1. Trang chủ
  2. » Luận Văn - Báo Cáo

Bồi dưỡng năng lực thẩm mỹ thông qua bài tập đọc hiểu cho học sinh lớp 5

122 214 0

Đang tải... (xem toàn văn)

Tài liệu hạn chế xem trước, để xem đầy đủ mời bạn chọn Tải xuống

THÔNG TIN TÀI LIỆU

Thông tin cơ bản

Tiêu đề Bồi Dưỡng Năng Lực Thẩm Mỹ Thông Qua Bài Tập Đọc Hiểu Cho Học Sinh Lớp 5
Tác giả Trần Thị Hân
Người hướng dẫn TS. Nguyễn Xuân Huy
Trường học Trường Đại Học Hùng Vương
Chuyên ngành Giáo dục Tiểu học
Thể loại khóa luận tốt nghiệp đại học
Năm xuất bản 2019
Thành phố Phú Thọ
Định dạng
Số trang 122
Dung lượng 1,08 MB

Cấu trúc

  • 2. Mục tiêu nghiên cứu (11)
  • 3. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn (11)
  • 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu (11)
  • 5. Nhiệm vụ nghiên cứu (12)
  • 6. Phương pháp nghiên cứu (12)
  • CHƯƠNG 1: CƠ SỞ KHOA HỌC CỦA DẠY HỌC ĐỌC HIỂU TRONG NHÀ TRƯỜNG TIỂU HỌC 1.1. Tổng quan tình hình nghiên cứu thuộc lĩnh vực của đề tài (14)
    • 1.2. Cơ sở lí luận của dạy học đọc hiểu (16)
      • 1.2.1. Bản chất của dạy học đọc hiểu (0)
        • 1.2.1.1. Khái niệm đọc hiểu (16)
        • 1.2.1.2. Bản chất của dạy học đọc hiểu (16)
        • 1.2.1.3. Dạy học đọc hiểu trong quá trình cảm thụ văn học (18)
      • 1.2.2. Đặc trưng của dạy học đọc hiểu (19)
      • 1.2.3. Năng lực thẩm mỹ trong sự vận động tư duy nghệ thuật của văn học (20)
    • 1.3. Cơ sở thực tiễn của bồi dưỡng năng lực thẩm mỹ cho học sinh Tiểu học (26)
      • 1.3.1. Vai trò của dạy học theo tiếp cận năng lực....................................... 18 1.3.2. Các năng lực thẩm mỹ đặc thù trong dạy họcTiếng Việt ở Tiểu 21 (26)
      • 1.3.4. Thực trạng dạy học Tiếng Việt nói chung và dạy học theo tiếp cận năng lực trong môn Tiếng Việt ở trường Tiểu học Sông Lô (36)
  • CHƯƠNG 2: XÂY DỰNG BÀI TẬP ĐỌC HIỂU NHẰM BỒI DƯỠNG NĂNG LỰC THẨM MỸ CHO HỌC SINH LỚP 5 2.1. Cơ sở xây dựng hệ thống bài tập phát triển năng lực người học (46)
    • 2.1.1. Cơ sở ngôn ngữ học và văn học (0)
    • 2.1.2. Cơ sở tâm lí học về đặc điểm của học sinh Tiểu học (46)
    • 2.2. Các nguyên tắc tổ chức dạy học phát triển năng lực người học… (49)
    • 2.3. Cấu trúc nội dung chương trình phân môn Tập đọc lớp 5 (52)
    • 2.4. Hệ thống các bài tập bồi dưỡng năng lực thẩm mỹ cho học sinh lớp 5 (56)
      • 2.4.1. Giới thiệu dạng bài tập đọc hiểu (56)
      • 2.4.2. Tiêu chí phân loại bài tập (57)
      • 2.4.3. Mục đích của bài tập đọc – hiểu (58)
      • 2.4.4. Các dạng bài tập đọc – hiểu (58)
      • 2.4.5. Hệ thống bài tập đọc – hiểu (58)
        • 2.4.5.1. Nhóm bài tập phát triển tri giác thẩm mỹ (59)
        • 2.4.5.2. Dạng bài tập phát triển năng lực cảm thụ (63)
        • 2.4.5.3. Dạng bài tập trải nghiệm cảm xúc (66)
        • 2.4.5.4. Dạng bài tập tổng hợp (68)
    • 2.5. Biện pháp bồi dưỡng năng lực thẩm mỹ thông qua bài tập đọc hiểu (74)
      • 2.5.2. Nâng cao năng lực đọc – hiểu trong giờ Tập đọc (76)
      • 2.5.3. Gắn kết giữa hoạt động dùng lời và tổ hợp hình ảnh sáng tạo (77)
      • 2.5.4. Đa dạng hóa dạy học theo chủ để và dạy học liên môn (78)
      • 2.5.5. Đổi mới hình thức dạy học đọc – hiểu cho học sinh (79)
      • 2.5.6. Tăng cường cơ hội trải nghiệm cảm xúc cho học sinh (80)
  • CHƯƠNG 3: THỰC NGHIỆM SƯ PHẠM 3.1. Mục đích thực nghiệm (82)
    • 3.2. Đối tượng thực nghiệm (82)
    • 3.3. Nội dung thực nghiệm (83)
      • 3.3.1. Phạm vi và thời gian thực nghiệm (83)
      • 3.3.2. Kế hoạch thực nghiệm (83)
      • 3.3.3. Tiến hành thực nghiệm (84)
    • 3.4. Kết quả thực nghiệm (85)
      • 3.4.1. Xây dựng tiêu chí đánh giá (85)
      • 3.4.2. Đánh giá kết quả thực nghiệm (85)

Nội dung

Mục tiêu nghiên cứu

- Nhằm nâng cao chất lượng dạy và học môn Tiếng Việt lớp 5

Để nâng cao năng lực thẩm mỹ cho người học, việc xây dựng các dạng bài tập, đặc biệt là bài tập đọc hiểu, là rất quan trọng Những bài tập này không chỉ giúp cải thiện kỹ năng đọc mà còn phát triển khả năng cảm nhận và đánh giá giá trị nghệ thuật trong văn bản.

