BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP.HCM K NGUYỄN HỮU HUY NHỰT CHIẾN LƯỢC ĐẦU TƯ TRỰC TIẾP RA NƯỚC NGOÀI CỦA VIỆT NAM TRONG TIẾN TRÌNH HỘI NHẬP KINH TẾ QUỐC TẾ Chuyên ngành: Kinh tế tài chính ngân hàng Mã số:60.31.12.01 LUẬN ÁN TIẾN SĨ NGƯỜI HƯỚNG DẪN: TS. NGUYỄN THANH TUYỀN THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH – 2010 PHẦN MỞ ĐẦU Việt Nam đang ngày càng hội nhập sâu, rộng vào đời sống kinh tế quốc tế, nhất là sau khi trở thành thành viên chính thức của Tổ chức Thương mại thế giới - WTO. Việc hội nhập đã giúp cho doanh nghiệp Việt Nam được đối xử bình đẳng trên sân chơi quốc tế. Các nước sẽ không còn phân biệt mức thuế áp dụng cho doanh nghiệp Việt Nam như trước đây. Sau một thời gian gia nhập WTO, các doanh nghiệp Việt Nam đã bắt đầu nhìn thấy rất nhiều cơ hội đầu tư trực tiếp ra nước ngoài và chính họ đã và đang góp phần làm thay đổi dần quan niệm về đầu tư ra nước ngoài từ phía nhà nước Việt Nam. Đầu tư trực tiếp ra nước ngoài là hình thức thâm nhập thị trường phát triển gần đây tại các doanh nghiệp Việt Nam. Thực tiễn thế giới đã chứng tỏ rằng một quốc gia mà có dòng đầu tư trực tiếp ra nước ngoài càng mạnh thì càng có nhiều khả năng mở rộng thị trường, nâng cao hiệu quả sản xuất, tận dụng nguồn nguyên liệu tại chỗ, tăng việc làm và tăng động lực phát triển kinh tế đất nước; đồng thời, tăng cường khoa học công nghệ, nâng cao năng lực quản lý và trình độ tiếp thị với các nước trong khu vực và trên thế giới. Đầu tư trực tiếp ra nước ngoài còn là cách để doanh nghiệp bảo toàn vốn hữu hiệu. i. Đặt vấn đề Trong xu thế toàn cầu hóa và hội nhập kinh tế, các doanh nghiệp có thể chọn các hình thức thâm nhập thị trường quốc tế như: xuất khẩu (Exporting), dự án trao tay (Turnkey Projects), chuyển nhượng giấy phép (Licensing), nhượng quyền thương mại (Franchising), sản xuất theo hợp đồng (Contract Manufacturing), hợp đồng quản trị (Management Contracting), liên doanh (Joint Ventures), công ty con sở hữu toàn bộ (Wholly Owned Subsidiaries), liên minh chiến lược (Strategic Alliances)…; hoạt động đầu tư trực tiếp ra nước ngoài thông qua liên doanh hoặc công ty con sở hữu toàn bộ là một trong những phương cách tốt nhất giúp doanh nghiệp mở rộng thị trường, nâng cao vị thế của mình trên thế giới. Song song với việc thu hút vốn đầu tư từ bên ngoài, đầu tư trực tiếp ra nước ngoài là phương thức không thể thiếu được ở một quốc gia thực hiện chính sách mở 2 cửa để hội nhập kinh tế quốc tế. Hoạt động đầu tư trực tiếp ra nước ngoài thực chất là việc chuyển các nguồn lực có lợi thế so sánh hoặc sản xuất dư thừa ở trong nước như vốn, lao động, công nghệ ra bên ngoài để tạo thế cạnh tranh, nâng cao năng lực sản xuất, tìm nguồn tài nguyên thay thế, hạn chế ô nhiễm môi trường ở trong nước và mở rộng thị trường tiêu thụ, nhằm thu được lợi ích cao nhất trong kinh tế. Hoạt động đầu tư trực tiếp ra nước ngoài dù còn mới mẻ đối với Việt Nam nhưng từ lâu đã không còn xa lạ với các quốc gia phát triển trên thế giới. Đây chính là một hướng đi mới, mang tính hấp dẫn cao đối với Việt Nam. Mặc dù có không ít rủi ro, nhưng đó là một tiềm năng to lớn trong việc giúp doanh nghiệp mở rộng thị trường, nâng vị thế của doanh nghiệp nói riêng và hình ảnh của Việt Nam nói chung trên trường quốc tế. Thời gian vừa qua, các dự án đầu tư trực tiếp ra nước ngoài của doanh nghiệp Việt Nam tuy vốn không lớn nhưng bước đầu đã đem lại những hiệu quả nhất định. Trong xu thế hội nhập sâu rộng, chắc chắn, số dự án đầu tư trực tiếp ra nước ngoài của Việt Nam sẽ không chỉ dừng lại ở ba con số. Do đó, cơ hội đẩy mạnh hoạt động sản xuất, kinh doanh thông qua đầu tư trực tiếp ra nước ngoài vào thời điểm này là rất lớn và rõ ràng đang có chiều hướng thuận lợi cho các doanh nghiệp Việt Nam. Mặt khác, tuy đã có một số doanh nghiệp thành công bước đầu khi đầu tư trực tiếp ra nước ngoài, nhưng đại đa số doanh nghiệp vẫn còn lúng túng trên nhiều phương diện để thực hiện các dự án đầu tư ra ngoài. Có thể nói đầu tư trực tiếp ra nước ngoài là cơ hội đem lại nhiều lợi ích cho doanh nghiệp hay quốc gia; nhưng để biến cơ hội thành thực tiễn hành động là một con đường rất dài, đòi hỏi một thế và lực tương xứng để có thể đi trọn con đường “gian nan” ấy. Trong xu hướng phát triển sắp tới, nhiều chuyên gia nhận định hoạt động đầu tư trực tiếp ra nước ngoài tại Việt Nam sẽ phát triển nhanh chóng. Như vậy, Việt Nam cần phải làm gì trong giai đoạn hiện nay và sắp tới để nâng cao thế và lực cho mình, làm như thế nào để có thể nắm bắt và biến cơ hội thành hành động hiệu quả? Ngay lúc này, nhu cầu thực tiễn đòi hỏi phải có chiến lược đầu tư trực tiếp ra nước ngoài của Việt Nam với những giải pháp thích hợp, nhằm góp phần thúc đẩy hoạt động này từng bước phát triển như các nước trong khu vực và thế giới. Xuất phát từ ý nghĩa và bối cảnh đó, tác giả đã chọn đề tài “Chiến lược đầu tư trực tiếp ra nước ngoài của Việt Nam 3 trong tiến trình hội nhập kinh tế quốc tế” để nghiên cứu thực hiện luận án tiến sĩ kinh tế của mình. ii. Mục tiêu và câu hỏi nghiên cứu Mục tiêu nghiên cứu của luận án là (1) Phân tích thực trạng tình hình hoạt động đầu tư trực tiếp ra nước ngoài của Việt Nam trong thời gian qua về phía cơ quan quản lý nhà nước và doanh nghiệp nhằm tìm ra những khó khăn và hạn chế đang cản trở sự phát triển của hoạt động đầu tư trực tiếp ra nước ngoài; và (2) Nghiên cứu xây dựng các quan điểm đẩy mạnh hoạt động này, đồng thời dự báo về khả năng đầu tư trực tiếp ra nước ngoài của Việt Nam trong quá trình hội nhập; từ đó, đề xuất hệ thống giải pháp (nhóm giải pháp về chiến lược, chính sách của nhà nước và nhóm giải pháp xuất phát từ doanh nghiệp) để đẩy mạnh hoạt động đầu tư trực tiếp ra nước ngoài của Việt Nam. Từ mục tiêu nghiên cứu trên, các câu hỏi nghiên cứu được đặt ra bao gồm:  Thực trạng hoạt động đầu tư trực tiếp ra nước ngoài của các doanh nghiệp Việt Nam thời gian qua?  