Đất đai là tài nguyên, tư liệu sản xuất và là yếu tố không thể thiếu đối với bất cứ một quốc gia nào trên thế giới. Đất đai là thành phần quan trọng hàng đầu của môi trường sống, là địa bàn phân bố dân cư, xây dựng cơ sở kinh tế, văn hóa, xã hội, an ninh, quốc phòng. Đất đai không thể di chuyển và thay thế được. Chính vì vậy, việc quản lý và sử dụng đất một cách hợp lý có ý nghĩa quyết định đến sự phát triển kinh tế, xã hội. Cùng với sự phát triển của xã hội đã dẫn đến nhu cầu đất đai ngày một tăng, đặc biệt là trong sự nghiệp công nghiệp hoá - hiện đại hoá (CNH-HĐH) đất nước như hiện nay. Để đảm bảo sử dụng đất đúng mục đích, tiết kiệm, hợp lý, đạt hiệu quả cao và bền vững thì công tác quản lý và sử dụng đất đai càng phải được coi trọng. Xã Hy Cương, thành phố Việt Trì, tỉnh Phú Thọ trước đây thuộc huyện Lâm Thao, tỉnh Phú Thọ, được sáp nhập về thành phố Việt Trì từ năm 2007. Sau 13 năm về thành phố Việt Trì bộ mặt của xã Hy Cương đang từng bước thay đổi, kinh tế ngày càng phát triển, đời sống vật chất và tinh thần của người dân ngày càng được nâng lên. Đạt được những kết quả trên phải kể đến sự đóng góp không nhỏ trong công tác quản lý đất đai của chính quyền địa xã Hy Cương. Là xã có Khu di tích lịch sử quốc gia đặc biệt Đền Hùng cùng với quá trình phát triển kinh tế - xã hội, sự quy hoạch phát triển vùng lõi di tích quốc gia, công tác quản lý nhà nước về đất đai trên địa bàn xã Hy Cương gặp phải một số bất cập trong việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, nhân dân không làm được sổ đỏ nên không thể giao dịch vay vốn ngân hàng, không được tặng cho, chuyển nhượng đất; khó khăn trong công tác giải phóng mặt bằng; tình trạng tự chuyển đổi mục đích sử dụng, lấn chiếm đất vẫn còn; nhiều hộ dân vẫn để đất hoang, không canh tác… Nhằm góp phần giải quyết vấn đề trên, tác giả chọn đề tài nghiên cứu: “Quản lý đất đai của chính quyền xã Hy Cương, thành phố Việt Trì, tỉnh Phú Thọ”, mong muốn góp phần giải quyết những khó khăn trong quản lý nhà nước về đất đai ở xã Hy Cương hiện nay.
Khung nghiên cứu
Các nhân tố ảnh hưởng đến quản lý đất đai của chính quyền cấp xã
Nội dung quản lý đất đai của chính quyền cấp xã
- Lập kế hoạch sử dụng đất
- Quản lý việc giao đất, cho thuê đất, thu hồi đất, chuyển mục đích sử dụng đất
- Quản lý việc bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi thu hồi đất
- Quản lý hồ sơ địa chính, hướng dẫn nhân dân làm hồ sơ đề nghị cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất
- Giải quyết tranh chấp về đất đai; giải quyết khiếu nại, tố cáo trong quản lý và sử dụng đất đai
Mục tiêu quản lý đất đai của chính quyền cấp xã
- Nhằm sử dụng đất đai một cách khoa học, tiết kiệm theo kế hoạch
- Bảo vệ quyền sở hữu nhà nước đối với đất đai, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người sử dụng đất
- Đảm bảo sử dụng hợp lý quỹ đất; Tăng cường hiệu quả sử dụng đất; Bảo vệ đất,bảo vệ môi trường và cải tạo đất
5.2 Phương pháp thu thập và xử lý số liệu
- Nguồn thứ cấp: Số liệu báo cáo về đất đai cấp thành phố, cấp tỉnh, thời gian từ năm 2017 – 2019.
Nguồn số liệu sơ cấp được thu thập thông qua việc điều tra trực tiếp người dân khi họ làm hồ sơ xin cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, cũng như trong quá trình bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi thu hồi đất Ngoài ra, việc điều tra công chức địa chính xã cũng là một phần quan trọng trong việc thu thập dữ liệu này.
