Khi thương hiệu Việt bị mất tại nước ngoài? NỘI DUNG CHÍNH 1 Khi thương hiệu Việt bị mất tại nước ngoài 2 Giới thiệu chung về Hệ thống Đăng ký Quốc tế 3 Khi nào nên đăng ký quyền Sở hữu Trí tuệ ở nước[.]
BẢN TIN SỞ HỮU TRÍ TUỆ Tháng 3.2013 Patent, Trademark & Copyright NỘI DUNG CHÍNH Khi thương hiệu Việt bị nước Giới thiệu chung Hệ thống Đăng ký Quốc tế Khi nên đăng ký quyền Sở hữu Trí tuệ nước ngồi Khi thương hiệu Việt bị nước ngoài? Trong vòng 15 năm trở lại đây, cụm từ “mất thương hiệu” trở thành chủ đề nóng báo chí liên tục đưa tin bình luận Những thơng tin Vinataba thương hiệu Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc nước Asean, Trung Nguyên thương hiệu Mỹ, Vifon Ba Lan hay gần cà phê Buôn Ma Thuột thương hiệu Mỹ Trung Quốc khiến doanh nghiệp Việt Nam ngỡ ngàng nhận trận đấu sân chơi quốc tế khơng đơn giản đá bóng sân nhà với nhiều hậu thuẫn Có thời, số Tổng Cơng ty lớn chí khơng nghĩ tới việc đăng ký nhãn hiệu nước, cần, chưa đầy tháng họ vừa xác lập quyền vừa cấp cách đầy ưu PetroVietNam thì… Mỹ thương hiệu có tiếng bị cá nhân chiếm quyền đăng ký Những động thái tích cực thời gian qua từ phía Nhà nước dư luận khiến doanh nghiệp Việt cảnh giác, thận trọng có ý thức bảo vệ tài sản thương hiệu Hàng trăm thương hiệu Việt đăng ký nước ngoài, nhiều chiến giành lại thương hiệu Việt diễn sân chơi quốc tế có chiến thắng thuộc người Việt Đóng góp vào nỗ lực chung cộng đồng, Bross & Partners hỗ trợ tư vấn nhiều doanh nghiệp Việt vấn đề đăng ký quốc tế thành công việc giành lại quyền thương hiệu bị Trong Chuyên đề đặc biệt này, Bross & Partners tập hợp kinh nghiệm thực tế kiến thức tảng với hy vọng cung cấp định hướng giải pháp cho doanh nghiệp liên quan đến đến vấn đề đăng ký quốc tế Nhãn hiệu Việt Nam bị quyền thị trường giới Khái niệm Thương hiệu có nhiều cách định nghĩa khác mang mang tính phân biệt dẫn đến nguồn gốc thương mại hàng hóa/dịch vụ, thể niềm tin người tiêu dùng sản phẩm cụ thể chí số trường hợp cịn liên hệ tới hình ảnh quốc gia Dưới góc độ pháp lý, thương hiệu bảo hộ nhiều dạng đối tượng quyền sở hữu trí tuệ khác nhau, ví dụ Nhãn hiệu, Tên thương mại, Chỉ dẫn địa lý,… Sự phát hàng loạt thương hiệu Việt bị nước dấy lên quan ngại nghiêm trọng cộng đồng doanh nghiệp Việt Nam rủi ro pháp lý rủi ro hoạt động kinh doanh nước Và câu hỏi đặt là: Tại thương hiệu dễ bị mất? Tại thương hiệu dễ bị mất? Xét góc độ xã hội, thời gian 15 năm trở trước, phần lớn doanh nghiệp Việt Nam quan tâm tới giá trị tài sản hữu hình chưa nhìn nhận đến giá trị vơ hình tài sản thương hiệu Vào thời điểm đó, phần lớn nhãn hiệu đăng ký Việt Nam mang yếu tố nước ngồi, cịn thương hiệu Việt khơng gây ý quan tâm người Việt Thiếu phòng bị kiến thức nguyên nhân chủ yếu gây nên tình trạng thương hiệu nước ngồi chí sân nhà, đất người Việt Xét góc độ pháp lý, hoàn cảnh khách quan, đối tượng xấu lợi dụng số nguyên tắc để xác lập quyền sở hữu cho nhằm chiếm đoạt thương hiệu Việt Nam, cụ thể như: Nguyên tắc giới hạn quyền độc quyền theo lãnh thổ: Đặc trưng quyền SHCN quyền bị giới hạn theo nguyên tắc lãnh thổ, nghĩa đăng ký đâu hưởng quyền độc quyền lãnh thở mà khơng phát sinh hiệu lực nước khác Nguyên tắc nộp đơn đăng ký trước cấp trước: Hầu hết luật nhãn hiệu nước giới quy định có đơn đăng ký nhãn hiệu nộp sớm số đơn đăng ký nhãn hiệu cấp đăng ký bảo hộ Từ nguyên nhân chủ quan khách quan thấy hầu hết doanh nghiệp Việt nhìn nhận giá trị thương hiệu bị quyền đăng ký Hậu việc thương hiệu Báo chí đưa nhiều viết phân tích hậu việc Thương hiệu xét cách tồn diện, thấy hàng loạt mối nguy hại không kinh tế cá nhân, doanh nghiệp mà nguy hại cho xã hội ảnh hưởng tới uy tín quốc gia Thương hiệu tài sản có giá trị doanh nghiệp chừng mực, thương hiệu tài sản quốc gia mang theo đặc thù tính chất riêng biệt tạo nên diện mạo kinh tế văn hóa quốc gia Ngày nay, giới thừa nhận thương hiệu lớn có giá trị lên đến vài chục tỷ đô la Mỹ Nói tới thương hiệu nởi tiếng, người Mỹ ln nhắc tới CocaCola, MicroSoft, Apple hay Boeing, người Pháp tự hào có Bordeaux, người Hà Lan có Nestle người khởng lồ Unilever, người Đức nổi tiếng với thương hiệu xe Mercedes, Porche hay Volkswagen, người Italia có thương hiệu thời trang danh tiếng Gucci, Prada hay Versace… Ngoài ra, thương hiệu gây hậu đặc biệt tai hại, chẳng hạn như: (i) Chủ sở hữu thương hiệu phải đối mặt với nguy bị kiện bị cấm xuất vào lãnh thổ bị thương hiệu xâm phạm quyền độc quyền thương hiệu đăng ký lãnh thở lúc nào; (ii) Chủ sở hữu thương hiệu đánh khoản doanh thu hưởng nước đánh hội thâm nhập thị trường đó; (iii) Uy tín danh tiếng gắn liền với thương hiệu bị suy giảm nghiêm trọng mặt người tiêu dùng không phân biệt nguồn gốc hàng hóa/dịch vụ cung cấp thương hiệu, mặt khác số trường hợp kẻ chiếm đoạt lợi dụng uy tín thương hiệu sản xuất cung ứng thị trường hàng hóa chất lượng, đánh lừa người tiêu dùng nhằm động trục lợi hủy hoại danh tiếng thương hiệu; (iv) Kẻ chiếm đoạt thương hiệu vơ hình chung trở thành kẻ mạo danh hợp pháp hóa thơng qua văn bảo hộ thương hiệu Hệ thống Đăng ký Quốc tế Khi doanh nghiệp có nhìn tồn diện giá trị thương hiệu, vấn đề đặt doanh nghiệp đâu để bảo vệ thương hiệu? Đăng ký thương hiệu nước theo phương thức nộp trực tiếp quốc gia hay theo hệ thống Đăng ký quốc tế Madrid? Thực tế việc đăng ký thương hiệu nước phụ thuộc hồn tồn vào chiến lược Cơng ty Dưới viết liên quan tới số hướng dẫn thủ tục đăng ký quốc tế Madrid Bảo hộ thương hiệu cách nào? Theo luật pháp quốc tế quốc gia hành có phương thức đăng ký bảo hộ nước ngoài: (i) "Đăng ký quốc tế" nghĩa nộp đơn để bảo hộ nhiều nước lúc; (ii) “Đăng ký quốc gia" nghĩa quốc gia phải nộp đơn độc lập Đăng ký quốc tế nêu có nghĩa thực việc bảo hộ thương hiệu phạm vi toàn cầu theo Hệ thống Madrid (gồm Thoả ước Madrid Nghị định thư Madrid) Hệ thống Madrid mang tính chất thoả thuận đa phương quốc gia theo cho phép chủ nhãn hiệu nộp đơn đăng ký có hội bảo hộ đồng thời 89 lãnh thổ Các quốc gia tham gia Hệ thống Madrid Hệ thống đăng ký quốc tế nhãn hiệu vận hành theo Thoả ước Madrid Nghị định thư Protocol tính đến ngày 15/1/2013 có tới 89 quốc gia thành viên Với số lượng gần 90 nước tham gia, thị trường xuất hàng hóa/dịch vụ Việt Nam hầu hết có mặt danh sách quốc gia tham gia Hệ thống Madrid Điều kiện tiên để nộp đơn theo Hệ thống Madrid Vì Vịêt Nam thành viên Thoả ước Madrid Nghị định thư Madrid điều kiện tiên nhằm nộp đơn quốc tế theo Hệ thống Madrid dành cho doanh nghiệp Việt Nam tồn dạng sau: (i) Trường hợp nước mà Quý Công ty yêu cầu bảo hộ thành viên Thoả ước Madrid Nghị định thư Madrid (ví dụ: Trung Quốc, Nga, Pháp, Đức,…), số nước u cầu bảo hộ có nước tham gia Nghị định thư Protocol (ví dụ: Mỹ, Nhật, Anh, Úc, Singapore, Hàn Quốc, EU, Phần Lan, Đan Mạch, ) Q Cơng ty nộp đơn đăng ký quốc tế sau thời điểm nhãn hiệu Quý Công nộp đơn Việt Nam (ii) Trường hợp nước mà Quý Cơng ty u cầu bảo hộ có chứa nước thành viên riêng Thoả ước Madrid (ví dụ: Algeria) Q Cơng ty nộp đơn đăng ký quốc tế sau thời điểm nhãn hiệu Quý Công bảo hộ Việt Nam Các ưu điểm bật Hệ thống Madrid Ngoài ý nghĩa pháp lý tương tự thể nhãn hiệu đăng ký quốc gia có hiệu lực vịng 10 năm, nhãn hiệu theo đăng ký quốc tế theo Hệ thống Madrid thể ưu điểm nổi bật sau: (i) Chủ nhãn hiệu đăng ký quốc tế phải nộp 01 đơn nhất, 01 ngôn ngữ nhất, 01 thủ tục trả phí lần thay phải nộp nhiều đơn đăng ký, nhiều ngôn ngữ, trải qua nhiều thủ tục trả tiền nhiều lần yêu cầu bảo hộ nhãn hiệu nhiều nước; (iii) Chi phí đăng ký quốc tế thấp nhiều so với chi phí đăng ký nhãn hiệu dạng đăng ký quốc gia Trong số trường hợp chi phí đăng ký quốc tế khoảng 30% chi phí đăng ký quốc gia (iii) Chủ nhãn hiệu không cần phải chờ đợi định chấp thuận bảo hộ từ nước yêu cầu bảo hộ, thay nước yêu cầu bảo hộ không ban hành từ chối thời hạn quy định nhãn hiệu phát sinh quyền độc quyền lãnh thở Thực tiễn cho thấy, thời hạn để nhận văn bảo hộ theo đăng ký quốc tế ngắn, thường khoảng từ 5-7 tháng kể từ ngày nộp đơn quốc tế Việt Nam để giành văn bảo hộ nước Mỹ, Australia, EU, Singapore, Korea, Japan,…; (iv) Việc yêu cầu đăng ký thay đổi tên và/hoặc địa chủ nhãn hiệu, gia hạn hiệu lực sau hết hạn 10 năm, đăng ký thay đổi/chuyển nhượng khác thực 01 thủ tục nhất, 01 ngơn ngữ trả phí 01 lần Ngày nhiều doanh nghiệp sử dụng Hệ thống Madrid Theo thông tin đăng tải website Tở chức Sở hữu trí tuệ giới (WIPO), số lượng nhãn hiệu nộp theo Hệ thống ngày tăng, kể bối cảnh suy giảm kinh tế, doanh nghiệp tìm hiểu sử dụng Hệ thống chi phí thấp Tính đến nay, có tởng cộng 94.523 nhãn hiệu nước khác yêu cầu bảo hộ Việt Nam, nước có yêu cầu bảo hộ nhãn hiệu Việt Nam nhiều điển hình gồm Pháp: 18057 đơn, Đức: 13565 đơn, Trung Quốc: 5538, có số doanh nghiệp Việt Nam hiểu biết hệ thống nên thực tế có 458 nhãn hiệu có xuất xứ Việt Nam nộp nước theo Hệ thống Quy trình Hệ thống Madrid Đơn nhãn hiệu sau đáp ứng điều kiện tiên nêu Mục kể phải nộp cho Cơ quan nhãn