TRƯỜNG ĐẠI HỌC CẦN THƠ KHOA THỦY SẢN NGUYỄN THỊ KIM PHƯỢNG ẢNH HƯỞNG CỦA MẬT ĐỘ LÊN TĂNG TRƯỞNG VÀ TỈ LỆ SỐNG CỦA CÁ THÁT LÁT CÒM (Chitala ornata) GIAI ĐOẠN BỘT LÊN GIỐNG ƯƠNG TRONG BỂ COMPOSITE LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC NGÀNH QUẢN LÍ NGHỀ CÁ 2009 i LỜI CẢM TẠ Xin bày tỏ lòng biết ơn chân thành đến thầy Dương Nhựt Long và thầy Nguyễn Hoàng Thanh đã tận tình hướng dẫn và giúp đỡ em trong suốt thời gian thực hiện đề tài. Xin gởi lời cảm ơn chân thành đến thầy Trần Văn Đua, thầy Nguyễn Thanh Hiệu và các anh chị trong trại cá thực nghiệm- Khoa Thủy Sản- Đại học Cần Thơ đã giúp đỡ em tận tình trong quá trình làm thí nghiệm và thu thập số liệu Em xin gửi lời cảm ơn đến sự giúp đỡ và cộng tác nhiệt tình của các bạn sinh viên lớp Nuôi Trồng Thủy Sản K31, Lớp Liên Thông Đồng Tháp và Bệnh Học K31. Xin gởi lời cảm ơn sâu sắc đến quí Thầy Cô, cán bộ khoa Thủy Sản đã tận tình giúp đỡ trong suốt thời gian thực hiện đề tài và gởi lời cảm ơn đến Ban lãnh đạo khoa Thủy Sản trường Đại Học Cần Thơ đã tạo mọi điều kiện tốt nhất giúp em hoàn thành đề tài này. Cuối cùng em xin chân thành cảm ơn thầy Nguyễn Văn Thường, cố vấn học tập lớp Quản Lý Nghề Cá K31, cùng tất cả các bạn trong lớp đã nhiệt tình giúp đỡ cũng như động viên em trong suốt thời gian làm luận văn tại trường. XIN CHÂN THÀNH CẢM ƠN Sinh viên thực hiện NGUYỄN THỊ KIM PHƯỢNG ii TÓM TẮT Đề tài “Ảnh hưởng của mật độ đến tăng trưởng và tỉ lệ sống của cá Thát Lát Còm (Chitala Ornata) giai đoạn bột lên giống ương trong bể composite” đã được thực hiện từ tháng 02/2009 – 07/2009 tại Trại nghiên cứu thực nghiệm, Khoa Thủy Sản, Đại học Cần Thơ nhằm góp phần hoàn thiện qui trình ương cá Thát Lát trong vùng. Thí nghiệm được tiến hành trong vòng 2 tháng trên 9 bể composite có cùng thể tích 60L; với 3 nghiệm thức 1 con/L, 2 con/L, 3 con/L và 3 lần lập lại. Số liệu sau khi thu đã được xử lý thống kê, phân tích, đánh giá và so sánh để đưa ra những nhận xét. Kết quả cho thấy ở giai đoạn 30 ngày tuổi cá có tốc độ tăng trưởng tuyệt đối về khối lượng và chiều dài là khác biệt không có ý nghĩa thống kê giữa các nghiệm thức (p>0,05). Và tỉ lệ sống ở NT II (61,7%) là khác biệt có ý nghĩa thống kê so với NT I (94%) và NT III (94,3%). Giai đoạn 30-60 ngày tuổi, tốc độ tăng trưởng tuyệt đối về chiều dài cá là khác biệt có ý nghĩa thống kê (p<0,05), tăng trưởng nhanh nhất ở mật độ 1 con/L (0,07 g/ngày), thấp nhất ở mật độ 3 con/L (0,01 g/ngày). Tốc độ tăng trưởng tuyệt đối về khối lượng giữa NT I và NT III là khác biệt có ý nghĩa thống kê (p<0,05), khác biệt giữa NT II với NT I và NT III là không có ý nghĩa thống kê (p>0,05). Tốc độ tăng trưởng cao nhất ở NT I là 0,08 cm/ngày, thấp nhất ở NT