Ý nghĩa khoa học và thực tiễn

- Xây dựng cơ sở lí luận và cơ sở thực tiễn của bồi dưỡng năng lực thẩm mỹ thông qua bài tập đọc hiểu cho học sinh lớp 5

Đề xuất các biện pháp bồi dưỡng năng lực thẩm mỹ cho học sinh lớp 5 thông qua bài tập đọc hiểu, đồng thời đánh giá tính khả thi của phương pháp này trong bối cảnh đổi mới giáo dục và đào tạo hiện nay Việc áp dụng những biện pháp này không chỉ giúp học sinh phát triển khả năng cảm thụ nghệ thuật mà còn nâng cao kỹ năng đọc hiểu, đáp ứng yêu cầu đổi mới phương pháp giảng dạy.

- Nâng cao chất lượng dạy và học của học sinh và giáo viên trong nhà trường Tiểu học

Đề tài này là tài liệu tham khảo hữu ích cho giáo viên, học sinh, sinh viên ngành giáo dục Tiểu học và cán bộ quản lý trong lĩnh vực giáo dục Tiểu học Nó cũng phục vụ cho những ai quan tâm đến việc phát triển năng lực thẩm mỹ thông qua các bài tập đọc hiểu dành cho học sinh lớp 5.

Nhiệm vụ nghiên cứu

Căn cứ vào mục tiêu nghiên cứu, đối tượng nghiên cứu và phạm vi nghiên cứu, tôi xác định đề tài gồm ba nhiệm vụ sau:

- Xây dựng cơ sở lí luận của bồi dưỡng năng lực thẩm mỹ thông qua bài tập đọc hiểu cho sinh lớp 5

Xây dựng hệ thống bài tập đọc hiểu hiệu quả nhằm nâng cao chất lượng dạy và học cho học sinh lớp 5, đặc biệt trong các giờ thực hành và chuyên đề Các bài tập này gắn liền với văn bản văn học, giúp bồi dưỡng năng lực thẩm mỹ cho học sinh, từ đó phát triển khả năng cảm nhận và đánh giá nghệ thuật trong văn học.

- Tổ chức thực nghiệm để đánh giá, kiểm chứng nội dung của đề tài.

Phương pháp nghiên cứu

6.1 Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận

Để xây dựng cơ sở lý luận cho đề tài nghiên cứu, cần áp dụng các phương pháp so sánh, phân tích, tổng hợp, hệ thống hoá và khái quát hoá các nguồn tài liệu liên quan.

6.2 Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn

6.2.1.Phương pháp tổng kết kinh nghiệm

Dựa trên các bản tổng kết báo cáo kinh nghiệm của nhà trường, chúng ta có thể nhận diện thực trạng bồi dưỡng năng lực thẩm mỹ cho học sinh từ phía giáo viên, đồng thời đánh giá năng lực thẩm mỹ của học sinh một cách hiệu quả.

Phương pháp này nhằm khảo sát thực trạng bồi dưỡng năng lực thẩm mỹ cho học sinh Tiểu học, đánh giá năng lực thẩm mỹ của các em, và nghiên cứu việc sử dụng phương tiện trực quan trong quá trình giáo dục thẩm mỹ.

Bằng hệ thống câu hỏi được in sẵn tiến hành điều tra các giáo viên về thực trạng bồi dưỡng năng lực thẩm mỹ cho học sinh

Tiến hành nghiên cứu ở hai nhóm đối tượng bao gồm: nhóm thực nghiệm và nhóm đối chứng

Lớp đối chứng và lớp thực nghiệm cần được chọn ngẫu nhiên với trình độ tương đương Lớp thực nghiệm sẽ được áp dụng hệ thống bài tập đọc hiểu nhằm nâng cao năng lực thẩm mỹ cho học sinh, trong khi lớp đối chứng sẽ được giảng dạy theo phương pháp truyền thống mà không có sự can thiệp từ yếu tố thực nghiệm Sau khi kết thúc thời gian thử nghiệm, cả hai lớp sẽ tiến hành làm bài kiểm tra để xác định tính đúng đắn và khả thi của nghiên cứu.

Đề tài áp dụng phương pháp thống kê để xử lý dữ liệu thu thập, bao gồm cả thống kê toán học và thống kê xã hội, nhằm đảm bảo tính chính xác và đáng tin cậy trong phân tích.

