lời nói đầu Để đánh giá kết quả học tập sau 4 năm tại trờng Đại học lâm nghiệp, mỗi sinh viên phải thực tập tốt nghiệp nhằm gắn liền việc học lý thuyết với thực tế, làm quen với công tác nghiên cứu khoa học, giúp sinh viên củng cố và hoàn thiện những kiến thức đã tiếp thu trong quá trình thực tập biết vận dụng kiến thức đó vào sản xuất. Từ những mục đích trên, sau khi hoàn thành môn học đợc sự cho phép của nhà trờng, ban chủ nhiệm khoa lâm học cùng với sự đồng ý của bộ môn lâm nghiệp đô thị, tôi thực hiện đề tài tốt nghiệp: Đánh giá và xếp loại một số loài cây trồng thờng gặp trên đờng phố tại thành phố Hạ Long. Sau hơn ba tháng nghiên cứu và triển khai bản luận văn tốt nghiệp đợc sự giúp đỡ tận tình của thầy giáo hớng dẫn và bạn bè đồng nghiệp đến nay bản luận văn đã đợc hoàn thành. Nhân dịp này tôi xin bày tỏ lòng cảm ơn tới thầy giáo GS - TS Ngô Quang Đê - ngời trực tiếp tận tình giúp đỡ tôi thực hiện bản luận văn này. Tôi cũng xin bày tỏ lòng cảm ơn tới thầy giáo GS TS Nguyễn Hải Tuất, các thầy cô trong bộ môn Lâm nghiệp đô thị, bộ môn Thực vật rừng cùng các cô chú trong công ty Môi trờng đô thị Hạ Long đã tận tình giúp đỡ tôi trong quá trình thực hiện đề tài. Mặc dù đã có nhiều cố gắng song do thời gian có hạn nên bản luận văn không tránh khỏi hạn chế nhất định. Kính mong đợc sự đóng góp chân thành của các thầy cô và bạn bè đồng nghiệp để bản luận văn đợc hoàn thiện hơn. Xin trân trọng cảm ơn! Xuân Mai, tháng 5 năm 2005 Sinh viên thực hiện: Phạm Thị Liêm Chơng 1 Đặt Vấn đề Cùng với sự phát triển khoa học - kỹ thuật và kinh tế xã hội là quá trình công nghiệp hoá - hiện đại hoá. Từ đây đã nảy sinh ra những vấn đề cấp thiết đối với đô thị nh sự gia tăng dân số, gia tăng quy mô của các công trình xây dựng, sự tăng nhanh của nhu cầu về nguồn tài nguyên nh nớc, nguyên liệu Đây là nguyên nhân chính dẫn đến phá vỡ cân bằng sinh thái, môi trờng sống dần dần bị suy thoái đặc biệt là ô nhiễm nớc, đất, không khí, tiếng ồn tỷ lệ strees của ngời đô thị tăng lên. Đó là tình trạng chung của nhiều đô thị trên thế giới. Để ngăn chặn và hạn chế suy thoái ô nhiễm môi trờng để ngời dân đô thị đợc sống và làm việc trong bầu không khí trong lành thì cần phải có sự tham gia của nhiều ngành nhiều lĩnh vực với các biện pháp khác nhau. Một biện pháp quan trọng hữu hiệu nhất và đợc chú ý nhiều đó là sử dụng cây xanh. Do cây xanh có rất nhiều vai trò tác dụng chức năng nh tạo bóng mát điềuhoà khí hậu, giảm tiếng ồn, tạo hơng thơm, màu sắc và vẻ đẹp mỹ lệ của cảnh quan làm tăng giá trị của các công trình giúp cho con ngời gần gũi hoà nhập với thiên nhiên và có điều kiện giao hoà với cộng đồng. Cây xanh đã trở thành yếu tố không thể thiếu đợc trong quy hoạch và phát triển đô thị. Cây xanh có nhiều tác dụng, song không phải cây nào cũng nh nhau, việc đánh giá cây xanh là để chỉ ra tác dụng chính những mặt có lợi và những mặt