TỔNG KẾT, ĐÁNH GIÁ QUÁ TRÌNH THỰC HIỆN KẾ HOẠCH HÀNH ĐỘNG
1 Tiến độ triển khai thực hiện
Tính đến cuối năm 2016, đã có 59 đề án, trong đó 58 đề án đảm bảo đúng tiến độ, 1 đề án phải điều chỉnh tiến độ
Trong năm qua, 58 đề án đã được thông qua nhằm đảm bảo tiến độ thực hiện các chính sách thuế và quản lý tài chính Các đề án mới bao gồm Luật Thuế xuất khẩu, Thuế nhập khẩu sửa đổi, và các sửa đổi liên quan đến Luật Thuế GTGT, Luật Thuế TTĐB cùng với Luật Quản lý thuế Đặc biệt, Nghị quyết số 28/2016/QH14 đã cập nhật quy định về miễn, giảm thuế sử dụng đất nông nghiệp, trong khi Quyết định số 08/2016/QĐ-TTg quy định về mua sắm tài sản theo phương thức tập trung Ngoài ra, Nghị quyết của UBTVQH đã ban hành quy chế lập và thẩm tra dự toán NSNN, cùng với Nghị định số 141/2016/NĐ-CP quy định cơ chế tự chủ cho các đơn vị sự nghiệp công lập Các đề án khác như tổng kết Luật Quản lý nợ công và Chiến lược phát triển hải quan đến năm 2020 cũng đã được thực hiện, góp phần nâng cao hiệu quả quản lý và phát triển kinh tế.
KẾ HOẠCH HÀNH ĐỘNG TRUNG HẠN GIAI ĐOẠN 2016 - 2018 TRONG NĂM 2016
VÀ TỔNG QUAN KẾ HOẠCH HÀNH ĐỘNG TRUNG HẠN GIAI ĐOẠN 2017 - 2019
Các đề án đang triển khai bao gồm: xây dựng chính sách động viên từ đất đai, chiến lược cải cách hệ thống thuế giai đoạn 2011 - 2020, nghị quyết xử lý nợ thuế nhằm hỗ trợ tổ chức và cá nhân, cải cách ngân quỹ nhà nước, hoàn thiện pháp luật và cơ chế chính sách về sở hữu, quản lý và sử dụng tài sản nhà nước Ngoài ra, còn có đề án thí điểm xây dựng báo cáo tài chính nhà nước, phát triển thị trường chứng khoán phái sinh, sửa đổi Luật Chứng khoán, phát triển thị trường trái phiếu doanh nghiệp, xây dựng hệ thống thông tin theo dõi, giám sát và đánh giá bền vững nợ công, sửa đổi Luật Quản lý nợ công, và thiết lập cơ sở dữ liệu quốc gia về giá.
Các đề án đánh giá tổng kết và sơ kết bao gồm việc tổng kết tình hình thực hiện Luật Quản lý nợ công và sơ kết đánh giá triển khai thực hiện Chiến lược cải cách hệ thống thuế trong giai đoạn hiện tại.
Giai đoạn 2011 - 2015 đã chứng kiến sự tổng kết triển khai Chiến lược phát triển Kho bạc Nhà nước (KBNN) đến năm 2020, cùng với Đề án tổng kết thực hiện Chiến lược phát triển dự trữ quốc gia đến năm 2020 Những nỗ lực trong giai đoạn này đã góp phần quan trọng vào việc nâng cao hiệu quả quản lý tài chính và đảm bảo an toàn tài chính quốc gia.
Các đề án đang được trình Quốc hội và Chính phủ thông qua bao gồm: Nghị quyết về các giải pháp tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, Nghị định sửa đổi Nghị định số 90/2011/NĐ-CP về phát hành trái phiếu doanh nghiệp, Luật Quản lý và sử dụng tài sản công, Luật sửa đổi một số điều của Luật Quản lý nợ công, Đề án thí điểm xây dựng báo cáo tài chính nhà nước, và Đề án tái cơ cấu doanh nghiệp nhà nước giai đoạn 2016 - 2020.
Đề án tổng kết và đánh giá 5 năm thực hiện Luật Thuế sử dụng đất phi nông nghiệp đã đề nghị lùi thời hạn thực hiện từ năm 2015 - 2016 sang năm 2018.