Thông qua các phương pháp nghiên cứu như tổng kết kinh nghiệm, trực quan, điều tra và thực nghiệm, chúng tôi đã thu thập được nhiều dữ liệu quan trọng và thông tin cần thiết Bằng cách sử dụng phương pháp thống kê và đối chiếu với cơ sở lý luận của đề tài, chúng tôi đã hệ thống hóa thực trạng bồi dưỡng năng lực thẩm mỹ cho học sinh tiểu học Từ đó, chúng tôi có thể đề xuất các biện pháp và xây dựng hệ thống bài tập cảm thụ văn học nhằm nâng cao chất lượng dạy và học trong nhà trường tiểu học.

CƠ SỞ KHOA HỌC CỦA DẠY HỌC ĐỌC HIỂU TRONG NHÀ TRƯỜNG TIỂU HỌC 1.1 Tổng quan tình hình nghiên cứu thuộc lĩnh vực của đề tài

Cơ sở lí luận của dạy học đọc hiểu

1.2.1 Bản chất của đọc hiểu văn bản

PGS.TS Nguyễn Thị Hạnh định nghĩa đọc hiểu là một phần quan trọng trong chương trình dạy học Tiếng Việt ở bậc Tiểu học Đọc hiểu bao gồm hai khía cạnh liên quan chặt chẽ: đầu tiên là quá trình đọc thành tiếng, trong đó người đọc sử dụng mã chữ - âm để phát âm chính xác văn bản Thứ hai là quá trình đọc hiểu, liên quan đến việc tiếp nhận và phân tích ý tưởng, khái niệm trong văn bản để nắm bắt nội dung Quá trình này diễn ra theo một chuỗi các hành động, bắt đầu từ việc nhận diện ngôn ngữ của văn bản, tiếp theo là làm rõ nghĩa các tín hiệu ngôn ngữ, và cuối cùng là phản hồi ý kiến của tác giả.

1.2.1.2 Bản chất của dạy học đọc hiểu Đọc hiểu là hành động nhận thức tích cực

Đọc là một quá trình lao động phức tạp, yêu cầu sự kết hợp giữa khả năng vật chất và tinh thần của con người Nó không chỉ là việc theo dõi dòng chữ mà còn là sự phân tích, tổng hợp, và suy luận để nắm vững ý nghĩa của văn bản Người đọc cần sử dụng tư duy, kiến thức và kinh nghiệm sống để hiểu rõ nội dung, cả hiển ngôn lẫn hàm ẩn Ý nghĩa văn bản được thể hiện qua mối quan hệ thống nhất của ngôn từ, và khả năng cảm nhận của người đọc quyết định việc phát hiện ra giá trị sâu sắc của nó Đọc không chỉ là tiếp nhận thông tin mà còn là sự tái tạo ý nghĩa, phản ánh quan niệm về tự nhiên, xã hội và con người, đồng thời khơi gợi những giá trị đạo đức và tư tưởng.

1.2.1.3 Dạy học đọc hiểu trong quá trình cảm thụ văn học Đọc hiểu chính là đọc và nắm bắt thông tin Hay nói cách khác là quá trình nhận thức để có khả năng thông hiểu những gì được đọc Vì vậy, hiệu quả đọc hiểu được đo bằng khả năng thông hiểu nội dung văn bản đọc Muốn vậy người đọc phải đọc văn bản một cách có ý thức, phải lĩnh hội được tính tác động của văn bản Kết quả của đọc hiểu là: người đọc phải lĩnh hội được thông tin, hiểu được nghĩa của từ, cụm từ, câu, đoạn, bài, tức là hiểu được toàn bộ những gì được đọc Đọc hiểu là yêu cầu đặt ra cho mọi đối tượng đọc, với tất cả các kiểu loại văn bản đọc trong đó có các văn bản nghệ thuật Cảm thụ văn học là đọc hiểu các tác phẩm văn chương ở mức độ cao nhất, không chỉ nắm bắt được thông tin mà còn phải thẩm thấu được thông tin, phân tích, đánh giá được khả năng sử dụng ngôn từ của tác giả, tạo được mối giao cảm đặc biệt giữa tác giả và bạn đọc, có thể truyền thụ cách hiểu đó cho người khác Cảm thụ văn học có nghĩa là khi đọc một câu chuyện, một bài thơ,… người đọc không những hiểu mà còn phải có xúc cảm, tưởng tượng và thật sự gần gũi với những gì đã đọc… Đọc có suy ngẫm, tưởng tượng và rung cảm thực sự chính là người đọc biết cảm thụ văn học

Cảm thụ văn học là giai đoạn cuối cùng trong quá trình đọc hiểu, đạt đến mức độ cao nhất của sự thấu hiểu tác phẩm Để học sinh có thể cảm thụ tốt một tác phẩm văn chương, trước tiên cần giúp các em hiểu rõ và đúng nội dung bài đọc Việc này sẽ tạo tiền đề cho sự phát triển năng lực thẩm mỹ, từ đó nâng cao khả năng cảm thụ văn học của các em.

