Một số phương pháp giúp học sinh hiểu biết ứng dumg thưc tế qua học hóacấp trung học cơ sở

Khảo sát thực trạng

Trường THCS Nguyễn Trãi là một trong những trường điểm uy tín và chất lượng cao tại huyện, được sự quan tâm và chỉ đạo sát sao từ các cấp lãnh đạo giáo dục Nhà trường chú trọng đến chất lượng học sinh, đặc biệt là việc trang bị kiến thức ứng dụng thực tiễn và giải thích các hiện tượng tự nhiên thông qua môn hóa học, nhận được sự hỗ trợ tích cực từ ban chấp hành hội phụ huynh.

Sự tận tụy của giáo viên là động lực quan trọng giúp họ hoàn thành nhiệm vụ dạy học và giáo dục nhân cách cho học sinh Các phong trào hoạt động tập thể tạo ra không khí thi đua sôi nổi, giúp học sinh tự tin hòa nhập với bạn bè Giáo viên không ngừng cập nhật phương pháp dạy học mới, góp phần nâng cao hiểu biết cho học sinh về ứng dụng của môn học.

Hiện nay, nhiều học sinh có xu hướng học tập sa sút, với một bộ phận không nhỏ thể hiện sự lười biếng và nhút nhát trong việc học, đặc biệt là môn Hóa học Nhiều em chỉ ghi chép bài một cách đối phó mà không thực sự tiếp thu kiến thức, không hứng thú với các lý thuyết khô khan, và không thể giải thích các hiện tượng trong cuộc sống Điều này dẫn đến việc các em không nhận thức được vai trò và ứng dụng thực tiễn của môn Hóa học trong đời sống.

Người thực hiện: Trường THCS Nguyễn Trãi

Trong cuộc sống hàng ngày, nhiều học sinh cảm thấy không thích học môn Hóa, dẫn đến tình trạng học sinh chưa ngoan với những biểu hiện phức tạp và đa dạng Những vấn đề này bao gồm việc văng tục, không vâng lời cha mẹ và thầy cô, thiếu trung thực, trốn học để chơi game, và gây gổ đánh nhau Tình hình này không chỉ xảy ra trong môn Hóa mà còn phổ biến trong toàn bộ môi trường học đường.

Nhiều học sinh hiện nay thiếu sự quan tâm từ cha mẹ và thầy cô, dẫn đến việc các em dễ bị tổn thương và tiếp thu những ảnh hưởng xấu từ bên ngoài Ở lứa tuổi trung học cơ sở, các em có khả năng tiếp thu nhanh nhưng cũng dễ quên, đồng thời chưa đủ khả năng tự chủ để chống lại những cám dỗ Một số giáo viên lớn tuổi gặp khó khăn trong việc áp dụng phương pháp giảng dạy mới, khiến học sinh chưa thể hiểu rõ ứng dụng thực tế của môn Hóa trong cuộc sống Kết quả khảo sát năm học trước cho thấy tỷ lệ học sinh đạt thành tích giỏi, khá, trung bình và yếu trong các lớp tôi giảng dạy cần được cải thiện.

Số HS TB trở lên

% SL Tỉ lệ% SL Tỉ lệ

Học sinh chưa ngoan chủ yếu do ảnh hưởng từ sự phát triển của mạng Internet tại nông thôn, với nhiều điểm chat và trò chơi online xuất hiện gần trường học Điều này khiến các em không chú trọng đến việc tìm hiểu và ứng dụng hóa học trong đời sống, dẫn đến việc học không được ưu tiên.

Nhiều bậc cha mẹ, vì phải lo lắng về kinh tế hoặc mải mê với công việc làm giàu, đã vô tình lơ là việc giáo dục đạo đức cho con cái và đẩy toàn bộ trách nhiệm này cho giáo viên.