Bài viết đề cập đến 6 đề án bổ sung mới, bao gồm: Đề án Luật Thuế bảo vệ môi trường sửa đổi, Luật sửa đổi và bổ sung một số điều của Luật Dự trữ quốc gia, Đề án tái cơ cấu ngân sách nhà nước (NSNN), Đề án nâng cao năng lực hoạt động thẩm định giá của Việt Nam giai đoạn 2013 - 2020, Đề án hoàn thiện các văn bản pháp luật tài chính về hội nhập, và Đề án tiếp tục hội nhập trong lĩnh vực tài chính.
2 Kết quả triển khai thực hiện
Chiến lược Tài chính đến năm 2020 xác định 8 nhóm giải pháp quan trọng Trong năm 2016, việc triển khai các đề án đã tuân thủ chặt chẽ các định hướng và lộ trình thực hiện được xác định trong MTAP giai đoạn 2016 - 2018.
2.1 Nhóm giải pháp số 1: Nâng cao hiệu quả huy động nguồn lực tài chính quốc gia
Năm 2016, Bộ Tài chính đã triển khai nhóm giải pháp số 1 bằng cách trình Chính phủ thông qua 2 luật, ban hành 7 nghị định, và trình Thủ tướng Chính phủ 1 quyết định Ngoài ra, Bộ cũng đã phát hành 10 thông tư hướng dẫn thực hiện, bao gồm nhiều văn bản pháp luật quan trọng.
- Luật Thuế xuất khẩu, Thuế nhập khẩu (sửa đổi) số 107/2016/QH13 ngày 06/4/2016
- Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Thuế GTGT, Luật Thuế TTĐB và Luật Quản lý thuế số 106/2016/QH13 ngày 06/4/2016 của Quốc hội
- Nghị định số 12/2016/NĐ-CP ngày 19/02/2016 của Chính phủ về phí bảo vệ môi trường đối với khai thác khoáng sản
Nghị định số 122/2016/NĐ-CP, có hiệu lực từ ngày 01/9/2016, của Chính phủ quy định về Biểu thuế xuất khẩu, Biểu thuế nhập khẩu ưu đãi, cũng như Danh mục hàng hóa và các mức thuế tuyệt đối, thuế hỗn hợp, và thuế nhập khẩu ngoài hạn ngạch thuế quan.
- Nghị định số 134/2016/NĐ-CP ngày 01/9/2016 của Chính phủ quy định một số điều và biện pháp thi hành Luật Thuế xuất khẩu, Thuế nhập khẩu
Nghị định số 135/2016/NĐ-CP, ban hành ngày 09/9/2016, của Chính phủ đã thực hiện việc sửa đổi và bổ sung một số điều trong các Nghị định liên quan đến thu tiền sử dụng đất, thu tiền thuê đất và thuê mặt nước Nghị định này nhằm cải thiện quy định về quản lý và thu phí, tạo điều kiện thuận lợi cho việc sử dụng đất và mặt nước, đồng thời đảm bảo tính công bằng và minh bạch trong các giao dịch liên quan đến tài nguyên đất đai.
- Nghị định số 140/2016/NĐ-CP ngày 10/10/2016 của Chính phủ về lệ phí trước bạ
Nghị định số 100/2016/NĐ-CP, có hiệu lực từ ngày 01/7/2016, được ban hành bởi Chính phủ nhằm quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều liên quan đến Luật sửa đổi, bổ sung Luật Thuế Giá trị gia tăng (GTGT), Luật Thuế Tiêu thụ đặc biệt (TTĐB) và Luật Quản lý thuế Nghị định này đóng vai trò quan trọng trong việc cải thiện hệ thống thuế và quản lý thuế tại Việt Nam.
- Quyết định số 36/2016/QĐ-TTg ngày 01/9/2016 của Thủ tướng Chính phủ quy định việc áp dụng thuế suất thông thường đối với hàng hóa nhập khẩu
Thông tư số 16/2016/TT-BTC, ban hành ngày 21/01/2016 bởi Bộ Tài chính, điều chỉnh mức thuế suất thuế nhập khẩu ưu đãi cho một số mặt hàng thuộc nhóm 27.07, 29.02 và 39.02 trong Biểu thuế nhập khẩu ưu đãi.
Thông tư số 25/2016/TT-BTC, ban hành ngày 16/02/2016 bởi Bộ Tài chính, đã điều chỉnh mức thuế suất thuế nhập khẩu ưu đãi đối với mặt hàng diamoni hydro orthophosphat (diamoni phosphat) có mã hàng 3105.30.00 trong Biểu thuế nhập khẩu ưu đãi.