III 0,05 cm/ngày. Tỉ lệ sống cao nhất ở NT III (88,2%), thấp nhất ở NT II (61,7%) khác biệt có ý nghĩa thống kê giữa hai nghiệm thức (p<0,05). Nghiệm thức I có tỉ lệ sống 78,7% khác biệt không có ý nghĩa thống kê so với NT I và NT III. Kết quả ương saau 60 ngày ở mật độ 3 con/L sẽ mang lại hiệu quả kinh tế cao nhất cho người sản xuất giống. Từ những kết quả ghi nhận được, người sản xuất hòan tòan có khả năng chủ động ương và cung cấp con giống cá Thát Lát Còm có chất lượng tốt cho người nuôi góp phần đa dạng mô hình, sản phẩm nâng cao thu nhập cho người dân vùng ĐBSCL. iii MỤC LỤC Danh Mục Trang Lời cảm tạ i Tóm tắt ii MỤC LỤC iii Danh mục bảng v Danh mục hình vi Danh mục từ viết tắt vii PHẦN 1 ĐẶT VẤN ĐỀ 1 1.1 Giới thiệu 1 1.2 Mục tiêu 2 1.3 Nội dung đề tài 2 1.4 Thời gian thực hiện 3 PHẦN 2 TỔNG QUAN TÀI LIỆU 3 2.1 Đặc điểm sinh học 3 2.2 Đặc điểm dinh dưỡng 4 2.3 Đặc điểm sinh trưởng 5 2.4 Đặc điểm sinh sản 5 2.5 Sinh học Moina 6 2.6 Sinh học trùn chỉ 6 2.7 Tình hình nuôi trồng thủy sản ở Việt Nam 6 PHẦN 3 VẬT LIỆU VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 8 3.1 Vật liệu nghiên cứu 8 3.2 Phương pháp nghiên cứu 8 3.2.1 Bố trí thí nghiệm 8 3.2.2 Thực nghiệm ương 9 3.2.3 Quản lý thức ăn và nước trong bể 9 3.2.3.1 Thời gian cho cá ăn 9 iv 3.2.3.2 Thức ăn sử dụng trong quá trình ương 10 3.2.3.3 Cách thức cho ăn và bào quản thức ăn 10 3.2.3 Quản lý thức ăn và nước trong bể 10 3.3 Phương pháp thu và phân tích mẫu 11 3.3.1 Mẫu nước 11 3.3.2 Mẫu cá 11 3.3.3 Các chỉ tiêu theo dõi 12 3.4 Phương pháp thu, tính toán và xử lý số liệu 12 PHẦN 4 KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN 13 4.1 Các yếu tố môi trường 13 4.1.1 Thủy lý 13 4.1.1.1 Nhiệt độ 13 4.1.2 Thủy hóa 14 4.1.2.1 pH 14 4.1.2.2 Hàm lượng oxi hòa tan 14 4.1.2.3 Độ kiềm (NH 4 + ) 14 4.2 Ảnh hưởng của mật độ lên sự tăng trưởng của cá ương từ ngày 1 đến ngày 30 15 4.2.1 Tăng trưởng về chiều dài trung bình của cá giai đoạn từ 1 ngày tuổi đến 30 ngày tuổi 15 4.2.2 Tăng trưởng về khối lượng trung bình của cá giai đoạn từ 1 ngày tuổi đến 30 ngày tuổi 16 4.2.3 Tốc độ tăng trưởng tuyệt đối trung bình của cá giai đoạn từ 1 ngày tuổi đến 30 ngày tuổi 17 4.3 Ảnh hưởng của mật độ lên tăng trưởng của cá ương giai đoạn từ 30 ngày tuổi đến 60 ngày tuổi - 17 4.3.1 Tăng trưởng về chiều dài trung bình của cá của cá giai đọan 30 ngày tuổi đến 60 ngày tuổi 17 4.3.2 Tăng trưởng về khối lượng trung bình của cá giai đoạn 30 ngày tuổi đến 60 ngày tuổi 18 4.3.3 Tốc độ tăng trưởng tuyệt đối trung bình của cá giai đoạn 30 ngày tuổi đến 60 ngày tuổi 18 v 4.4 Tỉ lệ sống trung bình của cá ở các nghiệm thức 19 4.4 Tỉ lệ sống trung bình của cá ở các nghiệm thức sau 30 ngày tuổi 19 4.4 Tỉ lệ sống