hiệu nước xuất xứ (Cục Sở hữu trí tuệ Việt Nam) Cục Sở hữu trí tuệ thẩm định đơn khoảng tháng sau chuyển cho Văn phịng quốc tế Tở chức Sở hữu trí tuệ giới (WIPO) có trụ sở Thuỵ Sĩ Nếu WIPO nhận đơn quốc tế thời hạn không tháng kể từ ngày đơn nhãn hiệu nộp Cục Sở hữu trí tụê ngày nộp đơn quốc tế coi ngày nộp đơn Việt Nam Và mặt khác, chủ nhãn hiệu có quyền đòi hưởng ngày ưu tiên nộp đơn quốc tế dựa theo ngày nộp đơn Việt Nam với điều kiện đơn nộp Việt Nam chưa tháng tính đến ngày WIPO nhận hồ sơ Tiếp theo, WIPO tự thẩm định hình thức đơn quốc tế, khơng có sai sót thức dịch sang ngôn ngữ khác đồng thời công bố công báo WIPO Tiếp đến WIPO gửi đơn đăng ký quốc tế cho Cơ quan nhãn hiệu nước tương ứng mà Quý Công ty yêu cầu bảo hộ Ví dụ: Mỹ - USPTO, Nhật Bản – JPO, Hàn Quốc – KIPO, Singapore – IPOS,…đồng thời ấn định ngày bắt đầu tính thời hạn xét nghiệm nội dung 12 tháng 18 tháng để nước yêu cầu bảo hộ phải có ý kiến thức việc từ chối bảo hộ (nếu có) Nếu q thời hạn mà WIPO khơng nhận ý kiến nước yêu cầu bảo hộ nhãn hiệu đăng ký quốc tế coi có hiệu lực nước Khi nên đăng ký quyền SHTT nước ngồi Bài viết trích dẫn từ tài liệu “Những điều chưa biết Sở hữu trí tuệ”- tài liệu hướng dẫn cho doanh nghiệp xuất vừa nhỏ Trung tâm Thương mại quốc tế (UNTAD WTO) Tổ chức Sở hữu Trí tuệ Thế giới WIPO thực Bài viết nhằm cung cấp thông tin thời điểm đăng ký quyền SHTT nước ngồi tư vấn hữu ích Khi đăng bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ nước khác, thời gian yếu tố định Nhìn chung, khó xác định thời điểm thích hợp để bắt đầu nộp đơn Thời điểm xác phụ thuộc vào việc cân nhắc yếu tố sau: Thời điểm bạn tung sản phẩm thị trường; Số lượng khả tài để bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ bạn nước ngồi; Khả mà bên thứ ba độc lập phát triển, chép bắt chước đặc điểm kỹ thuật, kiểu dáng nhãn hiệu sản phẩm bạn Tuy nhiên, có số yếu tố quan trọng cần phải lưu ý để bảo đảm bạn tốn mức để trì quyền sở hữu trí tuệ bạn q sớm bạn không bỏ lỡ thời điểm quan trọng để đăng kí bảo hộ nước ngồi Nộp đơn sớm Đăng kì bảo hộ sáng chế nhiều nước khác tốn điều quan trọng khơng nên bắt đầu q trình sớm bạn phải chịu chi phí nộp đơn, chi phí dịch thuật và/hoặc phí trì cao giai đoạn thương mại hóa sớm cách khơng cần thiết Có cách để trì hỗn việc phải trả phí nộp đơn quốc gia, chi phí dịch thuật phí trì độc quyền sáng chế sử dụng hệ thống đăng kí sáng chế quốc tế gọi Hiệp ước Hợp tác sáng chế (PCT) Nộp đơn muộn Cũng có số lý quan trọng để bảo đảm bạn khơng nộp đơn đăng kí bảo hộ sở hữu trí tuệ muộn Đầu tiên trước hết, quyền sở hữu trí tuệ cần phải đăng kí cấp văn bảo hộ ( sáng chế, nhãn hiệu kiểu dáng cơng nghiệp), có nguyên tắc áp dụng hầu hết quốc gia người nộp đơn nhận bảo hộ Đối với sáng chế, gọi “hệ thống cấp văn bảo hộ cho người nộp đơn đầu tiên” Do vậy, chờ đợi lâu có nghĩa người khác nghiên cứu vấn đề kĩ thuật tương tự tìm giải pháp trùng tương tự để nộp đơn đăng kí bảo hộ cho sáng chế