CƠ SỞ LÝ LUẬN
Một số khái niệm
1.1.1 Bản chất của du lịch
Du lịch là hoạt động mà con người rời khỏi nơi cư trú để khám phá những địa điểm mới trong khoảng thời gian từ một ngày đến dưới một năm Mục đích của du lịch rất đa dạng, nhưng không bao gồm việc học tập, kinh doanh hay kiếm tiền.
Điểm đến du lịch là vị trí địa lý mà du khách lựa chọn để khám phá, nhằm đáp ứng nhu cầu và mục đích của chuyến đi.
Xét từ góc độ địa lý, điểm đến được nghiên cứu dựa trên sự di chuyển của du khách và tác động của họ đến địa điểm đó Sự chuyển động của dòng du khách không chỉ phản ánh sự hấp dẫn của điểm đến mà còn ảnh hưởng đến phát triển kinh tế, văn hóa và môi trường của khu vực.
+ Xét theo góc độ kinh tế: điểm đến là yếu tố cung về du lịch.
Điểm đến du lịch là nơi hội tụ các yếu tố quan trọng và ấn tượng, nơi phát triển ngành du lịch đón tiếp khách Tại đây, du khách có thể dễ dàng tìm thấy tất cả các tiện nghi và dịch vụ hỗ trợ cần thiết cho chuyến tham quan của mình.
+ Xét theo góc độ cung: điểm đến là sự tập trung các tiện nghi và dịch vụ được thiết kế để đáp ứng nhu cầu của du khách.
- Điểm đến du lịch được chia làm 2 loại
Điểm đến cuối cùng là địa điểm xa nhất từ điểm xuất phát của du khách hoặc là nơi mà du khách dự định dành phần lớn thời gian khám phá.
Điểm đến trung gian hay điểm ghé thăm là những địa điểm lý tưởng cho việc nghỉ ngơi qua đêm hoặc khám phá các điểm du lịch hấp dẫn trong thời gian ngắn.
1.1.2 Khái niệm về văn hoá – xã hội
1.1.2.1 Khái niệm về văn hoá
Văn hóa là tổng thể các sản phẩm do con người tạo ra thông qua lao động và hoạt động thực tiễn trong suốt quá trình lịch sử Nó bao gồm hai khía cạnh chính: khía cạnh phi vật chất, như ngôn ngữ và tư tưởng, và khía cạnh vật chất, bao gồm nhà cửa và các phương tiện sinh hoạt.
1.1.2.2 Khái niệm về xã hội
Xã hội là một thực thể bao quanh chúng ta, bao gồm từng cá nhân và các mối quan hệ xã hội, cùng những vấn đề ảnh hưởng đến đời sống con người.
Nội dung về tác động văn hoá – xã hội của du lịch
1.2.1 Quan niệm về tác động văn hoá – xã hội
Tác động văn hóa – xã hội trong du lịch là sự thay đổi các giá trị vật chất và tinh thần mà con người tạo ra tại điểm đến Những thay đổi này không chỉ ảnh hưởng đến cộng đồng địa phương mà còn làm phong phú thêm trải nghiệm của du khách.
Nguyên nhân của sự tác động văn hóa – xã hội trong du lịch xuất phát từ các động cơ du lịch đa dạng của khách hàng Động cơ thể chất bao gồm các hoạt động nghỉ dưỡng, thể thao và giải trí nhằm giảm căng thẳng và phục hồi sức khỏe Động cơ tìm hiểu thúc đẩy khách du lịch khám phá văn hóa, phong tục và nghệ thuật mới để nâng cao hiểu biết Động cơ giao lưu thể hiện khát vọng kết nối, tạo dựng mối quan hệ mới và thoát khỏi sự nhàm chán trong cuộc sống thường nhật Cuối cùng, động cơ về địa vị và uy tín liên quan đến các chuyến đi kinh doanh, hội nghị và giáo dục, nhằm thỏa mãn nhu cầu được công nhận và kính trọng Những động cơ này không chỉ giải thích sự lựa chọn điểm đến mà còn lý giải tại sao con người phát triển nhu cầu du lịch.
Mục đích của chuyến du lịch:
Nhóm có mục đích du lịch thuần túy: du lịch tham quan, giải trí, nghỉ dưỡng, thể thao, khám phá, …
Nhóm có mục đích kết hợp du lịch: Du lịch tín ngưỡng, học tập nghiên cứu, hội họp, thể thao, kinh doanh, công tác, chữa bệnh, thăm thân, …
1.2.2 Các tác động văn hoá – xã hội
1.2.2.1 Các tác động văn hoá a, Tác động tích cực
- Sự tương tác tốt giữa du khách và cư dân địa phương khiến cho nền vă hóa được giao lưu.
- Du khách mua đồ lưu niệm truyền thống giúp hồi sinh các giá trị văn hóa.
- Sự yêu thích nền văn hóa địa phương của du khách.
- Sức hút của điểm đến khiến cho người dân nâng cao lòng tự hào, có trách nhiệm hơn trong bảo vệ văn hóa bản địa. b, Tác động tiêu cực
- Sự đánh giá khách du lịch thông qua chi tiêu và những phản ứng tiêu cực của cư dân địa phương. download by : skknchat@gmail.com
- Khách du lịch không quan tâm nhiều đến hàng lưu niệm, sản phẩm địa phương khiến cho văn hóa không đươc giao lưu.
- Thương mại hóa các tác phẩm nghệ thuật và đồ thủ công do sản xuất hàng loạt.
- Đánh mất nhân cách và lòng tự hào về nền văn hóa địa phương.
1.2.2.2 Các tác động xã hội a, Tác động tích cực
- Giúp tăng hiểu biết và quảng bá hình ảnh đẹp của địa danh du lịch.
