Nguồn vốn cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ ở Việt Nam.pdf

Nguồn vốn cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ ở Việt Nam.pdf

~

H~'''' I:'

E ~ '

,~' Xx' ,:, x " ': ,~ '

@

DaMH nGHltp

VOl NGAN HANG

,

V

::-I

:

E

~

,::::r

A

:rA:

I:";'

" " ",~

.: < ~~ " "

@ trien DNVVN Trung tam M I DNVVNcUaVCCI (SMEPC)vOiI

hgp tac cUa ZDH (Dtic) Wi Ia cb4 c:iu n6i dang tin ~y vOiDNVVNI

quan tti, kMi S1!,pMt trien, v6n~ d()ng

cac ngu6n v6n chinh thuc~ kMng phai kMng c6, song trentIj t€, cac DNVVN kh6 ti€p c~ ~

cac ngu6n v6n nay Ngu6n v6nqr' t€ thuang d3.nh cho cac DNVVNC dii dieu ki~n yay v6n oou v6n diM t6i thieu, S1!cam k€t th1!chi~n~ d6ng cUa nghi~p cM, phuang an thi cac NIITM chua c6 uu <lml

ve cho yay vOiDNVVN, nMtla~ yay trung va dai h~, dieu ki~nve~ san the cMp eh~t eM trong khi~

DNVVN It khi c6 dii tai san.~

doanh nghi~p nhieu khi kMng cOt gi!iy ta pMp Iy cUa cac bat d()ng~ dem the cMp Ban thful h9 clingc~

dii suc I~p cae k€ ho~ch kinhdoa4,

c6 hi~u qua, kh6ng dua ra duqcchi!' lucrc kinh doanh dai han de thu~ ph~c cac NIITM cho ~ay VI~

, thi€u v6n Ia m()t tra ng~ IOn~ ho~t d()ng si'm xua:t kinh doanhtt cac DNVVN Vi~t Nam

r oanh nghi~ .vi'ta va 000

\ (DNVVN) C6 vai tIO Mt sUc

;" quan trQngtrong vi~ pMt

trien kinh It va giai quy€t cae va:nde

xii h~, ~e bi~t la Vi~t Nam vOi90%

doanh nghi~ hi~ c6 la DNVVN

N€u xet theo tien cm DNVVN cUa

Chfnh pM thi cac doanh nghi~p c6

v6n di~ l~ 000 han 5 tYd6ng, s6lao

dQng binh quan hang nam duOi 200

ngum la DNVVN Nhu v~y, cac

DNVVN chi6n 33,6% trong cac

doanh nghi~ c6 v6n d:iu tU nu6c

ngoai, 65,9% trong cac hgp tac xa va

lien hi~ hgp tac xa 94,6% c6ng ty

mieh nhi~ hUn h~ 99,4% doanh

nghi~p tUnhfu1,65,9% doanh nghi~p

Nha nu6c Gfulloo% doanh nghi~p

ho~ dQng a linh ~c n6ng th6n la

cac DNVVN N€u xet ve hi~u qua

ho~ dQng, khu ~c DNVVN qu6c

doanh ehi6n khoang 5% GDP ci

nu6c; cac DNVVN n6i chung chi€m

31% t6ng san lugngc6ng nghi~p

hang nam, 78% doanh s6 ban Ie

trong thuang nghi~p, 64% kh6i

lugng v~ chuyen h3.nh khach va

hang hoa, san xuat g:in 100% san

lugng e6ng nghi~ cUa nhieu Io~

hang hoa ti~u dimg, ~o ra g:in 8 tri~u

c6ng an vi~ lam trong 36 tri~u lao

d()ng ca nuac Tuy nhi~n tit nam

1996 cho den nay, do nhieu nguy~n

OOful,cae DNVVN Vi~t Nam Wi

chung I~, si'm xu!lt kh6 khan, suc

mua va th! lrUang giam sut, t6c d()

tang lrUang giam M()t trong OOung

kh6 khan n6i c6m nMt d6i vOiho la

thi€u v6n ThO~g thttiJng,nguon ~6n

danh cho cae DNWN gom nhie'u

nguon:

- V 6n tif c6 eua cae DNWN

thuang ~o ra tit v6n ri~ng cUanghi~p

chii, v6n d6ng g6p cUa cac c6 d6ng,

b~ be, h9 hang Ngu6n v6n nay

chi€m khoang 5 - 10% v6n Iuful

chuyen eUadoanh nghi~p

- NguOn'tai ehinh phi ehinh thue:

D6i vOicac DNVVN, ngu6n v6n nay

Ia cM y€u Theo Vi~n Nghi~n coo

quan Iy kinh t€ Trung uang, 75%

doanh nghi~p Vi~t Nam Ia c6' v6n

TS Le Hoang Nga * duOi 50 tri~u d6ng, chi c6 khoang 1/3 s6 doanh nghi~p 000 yay dugc v6n trong d6 chi c6 20% doanh nghi~p yay dugc tit ngful hang, can I~ 80% Ia tit ngu6n v6n phi chinh thuc Ngu6n v6n phi chfnh thuc dugc tim ki6n tit cho yay ~g 00, yay ngum thfu1, b~ be Tuy nhi~n, ph~ vi va quy m6 ngu6n v6n nay kh6ng 100, cM doanh nghi~p bu()c phai cful nha.c cae oo~ xet ca OOful cUa OOungngum giup da tai chinh, gay n~n m6i quan h~ tai chfnh ca OOfulcao, th~ cm va ch~ tOi S1!

d()c I~ptrong lcinltdoanh

- Nguon tai ehinh chinh thUe:

Ngu6n v6n nay bao g6m:

+ Quj hJ trq pMt triln ho~t d()ng

qua ngful hang ph1J.cV1J.ngum ngheo, Quy tfn d1J.DgOOfuldful, quy pMt trien n6ng th6n, li~n hi~p HW tac xii, Quy h6 trq d:lu tu qu6c gia D€n thang 9/1998, trong ca nu6c c6 gan 5

tY USD OOanrOi, hang nghin tY d6ng

cUaQuy h6 lr<Jd:lu tUqu6c gia chua dugc sit d1J.Dg,hang ch1J.cngllln ha dllt va OOaxuang ehua sir d1J.DgdUng

Nhin chung, cac ngu6n v6n cmOO thuc nay dap Ung dugc 25,6% OOu c:iu v6n cUa cac DNVVN Nam

1998, ng3.nhngful hang d3.nhtOi35%

(45.000 tY d6ng) t6ng du nq eho cac

DNVVN, song tY I~ nay can a muc

khi~m t6n

+ Cae nguOn v6n phi Chinh phu

va chinhphu: .

,Hi~n nay c6 nhieu t6 chUc qu6c t€ OOuILO, UNIDO, ZDH, T6chue phat trien m Lan, Vi~n Friedrich Erbert (l>ue) E~AP dt quan tam

tOi s1!pMt trien cac DNVVN a Vi~t

Nam D1! an VIF/98/M02/SID gifia Chfnh pM Vi~t Nam (qua VCCI

-Phong Thuang m~ va c6ng nghi~p Vi~t Nam) va Chfnh phii Thuy Dien -ILO c6 tti gia 1,7 tri~u USD Ia d3.nh cho cac DNVVN Chuang trlnh h6 trq phat trien d1! an Mekong (MPDF)

.do IFC (C6ng ty tai ehfnh qu{\cte) quan Iy ve h6 trq th3.nhI~p va PML

GW PW If YONCHODNVVNVI~~

1 TruOc het, Nha nu6c can~

quy ho~ch va <ijnh huOOg chien I~ cho s1! phat trien cUa cae D~ Vi~t Nam Dieu nay la r!it quan tr~ trong vi~c khuy€n khfch cae nghl

cM bO v6n kinh doanh, y~n tam4

tU trung va dai h~ Th6ng qua

nghien coo ccr cM chfnh saeh~

trien DNVVN dugc thanh I~p4 tMng 5/1999, Chfnh pM nam bat~ thm th1!C ~g DNVVN Vi~t N.

va cac h~t d()ng h6 lr<JcUa cae IX( the va t6 chtic qu6c t€ de tU d6~

cac ngu6n v6n nay vao m()t dau114

de de quan Iy, doanh nghi~p de~ c~ khi can yay v6n Tren th1!c I hi~n nay chi c6 khoang 2 quy hOl pMt trien th1!C~ c6 hi~u qua d6i~ cac DNVVN.

.HQc vi$n NgOn hang

\

T~ CIIi NGAN lIANG 86 1+2 NAM2C(

100

2 Ve pbia cac t6 chac tin dl.lng

Trongdieu ki~n eac NHfM thira

v6nva cac doanh nghi~p thi€u v6n

nhuhi~nnay, NHNN va cac NHfM

cAnc6 nhUng chinh sach giai quy€t

phuhgp.cac NHIM nen thay d6i va

b6sungqua trlnh xet duy~t cho yay

Nganhang kh6ng nen qua coi trQng

vet3i san tM cMp, vi trong nhUng

Damqua, tai san th€ cMp da chUng

10n6kh6ng phai la v~t dam baa tien

yayphilhqp va duy nhilt Ngfu1 hang

Dencho yay dtJa vao' thlJc ~g

doanhnghi~p, thfun ~ CMC cban

d~andau tu, coi trQng th6ng tin kinh

t€vaki~rotoan tai chinh, 'tuc la cho

yaydJ!avao nang IlJc thlJc t€ cUa

doanhnghi~p Trang qru,i'.'trl$ xet

du~t, can b~ng1mh~g phai.:c6~eu

ki~nsir d~g cac'dich \W tu van c6

lienquanva c6 thfunquyen (ve' phap

ly,vec6ng ngh~, thfun dinh dlJ an )

d~lamgifun rUiro ngay tit ban dllu.

