Mục lục MỞ ĐẦU (trang 4) LÝ LUẬN VỀ NGUỒN VỐN ĐẦU TƯ TRỰC TIẾP NƯỚC NGOÀI (trang 6) 1.1 Khái niệm FDI (trang 6) 1.2 Các hình thức tồn FDI (trang 6) 1.3 Vai trò FDI (trang 7) 1.3.1 Đối với quốc gia đầu tư (trang 7) 1.3.2 Đối với quốc gia nhận đầu tư (trang 8) 1.4 Các nhân tố ảnh hưởng tới thu hút FDI (trang 10) TÌNH HÌNH HUY ĐỘNG VỐN ĐẦU TƯ TRỰC TIẾP NƯỚC NGOÀI TẠI VIỆT NAM 10 THÁNG ĐẦU NĂM 2007 (trang 11) 2.1 Thực trạng huy động vốn FDI 10 tháng đầu năm 2007 (trang 12) 2.2 Khó khăn, vướng mắc huy động vốn FDI vào Việt Nam (trang 17) 2.2.1 Mất cân đối ngành nghề, lãnh thổ (trang 17) 2.2.2 Yếu chuyển giao công nghệ (trang 19) 2.3 Nguyên nhân dẫn tới khó khăn, vướng mắc (trang 20) 2.3.1 Chưa trí cao quan điểm nhận thức FDI (trang 20) 2.3.2 Thể chế luật pháp nhiều nhược điểm (trang 22) 2.3.3 Môi trường kinh doanh chưa đủ hấp dẫn (trang 24) 2.3.4 Các công đoạn thực quản lý Nhà nước đầu tư nước ngồi cịn nhiều bất cập (trang 28) 2.3.5 Thiếu thống quản lý Nhà nước Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố đầu tư nước (trang 31) GIẢI PHÁP HUY ĐỘNG VỐN ĐẦU TƯ TRỰC TIẾP NƯỚC NGOÀI TRONG THỜI GIAN TỚI (trang 32) 3.1 Các giải pháp chung đầu tư nước (trang 32) 3.1.1 Đẩy nhanh đổi mở cửa (trang 32) 3.1.2 Tiếp tục hoàn thiện thể chế luật pháp phù hợp với điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, mở cửa hội nhập kinh tế quốc tế (trang 33) 3.2 Các giải pháp cụ thể nhằm tăng cường huy động vốn đầu tư trực tiếp nước (trang 35) 3.2.1 Thực quán sách đầu tư nước (trang 35) 3.2.2 Tăng cường biện pháp hỗ trợ giảm chi phí kinh doanh (trang 36) 3.2.3 Đẩy mạnh công tác xúc tiến đầu tư (trang 38) 3.2.4 Cải cách thủ tục hành minh bạch, đơn giản quán (trang 40) 3.2.5 Tăng cường hợp tác, phân công phân cấp (trang 42) 3.2.6 Thiết lập hệ thống thông tin quản lý Nhà nước đầu tư nước (trang 43) 3.3 Các giải pháp thu hút FDI tăng cường hiệu FDI Chính phủ tiến hành (trang 44) 3.3.1 Thành lập phận xúc tiến đầu tư nước (trang 44) 3.3.2 Cải thiện sở hạ tầng (trang 44) 3.3.3 Đào tào nguồn nhân lực (trang 45) Tình hình huy động vốn FDI 10 tháng đầu năm 2007 – Thực trạng giải pháp Trang MỞ ĐẦU Trong xu tồn cầu hóa kinh tế quốc tế cách mạng khoa học công nghệ diễn mạnh mẽ, đầu tư nước ngồi nói chung đầu tư trực tiếp nước ngồi nói riêng đóng vai trò quan trọng phát triển nước, nước phát triển, có Việt Nam Quốc gia thu hút sử dụng nguồn vốn quốc tế nhiều hiệu có hội tăng trưởng kinh tế nhanh, rút ngắn khoảng cách trình độ phát triển so với nước cơng nghiệp Chính thế, cạnh tranh quốc tế lĩnh vực thu hút đầu tư nước năm gần diễn mạnh mẽ, quốc gia giới bị hút vào hoạt động đổi thể chế, cải thiện môi trường kinh doanh, tổ chức lại hoạt động doanh nghiệp nhằm thu hút nhiều nguồn vốn quốc tế cho đất nước Từ thực đường lối đổi Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ VI (1986) Đảng đề ra, Nhà nước ta có nhiều chủ trương, sách tạo điều kiện để kinh tế có vốn đâu tư nước ngồi phát triển thuận lợi Vì vậy, khu vực kinh tế có vốn đầu tư nước ngồi đạt tốc độ tăng trưởng cao, cầu nối quan trọng với giới chuyển giao công nghệ, giao thương quốc tế Có thể nói rằng, thành tựu phát triển kinh tế - xã hội Việt Nam thời kỳ đổi mới, không kể đến đóng góp quan trọng khu vực kinh tế có vốn đầu tư nước ngồi Kinh tế có vốn đầu tư nước chiếm tỷ trọng đáng kể vốn đầu tư xã hội, góp phần quan trọng gia tăng kim ngạch xuất nhập khẩu, đẩy nhanh tốc độ phát triển công nghiệp dịch vụ, tạo tác động tổng hợp việc tăng lực sản xuất, nâng cao trình độ cơng nghệ, đào tạo bồi Trang dưỡng đội ngũ chuyên gia, nhà quản lý công nhân lành nghề, làm thay đổi rõ rệt mặt nông thôn thành thị nước ta, thu hẹp dần khoảng cách trình độ phát triển Việt Nam so với nước