Thông tư số 31/2016/TT-BTC, ban hành ngày 23/02/2016 bởi Bộ Tài chính, quy định bổ sung mặt hàng dung môi N-Hexan vào Chương 98 của biểu thuế nhập khẩu ưu đãi Mục đích của thông tư này là nhằm hỗ trợ sản xuất khô dầu đậu tương, dầu thực vật và cám gạo trích ly, tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp trong ngành chế biến thực phẩm.
TỔNG QUAN KẾ HOẠCH HÀNH ĐỘNG TRUNG HẠN GIAI ĐOẠN 2017 - 2019
Kế hoạch hành động trung hạn giai đoạn 2017 - 2019 được xây dựng dựa trên MTAP 2014 - 2016 và 2015 - 2017 với các mục tiêu cụ thể nhằm nâng cao chất lượng và hiệu quả thực hiện Chiến lược Tài chính đến năm 2020 Kế hoạch này sẽ giúp Bộ Tài chính điều phối và tổ chức thực hiện các nhiệm vụ trong Chiến lược, phân công rõ ràng cho các đơn vị trong Bộ để xây dựng các đề án đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội và hội nhập quốc tế Đồng thời, nó cung cấp cái nhìn tổng thể về Chương trình hành động của ngành Tài chính giai đoạn 2017 - 2019, góp phần huy động nguồn lực và nâng cao hiệu quả sử dụng hỗ trợ kỹ thuật và tài chính, tăng cường phối hợp giữa các nhà tài trợ và Bộ Tài chính Việt Nam trong quá trình tái cấu trúc nền tài chính quốc gia.
Tài liệu MTAP 2017 - 2019 được sử dụng để rà soát danh mục đề án và công việc triển khai trong giai đoạn 2016 - 2018, xây dựng thứ tự ưu tiên và cung cấp các bảng theo dõi, đánh giá Nội dung chính bao gồm khung dự tính kết quả đầu ra, chi tiết hóa và theo dõi thực hiện, ước tính nguồn lực và chi phí, khung quản lý rủi ro, cùng các đề án triển khai Chiến lược Tài chính giai đoạn 2011 - 2020 Tài liệu này hỗ trợ Bộ Tài chính và các nhà tài trợ trong việc theo dõi, giám sát và đánh giá thực hiện MTAP 2017.
2 Phương pháp xác định thứ tự ưu tiên
Kế hoạch hành động trung hạn giai đoạn 2017 - 2019 được xây dựng dựa trên các nguyên tắc và phương pháp đã được nêu trong MTAP 2016 - 2018, với những bổ sung cụ thể nhằm nâng cao hiệu quả thực hiện.
2.1 Căn cứ lựa chọn, xác định các đề án
Việc rà soát và xác định các đề án trong MTAP 2017 - 2019 được thực hiện nhằm đảm bảo triển khai 8 nhóm giải pháp đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 450/QĐ-TTg ngày 18/4/2012 Đồng thời, quá trình xác định các đề án cũng dựa trên một số căn cứ nhất định.
Một là, các đề án/hoạt động đảm bảo phù hợp các chương trình xây dựng luật, pháp lệnh của Quốc hội giai đoạn 2017 - 2019
Kế hoạch phát triển trung hạn 2017 - 2019 và Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm 2016 - 2020 được xây dựng nhằm đảm bảo phù hợp với bối cảnh kinh tế - xã hội trong nước, đồng thời hướng tới thực hiện Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn 2011 - 2020.
Ba là, cần tiếp tục hoàn thiện cơ chế và CSTC để cụ thể hóa các nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội theo nghị quyết, kết luận, thông báo và chỉ thị của Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ Đặc biệt, cần chú trọng đến các nghị quyết, quyết định, chỉ thị được ban hành nhằm triển khai thực hiện Nghị quyết Đại hội XII của Đảng về phương hướng phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn 2016 - 2020.
Để đảm bảo sự liên kết hiệu quả, Chiến lược Tài chính đến năm 2020 cần phải hòa hợp với các chiến lược ngành và lĩnh vực liên quan, bao gồm: Chiến lược cải cách hệ thống thuế giai đoạn 2011 - 2020, Chiến lược phát triển hải quan đến năm 2020, Chiến lược phát triển Kho bạc Nhà nước đến năm 2020, và Chiến lược quản lý nợ công và nợ nước ngoài của quốc gia giai đoạn 2011 - 2020.