Những thành công và khó khăn, hạn chế của hoạt động đầu tư trực tiếp ra nước ngoài ở Việt Nam?  Giải pháp nào để đẩy mạnh đầu tư trực tiếp ra nước ngoài của Việt Nam trong tương lai? iii. Phương pháp, thông tin và thiết kế nghiên cứu  Phương pháp nghiên cứu  Phương pháp định tính: Nghiên cứu tất cả các vấn đề liên quan đến hoạt động đầu tư trực tiếp ra nước ngoài đã xuất bản trong các tạp chí khoa học trong và ngoài nước, các bài báo, tài liệu hội thảo, hội nghị, các tài liệu nghe nhìn; kết quả từ thảo luận nhóm mục tiêu;… để làm cơ sở cho việc nghiên cứu định lượng tiếp sau. Nghiên cứu định tính thông qua phỏng vấn tay đôi các doanh nghiệp đã đầu tư trực tiếp ra nước ngoài.  Phương pháp định lượng: Thông qua tiến hành khảo sát các doanh nghiệp dự định đầu tư trực tiếp ra nước ngoài. 4  Ngoài ra, tác giả cũng đã sử dụng các phương pháp truyền thống gồm: phân tích, tổng hợp, thống kê, mô tả và so sánh.  Thông tin nghiên cứu  Thông tin thứ cấp: Thu thập từ Cục Đầu tư nước ngoài - Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Tổng cục Thống kê, Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam, báo chí, tạp chí chuyên ngành, internet và thông tin của các tổ chức nghiên cứu liên quan.  Thông tin sơ cấp: Thu thập ý kiến từ các doanh nghiệp đã và chưa (dự định) đầu tư trực tiếp ra nước ngoài.  Thiết kế nghiên cứu Nghiên cứu được tiến hành theo 2 giai đoạn chính: giai đoạn 1 nghiên cứu định tính, giai đoạn 2 nghiên cứu định lượng. Dữ liệu thu thập trong nghiên cứu được xử lý bằng phần mềm SPSS for Windows 15.0 để phân tích các yếu tố thống kê cơ bản (Phụ lục IV).  Giai đoạn 1: Nghiên cứu định tính Dựa vào các lý thuyết về đầu tư trực tiếp nước ngoài, tác giả xây dựng và hoàn thiện thang đo lường các khái niệm nghiên cứu; nghiên cứu lý thuyết dựa trên nguồn thông tin thứ cấp thông qua các nghiên cứu đã xuất bản trong các tạp chí khoa học trong và ngoài nước, các bài báo, tài liệu hội thảo, hội nghị, các tài liệu nghe nhìn v.v… Tác giả đã tiến hành trao đổi, thảo luận, phỏng vấn tay đôi dựa trên những câu hỏi được chuẩn bị trước (Phụ lục I) với các doanh nghiệp đã đầu tư trực tiếp ra nước ngoài. Ngoài ra, nghiên cứu định tính còn được thực hiện thông qua kỹ thuật thảo luận nhóm nhằm điều chỉnh, bổ sung thang đo các khái niệm nghiên cứu. Giai đoạn này được xem là nghiên cứu sơ bộ nhằm khám phá, điều chỉnh và bổ sung các yếu tố trong bảng câu hỏi phù hợp với thang đo. Kết quả của giai đoạn nghiên cứu này sẽ được ghi nhận, tổng hợp và là cơ sở cho việc thiết kế bảng câu hỏi sử dụng chính thức trong nghiên cứu định lượng. 