còn hạn chế. Từ việc đánh giá cụ thể sẽ là cơ sở để xếp loại cây trồng phục vụ cho nhà thiết kế cây xanh chọn lựa đợc loài cây phù hợp. Để đóng góp vào việc nghiên cứu vấn đề cây xanh đô thị tôi đã tiến hành thực hiên đề tài: Đánh giá và xếp loại một số cây trồng thờng gặp trên đờng phố tại thành phố Hạ Long. Cây trồng đờng phố rất đa dạng và phong phú mỗi loài đều có u nhợc điểm khác nhau, tính chất đờng phố cũng đa dạng muốn đánh giá đợc một cách cụ thể và tổng hợp thì ta dùng phơng pháp phân tích đa tiêu chuẩn để lựa chọn mô hình tối u. Đây là phơng pháp phân tích mang tính khách quan và chính xác vì nó đề cập cùng một lúc nhiều tiêu chuẩn dành cho đối tợng nghiên cứu là các loài cây đờng phố. Mỗi loài cây thờng chỉ thích ứng với một điều kiện lập địa nhất định nếu sống trong điều kiện khí hậu, thổ nhỡng thích hợp cây sinh trởng phát triển tốt và phát huy tác dụng nhiều mặt. Với đề tài này tôi chỉ tiến hành đánh giá và xếp loại đợc một số loài cây trồng thờng gặp trên đờng phố tại thành phố Hạ Long, đa ra một số tiêu chuẩn về cây trồng đờng phố nhằm đóng góp một phần ý kiến của mình cho các nhà thiết kế cây xanh sử dụng để có thể lựa chọn đợc những loài cây phù hợp nhất với hoàn cảnh đô thị Hạ Long. 2 Chơng 2 mục tiêu - nội dung - phơng pháp nghiên cứu 2.1 Mục tiêu nghiên cứu Mục tiêu nghiên cứu của đề tài là đánh giá và xếp loại một số loài cây trồng thờng gặp trên đờng phố tại thành phố Hạ long, tìm ra những loài cây tối u thích hợp với điều kiện lập địa cho đờng phố Hạ Long, từ đó làm cơ sở cho các nhà thiết kế quy hoạch cây xanh đờng phố sử dụng. 2.2 Nội dung nghiên cứu Để thực hiện mục tiêu nghiên cứu đề tài đã đề ra, nội dung của đề tài gồm: - Tìm hiểu điều kiện môi trờng đô thị Hạ Long - Tìm hiểu yêu cầu cây xanh đờng phố để xây dựng các tiêu chuẩn về cây xanh đờng phố. - Nghiên cứu các chỉ tiêu sinh trởng (D 1.3 , H VN , H DC , D T ), hình thái (thân, cành, lá, rễ, hoa, quả), gắn với điều kiện lập địa ở thành phố Hạ Long để làm cơ sở cho việc đánh giá và xếp loại cây trồng đờng phố tại thành phố Hạ Long. 2.3 Phơng pháp nghiên cứu 2.3.1 Ngoại nghiệp - Điều tra nghiên cứu các chỉ tiêu sinh trởng bằng cách đo đếm trực tiếp ngoài thực tế. - Điều tra nghiên cứu về hình thái, đặc tính sinh lý, sinh thái, tác dụng của cây xanh bằng phơng pháp phỏng vấn ngời dân, các chuyên gia có kinh nghiệm và qua tài liệu. - Thu thập các tài liệu về điều kiện lập địa ở thành phố Hạ Long. 2.3.2 Nội nghiệp - Tìm đọc và nghiên cứu các tài liệu có liên quan để có những ý kiến đánh giá và xếp loại cụ thể, chính xác hơn. - Sử dụng phơng pháp phân tích đa tiêu chuẩn để xử lý kết quả thu thập, gồm các bớc sau: 2.3.2.1 Xây dựng tiêu chuẩn Đây là bớc quan trọng nhất trong phân tích đa tiêu chuẩn, cần có sự tham gia ý kiến của ngời dân và các chuyên gia có kinh nghiệm. Các tiêu chuẩn đợc xác định phải đáp ứng đợc các yêu cầu