Đối tượng điều tra bao gồm 55 người dân, tập trung vào các vấn đề liên quan đến bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi thu hồi đất Số phiếu điều tra được phát ra là 55 phiếu, tương ứng với số lượng người tham gia.
+ Về việc hướng dẫn Nhân dân làm hồ sơ đề nghị cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất: Số phiếu điều tra là 55 phiếu, số lượng 55 người.
- Phỏng vấn công chức địa chính – xây dựng và môi trường 5 nội dung sau: + Lập kế hoạch sử dụng đất
+ Quản lý việc giao đất, cho thuê đất, thu hồi đất, chuyển mục đích sử dụng đất
+ Quản lý việc bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi thu hồi đất
+ Quản lý hồ sơ địa chính, hướng dẫn nhân dân làm hồ sơ đề nghị cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất
+ Giải quyết tranh chấp về đất đai; giải quyết khiếu nại, tố cáo trong quản lý và sử dụng đất đai.
Số phiếu phỏng vấn là 5 phiếu, số lượng 5 người.
Phương pháp thống kê, tổng hợp số liệu
Tình hình người dân thực hiện thủ tục bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi thu hồi đất đang diễn ra sôi nổi Nhiều hộ gia đình đã đến nộp hồ sơ đề nghị cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, thể hiện sự quan tâm và mong muốn được giải quyết quyền lợi hợp pháp của mình Công tác hỗ trợ và bồi thường cần được thực hiện công khai, minh bạch để đảm bảo quyền lợi cho người dân.
Nghiên cứu này tập trung vào 6 lô đất tại xã Hy Cương, sử dụng phương pháp phân tích số liệu để đánh giá và phân tích các kết quả nghiên cứu liên quan đến đề tài.
CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ KINH NGHIỆM THỰC TIỄN VỀ QUẢN LÝ ĐẤT ĐAI CỦA CHÍNH QUYỀN CẤP XÃ
CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ KINH NGHIỆM THỰC TIỄN II
Quản lý đất đai của chính quyền cấp xã đóng vai trò quan trọng trong việc lập kế hoạch sử dụng đất hiệu quả Chính quyền xã chịu trách nhiệm trong việc giao đất, cho thuê đất, thu hồi đất và chuyển mục đích sử dụng đất, đảm bảo tuân thủ các quy định pháp luật Ngoài ra, việc quản lý bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi thu hồi đất cũng là một phần quan trọng trong công tác quản lý đất đai, nhằm bảo vệ quyền lợi của người dân và phát triển bền vững tại địa phương.
QUẢN LÝ HỒ SƠ ĐỊA CHÍNH, HƯỚNG DẪN NHÂN DÂN LÀM HỒ SƠ ĐỀ NGHỊ CẤP GIẤY CHỨNG NHẬN QUYỀN SỬ DỤNG ĐẤT IV
Giải quyết tranh chấp về đất đai và xử lý khiếu nại, tố cáo trong quản lý và sử dụng đất đai là nhiệm vụ quan trọng của chính quyền cấp xã Các nhân tố ảnh hưởng đến quản lý đất đai bao gồm sự tham gia của cộng đồng, hiệu quả của các quy định pháp luật, và năng lực của cán bộ quản lý Việc nâng cao nhận thức và trách nhiệm của người dân trong quản lý đất đai cũng đóng vai trò quan trọng trong việc giảm thiểu tranh chấp và đảm bảo sử dụng đất đai hợp lý.
Bài viết trình bày kinh nghiệm quản lý đất đai từ một số địa phương, bao gồm huyện Kim Động, Hưng Yên, huyện Hiệp Hoà, tỉnh Bắc Giang, và huyện Lâm Thao, tỉnh Phú Thọ Những kinh nghiệm này sẽ cung cấp những bài học quý giá cho xã Hy Cương, thành phố Việt Trì, tỉnh Phú Thọ, nhằm cải thiện hiệu quả quản lý đất đai và phát triển bền vững.