khu vực, nâng dần vị trị kinh tế Việt Nam Thế giới Trong trình nghiên cứu thực đề án, trình độ kiến thức, lý luận cịn hạn chế, khơng tránh khỏi thiếu sót Em mong phê bình, đóng góp ý kiến từ phía thầy để làm hoàn thiện Em xin chân thành cảm ơn Trang LÝ LUẬN VỀ VỐN ĐẦU TƯ TRỰC TIẾP NƯỚC NGOÀI 1.1 Khái niệm FDI FDI hình thức đầu tư quốc tế mà nhà đầu tư nước ngồi góp lượng vốn đủ lớn để thiết lập sở sản xuất, kinh doanh, nhờ cho phép họ trực tiếp tham gia điều hành đối tượng mà họ bỏ vốn đầu tư, với đối tác nước nhận đầu tư chia sẻ rủi ro thu lợi nhuận từ hoạt động đầu tư Nguồn vốn FDI nguồn vốn đầu tư tư nhân nước để đầu tư cho sản xuất kinh doanh dịch vụ nhằm mục đích thu lợi nhuận Đây nguồn vốn lớn, có ý nghĩa quan trọng đầu tư phát triển kinh tế không nước nghèo mà kể nước công nghiệp phát triển Nguồn vốn đầu tư trực triếp nước ngồi có đặc điểm khác với nguồn vốn nước khác việc tiếp nhận nguồn vốn không phát sinh nợ cho nước tiếp nhận Thay nhận lãi suất vốn đầu tư, nhà đầu tư nhận phần lợi nhuận thích đáng dự án đầu tư hoạt động có hiệu Đầu tư trực tiếp nước ngồi mang theo toàn tài nguyên kinh doanh vào nước nhận vốn nên thúc đẩy phát triển ngành nghề mới, đặc biệt ngành đòi hỏi cao kỹ thuật, cơng nghệ hay cần nhiều vốn Vì thế, nguồn vốn có tác dụng to lớn q trình cơng nghiệp hố, chuyển dịch cấu kinh tế tốc độ tăng trưởng nhanh nước nhận đầu tư 1.2 Các hình thức tồn chủ yếu FDI • Hợp đồng hợp tác kinh doanh CBC (Contractual-Business-Cooperation) Trang • Doanh nghiệp liên doanh (Joint Venture interprise) • Doanh nghiệp 100% vốn nước ngồi (100% Foreign Cantrerisce) • BOT (Build , operate and transfer) • Khu chế xuất: Theo Luật đầu tư nước Việt Nam, khu chế xuất hiểu “khu công nghiệp chuyên sản xuất hàng xuất cho hoạt động xuất khẩu, bao gồm nhiều doanh nghiệp hoạt động, có ranh giới mặt địa lý xác định, phủ định thành lập” Đặc biệt, khu chế xuất cho phép doanh nghiệp nhập hàng hoá dùng cho sản xuất hành xuất miễn thuế dựa kho cảnh 1.3 Vai trò FDI 1.3.1 Đối với quốc gia đầu tư • Thơng qua đầu tư FDI,các nước đầu tư tận dụng lợi chi phí sản xuất thấp nước nhận đầu tư (giá nhân cơng rẻ, chi phí khai thác nguyên vật liệu chỗ thấp) để hạ giá thành sản phẩm, giảm chi phí vận chuyển việc sản xuất hàng thay nhập nước tiếp nhận đầu tư Nhờ mà nâng cao hiệu vốn đầu tư • Đầu tư trực tiếp nước ngồi cho phép cơng ty kéo dài chu kỳ sống sản phẩm sản xuất tiêu thụ thị trường nước Thông qua FDI, công ty nước phát triển chuyển phần sản phẩm công nghiệp giai đoạn cuối chu kỳ sống sản phẩm sang Trang nước nhận đầu tư để tiếp tục sử dụng chúng sản phẩm nước này, tạo thêm lợi nhuận cho nhà đầu tư • Giúp cơng ty quốc tạo dựng thị trường cung cấp nguyên vật liệu dồi dào, ổn định với giá rẻ • Cho phép chủ đầu tư bành trướng sức mạnh kinh tế, tăng cường khả ảnh hưởng thị trường quốc tế, nhờ mở rộng thị trường tiêu thụ sản phẩm, lại tránh hàng rào bảo hộ mậu dịch nước nhận đầu tư, giảm giá thành sản phẩm, tăng sức cạnh tranh với hàng hoá nhập từ nước khác 1.3.2 Đối với quốc gia tiếp nhận đầu tư: • FDI giải tình trạng thiếu vốn cho phát triển kinh tế xã hội tích luỹ nội thấp, cản trở đầu tư đổi kỹ thuật điều kiện khoa học kỹ thuật giới phát triển mạnh • Tạo động lực phân bổ lại nguồn lực xã hội mà đặc biệt vốn Dòng vốn FDI chảy vào lĩnh vực đưa lại hiệu cao kéo theo chuyển dịch cấu ngành địa phương Các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước hoạt động đạt hiệu hẳn doanh nghiệp nước Điều tạo hội cho doanh nghiệp nước có “tấm gương” để tự soi hồn thiện nhiều Còn với địa phương nỗ lực thu hút nguồn vốn đầu tư FDI, tạo nhiều linh hoạt đồng thời kết hợp điều kiện địa phương tạo chuyển dịch ngành hợp lý Trang • Các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngồi khơng góp phần mở rộng thị trường nước, nâng cao lực xuất Việt Nam mà thúc đẩy phát triển thị trường nước hoạt động dịch vụ khác Đó hoạt động kinh doanh khách sạn, dịch vụ, tư vấn, cơng nghệ • Khu vực có vốn đầu tư nước ngồi tạo nhiều việc làm, thơng qua giải vấn đề cơng ăn việc làm cho kinh tế Thơng thường, thu nhập bình qn người lao động làm việc doanh nghiệp có vốn đầu tư nước cao doanh nghiệp nước, tạo cạnh tranh định thị trường lao động Sự hấp dẫn thu nhập với địi hỏi cao trình độ yếu tố tạo nên chế buộc người lao động Việt Nam có ý thức tự tu dưỡng, rèn luyện nâng cao tay nghề để vào làm việc doanh nghiệp Sự phản ứng theo dây chuyền tự nhiên, cạnh tranh doanh nghiệp giúp cho lực lượng lao động Việt Nam có trình độ tác phong làm việc đại • Đối với nước phát triển, có xuất doanh nghiệp có vốn đầu tư nước tạo nên cạnh tranh mạnh mẽ, làm cho khơng khí hoạt động doanh nghiệp nước ''nóng lên'', buộc họ phải hoàn thiện nâng cao sức cạnh tranh doanh nghiệp để tồn phát triển Các doanh nghiệp đem lại mơ hình quản lý tiên tiến phương thức kinh doanh đại, điều thúc đẩy doanh nghiệp nước đổi công nghệ, nâng cao chất lượng sản phẩm, tạo cạnh tranh lành mạnh doanh nghiệp, bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng Trang • FDI tạo điều kiện rút ngắn khoảng cách công nghệ Việt Nam với quốc gia khác giới Cũng qua đầu tư nước ngoài, nhiều công nghệ nhập vào Việt Nam, lĩnh vực viễn thơng, dầu khí, điện tử, tin học, sản xuất ôtô, sợi vải cao cấp 1.4 Các nhân tố ảnh hưởng đến việc thu hút FDI Có nhiều nhân tố tác động đến việc thu hút FDI, song có số nhân tố sau đây: • Mơi trường kinh tế vĩ mơ ổn định, tăng trưởng kinh tế cao bền vững, lạm phát kiểm soát tốt Đây nhân tố quan trọng thu hút FDI, mơi trường kinh tế vĩ mơ thiếu ổn định tiềm ẩn nhiều rủi ro, nhà đầu tư khơng sẵn lịng bỏ vốn đầu tư • Mơi trường trị - xã hội lành mạnh nhân tố quan trọng thu hút FDI Nếu hệ thống trị thiếu ổn định tạo rủi ro quốc gia nguy vốn lớn, vậy, nhà đầu tư an tâm bỏ vốn để đầu tư Hơn nữa, môi trường xã hội thiếu lành mạnh, thiếu dân chủ, bất công xã hội lớn, tâm lý dân cư thiếu niềm tin vào công xã hội khiến nhà đầu tư khơng an tâm bỏ vốn đầu tư • Hệ thống sở hạ tầng đầy đủ đồng Hạ tầng sở bao gồm hạ tầng sở vật chất - kỹ thuật (hệ thống giao thông, thông tin ) hạ tầng sở kinh tế - xã hội (hệ thống thị trường nước, hệ thống luật pháp hiệu lực thực thi, số lượng chất lượng nguồn nhân lực ) Hệ thống hạ tầng Trang sở liên quan đến yếu tố đầu vào lẫn đầu hoạt động kinh doanh, nên điều kiện tảng để nhà đầu tư khai thác lợi nhuận Nếu hạ tầng sở yếu thiếu đồng nhà đầu tư khó khăn để triển khai dự án, chi phí đầu tư tăng cao, quyền lợi nhà đầu tư khơng bảo đảm vậy, nhà đầu tư không muốn đầu tư vốn Mặt khác, việc chuyển vốn nước nhà đầu tư nhằm khai thác thị trường, nên thị trường nước tiếp nhận đầu tư nhỏ, khả toán dân cư bị hạn chế khơng hấp dẫn nhà đầu tư nước Điều lý giải số nước dành nhiều ưu đãi cho nhà đầu tư nước ngồi khơng hấp dẫn luồng vốn FDI TÌNH HÌNH HUY ĐỘNG VỐN ĐẦU TƯ TRỰC TIẾP NƯỚC NGOÀI TẠI VIỆT NAM 10 THÁNG ĐẦU NĂM 2007 Theo báo cáo Đầu tư Thế giới (WIR) 2007 vừa Diễn đàn Liên hợp quốc thương mại phát triển (UNCTAD) cơng bố, có 11% tập đoàn xuyên quốc gia khẳng định Việt Nam điểm đầu tư hấp dẫn họ năm tới, lọt vào Top 10 kinh tế hấp dẫn đầu tư tập đoàn xuyên quốc gia giai đoạn 2007-2009 Theo báo cáo, Việt Nam xếp vị trí thứ tổng số 141 kinh tế khảo sát triển vọng thu hút đầu tư, sau Trung Quốc (52%), Ấn Độ (41%), Mỹ (36%), Nga (22%) Brazil (12%) Điều đáng ý hấp dẫn môi trường đầu tư Việt Nam không nằm lĩnh vực sản xuất, mà ngành dịch vụ, ngân hàng tài Điều cho thấy có chuyển