1.2.2 Đặc trưng của dạy học đọc hiểu Đọc để hiểu ngôn từ, hiểu được các từ khó, từ lạ, các điển cố, các phép tu từ, hình ảnh (đối với thơ) Đối với tác phẩm truyện ngắn phải nắm được cốt truyện và các chi tiết từ mở đầu đến kết thúc Khi đọc văn bản cần hiểu được các diễn đạt, nắm bắt mạch văn xuyên suốt từ câu trước tới câu sau, từ ý này chuyển sang ý khác, đặc biệt phát hiện ra mạch ngầm – mạch hàm ẩn, từ đó mới phát hiện ra chất văn Bởi thế, cần đọc kĩ mới phát hiện ra những đặc điểm khác thường, thú vị Đọc để hiểu hình tượng nghệ thuật, hình tượng trong văn bản văn học hàm chứa nhiều ý nghĩa Đọc để hiểu hình tượng nghệ thuật của văn bản văn học đòi hỏi người đọc phải biết tưởng tượng, biết “cụ thể hóa” các tình cảnh để hiểu những điều mà ngôn từ chỉ có thể biểu đạt khái quát Đọc – hiểu hình tượng nghệ thuật còn đòi hỏi phát hiện ra những mâu thuẫn tiềm ẩn trong đó và hiều được sự logic bên trong của chúng Đọc để hiểu tư tưởng, tình cảm của tác giả trong văn bản văn học, người đọc phải phát hiện được tư tưởng, tình cảm của nhà văn ẩn chứa trong văn bản Tuy nhiên, những tư tưởng, tình cảm của nhà văn trong văn bản Văn học thường không trực tiếp nói ra bằng lời Chúng thường được thể hiện ở giữa lời, ngoài lời, vì thế người ta đọc – hiểu tư tưởng tác phẩm bằng cách kết hợp ngôn từ và phương thức biểu hiện hình tượng Đọc để hiểu và thưởng thức tác phẩm, thưởng thức văn học là trạng thái tinh thần vừa bừng sáng với sự phát hiện chân lí đời sống trong tác phẩm, vừa rung động với sự biểu hiện tài nghệ của nhà văn, vừa hưởng thụ ấn tượng sâu đậm đối với các chi tiết đặc sắc của tác phẩm Đó là đỉnh cao của đọc – hiểu văn bản Văn học Khi đó người đọc mới đạt đến tầm cao của hưởng thụ nghệ thuật

1.2.3 Năng lực thẩm mỹ trong sự vận động tư duy nghệ thuật của văn học

1.2.3.1 Nhận thức về năng lực thẩm mỹ

Hiện nay, khái niệm năng lực được hiểu theo nhiều nghĩa khác nhau:

Theo từ điển Tiếng Việt, “năng lực” được định nghĩa là khả năng hoặc điều kiện tự nhiên để thực hiện một hoạt động Nó cũng được hiểu là phẩm chất tâm lý và sinh lý giúp con người hoàn thành một nhiệm vụ với chất lượng cao.

Theo tâm lý học, năng lực được định nghĩa là sự kết hợp của những thuộc tính độc đáo của mỗi cá nhân, phù hợp với các yêu cầu cụ thể của một hoạt động nhất định, nhằm đảm bảo rằng hoạt động đó đạt được kết quả tốt.

Theo Bernd Meier và Nguyễn Cường, năng lực là khả năng thực hiện các hành động một cách có trách nhiệm và hiệu quả Nó bao gồm việc giải quyết nhiệm vụ và vấn đề trong nhiều tình huống khác nhau, liên quan đến các lĩnh vực nghề nghiệp, xã hội và cá nhân Năng lực được xây dựng trên nền tảng hiểu biết, kỹ năng, kỹ xảo, kinh nghiệm và sự sẵn sàng hành động.

Theo Chương trình giáo dục phổ thông tổng thể, năng lực được định nghĩa là thuộc tính cá nhân hình thành và phát triển từ tố chất bẩm sinh cùng quá trình học tập và rèn luyện Năng lực cho phép con người tổng hợp kiến thức, kỹ năng và các thuộc tính cá nhân như hứng thú, niềm tin, và ý chí, nhằm thực hiện thành công một hoạt động cụ thể và đạt được kết quả mong muốn trong những điều kiện nhất định.

Thẩm mỹ theo tiếng Hán: “thẩm” là xem xét, “mỹ” là đẹp Do đó, Thẩm mỹ là hiểu biết và thưởng thức cái đẹp

Cái đẹp đóng vai trò then chốt trong đời sống thẩm mỹ và là một phạm trù quan trọng của mỹ học Phạm trù này không ngừng phát triển song hành cùng sự hình thành và phát triển của tình cảm và ý thức con người.

Mỹ học Mác – Lênin tiếp thu một cách phê phán các tư tưởng mỹ học trong lịch sử, dựa trên quan điểm duy vật biện chứng và duy vật lịch sử Nó khẳng định rằng quan hệ thẩm mỹ xuất phát từ quá trình sản xuất vật chất và đấu tranh xã hội, đồng thời là quá trình khám phá và cảm nhận các thuộc tính thẩm mỹ của thế giới, từ đó sáng tạo ra những giá trị thẩm mỹ trong đời sống văn hóa nghệ thuật của con người.

Năng lực thẩm mỹ là tập hợp các thuộc tính tâm lý, sinh lý và phẩm chất đặc biệt của con người, hình thành qua quá trình phát triển nhân cách, giúp khẳng định bản thân như một chủ thể thẩm mỹ Năng lực này thể hiện qua ý thức thẩm mỹ và chỉ có ở con người phát triển Theo Mác, nhân loại đã trải qua một quá trình dài để chuyển từ chủ thể người thành chủ thể thẩm mỹ Khi có khả năng hưởng thụ mang tính người và khẳng định bản thân như những lực lượng bản chất, con người mới có thể tự biểu hiện với tư cách chủ thể thẩm mỹ Sự phát triển của năng lực thẩm mỹ cho phép con người thực hiện các hoạt động sản xuất vật chất và tinh thần với tính sáng tạo cao nhất, giúp họ “đối diện một cách tự do với sản phẩm của mình” như những chủ thể sáng tạo.