Nhiều gia đình có điều kiện nhưng lại nuông chiều con cái quá mức, trong khi một số học sinh gặp khó khăn do cha mẹ bất hòa, li thân hoặc ly dị Điều này ảnh hưởng đến việc học tập của các em, đặc biệt là trong việc yêu thích và học tốt môn Hóa học Kết quả là, việc hiểu biết và ứng dụng thực tế qua môn học này trở nên khó khăn hơn đối với các em.

Là một giáo viên có nhiều năm kinh nghiệm, việc không thường xuyên cập nhật các phương pháp dạy học tích cực sẽ khiến chúng ta vẫn giữ thói quen giảng dạy truyền thống như đàm thoại vấn đáp và nghe ghi chép một chiều Điều này dẫn đến việc học sinh chỉ tiếp thu kiến thức một cách thụ động, thiếu đi sự chủ động trong việc tìm hiểu và ứng dụng kiến thức thực tế Để phát triển vai trò của học sinh như những người học tích cực, giáo viên cần chuyển mình từ vị trí chủ đạo sang việc hỗ trợ và khuyến khích sự khám phá, tìm kiếm kiến thức theo hướng tích cực hơn.

Giải quyết vấn đề

Nghiên cứu về chức năng và nhiệm vụ của giáo viên môn Hóa học cho thấy tầm quan trọng của việc thường xuyên cập nhật kiến thức mới và phương pháp dạy học tích cực Việc áp dụng các tiến bộ khoa học công nghệ vào giảng dạy giúp học sinh hứng thú hơn trong việc tìm kiếm và lĩnh hội kiến thức thực tiễn Các phương pháp dạy học như người học là trung tâm, thuyết giảng tích cực, dạy học nêu vấn đề, dạy học qua tình huống, và dạy học theo kiểu truy vấn cần được kết hợp khéo léo với các kỹ năng như làm việc nhóm, đàm thoại, và thuyết trình Đổi mới phương pháp giáo dục từ hình thức truyền thụ một chiều sang phương pháp dạy học tích cực không chỉ nâng cao chất lượng đào tạo mà còn giúp học sinh hoàn thiện tư duy, kiến thức, kỹ năng và thái độ.

Bốn trình kiến tạo bao gồm tìm tòi, khám phá, phát hiện, khai thác và xử lý thông tin, giúp học sinh tự hình thành hiểu biết, năng lực và phẩm chất Quá trình "dạy" tổ chức hoạt động nhận thức cho học sinh, bao gồm cách tự học, sáng tạo, hợp tác, và dạy phương pháp cũng như kỹ thuật lao động khoa học Mục tiêu học tập là đáp ứng nhu cầu cuộc sống hiện tại và tương lai, giúp học sinh nhận thức giá trị của kiến thức cho bản thân và sự phát triển xã hội Đổi mới phương pháp dạy học được coi trọng, với việc tạo điều kiện cho học sinh hoạt động sáng tạo trong giờ học, tự chiếm lĩnh kiến thức và kỹ năng hóa học qua nhiều biện pháp khác nhau.

+ Khai thác đặc thù bộ môn tạo ra các hình thức hoạt động đa dạng, phong phú.

+ Đổi mới hoạt động học tập của học sinh và tăng thời gian dành cho học sinh hoạt động trong giờ học.

Để nâng cao mức độ hoạt động trí lực, sự chủ động và sáng tạo của học sinh trong môn Hóa học, cần thường xuyên áp dụng các phương pháp dạy học đa dạng Mặc dù việc đổi mới đã mang lại kết quả tích cực, nhưng kiến thức Hóa học ở cấp THCS vẫn còn khô cứng, khiến học sinh dễ cảm thấy nhàm chán Đặc biệt, những học sinh có khả năng tư duy hạn chế thường ngại học môn này, nhất là ở những khu vực thiếu điều kiện ứng dụng kiến thức vào thực tiễn Để khắc phục tình trạng này, giáo viên cần liên hệ chặt chẽ giữa lý thuyết và thực tiễn trong quá trình giảng dạy Việc đưa vào các hiện tượng hóa học thực tiễn sẽ kích thích sự hứng thú và sáng tạo của học sinh, đồng thời giúp các em nhận thức rõ hơn về ứng dụng của môn học trong đời sống hàng ngày.