mạnh mẽ kinh tế phát triển ngày đa dạng theo nguyên tắc thị trường Đặc biệt, thị trường tài Trang 10 chuyển sang kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, trì nhiều yếu tố hệ thống pháp luật cũ, bắt đầu xây dựng số luật pháp phù hợp với chế thị trường Nhưng yếu tố trị thể tâm chuyển đổi từ chế tập trung quan liêu, bao cấp sang chế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa làm trỗi dậy lực lượng sản xuất tầng lớp dân cư vốn bị kìm hãm Thị trường khởi động tăng trưởng nhanh chóng có mơi trường thuận lợi cho đầu tư kinh doanh, khuyến khích người dân tham gia làm giàu cách chinh đáng cho cho đất nước Song, hệ thống pháp luật theo kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa hình thành vấn đề cải cách hànhc hính tiến hành chậm, số tình trạng hành chính, quan liêu nảy sinh làm ảnh hưởng khơng tốt đến động lực tăng trưởng có thời kỳ đầu đổi 3.1.2 Tiếp tục hoàn thiện thể chế luật pháp phù hợp với điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, mở cửa hội nhập kinh tế quốc tế • Nghị Trung ương đặt mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội, đẩy nhanh tốc độ cơng nghiệp hóa, đại hóa, khắc phục nguy tụt hậu nước ta so với giới khu vực, đưa Việt Nam khỏi nhóm nước phát triển có thu nhập thấp Do đó, năm tới, nhu cầu vốn đầu tư cho phát triển lớn Để đạt mục tiêu GDP tăng gấp đôi vào năm 2010, sơ ước tính nhu cầu tổng vốn đầu tư phát triển kế hoạch năm 2006 – 2010 khoảng 1580 đến 1960 ngàn tỷ đồng, tương đương 117 – 124 tỷ USD, chiếm 38% GDP Đây nhiệm vụ khó khăn, mặt địi hỏi phải xây dựng đồng hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường định hướng xã Trang 32 hội chủ nghĩa; mặt khác cần thiết phải tiếp tục hoàn thiện hệ thống pháp luật giải pháp đồng nhằm thu hút sử dụng có hiệu Luật doanh nghiệp áp dụng thống nhằm bảo đảm quyền bình đẳng, tự đầu tư kinh doanh, nâng cao khả cạnh tranh tạo hấp dẫn cho nhà đầu tư thuộc thành phần kinh tế, mở thêm kênh thu hút đầu tư nước ngồi • Từ tiến hành cơng đổi mới, hệ thống pháp luật đầu tư, kinh doanh không ngừng cải thiện theo hướng phù hợ với việc xây dựng kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, tạo mơi trường kinh doanh bình đẳng, không phân biệt, tạo luật “cùng sân chơi chung” cho hình thức đầu tư, thành phần kinh tế, thể hàng loạt đạo luật ban hành, sửa đổi, bổ sung Những khác biệt điều kiện đầu tư gia nhập thị trường, yếu tố đầu vào đầu tư nước đầu tư nước thu hẹp đáng kể, chí nhiều sách hịa đồng Tuy nhiên, luật liên quan đến đầu tư ban hành riêng lẻ, lại chưa có quán nội dung, phạm vi điều chỉnh nên thực tế chưa thực tạo “sân chơi” bình đẳng, cịn thiếu qn, minh bạch Tình trạng phân biệt đối xử nhà đầu tư hạn chế việc phát huy nguồn lực Những bất cập hệ thống pháp luật tách biệt theo thành phần kinh tế bộc lộ rõ trước phát triển động, đa dạng doanh nghiệp thuộc thành phần kinh tế Do đó, việc xây dựng Luật đầu tư áp dụng thống cho nhà đầu tư yêu cầu thiết yếu xúc nhằm tiếp tục cải thiện môi trường đầu tư, củng cố niềm tin nhà đầu tư Trang 33 • Trong trinh chủ động tích cực hội nhập kinh tế quốc tế, nước ký kết nhiều hiệp định song phương, đa phương liên quan đến hoạt động đầu tư cam kết khuôn khổ AFTA, hiệp định khung đầu tư khu vực ASEAN, Hiệp định thương mại song phương với Hoa Kỳ, Hiệp định tự hóa, khuyến khích bảo hộ đầu tư với Nhật Bản thức trở thành thành viên Tổ chức Thương mại Thế giới WTO Việc ký kết thực cam kết quốc tế mặt vừa đòi hỏi Việt Nam phải mở cửa thị trường, xóa bỏ rào cản thuế quan, phi thuế quan trợ cấp không phù hợp với thông lệ quốc tế; mặt khác phải trì số sách bảo hộ sản xuất nước có điều kiện, có thời gian, mở cửa thị trường theo lộ trình xác định • Cuộc cạnh