Chính quyền xã Hy Cương cần nghiên cứu các văn bản pháp luật một cách có hệ thống và cử cán bộ chuyên môn tham gia thường xuyên các lớp bồi dưỡng về đất đai Đồng thời, khi phát hiện dấu hiệu vi phạm về đất đai, cần xử lý một cách nghiêm minh để đảm bảo tính pháp lý và bảo vệ quyền lợi của người dân.
Chính quyền xã Hy Cương cần áp dụng hiệu quả các chính sách của chính phủ, tập trung vào việc đầu tư cho người dân Cần rà soát tất cả các diện tích đất quy hoạch, công bố và cắm mốc rõ ràng, đồng thời quản lý chặt chẽ để tránh lãng phí tiền của nhà nước và người dân do phải đền bù.
BÙ, DỠ BỎ KHI DI CHUYỂN GPMB V
Cần đẩy mạnh hướng dẫn người dân làm hồ sơ đề nghị cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, đặc biệt là cho các hộ thuộc khu tái định cư, nhằm tạo thuận lợi cho công tác quản lý Bên cạnh đó, cần xây dựng các tiêu chuẩn, quy chế và quy trình đấu thầu, đấu giá một cách khoa học và công khai rõ ràng để thực hiện và giám sát hiệu quả Chương 2 sẽ phân tích thực trạng quản lý đất đai hiện nay.
CỦA CHÍNH QUYỀN XÃ HY CƯƠNG, THÀNH PHỐ V VIỆT TRÌ, TỈNH PHÚ THỌ V TÌNH HÌNH SỬ DỤNG ĐẤT VÀ BIẾN ĐỘNG ĐẤT ĐAI Ở XÃ HY CƯƠNG V
HY CƯƠNG LÀ XÃ MIỀN NÚI CỦA THÀNH PHỐ VIỆT TRÌ, CÓ TỔNG SỐ 1782 HỘ DÂN, 5559 NGƯỜI LÀ NƠI
Khu di tích lịch sử quốc gia đặc biệt Đền Hùng nằm ở vị trí địa lý thuận lợi, tạo điều kiện cho việc phát triển dịch vụ du lịch Về phía Đông Bắc, khu di tích giáp xã Phù Ninh, huyện Phù Ninh; phía Tây Bắc giáp xã Tiên Kiên, huyện Lâm Thao; phía Đông giáp xã Kim Đức, thành phố Việt Trì; phía Đông Nam giáp phường Vân Phú, thành phố Việt Trì; và phía Tây Nam giáp xã Chu Hoá, thành phố Việt Trì Tình hình sử dụng đất tại khu vực này được quản lý theo mục đích sử dụng hợp lý, nhằm bảo tồn giá trị lịch sử và phát triển du lịch bền vững.
Xã có tổng diện tích tự nhiên 707,85 ha, chủ yếu là đất nông nghiệp, với nghề trồng trọt là hoạt động chính của người dân Họ chủ yếu trồng cây có múi và lúa, trong khi một số ít người tham gia vào ngành dịch vụ tại Đền Hùng.
B ĐẤT SẢN XUẤT NÔNG NGHIỆP: DIỆN TÍCH 353,54HA, CHIẾM 49,94% SO VỚI TỔNG DIỆN TÍCH CỦA XÃ VÀ CHIẾM 26,57 % SO VỚI DIỆN TÍCH ĐẤT NÔNG NGHIỆP V
C ĐẤT LÂM NGHIỆP: DIỆN TÍCH 130,29 HA, CHIẾM 18,4% SO VỚI TỔNG DIỆN TÍCH ĐẤT CỦA XÃ VÀ CHIẾM 90,7% SO VỚI DIỆN TÍCH ĐẤT NÔNG NGHIỆP VI
Diện tích đất nuôi trồng thủy sản tại xã là 6,38 ha, chiếm 0,9% tổng diện tích đất và 1,8% diện tích đất nông nghiệp Bên cạnh đó, diện tích đất phi nông nghiệp ở xã Hy Cương là 217,63 ha, chiếm 30,75% tổng diện tích đất của xã Cơ cấu đất được phân bổ cụ thể như sau.