5  Giai đoạn 2: Nghiên cứu định lượng Phương pháp định lượng thông qua bảng câu hỏi phỏng vấn được thiết kế để trực tiếp điều tra khảo sát ý kiến của các doanh nghiệp dự định đầu tư trực tiếp ra nước ngoài (Phụ lục II), nhằm đánh giá thực trạng tình hình hoạt động đầu tư trực tiếp ra nước ngoài của Việt Nam trong thời gian qua cả về phía cơ quan quản lý nhà nước, lẫn phía doanh nghiệp; tìm ra những khó khăn và hạn chế mà hoạt động này đang gặp phải. Trước khi phỏng vấn chính thức sẽ tiến hành phỏng vấn thử nhằm bổ sung thêm một số tiêu chí cho phù hợp và hiệu chỉnh lại bảng câu hỏi nhằm tránh hiểu sai nội dung cần phỏng vấn. iv. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu Luận án tập trung nghiên cứu tình hình hoạt động đầu tư trực tiếp ra nước ngoài của các doanh nghiệp Việt Nam, trong đó có chú trọng nghiên cứu thể chế chính sách tác động đến hoạt động này để xây dựng chiến lược phát triển. Các hoạt động đầu tư trực tiếp ra nước ngoài của doanh nghiệp Việt Nam được nghiên cứu mang tính tổng quát, không phân tích chi tiết từng ngành cụ thể. Số liệu thứ cấp được thu thập từ năm 1989 (năm bắt đầu có dự án đầu tư trực tiếp ra nước ngoài) đến hết tháng 7 năm 2008 ở Việt Nam. Các thông tin và dữ liệu sơ cấp được thu thập thông qua điều tra các doanh nghiệp tại Việt Nam. v. Những vấn đề nghiên cứu có liên quan Ở Việt Nam từ trước đến nay hầu như rất ít sách cũng như đề tài nghiên cứu về lĩnh vực đầu tư trực tiếp ra nước ngoài. Hiện tại chỉ có duy nhất 1 quyển sách “Thúc đẩy doanh nghiệp Việt Nam đầu tư trực tiếp ra nước ngoài” của PGS.TS. Đinh Trọng Thịnh, Học viện Tài chính, Nhà xuất bản Tài chính, Hà Nội, 2006. Tuy nhiên, những số liệu trong quyển sách này đã cũ. Mặt khác, quyển sách không đi sâu nghiên cứu bằng phương pháp định lượng để có thể đánh giá khách quan hoạt động đầu tư trực tiếp ra nước ngoài, xác định nhân tố ảnh hưởng, dự báo xu hướng phát triển và đề xuất hệ thống giải pháp. Từ đó, càng thôi thúc tác giả - trên cơ sở 6 các nghiên cứu của chính tác giả trước đây - chọn đề tài này để nghiên cứu nhằm tìm ra giải pháp đẩy mạnh đầu tư trực tiếp ra nước ngoài của Việt Nam trong bối cảnh hội nhập kinh tế toàn cầu. Có 5 bài viết của tác giả (và đồng tác giả) đã được công bố trên Tạp chí Phát triển kinh tế (tạp chí khoa học kinh tế của Trường Đại học Kinh tế TP. Hồ Chí Minh, Bộ Giáo dục và Đào tạo) liên quan đến đề tài nghiên cứu, cụ thể gồm: 1. Nguyễn Hữu Huy Nhựt (2005), “Hoạt động đầu tư ra nước ngoài của Việt Nam: Khó khăn và thách thức”, Tạp chí Phát triển kinh tế, số 173, trang 16-19; 2. Nguyễn Hữu Huy Nhựt (2005), “On Possibility of Investing Abroad by Local Companies”, Economic development Review, Number 130, pp. 12-13; 3. Nguyễn Đông Phong & Nguyễn Hữu Huy Nhựt (2007), “Overseas Investment from Vietnam under the Trend of International Integration”, Economic development Review, Number 150, pp. 14-16; 