Sự hình thành năng lực thẩm mỹ là yếu tố quyết định trong việc chuyển đổi từ chủ thể người sang chủ thể thẩm mỹ, với sự hoàn thiện của tai và mắt đóng vai trò quan trọng nhất Những giác quan này không chỉ giúp con người cảm thụ cái đẹp mà còn khẳng định sự tồn tại của mình trong thế giới khách quan Sự nhạy cảm của các giác quan thẩm mỹ là nền tảng cho sự phát triển tư duy hình tượng, khả năng liên tưởng, so sánh và ngôn ngữ biểu cảm Đây là những thuộc tính chủ đạo của năng lực thẩm mỹ, quyết định việc hình thành một chủ thể thẩm mỹ Như Mác đã chỉ ra, sự phong phú về mặt vật chất của con người là điều kiện cần thiết để phát triển tính cảm giác chủ quan.

Năng lực thẩm mỹ là một năng lực thực tiễn, cần trải qua quá trình giáo dục và rèn luyện nghiêm ngặt hơn so với các năng lực khác Mức độ phát triển năng lực thẩm mỹ của mỗi cá nhân phụ thuộc vào hai yếu tố chính: năng khiếu bẩm sinh và quá trình giáo dục thực tiễn Mặc dù có yếu tố bẩm sinh, nhưng điều kiện quyết định cho sự hình thành và phát triển năng lực thẩm mỹ chủ yếu là từ năng lực thực tiễn.

Trong tác phẩm Văn hóa thẩm mỹ và nhân cách tác giả Lương Quỳnh

Năng lực thẩm mỹ, theo định nghĩa của Khuê, là sự kết hợp giữa các thuộc tính tâm lý, sinh lý và những phẩm chất đặc biệt về thể chất lẫn tinh thần, cho phép cá nhân cảm thụ, nhận thức, đánh giá và sáng tạo các giá trị thẩm mỹ trong cuộc sống.

Cơ sở thực tiễn của bồi dưỡng năng lực thẩm mỹ cho học sinh Tiểu học

1.3.1 Vai trò của dạy học theo tiếp cận năng lực

Dạy học theo hướng tiếp cận năng lực tập trung vào quá trình học tập hơn là kết quả kiến thức và kỹ năng, từ đó phát triển năng lực của học sinh Phương pháp này giúp phát triển tư duy và trí thông minh cá nhân, tạo ra kết quả học tập bền vững về kiến thức, kỹ năng và thái độ Nó còn khai thác và làm phong phú vốn kinh nghiệm sống của học sinh, hỗ trợ họ trong việc giải quyết các vấn đề thực tiễn, nâng cao chất lượng cuộc sống, và làm cho việc học trở nên thú vị, hấp dẫn và tự giác hơn.

Dạy học theo tiếp cận năng lực học sinh không chỉ giúp phát triển trí thông minh mà còn nâng cao tư duy của học sinh Mỗi hoạt động học tập được tổ chức đều đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển trí thông minh của học sinh.

Dạy học theo tiếp cận năng lực học sinh giúp tạo ra kết quả học tập bền vững, khi mà kiến thức, kỹ năng và thái độ được hình thành qua trải nghiệm và tư duy của chính học sinh, thay vì bị áp đặt từ giáo viên Kiến thức và kỹ năng gắn liền với thực tiễn, mang lại ý nghĩa thiết thực cho cuộc sống, từ đó trở thành năng lực cá nhân có giá trị bền vững Hơn nữa, phương pháp này tổ chức nhiều hoạt động tích hợp, cho phép học sinh vận dụng kiến thức và kỹ năng từ nhiều lĩnh vực khác nhau, giúp hệ thống hóa và kết nối chúng trong một thể thống nhất, tăng cường tính bền vững của kiến thức.

Dạy học theo tiếp cận năng lực học sinh giúp khai thác và làm phong phú vốn kinh nghiệm sống của các em Phương pháp này không chỉ phát triển năng lực mà còn tạo điều kiện cho học sinh kiến tạo kiến thức thông qua việc huy động năng lực cá nhân Học sinh sẽ kiểm nghiệm kiến thức đã học trong thực tiễn, từ đó tự làm giàu và phong phú thêm trải nghiệm sống của chính mình.

Dạy học theo tiếp cận năng lực giúp học sinh giải quyết vấn đề cuộc sống và nâng cao chất lượng sống Phương pháp này coi "chất liệu" cuộc sống thực của học sinh là nội dung quan trọng, gắn liền với các vấn đề học tập tại trường, nhà, nơi công cộng và cộng đồng Giáo dục không chỉ là sự chuẩn bị cho tương lai mà còn là tổ chức cuộc sống cho học sinh ngay hiện tại, phục vụ cho cuộc sống của các em và giúp họ cải thiện chất lượng sống.