tranh thu hút vốn đầu tư nước Thế giới khu vực diễn ngày gay gắt Trung Quốc gia nhập WTO Trong bối cảnh đó, nước khu vực cải cách mạnh mẽ môi trường đầu tư theo hướng tự hóa sách đầu tư, thương mại với đối tác kinh tế lớn nhằm tranh thủ nguồn vốn đầu tư, công nghệ Hệ thống luật pháp đầu tư nước nước ta trước coi hấp dẫn, thơng thống, giảm dần tính cạnh tranh so với chuyển biến sách thu hút đầu tư nước khu vực Thế giới Việc Quốc hội khóa XI, kỳ họp thứ thông qua ban hành Luật đầu tư, Luật doanh nghiệp thể rõ ràng, minh bạch sách bảo đảm đầu tư, khuyến khích ưu đãi đầu tư; đơn giản hóa thủ tục hành để tăng cường sức hấp dẫn đầu tư nước Trang 34 3.2 Các giải pháp cụ thể nhằm tăng cường huy động vốn đầu tư trực tiếp nước 3.2.1 Thực qn sách đầu tư nước ngồi • Trên sở coi kinh tế đầu tư nước phận hữu kinh tế, sách đầu tư nước ngồi cần phải đáp ứng đòi hỏi nâng cao sức mạnh cạnh tranh đất nước bối cảnh có nhiều nước tham gia vào thị trường đầu tư nước cải thiện rõ rệt sách thu hút đầu tư nước ngồi Theo đó, thay đổi sách chủ yếu phải tạo thuận lợi cho hoạt động đầu tư kinh doanh doanh nghiệp • Chính sách nâng cấp đầu tư nước nhằm vào số đối tượng cụ thể, ví dụ TNCs hàng đầu Thế giới ngành cơng nghệ cao cần hình thành sở khảo sát đòi hỏi họ Tổ chức OECD đưa số khuôn khổ sách áp dụng hoạt động đầu tư TNCs nước phát triển Để thu hút TNCs này, sách nước ta cần lưu ý đến quy định OECD • Các sách Chính phủ cần áp dụng thống tồn lãnh thổ Chính quyền địa phương phép đưa ưu đãi riêng khn khổ luật pháp cho phép; chấm dứt tình trạng vi phạm pháp luật ưu đãi phi lý làm ảnh hưởng đến môi trường đầu tư chung, đồng thời tác động tiêu cực đến nguồn thu ngân sách địa phương Trang 35 • Chính sách Chính phủ hướng vào khắc phục hạn chế đầu tư nước nhằm thúc đẩy chuyển dịch cấu ngành, cấu vùng lãnh thổ chuyển giao công nghệ kinh tế nước ta 3.2.2 Tăng cường biện pháp hỗ trợ giảm chi phí kinh doanh • Đối với xuất nhập hải quan: Cần tiếp tục đơn giản hóa thủ tục quy định để đẩy nhanh thời gian thông quan; xem xét lại phạm vi áp dụng quy định Giấy chứng nhận xuất xứ cho lô hàng, áp dụng hồ sơ cho khai báo nhập khẩu; bước áp dụng thông quan điện tử, cho phép áp dụng kho ngoại quan nơi đủ điều kiện xuất lớn Trong việc xuất khẩu, hệ thống phân bổ hạn ngạch doanh nghiệp tư nhân nước chưa minh bạch, dẫn đến áp dụng tùy tiện, tạo hội cho tham nhũng Vì thế, cần thiết có biện pháp đảm bảo minh bạch phân bổ hạn ngạch Nhà đầu tư quyền trực tiếp xuất khẩu, nhập thiết bị, hàng hóa, nguyên liệu phục vụ sản xuất, kinh doanh, trực tiếp ký hợp đồng quảng cáo với tổ chức quyền hoạt động quảng cáo để quảng bá sản phẩm • Đối với thuế, phí lệ phí Cơ chế hai giá tồn hoạt động quảng cáo, phí dịch vụ cảng biển cần sớm nghiên cứu dỡ bỏ Trang 36 Tiếp tục nghiên cứu bổ sung quy định thuế miễn giảm thuế, miễn thuế thu nhập cao khoản phụ cấp vật cho cán Việt Nam làm việc liên doanh chuyên gia nước đến Việt Nam công tác Nghiên cứu áp dụng phương pháp khấu trừ chi phí hợp lý để tính thu nhập chịu thuế mà nước khu vực áp dụng, tạo điều kiện cho doanh nghiệp có điều kiện sớm thu hồi vốn áp dụng để khuyến khích doanh nghiệp đầu tư vào vùng khó khăn, ngành cần đặc biệt khuyến khích đầu tư • Chính sách tài lao động Tổ chức triển khai thực quy định hướng dẫn chấp giá trị quyền sử dụng đất gắn với tài sản đất Xem xét việc cho phép tổ chức cho vay nước nhận chấp quyền sử dụng đất để tạo điều kiện cho nguồn vốn vào Việt Nam Cần mở rộng chức hoạt động quan đăng ký giao dịch để đăng ký quyền sử dụng đất Sớm hoàn chỉnh quy định pháp luật giao dịch có đảm bảo Khuyến khích thành phần kinh tế tham gia đầu tư hoạt động cơng ích có sách miễn, giảm tiền thuê đất hoạt động Ủy ban nhân dân