- Đi du lịch giúp mọi người hiểu nhau hơn, được gần gũi nhau hơn tạo nên tình đoàn kết.
Góp phần mở rộng và củng cố mối quan hệ đối ngoại, đồng thời nâng cao sự hiểu biết lẫn nhau giữa các dân tộc và quốc gia trên toàn cầu.
- Nhờ du lịch phát triển, người lao động thêm yêu nghề, xã hội có nhận thức đung đắn hơn về nghề du lịch. b, Tác động tiêu cực
- Truyền bá các hành vi không phù hợp cho người dân địa phương.
- Sự bắt chước du khách tiêu dùng những đồ xa xỉ của cư dân địa phương.
- Gây ra sự căng thẳng do khác biệt về nòi giống hoặc chủng tộc.
- Nhận thức không đúng đắn về sự phục vụ của các nhân viên trong các cơ sở kinh doanh du lịch. download by : skknchat@gmail.com
THỰC TRẠNG TÁC ĐỘNG VĂN HÓA – XÃ HỘI ĐẾN ĐIỂM ĐẾN DU LỊCH THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
Tổng quan về điểm đến du lịch thành phố Hồ Chí Minh
Thành phố Hồ Chí Minh, đô thị lớn nhất Việt Nam, đóng vai trò là trung tâm quan trọng về chính trị, kinh tế, văn hóa và khoa học kỹ thuật Lãnh thổ của thành phố trải dài theo hướng tây bắc - đông nam.
Thành phố là trung tâm giao thông lớn nhất Việt Nam, với các tuyến huyết mạch như đường ô tô, đường sắt, đường biển, đường sông và đường hàng không Điều này tạo điều kiện thuận lợi cho việc kết nối và giao lưu với các vùng trong nước cũng như quốc tế.
Vị trí địa lý của Thành phố Hồ Chí Minh là một lợi thế lớn, thúc đẩy sự giao lưu và liên kết trong và ngoài nước, từ đó giúp kinh tế thành phố nhanh chóng hội nhập vào thị trường khu vực và toàn cầu.
- Địa hình: Thành phố Hồ Chí Minh nằm cách thủ đô Hà Nội 1,783 km về phía
Thành phố Hồ Chí Minh nằm giáp ranh với các tỉnh Long An, Tây Ninh, Bình Dương, Đồng Nai, Bà Rịa - Vũng Tàu và biển Đông Địa hình chủ yếu bằng phẳng, chỉ có một số đồi núi nhỏ ở phía Bắc và Đông Bắc, với độ cao giảm dần về phía Đông Nam.
Thành phố Hồ Chí Minh có khí hậu nhiệt đới gió mùa cận xích đạo với hai mùa rõ rệt: mùa mưa từ tháng 5 đến tháng 11 và mùa khô từ tháng 12 đến tháng 4 năm sau Lượng mưa trung bình hàng năm đạt 1,979 mm, trong khi nhiệt độ trung bình năm khoảng 27.5°C Điều này tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động du lịch suốt cả năm.
- Với hệ thống 11 bảo tàng, thành phố Hồ Chí Minh là nơi có số bảo tàng nhiều nhất so với các tỉnh, thành trong cả nước.
Việt Nam sở hữu hơn 1.000 ngôi chùa, đình, đền và miếu, tạo nên kho tàng văn hóa, kiến trúc và nghệ thuật quý giá Nổi bật trong số đó là những ngôi chùa "cách tân" lớn và đẹp nhất, thể hiện sự kết hợp hài hòa giữa phong cách hiện đại và kiến trúc truyền thống.
Địa đạo Củ Chi là điểm du lịch độc đáo nhất tại thành phố, nổi bật với giá trị lịch sử quân sự toàn cầu, thể hiện ý chí kiên cường và trí thông minh của quân dân trong cuộc kháng chiến chống Mỹ Bên cạnh đó, rừng ngập mặn Cần Giờ cũng không kém phần nổi bật với những trận chiến chống tàu giặc ở cửa sông Sài Gòn, hiện nay trở thành một điểm du lịch sinh thái tuyệt vời với những cánh rừng đước xanh bạt ngàn.
Thành phố nổi bật với các hoạt động vui chơi giải trí phong phú, luôn được đổi mới và sáng tạo Chất lượng phục vụ trong các dịch vụ này cũng không ngừng được cải thiện, mang đến trải nghiệm tốt nhất cho người dân và du khách.
Xu hướng trở về với thiên nhiên và phát huy văn hóa dân tộc đang ngày càng mạnh mẽ Sự mở rộng của nội ô thành phố đã mang đến nhiều công viên và khu du lịch mới, sở hữu không gian xanh thoáng đãng cùng kiến trúc và trang trí dân gian, tạo nên những điểm nghỉ ngơi và thư giãn hấp dẫn cho du khách.
Các sân khấu ca nhạc hàng đêm tại thành phố Hồ Chí Minh thu hút đông đảo khán giả, tương tự như ở Hà Nội Nơi đây còn nổi bật với các sân khấu kịch nói, nhạc thính phòng và múa rối nước diễn ra thường xuyên, mang đến nhiều trải nghiệm văn hóa thú vị cho người dân và du khách.
Thành phố Hồ Chí Minh là trung tâm giao thông quan trọng của Việt Nam, kết nối các tỉnh miền Trung và miền Bắc thông qua quốc lộ 1A, hệ thống đường sắt Thống Nhất và sân bay Tân Sơn Nhất.
Hồ Chí Minh có vị trí chiến lược thuận lợi cho việc kết nối giao thương với các địa phương trong nước và quốc tế Chỉ cách khoảng 1,600 km (90 phút bay), thành phố này dễ dàng liên kết với thủ đô của các quốc gia trong khu vực ASEAN.