trung bình của cá ở các nghiệm thức sau 60 ngày tuổi 20 PHẦN 5 KẾT LUẬN ĐỀ XUẤT 5.1 Kết luận 21 5.2 Đề xuất 21 TÀI LIỆU THAM KHẢO 22 PHỤ LỤC 24 vi DANH MỤC BẢNG Trang Bảng 3.1 Số lượng cá bố trí ở các nghiệm thức 9 Bảng 3.2 Các chỉ tiêu môi trường trong nuôi Thát Lát Còm 9 Bảng 3.3 Thức ăn sử dụng trong quá trình ương 11 Bảng 4.1 Kết quả trung bình của các chỉ tiêu môi trường 13 Bảng 4.2 Độ tăng khối lượng trung bình và chiều dài trung bình của cá ở 2 giai đoạn 1-30 ngày tuổi và 30-60 ngày tuổi 15 Bảng 4.3 Tốc độ tăng trưởng tuyệt đối trung bình của cá ở 2 giai đoạn 1-30 ngày tuổi và 30-60 ngày tuổi 17 Bảng 4.4 Tỉ lệ sống trung bình của cá ở các nghiệm thức sau 60 ngày tuổi 19 vii DANH MỤC HÌNH Trang Hình 3.1 Cá Còm hay cá Nàng Hai 3 Hình 3.1 Sơ đồ bố trí thí nghiệm 8 Hình 4.1 Đo chiều dài cá bột bằng thước đo cm ở ngày tuổi thứ 30 16 viii DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT FAO Food and Agriculture Organization ĐBSCL Đồng bằng Sông Cửu Long NT Nghiệm thức [...]... gi ng cá Thát Lát Còm t t l s ng và năng su t cao nh t Th nghi m ương cá Thát Lát Còm các di n tích l n hơn trong b , giai và ao t 21 TÀI LI U THAM KH O 1 Mai ình Yên, 1983 Cá kinh t nư c ng t Vi t Nam.Trương Th Khoa và Tr n Th Thu Hương, 1993 nh lo i cá nư c ng t vùng ng b ng sông C u Long Khoa th y s n, i h c C n Thơ 2 Nguy n Ng c oan Trang, 1996 Khai thác tuy n ch n và thu n dư ng cá Còm (Notopterus... ng và t l s ng c a cá Thát Lát Còm b t trong i u ki n ương v i các m t khác nhau nh m tìm ư cm t ương thích h p ương nuôi cá t hi u qu , t ó làm tư li u góp ph n xây d ng qui trình ương cá Thát Lát trong vùng 1.3 N i dung c a tài t ư c nh ng m c tiêu trên, c n th c hi n nh ng công vi c sau ây: (1) Theo dõi m t s ch tiêu môi trư ng: pH, nhi t , COD, NH4+ (2) Kh o sát s tăng trư ng và t l s ng c a cá Thát. .. nh vào ngu n th c ph m dinh dư ng cung c p cho con ngư i Các nghiên c u trư c ây v loài cá Thát Lát Còm ph n l n t p trung vào vi c mô t , nh n d ng và phân lo i cùng m t s c i m sinh thái h c c a loài Theo Lê Ng c Di n, Phan Văn Thành, Mai Bá Trư ng Sơn và Tr nh Th Thu Hương (2006) ã ưa ra nh ng k t qu nh t nh v ương và nuôi cá Thát Lát Còm t nh ng nghiên c u c a mình n năm 2008 Tr n Th Thanh Hi n và. .. b t lên gi ng ương trong b xi- măng T p chí khoa h c, 2008, s 2: 11-19 17 Nguy n Hoàng Vinh, 2008 nh hư ng m t lên t l s ng và tăng trư ng c a cá Thát Lát Còm (Notpterus Chitala) ương trong xô nh a và ao t lót b t B c Liêu Lu n văn t t nghi p i h c Khoa th y s n i h c C n Thơ 18 Ph m Minh Thành, Ph m Phú Hùng và Nguy n Thanh Hi u, 2008 Nghiên c u s thành th c trong ao và kích thích cá Còm (Chitala chitala)... y m u và giai o n chuy n th c ăn t trùn ch