sau: - Các tiêu chuẩn phải phục vụ cho mục tiêu của đề tài. 3 - Những tiêu chuẩn phải dễ đo lờng và quan sát, hay nói cách khác những tiêu chuẩn đó không quá phức tạp trong việc đo lờng và phân tích. - Số lợng các tiêu chuẩn đa ra về cơ bản đáp ứng đợc mục tiêu đề ra. Nếu quá ít thì việc đánh giá đối tợng không chính xác, phiến diện, quá chi tiết sẽ làm phức tạp khó khăn cho việc đánh giá, phân tích nhiều khi không cần thiết. 2.3.2.2 Lợng hoá tiêu chuẩn Lợng hoá tiêu chuẩn có nghĩa là định lợng các tiêu chuẩn bằng các con số. Mỗi tiêu chuẩn sẽ đợc lợng hoá bằng phơng pháp cho điểm (xét trên khía cạnh tiêu chuẩn định tính). Với sự giúp đỡ của công nghệ tin học thì việc lợng hoá tiêu chuẩn giúp ta thuận lợi trong quá trình tính toán. 2.3.2.3 Phân tích tiêu chuẩn Sau khi lợng hoá tiêu chuẩn thì bớc tiếp theo là phân tích tiêu chuẩn, nội dung này gồm hai vấn đề chính: - Phân tích vai trò và vị trí của từng tiêu chuẩn đối với mục tiêu đề ra. - Tìm ra những tiêu chuẩn mang tính chất chủ đạo và những tiêu chuẩn không có ảnh hởng đến các tiêu chuẩn khác. Để thực hiện đợc nội dung này ngời đánh giá phải lập đợc ma trận về hệ số tơng quan giữa các tiêu chuẩn bằng cách sử dụng phần mềm Exel: Tool/Analysis/correlation: X 1 X2 X n X 1 R 11 R 12= R 1n X 2 R 21 R 22 R 2n X 3 R 31 R 32 R 3n X n R n1 R n2 R nn Trong đó: R ij =R ji 2.3.2.4 Chuẩn hoá các số liệu quan sát Khi lợng hoá tiêu chuẩn, ta thờng thấy các tiêu chuẩn mang theo nhiều loại đơn vị khác nhau. Những tiêu chuẩn mà giá trị thu đợc càng lớn thì càng đạt hiệu quả cao thờng gọi là những tiêu chuẩn tăng có lợi. Còn những tiêu chuẩn mà giá trị thu đợc càng nhỏ thì hiệu quả càng cao đợc gọi là những tiêu chuẩn giảm có lợi. 4 Nội dung của chuẩn hoá các số liệu quan sát là chuyển đổi các tiêu chuẩn có các đơn vị khác nhau thành những đại lợng không mang theo đơn vị nào và tất cả đều tăng có lợi hoặc giảm có lợi. Đây là nền tảng thuận lợi nhất để ta thực hiện việc tính toán và so sánh các mô hình với nhau, để từ đó lựa chọn mô hình tối u. Dới đây là một số phơng pháp chuẩn hoá số liệu đã đợc nghiên cứu và ứng dụng: 2.3.2.4.1 Phơng pháp thứ hạng Nội dung của phơng pháp này là ở mỗi tiêu chuẩn đem sắp xếp các trị số đo đợc của mô hình theo nguyên tắc: các tiêu chuẩn tăng có lợi thì đánh số thứ hạng từ tốt đến xấu, trái lại những tiêu chuẩn giảm có lợi thì sắp xếp từ trị số nhỏ nhất đến trị số lớn nhất. Ta ký hiệu các trị số này là X ij với i là chỉ số mô hình (i = 1, 2, 3, ,n). Giá trị của các tiêu chuẩn đợc chuẩn hoá theo các công thức sau: Y ij = m + 1- X ij Sau khi chuẩn hoá, ta thấy những số tự nhiên đợc chuẩn hoá theo hớng càng lớn thì càng tốt cho cả tiêu chuẩn tăng có lợi và giảm có lợi. Phơng pháp này có u điểm là đơn giản, dễ thực hiện nhng nhợc điểm là cha khai thác hết lợng thông tin của số liệu, hai số chỉ cần sai khác nhau một số lẻ cũng đã phải nhận