Nhanu6c dn s6m thanh l~p cac t6

chttcd!nhmuc tin nhi~m d6i vai cac

doanhnghi~p,trong d6 c6 cac doanh ,

oghi~plo~ vUad~ lam ca sa cho vi~c

d~utu v6n Quy cM cho yay va Nghi

djnhdam bao tien yay clin cM 9tai,

nhucau, kha nang, thlJc ~g cUa

DNVVNd~c6 tin d1,1llgphil hqp d6i

vOihQ,nhoftla lo~ tin d1,1llgtrung va

daih\lll.

M~tkhac, NlITM nen tham gia

vao qua trlnh c6 phlin hoa cac

DNNNv6i tu each la c6 d6ng, la

ogumtu vall va dam chia se rill ro

vOidoanh nghi~p Khi d6, slJ II$1 ma

giiiaNHIM -ngum c!lp v6n - va

doanhnghi~p ngum sir d1,1llgv6n

-setangl~ntrong slJ binh dang va hqp

tac tln!c Sl,l.

3 Ve pbia doanh nghi~p

Philinang d~ng t1m ki€m ngM ca

banvathi Wang CUaminh, th6ng tin

ve doanh nghi~p ph:li duqc cung cilp

d~y du, vi chinh SlJ~ cM ve th6ng

tinva roUechi phf d~ c6 duQ'c cac

th6ngtin nay qua cao da lam tang rill

rokhingan hang cho vay.

4 Thanh~p Quy hao Ianh tin dl.lng

III Mro 1995, Quy bao HiOOtm

d1!llgdii h~t d~ng thf diem a Bac

Gianggiita Ngfu1 hang N6ng nghi~p

vaPhat tri~n n6ng th6n va Tnmg tam

tuvan doanh nghi~p Bac Giang vai

Vi~nFriedrich Erbert (Duc), sau d6

laQuybao Hinh tin d1,1llggiiIa Ngfu1

hang C6ng thuang Vi~t Nam va

Nganhang cfu1d6i DUc vai tri gia 1

tri~uDEM Tit nhUng kinh nghi~m

khaquan bu6c dllu, Nha nuac nen

s6mban hanh Quy cM bao H100 tin

TtJ',CIIi NGhN lIt\NG s6 1+2 NXM2000

DOAnHnGH1U

VOl NGAN HANG

d1,1llg~t CC1sa l~t phap cho Quy bao ffinhtin d1;1I1gra dm C6 rilt nhieu m6 hinh Quy bao lanh tm d1,1llga 85

nuac lren tM giai, song xuilt phat tit

d~c diein kinh t€- xa hl)i cUaminh, Quy bao lanh tin d1,1llgcho DNVVN Vi~t Nam nen la ml)t t6 chUc trung gian giiIa ngfu1 hang va doanh

nghi~p, la ml)t~ cM ill chfnh phi

lQ'inh~, nlun trong Mth6ng ngfu1 hang va chiu SlJgicimsat cUaNHNN

Quy nay nen duQ'Cthi€t l~p duai hinh thuc cd phlin'ma c6 d6ng la cac NHfM, Nha nu6'c, cac doanh nghi~p

100, cac t6 chUc phi ChfOOphil Ca quan lanh dl;\og6m D~ h<?ic6 d6ng

Hl)i d6ng quan tri, Ban kiem soat, Ban gicim d6c Quy se duQ'Ct6 chUc

tit cffp Tnmg uang d~n tioo, thanh

pM vai cac chi nhanh cUa minh

HOl;\tdl)ng bao lanh clin duQ'Cquy€t diOO Mi ml)t Hl)i d6ng bao ffinh rieng Ca cilu t6 chUc nay se cho phep Quy d<?cl~p trong quan ly v~

hOl;\tdl)ng

Nguyen Ly Cd ban cua Quy bao

Lanh tin dl!ng La:

DNVVN di yay ngfu1 hang vai SlJ bao lanh cUa Quy bao lanh tin d1,1llg.

Quy la ngum trung gian dac IlJc giiIa ngfu1 hang va DNVVN trong vi~c

thfun ~ dlJ an cUa doanh nghi~p de ki~n nghi ngfu1 hang cho vay Quy cfing dUng ra bao lanh cho cac khoan yay cOn thi€u th€ cMp va tr.i nQ'thay cho doanh nghi~p nen doanh nghi~p chua c6 kha nang tra nQ'.