4. Nguyễn Đông Phong & Nguyễn Hữu Huy Nhựt (2008), “Thâm nhập thị trường thế giới bằng hoạt động nhượng quyền kinh doanh của doanh nghiệp Việt Nam”, Tạp chí Phát triển kinh tế, số 208, trang 9-12; 5. Nguyễn Hữu Huy Nhựt (2009), “Kinh nghiệm đầu tư trực tiếp ra nước ngoài của các nước Đông Á và bài học cho Việt Nam”, Tạp chí Phát triển kinh tế, số 220, trang 45-51. Tất cả các nghiên cứu đã công bố nói trên chỉ là những lát cắt từ nhiều góc độ về hoạt động đầu tư trực tiếp ra nước ngoài của doanh nghiệp Việt Nam, chúng chưa phải là một nghiên cứu toàn diện - bằng kết quả khảo sát và các luận cứ khoa học - để đi đến xây dựng chiến lược về đầu tư trực tiếp ra nước ngoài cho Việt Nam, trong tiến trình hội nhập kinh tế quốc tế. vi. Những điểm mới của luận án Một là, chọn nghiên cứu kinh nghiệm đầu tư trực tiếp ra nước ngoài của các nước Đông Á - do điều kiện chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội có nhiều nét tương đồng - để rút ra những bài học kinh nghiệm hữu dụng cho Việt Nam; 7 Hai là, trình bày một bức tranh toàn cảnh đầu tư trực tiếp ra nước ngoài của Việt Nam gần 20 năm qua bằng những lát cắt: (1) phân theo thời gian, (2) phân theo ngành kinh tế và (3) phân theo đối tác; Ba là, chỉ ra những hạn chế thuộc về chính sách, pháp luật, công tác quản lý nhà nước; và những khó khăn từ phía doanh nghiệp cần phải nhanh chóng khắc phục; Bốn là, thông qua thảo luận với các doanh nghiệp có dự án đầu tư trực tiếp ra nước ngoài, cũng như kết quả điều tra những doanh nghiệp có dự định đầu tư trực tiếp ra nước ngoài; luận án khắc họa sự sẵn sàng đầu tư trực tiếp ra nước ngoài của cộng đồng doanh nghiệp, đây cũng chính là cơ sở cho việc đề xuất hệ thống giải pháp thúc đẩy hoạt động này; Năm là, đề ra hệ thống giải pháp (nhóm giải pháp về chiến lược, chính sách của nhà nước và nhóm giải pháp xuất phát từ doanh nghiệp) có tính khả thi để đẩy mạnh đầu tư trực tiếp ra nước ngoài của Việt Nam trong tương lai. vii. Kết cấu của luận án Kết cấu chính của luận án gồm phần mở đầu, kết luận và 3 chương. Ngoài ra còn có bảng thuật ngữ viết tắt, danh mục bảng, danh mục hình, tài liệu tham khảo và phần phụ lục. Cụ thể như sau:  Phần mở đầu Phần này trước tiên sẽ xác định vấn đề nghiên cứu từ đó hình thành mục tiêu và câu hỏi nghiên cứu; giới thiệu phương pháp, thông tin và thiết kế nghiên cứu. Phần này cũng chỉ rõ phạm vi nghiên cứu, những vấn đề nghiên cứu có liên quan, những điểm mới cũng như kết cấu của luận án.  