cấp tỉnh phải có trách nhiệm hỗ trợ nhà đầu tư thực đền bù giải phóng mặt để sớm triển khai dự án có hiệu Nhà đầu tư chịu trách nhiệm giá trị, chất lượng thiết bị nhập tạo tài sản cố định, trừ thiết bị cũ không nhập Song, bên cạnh đó, cần thực Trang 37 đăng ký bảo hiểm tài sản bảo hiểm khác theo quy định Nhà đầu tư tự định việc tuyển dụng lao động theo nhu cầu sản xuất, kinh doanh Để nâng cao trình độ cho người lao động Việt Nam làm việc doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngồi, sở đào tạo cần nghiên cứu đổi nội dung chương trình đào tạo, đáp ứng yêu cầu kỹ năng, nghề nghiệp cho người lao động Việt Nam; nghiên cứu nhu cầu thị trường lao động nước để tổ chức cung cấp lao động có hiệu Có sách ưu đãi đặc thù với đào tạo, giáo dục, y tế, đào tạo nghề 3.2.3 Đẩy mạnh cơng tác xúc tiến đầu tư • Quản lý Nhà nước đầu tư nước phải đặt trọng tâm vào hoạt động xúc tiến đầu tư Sự chuyển biến nhận hức thể thơng qua việc thường xuyên sửa đổi, bổ sung sách theo hướng khuyến khích đầu tư; đồng thời nhiều phương thức khác để quảng bá rộng rãi sách phạm vi tồn cầu • Nội dung xúc tiến đầu tư hệ thống giải pháp tiếp thị tổng hợp chiến lược sản phẩm, giá phí ưu đãi đầu tư Hoạt động xúc tiến đầu tư cần làm bật lợi so sánh Việt Nam, đồng thời nêu bất lợi giải pháp để khắc phục bất lợi đó, nhằm làm cho nhà đầu tư nhận biệt hội lợi ích họ thu • Kinh nghiệm thực tế nước ta rằng, phương thức xúc tiến đầu tư có hiệu tạo mơi trường thuận lợi cho nhà đầu tư thực dự án đầu tư nước Việt Nam Khi gặp khó khăn triển khai Trang 38 dự án quan Nhà nước tìm cách giúp đỡ họ khắc phục, bảo đảm kinh doanh thuận lợi có hiệu Tác dụng lan tỏa nhà đầu tư hoạt động nhà đầu tư tiềm lớn nhiều so với vận động đầu tư • Cần hình thành tổ chức xúc tiến đầu tư cấp quốc gia tổ chức địa phương, đại diện thị trường có đủ biên chế, kinh phí để thực tốt chiến lược xúc tiến đầu tư Cho đến nay, nhìn chung hoạt động xúc tiến đầu tư nước ta khác bị động, chưa thường xun, khơng đủ cán có lực thiếu kinh phí, thường làm theo đợt, chưa trở thành công việc hàng ngày quan quản lý Nhà nước đầu tư nước ngồi 3.2.4 Cải cách thủ tục hành đảm bảo minh bạch, đơn giản quán • Các quan Nhà nước cần có tư hoạt động đầu tư kinh doanh, trước hết lợi ích trách nhiệm nhà đầu tư doanh nghiệp Trên sở thủ tục hành cần hướng vào việc tạo thuận lợi cho dự án đầu tư, hoạt động kinh doanh doanh nghiệp Các thủ tục hành thực với thời gian ngắn chi phí thấp • Đáp ứng u cầu cải cách hành mạnh mẽ, phải đơn giản hóa thủ tục đầu tư theo số hướng: dự án đầu tư nước đến 20 triệu USD không thuộc lĩnh vực đầu tư có điều kiện cần đăng ký theo mẫu để Trang 39 chứng nhận đầu tư, xem xét ưu đãi mà không cần hồ sơ ngày; nhà đầu tư, thành lập tổ chức kinh tế gắn với dự án đầu tư cụ thể, việc làm thủ tục đăng ký kinh doanh đăng ký đầu tư nên thực đồng thời quan Nhà nước; nội dung thẩm tra dự án nên tập trung vào điều kiện mà dự án phải đáp ứng, phù hợp quy hoạch, tiến độ góp vốn tính chất dự án, nhu cầu sử dụng đất, giải pháp bảo vệ môi trường; thực đăng ký dự án đầu tư qua mạng Internet quan Nhà nước trả lời cho nhà đầu tư định dự án; việc cấp giấy phép đầu tư phải công khai hóa để tránh tình trạng lợi dụng, sách nhiễu nhà đầu tư trước trao giấy phép • Việc triển khai thực dự án bao gồm thủ tục cấp đất, giải tỏa, đền bù đất đai, xây dựng cơng trình, nhập vật tư thiết bị, đánh giá tác động môi trường , cần đơn giản theo hướng quan chức hướng dẫn nhà đầu tư thực quy định luật pháp có liên quan, theo dõi q trình xây dựng xí nghiệp Trong trường hợp phát vi phạm pháp luật, trước hết hướng dẫn nhà đầu tư khắc phục tình trạng đó, áp dụng việc xử phạt trường hợp nghiêm trọng ngoan cố không chịu sửa chữa