Quy tTinh nghifp VI! cua Quy trang hOf;ltdqng bao Lanh La:

-DNVVN mu6n duQ'Cyay ngfin

hang vai slJ bao lanh cUa Quy clin duQ'cItJa chQn trong ml)t s6 liOOVlJc OOfft~ de giilmrill ro (vi d1;110~

trU liOOVlJc kinh doanh bilt dl)ng san )

- Doanh nghi~p lam M sa xin yay

va bao lanh g6m c6: dan xin vay, dlJ

an kinh doanh c6 tfnh kha thi OOung con thi€u ill san th€ cMp, cac bao cao ill chinh glin nhfft tfnh Mn ngay lam h6 sa, ban sao c6ng chUng giily phep thanh l~p va giily phep dang k:Y kinh doanh

- Ngfu1hang va Quy baa lanh tm d1,1llgxem xet h6 sa nay: NHfM clin cllla se rill ro vai Quy va quan tam thlJc SlJtai Quy trorig hOl;\tdl)ng bao lanh Quy clin c6 duQ'Cth6ng tin kip thm, chfnh xac, c~p nMt 'Ie m9i m~t d6i vai ngum vay, trien vQng, thi truemg cUa hQ N~u duQ'Cquy se quy€t dinh bao lanh qua quy€t d!Dh cUaHl)i d6ng bao lanh' \

- NHfM va Quy ciiug pha:nchia t6n tMt trong tUngm6n cho yay:

De dugc bao lanh, doanh nghi~p

se nl)p l~ pm bao lanh cho Quy (muc l~ pm thf diem vila qua la 1-2%

phlin v6n yay) QuYc6 the chi bao lanh t61 da 70 - 80% s6 v6n yay, phlincon l~ la NHfM ganhch!u cac khoan chi pm va l~ pm c6 lien quan la do Quy va NH1M quy€t dinh cac lo~ ch pm g6m: chi pm

dp v6n, chi pm hanh chfnh, chi pm thfundinh, chi pm quilnly v6n vay, chi pm theo d6i ve phciply, n6i chung la chi pm cho nghi~pVl.lgiao dich Con l~ pm th1chil y€u la I~pm bao ffinh

Nhu v~y, hOl;\td~ng cua Quy bao lanh tin d1,1llgcM y€u lien quan lrlJc ti€p tai 3 d6i tac: doanh Iighi~p,Quy, NHfM ca 3 cM the nay deu lam dUng cMc nang va thi~n cm th1 qua trlnh tl;\ov6n cho doanh nghi~p se s6'm duqc khai th6ng ml)t cach tfch clJc

5 Thanh I~p cac cong ty cho thue tai chinh

Cho tai nay, ml)t 56 c6ng ty cho thu8 ill cmOOda duQ'cthanh l~p a

Vi~t Nam cac DNVVN c6 the de nghi cac c6ng ty nay cho thue dl)ng san va bM dl)ng san ma hQ dlJ ki€n,

ky hqp d6ng vai cac c6ng ty cho thu8 ill chfnh va c6 SlJhUa h~n ve ban tai san tuy theo tioo hinh D1ly la ml)t cach thuc cung c!lp v6n rilt kha thi cho cac DNVVN Vi~t Nam trong dieu ki~n hi~n nay, ngay ca trong linh VlJcn6ng nghi~p Doanh nghi~p

se c6 kh3.nang sir d1,1llgv~n trong khi chua c6 du v6n va cam k€t tra v6n, lai theo dinh leYda thoa thu~ vai c6i1gty cho thue tai chinh Quy trlnh xet duy~t cho thue tai cmnh da duQ'c

- cac c6ng ty nay quy ~, van de quan trQng la cac DNVVN ph:li c6 phuang an sir d1,1llgcac ill san thue duQ'cml)t cach c6 hi~u qua

Tom I~i, de g6p phlin Dch du nen kinh t€ Vi~t Nam trong thm gian truac mat va lau dai, vi~ khai th6ng

va phcittrien cac keoo giai quy~t nhu CIluv6n cho cac DNVVN la Mt sUe

quan trQng, xuilt phcit tit v! trf quan

trQng cUa cae doanh nghi~p nay SlJ k€t hqp ch~t cM giiia Chfnh pM, cac

ca quan hUll quan va cac t6 chUc tm d1,1llgla v6 ciiug clin thi€t, trong d6 clin cM trQng d€n cae; dinh cM tai chfnh mai Ngoai ra, clin c6 SlJh6 trQ' dac luc han cho cac DNVVN ve nhUng"m~t clin thi€t de hQc6 the ti€p

~oo~ duQ'Ccac ngu6n v6n mai

101