Năm 2020 đánh dấu một bước quan trọng trong việc thực hiện tầm nhìn đến năm 2030, bao gồm các chiến lược phát triển thị trường bảo hiểm Việt Nam giai đoạn 2011 - 2020, chiến lược phát triển thị trường vốn đến năm 2020, và chiến lược phát triển thị trường chứng khoán (TTCK) Việt Nam trong cùng giai đoạn Ngoài ra, chiến lược phát triển dự trữ quốc gia và kế toán - kiểm toán cũng được định hướng đến năm 2020 với tầm nhìn 2030, cùng với các văn bản pháp luật liên quan khác nhằm thúc đẩy sự phát triển bền vững của nền kinh tế.
Năm là, cam kết thực hiện các mục tiêu an sinh xã hội, đặc biệt chú trọng đến bình đẳng giới, hỗ trợ người nghèo, phụ nữ, các dân tộc thiểu số và các khu vực vùng sâu, vùng xa.
2.2 Rà soát xác định danh mục đề án triển khai trong giai đoạn 2017 - 2019 và phương pháp xác định thứ tự ưu tiên
Việc xác định các đề án và hoạt động trong MTAP 2017 - 2019 dựa trên Danh mục 82 đề án đã được phê duyệt theo Quyết định số 224/QĐ-BTC ngày 30/01/2013 của Bộ Tài chính, cùng với danh mục 40 đề án hiện đang triển khai trong MTAP 2016.
2018 được ban hành kèm theo Quyết định số 825/QĐ-BTC ngày 14/4/2016 của Bộ trưởng
Bộ Tài chính đang tiến hành rà soát và cập nhật các đề án hiện có để xác định bổ sung những đề án mới, đồng thời loại bỏ những đề án không còn phù hợp.
Khi lựa chọn đề án, cần tập trung vào các dự án lớn thuộc thẩm quyền của Quốc hội, UBTVQH, Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ Những đề án này nên có quy mô ảnh hưởng đến nhiều đối tượng, ngành kinh tế và toàn bộ nền kinh tế Đồng thời, cần chú trọng vào các đề án trọng tâm, trọng điểm trong chương trình công tác của ngành Tài chính.
Bổ sung các đề án mới ngoài Quyết định số 224/QĐ-BTC nhằm cập nhật các hoạt động quan trọng giai đoạn 2017 - 2019, phù hợp với Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh của Quốc hội và Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm 2016 - 2020 Đặc biệt, 45 đề án đã được phê duyệt theo Quyết định số 704/QĐ-BTC ngày 17/4/2015 của Bộ trưởng Bộ Tài chính, liên quan đến kế hoạch hành động trung hạn giai đoạn 2015 - 2017, nhằm thực hiện Chiến lược Tài chính đến năm 2020.
Trong giai đoạn 2017 - 2019, không đưa vào MTAP những đề án đã được thực hiện như Kế hoạch tài chính - ngân sách 5 năm 2011 - 2015, hoàn thiện cơ chế hoạt động của SCIC, tái cơ cấu và nâng cao năng lực DATC, cũng như những đề án tạm thời chưa thực hiện như Đề án thành lập Tổng Cục quản lý, giám sát tài chính doanh nghiệp.
Trong giai đoạn 2017 - 2019, MTAP không bao gồm các đề án chủ yếu liên quan đến hoạt động thường xuyên như quản lý giá theo cơ chế thị trường có sự điều tiết của Nhà nước, xây dựng lộ trình điều chỉnh giá các mặt hàng thiết yếu, phát triển hoạt động đại lý hải quan và thuế, đánh giá tác động của hội nhập quốc tế đến chính sách tài chính công, phát triển nguồn nhân lực ngành Tài chính, cũng như hoàn thiện cơ chế quản lý tài chính và biên chế cho các đơn vị thuộc Bộ Tài chính Ngoài ra, các đề án phối hợp với các bộ, ngành khác như mô hình quản lý đầu tư công với Bộ KH&ĐT, đổi mới cơ chế tài chính trong lĩnh vực y tế với Bộ Y tế, giáo dục với Bộ GD&ĐT, và KH&CN với Bộ KH&CN cũng không được đưa vào kế hoạch.
2.3 Nguyên tắc và phương pháp xác định thứ tự ưu tiên các đề án/hoạt động trong giai đoạn 2017 - 2019