theo hướng dẫn quan Nhà nước Cần chấm dứt tình trạng “giấy phép con” tùy tiện thơng tư Bộ quy định • Việc thực hoạt động kinh doanh doanh nghiệp đầu tư nước bắt đầu thủ tục đăng ký với quan Nhà nước để nộp thuế, hoạt động xuất nhập khẩu, bảo vệ môi trường; phòng chống cháy, nổ Khi cần thiết quan tiến hành kiểm tra đánh giá doanh nghiệp có đủ điều kiện, trang thiết bị phù hợp với quy định pháp luật; hướng dẫn yêu Trang 40 cầu bổ sung để đảm bảo đủ điều kiện kinh doanh Cần áp dụng phương thức tiến nghiệp vụ doanh nghiệp tự tính nộp thuế, cuối kỳ đối chiếu nộp bổ sung thoái thuế; đăng ký kế hoạch xuất nhập năm áp dụng biện pháp trừ dần thực hiện; có chế tài xử lý phát vi phạm • Hoạt động tra, kiểm tra doanh nghiệp cần thiết, trước hết phải hướng vào mục đích làm cho doanh nghiệp tự giác tơn trọng luật phát, tránh tình trạng lợi dụng tra, kiểm tra gây khó khăn cho hoạt động bình thường doanh nghiệp Việc xử lý hành vi phạm pháp cần thực trình tự hình phạt quy định Cần có phối hợp quan Nhà nước việc tra, kiểm tra áp dụng phương thức tiến để vừa bảo đảm thực nghiêm minh luật phát, vừa tạo điều kiện thuận lợi cho kinh doanh doanh nghiệp 3.2.5 Tăng cường hợp tác, phân công phân cấp • Thực tế quản lý Nhà nước cấp Trung ương đầu tư nước cho thấy, để nâng cao hiệu quan Nhà nước, cần xác định rõ chức năng, quy định cụ thể phạm vi quyền hạn Bộ, việc nên Bộ chịu trách nhiệm giải quyết, phải hỏi ý kiến theo “cơ chế thỏa thuận”, thực chất tham gia định • Việc thực chức Bộ, hợp tác liên ngành tùy thuộc vào phẩm chất lực công chức Nhà nước, người hàng ngày Trang 41 nhân danh Nhà nước để định trường hợp, việc hồn cảnh cụ thể Nếu đội ngũ cơng chức Nhà nước không đủ phẩm chất, thiếu kiến thức lực chuyên môn, thiếu tinh thần hợp tác trở thành lực cản lớn việc nâng cao hiệu quản lý Nhà nước • Cần phải bảo đảm tính thống nước việc thực luật pháp, nghiêm cấm việc quyền cấp ban hành quy định trái pháp luật Nhà nước, không thực đầy đủ thị Bộ, kể lý để tạo môi trường đầu tư hấp dẫn Đồng thời, phải tôn trọng sắc thái địa phương, tính sáng tạo cấp quyền việc vận dụng quy định luật pháp nhằm khai thác tối đa tiềm lợi vùng lãnh thổ • Việc phân cấp quản lý cho quyền tỉnh, thành phố hoạt động đầu tư nước ngồi phải đặt khn khổ phải điều kiện thuận lợi cho hoạt động doanh nghiệp Không nên để vấn đề phân cấp trở thành mặc quyền hạn trách nhiệm Trung ương với địa phương Trên sở đó, cần thống quy định mức vốn đầu tư dự án đầu tư mà Chính phủ phân cấp cho Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố ban quản lý khu công nghiệp khu chế xuất; khơng nên trì tình trạng ban quản lý khu công nghiệp khu chế xuất phân cấp nhiều Ủy ban nhân cấp tỉnh thành phố • Việc cạnh tranh địa phương để thu hút đầu tư nước cần khuyến khích theo hướng cải tiến mơi trường đầu tư, cải cách hànhc hính, giảm thiểu thủ tục khơng cần thiết, giúp đỡ nhà đầu tư giải khó khăn triển khai dự án kinh doanh Đồng thời, không nên hướng vào Trang 42 việc tăng thêm ưu đãi giảm thiểu khoản thu ngân sách đến mức triệt tiêu lợi ích cần thiết quốc gia 3.2.6 Thiết lập hệ thống thông tin quản lý Nhà nước đầu tư nước Hiện nay, nhược điểm lớn quan Nhà nước không kịp thời thu thập thông tin đầu tư kinh doanh doanh nghiệp, nên khó có định đắn xử lý kiến nghị vấn đề phát sinh doanh nghiệp Có thể nói rằng, thời đại bùng nổ thông tin nay, việc quản lý Nhà nước đầu tư nước áp dụng phương pháp cổ điển Để khắc phục tình trạng cần xây dựng Trung tâm thu thập xử lý thơng tin đầu tư nước ngồi đặt Cục Đầu tư nước Trung tâm thông tin Bộ Kế hoạch Đầu tư Trung tâm nối mạng với quan trung ương quyền địa phương, tất doanh nghiệp đầu tư nước ngồi, thu thập xử lý thơng tin đầu tư nước Thế giới, nước khu vực