trước bạn đăng kí, vậy, nhận độc quyền sáng chế Tương tự, nhãn hiệu, nhìn chung, nhãn hiệu bạn khơng đăng kí coi trùng tương tự với nhãn hiệu bảo hộ người khác Thứ hai, bạn đưa sản phẩm bộc lộ thông tin đặc điểm kỹ thuật mỹ thuật có tính sáng tạo sản phẩm bạn nhìn chung coi muộn để nhận bảo hộ Sáng chế kiểu dáng bộc lộ khơng đáp ứng điều kiện tính đó, khơng đủ điều kiện để bảo hộ, trừ pháp luật qui định ân hạn Điều quan trọng phải ghi nhớ qui định không áp dụng nhãn hiệu bạn nhận bảo hộ cho nhãn hiệu sau bạn sử dụng thị trường ( nhìn chung, tốt đăng kí trước đưa sản phẩm thị trường) Lý thứ ba quan trọng cho việc không nên đợi lâu, đặc biệt bạn dăng bảo hộ thị trường nội địa, liên quan đến quyền ưu tiên Quyền có nghĩa sở đơn đăng kí bình thường quyền sở hữu cơng nghiệp người nộp đơn nộp trước nước, thời hạn định (từ đến 12 tháng tùy thuộc vào đối tượng sở hữu trí tuệ), người nộp đơn đăng kí bảo hộ hầu khác Những đơn nộp sau coi nộp vào ngày với đơn nộp sớm Tuy nhiên, đơn sau hưởng quyền ưu tiên tất đơn đăng kí cho sáng chế kiểu dáng sau ngày nộp đơn đơn Đối với sáng chế kiểu dáng công nghiệp, đơn đăng kí nộp nước ngồi sau thời hạn ưu tiên kết thúc khơng hưởng quyền ưu tiên, vậy, khơng coi đáp ứng điều kiện tính khơng cấp độc quyền Quyền ưu tiên mang lại lợi thực tiễn to lớn cho người nộp đơn muốn bảo hộ sáng chế kiểu dáng cơng nghiệp nhiều nước khác nhau, nhiên, có thời hạn rõ ràng Những lợi liên quan đến thực tế tất đơn không cần phải nộp đồng thời nước sở nước khác có đến 12 tháng để họ định nước cần phải nộp đơn đăng kí bảo hộ Người nộp đơn sử dụng thời gian để chuẩn bị điều kiện cần thiết cho việc thương mại hóa sản phẩm Mặt khác, người nộp đơn phải triệt để đáp ứng thời hạn ưu tiên để nhận bảo hộ nước khác Thời hạn ưu tiên không giống loại quyền sở hữu trí tuệ khác nhau: Đối với sáng chế, thời hạn ưu tiên 12 tháng kể từ ngày nộp đơn Khi thời hạn kết thúc bạn có nguy cao việc khơng có khả có bảo hộ sáng chế nước khác Tuy nhiên, việc đăng kí bảo hộ sáng chế thơng qua Hệ thống PCT mang lại cho bạn 18 tháng (hoặc số nước tháng) để định nước bạn đăng kí bảo hộ cho sáng chế đó; Đối với kiểu dáng công nghiệp, hầu quy định thời hạn ưu tiên tháng kể từ ngày nộp đơn để đăng kí bảo hộ nước khác; Đối với nhãn hiệu, thời hạn ưu tiên tháng Nguồn: “Những điều chưa biết Sở hữu Trí tuệ” ... (UNTAD WTO) Tổ chức Sở hữu Trí tuệ Thế giới WIPO thực Bài viết nhằm cung cấp thông tin thời điểm đăng ký quyền SHTT nước tư vấn hữu ích Khi đăng bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ nước khác, thời gian... kiến nước yêu cầu bảo hộ nhãn hiệu đăng ký quốc tế coi có hiệu lực nước Khi nên đăng ký quyền SHTT nước Bài viết trích dẫn từ tài liệu “Những điều chưa biết Sở hữu trí tuệ”- tài liệu hướng dẫn... tục nhất, 01 ngôn ngữ trả phí 01 lần Ngày nhiều doanh nghiệp sử dụng Hệ thống Madrid Theo thông tin đăng tải website Tổ chức Sở hữu trí tuệ giới (WIPO), số lượng nhãn hiệu nộp theo Hệ thống ngày