hai thứ hạng khác nhau. 2.3.2.4.2 Phơng pháp chỉ số canh tác Ect Phơng pháp này đợc tổ chức FAO dùng để đánh giá tổng hợp về việc sử dụng đất. Theo Nguyễn Bá Ngãi, Nijkam (1977 1982) đã vận dụng chỉ số Ect trong phân tích đa yếu tố (đa tiêu chuẩn) để đánh giá tác động của môi trờng. ở phơng pháp này việc chuẩn hoá đợc thực hiện nh sau: Với các chỉ tiêu tăng có lợi: Y ij ij ij X MaxX = Với chỉ tiêu giảm có lợi: Y ij ij ij MinX X = Trong đó: X ij là chỉ số cha đợc chuẩn hoá. ở phơng pháp này thì mô hình có tổng điểm càng nhỏ thì mô hình đó (loài đó) sẽ càng tối u. 2.3.2.4.3 Phơng pháp chỉ số canh tác cải tiến Khác với phơng pháp trên, ở phơng pháp này các X ij chỉ lấy giá trị từ 0-1 và đợc tiến hành theo các bớc: - Bớc 1: Với chỉ tiêu tăng có lợi: ij ij ij MaxX X Y = 5 Với chỉ tiêu giảm có lợi: ij ij ij X MinX Y = -Bớc 2: Tính điểm cho các mô hình (loài) áp dụng công thức: D i = = n j ij Y 1 -Bớc 3: Kết luận, đánh giá, so sánh giữa các loài. loài nào có trị số D i càng lớn thì càng tối u. 2.3.2.5 So sánh xếp loại và lựa chọn mô hình tối u Mục tiêu cuối cùng của phơng pháp phân tích đa tiêu chuẩn là tiến đến so sánh và lựa chọn mô hình (loài) tối u. ở đây có 2 phơng pháp: a) So sánh trên cơ sở số trung bình hoặc tổng số số tiêu chuẩn cho mỗi mô hình trên cơ sở các bảng số liệu đã đợc chuẩn hoá. Ta tính tổng các giá trị của các tiêu chuẩn ở mỗi mô hình: E i = i Y Phơng pháp này có nhợc điểm là cha tính đến sự u tiên đối với các tiêu chuẩn quan trọng. b) Phơng pháp có trọng số. Để có sự u tiên với những tiêu chuẩn quan trọng, ta cần nhân thêm trọng số vào. Nếu gọi Y 1 ,y 2 , Y n là các trị số và P 1 , P 2 , P 3 , P n là các trọng số tơng ứng với n tiêu chuẩn cho một mô hình thứ i thì mỗi mô hình đợc tính điểm là: E ij = jij PY . (1) Trong đó:Y ij là số liệu đã đợc chuẩn hoá P ij là trọng số đợc xác định theo các phơng pháp sau: b 1 . Trọng số theo phơng pháp chuyên gia. ở phơng pháp này ngời ta tranh thủ ý kiến của chuyên gia để xác định trọng số tuỳ theo mức độ quan trọng của các tiêu chuẩn. Phơng pháp này áp dụng cho các phơng pháp đợc tính theo công thức (1). Sau đó kết luận loại mô hình nào có E i càng lớn thì mô hình đó (hay loài đó) càng tối u. b 2 . Trọng số tính theo phơng pháp phân nhóm dựa vào quan hệ giữa các tiêu chuẩn Phơng pháp này căn cứ vào mức độ quan hệ giữa các tiêu chuẩn ta lập thành từng nhóm tiêu chuẩn có hệ số tơng quan từ cao xuống thấp và tính giá trị bình quân của các tiêu chuẩn trong nhóm đó và đem số trung bình này nhân với trọng số của nó. b 3 . Trọng số tính theo phơng pháp tơng quan. 6 Phơng pháp này của Orloci (1977) Canada, phơng pháp này đợc sử dụng ở nhiều nớc trên thế giới và cũng đợc Chu Đức (Đại học Quốc gia Hà Nội) sử dụng để tính toán các chỉ tiêu ảnh hởng đến năng suất bò sữa thuộc viện chăn nuôi Rostock (1992). Cở sở lý luận của phơng pháp này nh sau: Ta xem mỗi