Dạy học theo tiếp cận năng lực học sinh giúp việc học trở nên thú vị và tự giác, nhấn mạnh vào việc phát triển trí thông minh của từng cá nhân Điều này không chỉ giúp học sinh thành công trong học tập mà còn nâng cao chất lượng cuộc sống của họ Khi nhận thấy lợi ích thiết thực từ việc học, học sinh sẽ học tập một cách tự giác hơn Bên cạnh đó, việc tiếp xúc với thiên nhiên và trải nghiệm thực tiễn giúp học sinh tự phát hiện kiến thức và khám phá những điều mới mẻ, thay vì chỉ tiếp thu nội dung khô khan trong sách giáo khoa.

Dạy học theo tiếp cận năng lực học sinh tạo ra mối quan hệ thân thiện giữa giáo viên và học sinh, giúp giáo viên hiểu rõ từng cá nhân và cư xử gần gũi với các em Mục tiêu không chỉ là truyền thụ kiến thức mà còn làm cho học sinh trở nên thông minh và hạnh phúc hơn Giáo viên còn có cách tiếp cận “cá biệt” để phát triển những mặt tích cực của học sinh, đồng thời hạn chế các yếu tố tiêu cực Nhờ đó, mỗi học sinh đều có cơ hội tiến bộ và phát triển không ngừng, từ đó cảm nhận được vai trò của người thầy và thêm yêu quý thầy cô.

Dạy học theo tiếp cận năng lực học sinh giúp xây dựng mối quan hệ thân thiết giữa các học sinh Việc phát triển năng lực chú trọng đến sự gắn bó trong học nhóm, là hình thức tổ chức cơ bản trong lớp học Ngoài ra, giáo viên đánh giá sự tiến bộ của từng cá nhân mà không so sánh kết quả học tập giữa các học sinh, từ đó giảm thiểu hiện tượng so bì và ghen tị trong lớp học.

Dạy học theo tiếp cận năng lực học sinh là phương pháp hiệu quả, kết hợp với các lực lượng giáo dục để phát triển toàn diện cho học sinh Phương pháp này yêu cầu học sinh tham gia vào các hoạt động ngoại khóa và liên kết nội dung học tập với thực tiễn cuộc sống Sự đồng hành của gia đình và các đoàn thể xã hội với nhà trường đóng vai trò quan trọng trong việc giúp học sinh phát huy điểm mạnh và khả năng của bản thân, từ đó giúp các em trở nên thông minh và hạnh phúc hơn.

1.3.2 Các năng lực thẩm mỹ đặc thù trong dạy học Tiếng Việt ở Tiểu học

Chương trình giáo dục phổ thông tổng thể xác định mười năng lực cần phát triển cho học sinh tiểu học, bao gồm năng lực chung và chuyên môn như năng lực ngôn ngữ, tính toán, tìm hiểu tự nhiên và xã hội, công nghệ, tin học, thẩm mỹ và thể chất Ngoài việc hình thành các năng lực cốt lõi, môn Tiếng Việt còn chú trọng phát triển năng lực giao tiếp Tiếng Việt và năng lực thưởng thức văn học, nhằm nâng cao khả năng cảm thụ thẩm mỹ cho học sinh.

Năng lực giao tiếp Tiếng Việt

Năng lực giao tiếp Tiếng Việt là khả năng sử dụng quy tắc ngôn ngữ để trao đổi thông tin trong các bối cảnh xã hội cụ thể, nhằm thiết lập mối quan hệ giữa con người Năng lực này bao gồm sự hiểu biết và khả năng sử dụng ngôn ngữ, kiến thức về đời sống xã hội, và khả năng vận dụng những hiểu biết đó vào các tình huống thích hợp để đạt được mục đích giao tiếp.

Năng lực giao tiếp Tiếng Việt được thể hiện ở một số khía cạnh sau:

- Xác định được mục đích giao tiếp và hiểu được vai trò quan trọng của việc đặt mục tiêu trước khi giao tiếp

- Nhận ra được bối cảnh giao tiếp, đặc điểm, thái độ của đối tượng giao tiếp để có thái độ ứng xử phù hợp

Sử dụng hệ thống ngôn ngữ một cách hiệu quả giúp bạn tự tin diễn đạt ý tưởng cá nhân trong các bối cảnh và đối tượng khác nhau Điều này không chỉ thể hiện khả năng giao tiếp mà còn giúp bạn thể hiện thái độ biểu cảm phù hợp với người nghe và tình huống giao tiếp.

Năng lực giao tiếp trong dạy học Tiếng Việt bao gồm hai khía cạnh chính: tiếp nhận văn bản (kỹ năng nghe, đọc) và tạo lập văn bản (kỹ năng nói, viết) Việc ứng dụng các kiến thức và kỹ năng này vào các tình huống giao tiếp trong cuộc sống cũng rất quan trọng Trong số các kỹ năng, đọc hiểu và viết được coi là hai kỹ năng quan trọng nhất.

Nội dung cụ thể của hai kĩ năng này như sau:

Về kĩ năng đọc hiểu:

Trước khi bắt tay vào việc đọc hiểu, việc huy động vốn kiến thức và kinh nghiệm cá nhân là rất quan trọng Điều này bao gồm những hiểu biết về chủ đề cụ thể cũng như các vấn đề văn hóa, xã hội liên quan đến thể loại văn bản mà bạn đang nghiên cứu.

+ Thể hiện những hiểu biết về văn bản

+ Đọc hiểu đúng các loại văn bản

Sau khi nắm vững kiến thức từ các văn bản đã đọc, người học có thể áp dụng những hiểu biết này vào việc đọc hiểu các loại văn bản khác nhau Điều này giúp họ sẵn sàng thực hiện các nhiệm vụ học tập cũng như những nhiệm vụ trong đời sống hàng ngày, nơi mà kỹ năng đọc hiểu là rất cần thiết.