Thành phố Hồ Chí Minh sở hữu nguồn tài nguyên du lịch tự nhiên và nhân văn phong phú, cho phép khai thác đa dạng các loại hình du lịch như du lịch MICE, du lịch văn hóa lễ hội, du lịch tìm hiểu lịch sử truyền thống và du lịch sinh thái.
Thành phố Hồ Chí Minh nổi bật với hệ thống sông ngòi phong phú, trong đó sông Sài Gòn là sông lớn nhất với chiều dài 106 km, cho phép tiếp nhận tàu biển có trọng tải trên 74,000 tấn và tàu du lịch lớn Hệ thống sông này kết nối thành phố với miền Đông, miền Tây và cả Cambodia, tạo thuận lợi cho giao thông thủy Bên cạnh đó, thành phố còn sở hữu 15 km bờ biển, tiềm năng cho các hoạt động du lịch sinh thái và thể thao biển.
Đường bộ: Không chỉ là trung tâm kinh tế - thương mại của cả nước, thành phố
Hồ Chí Minh là một đầu mối giao thông quan trọng, kết nối đồng bằng sông Cửu Long với các tỉnh miền Trung và miền Bắc qua nhiều tuyến đường chính Quốc lộ 1A, đường cao tốc Hồ Chí Minh - Long Thành - Dầu Giây, và đường cao tốc Hồ Chí Minh - Trung Lương là những tuyến đường huyết mạch Ngoài ra, quốc lộ 52 dẫn đến Đồng Nai, quốc lộ 51 đến Bà Rịa - Vũng Tàu, quốc lộ 13 nối với Bình Dương, quốc lộ 22 hướng tới Tây Ninh và Campuchia, cùng quốc lộ 14 kết nối với các tỉnh Tây Nguyên, đều góp phần làm tăng cường khả năng giao thông của thành phố.
Thực trạng tác động văn hoá – xã hội đến điểm đến du lịch thành phố Hồ Chí Minh
2.2.1 Các tác động văn hoá đến điểm đến du lịch thành phố Hồ Chí Minh
2.2.1.1 Các tác động tích cực
Lễ hội Thành phố Hồ Chí Minh - Hội nhập và phát triển năm 2016 đã chính thức khai mạc vào tối 1/12 tại Công viên 30/4, quận 1, với sự tham gia của 25 lãnh sự quán, tổ chức quốc tế, doanh nghiệp và du học sinh Sự kiện này không chỉ tạo cơ hội cho khách du lịch và cư dân địa phương giao lưu, mà còn góp phần làm phong phú thêm nền văn hóa Việt Nam Đây là lần thứ 4 lễ hội được tổ chức, thể hiện cam kết của thành phố trong việc thúc đẩy hội nhập và phát triển.
Khách du lịch chi tiêu cho hàng lưu niệm và sản vật địa phương, qua đó quảng bá văn hóa ra toàn cầu Sự quan tâm của du khách thúc đẩy nghệ nhân chăm chút hơn cho các tác phẩm nghệ thuật, giúp văn hóa được lưu truyền rộng rãi Mối quan hệ giữa du lịch làng nghề và làng nghề truyền thống là chặt chẽ và có sự tác động qua lại Phát triển du lịch tại các làng nghề truyền thống là giải pháp hiệu quả cho sự phát triển kinh tế xã hội bền vững Đồng thời, các làng nghề truyền thống cũng tạo sức hấp dẫn mới cho du khách, góp phần tích cực vào sự phát triển chung của du lịch.
Khách du lịch cần đánh giá đúng đắn nền văn hóa địa phương và tham gia vào các hoạt động văn hóa với thái độ tôn trọng tích cực Việc này không chỉ giúp họ có những trải nghiệm ý nghĩa mà còn đảm bảo ứng xử đúng mực về văn hóa.
Sức hút của điểm đến không chỉ nâng cao lòng tự hào của người dân mà còn khuyến khích họ có trách nhiệm hơn trong việc bảo vệ văn hóa bản địa Điều này tạo ra động lực để chúng ta giới thiệu những nét đặc trưng của Việt Nam đến với bạn bè quốc tế.
2.2.1.2 Các tác động tiêu cực
Sự tương tác giữa du khách và người dân địa phương có thể dẫn đến sự hòa tan và lai căng trong văn hóa bản địa, làm mất đi bản sắc vốn có Nhiều ngôi chùa ở Việt Nam đã được xây dựng theo kiến trúc Tây Tạng, và không ít tượng Phật bà bằng xi măng trắng được đưa vào chùa mà không có sự tìm hiểu đầy đủ về hệ phái Các chùa làng, dù đã được xếp hạng hay chưa, cũng đang bị tu sửa và xây mới, dẫn đến việc đánh mất dần sự truyền thống vốn có của chúng.
Khách du lịch hiện nay ít quan tâm đến hàng lưu niệm và sản vật địa phương, dẫn đến việc văn hóa không được giới thiệu và quảng bá rộng rãi cả trong nước lẫn quốc tế Nhiều sản phẩm lưu niệm thiếu sự sáng tạo và hấp dẫn, trong khi việc quảng bá và giới thiệu chưa nhận được sự đầu tư thích đáng từ phía nhà nước.
- Khách du lịch đánh giá không đúng đắn về văn hóa địa phương do đó có ứng xử không đúng mực đối với những người dân ở địa phương.
Thương mại hóa các tác phẩm nghệ thuật, đồ thủ công và lễ hội truyền thống đang ngày càng phổ biến Tuy nhiên, để thu hút khách hàng và tăng lượng người xem, nhiều tổ chức và cá nhân đã có xu hướng phóng đại hoặc làm khác đi so với bản gốc, điều này có thể ảnh hưởng đến giá trị văn hóa và nghệ thuật của các sản phẩm truyền thống.