loài cây là sự thể hiện của tất cả các mối liên hệ giữa các yếu tố hay các tiêu chuẩn về cảnh quan, môi trờng, giá trị sử dụng gỗ mà ta quan tâm. Vậy mỗi hệ là một thí nghiệm của mối liên hệ giữa các tiêu chuẩn. Cho nên càng nhiều thí nghiệm ta càng quan tâm đến mối liên hệ đó xem mức độ đóng góp của từng thành phần cho hệ nh thế nào. Ta coi mối liên hệ giữa các tiêu chuẩn đóng góp trong một không gian là 100% số phần trăm đóng góp của từng thành phần là xác suất của từng thành phần đó. Nó chính là trọng số khi tính điểm cho các loài cây nghiên cứu. Các bớc tiến hành: - Bớc 1: Số liệu đợc lấy từ biểu 1 ta sẽ lập đợc ma trận R với sự giúp đỡ của phần mềm Excel Tool/Data analysis/Correlation. - Bớc 2: Tính tơng quan giữa các yếu tố R ij , ta có ma trận tơng quan: R (0) = 66636261 36333231 26232221 16131211 rrrr rrrr rrrr rrrr Sau đó tính Max = 66 6 1 2 6 22 6 1 2 2 11 6 1 2 1 ; ; r r r r r r iii giá trị max ứng với tiêu chuẩn nào đó thì sẽ có trọng số P j = 6 Max của tiêu chuẩn đó. - Bớc 3: Tiếp tục tính ma trận R (1) đến R (5) theo nguyên tắc: Qua tính toán ở ma trận trớc thì giá trị max ở hàng nào thì ma trận tiếp theo cột và hàng đó sẽ bị loại. Ví dụ: Từ R (0) giá trị max ở hàng 4 là lớn nhất thì ở ma trận R (1) hàng 4 và cột 4 sẽ bị loại. Ma trận R (1) với các phần tử r ij (1) (i,j = 1- 6) đ- ợc tính nh sau R (1) = r ij (1) = r ij (0) - )1( 44 )0( 4 )0( 4 r xrr ji Sau đó tính giá trị max và suy ra trọng số của tiêu chuẩn tơng ứng. 7 Chơng 3 Điều kiện tự nhiên và kinh tế xã hội khu vực nghiên cứu 3.1 Điều kiện tự nhiên 3.1.1 Vị trí điạ lý Thành phố Hạ Long nằm phía Tây Bắc vịnh Bắc Bộ vào khoảng 20 o 55' -21 o 05' vĩ Bắc và 106 o 50' - 107 o 30' kinh Đông, nằm trên trục đờng 18A cách Hà Nội 165 km về phía Tây Nam, cách Hải Phòng 60 km về phía Tây; phía Bắc đến Tây Bắc giáp huyện Hoành Bồ; phía Nam thông ra biển giáp với Vịnh Hạ Long và với đảo Cát Bà (Hải Phòng) phía Đông - Đông Bắc giáp TX Cẩm Phả; Tây - Tây Nam giáp huyện Yên Hng. Với địa thế thuận lợi cho sự phát triển hệ thống giao thông đờng biển đờng thuỷ, đờng bộ, đờng sắt đi các vùng khác của cả nớc cùng cửa khẩu quốc tế Móng Cái. 3.1.2 Địa hình địa mạo Hạ Long là thành phố ven biển Vịnh Bắc Bộ có địa hình rất đa dạng và phức tạp chủ yếu là đồi núi có độ cao trung bình trên 150m địa hình cơ bản đất dốc theo hớng Tây - Bắc xuống phía Đông Nam i =1%-30%. Các dải đồi và vùng đất thấp lan rộng ra tận bờ biển. Viền biển còn có núi đá, những dải rừng ngập mặn ven bờ và những đảo đá vôi hiểm trở. Vịnh Cửa Lục chia TP Hạ Long thành 2 phần: Phía Đông và phía Tây. Địa hình chia làm 3 vùng rõ rệt. >Vùng đồi núi >Vùng ven biển >Vùng hải đảo Hạ Long là một trong những khu vực hình thành cổ nhất trên lãnh thổ miền Bắc -Việt Nam (theo quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế xã hội thành phố Hạ Long), diện tích đất mặt bằng hẹp, khó khăn trong