Trung tâm cần có chế độ cung cấp thơng tin hàng ngày cho quan tùy thuộc vào chức nhu cầu đơn vị, cho người lãnh đạo để phục vụ việc định Việc đầu tư kinh phí xây dựng Trung tâm thu thập xử lý thông tin đầu tư nước ngồi trở thành địi hỏi cấp thiết để nâng cao hiệu quản lý Nhà nước; đồng thời quảng bá rộng rãi minh bạch sách, luật pháp Nhà nước, định quan Nhà nước doanh nghiệp đầu tư nước Trang 43 3.3 Các giải pháp thu hút FDI tăng cường hiệu FDI Chính phủ tiến hành Cùng với việc tiếp tục hoàn thiện mơi trường pháp lý đơn giản hố thủ tục hành nhằm tăng thêm sức hấp dẫn môi trường đầu tư Việt Nam, thời gian tới, Chính phủ tập trung thực số giải pháp sau: 3.3.1 Thành lập phận xúc tiến đầu tư nước Để thu hút đầu tư nước có hiệu nữa, Bộ Kế hoạch – Đầu tư Bộ Ngoại giao thống việc định tiêu chuẩn cán bộ, hình thức hoạt động phận xúc tiến đầu tư nước Theo kế hoạch, năm số phận xúc tiến đầu tư thiết lập Nhật Bản, Hàn Quốc, Singapore, San Francisco (Mỹ) Trung Đông 3.3.2 Cải thiện sở hạ tầng Chính phủ tiếp tục huy động nguồn lực nước, có việc ban hành quy chế khuyến khích tư nhân đầu tư nâng cấp cơng trình giao thơng, cảng biển, dịch vụ viễn thông, cung cấp điện nước, phấn đấu khơng để xảy tình trạng thiếu điện cho hoạt động sản xuất kinh doanh 3.3.3 Đào tào nguồn nhân lực Chính phủ Việt Nam thời gian tới tập trung đầu tư cho việc đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, đào tạo nghề nhằm đáp ứng cầu tăng nhà đầu tư nước ngồi Chính phủ vận động phối hợp với tổ chức quốc tế mở lớp đào tạo xúc tiến quản lý đầu tư nước ngoài; phối hợp với tổ chức nước mở trung tâm đào tạo lao động kỹ thuật cao Trang 44 Từ năm 2006 trở lại thời kỳ thu hút đầu tư nước nhu cầu nhân lực chất lượng cao tăng lên nhanh chóng Nhà sản xuất vi xử lý lớn giới Intel đầu tư tỉ đôla vào Việt Nam cần 3000 lao động có gần 1.000 kỹ sư, chủ yếu thuộc ngành điện tử, tin học, tự động hố Tập đồn Grênasa Nhật Bản – công ty hàng đầu giới thiết kế, sản xuất vi mạch, năm 2007 triển khai xây dựng trung tâm thiết kế Việt Nam, với nhu cầu cần tuyển khoảng 1000 kỹ sư để thiết kế bán dẫn Tập đoàn Foxconn Đài Loan bắt đầu đầu tư vào Việt Nam Đây tập đồn cơng nghệ cao vào loại lớn Đài Loan với giá trị tài khoản thị trường chứng khoán 70 tỷ USD, chuyên sản xuất sản phẩm liên quan đến điện thoại di động, cụm chi tiết máy tính, thiết bị viễn thơng, điện tử tiêu dùng Tập đồn dự kiến năm năm tới đầu tư vào Việt Nam tỷ USD sử dụng 50 000 lao động Ba nhà đầu tư nước từ lĩnh vực điện tử, tin học, viễn thông Mỹ, Nhật, Đài Loan với giá trị đầu tư tỷ USD, triển khai mạnh mẽ dự án năm 2006 – 2007 mở đầu cho sóng đầu tư vào Việt Nam 10-20 năm tới – đầu tư sản xuất xuất dựa công nghệ cao Trang 45 Tài liệu tham khảo Giáo trình Kinh tế đầu tư - Bộ mơn Kinh tế Đầu tư trường ĐH KTQD - 2007 Tài liệu mơn Đầu tư nước ngồi chuyển giao cơng nghệ - Ths Đinh Đào Ánh Thuỷ - 2006 Trang web Bộ kế hoạch Đầu tư Trang web Vnecomy Trang web Bộ tài Trang web Đảng Cộng sản Việt Nam Khu vực kinh tế có vốn đầu tư nước ngồi chế thị thường định hướng xã hội chủ nghĩa Việt Nam - NXB Chính trị quốc gia - 2006 Trang 46 ...2 GIẢI PHÁP HUY ĐỘNG VỐN ĐẦU TƯ TRỰC TIẾP NƯỚC NGOÀI TRONG THỜI GIAN TỚI (trang 32) 3.1 Các giải pháp chung đầu tư nước (trang 32) 3.1.1 Đẩy nhanh đổi mở cửa (trang 32) 3.1.2 Tiếp tục... gia điều hành đối tư? ??ng mà họ bỏ vốn đầu tư, với đối tác nước nhận đầu tư chia sẻ rủi ro thu lợi nhuận từ hoạt động đầu tư Nguồn vốn FDI nguồn vốn đầu tư tư nhân nước để đầu tư cho sản xuất kinh... đãi đầu tư; đơn giản hóa thủ tục hành để tăng cường sức hấp dẫn đầu tư nước Trang 34 3.2 Các giải pháp cụ thể nhằm tăng cường huy động vốn đầu tư trực tiếp nước ngồi 3.2.1 Thực qn sách đầu tư nước