XÂY DỰNG BÀI TẬP ĐỌC HIỂU NHẰM BỒI DƯỠNG NĂNG LỰC THẨM MỸ CHO HỌC SINH LỚP 5 2.1 Cơ sở xây dựng hệ thống bài tập phát triển năng lực người học

THỰC NGHIỆM SƯ PHẠM 3.1 Mục đích thực nghiệm

Ngày đăng: 26/06/2022, 10:07

Nguồn tham khảo

Tài liệu tham khảo Loại Chi tiết
[1]. Cục Nhà Giáo và Cán Bộ Quản Lý cơ sở Giáo Dục, (2017), Kĩ năng xây dựng và tổ chức các hoạt động trải nghiệm sáng tạo trong trường tiểu học, Nhà xuất bản Đại học Sư phạm, Hà Nội Sách, tạp chí
Tiêu đề: Kĩ năng xây dựng và tổ chức các hoạt động trải nghiệm sáng tạo trong trường tiểu học
Tác giả: Cục Nhà Giáo và Cán Bộ Quản Lý cơ sở Giáo Dục
Nhà XB: Nhà xuất bản Đại học Sư phạm
Năm: 2017
[2]. Nguyễn Kế Hào, (2004), Giáo trình Tâm lí học lứa tuổi và tâm lí học sư phạm, Nhà xuất bản Đại học Sư phạm, Hà Nội Sách, tạp chí
Tiêu đề: Giáo trình Tâm lí học lứa tuổi và tâm lí học sư phạm
Tác giả: Nguyễn Kế Hào
Nhà XB: Nhà xuất bản Đại học Sư phạm
Năm: 2004
[3]. Tạ Đức Hiền, (2018), Cảm thụ văn học dành cho học sinh lớp 5, Nhà xuất bản Đại học Quốc Gia, Hà Nội Sách, tạp chí
Tiêu đề: Cảm thụ văn học dành cho học sinh lớp 5
Tác giả: Tạ Đức Hiền
Nhà XB: Nhà xuất bản Đại học Quốc Gia
Năm: 2018
[4]. Hà Văn Họ, (2002), Giáo dục học đại cương, Nhà xuất bản Giáo dục, Hà Nội Sách, tạp chí
Tiêu đề: Giáo dục học đại cương
Tác giả: Hà Văn Họ
Nhà XB: Nhà xuất bản Giáo dục
Năm: 2002
[5]. Phan Việt Hoa, (2005), Mĩ học và giáo dục thẩm mĩ, Nhà xuất bản Đại học Sư phạm, Hà Nội Sách, tạp chí
Tiêu đề: Mĩ học và giáo dục thẩm mĩ
Tác giả: Phan Việt Hoa
Nhà XB: Nhà xuất bản Đại học Sư phạm
Năm: 2005
[6]. Nguyễn Trọng Hoàn, (2002), Rèn kỹ năng cảm thụ văn thơ cho học sinh Tiểu học, Nhà xuất bản Hà Nội, Hà Nội Sách, tạp chí
Tiêu đề: Rèn kỹ năng cảm thụ văn thơ cho học sinh Tiểu học
Tác giả: Nguyễn Trọng Hoàn
Nhà XB: Nhà xuất bản Hà Nội
Năm: 2002
[7]. Nguyễn Hữu Hợp, (2018), Thiết kế bài học phát triển năng lực học sinh tiểu học, Nhà xuất bản Đại học Sư phạm, Hà Nội Sách, tạp chí
Tiêu đề: Thiết kế bài học phát triển năng lực học sinh tiểu học
Tác giả: Nguyễn Hữu Hợp
Nhà XB: Nhà xuất bản Đại học Sư phạm
Năm: 2018
[8]. Bùi Văn Huệ, (1997), Giáo trình tâm lí tiểu học, Nhà xuất bản Giáo dục, Hà Nội Sách, tạp chí
Tiêu đề: Giáo trình tâm lí tiểu học
Tác giả: Bùi Văn Huệ
Nhà XB: Nhà xuất bản Giáo dục
Năm: 1997
[9]. Vũ Văn Hùng, (2018), Đổi mới và hiện đại hóa chương trình và sách giáo khoa theo định hướng phát triển năng lực, Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam, Hà Nội Sách, tạp chí
Tiêu đề: Đổi mới và hiện đại hóa chương trình và sách giáo khoa theo định hướng phát triển năng lực
Tác giả: Vũ Văn Hùng
Nhà XB: Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam
Năm: 2018
[10]. Dương Thị Hương, (2015), Giáo trình Cảm thụ văn học, Nhà xuất bản Đại học Sư phạm, Hà Nội Sách, tạp chí
Tiêu đề: Giáo trình Cảm thụ văn học
Tác giả: Dương Thị Hương
Nhà XB: Nhà xuất bản Đại học Sư phạm
Năm: 2015
[11]. Phạm Thị Thu Hương, (2018), Đọc hiểu và chiến thuật đọc hiểu văn bản trong nhà trường phổ thông, Nhà xuất bản Đại học Sư phạm, Hà Nội Sách, tạp chí
Tiêu đề: Đọc hiểu và chiến thuật đọc hiểu văn bản trong nhà trường phổ thông
Tác giả: Phạm Thị Thu Hương
Nhà XB: Nhà xuất bản Đại học Sư phạm
Năm: 2018
[12]. Nguyễn Thị Vân Hương, (2014), Tâm lý học đại cương, Nhà xuất bản Chính Trị Quốc Gia, Hà Nội Sách, tạp chí
Tiêu đề: Tâm lý học đại cương
Tác giả: Nguyễn Thị Vân Hương
Nhà XB: Nhà xuất bản Chính Trị Quốc Gia
Năm: 2014
[13]. Trần Mạnh Hưởng, (2001), Luyện tập về cảm thụ văn học ở Tiểu học , Nhà xuất bản Giáo dục, Hà Nội Sách, tạp chí
Tiêu đề: Luyện tập về cảm thụ văn học ở Tiểu học
Tác giả: Trần Mạnh Hưởng
Nhà XB: Nhà xuất bản Giáo dục
Năm: 2001
[14]. Đỗ Văn Khang, (2002), Mỹ học đại cương, Nhà xuất bản Đại học Quốc Gia, Hà Nội Sách, tạp chí
Tiêu đề: Mỹ học đại cương
Tác giả: Đỗ Văn Khang
Nhà XB: Nhà xuất bản Đại học Quốc Gia
Năm: 2002
[15]. Đỗ Văn Khang, (2010), Mỹ học Mác – Lênin, Nhà xuất bản Giáo dục, Hà Nội Sách, tạp chí
Tiêu đề: Mỹ học Mác – Lênin
Tác giả: Đỗ Văn Khang
Nhà XB: Nhà xuất bản Giáo dục
Năm: 2010
[16]. Vĩnh Quang Lê, (1999), Về giáo dục thẩm mĩ ở nước ta hiện nay, Nhà xuất bản Chính trị, Hà Nội Sách, tạp chí
Tiêu đề: Về giáo dục thẩm mĩ ở nước ta hiện nay
Tác giả: Vĩnh Quang Lê
Nhà XB: Nhà xuất bản Chính trị
Năm: 1999
[17]. Phương Lựu, (2008), Lí luận văn học, tập I, Nhà xuất bản Đại học Sư phạm, Hà Nội Sách, tạp chí
Tiêu đề: Lí luận văn học
Tác giả: Phương Lựu
Nhà XB: Nhà xuất bản Đại học Sư phạm
Năm: 2008
[18]. Lê Phương Nga, (1998), “Bồi dưỡng năng lực cảm thụ văn học cho học sinh Tiểu học, các dạng bài tập và những vấn đề cần lưu ý”, Tạp chí giáo dục Tiểu học, Hà Nội Sách, tạp chí
Tiêu đề: Bồi dưỡng năng lực cảm thụ văn học cho học sinh Tiểu học, các dạng bài tập và những vấn đề cần lưu ý
Tác giả: Lê Phương Nga
Nhà XB: Tạp chí giáo dục Tiểu học
Năm: 1998
[19]. Trần Đình Sử, (2017), Lí luận văn học, tập II, Nhà xuất bản Đại học Sư phạm, Hà Nội Sách, tạp chí
Tiêu đề: Lí luận văn học, tập II
Tác giả: Trần Đình Sử
Nhà XB: Nhà xuất bản Đại học Sư phạm
Năm: 2017
[20]. Lê Hữu Tỉnh, (2018), Rèn kĩ năng cảm thụ văn học qua các bài Tập đọc lớp 5, Nhà xuất bản Giáo Dục, Hà Nội Sách, tạp chí
Tiêu đề: Rèn kĩ năng cảm thụ văn học qua các bài Tập đọc lớp 5
Tác giả: Lê Hữu Tỉnh
Nhà XB: Nhà xuất bản Giáo Dục
Năm: 2018