Nhiều người hiện nay đang đánh mất nhân cách và lòng tự hào về nền văn hóa địa phương, sẵn sàng hy sinh lợi ích văn hóa cộng đồng để trục lợi cá nhân Hành động này không chỉ gây tổn hại đến giá trị văn hóa mà còn làm xấu đi hình ảnh của Việt Nam trong mắt bạn bè quốc tế.
2.2.2 Các tác động xã hội đến điểm đến du lịch thành phố Hồ Chí Minh
2.2.2.1 Các tác động tích cực
Để giảm bớt sự tập trung dân cư tại các khu vực trung tâm, ngày càng nhiều người dân đang chuyển hướng sang các hoạt động du lịch sinh thái và miệt vườn Những khu vực ngoại thành với không khí trong lành và mát mẻ sẽ trở thành lựa chọn ưa thích trong tương lai.
Tuyên truyền quảng cáo về thành tựu kinh tế, văn hóa và các danh lam thắng cảnh của Sài Gòn giúp người dân trong nước hiểu rõ hơn về vẻ đẹp của thành phố Tại đây, ẩm thực đường phố phong phú với đủ hương vị chua, cay, mặn, ngọt luôn sẵn sàng phục vụ bất kỳ lúc nào Thành phố Hồ Chí Minh còn nổi tiếng với những chuyến du lịch đường sông và các di tích lịch sử như Dinh Độc Lập và Nhà thờ Đức Bà, thu hút du khách khám phá.
Bà Sài Gòn, chợ Bến Thành,
Du lịch không chỉ giúp nâng cao kiến thức xã hội của người dân địa phương mà còn tạo cơ hội giao lưu văn hóa với du khách trong nước và quốc tế Qua việc tiếp xúc với nhiều khách du lịch đến từ các vùng miền và quốc gia khác nhau, người dân sẽ được trải nghiệm và học hỏi về các ngôn ngữ, phong tục tập quán, từ đó mở rộng vốn hiểu biết và tăng cường sự giao thoa văn hóa.
Du lịch không chỉ giúp tăng cường sự gắn kết và tình hữu nghị giữa các vùng miền mà còn thúc đẩy mối quan hệ hiểu biết giữa các quốc gia Ví dụ, thành phố Hồ Chí Minh đã hợp tác với Đồng Tháp để phát triển các điểm đến du lịch an toàn, thích ứng với tình hình Covid-19.
Ngành công nghiệp địa phương không chỉ mang lại lợi ích kinh tế cho cộng đồng mà còn tạo nguồn ngân sách cho nhà nước Điều này góp phần tạo ra việc làm cho người dân bản địa, giúp xóa đói giảm nghèo và thúc đẩy sự phát triển cũng như mở rộng các lĩnh vực kinh tế khác.
2.2.2.2 Các tác động tiêu cực
Tình trạng chèo kéo du khách đang gia tăng, khiến giá cả hàng hóa và dịch vụ như nhà hàng, khách sạn trở nên đắt đỏ và xa xỉ Ngoài ra, nạn trộm cắp diễn ra phổ biến, khiến du khách lo lắng khi mang theo đồ giá trị, bao gồm cả điện thoại Hơn nữa, nhiều người ăn xin dọc đường cũng gây phiền toái cho khách du lịch, làm giảm trải nghiệm của họ khi tham quan.
Vệ sinh môi trường đang bị bỏ qua, mặc dù cảnh quan đẹp nhưng lại ô nhiễm, nhiều ngôi nhà xuống cấp nghiêm trọng không được tu sửa Sự xuất hiện của quá nhiều quán ăn vỉa hè dẫn đến tình trạng mất vệ sinh, rác thải không được xử lý đúng cách, khiến đường phố trở nên bừa bộn Ô nhiễm môi trường ngày càng gia tăng do lượng rác thải từ khách du lịch tham quan.
Đánh giá chung
2.3.1 Ưu điểm và nguyên nhân
Các tác động tích cực trên phương diện văn hóa - xã hội mang đến cho thành phố
Hồ Chí Minh nhiều lợi ích như:
Thành phố Hồ Chí Minh là điểm đến hấp dẫn với khách du lịch, khi khách nội địa chiếm 22,68% tổng số khách của cả nước và đạt mức tăng trưởng bình quân 17,52% Đặc biệt, thành phố này thu hút hơn 60% lượt khách quốc tế hàng năm, khẳng định sức hấp dẫn vượt trội của TPHCM trong ngành du lịch.
TP HCM là một điểm dừng chân hấp dẫn cho du khách quốc tế, tạo ra sự giao lưu văn hóa phong phú Thành phố hình thành nhiều khu phố dành riêng cho người nước ngoài, như Khu phố Nhật Bản – “Little Japan” ở quận 1, Khu phố Tây – “Western Town” và Khu phố người Hoa, góp phần làm đa dạng và phong phú thêm bản sắc văn hóa của thành phố.
China Town, Khu phố người Hàn – Little Korea Town, Khu phố Malaysia và Khu Phố Tây Âu – Mỹ là những khu phố đa dạng văn hóa tại Sài Gòn Mỗi khu phố đều phản ánh nét văn hóa đặc sắc và độc đáo của từng quốc gia, tạo nên một bức tranh sinh động về sự đa dạng văn hóa trong lòng thành phố.
Gòn Ngày nay, những khu phố này đã trở thành điểm đến hấp dẫn không thể bỏ qua khi du lịch ở TP này.