việc quy hoạch, xây dựng các công trình đô thị của thành phố. 3.1.3 Địa chất, thổ nhỡng Kết cấu của địa chất Hạ Long chủ yếu là đất sỏi, cuội sỏi, cát kết, cát sét ổn định, có cờng độ chịu tải cao thuận lợi cho việc xây dựng các công trình về thổ nhỡng, đất đai thành phố đợc chia làm 2 nhóm chính là đất đồi núi và đất đồng bằng ven biển. 8 Đất đồi núi: Chủ yếu là đất Feralit có nguồn gốc sa thạch và phiến thạch biến đổi. Đất ven biển: Nhóm đất vùng ven biển có nguồn gốc chủ yếu là đất dốc tụ, đất mặn và đất cát ven biển. 3.1.4 Điều kiện khí hậu thuỷ văn Do vị trí địa lý, Hạ Long có khí hậu gió mùa Đông Bắc vùng biển với hai mùa rõ rệt, mùa hè từ tháng 5 đến tháng 10; mùa đông từ tháng 11 năm trớc đến tháng 4 năm sau. Mùa đông xuân thờng có sơng mù dày đặc có gió mát quang năm . Nhiệt độ trung bình năm của Hạ Long là 22.9 0 C, nhiệt độ cao nhất tuyệt đối là 37.9 0 C, nhiệt độ thấp nhất tuyệt đối là 5 0 C. Số giờ nắng trung bình năm là 16.933h/năm.Tốc độ gió trung bình năm là 2.8m/s hớng gió mạnh nhất là hớng Tây Nam 45m/s. Lợng ma trung bình năm là 2015.2mm tập trung và phân bố theo mùa. Vùng này biển kín nên ít bị ảnh hởng của các cơn bão lớn. Độ ẩm t- ơng đối trung bình năm của TP Hạ Long là 82% và thay đổi theo mùa. Tóm lại, Hạ Long chịu ảnh hởng của khí hậu gió mùa Đông Bắc vùng biển khá rõ rệt với đặc trng nóng ẩm, ma vào mùa hè và hanh khô vào mùa Đông. Nhìn chung khí hậu mát mẻ ít chịu ảnh hởng của gió bão về cơ bản khí hậu thuận lợi cho phát triển kinh tế. Thuỷ văn: Vùng biển của TP Hạ Long chịu ảnh hởng trực tiếp của chế độ nhật triều vịnh Bắc Bộ, biên độ dao động thuỷ triều trung bình là 0.6m. Nhiệt độ lớp bề mặt trung bình là 18 0 C (tháng 2) đến 30.8 0 C (tháng 6) độ mạnh dao động 21.6 32.4%. Các sông chính chạy qua địa phận Thành Phố gồm có sông Diễn Vọng, sông Vũ Oai, sông Trới đổ ra vịnh Cửu Lục và sông Yên Lập đổ vào hồ Yên Lập. Ngoài ra còn có nhiều sông-suối nhỏ, ngắn, dốc chạy theo sờn núi phía Nam từ Hồng Gai ra Hà Tu, Hà Phong. 3.1.5 Điều kiện kinh tế xã hội Thành Phố Hạ Long là một đơn vị hành chính và là thủ phủ của tỉnh Quảng Ninh, một tỉnh lớn nằm trong tam giác trọng điểm kinh tế phía Bắc: Hà Nội - Hải Phòng - Quảng Ninh. Theo số liệu thống kê đến 21/12/2001 dân số thành phố Hạ Long là 184032 ngời; mật độ 870 ngời/ km 2 cao gấp 6 lần dân số cả tỉnh (150 ngời/ km 2 ). Hạ Long là một thành phố có tốc độ đô thị hoá nhanh. Tỷ lệ dân số thành thị là 96% (năm 2001), cho đến nay tỷ lệ này giảm đáng kể nhng vẫn ở mức cao 88.45% do mở rộng diện tích thành phố (sát nhập hai xã Đại Yên và Việt Hng của huyện Hoành Bồ). Tỷ lệ tăng dân số là 2.27% (giai đoạn 1991-2000) đợc 9 chia hai khu vực thành thị và nông thôn; ở nội thị dân chủ yếu là cán bộ công nhân viên chức làm việc trong khu kinh tế chủ chốt của Quảng Ninh, ngoài ra dân phần lớn dân làm nghề dịch vụ du lịch (chiếm 51.26% dân lao