1) Trong chương trình Hóa lớp 8:

Trong chương trình Hóa học lớp 8, việc giúp học sinh hiểu về các ứng dụng thực tiễn của kiến thức là rất quan trọng Chẳng hạn, trong bài 24 về tính chất của Oxi, giáo viên có thể đặt câu hỏi để khuyến khích học sinh khám phá và liên kết lý thuyết với thực tế.

Khi cuốc, xẻng và các dụng cụ bằng sắt được để lâu trong không khí, chúng sẽ chuyển sang màu nâu do quá trình oxi hóa Giáo viên giải thích rằng khí oxi trong không khí đã tác động lên các dụng cụ này, dẫn đến việc hình thành Fe3O4 Điều này minh họa cho tác dụng của oxi đối với kim loại, cụ thể là sự oxi hóa sắt.

Ví dụ 2: Liên hệ thực tế em hãy cho biết oxi có ở đâu? Oxi có tính chất vật lý gì?

Oxi là một chất khí không màu, không mùi và ít tan trong nước, đồng thời nặng hơn không khí Học sinh trả lời câu hỏi, sau đó giáo viên sẽ nhận xét và bổ sung thông tin cần thiết.

Các khí gas có khả năng cháy trong không khí do sự hiện diện của khí oxi, trong khi khí ga chủ yếu chứa metan Sự kết hợp giữa oxi và metan tạo ra phản ứng cháy, dẫn đến sự hình thành khí đốt Giáo viên đã hướng dẫn học sinh giải thích hiện tượng này và áp dụng vào phần nêu vấn đề khi bắt đầu bài học mới.

Khí oxi đóng vai trò thiết yếu trong đời sống của con người và sinh vật, vì nó cần thiết cho quá trình hô hấp hàng ngày và mọi hoạt động sống của chúng ta Vậy khí oxi có những tính chất gì quan trọng?

Giải thích: Tính chất vật lý: oxi là chất khí, không màu, không mùi, ít tan trong nước, nặng hơn không khí.

Khí oxi là một đơn chất phi kim hoạt động mạnh, đặc biệt ở nhiệt độ cao, và dễ dàng tham gia phản ứng hóa học với nhiều phi kim, kim loại và hợp chất Trong các hợp chất hóa học, nguyên tố oxi có hóa trị II Giáo viên nên chú trọng áp dụng những đặc điểm này khi giới thiệu vấn đề trong bài học mới.

Ví dụ 5: Vì sao oxi có thể duy trì sự sống của con người và động vật?

Oxi có khả năng kết hợp với hemoglobin trong máu, giúp vận chuyển oxy đến nuôi dưỡng cơ thể con người và động vật Quá trình oxy hóa các chất dinh dưỡng trong thực phẩm diễn ra trong cơ thể, tạo ra năng lượng cần thiết cho hoạt động sống.

Câu nói “Lửa thử vàng, gian nan thử sức” nhấn mạnh rằng chỉ qua những thử thách và khó khăn, con người mới có thể chứng tỏ được giá trị và bản lĩnh của mình Giống như việc dùng lửa để kiểm tra chất lượng vàng, những khó khăn trong cuộc sống giúp ta nhận ra sức mạnh và khả năng của bản thân Khi đối mặt với gian nan, ta sẽ hiểu rõ hơn về chính mình, từ đó phát triển và trưởng thành hơn.

Gian nan thử sức là những khó khăn, thử thách mà mỗi người phải đối mặt để kiểm tra sức mạnh, ý chí, trí tuệ và lòng kiên nhẫn của bản thân Trong lĩnh vực hóa học, oxi có nhiều ứng dụng quan trọng, như trong phản ứng oxi hóa và phản ứng hóa hợp Giáo viên có thể đặt câu hỏi mở cho học sinh về các ứng dụng của oxi trong thực tế, khuyến khích sự sáng tạo và tư duy phản biện, đồng thời bổ sung hình ảnh minh họa để tăng cường hiểu biết.