Chương 1. Cơ sở khoa học về đầu tư trực tiếp nước ngoài Nội dung chính của chương 1 này đề cập đến những vấn đề mang tính lý luận liên quan đến hoạt động đầu tư trực tiếp ra nước ngoài, kinh nghiệm đầu tư trực tiếp ra nước ngoài của các nước Đông Á và bài học cho Việt Nam. 8  Chương 2. Thực trạng đầu tư trực tiếp ra nước ngoài của Việt Nam Chương 2 đề cập đến tình hình hoạt động đầu tư trực tiếp ra nước ngoài của Việt Nam trong thời gian qua về phía cơ quan quản lý nhà nước và doanh nghiệp, những thuận lợi và khó khăn, hạn chế đang cản trở sự phát triển của hoạt động đầu tư trực tiếp ra nước ngoài. Chương này còn phân tích kết quả khảo sát tình hình thực tế để đưa ra những cơ sở xây dựng thang đo, kiểm định các giả thuyết nhằm phân tích các nhân tố ảnh hưởng đến sự phát triển của hoạt động đầu tư trực tiếp ra nước ngoài Việt Nam.  Chương 3. Giải pháp đẩy mạnh đầu tư trực tiếp ra nước ngoài của Việt Nam trong tiến trình hội nhập kinh tế quốc tế Dựa trên kết quả phân tích từ chương 2, chương này sẽ xây dựng các quan điểm, đồng thời dự báo về khả năng đầu tư trực tiếp ra nước ngoài của Việt Nam trong tiến trình hội nhập kinh tế. Từ đó, đề xuất hệ thống giải pháp (nhóm giải pháp về chiến lược, chính sách của nhà nước và nhóm giải pháp xuất phát từ doanh nghiệp) nhằm đẩy mạnh đầu tư trực tiếp ra nước ngoài của Việt Nam.  Kết luận. 9 Hình i.i. Tóm lược quy trình nghiên cứu (của tác giả) Xác định thông tin cần thu thập Thiết kế nghiên cứu Đề xuất hệ thống giải pháp và kết luận Thu thập dữ liệu Xử lý dữ liệu và phân tích thông tin Xác định mục tiêu và câu hỏi nghiên cứu QUY TRÌNH NGHIÊN CỨU [...]... tư ra nước ngoài để thực hiện hoạt động đầu tư và trực tiếp tham gia quản lý hoạt động đầu tư đó ở nước ngoài [24] Tóm lại, theo tác giả, đầu tư trực tiếp nước ngoài gồm hai bộ phận là đầu tư trực tiếp vào trong nước do các nhà đầu tư nước ngoài thực hiện và đầu tư trực tiếp ra nước ngoài do các nhà đầu tư Việt Nam thực hiện Trong đó, đầu tư trực tiếp ra 12 nước ngoài được xem là việc các nhà đầu tư. .. về đầu tư ra nước ngoài của doanh nghiệp Việt Nam thì đầu tư ra nước ngoài của doanh nghiệp Việt Nam là việc doanh nghiệp Việt Nam đưa vốn bằng tiền, tài sản khác ra nước ngoài để đầu tư trực tiếp ở nước ngoài [23] Kế tiếp, Nghị định số 78/2006/NĐ-CP ngày 09/8/2006 của Chính phủ quy định về đầu tư trực tiếp ra nước ngoài giải thích từ ngữ đầu tư trực tiếp ra nước ngoài là việc nhà đầu tư chuyển vốn đầu. .. công ty” Đầu tư trực tiếp nước ngoài phải được hiểu đủ cả hai chiều, nghĩa là bao gồm đầu tư vào và đầu tư ra ngoài biên giới một quốc gia Vì vậy đầu tư trực tiếp ra nước ngoài là một trong hai bộ phận của đầu tư trực tiếp nước ngoài Cách hiểu đầu tư trực tiếp nước ngoài tức là đầu tư trực tiếp của nhà đầu tư nước ngoài vào Việt Nam là chưa đầy đủ Theo Nghị định số 22/1999/NĐ-CP ngày 14/4/1999 của Chính... đối với các nước đang phát triển Đầu tư trực tiếp ra nước ngoài là một xu hướng tất yếu khi mà các nền kinh tế hội nhập vào nền kinh tế thế giới Hoạt động đầu tư trực tiếp ra nước ngoài không chỉ có các nước phát triển đóng vai trò là chủ đầu tư mà trong những giai đoạn gần đây đã có sự tham gia của các nước đang phát triển vào hoạt động này [6] Lợi