động) còn lại là buôn bán. Trình độ dân trí khá cao, trình độ trên đại học, đại học, trung học chuyên nghiệp và công nhân lành nghề chiếm tỷ lệ cao. Thành phần dân c thành phố ng- ời Kinh chiếm chủ yếu ngoài ngời Hạ Long gốc còn có hàng vạn dân từ các tỉnh khác đến và thơng nhân, khách du lịch nớc ngoài. Với nguồn tài nguyên thiên nhiên giàu có và nguồn nhân lực phong phú Hạ Long phát triển mạnh các ngành công nghiệp - dich vụ - cảng. Tính đến năm 2000 trên địa bàn thành phố đã có 1466 cơ sở sản xuất công nghiệp bao gồm khai thác than, cơ khí, vật liệu xây dựng, da giầy, chế biến gỗ, chế biến lơng thực thực phẩm, trong đó có 29 doanh nghiệp trung ơng, 19 doanh nghiệp địa phơng. Ngành du lịch, dịch vụ du lịnh, dịch vụ giao thông vận tải cũng là mũi nhọn của thành phố, tính đến năm 2001 trên địa bàn thành phố có 7000 hộ kinh doanh; 164 doanh nghiệp t nhân, 153 công ty cổ phần và công ty trách nhiệm hữu hạn; 126 đơn vị doanh nghiệp nhà nớc. Mạng lới chợ các điểm bán hàng và kinh doanh dịch vụ phát triển khắp trên thành phố. Ngoài ra Hạ Long phát triển rất mạnh ngành giao thông đờng thuỷ và hệ thống cảng (Cảng Cái Lân 2.5 triệu tấn /năm, cảng Nổi Hòn Gai, cảng Than Hòn Gai). Kinh tế phát triển đã đạt đợc những kết quả đáng kể nhng vẫn cha tơng xứng với tiềm năng thế mạnh của thành phố. 10 [...]... loài cây tối u phù hợp với điều kiện môi trờng lập địa cho đờng phố Hạ Long là việc làm rất cần thiết 5.2 Tiêu chuẩn cây trồng đờng phố Để thuận lợi cho việc lựa chọn cây trồng đờng phố ta cần đa rõ ra những tiêu chuẩn cụ thể về cây xanh đờng phố Hiện nay cha có tài liệu hớng dẫn về tiêu chuẩn cây trồng đờng phố nhng qua thực tiễn cùng với sự gợi ý của các thầy cô và cán bộ cây xanh tôi đa ra một số. .. Sữa, Phi lao, đây là loài cây trồng đờng phố đạt hiệu quả cao nhất và thích nghi tốt với điều kiện thành phố Hạ Long Keo lá tràm, Vông đồng là những loài cây thờng đứng gần và cuối bảng xếp hạng, còn những loài cây còn lại có những u điểm nhất định Nhợc điểm của phơng pháp này là cha có sự u tiên với những tiêu chuẩn quan trọng 5.6.2 Phơng pháp có trọng số Tiêu chuẩn cây trồng đờng phố bao gồm nhiều tiêu... để so sánh các loài cây với nhau để lựa chọn các loài cây tối u Dựa vào việc chuẩn hoá các số liệu theo thứ hạng Nội dung của phơng pháp là mỗi tiêu chuẩn đem sắp xếp các chỉ số đo đợc của các loài cây theo nguyên tắc sau: các tiêu chuẩn tăng có lợi thì đánh số thứ hạng từ tốt đến xấu, còn các tiêu chuẩn giảm có lợi thì sắp xếp từ trị số nhỏ nhất đến trị số lớn nhất Ta kí hiệu các trị số này là X ij... các nhà thiết kế cảnh quan nói chung và thiết kế cây xanh đờng phố Hạ Long nói riêng Do lợng bụi ở thành phố Hạ Long trong không khí (50g/m2/tháng) rất nguy hại cho sức khoẻ con ngời, làm mất đi vẻ đẹp cảnh quan của đờng phố Vì vậy các nhà thiết kế quy hoạch cây xanh thành phố Hạ Long cần chú trọng tiêu chuẩn