sang cá t p; nhưng a s nh ng con to kh e ch t là vì chúng phóng ra kh i b 20 Ph n 5 K T LU N VÀ XU T 5.1 K t lu n Các y u t môi trư ng trong thí nghi m tương i n nh và phù h p cho s phát tri n c a cá ương Nhi t ch dao ng trong kho ng 26,9oC- 27,6 oC trong bu i sáng; 28,2 oC - 29 oC trong bu i chi u là hoàn tòan n m trong kho ng nhi t cho phép trong ương nuôi... cá Thát Lát B ng 3.1: Nh ng ch tiêu môi trư ng trong nuôi Thát Lát Còm (Nguy n Chung, 2006) Ch tiêu pH DO (mg/l) H2S (mg/l) CO2 (mg/l) NH4 (mg/l) Giá tr 6.5- 8.0 >4 < 0.1 8-14 < 1.0 3.2.2 Th c nghi m ương Sau khi ã c p nư c t b l c vào các b composite ã chu n b , lư ng nư c c p u (50l/1b ) cho 9 b t giá th ny lông (màu en) vào m i b Giá th dài kho ng 60 cm, ư c xé nh và c t l i thành chùm, gi t và. .. trong vi c ch ng ngu n gi ng, b o v ngu n cá t nhiên cũng như óng góp vào vi c thu n hóa i tư ng này thành i tư ng nuôi t hi u qu cao Trư c nhu c u b c thi t v con gi ng v i s lư ng l n, ch t lư ng cao như hi n nay thì vi c u tư nghiên c u giai o n con gi ng là r t phù h p Do ó tài “ nh hư ng c am t n tăng trư ng và t l s ng c a cá Thát Lát Còm (Chitala Ornata) giai o n b t lên gi ng ương trong b composite ... n gi a xương tr c hàm, trên xương kh u cái, lá mía và lư i Ngoài ra, còn có ám răng nh m n trên xương bư m ph vì v y chúng có th b t gi , c n xé con m i Th c qu n ng n, r ng và có vách hơi dài D dày hình ch J có vách hơi dày Ranh gi i gi a ru t non và ru t già không phân bi t r ràng ây là loài ăn ng v t (Dương Nh t Long, 2004) Thêm vào ó, Thát Lát có mi ng l n, răng nh s c, săn m i t ng gi a và t ng... thương ph m thì nên ương m t 1 con/L là thích h p nh t Nghi m th c III (3 con/L) cho t l s ng cao nh t (88,2%) so v i nghi m th c I (1 con/L) (78,7%) và nghi m th c II (2 con/L) (61,7%) sau 60 ngày ương Như v y m t 3 con/L s em l i l i nhu n kinh t cao nh t cho nhà s n xu t gi ng 5.2 xu t Ti p t c các thí nghi m v ương gi ng cá Thát Lát Còm các m t và th c ăn khác nhau xác nh nhân t ương gi ng cá Thát. .. Cambodia, Malaysia, Indonesia và Vi t Nam Vi t Nam cá t p trung BSCL Cá Thát Lát có cơ quan hô h p ph vì v y cá có kh năng thích ng v i i u ki n môi trư ng có hàm lư ng oxi th p (Theo Khoa h c Ph thông) Hình 2.1 Cá Còm hay cá Nàng Hai Thát Lát Còm có hình thái và màu s c p, hình dáng bên ngoài r t gi ng v i cá Thát Lát nhưng trên thân có nhi u m tròn en vó vi n tr ng và phân b d c theo vây h u môn . ẢNH HƯỞNG CỦA MẬT ĐỘ LÊN TĂNG TRƯỞNG VÀ TỈ LỆ SỐNG CỦA CÁ THÁT LÁT CÒM (Chitala ornata) GIAI ĐOẠN BỘT LÊN GIỐNG ƯƠNG TRONG BỂ COMPOSITE . TẮT Đề tài Ảnh hưởng của mật độ đến tăng trưởng và tỉ lệ sống của cá Thát Lát Còm (Chitala Ornata) giai đoạn bột lên giống ương trong bể composite đã