ích của hoạt động đầu tư trực tiếp ra nước ngoài đối... cũng đầu tư sang các nước khác, mặc dù vẫn thiếu vốn cho sự phát triển kinh tế - xã hội trong nước [40] Nguồn gốc sâu xa của xu thế này là do sự tác động đồng thời của bản thân hoạt động đầu tư đối với cả nước đi đầu tư và nước tiếp nhận đầu tư 1.1.3.1 Đối với nước đi đầu tư Bằng cách đầu tư ra nước ngoài, các nước đi đầu tư này tận dụng được lợi thế về chi phí sản xuất thấp của nước nhận đầu tư (do... ngoài được xem là việc các nhà đầu tư Việt Nam đưa vốn đầu tư từ Việt Nam ra nước ngoài để đầu tư dưới các hình thức theo quy định của pháp luật và trực tiếp tham gia quản lý hoạt động đầu tư đó ở nước ngoài 1.1.2 Đặc điểm của đầu tư trực tiếp nước ngoài - Các chủ đầu tư nước ngoài phải đóng góp số vốn tối thiểu, tùy quy định luật đầu tư từng nước Các chủ đầu tư có thể bỏ vốn 100% hoặc liên doanh để... VỀ ĐẦU TƯ TRỰC TIẾP NƯỚC NGOÀI Nội dung chính của chương 1 này đề cập đến những vấn đề mang tính lý luận liên quan đến hoạt động đầu tư trực tiếp ra nước ngoài Đồng thời, do điều kiện chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội có nhiều nét tư ng đồng nên tác giả quyết định chọn nghiên cứu kinh nghiệm đầu tư trực tiếp ra nước ngoài của các nước Đông Á [27], nhằm rút ra những bài học kinh nghiệm cho Việt Nam. .. hội của đất nước, phù hợp với xu thế chung của thời đại; nước chủ nhà có thêm điều kiện để mở rộng quan hệ kinh tế quốc tế, xác lập chỗ đứng trên thị trường quốc tế 1.1.4 Tác động của đầu tư trực tiếp nước ngoài đến sự phát triển của thương mại quốc tế Đầu tư trực tiếp nước ngoài có những tác động to lớn đến sự phát triển thương mại quốc tế Những tác động này ảnh hưởng không chỉ đến nước nhận đầu tư. .. công ty đa quốc gia sẽ tác động lên các yếu tố thiên phú riêng của các quốc gia, nhờ đó làm tăng thu nhập từ mậu dịch Cuối cùng, đầu tư nước ngoài trực tiếp ở nhiều quốc gia sẽ kích thích cạnh tranh giữa các công ty Đầu tư trực tiếp nước ngoài xảy ra khi công dân của một nước (nước đầu tư) nắm giữ quyền kiểm soát các hoạt động kinh tế ở một nước khác (nước chủ nhà hay nước nhận đầu tư) Trong khái niệm... các nước đang phát triển có thể nhìn thấy sau đây: - Một, đầu tư trực tiếp ra nước ngoài giúp cho nước đầu tư sử dụng có hiệu quả nguồn lực “dư thừa” tư ng đối trong nước, nâng cao tỷ suất đầu tư, khai thác có hiệu quả lợi thế của quốc gia Khi đầu tư trực tiếp ra nước ngoài, các quốc gia này sẽ đem các nguồn lực có lợi thế của mình để tiến hành đầu tư và có thể sẽ thu được lợi nhuận lớn hơn khi tiến . trực tiếp ra nước ngoài Việt Nam.  Chương 3. Giải pháp đẩy mạnh đầu tư trực tiếp ra nước ngoài của Việt Nam trong tiến trình hội nhập kinh tế quốc tế. trực tiếp ra nước ngoài là một trong hai bộ phận của đầu tư trực tiếp nước ngoài. Cách hiểu đầu tư trực tiếp nước ngoài tức là đầu tư trực tiếp của nhà đầu