này 5.4.2 Tìm ra những tiêu chuẩn mang tính chất chủ đạo và những tiêu chuẩn không ảnh hởng... không sắc Các loài cây có hoa đẹp: Muồng đen, Phợng vĩ, Bằng lăng cây có hơng thơm nh: Sữa 5.4.1.3 Tiêu chuẩn Hoa - Quả - Nhựa không gây ô nhiễm và độc hại Cây đô thị nói chung và cây đờng phố nói riêng thờng đợc trồng nơi đông ngời sống và đi lại vì vậy các cây đợc lựa chọn đều phải giảm tối đa mức ô nhiễm, độc hại Nếu hoa quả, nhựa và các chất tiết phytonxit của chúng gây ô nhiễm độc hại sẽ làm ảnh... một số ý kiến sau: + Cây gỗ sống lâu năm, cây có độ tăng trởng trung bình, khi nhỏ sinh trởng nhanh + Cây phải có sức sống cao chịu đợc tác động bất lợi trong thành phố + Tán đẹp và có hình khối rõ ràng Cây có hoa và hơng thơm + Cây ít sâu bệnh hại, không là ký chủ trung gian cho các loại bệnh hại ngời hay gia súc, chịu cắt tỉa + Cây phải dẻo dai, ít bị gió bão đổ gẫy + Bộ rễ và cành không phá hoại... rộng trên mặt đất - Cây a khí hậu nóng ẩm, ánh sáng trung bình Có thể trồng xen với cây lá kim, a đất cao, gây trồng bằng hạt - Muồng đen là cây bóng mát, có hoa đẹp nở vào mùa hè và mùa thu, th ờng trồng ở trờng học, khu nhà ở, công viên, Nên trồng ở những nơi đất rộng vì rễ cây ăn nổi, ảnh hởng đến vỉa hè, công trình 4.10 Cây trứng cá: Muntingia calabura Họ đay: Tiliaceae - Cây gỗ nhỏ thân tròn và. .. trọng số nh trên thì cây Sao đen và cây Sấu đều đứng vị trí thứ nhất ở cả 2 phơng pháp, Phi lao luôn đứng vị trí thứ 3 trong cả 2 phơng pháp, cây Trứng cá và cây Muồng đen thay nhau đứng vị trí thứ 4, đứng cuối bảng vẫn là cây Keo tai tợng Những loài cây còn lại thay đổi ít nhiều thứ tự xếp hạng, nguyên nhân có thể do phản ứng của mỗi cây đối với điều kiện tự nhiên, đất đai, khí hậu, mực nớc ngầm ở thành. .. quả xếp loại một số cây xanh đờng phố Hạ Long theo phơng pháp này: Loài cây xếp vị trí thứ nhất là Muồng đen; tiếp theo lần lợt là Bằng lăng, Sữa, Sấu, Sao đen, Cuối cùng là Keo tai tợng 5.5.3 Phơng pháp chỉ số canh tác cải tiến Việc chuẩn hoá đợc thực hiện nh sau; Với chỉ tiêu tăng có lợi Yij = Với chỉ tiêu giảm có lợi Yij = X ij max ij min X ij X ij Xịj là trị số quan sát cha đợc chuẩn hoá Yij là giá. .. đầu cành - Quả đậu xoắn Mùa hoa quả gần quanh năm Hạt nằm ngang, tròn và dẹt màu nâu bóng, dây dốn dài cuốn quanh hạt - Cây mọc nhanh, a sáng, sống đợc nơi nhiệt độ bình quân năm 26 - 30oC, lợng ma 1000 - 1700mm Cây chịu đợc đất nghèo dinh dỡng có thể sống trên đất thiếu ôxy đất thịt nặng và cả đất cát - Khả năng tái sinh hạt và chồi đều tốt, thích hợp trồng rừng phòng hộ chống xói mòn 17 Chơng 5 Kết . giá và xếp loại đợc một số loài cây trồng thờng gặp trên đờng phố tại thành phố Hạ Long, đa ra một số tiêu chuẩn về cây trồng đờng phố nhằm đóng góp một. nghiên cứu của đề tài là đánh giá và xếp loại một số loài cây trồng thờng gặp trên đờng phố tại thành phố Hạ long, tìm ra những loài cây tối u thích hợp với