- Lưu giữ, bảo tồn những làng nghề truyền thống: Những làng nghề ở thành phố
Hồ Chí Minh (HCM) thu hút đông đảo du khách quốc tế nhờ sự kết hợp giữa du lịch và các làng nghề truyền thống Các doanh nghiệp du lịch đã hợp tác với các làng nghề như Gốm Việt, Kim Mộc Thạch, Trăng Thu và điêu khắc đá Nguyễn Hồng tại khu du lịch Văn Thánh, tạo cơ hội cho du khách tham quan và trải nghiệm Du khách không chỉ được chiêm ngưỡng tài năng của các nghệ nhân mà còn có thể tham gia vào quá trình sản xuất, đáp ứng nhu cầu khám phá và trải nghiệm thực tế Sự gắn kết này không chỉ giúp các làng nghề duy trì và phát triển mà còn bảo tồn những giá trị văn hóa đặc sắc của địa phương.
Ngành du lịch tại TP HCM đang mở ra nhiều cơ hội cho các doanh nghiệp, với nhu cầu nhân lực ngày càng tăng Từ năm 2001 đến 2010, số lượng doanh nghiệp lữ hành đã tăng từ 187 lên 655, cho thấy sự phát triển mạnh mẽ của ngành này Theo Tổng cục Du lịch, mỗi năm ngành du lịch cần thêm khoảng 40.000 lao động, khẳng định tiềm năng to lớn cho các doanh nghiệp trong lĩnh vực này.
TPHCM, với vị trí địa lý thuận lợi là trung tâm trung chuyển giữa các tỉnh trong vùng và kết nối với thế giới, cùng với khí hậu lý tưởng cho du lịch quanh năm, đã trở thành một điểm đến hấp dẫn Là trung tâm văn hóa, giáo dục và thương mại của cả nước, TPHCM không chỉ thu hút du khách mà còn khẳng định vị thế hàng đầu trong ngành du lịch Việt Nam.
Thành phố nổi bật với tài nguyên du lịch phong phú, bao gồm hàng trăm sông ngòi, kênh rạch và nhiều công viên, khu sinh thái như Thảo Cầm Viên và Suối Tiên Các điểm đến lịch sử như Địa đạo Củ Chi cùng với những công trình kiến trúc tôn giáo như nhà thờ Đức Bà và chùa Ngọc Lập thu hút đông đảo du khách trong và ngoài nước Ngoài ra, thành phố còn có các trung tâm mua sắm cao cấp như Vincom, Diamond Plaza, Parkson Plaza, cùng với các phòng trà, quán bar và nhà hàng, đáp ứng nhu cầu mua sắm và giải trí của du khách.
Thành phố Hồ Chí Minh là một trung tâm văn hóa đa dạng, nơi có 52/54 dân tộc của Việt Nam sinh sống, góp phần tạo nên sự phong phú trong các lễ hội, kiến trúc, phong tục tập quán và ẩm thực Bên cạnh đó, thành phố còn thu hút nhiều người từ các quốc gia khác như Nhật Bản, Hàn Quốc, Đài Loan và các nước phương Tây, tạo nên một bức tranh văn hóa đa sắc màu.
Thành phố được coi là đầu mối giao thông quan trọng của miền Nam nhờ vào điều kiện tự nhiên thuận lợi và hệ thống giao thông phát triển, bao gồm sân bay, đường sắt, đường thủy và đường bộ Đây cũng là một trong hai thành phố có lượng khách quốc tế trung chuyển lớn nhất cả nước.
Người dân địa phương tại thành phố Hồ Chí Minh nổi bật với tính cách thân thiện và mến khách, luôn sẵn sàng trò chuyện vui vẻ và nhiệt tình hướng dẫn du khách nước ngoài Sự hiếu khách và nghĩa tình của họ đã tạo nên ấn tượng sâu sắc, khiến nhiều du khách quyết định quay lại thành phố này trong hành trình của mình.
Cơ sở hạ tầng và vật chất kỹ thuật tại Thành phố đã được đầu tư mạnh mẽ để đáp ứng nhu cầu của lượng khách du lịch đông đảo Các doanh nghiệp đã xây dựng hệ thống khách sạn từ 1 đến 5 sao, với nhiều lựa chọn đa dạng nhất cả nước Những khách sạn lớn như Renaissance Riverside, Legend, Sofitel Plaza, Saigon Prince, New World không chỉ sở hữu hệ thống đặt phòng toàn cầu mà còn được trang bị hiện đại với dịch vụ phong phú, đủ khả năng tổ chức các hội nghị và hội thảo lớn, mang đến chất lượng phục vụ tốt nhất so với các tỉnh thành khác.
Thành phố sở hữu hệ thống giao thông vận tải hiện đại bao gồm sân bay, đường sắt, đường thủy và đường bộ, trở thành đầu mối giao thông quan trọng của miền Nam Đây cũng là một trong hai thành phố có lượng khách quốc tế trung chuyển lớn nhất Việt Nam.
2.3.2 Hạn chế và nguyên nhân
Bên cạnh những ưu điểm thì những tác động tiêu cực trên phương diện văn hóa - xã hội cũng đem lại một số hạn chế như sau:
Nhiều du khách thường không tuân thủ phong tục tập quán địa phương, dẫn đến những hành vi ứng xử không phù hợp tại các địa điểm công cộng và nơi thiêng liêng như đền, chùa Việc ăn mặc hở hang có thể gây khó chịu cho cư dân bản địa, ảnh hưởng đến trải nghiệm văn hóa của cả du khách và người dân.
