo kịp yêu cầu đặt ra, khơng có tính cập nhật) M1 M2 M3 M4 M5 Phân cơng phân nhiệm cịn có chồng chéo trách nhiệm quản lý quan chuyên môn môi trƣờng huyện Hệ thống pháp luật bảo vệ mơi trƣờng cịn nhiều bất cập, nhiều quy định chung chung, mang tính nguyên tắc Chƣa tạo hành lang pháp lý mơi trƣờng thuận lợi để khuyến khích phát triển ngành công nghiệp, dịch vụ môi trƣờng sản phẩm thân thiện với môi trƣờng huyện Thiếu chế bồi thƣờng thiệt hại ô nhiễm môi trƣờng gây ra, giải tranh chấp, xung đột môi trƣờng Nhiều quy định xã hội hóa hoạt động bảo vệ mơi trƣờng dừng lại nguyên tắc, thiếu chế phù hợp để thực nên chƣa phát huy đƣợc hiệu (nhƣ không vứt rác bừa bãi, phân loại rác nguồn) Các loại thuế, phí mơi trƣờng chƣa phát huy đƣợc vai trị cơng cụ kinh tế điều tiết vĩ mô, hạn chế gây ô nhiễm môi trƣờng công ty doanh nghiệp Chi thƣờng xuyên cấp huyện cho nghiệp 10 mơi trƣờng cịn dàn trải Kinh phí chi nghiệp Bảo vệ mơi trƣờng cịn thấp nên hạ tầng kỹ thuật cho môi 11 trƣờng chƣa hoàn thiện Việc sử dụng nguồn chi thƣờng xun cho nghiệp mơi trƣờng chƣa mục đích, 12 chƣa hiệu Việc dùng tiền thu đƣợc từ đơn vị chịu trách nhiệm Bảo vệ môi trƣờng cịn khơng khả thi, đầu tƣ trở lại cho bảo vệ môi trƣờng từ nguồn thu liên quan đến mơi 13 trƣờng cịn thấp Ơ nhiễm mơi trƣờng từ công trƣờng xây dựng, từ mỏ khai thác, ảnh hƣởng đến nhiều mặt đời sống kinh tế - xã hội, điều 14 kiện sống sức khỏe nhân dân Các nguồn gây ô nhiễm môi trƣờng gia tăng nhanh số lƣợng, quy mô mức độ tác động xấu lên môi trƣờng, làm cho môi trƣờng đất, nƣớc, khơng khí 15 bị nhiễm nghiêm trọng Ô nhiễm làng nghề địa bàn huyện nhƣng chƣa có biện pháp khắc phục giải hiệu quả, từ gây nhiều xúc cho 16 nhân dân Quản lý chất thải rắn nhiều hạn chế Hầu hết chất thải rắn sinh hoạt đô thị 17 nông thôn chƣa đƣợc phân loại nguồn Vẫn cịn nhiều xã khu vực nơng thôn địa bàn huyện chƣa tổ chức thu gom rác thải, rác thải vứt bừa bãi gây ô nhiễm đất 18 nguồn nƣớc Hoạt động tái chế rác thải chƣa phát sinh địa bàn huyên, gây thất thu khoản 19 thu cho Nhà nƣớc Chất thải rắn phát sinh từ dân cƣ chủ yếu 20 đƣợc xử lý chôn lấp, Hầu hết bãi chôn lấp huyện không 21 bảo đảm yêu cầu kỹ thuật, vệ sinh môi trƣờng Chất thải nguy hại nhƣ vỏ bao bì thuốc trừ sâu chƣa đƣợc nơng dân quản lý tốt, xử lý 22 hiệu quả, tiêu hủy chƣa an tồn Bao bì thuốc bảo vệ thực vật tồn lƣu, chất thải y tế nguy hại chƣa đƣợc xử lý xử 23 lý chƣa đạt yêu cầu Hạ tầng kỹ thuật bảo vệ môi trƣờng huyện cịn lạc hậu, yếu, khơng đồng (nhƣ 24 lị đốt rác thải, bãi chơn lấp cơng nghệ) Huyện Thanh Sơn chƣa có hệ thống xử lý 25 nƣớc thải tập trung XIN TRÂN TRỌNG CẢM ƠN SỰ HỢP TÁC CỦA ÔNG BÀ! ... quan đến đề tài CHƢƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ KINH NGHIỆM THỰC TIỄN VỀ QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ MÔI TRƢỜNG 10 1.1 Cơ sở lý luận môi trƣờng Quản lý Nhà nƣớc môi trƣờng 10 1.1.1 Một số khái niệm,... 1.1.2 Quản lý Nhà nƣớc môi trƣờng 12 1.1.3 Nội dung Quản lý nhà nƣớc Môi trƣờng 19 1.1.4 Các yếu tố ảnh hƣởng đến Quản lý Nhà nƣớc Môi trƣờng 21 1.1.5 Chỉ tiêu đánh giá kết hiệu Quản. .. NGHIỆM THỰC TIỄN VỀ QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ MÔI TRƢỜNG 1.1 Cơ sở lý luận môi trƣờng Quản lý Nhà nƣớc môi trƣờng 1.1.1 Một số khái niệm, nội dung có liên quan 1.1.1.1 Khái ni m m i tr ng "Môi trƣờng bao