Giáo viên hướng dẫn để các em hiểu biết ở phần liên hệ thực tế.

Khi oxy là yếu tố cần thiết cho sự cháy và hô hấp, chúng ta cần cân nhắc việc đóng cửa khi ngủ hoặc đốt than trong phòng Việc này có thể gây thiếu oxy, ảnh hưởng đến sức khỏe Ngoài ra, việc để hoa trong phòng cũng cần được xem xét, vì một số loại hoa có thể ảnh hưởng đến chất lượng không khí.

Khi đưa bếp than vào phòng kín, lượng CO tăng cao sẽ chiếm oxi, dẫn đến tình trạng thiếu oxi nghiêm trọng, ảnh hưởng đến khả năng hô hấp và có thể gây ngạt thở hoặc tử vong Tương tự, để hoa trong phòng ngủ ban đêm cũng gây thiếu oxi do cây hô hấp, ảnh hưởng xấu đến sức khỏe Do đó, việc hiểu biết về ứng dụng của oxi là rất quan trọng.

Ví dụ 1: Oxi nhân tạo được tạo ra từ đâu? Giáo viên áp dụng ở phần nêu vấn đề khi vào bài mới và hướng dẫn học sinh giải thích:

Trong phòng thí nghiệm, khí oxi được sản xuất bằng cách đun nóng các hợp chất giàu oxi và dễ phân hủy ở nhiệt độ cao, chẳng hạn như KMnO4 và KClO3.

Kết quả đạt được

Để giúp học sinh học tốt và trở thành người có ích cho xã hội, giáo viên bộ môn Hóa cần áp dụng các biện pháp giúp các em hiểu rõ ứng dụng thực tế của môn học Sự phối hợp giữa gia đình, xã hội và nhà trường là rất quan trọng, vì vai trò giáo dục của gia đình và xã hội quyết định định hướng phát triển của học sinh Điều này sẽ giúp các em trở thành những công dân có ích, hiếu thảo trong gia đình và là tấm gương cho các bạn học sinh khác.

Trong năm qua, tôi đã tích lũy nhiều kinh nghiệm giảng dạy môn Hóa học, giúp học sinh từ những người chưa yêu thích và chưa hiểu biết về môn học này trở nên yêu thích và nắm vững các ứng dụng thực tế Kết quả là đa số học sinh đã có sự tiến bộ rõ rệt trong học tập môn Hóa học.

29 sinh chăm chỉ thực hiện tốt nội quy học sinh, tạo hứng thú và yêu thích bộ môn Hóa Các em biết giải thích các hiện tượng trong tự nhiên và cuộc sống, từ đó số lượng học sinh đạt kết quả giỏi và khá trong môn Hóa ngày càng tăng lên.

Số HS TB trở lên

SL Tỉ lệ % SL Tỉ lệ% SL Tỉ lệ% SL Tỉ lệ% SL Tỉ lệ%

Để giáo dục học sinh hiểu biết ứng dụng thực tế qua môn Hóa học, cần nắm rõ từng đối tượng học sinh, xây dựng kế hoạch cụ thể và thực hiện tốt công tác phối hợp giữa gia đình, nhà trường và xã hội Giáo viên cần có uy tín về chuyên môn và đạo đức, tận tâm với nghề, kiên trì và lắng nghe học sinh như một “Người bạn lớn” Trong giảng dạy, cần áp dụng phương pháp giúp học sinh hiểu rõ ứng dụng thực tế của Hóa học và giải thích các hiện tượng tự nhiên trong cuộc sống.

Võ xu, ngày 22 tháng 05 năm 2019

II Khảo sát thực trạng ………2

III Giải quyết vấn đề ,.4

IV Kết quả đạt được………,.29

NHẬN XÉT CỦA HỘI ĐỒNG KHOA HỌC TRƯỜNG:

NHẬN XÉT CỦA HỘI ĐỒNG KHOA HỌC NGÀNH:

Định dạng
Số trang	33
Dung lượng	2,15 MB