Tình trạng chèo kéo và chặt chém du khách tại các điểm du lịch ở thành phố đang gây ảnh hưởng tiêu cực đến ngành du lịch Nhiều người bán hàng và tài xế đã lợi dụng sự chi tiêu của du khách, đặc biệt ở các tuyến đường như Nam Kỳ Khởi Nghĩa – Lê Lợi, Phạm Ngũ Lão, Nguyễn Du, Lý Tự Trọng, Nguyễn Trung Trực (quận 1) và Nguyễn Thị Minh Khai – Lê Quý Đôn (quận 3) Tình trạng này cũng diễn ra phổ biến trước các điểm tham quan nổi tiếng như Bảo tàng Chứng tích chiến tranh (quận 3), Bảo tàng Hồ Chí Minh (quận 4), Bưu điện TP Hồ Chí Minh và Hội trường Thống Nhất (quận 1).
Tệ nạn xã hội như móc túi, trộm cắp đồ của khách du lịch và nạn ăn xin đang gia tăng, khiến du khách luôn lo sợ và hoang mang, từ đó giảm hứng thú tham quan Nhiều hướng dẫn viên du lịch cảm thấy xấu hổ khi dẫn khách đến các địa điểm như chợ Sài Gòn, Bình Tây, và Thảo Cầm Viên.
MỘT SỐ GIẢI PHÁP
Nâng cao chất lượng dịch vụ du lịch
Cơ quan quản lý cần tăng cường xã hội hóa để huy động mọi nguồn lực đầu tư cho cơ sở vật chất kỹ thuật du lịch Việc quy hoạch và xây dựng các cơ sở dịch vụ như nhà nghỉ, y tế, ăn uống, và vui chơi giải trí là rất cần thiết Đồng thời, cần quản lý chặt chẽ các loại dịch vụ và phí phục vụ du khách, nhằm nâng cao ý thức phục vụ trong kinh doanh, bảo vệ và gìn giữ giá trị văn hóa truyền thống của người Việt.
Để phát triển du lịch bền vững, cần đa dạng hóa sản phẩm du lịch và xây dựng các chuỗi dịch vụ liên kết đáp ứng tiêu chuẩn quốc tế, đồng thời bảo tồn và quảng bá hình ảnh các di tích lịch sử và điểm đến Hình ảnh và thương hiệu du lịch quốc gia cần được định hình rõ nét, tập trung vào phát triển các sản phẩm du lịch đặc trưng và đa dạng, nhằm khai thác tiềm năng của Thành phố và đáp ứng nhu cầu của các phân khúc khách, đặc biệt là khách có chi tiêu cao Cụ thể, cần phát triển ba nhóm sản phẩm chủ lực: du lịch văn hóa - lịch sử, du lịch ẩm thực và du lịch mua sắm, cùng với bốn nhóm sản phẩm tiềm năng: du lịch đường thủy, du lịch MICE, du lịch y tế, và du lịch giải trí về đêm Đồng thời, cần nghiên cứu xây dựng thương hiệu và sản phẩm du lịch mang bản sắc riêng cho từng địa phương, tránh tình trạng du khách trải nghiệm giống nhau ở nhiều nơi.
Để thu hút khách du lịch từ các nước ASEAN và quốc tế, cần đẩy mạnh liên kết với các quốc gia trong khu vực, khai thác hiệu quả tuyến hành lang Đông - Tây và hình thành các tour du lịch chung như chương trình hợp tác giữa Việt Nam, Campuchia và Lào, cũng như tuyến đường bộ 3 nước Việt Nam - Lào - Thái Lan Đồng thời, cần thúc đẩy kế hoạch hợp tác phát triển du lịch giữa TPHCM và 13 tỉnh thành Đồng bằng sông Cửu Long, các tỉnh miền Đông Nam Bộ, 5 tỉnh miền Trung, cũng như các tỉnh vùng Tây Bắc và Đông Bắc.
Xây dựng môi trường du lịch nhân văn, bền vững
Hiện nay, nhiều người nước ngoài giả danh khách du lịch để nhập cảnh trái phép, truyền bá thông tin sai lệch, dụ dỗ và lừa đảo người dân, thậm chí có những kẻ vượt biên gây lây lan dịch bệnh Tình trạng trộm cắp và cướp giật tài sản của khách du lịch cũng đang gia tăng tại các điểm du lịch Thêm vào đó, việc một số người bán hàng tự ý tăng giá và "chặt chém" du khách nước ngoài đã tạo ra ấn tượng xấu, ảnh hưởng đến trật tự an ninh khu vực.
Chính quyền và các sở ngành cần chủ động theo dõi tình hình để phát hiện và ngăn chặn kịp thời các âm mưu, hoạt động của thế lực thù địch, tội phạm và tệ nạn xã hội lợi dụng du lịch để vi phạm pháp luật Cần nâng cao chất lượng công tác nghiệp vụ, đảm bảo đấu tranh hiệu quả với các loại tội phạm hình sự như cướp, trộm cắp và lừa đảo nhằm bảo vệ tài sản của khách du lịch Đồng thời, cần tăng cường quản lý xuất nhập cảnh và kiểm soát người nước ngoài để đảm bảo an ninh trật tự.
Các điểm du lịch cần lắp đặt biển chỉ dẫn và cảnh báo về rủi ro y tế, an ninh, đồng thời công khai quy định dịch vụ du lịch tại các khu vực như nhà ga, bến cảng Việc lắp camera cố định tại những địa điểm có nguy cơ cao về cướp giật, ép mua, và đeo bám sẽ giúp bảo vệ du khách Lực lượng chức năng của ngành Du lịch Thành phố sẽ phối hợp với Công an và UBND các quận 1, 3, 5 để giám sát và kiểm tra các khu vực tập trung đông khách quốc tế, nhằm phát hiện và ngăn chặn kịp thời các hành vi vi phạm, bảo đảm an toàn cho du khách.
Để nâng cao trải nghiệm cho du khách, cần tăng cường quản lý an ninh trật tự và vệ sinh môi trường Vấn đề môi trường đang là thách thức lớn cần được khắc phục một cách hiệu quả.