E ĐẤT CHƯA SỬ DỤNG: KHÔNG CÒN VI BIẾN ĐỘNG ĐẤT ĐAI CỦA XÃ HY CƯƠNG GIAI ĐOẠN 2017 – 2019 VI
BIẾN ĐỘNG DIỆN TÍCH ĐẤT PHI NÔNG NGHIỆP: NĂM 2017 DIỆN TÍCH LÀ 215,35HA, NĂM 2018 LÀ
Diện tích đất phi nông nghiệp tại khu vực đã tăng lên 216,46 ha, với mức tăng 2 ha vào năm 2017 và 1 ha vào năm 2018 Sự gia tăng này chủ yếu do việc chuyển đổi mục đích sử dụng đất từ đất trồng lúa sang các mục đích công cộng và đất tín ngưỡng, đặc biệt là thuộc quy hoạch Đền Hùng Hiện tại, diện tích còn lại chưa hoàn thành xây dựng sẽ được chuyển sang năm 2019 Đặc biệt, xã Hy Cương hiện không còn quỹ đất khả dụng.
BỘ MÁY QUẢN LÝ ĐẤT ĐAI CỦA CHÍNH QUYỀN XÃ HY CƯƠNG VI
Thành phố Việt Trì hiện có 22 xã, phường (9 xã, 13 phường) với công chức địa chính hỗ trợ Ủy ban Nhân dân cấp xã trong việc quản lý nhà nước về đất đai Tình hình quản lý đất đai của chính quyền xã Hy Cương đang được chú trọng, bao gồm lập kế hoạch sử dụng đất và quản lý các hoạt động như giao đất, cho thuê đất, thu hồi đất, và chuyển mục đích sử dụng đất.
QUẢN LÝ VIỆC BỒI THƯỜNG, HỖ TRỢ, TÁI ĐỊNH CƯ KHI THU HỒI ĐẤT VII
QUẢN LÝ HỒ SƠ ĐỊA CHÍNH, HƯỚNG DẪN NHÂN DÂN LÀM HỒ SƠ ĐỀ NGHỊ CẤP GIẤY CHỨNG NHẬN QUYỀN SỬ DỤNG ĐẤT VII
Giải quyết tranh chấp về đất đai và xử lý khiếu nại, tố cáo trong quản lý và sử dụng đất đai là vấn đề quan trọng tại xã Hy Cương, thành phố Việt Trì, tỉnh Phú Thọ Đánh giá chung về công tác quản lý đất đai cho thấy cần cải thiện quy trình giải quyết tranh chấp và nâng cao hiệu quả thực hiện các mục tiêu quản lý đất đai Việc thực hiện các mục tiêu này sẽ góp phần nâng cao sự hài lòng của người dân và đảm bảo tính minh bạch trong quản lý đất đai.
Tính đến thời điểm hiện tại, chính quyền xã Hy Cương đã đạt được những kết quả đáng ghi nhận trong quản lý đất đai, đặc biệt là việc sử dụng và khai thác đất nông nghiệp một cách hợp lý hơn Việc giao đất sản xuất nông nghiệp ổn định cho nông dân cùng với cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (GCNQSDĐ) đã giúp họ chủ động thực hiện quyền và nghĩa vụ của người sử dụng đất.
Để nâng cao hiệu quả sử dụng đất và tăng thu nhập cho người dân, việc đa dạng hóa các loại cây trồng là rất quan trọng Trong đó, trồng các loại cây có múi như bưởi Diễn và bưởi da xanh là một trong những giải pháp hiệu quả Việc này không chỉ giúp cải thiện chất lượng đất mà còn mang lại nguồn thu ổn định cho nông dân.
THỜI GIAN TỚI, SẼ TIẾP TỤC TĂNG DIỆN TÍCH ĐẤT CHUYÊN DÙNG, BỞI XÃ ĐANG TẬP TRUNG ĐẨY MẠNH
Sự nghiệp công nghiệp hóa – hiện đại hóa theo định hướng phát triển của địa phương được thể hiện qua chủ đề Đại hội Đảng bộ xã nhiệm kỳ 2020 – 2025: “Nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của Đảng, xây dựng hệ thống chính trị trong sạch vững mạnh, đoàn kết, sáng tạo, phát huy truyền thống vùng đất tổ, khai thác tiềm năng, lợi thế xây dựng xã Hy Cương phát triển toàn diện.” Để đạt được các mục tiêu đề ra, việc cân đối quỹ đất cần được đặt lên hàng đầu.