HÌNH ẢNH LIÊN QUAN

1  Bảng 1.1. Khảo sát chất lượng đọc và năng lực thẩm - Bồi dưỡng năng lực thẩm mỹ thông qua bài tập đọc hiểu cho học sinh lớp 5
1 Bảng 1.1. Khảo sát chất lượng đọc và năng lực thẩm (Trang 5)
Bảng số liệu 1.1: Khảo sát chất lượng đọc và năng lực thẩm mỹ của - Bồi dưỡng năng lực thẩm mỹ thông qua bài tập đọc hiểu cho học sinh lớp 5
Bảng s ố liệu 1.1: Khảo sát chất lượng đọc và năng lực thẩm mỹ của (Trang 41)
Bảng 3.2: Chất lượng học sinh sau khi tiến hành thực nghiệm - Bồi dưỡng năng lực thẩm mỹ thông qua bài tập đọc hiểu cho học sinh lớp 5
Bảng 3.2 Chất lượng học sinh sau khi tiến hành thực nghiệm (Trang 86)
Bảng 3.3: Khảo sát chất lượng đọc và năng lực thẩm mỹ của học sinh - Bồi dưỡng năng lực thẩm mỹ thông qua bài tập đọc hiểu cho học sinh lớp 5
Bảng 3.3 Khảo sát chất lượng đọc và năng lực thẩm mỹ của học sinh (Trang 87)

TỪ KHÓA LIÊN QUAN

TRÍCH ĐOẠN

TÀI LIỆU CÙNG NGƯỜI DÙNG

TÀI LIỆU LIÊN QUAN

w