Để nâng cao chất lượng và hiệu quả công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật về bảo vệ môi trường trong hoạt động du lịch, cần chú trọng đến việc cải thiện kinh phí, hình thức và nội dung của các hoạt động tuyên truyền này.
Cần thiết phải nâng cấp, bảo trì và sửa chữa hệ thống giao thông để cải thiện chất lượng vận chuyển khách du lịch, từ đó giảm thiểu bụi bẩn và ngăn ngừa ô nhiễm môi trường.
Để giảm thiểu việc sử dụng tài nguyên và nâng cao hiệu quả tái chế, cần tích cực truyền thông về việc tái sử dụng rác thải Việc áp dụng các tiến bộ khoa học trong xử lý rác và công nghệ môi trường trong lĩnh vực du lịch là rất quan trọng Đồng thời, cần đầu tư mạnh mẽ vào quản lý và giám sát môi trường tự nhiên trong du lịch cũng như trong công tác xử lý rác thải.
Chúng tôi cung cấp thông tin chi tiết về các dịch vụ địa phương dành cho du khách thông qua internet và hệ thống ấn phẩm quảng bá du lịch, giúp du khách dễ dàng tiếp cận và khám phá những trải nghiệm độc đáo tại khu vực.
Đào tạo và cải thiện nguồn nhân lực du lịch
Ngành du lịch cần khẩn trương hoàn thiện hệ thống chính sách và cơ chế quản lý phát triển nhân lực, nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho việc nâng cao chất lượng nguồn nhân lực Việc triển khai đề án “Thành phố Hồ Chí Minh - Trung tâm đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao của cả nước và khu vực” sẽ giúp đáp ứng yêu cầu phát triển và hội nhập Đồng thời, cần đề xuất cơ chế khuyến khích mô hình “Doanh nghiệp trong Trường” để thúc đẩy sự phát triển bền vững trong ngành du lịch.
Các trường học và doanh nghiệp cần trang bị cho nhân lực du lịch những kiến thức quan trọng như hội nhập, ngoại ngữ, tin học, nghiệp vụ du lịch, hiểu biết về thị trường và luật pháp quốc tế Gần đây, Tổng Công ty Du lịch Sài Gòn đã cam kết hợp tác chặt chẽ với các cơ sở giáo dục nhằm đào tạo và phát triển nguồn nhân lực du lịch chất lượng cao Đơn vị này luôn tạo ra những cơ hội tốt nhất để thu hút và phát triển nhân lực chất lượng cao trong ngành du lịch.
Phát triển thị trường, tuyên truyền quảng bá và thương hiệu du lịch
Để thu hút khách du lịch hiệu quả, cần tập trung vào các phân đoạn thị trường cụ thể, đặc biệt là phát triển mạnh thị trường du lịch nội địa với các phân khúc khách nghỉ dưỡng, vui chơi giải trí, nghỉ cuối tuần và mua sắm Đồng thời, cần đẩy mạnh chiến lược thu hút khách quốc tế từ các khu vực Đông Bắc Á, Đông Nam Á, Thái Bình Dương, Tây Âu, Bắc Âu, Bắc Mỹ và Đông Âu.
Đẩy mạnh xúc tiến và quảng bá du lịch một cách chuyên nghiệp, tập trung vào thị trường mục tiêu, với sản phẩm và thương hiệu du lịch làm trọng tâm Hình thức quảng bá du lịch cần gắn liền với việc quảng bá hình ảnh quốc gia, phù hợp với các mục tiêu đã đề ra Đồng thời, cần liên kết xúc tiến du lịch với xúc tiến thương mại, đầu tư, ngoại giao và văn hóa để tạo ra sự phát triển bền vững cho ngành du lịch.
Chúng ta cần tập trung vào việc phát triển thương hiệu du lịch quốc gia dựa trên các thương hiệu du lịch vùng, địa phương, doanh nghiệp và sản phẩm Điều này bao gồm việc chú trọng vào những thương hiệu có sức cạnh tranh mạnh mẽ trong khu vực và quốc tế Đồng thời, cần tăng cường sự phối hợp giữa các ngành, các cấp và địa phương để đảm bảo hiệu ứng thống nhất trong phát triển thương hiệu du lịch.
Nâng cao giáo dục dân trí
Để phát triển du lịch văn hóa, việc nâng cao dân trí và hiểu biết về vai trò của văn hóa du lịch là vô cùng quan trọng Cần tạo sự chuyển biến sâu sắc trong nhận thức của quần chúng nhân dân thông qua các cuộc thi chủ đề du lịch, giúp mọi người có cái nhìn đúng đắn về phát triển du lịch Sự tham gia của quần chúng không chỉ thúc đẩy du lịch văn hóa mà còn góp phần bảo tồn những nét đẹp truyền thống và tâm linh của người dân Thành phố Hồ Chí Minh và Việt Nam.
Củng cố và hoàn thiện cơ quan quản lý nhà nước về kinh doanh du lịch trên địa bàn
Hiện nay, thành phố đang đối mặt với tình trạng quản lý kinh doanh du lịch thiếu sự thống nhất do nhiều ngành và cấp khác nhau tham gia Điều này dẫn đến cạnh tranh không lành mạnh và việc không tuân thủ nghiêm ngặt các quy định pháp luật, gây ảnh hưởng tiêu cực đến hiệu quả kinh doanh du lịch.
Sở Kinh tế các quận, huyện cần phối hợp với Phòng soát để lập danh sách các cơ sở lưu trú du lịch, đồng thời tiến hành kiểm tra, nhắc nhở và xử lý kịp thời những cơ sở chưa đủ điều kiện kinh doanh Ngoài ra, cần xây dựng kế hoạch kiểm tra và giám sát các điều kiện tối thiểu đối với các cơ sở lưu trú du lịch trên địa bàn thành phố.
Lực lượng Thanh tra du lịch đang tăng cường công tác thanh tra và kiểm tra chuyên ngành, tập trung vào việc giám sát các doanh nghiệp lữ hành nội địa và hoạt động của hướng dẫn viên, đặc biệt là hướng dẫn viên nước ngoài Họ tiến hành kiểm tra tại các tuyến, điểm du lịch và hoạt động vận chuyển khách du lịch, đồng thời thực hiện kiểm tra chuyên đề đối với các doanh nghiệp lữ hành kinh doanh trực tuyến.
Thành lập và củng cố các trung tâm bảo quản lưu trữ tư liệu cùng với các "Ngân hàng dữ liệu" là cần thiết để tạo điều kiện thuận lợi cho việc khai thác và truy cập thông tin về các loại hình di sản văn hóa.
Để phát triển du lịch văn hóa, thành phố cần tập trung vào quy hoạch tổng thể, khắc phục những bất cập trong cơ sở hạ tầng giao thông Việc đưa đón khách du lịch hiện tại đang góp phần làm gia tăng tình trạng tắc nghẽn Hơn nữa, nhiều địa điểm lẽ ra nên xây dựng khách sạn cao cấp nhiều tầng lại được xây dựng thành biệt thự nhỏ, dẫn đến việc sử dụng quỹ đất không hiệu quả.
Phối hợp chặt chẽ với các ngành có liên quan
Việc kết nối các địa phương trong thành phố là rất quan trọng để thống nhất điều kiện và tiêu chuẩn trong việc phục hồi kinh tế, đặc biệt là du lịch Nếu mỗi địa phương áp dụng tiêu chuẩn riêng, việc mở cửa và phát triển du lịch sẽ gặp khó khăn Do đó, cần có sự hợp tác chặt chẽ giữa các cơ quan nhà nước và đơn vị liên quan, trong đó cơ quan nhà nước đóng vai trò cầu nối và thúc đẩy tích cực để tạo điều kiện tốt nhất cho doanh nghiệp du lịch và các công ty lữ hành.
Khắc phục vấn đề về an ninh, an toàn trật tự xã hội
Hiện nay, nhiều người nước ngoài giả mạo khách du lịch để nhập cảnh trái phép, tiến hành truyền bá tôn giáo không phép, lừa đảo và dụ dỗ người dân Ngoài ra, một số còn vượt biên trái phép, góp phần vào việc lây lan dịch bệnh.
Hiện tượng trộm cắp và cướp giật tài sản tại các điểm du lịch đang gia tăng, ảnh hưởng tiêu cực đến trải nghiệm của du khách nước ngoài Ngoài ra, việc một số người bán hàng tự ý tăng giá và "chặt chém" cũng góp phần tạo ấn tượng xấu, đe dọa đến trật tự an ninh khu vực.
Chính quyền và các sở ngành liên quan cần chủ động theo dõi tình hình để kịp thời phát hiện và ngăn chặn các âm mưu, hoạt động của thế lực thù địch, phản động, tội phạm và tệ nạn xã hội lợi dụng du lịch để vi phạm pháp luật Cần nâng cao chất lượng các hoạt động nghiệp vụ, đảm bảo đấu tranh hiệu quả với các loại tội phạm hình sự như cướp, cướp giật, trộm cắp và lừa đảo nhằm bảo vệ khách du lịch Đồng thời, cần tăng cường công tác quản lý xuất, nhập cảnh và người nước ngoài.
Các điểm du lịch cần lắp đặt biển chỉ dẫn và cảnh báo về những rủi ro liên quan đến y tế và an ninh để bảo vệ du khách Đồng thời, nên công khai các quy định về dịch vụ du lịch tại các khu vực như nhà ga và bến cảng Việc lắp camera cố định tại những địa điểm có tình trạng cướp giật, ép mua, ép giá và gây phiền hà cho khách du lịch cũng là một biện pháp quan trọng để đảm bảo an toàn cho du khách.
Để phát triển du lịch bền vững, các địa phương trong thành phố cần chủ động trong việc liên kết phát triển, chú trọng quản lý môi trường, đảm bảo an ninh và an toàn cho du khách Hình ảnh điểm đến cần được xây dựng hấp dẫn, thân thiện và an toàn Đồng thời, nâng cao ý thức trách nhiệm của cộng đồng là yếu tố quan trọng để du lịch cộng đồng phát triển, góp phần vào sự phát triển của ngành du lịch.
“công nghiệp không khói” của TP.HCM nói riêng và của nước nhà nói chung.
Các tác động văn hóa – xã hội đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển du lịch Sài Gòn và Việt Nam Những tác động tích cực như tạo cơ hội việc làm và tăng nguồn thu cho Nhà nước cần được ghi nhận Tuy nhiên, cũng tồn tại những tác động tiêu cực như thái độ không đúng mực của một số người làm du lịch và hiện tượng thương mại hóa văn hóa, làm ảnh hưởng đến hình ảnh thành phố Do đó, các cơ quan quản lý cần có biện pháp cụ thể như lồng ghép yếu tố lịch sử, văn hóa vào tour du lịch và chú trọng đào tạo nguồn nhân lực Cả người làm du lịch và du khách cũng cần thể hiện thái độ chuẩn mực để giữ gìn hình ảnh Sài Gòn năng động và thân thiện.
Sài Gòn luôn tỏa sáng và không ngừng phát triển từng ngày, là mảnh đất hiền hòa chào đón mọi người với nụ cười rạng rỡ và vòng tay rộng mở.
Trích: “Sài Gòn yêu thương” download by : skknchat@gmail.com